2012-07-11 10:22:03
Σύμφωνα με την έρευνα της TNS ICAP, στη συντριπτική μας πλειοψηφία (93%) οι Έλληνες πιστεύουμε ότι είμαστε φιλόξενοι και ανεκτικοί ως προς τη διαφορετικότητα των ανθρώπων – και αυτή η αντίληψη φαίνεται να ενδυναμώνεται σε σχέση με το 2011 όπου το αντίστοιχο ποσοστό ήταν της τάξης του 88%.
Παρ’ όλα αυτά, οι 7 στους 10 (68%) πιστεύουμε ότι θα ήταν καλύτερο να μην έρχονται στην Ελλάδα οικονομικοί μετανάστες από χώρες λιγότερο αναπτυγμένες. Και η συγκεκριμένη ξενοφοβική αντίληψη ενισχύεται με την πάροδο του χρόνου: το 2011, μόλις ένα χρόνο πριν, οι 6 στους 10 (59%) δηλώναμε ότι θα ήταν καλύτερο να μην έρχονται στη χώρα μας μετανάστες από λιγότερο αναπτυγμένες χώρες.
Βέβαια, σπεύδουμε να συμφωνήσουμε (72%) ότι δεν υπάρχουν απολίτιστοι και πολιτισμένοι λαοί, υπάρχουν μόνο διαφορετικοί πολιτισμοί…. μόνο που θα ήταν προτιμότερο να μένουν μακριά μας.
Βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις και στερεότυπα
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι οι 6 στους 10 (63%) πιστεύουμε ότι το έθνος μας είναι ανώτερο σε πολλά σημεία σε σχέση με άλλα έθνη. Και αυτή η αντίληψη ενισχύεται φέτος σε σχέση με πέρυσι, καθώς το 2011 οι 4 στους 10 (43%) είχαμε –ή τουλάχιστον δηλώναμε– αυτή την αντίληψη.
Και όχι μόνο πιστεύουμε ότι είμαστε ανώτεροι από άλλα έθνη, αλλά το 65% δηλώνουμε ότι είμαστε διατεθειμένοι να υποστηρίξουμε τη χώρα μας ανεξάρτητα από το αν αυτό που κάνει είναι σωστό ή λάθος. Και εδώ σημειώνεται μία εντυπωσιακή ενίσχυση της συγκεκριμένης άποψης σε σχέση με το 2011, όπου το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 41%.
Παίρνοντας υπόψη μας τα παραπάνω ευρήματα, είναι ‘εντυπωσιακό’ το ότι μόνο οι 3 στους 10 (33%) – ποσοστό που παραμένει στα ίδια επίπεδα με το 2011- δηλώνουμε ότι είναι προτιμότερο η κάθε κοινωνική, θρησκευτική, φυλετική και εθνική ομάδα να συναναστρέφεται τους ομοίους της. Ίσως γιατί μία τέτοια αντίληψη, η οποία είναι αρκετά έντονα ‘ρατσιστική’, θα ερχόταν σε άμεση αντίθεση με το ‘στερεότυπο’ που έχουμε ότι είμαστε φιλόξενοι και ανεκτικοί στη διαφορετικότητα.
Ένα θέμα που απασχολεί πολλούς
Εστιάζοντας στο θέμα της μετανάστευσης, ας δούμε πως αυτό συζητήθηκε στα social media. Το ενδιαφέρον των χρηστών ήταν ιδιαίτερα έντονο, με εντυπωσιακό αριθμό συζητήσεων να διεξάγονται κατά το πρώτο 15νθημέρο του Μαΐου.
Τα κύρια θέματα που υπήρχαν στην επικαιρότητα τις συγκεκριμένες ημέρες και ‘πυροδότησαν’ τις συζητήσεις, ήταν η λειτουργία του κέντρου κράτησης παράνομων μεταναστών στην Αμυγδαλέζα και το θέμα της οροθετικής ιερόδουλης.
Γενικά, σε ένα πρώτο επίπεδο, καταγράφεται και εδώ μία τάση να αναδείξουμε το ‘ανεκτικό‘ προς τη διαφορετικότητα προφίλ μας, καθώς οι ρατσιστικές απόψεις και ενέργειες απέναντι στους μετανάστες κατακρίνονται από την πλειοψηφία των χρηστών.
Ανήσυχοι για τη δημόσια υγεία
Να σημειώσουμε ότι όσον αφορά στο κέντρο κράτησης παράνομων μεταναστών στην Αμυγδαλέζα, η έρευνα στο γενικό κοινό καταδεικνύει σχεδόν καθολική γνώση (το γνωρίζουν οι 9 στους 10) καθώς και το ότι είμαστε ‘κάπως διχασμένοι’ ως προς το αν αυτό αποτελεί ή όχι ένα αναγκαίο μέτρο για τη διαχείριση της παράνομης μετανάστευσης: οι 5 στους 10 συμφωνούμε ότι είναι ένα αναγκαίο μέτρο ενώ 4 στους 10 διαφωνούμε με αυτό το μέτρο.
Στα social media το θέμα αυτό προκαλεί θύελλα αρνητικών σχολίων, καθώς κάποιοι το προσομοιάζουν με “στρατόπεδα συγκέντρωσης” και άλλοι είναι αντίθετοι καθώς δεν πιστεύουν ότι αποτελεί λύση στο πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης
Το θέμα της οροθετικής ιερόδουλης, επίσης, πυροδότησε πληθώρα συζητήσεων με αντικρουόμενα μηνύματα. Από τη μία μεριά, η ”διαπόμπευσή” της μέσω των ΜΜΕ προκάλεσε την αντίδραση πολλών χρηστών, οι οποίοι καταδίκασαν τη συγκεκριμένη μεταχείριση καθώς θεώρησαν ότι προκλήθηκε από τη “μειονοτική” της ταυτότητα.
Από την άλλη μεριά, το συγκεκριμένο ζήτημα επέφερε και μεγάλο αριθμό σχολίων σχετικά με “υγειονομικές βόμβες” καθώς και με “κακές συνθήκες διαβίωσης των μεταναστών”, σχόλια που υποδηλώνουν μία διάχυτη αντίληψη ότι η παράνομη μετανάστευση δημιουργεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία.
Χωρίς πλάνο και κοινά αποδεκτή λύση για ισότιμη συμβίωση
Ένα ακόμα θέμα που σχολιάστηκε ευρέως στα social media είναι η γκετοποίηση ορισμένων γειτονιών στις μεγάλες πόλεις.
Η γκετοποίηση συνδέεται επίσης με το θέμα της δημόσιας υγείας, αλλά παράλληλα συνδέεται και με την αύξηση της εγκληματικότητας, τη δημιουργία ενός κλίματος φόβου και ανασφάλειας και την απαξίωση πολλών γειτονιών σε συναισθηματικό αλλά και σε οικονομικό επίπεδο.
Οι ευρύτερες οικονομικές συνιστώσες της παράνομης μετανάστευσης ήταν ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα, που προκάλεσε μεγάλο αριθμό συζητήσεων. Πολλοί χρήστες ανέδειξαν το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί στην ελληνική οικονομία λόγω της ανασφάλιστης εργασίας και της παραοικονομίας, από την οποία το δημόσιο χάνει πολύτιμα έσοδα, με τη συμβολή όμως των Ελλήνων εργοδοτών.
Πού αποδίδονται εν τέλει οι ευθύνες για το θέμα της παράνομης μετανάστευσης και των προβλημάτων που επιφέρει; Οι χρήστες των social media αποδίδουν ευθύνες κυρίως στις εκάστοτε κυβερνήσεις και τα κόμματα, καθώς πιστεύουν ότι απέτυχαν να καταρτίσουν ένα βιώσιμο πλάνο και μία κοινά αποδεκτή λύση για το θέμα της μετανάστευσης ώστε να βοηθήσουν μετανάστες και Έλληνες να ζήσουν με ισότιμους όρους.
Ως κοινωνία πρέπει να διανύσουμε σημαντική απόσταση ώστε να κατακτήσουμε την ανεκτικότητα και τη φιλοξενία που σε θεωρητικό επίπεδο ισχυριζόμαστε ότι μας διακρίνουν.
Από τα δεδομένα της έρευνας, είναι έκδηλο ότι οι ρατσιστικές και ξενοφοβικές αντιλήψεις οι οποίες ήταν ήδη αρκετά διαδεδομένες στην ελληνική κοινωνία, ενισχύονται σε σημαντικό βαθμό με την πάροδο του χρόνου.
Επιπλέον, εκτός από τις ξενοφοβικές απόψεις, ενισχύονται και εθνικιστικές αντιλήψεις που σχετίζονται με την ανωτερότητα του έθνους μας καθώς και την υποστήριξη της χώρας, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει δίκαιη διεκδίκηση – παράγοντες που ιστορικά έχουν υποθάλψει ρατσιστικά και επιθετικά φαινόμενα.
Η αντίληψη που έχουμε ότι είμαστε φιλόξενο έθνος και ανεκτικοί στη διαφορετικότητα δεν είναι μόνο μία πεποίθηση που δηλώνεται ευθέως μετά τις ερωτήσεις του ερευνητή αλλά διαφαίνεται και στο τρόπο με τον οποίο συζητήθηκε το θέμα της μετανάστευσης στα social media. Η αντίληψη αυτή απλά δηλώνεται σε πρώτο επίπεδο αλλά δεν διακρίνει τη συνολική μας στάση απέναντι στο μεταναστευτικό ζήτημα, το οποίο συνδέεται σχεδόν μονοσήμαντα με τα προβλήματα που επιφέρει στη κοινωνική και οικονομική ζωή.
Είναι σαφές από τα δεδομένα που έχουμε, ότι ως κοινωνία πρέπει να διανύσουμε σημαντική απόσταση ώστε να κατακτήσουμε την ανεκτικότητα και τη φιλοξενία που σε θεωρητικό επίπεδο ισχυριζόμαστε ότι μας διακρίνουν και να αποδεχτούμε το ‘διαφορετικό’.
Ταυτότητα:
Η έρευνα της TNS ICAP πραγματοποιήθηκε τηλεφωνικά ανάμεσα σε αντιπροσωπευτικό δείγμα ατόμων 15-54 ετών που μένουν στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και σε αστικές περιοχές της χώρας.
Η έρευνα της BaaS διενεργήθηκε στα social media το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου.
Η εξαιρετική φωτογραφία είναι του Δημήτρη Αλεξάκη και τραβήχτηκε την άνοιξη του 2012 στην Κυψέλη.
baas.gr
Παρ’ όλα αυτά, οι 7 στους 10 (68%) πιστεύουμε ότι θα ήταν καλύτερο να μην έρχονται στην Ελλάδα οικονομικοί μετανάστες από χώρες λιγότερο αναπτυγμένες. Και η συγκεκριμένη ξενοφοβική αντίληψη ενισχύεται με την πάροδο του χρόνου: το 2011, μόλις ένα χρόνο πριν, οι 6 στους 10 (59%) δηλώναμε ότι θα ήταν καλύτερο να μην έρχονται στη χώρα μας μετανάστες από λιγότερο αναπτυγμένες χώρες.
Βέβαια, σπεύδουμε να συμφωνήσουμε (72%) ότι δεν υπάρχουν απολίτιστοι και πολιτισμένοι λαοί, υπάρχουν μόνο διαφορετικοί πολιτισμοί…. μόνο που θα ήταν προτιμότερο να μένουν μακριά μας.
Βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις και στερεότυπα
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι οι 6 στους 10 (63%) πιστεύουμε ότι το έθνος μας είναι ανώτερο σε πολλά σημεία σε σχέση με άλλα έθνη. Και αυτή η αντίληψη ενισχύεται φέτος σε σχέση με πέρυσι, καθώς το 2011 οι 4 στους 10 (43%) είχαμε –ή τουλάχιστον δηλώναμε– αυτή την αντίληψη.
Και όχι μόνο πιστεύουμε ότι είμαστε ανώτεροι από άλλα έθνη, αλλά το 65% δηλώνουμε ότι είμαστε διατεθειμένοι να υποστηρίξουμε τη χώρα μας ανεξάρτητα από το αν αυτό που κάνει είναι σωστό ή λάθος. Και εδώ σημειώνεται μία εντυπωσιακή ενίσχυση της συγκεκριμένης άποψης σε σχέση με το 2011, όπου το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 41%.
Παίρνοντας υπόψη μας τα παραπάνω ευρήματα, είναι ‘εντυπωσιακό’ το ότι μόνο οι 3 στους 10 (33%) – ποσοστό που παραμένει στα ίδια επίπεδα με το 2011- δηλώνουμε ότι είναι προτιμότερο η κάθε κοινωνική, θρησκευτική, φυλετική και εθνική ομάδα να συναναστρέφεται τους ομοίους της. Ίσως γιατί μία τέτοια αντίληψη, η οποία είναι αρκετά έντονα ‘ρατσιστική’, θα ερχόταν σε άμεση αντίθεση με το ‘στερεότυπο’ που έχουμε ότι είμαστε φιλόξενοι και ανεκτικοί στη διαφορετικότητα.
Ένα θέμα που απασχολεί πολλούς
Εστιάζοντας στο θέμα της μετανάστευσης, ας δούμε πως αυτό συζητήθηκε στα social media. Το ενδιαφέρον των χρηστών ήταν ιδιαίτερα έντονο, με εντυπωσιακό αριθμό συζητήσεων να διεξάγονται κατά το πρώτο 15νθημέρο του Μαΐου.
Τα κύρια θέματα που υπήρχαν στην επικαιρότητα τις συγκεκριμένες ημέρες και ‘πυροδότησαν’ τις συζητήσεις, ήταν η λειτουργία του κέντρου κράτησης παράνομων μεταναστών στην Αμυγδαλέζα και το θέμα της οροθετικής ιερόδουλης.
Γενικά, σε ένα πρώτο επίπεδο, καταγράφεται και εδώ μία τάση να αναδείξουμε το ‘ανεκτικό‘ προς τη διαφορετικότητα προφίλ μας, καθώς οι ρατσιστικές απόψεις και ενέργειες απέναντι στους μετανάστες κατακρίνονται από την πλειοψηφία των χρηστών.
Ανήσυχοι για τη δημόσια υγεία
Να σημειώσουμε ότι όσον αφορά στο κέντρο κράτησης παράνομων μεταναστών στην Αμυγδαλέζα, η έρευνα στο γενικό κοινό καταδεικνύει σχεδόν καθολική γνώση (το γνωρίζουν οι 9 στους 10) καθώς και το ότι είμαστε ‘κάπως διχασμένοι’ ως προς το αν αυτό αποτελεί ή όχι ένα αναγκαίο μέτρο για τη διαχείριση της παράνομης μετανάστευσης: οι 5 στους 10 συμφωνούμε ότι είναι ένα αναγκαίο μέτρο ενώ 4 στους 10 διαφωνούμε με αυτό το μέτρο.
Στα social media το θέμα αυτό προκαλεί θύελλα αρνητικών σχολίων, καθώς κάποιοι το προσομοιάζουν με “στρατόπεδα συγκέντρωσης” και άλλοι είναι αντίθετοι καθώς δεν πιστεύουν ότι αποτελεί λύση στο πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης
Το θέμα της οροθετικής ιερόδουλης, επίσης, πυροδότησε πληθώρα συζητήσεων με αντικρουόμενα μηνύματα. Από τη μία μεριά, η ”διαπόμπευσή” της μέσω των ΜΜΕ προκάλεσε την αντίδραση πολλών χρηστών, οι οποίοι καταδίκασαν τη συγκεκριμένη μεταχείριση καθώς θεώρησαν ότι προκλήθηκε από τη “μειονοτική” της ταυτότητα.
Από την άλλη μεριά, το συγκεκριμένο ζήτημα επέφερε και μεγάλο αριθμό σχολίων σχετικά με “υγειονομικές βόμβες” καθώς και με “κακές συνθήκες διαβίωσης των μεταναστών”, σχόλια που υποδηλώνουν μία διάχυτη αντίληψη ότι η παράνομη μετανάστευση δημιουργεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία.
Χωρίς πλάνο και κοινά αποδεκτή λύση για ισότιμη συμβίωση
Ένα ακόμα θέμα που σχολιάστηκε ευρέως στα social media είναι η γκετοποίηση ορισμένων γειτονιών στις μεγάλες πόλεις.
Η γκετοποίηση συνδέεται επίσης με το θέμα της δημόσιας υγείας, αλλά παράλληλα συνδέεται και με την αύξηση της εγκληματικότητας, τη δημιουργία ενός κλίματος φόβου και ανασφάλειας και την απαξίωση πολλών γειτονιών σε συναισθηματικό αλλά και σε οικονομικό επίπεδο.
Οι ευρύτερες οικονομικές συνιστώσες της παράνομης μετανάστευσης ήταν ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα, που προκάλεσε μεγάλο αριθμό συζητήσεων. Πολλοί χρήστες ανέδειξαν το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί στην ελληνική οικονομία λόγω της ανασφάλιστης εργασίας και της παραοικονομίας, από την οποία το δημόσιο χάνει πολύτιμα έσοδα, με τη συμβολή όμως των Ελλήνων εργοδοτών.
Πού αποδίδονται εν τέλει οι ευθύνες για το θέμα της παράνομης μετανάστευσης και των προβλημάτων που επιφέρει; Οι χρήστες των social media αποδίδουν ευθύνες κυρίως στις εκάστοτε κυβερνήσεις και τα κόμματα, καθώς πιστεύουν ότι απέτυχαν να καταρτίσουν ένα βιώσιμο πλάνο και μία κοινά αποδεκτή λύση για το θέμα της μετανάστευσης ώστε να βοηθήσουν μετανάστες και Έλληνες να ζήσουν με ισότιμους όρους.
Ως κοινωνία πρέπει να διανύσουμε σημαντική απόσταση ώστε να κατακτήσουμε την ανεκτικότητα και τη φιλοξενία που σε θεωρητικό επίπεδο ισχυριζόμαστε ότι μας διακρίνουν.
Από τα δεδομένα της έρευνας, είναι έκδηλο ότι οι ρατσιστικές και ξενοφοβικές αντιλήψεις οι οποίες ήταν ήδη αρκετά διαδεδομένες στην ελληνική κοινωνία, ενισχύονται σε σημαντικό βαθμό με την πάροδο του χρόνου.
Επιπλέον, εκτός από τις ξενοφοβικές απόψεις, ενισχύονται και εθνικιστικές αντιλήψεις που σχετίζονται με την ανωτερότητα του έθνους μας καθώς και την υποστήριξη της χώρας, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει δίκαιη διεκδίκηση – παράγοντες που ιστορικά έχουν υποθάλψει ρατσιστικά και επιθετικά φαινόμενα.
Η αντίληψη που έχουμε ότι είμαστε φιλόξενο έθνος και ανεκτικοί στη διαφορετικότητα δεν είναι μόνο μία πεποίθηση που δηλώνεται ευθέως μετά τις ερωτήσεις του ερευνητή αλλά διαφαίνεται και στο τρόπο με τον οποίο συζητήθηκε το θέμα της μετανάστευσης στα social media. Η αντίληψη αυτή απλά δηλώνεται σε πρώτο επίπεδο αλλά δεν διακρίνει τη συνολική μας στάση απέναντι στο μεταναστευτικό ζήτημα, το οποίο συνδέεται σχεδόν μονοσήμαντα με τα προβλήματα που επιφέρει στη κοινωνική και οικονομική ζωή.
Είναι σαφές από τα δεδομένα που έχουμε, ότι ως κοινωνία πρέπει να διανύσουμε σημαντική απόσταση ώστε να κατακτήσουμε την ανεκτικότητα και τη φιλοξενία που σε θεωρητικό επίπεδο ισχυριζόμαστε ότι μας διακρίνουν και να αποδεχτούμε το ‘διαφορετικό’.
Ταυτότητα:
Η έρευνα της TNS ICAP πραγματοποιήθηκε τηλεφωνικά ανάμεσα σε αντιπροσωπευτικό δείγμα ατόμων 15-54 ετών που μένουν στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και σε αστικές περιοχές της χώρας.
Η έρευνα της BaaS διενεργήθηκε στα social media το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου.
Η εξαιρετική φωτογραφία είναι του Δημήτρη Αλεξάκη και τραβήχτηκε την άνοιξη του 2012 στην Κυψέλη.
baas.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
VIDEO: Γυμνός άνδρας διέκοψε τη λαμπαδηδρομία!
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
