2012-07-21 20:44:24
Η μαρτυρία του ιδιοκτήτη του λούνα παρκ «Τίβολι», Περικλή Χριστοφίδη
ΤΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ
Από το 1967 λειτουργούσε το λούνα παρκ «Τίβολι» στην περιοχή του αεροδρομίου. Είχε γίνει πόλος έλξης για οικογένειες από όλη την Κύπρο. Με δόλιο τρόπο σχεδίαζαν οι Τούρκοι εισβολείς να καταλάβουν, αμαχητί, το αεροδρόμιο Λευκωσίας, εν καιρώ εκεχειρίας, ύστερα από την πρώτη φάση της εισβολής το 1974. Ήθελαν διακαώς να θέσουν υπό τον έλεγχό τους το αεροδρόμιο για προφανείς λόγους. Το αεροδρόμιο ήταν στρατηγικής σημασίας, γιατί θα μπορούσαν να μεταφέρουν στην Κύπρο πιο άνετα ενισχύσεις και να ανεφοδιάζουν ανενόχλητα τα στρατεύματα εισβολής.
Τα γεγονότα, που σχετίζονται με τη μάχη του αεροδρομίου Λευκωσίας και την αποτροπή της κατάληψής του από τα τουρκικά στρατεύματα μάς τα περιέγραψε ένας πολίτης, ο Περικλής Χριστοφίδης, ιδιοκτήτης του γνωστού λούνα παρκ «Τίβολι». Ο κ. Χριστοφίδης είχε εγκαταστήσει το 1967 σε ιδιόκτητη περιοχή, κοντά στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, το λούνα παρκ με την ιταλική ονομασία, «δάνειο» από όσα είδε και εντυπωσιάστηκε στη Ρώμη. Είχε γίνει πολύ δημοφιλές το λούνα παρκ «Τίβολι».
Έρχονταν οικογένειες από τα γύρω χωριά, αλλά και άλλες επαρχίες, για να ψυχαγωγηθούν.
Στις 20 Ιουλίου 1974, όταν άρχισε η εισβολή, έγινε απόβαση τουρκικών στρατευμάτων στα παράλια της Κερύνειας και ρίψη αλεξιπτωτιστών. Η Εθνική Φρουρά ήταν αποδιοργανωμένη, λόγω του προδοτικού πραξικοπήματος της Χούντας και της ΕΟΚΑ Β'. Η αντίσταση που προβλήθηκε ήταν ασυντόνιστη, απεγνωσμένη, αλλά ηρωική. Ύστερα από δύο μέρες ανακοινώθηκε ότι επιτεύχθηκε συμφωνία για εκεχειρία. Ο κ. Χριστοφίδης αφηγείται:
«Την πρώτη μέρα της εκεχειρίας, στις 23 Ιουλίου 1974, ημέρα Τρίτη, στις 7.30 το πρωί, συνάντησα τον Χαραλαμπίδη, του γνωστού σούπερ μάρκετ, ο οποίος μου είπε ότι είδε δύο άρματα με ελληνικές σημαίες, 50 μέτρα από το "Τίβολι"», απέναντι από το αεροδρόμιο. Διερωτήθηκα πού βρέθηκαν τα άρματα με τις ελληνικές σημαίες. Έμαθα αργότερα. Είχαν κάνει επίθεση οι δικοί μας για να καταλάβουν το Κιόνελι τις προηγούμενες μέρες, αλλά τα άρματα εγκλωβίστηκαν μέσα σε τάφρο. Οι Τούρκοι τα έστησαν εκεί, κοντά στο "Τίβολι" με ελληνικές σημαίες για να δώσουν την εντύπωση ότι η περιοχή ήταν ασφαλής, ώστε να προελάσουν ανενόχλητοι, πιάνοντας στον ύπνο τούς δικούς μας στρατιώτες. Το αεροδρόμιο το υπερασπίζονταν καμιά 30ριά στρατιώτες με ελαφρύ οπλισμό.
Ο γιος μου, Σωκράτης, βρισκόταν στην Αγλαντζιά, σε στρατόπεδο με ΠΑΟ, αφού ήταν έφεδρος ανθυπολοχαγός. Πήρα τον εγγονό μου, Γιώργο, που ήταν 4 χρόνων και πήγα στο "Τίβολι". Είχα αγωνία, μήπως υπέστη ζημιές. Ενόσω πλησίαζα προς το "Τίβολι" έπεσα πάνω σε ελέγχο από στρατιώτες. Οι στρατιώτες ήταν ψιλοκουρεμένοι, με ρούχα πράσινα, πιο σκούρα από εκείνα της ΕΛΔΥΚ. Ρώτησα τι γίνεται. Ο στρατιώτης δεν μου απάντησε, αλλά μου έγνεψε να προχωρήσω. Πιο κάτω, άλλος στρατιώτης. Πάλι μου έγνεψε να προχωρήσω προς το "Τίβολι". Κάτι υποψιάστηκα. Ρώτησα τον επόμενο στρατιώτη στα τούρκικα, που τα ήξερα, επειδή παλιά έτυχε να δουλεύω με Τούρκους. Μου έγνεψε με το όπλο να προχωρήσω, χωρίς να βγάλει λέξη από το στόμα του.
Μόλις μπήκα στο "Τίβολι", με πλησίασαν στρατιώτες. Ένας άνοιξε την πόρτα και μου είπε "έξω!" στα τούρκικα. Κατάλαβα και ψήλωσα τα χέρια. Το μωρό καθόταν στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου. Έκαναν έρευνα στο αυτοκίνητο, αλλά δεν βρήκαν τίποτε. Τότε ήρθε κοντά μου ένας αξιωματικός, ψηλός, γεροδεμένος, με μούσι. Με ρώτησε χαμηλόφωνα "πού πάεις;". Του είπα ότι είναι δικό μου το λούνα παρκ και είχα έρθει να δω αν έπαθε ζημιές. "Γιατί μιλάς τούρκικα; Είσαι Τούρκος;", με ρώτησε. Όχι, του απάντησα. Αλλά είχα πολλούς φίλους Τούρκους και γιορτάζαμε μαζί το μπαϊράμι και τα χριστούγεννα. Τον ρώτησα:"Τούτο το μωρό τι έφταιξε;".
Ναι, μου είπε, και σαν να βούρκωσαν τα μάτια του. Χαΐδεψε τον εγγονό μου στο κεφάλι και μου είπε "άντε φύγε".
Δεν πίστευα στ' αφτιά μου. "Αλήθεια;", τον ρώτησα. "Φύγε, φύγε", μου είπε. Τον ευχαρίστησα, πήρα το αυτοκίνητο και έφυγα. Γιατί με άφησε, δεν ξέρω».
Ήταν φανερό ότι οι Τούρκοι προσπαθούσαν στα μουλωχτά να προωθηθούν προς το αεροδρόμιο και να το καταλάβουν χωρίς να ρίξουν ντουφεκιά. Γι' αυτό μόλις αφέθηκε να φύγει από το «Τίβολι», o κ. Χριστοφίδης, σταματούσε όποιον κατευθυνόταν προς το αεροδρόμιο και του έλεγε ότι εκεί ήδη βρίσκονταν τουρκικά στρατεύματα. Πήγε κατευθείαν στον αστυνομικό σταθμό του Αγίου Δομετίου, όπου σταθμάρχης ήταν ο Κώστας Παφίτης. Του είπε: «Κύριε Κώστα, ειδοποία το ΓΕΕΦ ότι οι Τούρκοι ετοιμάζονται να καταλάβουν το αεροδρόμιο». Ήταν η πρώτη μέρα της εκεχειρίας, αλλά αυτό δεν θα αποτελούσε εμπόδιο για τα τουρκικά στρατεύματα. Το 80% των κυπριακών εδαφών που κατέλαβαν οι Τούρκοι ήταν στην περίοδο της εκεχειρίας. Δεν τήρησαν ούτε στιγμή τη συμφωνία.
Θυμάται ο κ. Χριστοφίδης: «Δεν με πίστευαν. Ήταν και κάποιοι πραξικοπηματίες στον αστυνομικό σταθμό και με ρώτησαν μήπως και δεν κατάλαβα καλά. "Αφού ήμουν εκεί, τους είπα, με είχαν πιάσει, αλλά με άφησαν, δεν ξέρω γιατί. Ξέρω τούρκικα, τους μίλησα". Ο Κώστας Παφίτης έστειλε αστυνομικούς να κόψουν τον δρόμο και να αποτρέψουν πολίτες που πήγαιναν από τον δρόμο του αεροδρομίου, για να μην πιαστούν αιχμάλωτοι. Έφυγα από εκεί και πήγα στην Πύλη Πάφου, όπου ήξερα ότι βρίσκονταν αξιωματικοί του ΓΕΕΦ ύστερα από το πραξικόπημα. Εκεί συνάντησα τον αξιωματικό Πάμπο Γεωργιάδη, πατέρα του Θεόφιλου Γεωργιάδη, και του είπα τα καθέκαστα. Εκείνη την ώρα έτυχε να τηλεφωνά και ο Λόττας, ο οποίος έλεγε ότι οι Τούρκοι είχαν σπάσει την αμυντική μας γραμμή, παρά το ότι ήταν εκεχειρία. Τηλεφώνησα και στον αστυνομικό σταθμό στον Στρόβολο και τους είπα τα καθέκαστα. Εκεί ήταν ο Τσίγκης "βασιλιάς" και ο Ρήγας "αυτοκράτορας".
Αγωνιούσα όμως και για την οικογένειά μου. Τηλεφώνησα στην Αγλαντζιά, ψάχνοντας τον γιο μου, και μου είπαν ότι πήγε στο αεροδρόμιο. Ο γιος μου ήταν έφεδρος ανθυπολοχαγός. Σπούδαζε στην Αγγλία και είχε έρθει για διακοπές, έπεσε πάνω στα γεγονότα και επιστρατεύτηκε. Μου αφηγήθηκε αργότερα ο ίδιος τι έγινε, όταν έγινε η μάχη του αεροδρομίου».
ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΙ ΣΤΟ «ΤΙΒΟΛΙ»
Ο κ. Χριστοφίδης μάς ανέφερε ότι όταν έφευγε από το «Τίβολι» με τον εγγονό του, εκεί είχαν μείνει Κύπριοι αιχμάλωτοι. Ήταν 48 άτομα, όπως έμαθε αργότερα, από έναν άνθρωπο που συνάντησε τυχαία και του είπε ότι έκανε 24 ώρες αιχμάλωτος των Τούρκων στην πίστα του «Τίβολι». Δεν είναι σε θέση να ξέρει αν επέστρεψαν ζωντανοί..
Ο Περικλής Χριστοφίδης σήμερα, στον χώρο του λούνα παρκ «Τίβολι» παρά την Κρατική Έκθεση. Είχε ζήσει τότε έντονα τα γεγονότα που σχετίζονταν με την αποτροπή της κατάληψης του αεροδρομίου Λευκωσίας από τους Τούρκους.
InfoGnomon
ΤΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ
Από το 1967 λειτουργούσε το λούνα παρκ «Τίβολι» στην περιοχή του αεροδρομίου. Είχε γίνει πόλος έλξης για οικογένειες από όλη την Κύπρο. Με δόλιο τρόπο σχεδίαζαν οι Τούρκοι εισβολείς να καταλάβουν, αμαχητί, το αεροδρόμιο Λευκωσίας, εν καιρώ εκεχειρίας, ύστερα από την πρώτη φάση της εισβολής το 1974. Ήθελαν διακαώς να θέσουν υπό τον έλεγχό τους το αεροδρόμιο για προφανείς λόγους. Το αεροδρόμιο ήταν στρατηγικής σημασίας, γιατί θα μπορούσαν να μεταφέρουν στην Κύπρο πιο άνετα ενισχύσεις και να ανεφοδιάζουν ανενόχλητα τα στρατεύματα εισβολής.
Τα γεγονότα, που σχετίζονται με τη μάχη του αεροδρομίου Λευκωσίας και την αποτροπή της κατάληψής του από τα τουρκικά στρατεύματα μάς τα περιέγραψε ένας πολίτης, ο Περικλής Χριστοφίδης, ιδιοκτήτης του γνωστού λούνα παρκ «Τίβολι». Ο κ. Χριστοφίδης είχε εγκαταστήσει το 1967 σε ιδιόκτητη περιοχή, κοντά στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, το λούνα παρκ με την ιταλική ονομασία, «δάνειο» από όσα είδε και εντυπωσιάστηκε στη Ρώμη. Είχε γίνει πολύ δημοφιλές το λούνα παρκ «Τίβολι».
Έρχονταν οικογένειες από τα γύρω χωριά, αλλά και άλλες επαρχίες, για να ψυχαγωγηθούν.
Στις 20 Ιουλίου 1974, όταν άρχισε η εισβολή, έγινε απόβαση τουρκικών στρατευμάτων στα παράλια της Κερύνειας και ρίψη αλεξιπτωτιστών. Η Εθνική Φρουρά ήταν αποδιοργανωμένη, λόγω του προδοτικού πραξικοπήματος της Χούντας και της ΕΟΚΑ Β'. Η αντίσταση που προβλήθηκε ήταν ασυντόνιστη, απεγνωσμένη, αλλά ηρωική. Ύστερα από δύο μέρες ανακοινώθηκε ότι επιτεύχθηκε συμφωνία για εκεχειρία. Ο κ. Χριστοφίδης αφηγείται:
«Την πρώτη μέρα της εκεχειρίας, στις 23 Ιουλίου 1974, ημέρα Τρίτη, στις 7.30 το πρωί, συνάντησα τον Χαραλαμπίδη, του γνωστού σούπερ μάρκετ, ο οποίος μου είπε ότι είδε δύο άρματα με ελληνικές σημαίες, 50 μέτρα από το "Τίβολι"», απέναντι από το αεροδρόμιο. Διερωτήθηκα πού βρέθηκαν τα άρματα με τις ελληνικές σημαίες. Έμαθα αργότερα. Είχαν κάνει επίθεση οι δικοί μας για να καταλάβουν το Κιόνελι τις προηγούμενες μέρες, αλλά τα άρματα εγκλωβίστηκαν μέσα σε τάφρο. Οι Τούρκοι τα έστησαν εκεί, κοντά στο "Τίβολι" με ελληνικές σημαίες για να δώσουν την εντύπωση ότι η περιοχή ήταν ασφαλής, ώστε να προελάσουν ανενόχλητοι, πιάνοντας στον ύπνο τούς δικούς μας στρατιώτες. Το αεροδρόμιο το υπερασπίζονταν καμιά 30ριά στρατιώτες με ελαφρύ οπλισμό.
Ο γιος μου, Σωκράτης, βρισκόταν στην Αγλαντζιά, σε στρατόπεδο με ΠΑΟ, αφού ήταν έφεδρος ανθυπολοχαγός. Πήρα τον εγγονό μου, Γιώργο, που ήταν 4 χρόνων και πήγα στο "Τίβολι". Είχα αγωνία, μήπως υπέστη ζημιές. Ενόσω πλησίαζα προς το "Τίβολι" έπεσα πάνω σε ελέγχο από στρατιώτες. Οι στρατιώτες ήταν ψιλοκουρεμένοι, με ρούχα πράσινα, πιο σκούρα από εκείνα της ΕΛΔΥΚ. Ρώτησα τι γίνεται. Ο στρατιώτης δεν μου απάντησε, αλλά μου έγνεψε να προχωρήσω. Πιο κάτω, άλλος στρατιώτης. Πάλι μου έγνεψε να προχωρήσω προς το "Τίβολι". Κάτι υποψιάστηκα. Ρώτησα τον επόμενο στρατιώτη στα τούρκικα, που τα ήξερα, επειδή παλιά έτυχε να δουλεύω με Τούρκους. Μου έγνεψε με το όπλο να προχωρήσω, χωρίς να βγάλει λέξη από το στόμα του.
Μόλις μπήκα στο "Τίβολι", με πλησίασαν στρατιώτες. Ένας άνοιξε την πόρτα και μου είπε "έξω!" στα τούρκικα. Κατάλαβα και ψήλωσα τα χέρια. Το μωρό καθόταν στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου. Έκαναν έρευνα στο αυτοκίνητο, αλλά δεν βρήκαν τίποτε. Τότε ήρθε κοντά μου ένας αξιωματικός, ψηλός, γεροδεμένος, με μούσι. Με ρώτησε χαμηλόφωνα "πού πάεις;". Του είπα ότι είναι δικό μου το λούνα παρκ και είχα έρθει να δω αν έπαθε ζημιές. "Γιατί μιλάς τούρκικα; Είσαι Τούρκος;", με ρώτησε. Όχι, του απάντησα. Αλλά είχα πολλούς φίλους Τούρκους και γιορτάζαμε μαζί το μπαϊράμι και τα χριστούγεννα. Τον ρώτησα:"Τούτο το μωρό τι έφταιξε;".
Ναι, μου είπε, και σαν να βούρκωσαν τα μάτια του. Χαΐδεψε τον εγγονό μου στο κεφάλι και μου είπε "άντε φύγε".
Δεν πίστευα στ' αφτιά μου. "Αλήθεια;", τον ρώτησα. "Φύγε, φύγε", μου είπε. Τον ευχαρίστησα, πήρα το αυτοκίνητο και έφυγα. Γιατί με άφησε, δεν ξέρω».
Ήταν φανερό ότι οι Τούρκοι προσπαθούσαν στα μουλωχτά να προωθηθούν προς το αεροδρόμιο και να το καταλάβουν χωρίς να ρίξουν ντουφεκιά. Γι' αυτό μόλις αφέθηκε να φύγει από το «Τίβολι», o κ. Χριστοφίδης, σταματούσε όποιον κατευθυνόταν προς το αεροδρόμιο και του έλεγε ότι εκεί ήδη βρίσκονταν τουρκικά στρατεύματα. Πήγε κατευθείαν στον αστυνομικό σταθμό του Αγίου Δομετίου, όπου σταθμάρχης ήταν ο Κώστας Παφίτης. Του είπε: «Κύριε Κώστα, ειδοποία το ΓΕΕΦ ότι οι Τούρκοι ετοιμάζονται να καταλάβουν το αεροδρόμιο». Ήταν η πρώτη μέρα της εκεχειρίας, αλλά αυτό δεν θα αποτελούσε εμπόδιο για τα τουρκικά στρατεύματα. Το 80% των κυπριακών εδαφών που κατέλαβαν οι Τούρκοι ήταν στην περίοδο της εκεχειρίας. Δεν τήρησαν ούτε στιγμή τη συμφωνία.
Θυμάται ο κ. Χριστοφίδης: «Δεν με πίστευαν. Ήταν και κάποιοι πραξικοπηματίες στον αστυνομικό σταθμό και με ρώτησαν μήπως και δεν κατάλαβα καλά. "Αφού ήμουν εκεί, τους είπα, με είχαν πιάσει, αλλά με άφησαν, δεν ξέρω γιατί. Ξέρω τούρκικα, τους μίλησα". Ο Κώστας Παφίτης έστειλε αστυνομικούς να κόψουν τον δρόμο και να αποτρέψουν πολίτες που πήγαιναν από τον δρόμο του αεροδρομίου, για να μην πιαστούν αιχμάλωτοι. Έφυγα από εκεί και πήγα στην Πύλη Πάφου, όπου ήξερα ότι βρίσκονταν αξιωματικοί του ΓΕΕΦ ύστερα από το πραξικόπημα. Εκεί συνάντησα τον αξιωματικό Πάμπο Γεωργιάδη, πατέρα του Θεόφιλου Γεωργιάδη, και του είπα τα καθέκαστα. Εκείνη την ώρα έτυχε να τηλεφωνά και ο Λόττας, ο οποίος έλεγε ότι οι Τούρκοι είχαν σπάσει την αμυντική μας γραμμή, παρά το ότι ήταν εκεχειρία. Τηλεφώνησα και στον αστυνομικό σταθμό στον Στρόβολο και τους είπα τα καθέκαστα. Εκεί ήταν ο Τσίγκης "βασιλιάς" και ο Ρήγας "αυτοκράτορας".
Αγωνιούσα όμως και για την οικογένειά μου. Τηλεφώνησα στην Αγλαντζιά, ψάχνοντας τον γιο μου, και μου είπαν ότι πήγε στο αεροδρόμιο. Ο γιος μου ήταν έφεδρος ανθυπολοχαγός. Σπούδαζε στην Αγγλία και είχε έρθει για διακοπές, έπεσε πάνω στα γεγονότα και επιστρατεύτηκε. Μου αφηγήθηκε αργότερα ο ίδιος τι έγινε, όταν έγινε η μάχη του αεροδρομίου».
ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΙ ΣΤΟ «ΤΙΒΟΛΙ»
Ο κ. Χριστοφίδης μάς ανέφερε ότι όταν έφευγε από το «Τίβολι» με τον εγγονό του, εκεί είχαν μείνει Κύπριοι αιχμάλωτοι. Ήταν 48 άτομα, όπως έμαθε αργότερα, από έναν άνθρωπο που συνάντησε τυχαία και του είπε ότι έκανε 24 ώρες αιχμάλωτος των Τούρκων στην πίστα του «Τίβολι». Δεν είναι σε θέση να ξέρει αν επέστρεψαν ζωντανοί..
Ο Περικλής Χριστοφίδης σήμερα, στον χώρο του λούνα παρκ «Τίβολι» παρά την Κρατική Έκθεση. Είχε ζήσει τότε έντονα τα γεγονότα που σχετίζονταν με την αποτροπή της κατάληψης του αεροδρομίου Λευκωσίας από τους Τούρκους.
InfoGnomon
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΑΝ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΤΟ ΠΕΙΣ... ΖΩΓΡΑΦΙΣΕ ΤΟ! *ΒΙΝΤΕΟ*
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
