2012-07-27 08:36:38
By Masa Serdarevic
Οι πρόσφατες δηλώσεις από την ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ περί εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ και οι αναφορές ότι το ΔΝΤ είναι έτοιμο να αποχωρήσει είναι δύσκολο να ερμηνευθούν. Σε ποιο βαθμό οι προειδοποιήσεις αυτές είναι αληθινές;
Η χρονική συγκυρία είναι μάλλον ύποπτη, δεδομένου ότι συμπίπτουν με την επίσκεψη του κλιμακίου της τρόικας στην Αθήνα ώστε να εκτιμηθεί η πορεία του προγράμματος λιτότητας.
Από την άλλη πλευρά, αντικατοπτρίζουν το κλίμα μεταξύ των αξιωματούχων. Έχουμε κάθε λόγο να ανησυχούμε, δεδομένης μάλιστα της ευκολίας και της προθυμίας με την οποία συζητούν πλέον την πιθανότητα εξόδου.
Για παράδειγμα, στις αρχές της εβδομάδας ο αντικαγκελάριος της Γερμανίας Philip Roesler βγήκε στην τηλεόραση στη ζώνη prime time για να πει:
«Εάν η Ελλάδα δεν ανταποκριθεί σε αυτές τις προϋποθέσεις, τότε δεν μπορούν να υπάρξουν άλλες πληρωμές». Προσέθεσε ότι είναι «πολύ επιφυλακτικός» ότι η χώρα μπορεί να διασωθεί και πως η προοπτική εξόδου της από το ευρώ «δεν είναι πλέον τόσο τρομακτική».
Τα σχόλια αυτά αποκτούν άλλη βαρύτητα καθώς και οικονομικοί αναλυτές όπως ο Willem Buiter λέει ότι η πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη ανέρχεται πλέον στο 90%.
Ο Martin Lueck τη UBS όμως, υποστηρίζει στην τελευταία του έκθεση ότι όλα αυτά είναι μόνο λόγια.
«Αν και αναγνωρίζουμε το μέγεθος της απογοήτευσης των Ευρωπαίων πολιτικών με το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ελλάδας, οι κεντρικοί τραπεζίτες όπως και οι αντιπρόσωποι του ΔΝΤ θεωρούν ότι είναι απίθανο να υπάρξει έξοδος της χώρας από την ευρωζώνη στο κοντινό μέλλον. Δεν συμμεριζόμαστε τη θέση του αντικαγκελάριου της Γερμανίας ότι η έξοδος της Ελλάδας «δεν είναι πια τόσο τρομακτική». Μπορεί να υπήρξε μία ευκαιρία, αμέσως μετά την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και την πυροδότηση των CDS το Μάρτιο, όταν η χώρα πρακτικά είχε χάσει τη σημασία της ως συστημικός κίνδυνος για την ευρωζώνη στο σύνολό της… Εάν υπήρχε μία πιθανότητα για ελεγχόμενη έξοδο, τότε ήταν η στιγμή κατά την άποψή μας»
Ενώ η Grexit γίνεται ολοένα και λιγότερο πιθανή, τα προβλήματα της Ισπανίας εντείνονται:
«Το πρόβλημα έχει να κάνει μόνο με τον κίνδυνο μετάδοσης. Εν τω μεταξύ, από το Μάρτιο τα οικονομικά και τραπεζικά προβλήματα της Ισπανίας έχουν γίνει πλέον τόσο ανησυχητικά, παρά την πρόσφατη συμφωνία για στήριξη του ισπανικού τραπεζικού συστήματος με 100 δις. ευρώ, που η χώρα δεν είναι διόλου ασφαλής και μπορεί ακόμη να αναγκαστεί να ζητήσει πρόγραμμα καθολικής στήριξης από την τρόικα. Σε μηδενικό χρόνο, η Ισπανία άρχισε να μας ανησυχεί τόσο πολύ όσο η Ελλάδα πριν από μερικά χρόνια.
Κατά την άποψή μας, στο μικρό χρονικό διάστημα από το Μάρτιο μέχρι σήμερα, η κρίση της ευρωζώνης έχει κλιμακωθεί σε τέτοιο βαθμό που η ελληνική έξοδος – έστω και σε θεωρητικό επίπεδο – δεν αποτελεί πλέον επιλογή. Σύμφωνα με τη δική μας οπτική, ο κίνδυνος θα ήταν πολύ υψηλός και θα μπορούσε να οδηγήσει στο ξετύλιγμα του συνόλου της ευρωζώνης, γιατί οι αγορές θα θεωρούσαν ότι αφού έγινε για την Ελλάδα θα γίνει και για την Πορτογαλία. Και αφού γίνει για την Πορτογαλία γιατί να μην γίνει και για την Ισπανία; Και θα ακολουθήσει η Ιταλία, η Γαλλία κ.ο.κ»
Υπό αυτή την έννοια, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, η Ελλάδα είναι ο κεντρικός μοχλός που κρατά την κατάσταση ενωμένη. Εάν η Ελλάδα φύγει, τότε θα σπάσει ένα σημαντικό ταμπού.
Κανείς δεν αρνείται ωστόσο, ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας, υπό την παρούσα μορφή, δεν είναι βιώσιμη αν όχι επιδεινούμενη.
Η UBS εκτιμά τώρα ότι η οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 7,2% φέτος έναντι αρχικής εκτίμησης για ύφεση 4,4% και θα συρρικνωθεί περαιτέρω κατά 2,5% τον επόμενο χρόνο. Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη δηλώσει ότι θα ζητήσει περισσότερο χρόνο για να ολοκληρώσει το τρέχον πρόγραμμα – με την ελπίδα επέκτασης της τρέχουσας προθεσμίας από το 2014 τουλάχιστον μέχρι το 2016. Αυτό όμως, θα απαιτήσει επίσης μεγαλύτερη χρηματοδότηση της στήριξης λόγω του συνεχιζόμενου ελλείμματος στον προϋπολογισμό της.
Ο Lueck εκτιμά ότι η τρόικα θα ενδώσει, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, παρά τις προειδοποιήσεις. Δεν είναι στο συμφέρον κανενός να αφήσουμε την Ελλάδα να βυθιστεί περισσότερο στον φαύλο κύκλο χρέους – ύφεσης. Αναφέρει:
«Ο κεντρικός στόχος πρέπει να είναι να δώσουμε τη δυνατότητα για ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Νομίζουμε ότι μπορεί να δοθεί κάποια ανακούφιση από την τρόικα με τη μορφή ενός δανείου-γέφυρα και/ή με το να δοθεί περισσότερος χρόνος στη χώρα να ανταποκριθεί στην υποσχεθείσα δημοσιονομική προσαρμογή. Εκτιμούμε επίσης ότι θα υπάρξει ένας ακόμη γύρος αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, πιθανότατα με τη μορφή μίας συμφωνίας τύπου Λέσχης των Παρισίων.»
Μπορούμε απλώς να μαντέψουμε τι θα πράξουν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί με αυτά FT.com
Copyright The Financial Times Ltd.
Οι πρόσφατες δηλώσεις από την ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ περί εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ και οι αναφορές ότι το ΔΝΤ είναι έτοιμο να αποχωρήσει είναι δύσκολο να ερμηνευθούν. Σε ποιο βαθμό οι προειδοποιήσεις αυτές είναι αληθινές;
Η χρονική συγκυρία είναι μάλλον ύποπτη, δεδομένου ότι συμπίπτουν με την επίσκεψη του κλιμακίου της τρόικας στην Αθήνα ώστε να εκτιμηθεί η πορεία του προγράμματος λιτότητας.
Από την άλλη πλευρά, αντικατοπτρίζουν το κλίμα μεταξύ των αξιωματούχων. Έχουμε κάθε λόγο να ανησυχούμε, δεδομένης μάλιστα της ευκολίας και της προθυμίας με την οποία συζητούν πλέον την πιθανότητα εξόδου.
Για παράδειγμα, στις αρχές της εβδομάδας ο αντικαγκελάριος της Γερμανίας Philip Roesler βγήκε στην τηλεόραση στη ζώνη prime time για να πει:
«Εάν η Ελλάδα δεν ανταποκριθεί σε αυτές τις προϋποθέσεις, τότε δεν μπορούν να υπάρξουν άλλες πληρωμές». Προσέθεσε ότι είναι «πολύ επιφυλακτικός» ότι η χώρα μπορεί να διασωθεί και πως η προοπτική εξόδου της από το ευρώ «δεν είναι πλέον τόσο τρομακτική».
Τα σχόλια αυτά αποκτούν άλλη βαρύτητα καθώς και οικονομικοί αναλυτές όπως ο Willem Buiter λέει ότι η πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη ανέρχεται πλέον στο 90%.
Ο Martin Lueck τη UBS όμως, υποστηρίζει στην τελευταία του έκθεση ότι όλα αυτά είναι μόνο λόγια.
«Αν και αναγνωρίζουμε το μέγεθος της απογοήτευσης των Ευρωπαίων πολιτικών με το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ελλάδας, οι κεντρικοί τραπεζίτες όπως και οι αντιπρόσωποι του ΔΝΤ θεωρούν ότι είναι απίθανο να υπάρξει έξοδος της χώρας από την ευρωζώνη στο κοντινό μέλλον. Δεν συμμεριζόμαστε τη θέση του αντικαγκελάριου της Γερμανίας ότι η έξοδος της Ελλάδας «δεν είναι πια τόσο τρομακτική». Μπορεί να υπήρξε μία ευκαιρία, αμέσως μετά την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και την πυροδότηση των CDS το Μάρτιο, όταν η χώρα πρακτικά είχε χάσει τη σημασία της ως συστημικός κίνδυνος για την ευρωζώνη στο σύνολό της… Εάν υπήρχε μία πιθανότητα για ελεγχόμενη έξοδο, τότε ήταν η στιγμή κατά την άποψή μας»
Ενώ η Grexit γίνεται ολοένα και λιγότερο πιθανή, τα προβλήματα της Ισπανίας εντείνονται:
«Το πρόβλημα έχει να κάνει μόνο με τον κίνδυνο μετάδοσης. Εν τω μεταξύ, από το Μάρτιο τα οικονομικά και τραπεζικά προβλήματα της Ισπανίας έχουν γίνει πλέον τόσο ανησυχητικά, παρά την πρόσφατη συμφωνία για στήριξη του ισπανικού τραπεζικού συστήματος με 100 δις. ευρώ, που η χώρα δεν είναι διόλου ασφαλής και μπορεί ακόμη να αναγκαστεί να ζητήσει πρόγραμμα καθολικής στήριξης από την τρόικα. Σε μηδενικό χρόνο, η Ισπανία άρχισε να μας ανησυχεί τόσο πολύ όσο η Ελλάδα πριν από μερικά χρόνια.
Κατά την άποψή μας, στο μικρό χρονικό διάστημα από το Μάρτιο μέχρι σήμερα, η κρίση της ευρωζώνης έχει κλιμακωθεί σε τέτοιο βαθμό που η ελληνική έξοδος – έστω και σε θεωρητικό επίπεδο – δεν αποτελεί πλέον επιλογή. Σύμφωνα με τη δική μας οπτική, ο κίνδυνος θα ήταν πολύ υψηλός και θα μπορούσε να οδηγήσει στο ξετύλιγμα του συνόλου της ευρωζώνης, γιατί οι αγορές θα θεωρούσαν ότι αφού έγινε για την Ελλάδα θα γίνει και για την Πορτογαλία. Και αφού γίνει για την Πορτογαλία γιατί να μην γίνει και για την Ισπανία; Και θα ακολουθήσει η Ιταλία, η Γαλλία κ.ο.κ»
Υπό αυτή την έννοια, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, η Ελλάδα είναι ο κεντρικός μοχλός που κρατά την κατάσταση ενωμένη. Εάν η Ελλάδα φύγει, τότε θα σπάσει ένα σημαντικό ταμπού.
Κανείς δεν αρνείται ωστόσο, ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας, υπό την παρούσα μορφή, δεν είναι βιώσιμη αν όχι επιδεινούμενη.
Η UBS εκτιμά τώρα ότι η οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 7,2% φέτος έναντι αρχικής εκτίμησης για ύφεση 4,4% και θα συρρικνωθεί περαιτέρω κατά 2,5% τον επόμενο χρόνο. Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη δηλώσει ότι θα ζητήσει περισσότερο χρόνο για να ολοκληρώσει το τρέχον πρόγραμμα – με την ελπίδα επέκτασης της τρέχουσας προθεσμίας από το 2014 τουλάχιστον μέχρι το 2016. Αυτό όμως, θα απαιτήσει επίσης μεγαλύτερη χρηματοδότηση της στήριξης λόγω του συνεχιζόμενου ελλείμματος στον προϋπολογισμό της.
Ο Lueck εκτιμά ότι η τρόικα θα ενδώσει, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, παρά τις προειδοποιήσεις. Δεν είναι στο συμφέρον κανενός να αφήσουμε την Ελλάδα να βυθιστεί περισσότερο στον φαύλο κύκλο χρέους – ύφεσης. Αναφέρει:
«Ο κεντρικός στόχος πρέπει να είναι να δώσουμε τη δυνατότητα για ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Νομίζουμε ότι μπορεί να δοθεί κάποια ανακούφιση από την τρόικα με τη μορφή ενός δανείου-γέφυρα και/ή με το να δοθεί περισσότερος χρόνος στη χώρα να ανταποκριθεί στην υποσχεθείσα δημοσιονομική προσαρμογή. Εκτιμούμε επίσης ότι θα υπάρξει ένας ακόμη γύρος αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, πιθανότατα με τη μορφή μίας συμφωνίας τύπου Λέσχης των Παρισίων.»
Μπορούμε απλώς να μαντέψουμε τι θα πράξουν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί με αυτά FT.com
Copyright The Financial Times Ltd.
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Κακοδιοίκηση και άφεση αμαρτιών στο δημόσιο
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
"Κόλαφος" η έκθεση Ρακιντζή για τη διαφθορά στο δημόσιο
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
