ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Η πλειονότητα και οι υποτιθέμενες εξαιρέσεις

Γράφει ο Κώστας Βραχνός

Δυστυχέστατα, οι περισσότεροι συνάνθρωποί μας δεν υποψιάζονται ούτε το μέγεθος ούτε το βάθος τού εξευτελισμού που συνιστά για μια κοινωνία το γεγονός ότι η αιτία ν' αφυπνιστεί, να ενωθεί και ν' αντιδράσει είναι η αιφνίδια διακοπή μιας ατομοκρατικής και καταναλωτικής ευημε­ρίας, η οποία, εξαιτίας των χαρακτηριστι­κών της, κατ' ουσίαν προπαρασκεύαζε την κακοδαιμονία που ενέσκηψε αργότερα με τη μορφή ημι-μεταφυσικής συμφοράς («που μας βρήκε») μάλλον παρά ως απλή νομοτέλεια, ως φυσικό επακόλουθο των επιλογών και των παραλείψεών της.

Υπάρχει ένα δωρεάν εργαλείο που μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε στοιχειω­δώς τη δομή των πραγμάτων, δίχως να χρειάζεται να εξετάσουμε το σύνολό τους, και αυτό λέγεται αναλογία. Δεν διαθέτουμε άλλο ούτε σε πρακτικό ούτε σε θεωρητικό επίπεδο.

Εκλαμβάνοντας το μικρό και δικό μας ως κλίμακα του μεγάλου και όλων, την ηθική ως βάση της πολιτικής, τον ψηφοφό­ρο ως εμπνευστή και συντηρητή τού υπο­ψηφίου, το δυνητικό και βουλητικό ως εκκολαπτήριο του αναπόφευκτου, και, εξυπα­κούεται, βλέποντας στην πλειονότητα την ενσάρκωση της κυρίαρχης προτίμησης, κά­νουμε ήδη ένα πελώριο βήμα κατανόησης του ανθρώπου, του κόσμου και της πορεί­ας τους. Θα μπορούσαμε να πούμε πως η ιστορία λειτουργεί «δημοκρατικά», «πλειο­ψηφικά», πως η «λαϊκή βούληση» ορίζει σχεδόν πάντοτε τα πράγματα, ακόμα και όταν αστοχεί ή στενάζει, πως τίποτα δεν συμβαίνει που να μην περιλαμβάνει την ο­μάδα εκείνη των στοιχείων και των όρων που το κάνουν να επικρατήσει έναντι των άλλων άπειρων δυνατοτήτων. Χαίρω πολύ! Η δε δημοκρατία δεν είναι παρά το επι­κρατέστερο πολίτευμα, ίσως το βέλτιστον δυνατόν ή το μη χείρον, όμως όχι το τέλειον, καθώς ενέχει όλες, μα όλες τις ανθρώ­πινες ατέλειες υψωμένες σε εκθέτη.Σε περιόδους κρίσης (και πότε η ανθρωπότητα δεν αισθανόταν ότι διανύει μεταβατική ή κρίσιμη περίοδο;) αυτό που παρατηρείται είναι ένα γενικευμένο αίσθη­μα αιφνιδιασμού και αδικείσθαι. Οι πολίτες αργά ή γρήγορα αφυπνίζονται μεν, αλλά σε γενικές γραμμές αδυνατούν να επισκοπή­σουν αιτιοκρατικώς και ολιστικώς την κατάσταση, στην οποία έχουν περιέλθει. Ό­πως επίσης αδυνατούν, πρώτον, ν' αντιλη­φθούν ποια είναι η πραγματική συμφορά, για τι θα έπρεπε να θρηνούν και, δεύτερον, να εννοήσουν τον αμετάκλητο χαρακτήρα της απώλειας αλλά και τον εκφυλισμό της ελπίδας από ενεργητική σε παθητική. Το φαινόμενο που κυριαρχεί σε περιόδους όπως η σημερινή είναι η άμεση θυματοποίηση και η αίσθηση εξαίρεσης. Οι πολίτες-θύματα (αφήνουμε στην άκρη τα αληθινά θύματα, π.χ. τη νεολαία) εξαιρούν τους ε­αυτούς τους από την κύρια ευθύνη για τα δεινά τους, ενώ, όταν δεν το κάνουν, διατείνονται ότι η μετοχή τους υπήρξε αμελητέα. Δεν υποψιάζονται, όμως, ότι ακριβώς το ά­θροισμα των έστω και αμελητέων ευθυνών, πότε εκφραζόμενο στις ατομικές ηθικές κι αισθητικές συμπεριφορές, πότε προσωποποιούμενο και πολλαπλασιαζόμενο στους εκάστοτε λαϊκούς αντιπροσώπους, αποτε­λεί τον ουσιαστικό ρυθμιστή των εξελίξε­ων. Ότι, φερ' ειπείν, η ανοχή τού εγκλήματος σε μεγάλη κλίμακα σχεδόν εξισώνεται με τη διάπραξή του. Ή, όπως φώναζε ο Πλάτων, ότι το υψηλό γούστο εξευγενίζει κι εξυψώνει τον χαρακτήρα. Αλλά το πλέον αξιοσημείωτο συνίσταται στο ότι οι αληθινές εξαιρέσεις, οι παράγοντες εκείνοι που εμπράκτως αντιστάθηκαν στις δυνά­μεις της επικράτησης «του κακού» αλλά ηττήθηκαν, οι ολίγοι με τους οποίους οι περισσότεροι σπεύδουν να ταυτιστούν, αυ­τές λοιπόν οι γνήσιες εξαιρέσεις είναι που πρώτες παραδέχονται την ήττα και που προσπαθούν μέσα απ' την αιδώ για το κα­τάντημα, την ψύχραιμη μελέτη, την πνευμα­τική επικοινωνία, τη διακριτική συνέπεια και με συγκρατημένη ανθρωπολογική απαισιοδοξία ν' αντιδράσουν, όχι κατ' ανάγκην κα­ταλαμβάνοντας δρόμους, ανάμεσα σε πλήθη άδολων και απληροφόρητων συμπολιτών, κάθε λογής μεταμελημένων συναυτουργών, κατά φαντασίαν υγιών, μεταμφιε­σμένων μηδενιστών, ισόβιων, επαγγελμα­τιών εξεγερμένων και άλλων. Αντιθέτως, η πλειονότητα, χάρη στις ενέργειες της ο­ποίας ενέσκηψε η επονομαζόμενη κρίση, εμφανίζεται οργισμένη να ξεσηκώνεται ω­σάν να συνέβη κάποια κατάφωρη αδικία. Ωσάν το τωρινό κακοπάθημα να μην εξυ­φαινόταν προδήλως μπρος στα αδιάφορα μάτια της. Κάποιος αγανακτεί μες στο αυ­τοκίνητό του για το μποτιλιάρισμα στο κέντρο, τη στιγμή που θα μπορούσε α­πλούστατα και ωραιότατα να είχε πάρει το ευλογημένο το τρόλεϊ! Κάποιος συμμετέ­χει με ζήλο σε μια πορεία κατά της παγκοσμιοποίησης με το τελευταίας τεχνολογίας κινητό τηλέφωνο στην τσέπη!

Ας γίνουμε, επιτέλους, ρεαλιστές και ας αναλογιστούμε πως, φταίμε δεν φταίμε, λί­γο ή πολύ ή καθόλου, για ό,τι σήμερα μας πονά και μας ατιμάζει εργάστηκε μεθοδικό κάποια ευρεία πλειονότητα. Και πως, λαβαί­νοντας υπόψη ότι όλοι το καλό μας -υποτί­θεται- επιδιώκουμε, μάλλον θα έπρεπε ν’ αναθεωρήσουμε και να επαναπροσδιορί­σουμε την έννοια τού συμφέροντος, ξεκινώντας, εν προκειμένω, από τον εκταφιασμό της συλλογικής συνείδησης (καθότι κανένα αγαθό δεν είναι αμιγώς ατομικό, τουναντίον) και τον περιορισμό της υλικο-καταναλωτικής μανίας (καθότι καμία ηδονή δεν έχει αμιγώς υλική διάσταση, τουνα­ντίον). Διότι με ασφάλεια δικαιούμαστε –ή υποχρεούμαστε- να γενικεύσουμε: η παντελής έλλειψη συλλογικότητας, η αδιαφορία για τον δίπλα, τον άλλο, τον τόπο, το μέλλον, η αντικατάσταση του καθήκοντος απ' το δικαίωμα, σε συνδυασμό με την άκριτη, αυξάνουσα απαίτηση για άνεση και τρυφή, συνιστούν τα βασικά αίτια της ασθένειας που συνειδητοποιήσαμε αιφνιδίως ότι μας κατατρώγει, ενώ στην πραγματικότητα σοβούσε από παλιά στα σωθικά. Η αποκαρδιωτική απουσία νόμου και δικαιοσύνης, η καθολική σχεδόν ανηθικότητα των πολιτικών, η γενικευμένη διαφθο­ρά των κρατικών λειτουργών, η αχρειότητα των ΜΜΕ, η πλεονεξία των πλουσίων αλλά και των πτωχών, η αμεριμνησία και ο εκμαυ­λισμός των πλειόνων πολιτών, ολόκληρος αυτός ο φαύλος κύκλος συνιστά αποτέλε­σμα και αίτιο των δυο παραπάνω ελληνικών -και όχι μόνον- διαστροφών, του ατομικι­σμού και του υλισμού. Η δε επίμονη υπο­βάθμιση του προβλήματος σε οικονομικό αλλά και επιδεχόμενο λύση αποτελεί το ο­λέθριο άλλοθι της επιπόλαιης πλειονότη­τας, καθώς και των επικίνδυνων αντιπροσώ­πων όχι μόνον αυτής αλλά και του συνόλου, των εξαιρέσεων συμπεριλαμβανομένων.

thesecretrealtruth.blogspot.com