2012-08-10 19:47:08
Το 2008 ο κόσμος της εργασίας στην Ελλάδα δεν φαινόταν να ανησυχεί. Δούλευε σχεδόν το 45% του πληθυσμού της χώρας και το 93% του εργατικού της δυναμικού. Σχεδόν 4 εκατομύρια άνθρωποι δούλευαν στον ιδιωτικό τομέα και άλλοι 700 χιλιάδες στο Δημόσιο. Κανείς δεν θα μπορούσε να πιστέψει ότι μέσα σε 4 χρόνια, σχεδόν ένα εκατομύριο άνθρωποι θα έχαναν τη δουλειά τους Ο Πίνακας που ακολουθεί μας βοηθά να σκιαγραφήσουμε αυτή την πορεία και να βγάλουμε μερικά συμπεράσματα χρήσιμα για την.... όποια συνέχεια.
Πίνακας. Στοιχεία για την απασχόληση πριν και μετά την έναρξη της κρίσης.
2008
Αύγουστος
2010**
Μάιος
2012***
Απασχολούμενοι
(αριθμός)
4.608.779
4.398.890
3.816.912
Άνεργοι
(αριθμός)
354.727
613.108
1.147.372
Εργατικό Δυναμικό
(αριθμός)
4.963.506
5.011.998
4.964.284
Ανεργία
(ποσοστό)
7,1%
12,2 %
23,1%
Απασχολούμενοι
στον Δημόσιο Τομέα
(αριθμός)
(699.854)*
766.009
669.843
Απασχολούμενοι
στον Ιδιωτικό Τομέα
(αριθμός)
(3.908.925)
3.632.881
3.151.172
Δημόσιος Τομέας ως Ποσοστό επί του Εργατικού Δυναμικού
(15,1%)
15,2%
13,4%
Ιδιωτικός Τομέας ως Ποσοστό επί του Εργατικού Δυναμικού
(78,6%)
72,4%
63,4%
Δημόσιος Τομέας ως Ποσοστό επί των Απασχολουμένων
(14%)
17,4%
17,5%
Αναλογική σχέση Ιδιωτικού Τομέα και ΔημόσιουΤομέα
(5,6:1)
4,7:1
4,7:1
(*) Ελλείψει επισήμων στοιχείων, ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων προκύπτει κατά προσέγγιση από την εφαρμογή του ποσοστού 14,1% του ΟΟΣΑ(2005) στο σύνολο του εργατικού δυναμικού από τα στοιχεία της Ελληνικής στατιστικής υπηρεσίας. Άρα κατά προσέγγιση είναι και όλοι οι εξαγόμενοι υπολογισμοί (σημειώνονται εντός παρένθεσης).
(**) Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων προκύπτει από την πρώτη επίσημη καταγραφή και τα υπόλοιπα στοιχεία είναι από την Ελληνική στατιστική υπηρεσία.
(***) Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων προκύπτει από την απάντηση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης σε επερώτηση στη Βουλή. Στον αριθμό των 665.740 υπαλλήλων, που ανέφερε, προστέθηκαν και οι διαφορές αποχωρήσεων-προσλήψεων των μηνών Μαίου και Ιουνίου 2012. Τα υπόλοιπα στοιχεία είναι από την Ελληνική στατιστική υπηρεσία.
Από τον Πίνακα γίνεται σαφές ότι από την έναρξη της κρίσης μέχρι σήμερα και με σταθερό εργατικό δυναμικό στη χώρα περί τους 4.960.000 ανθρώπους, έχουν ήδη χαθεί περίπου 757.753 θέσεις εργασίας από τον ιδιωτικό τομέα και άλλες 30.000 από το δημόσιο τομέα. Σε αντίθεση όμως προς τον δημόσιο τομέα, που η πολιτική προστασία τον κράτησε μέχρι σήμερα σε σχετικά μικρή ποσοστιαία μείωση από το 15,1% στο 13,4% του εργατικού δυναμικού, ο ιδιωτικός τομέας συρρικνώθηκε από το 78,6% στο 63,4% του εργατικού δυναμικού και σε απόλυτο αριθμό κατά 19,3%! Ωστόσο μέσα στα επόμενα 3 χρόνια, η εικόνα του ιδιωτικού τομέα θα μεταφερθεί στον δημόσιο τομέα, όπου η σχεδιαζόμενη μείωση θα τον οδηγήσει το 2015 σε σύνολο περίπου 550.000 υπαλλήλων, που θα αντιστοιχεί σε ποσοστιαία συρρίκνωση περίπου 22% από το 2008.
Στην ουσία ο ιδιωτικός τομέας υποβλήθηκε χωρίς πολιτικό αερόσακο, σε βίαιη και απότομη δοκιμασία σύγκρουσης με την παλιά πραγματικότητα, ενώ ο δημόσιος τομέας σαν προνομιακός χώρος για άντληση πολιτικής υποστήριξης, κατά κάποιον τρόπο «επαναδιαπραγματεύτηκε» και κέρδισε την επιμήκυνση, κατά τρία χρόνια, της αναπόφευκτης και αναλογικής του ποσοστιαίας συρρίκνωσης με τον ιδιωτικό τομέα.
Για να αντιληφθούμε τη βαρβαρότητα που ασκείται στον ιδιωτικό τομέα, πέρα από τους απόλυτους αριθμούς, τις αμοιβές και την ελαστικότητα στις εργασιακές και τις ασφαλιστικές σχέσεις, αξίζει να τονίσουμε ότι μέχρι τέλους του 2012 αναμένεται να έχει «πιαστεί» σε αυτόν η ποσοστιαία συρρίκνωση, που έχει σχεδιαστεί για τον δημόσιο τομέα μέχρι το 2015! Δηλαδή μέχρι το τέλος του έτους, αναμένεται να έχουν χαθεί άλλες τουλάχιστον 100.000-150.000 θέσεις εργασίας και έτσι ο αριθμός των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα να πέσει κάτω από τα 3 εκατομύρια! Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι η ανεργία θα έχει ξεπεράσει το 26%, κινούμενη πλέον σε επίπεδα που θα επιβάλλουν την κοινωνική ένταση σαν καθοριστικό παράγοντα των πολιτικών και οικονομικών εξελιξεων.
Αν επίσης λάβουμε υπόψιν έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που προέβλεπε ότι η μέση μείωση θέσεων εργασίας στην Ευρώπη των 27, από την αρχή της ύφεσης το 2008 και μέχρι το 2020, θα είναι της τάξης του 10% και θα αρχίσει να ανακάμπτει από το 2010, μπορούμε να αντιληφθούμε πόσο έχουν ξεφύγει οι προβλέψεις όταν ήδη το υπερδιπλάσιο ποσοστό, που πλήττει στην χώρα μας τον ιδιωτικό τομέα, βαίνει αυξανόμενο. Και ούτε η κατά 32% μείωση του βασικού μισθού στους κάτω των 25 ετών βοήθησε στην καταπολέμηση της ανεργίας. Αντιθέτως η ανεργία σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα σκαρφάλωσε μέσα σε ένα χρόνο από το 41,7% στο 54,9%!
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περαιτέρω επεξεργασία των στοιχείων του Πίνακα για τον υπολογισμό των εξής παραμέτρων: (1) Την απασχόληση στον δημόσιο τομέα ως ποσοστό των απασχολουμένων στη χώρα και (2) Την αναλογία των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα προς εκείνους του δημοσίου τομέα. Το 2008 το ποσοστό των δημοσίων υπαλλήλων ήταν 14% επί των απασχολουμένων. Με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, μεσούσης της κρίσης τον Αύγουστο του 2010, το παραπάνω ποσοστό έγινε 17,4% και παραμένει το ίδιο μέχρι σήμερα. Από την άλλη, η αναλογία της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα προς την απασχόληση στον δημόσιο τομέα από 5,6:1 που ήταν το 2008, έχει διαμορφωθεί τα δύο τελευταία χρόνια στο 4,7:1.
Τι δείχνουν αυτά τα ποσοστά και οι αναλογίες; Ότι στον χώρο της εργασίας ενώ μέχρι σήμερα κρατιόταν σχεδόν σταθερό το δημοσιοϋπαλληλικό ποσοστό, που είναι παθητικό, αιμορραγούσε διαρκώς το ποσοστό της ιδιωτικής απασχόλησης, δηλαδή αποχωρούσαν από την εργασία εκείνοι από τους οποίους το κράτος θα μπορούσε με σωστή οργάνωση να προσδοκά πραγματικά έσοδα για να ανακάμψει. Αυτή η αντίφαση είναι παράγωγο της πελατειακής σκέψης. Η πελατειακή σκέψη, που μετά την διεφθαρμένη σκέψη, είναι το πιο κοφτερό μαχαίρι, που ο πολιτικός μη μπορώντας να αλλάξει νοοτροπία, το βυθίζει όλο και πιο βαθειά στην καρδιά της χώρας.
Αλλά δεν είναι μόνο οι δικοί μας πολιτικοί που προσπαθούν να εξασφαλίσουν, πέρα από κάθε έννοια ηθικής και δικαιοσύνης, μια ελάχιστη κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων που θα τους υποστηρίζει. Η ίδια η τρόικα εκπροσωπεί και εξισορροπεί Ευρωπαϊκές και διεθνείς «πελατείες». Στο βάθος των πραγμάτων το ίδιο λάθος συνδέει την τρόικα των δανειστών και την δική μας «τρόικα». Οι πολιτικές σκοπιμότητες συγκρούονται με την ανάγκη αντιμετώπισης μιας οικονομικής πραγματικότητας που τις ξεπερνά. Ωστόσο οι πολιτικοί θέλουν να έχουν το πάνω χέρι. Αλλά χωρίς τόλμη, χωρίς διάθεση σύγκρουσης για αναδιοργάνωση με δικαιοσύνη και αλληλεγγύη, χωρίς κοινωνική ευαισθησία καταντούν υποζύγια των αγορών. Και αυτό είναι το στίγμα της «πολιτικής οικονομίας» της εποχής...
Δ. Τρικεριώτης
Kafeneio
Πίνακας. Στοιχεία για την απασχόληση πριν και μετά την έναρξη της κρίσης.
2008
Αύγουστος
2010**
Μάιος
2012***
Απασχολούμενοι
(αριθμός)
4.608.779
4.398.890
3.816.912
Άνεργοι
(αριθμός)
354.727
613.108
1.147.372
Εργατικό Δυναμικό
(αριθμός)
4.963.506
5.011.998
4.964.284
Ανεργία
(ποσοστό)
7,1%
12,2 %
23,1%
Απασχολούμενοι
στον Δημόσιο Τομέα
(αριθμός)
(699.854)*
766.009
669.843
Απασχολούμενοι
στον Ιδιωτικό Τομέα
(αριθμός)
(3.908.925)
3.632.881
3.151.172
Δημόσιος Τομέας ως Ποσοστό επί του Εργατικού Δυναμικού
(15,1%)
15,2%
13,4%
Ιδιωτικός Τομέας ως Ποσοστό επί του Εργατικού Δυναμικού
(78,6%)
72,4%
63,4%
Δημόσιος Τομέας ως Ποσοστό επί των Απασχολουμένων
(14%)
17,4%
17,5%
Αναλογική σχέση Ιδιωτικού Τομέα και ΔημόσιουΤομέα
(5,6:1)
4,7:1
4,7:1
(*) Ελλείψει επισήμων στοιχείων, ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων προκύπτει κατά προσέγγιση από την εφαρμογή του ποσοστού 14,1% του ΟΟΣΑ(2005) στο σύνολο του εργατικού δυναμικού από τα στοιχεία της Ελληνικής στατιστικής υπηρεσίας. Άρα κατά προσέγγιση είναι και όλοι οι εξαγόμενοι υπολογισμοί (σημειώνονται εντός παρένθεσης).
(**) Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων προκύπτει από την πρώτη επίσημη καταγραφή και τα υπόλοιπα στοιχεία είναι από την Ελληνική στατιστική υπηρεσία.
(***) Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων προκύπτει από την απάντηση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης σε επερώτηση στη Βουλή. Στον αριθμό των 665.740 υπαλλήλων, που ανέφερε, προστέθηκαν και οι διαφορές αποχωρήσεων-προσλήψεων των μηνών Μαίου και Ιουνίου 2012. Τα υπόλοιπα στοιχεία είναι από την Ελληνική στατιστική υπηρεσία.
Από τον Πίνακα γίνεται σαφές ότι από την έναρξη της κρίσης μέχρι σήμερα και με σταθερό εργατικό δυναμικό στη χώρα περί τους 4.960.000 ανθρώπους, έχουν ήδη χαθεί περίπου 757.753 θέσεις εργασίας από τον ιδιωτικό τομέα και άλλες 30.000 από το δημόσιο τομέα. Σε αντίθεση όμως προς τον δημόσιο τομέα, που η πολιτική προστασία τον κράτησε μέχρι σήμερα σε σχετικά μικρή ποσοστιαία μείωση από το 15,1% στο 13,4% του εργατικού δυναμικού, ο ιδιωτικός τομέας συρρικνώθηκε από το 78,6% στο 63,4% του εργατικού δυναμικού και σε απόλυτο αριθμό κατά 19,3%! Ωστόσο μέσα στα επόμενα 3 χρόνια, η εικόνα του ιδιωτικού τομέα θα μεταφερθεί στον δημόσιο τομέα, όπου η σχεδιαζόμενη μείωση θα τον οδηγήσει το 2015 σε σύνολο περίπου 550.000 υπαλλήλων, που θα αντιστοιχεί σε ποσοστιαία συρρίκνωση περίπου 22% από το 2008.
Στην ουσία ο ιδιωτικός τομέας υποβλήθηκε χωρίς πολιτικό αερόσακο, σε βίαιη και απότομη δοκιμασία σύγκρουσης με την παλιά πραγματικότητα, ενώ ο δημόσιος τομέας σαν προνομιακός χώρος για άντληση πολιτικής υποστήριξης, κατά κάποιον τρόπο «επαναδιαπραγματεύτηκε» και κέρδισε την επιμήκυνση, κατά τρία χρόνια, της αναπόφευκτης και αναλογικής του ποσοστιαίας συρρίκνωσης με τον ιδιωτικό τομέα.
Για να αντιληφθούμε τη βαρβαρότητα που ασκείται στον ιδιωτικό τομέα, πέρα από τους απόλυτους αριθμούς, τις αμοιβές και την ελαστικότητα στις εργασιακές και τις ασφαλιστικές σχέσεις, αξίζει να τονίσουμε ότι μέχρι τέλους του 2012 αναμένεται να έχει «πιαστεί» σε αυτόν η ποσοστιαία συρρίκνωση, που έχει σχεδιαστεί για τον δημόσιο τομέα μέχρι το 2015! Δηλαδή μέχρι το τέλος του έτους, αναμένεται να έχουν χαθεί άλλες τουλάχιστον 100.000-150.000 θέσεις εργασίας και έτσι ο αριθμός των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα να πέσει κάτω από τα 3 εκατομύρια! Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι η ανεργία θα έχει ξεπεράσει το 26%, κινούμενη πλέον σε επίπεδα που θα επιβάλλουν την κοινωνική ένταση σαν καθοριστικό παράγοντα των πολιτικών και οικονομικών εξελιξεων.
Αν επίσης λάβουμε υπόψιν έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που προέβλεπε ότι η μέση μείωση θέσεων εργασίας στην Ευρώπη των 27, από την αρχή της ύφεσης το 2008 και μέχρι το 2020, θα είναι της τάξης του 10% και θα αρχίσει να ανακάμπτει από το 2010, μπορούμε να αντιληφθούμε πόσο έχουν ξεφύγει οι προβλέψεις όταν ήδη το υπερδιπλάσιο ποσοστό, που πλήττει στην χώρα μας τον ιδιωτικό τομέα, βαίνει αυξανόμενο. Και ούτε η κατά 32% μείωση του βασικού μισθού στους κάτω των 25 ετών βοήθησε στην καταπολέμηση της ανεργίας. Αντιθέτως η ανεργία σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα σκαρφάλωσε μέσα σε ένα χρόνο από το 41,7% στο 54,9%!
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περαιτέρω επεξεργασία των στοιχείων του Πίνακα για τον υπολογισμό των εξής παραμέτρων: (1) Την απασχόληση στον δημόσιο τομέα ως ποσοστό των απασχολουμένων στη χώρα και (2) Την αναλογία των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα προς εκείνους του δημοσίου τομέα. Το 2008 το ποσοστό των δημοσίων υπαλλήλων ήταν 14% επί των απασχολουμένων. Με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, μεσούσης της κρίσης τον Αύγουστο του 2010, το παραπάνω ποσοστό έγινε 17,4% και παραμένει το ίδιο μέχρι σήμερα. Από την άλλη, η αναλογία της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα προς την απασχόληση στον δημόσιο τομέα από 5,6:1 που ήταν το 2008, έχει διαμορφωθεί τα δύο τελευταία χρόνια στο 4,7:1.
Τι δείχνουν αυτά τα ποσοστά και οι αναλογίες; Ότι στον χώρο της εργασίας ενώ μέχρι σήμερα κρατιόταν σχεδόν σταθερό το δημοσιοϋπαλληλικό ποσοστό, που είναι παθητικό, αιμορραγούσε διαρκώς το ποσοστό της ιδιωτικής απασχόλησης, δηλαδή αποχωρούσαν από την εργασία εκείνοι από τους οποίους το κράτος θα μπορούσε με σωστή οργάνωση να προσδοκά πραγματικά έσοδα για να ανακάμψει. Αυτή η αντίφαση είναι παράγωγο της πελατειακής σκέψης. Η πελατειακή σκέψη, που μετά την διεφθαρμένη σκέψη, είναι το πιο κοφτερό μαχαίρι, που ο πολιτικός μη μπορώντας να αλλάξει νοοτροπία, το βυθίζει όλο και πιο βαθειά στην καρδιά της χώρας.
Αλλά δεν είναι μόνο οι δικοί μας πολιτικοί που προσπαθούν να εξασφαλίσουν, πέρα από κάθε έννοια ηθικής και δικαιοσύνης, μια ελάχιστη κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων που θα τους υποστηρίζει. Η ίδια η τρόικα εκπροσωπεί και εξισορροπεί Ευρωπαϊκές και διεθνείς «πελατείες». Στο βάθος των πραγμάτων το ίδιο λάθος συνδέει την τρόικα των δανειστών και την δική μας «τρόικα». Οι πολιτικές σκοπιμότητες συγκρούονται με την ανάγκη αντιμετώπισης μιας οικονομικής πραγματικότητας που τις ξεπερνά. Ωστόσο οι πολιτικοί θέλουν να έχουν το πάνω χέρι. Αλλά χωρίς τόλμη, χωρίς διάθεση σύγκρουσης για αναδιοργάνωση με δικαιοσύνη και αλληλεγγύη, χωρίς κοινωνική ευαισθησία καταντούν υποζύγια των αγορών. Και αυτό είναι το στίγμα της «πολιτικής οικονομίας» της εποχής...
Δ. Τρικεριώτης
Kafeneio
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τέλος ο Διώτης από το ΣΔΟΕ.
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΔΕΤΕ: Γιατί η Καίτη Γαρμπή κρεμάστηκε σε παράθυρο!
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
