2012-08-19 12:23:37
Με τον Σάββα Ιακωβίδη Ελλάδα και Κύπρος, δύο κράτη με μειωμένα, ουσιαστικά, κυριαρχικά δικαιώματα
Πόσοι Έλληνες Κύπριοι γνωρίζουν τον Παναγιώτη Κονδύλη; Αν δεν τον γνωρίζουν, είναι λάθος τους. Αν τον γνωρίζουν και δεν τον μελέτησαν, είναι χειρότερο λάθος. Είτε έτσι είτε αλλιώς, όσοι τιμούν ένα από τα πιο λαμπρά και αξεπέραστα μυαλά του Ελληνισμού, καλούνται έστω και σήμερα να εντρυφήσουν στις φιλοσοφικές ενατενίσεις του που, δυστυχώς, για την Ελλάδα και την Κύπρο, αποτελούν πικρές και δικαιωμένες προφητείες.
Ο Παν. Κονδύλης γεννήθηκε στην αρχαία Ολυμπία, το 1943. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Φιλοσοφία, Νεότερη Ιστορία και Φιλοσοφία στα Πανεπιστήμια της Φρανκφούρτης και της Χαϊδελβέργης, όπου και αναγορεύθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφίας. Για τις εργασίες του, του απονεμήθηκε το μετάλλιο Γκαίτε και το βραβείο Χούμπολντ. Διετέλεσε εταίρος του Ιδρύματος Ανωτάτων Σπουδών του Βερολίνου και μέχρι τον θάνατό του διεύθυνε τη Φιλοσοφική και Πολιτική Βιβλιοθήκη των εκδόσεων «Γνώση», και τη σειρά ο Νεότερος Ευρωπαϊκός Πολιτισμός των εκδόσεων «Νεφέλη». Πέθανε στην Αθήνα τον Ιούλιο του 1998.
Πρόσφατα, το διμηνιαίο περιοδικό Γερμανικής Φιλοσοφίας αφιέρωσε το τελευταίο τεύχος του στον γερμανοτραφή μέγιστο Έλληνα διανοητή και φιλόσοφο Παν. Κονδύλη. Όπως συμβαίνει και με άλλα λαμπρά ελληνικά μυαλά, αυτά τιμώνται στην αλλοδαπή και παραγνωρίζονται από την αγνώμονα πατρίδα. Δυστυχώς… Το γερμανικό Περιοδικό Φιλοσοφίας δημοσιεύει μιαν εκτενή συνέντευξη που ο Κονδύλης είχε δώσει το 1998, λίγο πριν από τον αιφνίδιο και αδόκητο θάνατό του. Σε αυτήν είχε προφητέψει ουσιαστικά το σημερινό κατάντημα της Ελλάδας.
Είπε: «Αν ο Ελληνισμός θέλει να επιβιώσει ως διακεκριμένη ταυτότητα, το πρώτο που θα έπρεπε να κάνει θα ήταν να παράγει όσα τρώει. Δεν εννοώ διόλου κάποιαν οικονομική αυτάρκεια με την παλιά έννοια, αλλά την απαλλαγή από την πολιτική και την πρακτική του παρασιτικού καταναλωτισμού. Ένα βιώσιμο συλλογικό υποκείμενο οφείλει να εξάγει τουλάχιστον τόσα όσα εισάγει, σ' έναν ανοικτότερο κόσμο. Ειδάλλως, είναι αναπόφευκτη η πτώση στα κατώτερα σκαλιά του διεθνούς καταμερισμού της εργασίας, η καταχρέωση και η πολιτικοστρατιωτική εξάρτηση. Τις τελευταίες δεκαετίες ο Ελληνισμός προχώρησε γρήγορα προς αυτήν την κατεύθυνση. Η αναστροφή της απαιτεί γενναία παραγωγική προσπάθεια, προηγμένη τεχνογνωσία και ριζική θεσμική εξυγίανση, καθώς και ένα εκπαιδευτικό σύστημα εντελώς διαφορετικού επιπέδου».
Ποιες είναι οι αιτίες που οδήγησαν την Ελλάδα στα σημερινά αδιέξοδα; Ο Κονδύλης επισημαίνει: «Η συνήθης αντιπαράθεση των εκσυγχρονιστικών τάσεων προς την καλλιέργεια της εθνικής παράδοσης είναι απλουστευτική και παραπλανητική. Μονάχα η ευόδωση της εκσυγχρονιστικής προσπάθειας επιτρέπει την επιτυχή άμιλλα με άλλα έθνη και έτσι χαρίζει την αυτοπεποίθηση εκείνη, η οποία επιτρέπει την απροβλημάτιστη αναστροφή με την εθνική παράδοση και καθιστά ψυχολογικά περιττό τον πιθηκισμό. Αντίθετα, η ανικανότητα ενός έθνους να συναγωνισθεί με άλλα σε ό,τι -καλώς ή κακώς- θεωρείται κεντρικό πεδίο της κοινωνικής δραστηριότητας θέτει σε κίνηση ένα διπλό υπεραναπληρωματικό μηχανισμό: Τον πιθηκισμό ως προσπάθεια να υποκαταστήσεις με επιφάσεις ό,τι δεν κατέχεις στην ουσία, και την παραδοσιολατρία ως αντιστάθμισμα του πιθηκισμού. Απ' αυτήν την άποψη, ο πτωχοπροδρομικός ελληνοκεντρισμός και ο κοσμοπολιτικός πιθηκισμός αποτελούν μεγέθη συμμετρικά και συναφή, όσο κι αν φαινομενικά εκπροσωπούν δύο κόσμους εχθρικούς μεταξύ τους».
Στο μνημειώδες έργο του «Θεωρία του Πολέμου», που θεωρείται εφάμιλλο ή και καλύτερο από το έργο του Carl von Clausewitz «Περί Πολέμου», ο Παν. Κονδύλης, στην ελληνική έκδοση, παραθέτει ένα προφητικό επίμετρο με εκτιμήσεις για την Ελλάδα και την Κύπρο. Έγραφε: «Το σημερινό δίλημμα είναι αντικειμενικά τρομακτικό και ψυχολογικά αφόρητο: Η ειρήνη σημαίνει για την Ελλάδα δορυφοροποίηση (στην Τουρκία) και ο πόλεμος σημαίνει συντριβή. Η υπέρβαση του διλήμματος αυτού, η ανατροπή των σημερινών γεωπολιτικών και στρατηγικών συσχετισμών απαιτεί ούτε λίγο ούτε πολύ την επιτέλεση ενός ηράκλειου άθλου, για τον οποίο η ελληνική κοινωνία, έτσι όπως είναι, δεν διαθέτει τα κότσια. Οι μετριότητες, υπομετριότητες και ανθυπομετριότητες, που συναπαρτίζουν τον ελληνικό πολιτικό και παραπολιτικό κόσμο, δεν έχουν το ανάστημα να θέσουν και να λύσουν ιστορικά προβλήματα τέτοιας έκτασης και τέτοιου βάθους, ίσως να καταρρεύσουν ακόμα και στην περίπτωση όπου θα βρεθούν μπροστά στη μεγάλη απόφαση να διεξαγάγουν έναν πόλεμο γιατί, αν ο πόλεμος είναι συνέχεια της πολιτικής, ποιος πόλεμος θα συνεχίσει μια σπασμωδική πολιτική;».
Οι προβλέψεις που ο Παν. Κονδύλης είχε κάνει προ 15ετίας επαληθεύονται με τον πιο τραγικό τρόπο για την Ελλάδα και για την Κύπρο. Δύο κράτη με μειωμένα, ουσιαστικά, κυριαρχικά δικαιώματα και εξαρτήσεις από τις ΗΠΑ-Βρετανία ή από το τι θεωρεί ως casus belli η Τουρκία. Υπάρχει μια ελπίδα αναστροφής: Το φυσικό αέριο, υπό την αίρεση μιας ικανής ηγεσίας.
InfoGnomon
Πόσοι Έλληνες Κύπριοι γνωρίζουν τον Παναγιώτη Κονδύλη; Αν δεν τον γνωρίζουν, είναι λάθος τους. Αν τον γνωρίζουν και δεν τον μελέτησαν, είναι χειρότερο λάθος. Είτε έτσι είτε αλλιώς, όσοι τιμούν ένα από τα πιο λαμπρά και αξεπέραστα μυαλά του Ελληνισμού, καλούνται έστω και σήμερα να εντρυφήσουν στις φιλοσοφικές ενατενίσεις του που, δυστυχώς, για την Ελλάδα και την Κύπρο, αποτελούν πικρές και δικαιωμένες προφητείες.
Ο Παν. Κονδύλης γεννήθηκε στην αρχαία Ολυμπία, το 1943. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Φιλοσοφία, Νεότερη Ιστορία και Φιλοσοφία στα Πανεπιστήμια της Φρανκφούρτης και της Χαϊδελβέργης, όπου και αναγορεύθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφίας. Για τις εργασίες του, του απονεμήθηκε το μετάλλιο Γκαίτε και το βραβείο Χούμπολντ. Διετέλεσε εταίρος του Ιδρύματος Ανωτάτων Σπουδών του Βερολίνου και μέχρι τον θάνατό του διεύθυνε τη Φιλοσοφική και Πολιτική Βιβλιοθήκη των εκδόσεων «Γνώση», και τη σειρά ο Νεότερος Ευρωπαϊκός Πολιτισμός των εκδόσεων «Νεφέλη». Πέθανε στην Αθήνα τον Ιούλιο του 1998.
Πρόσφατα, το διμηνιαίο περιοδικό Γερμανικής Φιλοσοφίας αφιέρωσε το τελευταίο τεύχος του στον γερμανοτραφή μέγιστο Έλληνα διανοητή και φιλόσοφο Παν. Κονδύλη. Όπως συμβαίνει και με άλλα λαμπρά ελληνικά μυαλά, αυτά τιμώνται στην αλλοδαπή και παραγνωρίζονται από την αγνώμονα πατρίδα. Δυστυχώς… Το γερμανικό Περιοδικό Φιλοσοφίας δημοσιεύει μιαν εκτενή συνέντευξη που ο Κονδύλης είχε δώσει το 1998, λίγο πριν από τον αιφνίδιο και αδόκητο θάνατό του. Σε αυτήν είχε προφητέψει ουσιαστικά το σημερινό κατάντημα της Ελλάδας.
Είπε: «Αν ο Ελληνισμός θέλει να επιβιώσει ως διακεκριμένη ταυτότητα, το πρώτο που θα έπρεπε να κάνει θα ήταν να παράγει όσα τρώει. Δεν εννοώ διόλου κάποιαν οικονομική αυτάρκεια με την παλιά έννοια, αλλά την απαλλαγή από την πολιτική και την πρακτική του παρασιτικού καταναλωτισμού. Ένα βιώσιμο συλλογικό υποκείμενο οφείλει να εξάγει τουλάχιστον τόσα όσα εισάγει, σ' έναν ανοικτότερο κόσμο. Ειδάλλως, είναι αναπόφευκτη η πτώση στα κατώτερα σκαλιά του διεθνούς καταμερισμού της εργασίας, η καταχρέωση και η πολιτικοστρατιωτική εξάρτηση. Τις τελευταίες δεκαετίες ο Ελληνισμός προχώρησε γρήγορα προς αυτήν την κατεύθυνση. Η αναστροφή της απαιτεί γενναία παραγωγική προσπάθεια, προηγμένη τεχνογνωσία και ριζική θεσμική εξυγίανση, καθώς και ένα εκπαιδευτικό σύστημα εντελώς διαφορετικού επιπέδου».
Ποιες είναι οι αιτίες που οδήγησαν την Ελλάδα στα σημερινά αδιέξοδα; Ο Κονδύλης επισημαίνει: «Η συνήθης αντιπαράθεση των εκσυγχρονιστικών τάσεων προς την καλλιέργεια της εθνικής παράδοσης είναι απλουστευτική και παραπλανητική. Μονάχα η ευόδωση της εκσυγχρονιστικής προσπάθειας επιτρέπει την επιτυχή άμιλλα με άλλα έθνη και έτσι χαρίζει την αυτοπεποίθηση εκείνη, η οποία επιτρέπει την απροβλημάτιστη αναστροφή με την εθνική παράδοση και καθιστά ψυχολογικά περιττό τον πιθηκισμό. Αντίθετα, η ανικανότητα ενός έθνους να συναγωνισθεί με άλλα σε ό,τι -καλώς ή κακώς- θεωρείται κεντρικό πεδίο της κοινωνικής δραστηριότητας θέτει σε κίνηση ένα διπλό υπεραναπληρωματικό μηχανισμό: Τον πιθηκισμό ως προσπάθεια να υποκαταστήσεις με επιφάσεις ό,τι δεν κατέχεις στην ουσία, και την παραδοσιολατρία ως αντιστάθμισμα του πιθηκισμού. Απ' αυτήν την άποψη, ο πτωχοπροδρομικός ελληνοκεντρισμός και ο κοσμοπολιτικός πιθηκισμός αποτελούν μεγέθη συμμετρικά και συναφή, όσο κι αν φαινομενικά εκπροσωπούν δύο κόσμους εχθρικούς μεταξύ τους».
Στο μνημειώδες έργο του «Θεωρία του Πολέμου», που θεωρείται εφάμιλλο ή και καλύτερο από το έργο του Carl von Clausewitz «Περί Πολέμου», ο Παν. Κονδύλης, στην ελληνική έκδοση, παραθέτει ένα προφητικό επίμετρο με εκτιμήσεις για την Ελλάδα και την Κύπρο. Έγραφε: «Το σημερινό δίλημμα είναι αντικειμενικά τρομακτικό και ψυχολογικά αφόρητο: Η ειρήνη σημαίνει για την Ελλάδα δορυφοροποίηση (στην Τουρκία) και ο πόλεμος σημαίνει συντριβή. Η υπέρβαση του διλήμματος αυτού, η ανατροπή των σημερινών γεωπολιτικών και στρατηγικών συσχετισμών απαιτεί ούτε λίγο ούτε πολύ την επιτέλεση ενός ηράκλειου άθλου, για τον οποίο η ελληνική κοινωνία, έτσι όπως είναι, δεν διαθέτει τα κότσια. Οι μετριότητες, υπομετριότητες και ανθυπομετριότητες, που συναπαρτίζουν τον ελληνικό πολιτικό και παραπολιτικό κόσμο, δεν έχουν το ανάστημα να θέσουν και να λύσουν ιστορικά προβλήματα τέτοιας έκτασης και τέτοιου βάθους, ίσως να καταρρεύσουν ακόμα και στην περίπτωση όπου θα βρεθούν μπροστά στη μεγάλη απόφαση να διεξαγάγουν έναν πόλεμο γιατί, αν ο πόλεμος είναι συνέχεια της πολιτικής, ποιος πόλεμος θα συνεχίσει μια σπασμωδική πολιτική;».
Οι προβλέψεις που ο Παν. Κονδύλης είχε κάνει προ 15ετίας επαληθεύονται με τον πιο τραγικό τρόπο για την Ελλάδα και για την Κύπρο. Δύο κράτη με μειωμένα, ουσιαστικά, κυριαρχικά δικαιώματα και εξαρτήσεις από τις ΗΠΑ-Βρετανία ή από το τι θεωρεί ως casus belli η Τουρκία. Υπάρχει μια ελπίδα αναστροφής: Το φυσικό αέριο, υπό την αίρεση μιας ικανής ηγεσίας.
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Εδωσαν προσωρινό άσυλο στον δράκo της Πάρου τρεις μέρες πριν απελαθεί
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
