2012-08-24 18:53:21
«Η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωζώνης και θέλω να παραμείνει, γιατί το ευρώ είναι κάτι περισσότερο από ένα νόμισμα», δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, ξεκινώντας τις δηλώσεις μετά τη συνάντηση, διάρκειας 1,5 ώρας, με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά.
Μίλησε για την ανάγκη να τηρηθούν οι δεσμεύσεις και είπε ότι η Γερμανία περιμένει την αξιολόγηση της τρόικας για την πορεία του ελληνικού προγράμματος.Η Γερμανίδα καγκελάριος συμπλήρωσε πως η Γερμανία είναι αρωγός στην προσπάθεια της Ελλάδας. Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός, τόνισε ότι η Ελλάδα θα μείνει συνεπής στις δεσμεύσεις της και αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι μια ευκαιρία για ανάπτυξη.
Η κ. Μέρκελ εξέφρασε την απόλυτη πεποίθησή της ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της, για να επιλύσει τα προβλήματα της χώρας. Η καγκελάριος εξέφρασε ακόμη την κατανόησή της για τις θυσίες του ελληνικού λαού και επισήμανε ότι η Ελλάδα έχει κάθε δικαίωμα να περιμένει να αξιολογηθεί επί σοβαρής βάσης για τις ενέργειές της, παραπέμποντας στην έκθεση της τρόικας.
Τρία μηνύματα από Σαμαρά
«Η Ελλάδα θα μείνει συνεπής στις δεσμεύσεις της και θα ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις της», δήλωσε ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς, κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξη Τύπου με την καγκελάριο Μέρκελ, μετά τη συνάντησή τους, στο Βερολίνο. «Αυτό ήδη συμβαίνει και η έκθεση της τρόικας θα πιστοποιεί ότι η νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα θα φέρει αποτελέσματα. Το σχέδιό μας βρίσκεται ήδη σε εφαρμογή», σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Σαμαράς είπε ότι φέρνει τρία μηνύματα: «Πρώτον θα φέρουμε αποτελέσματα, δεύτερον ότι εξαλείφουμε δύο ελλείμματα, το δημοσιονομικό και το έλλειμμα αξιοπιστίας της χώρας και τρίτον ότι η ανάκαμψη της οικονομίας είναι κρίσιμης σημασίας για να πετύχουμε τους στόχους μας», ενώ τόνισε χαρακτηριστικά: «είμαστε υπερήφανος λαός δεν μας αρέσει να εξαρτόμαστε από δανεικά, θέλουμε να σταθούμε στα πόδια μας και θα τα καταφέρουμε. Η Ελλάδα έχει φυσικούς πόρους, συγκριτικά πλεονεκτήματα και πάνω από όλα τους ανθρώπους της. Σήμερα κάναμε μόνο την αρχή μίας νέας σχέσης ανάμεσα στις δύο χώρες, είναι ένα νέο ξεκίμημα και δεν μπορεί να περιμένει κανείς να λυθούν όλα τα προβήματα από το πρώτο βήμα».
Στο ερώτημα για τον αν ζήτησε περισσότερο χρόνο ο κ. Σαμαράς απάντησε ότι «με θυσίες επαναφέρουμε το πρόγραμμά μας σε τροχιά. Σήμερα θέσαμε το πρόβλημα που λέγεται ανάκαμψη. Δεν ζητάμε άλλα χρήματα, ζητάμε ανάκαμψη, ζητάμε αναπνοές, θα υπάρξει η έκθεση της τρόικας και θα τα δούμε όλα», ενώ αναφερόμενος σε αρνητικές δηλώσεις σε βάρος της χώρας μας επισήμανε:
«Την ώρα που ένας λαός περνάει επί τόσα χρόνια τόσες θυσίες χωρίς σημεία ανάκαμψης, τέτοιες τοξικές δηλώσεις μόνο κακό μπορούν να κάνουν. Για παράδειγμα πως μπορεί μία κυβέρνηση να προχωρήσει σε ιδιωτικοποιήσεις και την ώρα που το προσπαθεί ένας σημαντικός αξιωματούχος κάνει μία δήλωση ότι η Ελλάδα θα επιστρέψει στην δραχμή; Υπάρχει επιχειρηματίας που θα βάλει τα λεφτά του σε ευρώ για να τα πάρει σε δραχμές; Πρέπει να σταματήσουν τέτοιες δηλώσεις από όπου κι αν προέρχονται».
Ο πρωθυπουργός επάνελαβε την ανάγκη να υπάρξει ανάπτυξη στη χώρα, ενώ δήλωσε αποφασισμένος να εφαρμόσει τα μέτρα που σχετίζονται τη δημοσιονομική προσαρμογή «και να κλείσουμε για πάντα συμπεριφορές όπως η φοροδιαφυγή», όπως είπε.
Υποδοχή με στρατιωτικές τιμές στο Βερολίνο
Με στρατιωτικές τιμές έγινε δεκτός στην Καγκελαρία ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Η κ. Μέρκελ, όπως προβλέπεται από το πρωτόκολλο, υποδέχθηκε τον κ. Σαμαρά στο προαύλιο του κτιρίου και οι δύο ηγέτες βάδισαν μαζί στο κόκκινο χαλί. Έγινε παρουσίαση των δύο αντιπροσωπειών, ανάκρουση των εθνικών ύμνων και κατόπιν επιθεώρηση του στρατιωτικού αγήματος.
Τον κ. Σαμαρά συνοδεύουν ο υπουργός Οικονομικών Ιωάννης Στουρνάρας και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Αρκετοί κοινοβουλευτικοί της συμπολίτευσης στη Γερμανία αύξησαν σήμερα την πίεση προς την Ελλάδα, τηρώντας αδιάλλακτη στάση έναντι της Αθήνας.
«Δεν μπορούμε να διαθέσουμε κι άλλα χρήματα», δήλωσε ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των CDU/CSU Φόλκερ Κάουντερ στο τηλεοπτικό δίκτυο ZDF.
«Η θέση μου είναι ότι δεν μπορούμε να διαπραγματευτούμε ούτε τις προθεσμίες ούτε το περιεχόμενο των αποφάσεων», συνέχισε ο Κάουντερ, επιμένοντας ότι η Ελλάδα πρέπει τώρα να «εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της».
Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) Ράινερ Μπρίντερλε δήλωσε ότι το κόμμα του αρνείται να «πετάει» χρήματα σε ένα «βαρέλι χωρίς πάτο», όπως υποστήριξε. «Το να δώσουμε περισσότερα χρήματα χωρίς να εφαρμοστούν μεταρρυθμίσεις δεν θα λύσει το πρόβλημα», πρόσθεσε μιλώντας στην δημόσια ραδιοφωνία Deutschlandfunk.
Ερωτηθέντες σχετικά με την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, οι Γερμανοί πολιτικοί επιχείρησαν να αποδραματοποιήσουν την σχετική συζήτηση. Ο Κάουντερ εκτίμησε ότι το σενάριο αυτό είναι «ακόμα μακρινό», αλλά «δεν θα αποτελούσε ένα πρόβλημα για το ευρώ».
Εξάλλου, σύμφωνα με την σημερινή έκδοση της εφημερίδας Financial Times Deutschland, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών έχει συστήσει μια επιτροπή ειδικών στην οποία έχει αναθέσει να μελετήσει το σενάριο της λεγόμενης «Grexit» (εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη) και τις χρηματοοικονομικές συνέπειες που θα είχε αυτή. Της ομάδας εργασίας αυτής έχει οριστεί επικεφαλής ο Τόμας Στέφεν (CDU), υφυπουργός Οικονομικών και δεξί χέρι του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Το υπουργείο πάντως προσπάθησε να υποβαθμίσει την πληροφορία αυτή: «είχαμε δημιουργήσει εδώ και πάνω από ένα χρόνο μια ομάδα εργασίας για να μελετήσει την κρίση του κρατικού χρέους», η οποία αποστολή είχε να «μελετήσει όλα τα σενάριο, πιθανά και λιγότερο πιθανά», είπε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών Μάρτιν Κότχαους, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει κάτι το ιδιαίτερα «νέο» ως προς αυτό. «Οι πολίτες περιμένουν από την κυβέρνησή τους να αντιμετωπίζει όλα τα σενάρια», πρόσθεσε ο Κότχαους.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα την επιτροπή συνέστησαν η καγκελάριος Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών Σόιμπλε για να είναι «πλήρως προετοιμασμένοι» για ένα ενδεχόμενο «αρνητικό σενάριο» και για να εξεταστεί το πώς θα μπορούσε να αποφευχθεί ένα «ντόμινο» στην ευρωζώνη.
Πηγή: ΑΜΠΕ
Oι κοινές δηλώσεις Σαμαρά και Μέρκελ
ANGELA MERKEL: Κυρίες και κύριοι, πρέπει να σας πω ότι χαίρομαι ιδιαίτερα που ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, ο κ. Σαμαράς ήταν σήμερα μαζί μας. Και χαίρομαι ιδιαίτερα για το ότι το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό, τον έφερε στο Βερολίνο. Αυτό, χωρίς αμφιβολία, είναι άλλο ένα σημάδι –να το πω έτσι- των πολύ στενών και αγαστών σχέσεων, μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας. Και το γεγονός ότι βρισκόμαστε όλοι σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση, μας επέτρεψε να ανταλλάξουμε γνώμες και απόψεις. Εγώ πληροφορήθηκα τι κάνει ακριβώς η νέα ελληνική κυβέρνηση και πρέπει να σας πω ότι είμαι πεπεισμένη –και το λέω αυτό και το εννοώ- ότι η νέα κυβέρνηση με τον κ. Σαμαρά μαζί, θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της, ώστε τα προβλήματα και τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζει η Ελλάδα, να τις ξεπεράσει.
Ξέρω ότι ζητάμε από την Ελλάδα, ιδιαίτερα από τους πολίτες της Ελλάδας, πραγματικά να υποστούν τα πάνδεινα. Πέντε χρόνια σε αυτή την έρημο την οποία διανύουμε, χωρίς αμφιβολία χρειάζεται ιδιαίτερη υποστήριξη από όλους μας.
Πρέπει να σας πω ότι στο πλαίσιο αυτής της δημοσιονομικής κρίσεως, το είπα και το επαναλαμβάνω και είναι και σκοπός της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, να παραμείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη. Θα ήθελα επίσης να παραμείνει και το εννοώ αυτό, παρόλα τα προβλήματα τα οποία υπάρχουν. Αυτός είναι, αν θέλετε, ο λόγος που κινούμαστε, όπως κινούμαστε.
Γνωρίζουμε ότι το ευρώ είναι κάτι παραπάνω από ένα νόμισμα. Είναι μια ιδέα. Ιδέα της ολοκληρωμένης Ευρώπης, ιδέα μιας ενιαίας Ευρώπης. Γι` αυτό το λόγο, πρέπει να κινηθούμε όλοι προς μια κατεύθυνση.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, συζητήσαμε όλα τα βήματα τα οποία θα πρέπει να γίνουν. Συζητήσαμε τα βήματα μαζί, αλλά εξηγήσαμε ότι σε κάθε βήμα περιμένουμε και ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Και θέλω να επαναλάβω με ιδιαίτερη σαφήνεια τι είναι αυτό το οποίο περιμένουμε. Η ευρωκρίση έχει να κάνει με το γεγονός ότι έχουμε χάσει ο ένας προς τον άλλο, πρώτον, την αξιοπιστία και δεύτερον, την πεποίθηση ότι κινούμαστε προς την ίδια κατεύθυνση. Πρέπει, λοιπόν, να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη, μεταξύ υμών και ημών. Αυτό τι σημαίνει; Ότι θα πρέπει να ξέρουμε ακριβώς τι προτιθέμεθα να κάνουμε. Γι` αυτό περιμένουμε από την Ελλάδα ότι θα υλοποιήσει όλα εκείνα τα οποία μας έχει υποσχεθεί. Τα λόγια έχουν ακουστεί και στο παρελθόν. Τώρα πρέπει να ακολουθήσουν οι πράξεις. Ελπίζω η νέα κυβέρνηση να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Από την άλλη μεριά, όταν λέμε ότι «εκπληρώ τις υποχρεώσεις» σημαίνει ότι η Ελλάδα μπορεί να περιμένει από τη Γερμανία ότι εμείς δεν θα φθάσουμε σε κάποια συμπεράσματα, χωρίς να έχουμε πραγματικά στοιχεία στα χέρια μας. Και το να έχουμε πραγματικά τα στοιχεία στα χέρια μας, εννοώ και εννοούμε όλοι μας, να έχουμε τη θέση και την έκθεση της τρόικα. Γι` αυτό βοηθούμε, αλληλοϋποστηριζόμαστε, προσπαθούμε να βοηθήσουμε και τείνουμε χείρα βοηθείας ο ένας προς τον άλλο. Και συμφωνήσαμε σήμερα ότι οι διμερείς μας σχέσεις και η συνεργασία θα συνεχιστούν.
Ήταν μέσα σε ένα καθαρά ελληνογερμανικό, γερμανοελληνικό πλαίσιο, κάτι το οποίο είχαμε συμφωνήσει και στο παρελθόν, αλλά χωρίς αμφιβολία και μέσω των θεσμικών φορέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η task force, για να μπορέσουμε πραγματικά, όταν υπάρχουν στόχοι –όπως η ιδιωτικοποίηση, ο ισοσκελισμός του προϋπολογισμού, οι διαρθρωτικές αλλαγές- όπου ζητηθεί η βοήθειά μας να την παράσχουμε και όπου μπορέσουμε να βοηθήσουμε και να υποστηρίξουμε. Το έχουμε ήδη κάνει. Προσπαθούμε να σας βοηθήσουμε, ιδιαίτερα τώρα που προσπαθείτε να αναδιαρθρώσετε το σύστημα υγείας σας. Το κάνουμε ήδη. Θα συνεχίσουμε και σε άλλα πλαίσια.
Αλλά, το να τηρεί κανείς τις υποχρεώσεις τις οποίες έχει αναλάβει, να τηρεί τις υποσχέσεις τις οποίες θα δώσει, αυτό είναι εκείνο που θα επιτρέψει στην Ευρωζώνη να αισθανθεί πάλι άνεση, αυτοπεποίθηση και ότι υπάρχει μια κοινή γραμμή, μια κοινή πλεύση. Γι` αυτό το λόγο ακριβώς, υποστηρίζουμε τις προσπάθειες της νέας ελληνικής κυβέρνησης.
Επαναλαμβάνω ότι η ευρωκρίση δεν θα λυθεί ξαφνικά. Θα λυθεί βήμα-βήμα. Αυτό απαιτεί δουλειά, βοήθεια και υποστήριξη. Η Γερμανία θα υποστηρίξει την Ελλάδα προς αυτή την κατεύθυνση.
Αυτό ήταν το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινηθήκαμε.
Καλωσορίσατε και σας ευχαριστώ πολύ που ήρθατε να μιλήσετε μαζί μας.
Α. ΣΑΜΑΡΑΣ: Θέλω να ευχαριστήσω την κα Καγκελάριο. Είχαμε μαζί της μια πολύ εποικοδομητική συζήτηση. Ακούσατε εκείνα που σας είπε. Από την πλευρά μας, θέλουμε να αναφέρουμε ότι η Ελλάδα θα μείνει συνεπής στις δεσμεύσεις της. Και θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Για την ακρίβεια αυτό ήδη συμβαίνει. Και έχω τη βεβαιότητα ότι η έκθεση της τρόικα θα σηματοδοτεί πως η νέα κυβέρνηση συνεργασίας στην Ελλάδα θα φέρει σύντομα αποτελέσματα. Δε θέλω για αυτό να αναφερθώ παραπάνω.
Νομίζω ότι οι πράξεις έχουν πολύ μεγαλύτερη αξία από τα λόγια. Και ιδιαίτερα όταν υπάρχουν και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα τα οποία αυξάνουν την εμπιστοσύνη. Τα αποτελέσματα είναι πάντοτε πιο πειστικά από τα ίδια τα επιχειρήματα. Και είμαι βέβαιος ότι το σχέδιό μας, που βρίσκεται ήδη σε εφαρμογή, θα αποδώσει σύντομα.
Για την ώρα λοιπόν, θα ήθελα να σας πω τρία μηνύματα: Πρώτον, ότι θα φέρουμε αποτελέσματα. Δεύτερον, ότι αυτή τη στιγμή εξαλείφουμε ταυτόχρονα δύο ελλείμματα, το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας, αλλά και το έλλειμμα αξιοπιστίας της χώρας μας. Και τρίτον, ότι η ανάκαμψη της οικονομίας είναι κρίσιμης σημασίας, για να μπορέσουμε να πετύχουμε τους στόχους μας, να πετύχουμε τους στόχους μας σύντομα, εκπληρώνοντας τις υποχρεώσεις μας στο ακέραιο.
Είμαστε ένας υπερήφανος λαός. Δεν μας αρέσει να εξαρτόμαστε καθόλου από δανεικά. Θέλουμε να σταθούμε στα πόδια μας και να βγούμε από την κρίση το ταχύτερο. Και θα τα καταφέρουμε. Η Ελλάδα έχει φυσικούς πόρους, έχει τεράστια αναξιοποίητα, δυστυχώς, συγκριτικά πλεονεκτήματα, έχει σημαντική, αλλά μέχρι τώρα αδρανή, δημόσια περιουσία και πάνω απ΄ όλα έχει δυναμικούς και μορφωμένους ανθρώπους. Υπάρχουν, λοιπόν, οι προϋποθέσεις της επιτυχίας. Αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα είναι μια ευκαιρία για ανάπτυξη και πιστεύουμε απόλυτα ότι, αν το πετύχουμε, αυτό θα σηματοδοτήσει και τη δύναμη της ίδιας της Ευρώπης. Θα δείξει ότι η Ε.Ε. μπορεί να λύνει τα προβλήματά της και προχωράει μπροστά.
Τέλος, θέλω να πω ότι, σήμερα κάναμε μόνο την αρχή μιας νέας σχέσης ανάμεσα στις δύο χώρες μας. Είναι μόνον η αρχή, είναι ένα πρώτο βήμα για ένα νέο ξεκίνημα. Και βεβαίως δεν περιμένει κανείς να λυθούν όλα τα προβλήματα από το πρώτο βήμα. Αλλά πιστεύουμε ότι ξεκινάμε σωστά και θα προχωρήσουμε με σταθερά βήματα από εδώ και στο εξής. Και πάλι σας ευχαριστώ πολύ.
Μ. ΣΠΥΡΑΚΗ (MEGA): Κυρία Merkel, χθες, είχατε χθες μία συνάντηση με το Γάλλο Πρόεδρο Hollande. Και υπάρχει η αίσθηση ότι υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις από εσάς και το Γάλλο Πρόεδρο σε σχέση με την αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος. Θέλω, λοιπόν, να ρωτήσω αν είναι πραγματικά αυτή η διαφορά σας, αν έχετε διαφορετική οπτική για τον τρόπο που θα αντιμετωπιστεί το ελληνικό πρόβλημα κι αν θεωρείτε ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την παραμονή της χώρας μας στο ευρώ. Σας ευχαριστώ.
ANGELA MERKEL: Πρέπει να σας πω ότι, ναι, όντως χθες το βράδυ δείπνησα με τον κ. Hollande. Ο κ. Σαμαράς θα επισκεφθεί αύριο τον κ. Hollande και χωρίς αμφιβολία θα μπορέσει να φθάσει και σ’ ένα προσωπικό συμπέρασμα, αν έχουμε την ίδια οπτική ή όχι, σε σχέση με το θέμα της Ελλάδος. Πάντως, οι συζητήσεις που κάναμε χθες ήταν της θέσης ή της άποψης ότι, πρώτον, θέλουμε η Ελλάδα να μείνει στην ευρωζώνη, αλλά ταυτόχρονα είπαμε ότι αυτό που πρέπει να συμπεριληφθεί μέσα σε αυτό το σχήμα, είναι ότι θα πρέπει να καλυφθούν όλες οι υποχρεώσεις και όλες οι απαιτήσεις. Και είπαμε ότι τόσο η Γερμανία, όσο και η Γαλλία, όσο μπορούμε, σ’ αυτό το πλαίσιο προσπάθειας της Ελλάδας να υλοποιήσει τις απαιτήσεις που έχουν εμφανισθεί, θα την βοηθήσουμε ιδιαίτερα.
Από την άλλη μεριά, είπαμε ότι η Ελλάδα έχει ένα δικαίωμα, πραγματικά, και εμείς όπως και εκείνη να έχουμε μία γνώμη και μία άποψη, σε σχέση με το τι εξελίσσεται ή το τι υπάρχει. Περιμένουμε τη θέση και την Έκθεση της τρόικα, ναι, αλλά έχουμε και μία γνώμη και μία άποψη. Το είπα εγώ, το είπε και ο κ. Hollande.
Νομίζω ότι μέσα στα πλαίσια της Ευρωζώνης, θα πρέπει να καταδείξουμε ότι θέλουμε και μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα. Εδώ η αξιοπιστία, όπως είπα και προηγουμένως, είναι ιδιαζούσης σημασίας –δεν πρέπει να το αγνοούμε- και πιστεύω ότι αυτό ήταν το στοιχείο το οποίο χαρακτήρισε και τις συζητήσεις μας σήμερα.
Είμαστε κράτη τα οποία έχουμε τις ίδιες αξίες, είμαστε κράτη τα οποία είναι πεπεισμένα ότι η Ευρώπη για μας είναι κάτι το σημαντικό, ότι το κοινό νόμισμα είναι κάτι το σημαντικό και μέσα σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να μπορέσουμε να ζούμε, επιλύοντας δυσκολίες και προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουμε.
ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Σαμαρά, σήμερα ζητήσατε μία επιμήκυνση, όσον αφορά τη δυνατότητα που έχετε να καλύψετε τις υποχρεώσεις σας; Και κυρία Merkel, σήμερα έχετε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στη δυνατότητα της Ελλάδας να ανταποκριθεί;
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Εμείς προσπαθούμε, κάνοντας θυσίες, να φθάσουμε σε αυτό το οποίο λέτε εσείς «επιθυμητό αποτέλεσμα». Σήμερα, προσπαθούμε, πάνω απ’ όλα, να οδηγηθούμε στον δρόμο της ανάπτυξης. Αυτή είναι η ελπίδα μας. Αυτή είναι η ελπίδα για ανάκαμψη.
Σήμερα, κυρίως, θέσαμε τη μεγάλη προτεραιότητα, που λέγεται ανάπτυξη, η αρχή της οποίας είναι η ανάκαμψη. Δεν ζητάμε άλλα χρήματα. Ζητάμε αναπνοές σε ένα μεγάλο μακροβούτι που κάνουμε. Αναπνοές, δηλαδή, για να φθάσουμε μακρύτερα, στον στόχο μας. Άλλωστε, όπως είπε και η κυρία Καγκελάριος, θα υπάρξει η Έκθεση της τρόικα και τότε θα τα δούμε όλα.
Ευχαριστώ.
ANGELA MERKEL: Μπόρεσα να ακούσω πολύ προσεκτικά τα βήματα τα οποία έχουν γίνει και έχω καταλάβει ότι υπάρχουν μεγάλες και ουσιαστικές προσπάθειες εκ μέρους της Ελλάδας. Ξέρω, επίσης, ότι οι Έλληνες έχουν καταλάβει πια ότι οι αλλαγές είναι σημαντικές και αναγκαίες και υποχρεωτικές, αν θέλετε. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν αναφερόμαστε στο γεγονός ότι δεν θα πρέπει να υποφέρουν μόνο εκείνοι που δεν έχουν χρήματα ή είναι άνεργοι, αλλά θα πρέπει και όλοι οι άλλοι να βοηθήσουν και να υποστηρίξουν, αυτοί δηλαδή που έκαναν χρήση των δυνατοτήτων της Ελλάδας μέχρι σήμερα, αλλά και εκείνοι που μέχρι σήμερα δεν έκαναν τέτοιου είδους θυσίες, όπως θα έπρεπε.
Επαναλαμβάνω ότι η σημερινή μας συνάντηση ήταν μία πολύ καλή αρχή, αλλά ήταν και ιδιαίτερα σαφές, στο πλαίσιο των συζητήσεων που είχαμε, ότι έχουμε να κάνουμε πάρα πολλά ακόμη. Θα μπορούσα –αν θέλετε- να σας πω ότι αύριο κάνουμε κάποια έκθεση ή κάτι αντίστοιχο. Δεν είναι όμως αυτό το πλαίσιο. Το σημαντικό είναι να σας πω ότι θα κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας, για να ανταποκριθούμε σε αυτά τα οποία ελπίζουν οι Έλληνες, αλλά και οι Γερμανοί, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες μας και προς τις δύο πλευρές.
Δ. ΚΟΤΤΑΡΙΔΗΣ (ANTENNA): Μία ερώτηση και για τους δύο: Θα ήθελα, με δεδομένο ότι το τελευταίο διάστημα, τα τελευταία ενάμιση-δύο χρόνια υπάρχει ένα μπαράζ προκλητικών προσβλητικών και υποτιμητικών δηλώσεων και Γερμανών αξιωματούχων και από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της Γερμανίας για τους Έλληνες πολίτες οι οποίοι περνάνε πάρα πολύ δύσκολα το τελευταίο διάστημα- το επισημάνατε και οι δύο αυτό. Θα ήθελα, κύριε Σαμαρά, να ξέρω εάν θέσατε το θέμα αυτό στην κυρία Merkel. Και θα ήθελα από την κυρία Merkel να γνωρίζω αν καταδικάζει αυτές τις απόψεις ή αν θεωρεί ότι οι Έλληνες είναι πράγματι τεμπέληδες, όπως γράφονται στα γερμανικά μέσα και αν θεωρείτε ότι όλο αυτό το κλίμα βοηθάει στην ανάκτηση της αξιοπιστίας της Ελλάδας;
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Εγώ να απαντήσω αμέσως ότι την ώρα που ένας λαός περνά, επί τόσα χρόνια, τόσο μεγάλες θυσίες, χωρίς ακόμη να έχει δει σημεία ανάκαμψης, την ώρα που, για παράδειγμα, είμαστε ήδη στον πέμπτο και βαδίζουμε για τον έκτο χρόνο μιας συνεχούς επιβράδυνσης της οικονομίας μας, αντιλαμβάνεσθε ότι τέτοιες –ας τις ονομάσω- «τοξικές» δηλώσεις, απ’ όπου κι αν προέρχονται, μόνο κακό μπορούν να κάνουν. Διότι, για παράδειγμα, πώς μπορεί κανείς να αντιληφθεί μία κυβέρνηση αποφασισμένη να προχωρήσει, για παράδειγμα σε ιδιωτικοποιήσεις και την ώρα που πάει να ιδιωτικοποιήσει, προκειμένου να μειώσει το χρέος της, για να βγει πιο γρήγορα στο φως, πώς θα φανεί εάν εκείνη την ώρα ένας σημαντικός αξιωματούχος από οποιαδήποτε χώρα, κάνει μία δήλωση που να λέει ότι «η Ελλάδα θα επιστρέψει στη δραχμή». Θα υπάρξει ποτέ επιχειρηματίας που θα βάλει σε μια χώρα τα λεφτά του σε ευρώ, για να πάρει πίσω δραχμές; Προφανώς, όχι. Γίνεται, λοιπόν, καμιά φορά αυτό το θέμα των δηλώσεων, αυτή η κακοφωνία δημιουργεί τέτοια προβλήματα, που έχεις την αίσθηση ότι δίνεις έναν αγώνα στη ματαιότητα. Γι’ αυτό τον λόγο και ζήτησα εγώ, αλλά και μου το είπε η ίδια η κυρία Merkel –όπως σας το είπα και μόλις πριν- ότι κάτι τέτοιο ασφαλώς πρέπει να σταματήσει. Και πρέπει να σταματήσει απ’ όπου κι αν προέρχεται.
ANGELA MERKEL: Διαβάζω πολύ προσεκτικά τις ανακοινώσεις του Ελληνικού Τύπου, για να δω ακριβώς ο Ελληνικός Τύπος και η ελληνική οπτική ποια είναι και πώς αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα. Αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε, είναι να ομογενοποιήσουμε τις δύο πραγματικότητες που δείχνουν να υπάρχουν, ώστε να υπάρχει μία και μόνον πραγματικότητα.
Υπάρχει μία πραγματικότητα στην Ελλάδα, που λέει ότι «έχουμε υποφέρει, ταλαιπωρούμαστε, δίνουμε, πληρώνουμε». Αυτή είναι η πραγματικότητα από τη μία μεριά.
Και από την άλλη μεριά, η άλλη πραγματικότητα τι λέει; Ότι δεν υπάρχει καμία συμφωνία, ότι το ΔΝΤ, η τρόικα λένε «ναι, αλλά δεν έχετε καλύψει όλες σας τις προϋποθέσεις». Και μην ξεχνάτε ότι το ΔΝΤ, η τρόικα, οποιοσδήποτε, δεν ζητά και απαιτεί συνεχώς περισσότερα, απλώς και μόνο γιατί θέλει πραγματικά να ταλαιπωρεί τον ελληνικό λαό, αλλά θα ήθελε πραγματικά να ωθήσει τον ελληνικό λαό σε μία κατάσταση όπου να βλέπει φως στο τέλος του τούνελ.
Αλλά και από μια άλλη μεριά, όμως, υπάρχουν και οι Γερμανοί, οι οποίοι λένε ότι «εδώ και δύο χρόνια δίνουμε λεφτά, εγγυώμεθα προγράμματα, εγγυώμεθα χρήματα για την Ελλάδα» και συνεχώς μας λένε «ναι, ότι αυτό το οποίο περιμένατε δεν έγινε, αλλά πρέπει να δοθούν και άλλα χρήματα και άλλες αναβολές». Και εδώ υπάρχει –αν θέλετε- ένας έντονος εκνευρισμός.
Και εδώ θα πρέπει όλοι εκείνοι οι οποίοι έχουν αναλάβει πολιτική ευθύνη, στο πλαίσιο μιας ενιαίας Ευρώπης, να οδηγήσουν αυτές τις δύο αποκλίνουσες θέσεις, σε μία κοινή κατεύθυνση. Δεν μπορούμε να εμποδίσουμε στα ελεύθερα κράτη ο καθένας να έχει τη γνώμη και την άποψή του, αλλά μπορούμε –και αυτή είναι η δική μου ευθύνη, έτσι το αισθανόμαστε- τις προσπάθειες που κάνει κάποιος να τις αναγνωρίσουμε, να πούμε «μέχρι εδώ, αλλά δεν αρκεί, ναι, είμαστε υποχρεωμένοι να βοηθήσουμε, ναι». Και πρέπει πάνω απ’ όλα, στο τέλος, να είμαστε σίγουροι ότι η πλειοψηφία στην Ελλάδα και στη Γερμανία βλέπει τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο. Δεν το έχουμε κατορθώσει, αλλά πιστεύω ότι η σημερινή επαφή ήταν ένα σημαντικό σημείο προς αυτή την κατεύθυνση, ένα σημαντικό βήμα.
ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Σαμαρά, θα ήθελα να σας ρωτήσω, ποια είναι η ευθύνη την οποία νομίζετε ότι πρέπει να αναλάβετε εσείς σε σχέση με την κατάσταση στην Ελλάδα και αναφέρομαι στην αντιπολιτευτική σας στάση. Αυτό είναι κάτι το οποίο έχει συζητηθεί πολλαπλώς στην Ελλάδα, ότι εσείς είχατε τηρήσει μία διαφορετική στάση.
Και κυρία Merkel, σήμερα το πρωί ακούσαμε και τον κ. Kauder, ο οποίος με μία σχετική άνεση είπε ότι εν πάση περιπτώσει, εάν φύγει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη, αυτό δεν θα προβλημάτιζε όχι μόνο την FDP, αλλά ίσως και τους Χριστιανοκοινωνιστές.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Πρώτα απ’ όλα κανένας δεν είναι αναμάρτητος. Δεύτερον, η δική μου προσπάθεια υπήρξε πάντοτε προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης. Είμαι οικονομολόγος και θεωρώ ότι αυτό είναι το μεγάλο γιατρικό για μια χώρα που έχει τόσα προβλήματα, όσο η δική μας.
Από την άλλη πλευρά, είμαι αποφασισμένος εκείνα τα συγκεκριμένα σημεία που σχετίζονται με την αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή, να τα φέρουμε σε πέρας. Είμαι, επίσης, αποφασισμένος να κλείσουμε για πάντα στο παρελθόν ορισμένες συμπεριφορές, όπως είναι εκείνες που σχετίζονται με τη φοροδιαφυγή.
Θέλω να ξέρετε ότι το θέμα δεν είναι τι έκανα εγώ ή οποιοσδήποτε άλλος, χθες. Το θέμα είναι να είμαστε όλοι μαζί αποφασισμένοι σήμερα να φθάσουμε σε ένα πιο αισιόδοξο αύριο. Και αυτός θεωρώ ότι είναι ο δικός μου ο ρόλος.
Ευχαριστώ πολύ.
ANGELA MERKEL: Είπα σήμερα και το επαναλαμβάνω με χαρά επιθυμώ η Ελλάδα να παραμείνει μέρος της Ευρωζώνης. Εργάζομαι προς αυτή την κατεύθυνση και δεν ξέρω κανέναν μέσα στην κυβέρνηση που να μην το θέλει αυτό.
Δεύτερον, είπα και μπορώ να επαναλάβω ότι μέχρι ποίου σημείου μπορούμε να επιβαρύνουμε κάποιον, είναι κάτι το οποίο θα βασισθεί στις θέσεις της τρόικα. Δεν έχω την Έκθεση της τρόικα. Πρέπει να περιμένουμε να την έχουμε. Είναι ένας καθρέφτης, μία αποτίμηση, είναι κάτι το οποίο το συζητήσαμε και σήμερα.
Και τρίτον, επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά: Θα κάνω ό,τι περνά από το χέρι μου, ώστε η Γερμανία να τείνει χείρα βοηθείας έτσι ακριβώς όπως το θέλει και η Ελλάδα, για να μπορέσει η Ελλάδα να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ και ό,τι καλύτερο για όλους.
liberals10
Μίλησε για την ανάγκη να τηρηθούν οι δεσμεύσεις και είπε ότι η Γερμανία περιμένει την αξιολόγηση της τρόικας για την πορεία του ελληνικού προγράμματος.Η Γερμανίδα καγκελάριος συμπλήρωσε πως η Γερμανία είναι αρωγός στην προσπάθεια της Ελλάδας. Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός, τόνισε ότι η Ελλάδα θα μείνει συνεπής στις δεσμεύσεις της και αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι μια ευκαιρία για ανάπτυξη.
Η κ. Μέρκελ εξέφρασε την απόλυτη πεποίθησή της ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της, για να επιλύσει τα προβλήματα της χώρας. Η καγκελάριος εξέφρασε ακόμη την κατανόησή της για τις θυσίες του ελληνικού λαού και επισήμανε ότι η Ελλάδα έχει κάθε δικαίωμα να περιμένει να αξιολογηθεί επί σοβαρής βάσης για τις ενέργειές της, παραπέμποντας στην έκθεση της τρόικας.
Τρία μηνύματα από Σαμαρά
«Η Ελλάδα θα μείνει συνεπής στις δεσμεύσεις της και θα ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις της», δήλωσε ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς, κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξη Τύπου με την καγκελάριο Μέρκελ, μετά τη συνάντησή τους, στο Βερολίνο. «Αυτό ήδη συμβαίνει και η έκθεση της τρόικας θα πιστοποιεί ότι η νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα θα φέρει αποτελέσματα. Το σχέδιό μας βρίσκεται ήδη σε εφαρμογή», σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Σαμαράς είπε ότι φέρνει τρία μηνύματα: «Πρώτον θα φέρουμε αποτελέσματα, δεύτερον ότι εξαλείφουμε δύο ελλείμματα, το δημοσιονομικό και το έλλειμμα αξιοπιστίας της χώρας και τρίτον ότι η ανάκαμψη της οικονομίας είναι κρίσιμης σημασίας για να πετύχουμε τους στόχους μας», ενώ τόνισε χαρακτηριστικά: «είμαστε υπερήφανος λαός δεν μας αρέσει να εξαρτόμαστε από δανεικά, θέλουμε να σταθούμε στα πόδια μας και θα τα καταφέρουμε. Η Ελλάδα έχει φυσικούς πόρους, συγκριτικά πλεονεκτήματα και πάνω από όλα τους ανθρώπους της. Σήμερα κάναμε μόνο την αρχή μίας νέας σχέσης ανάμεσα στις δύο χώρες, είναι ένα νέο ξεκίμημα και δεν μπορεί να περιμένει κανείς να λυθούν όλα τα προβήματα από το πρώτο βήμα».
Στο ερώτημα για τον αν ζήτησε περισσότερο χρόνο ο κ. Σαμαράς απάντησε ότι «με θυσίες επαναφέρουμε το πρόγραμμά μας σε τροχιά. Σήμερα θέσαμε το πρόβλημα που λέγεται ανάκαμψη. Δεν ζητάμε άλλα χρήματα, ζητάμε ανάκαμψη, ζητάμε αναπνοές, θα υπάρξει η έκθεση της τρόικας και θα τα δούμε όλα», ενώ αναφερόμενος σε αρνητικές δηλώσεις σε βάρος της χώρας μας επισήμανε:
«Την ώρα που ένας λαός περνάει επί τόσα χρόνια τόσες θυσίες χωρίς σημεία ανάκαμψης, τέτοιες τοξικές δηλώσεις μόνο κακό μπορούν να κάνουν. Για παράδειγμα πως μπορεί μία κυβέρνηση να προχωρήσει σε ιδιωτικοποιήσεις και την ώρα που το προσπαθεί ένας σημαντικός αξιωματούχος κάνει μία δήλωση ότι η Ελλάδα θα επιστρέψει στην δραχμή; Υπάρχει επιχειρηματίας που θα βάλει τα λεφτά του σε ευρώ για να τα πάρει σε δραχμές; Πρέπει να σταματήσουν τέτοιες δηλώσεις από όπου κι αν προέρχονται».
Ο πρωθυπουργός επάνελαβε την ανάγκη να υπάρξει ανάπτυξη στη χώρα, ενώ δήλωσε αποφασισμένος να εφαρμόσει τα μέτρα που σχετίζονται τη δημοσιονομική προσαρμογή «και να κλείσουμε για πάντα συμπεριφορές όπως η φοροδιαφυγή», όπως είπε.
Υποδοχή με στρατιωτικές τιμές στο Βερολίνο
Με στρατιωτικές τιμές έγινε δεκτός στην Καγκελαρία ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Η κ. Μέρκελ, όπως προβλέπεται από το πρωτόκολλο, υποδέχθηκε τον κ. Σαμαρά στο προαύλιο του κτιρίου και οι δύο ηγέτες βάδισαν μαζί στο κόκκινο χαλί. Έγινε παρουσίαση των δύο αντιπροσωπειών, ανάκρουση των εθνικών ύμνων και κατόπιν επιθεώρηση του στρατιωτικού αγήματος.
Τον κ. Σαμαρά συνοδεύουν ο υπουργός Οικονομικών Ιωάννης Στουρνάρας και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Αρκετοί κοινοβουλευτικοί της συμπολίτευσης στη Γερμανία αύξησαν σήμερα την πίεση προς την Ελλάδα, τηρώντας αδιάλλακτη στάση έναντι της Αθήνας.
«Δεν μπορούμε να διαθέσουμε κι άλλα χρήματα», δήλωσε ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των CDU/CSU Φόλκερ Κάουντερ στο τηλεοπτικό δίκτυο ZDF.
«Η θέση μου είναι ότι δεν μπορούμε να διαπραγματευτούμε ούτε τις προθεσμίες ούτε το περιεχόμενο των αποφάσεων», συνέχισε ο Κάουντερ, επιμένοντας ότι η Ελλάδα πρέπει τώρα να «εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της».
Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) Ράινερ Μπρίντερλε δήλωσε ότι το κόμμα του αρνείται να «πετάει» χρήματα σε ένα «βαρέλι χωρίς πάτο», όπως υποστήριξε. «Το να δώσουμε περισσότερα χρήματα χωρίς να εφαρμοστούν μεταρρυθμίσεις δεν θα λύσει το πρόβλημα», πρόσθεσε μιλώντας στην δημόσια ραδιοφωνία Deutschlandfunk.
Ερωτηθέντες σχετικά με την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, οι Γερμανοί πολιτικοί επιχείρησαν να αποδραματοποιήσουν την σχετική συζήτηση. Ο Κάουντερ εκτίμησε ότι το σενάριο αυτό είναι «ακόμα μακρινό», αλλά «δεν θα αποτελούσε ένα πρόβλημα για το ευρώ».
Εξάλλου, σύμφωνα με την σημερινή έκδοση της εφημερίδας Financial Times Deutschland, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών έχει συστήσει μια επιτροπή ειδικών στην οποία έχει αναθέσει να μελετήσει το σενάριο της λεγόμενης «Grexit» (εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη) και τις χρηματοοικονομικές συνέπειες που θα είχε αυτή. Της ομάδας εργασίας αυτής έχει οριστεί επικεφαλής ο Τόμας Στέφεν (CDU), υφυπουργός Οικονομικών και δεξί χέρι του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Το υπουργείο πάντως προσπάθησε να υποβαθμίσει την πληροφορία αυτή: «είχαμε δημιουργήσει εδώ και πάνω από ένα χρόνο μια ομάδα εργασίας για να μελετήσει την κρίση του κρατικού χρέους», η οποία αποστολή είχε να «μελετήσει όλα τα σενάριο, πιθανά και λιγότερο πιθανά», είπε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών Μάρτιν Κότχαους, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει κάτι το ιδιαίτερα «νέο» ως προς αυτό. «Οι πολίτες περιμένουν από την κυβέρνησή τους να αντιμετωπίζει όλα τα σενάρια», πρόσθεσε ο Κότχαους.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα την επιτροπή συνέστησαν η καγκελάριος Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών Σόιμπλε για να είναι «πλήρως προετοιμασμένοι» για ένα ενδεχόμενο «αρνητικό σενάριο» και για να εξεταστεί το πώς θα μπορούσε να αποφευχθεί ένα «ντόμινο» στην ευρωζώνη.
Πηγή: ΑΜΠΕ
Oι κοινές δηλώσεις Σαμαρά και Μέρκελ
ANGELA MERKEL: Κυρίες και κύριοι, πρέπει να σας πω ότι χαίρομαι ιδιαίτερα που ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, ο κ. Σαμαράς ήταν σήμερα μαζί μας. Και χαίρομαι ιδιαίτερα για το ότι το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό, τον έφερε στο Βερολίνο. Αυτό, χωρίς αμφιβολία, είναι άλλο ένα σημάδι –να το πω έτσι- των πολύ στενών και αγαστών σχέσεων, μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας. Και το γεγονός ότι βρισκόμαστε όλοι σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση, μας επέτρεψε να ανταλλάξουμε γνώμες και απόψεις. Εγώ πληροφορήθηκα τι κάνει ακριβώς η νέα ελληνική κυβέρνηση και πρέπει να σας πω ότι είμαι πεπεισμένη –και το λέω αυτό και το εννοώ- ότι η νέα κυβέρνηση με τον κ. Σαμαρά μαζί, θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της, ώστε τα προβλήματα και τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζει η Ελλάδα, να τις ξεπεράσει.
Ξέρω ότι ζητάμε από την Ελλάδα, ιδιαίτερα από τους πολίτες της Ελλάδας, πραγματικά να υποστούν τα πάνδεινα. Πέντε χρόνια σε αυτή την έρημο την οποία διανύουμε, χωρίς αμφιβολία χρειάζεται ιδιαίτερη υποστήριξη από όλους μας.
Πρέπει να σας πω ότι στο πλαίσιο αυτής της δημοσιονομικής κρίσεως, το είπα και το επαναλαμβάνω και είναι και σκοπός της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, να παραμείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη. Θα ήθελα επίσης να παραμείνει και το εννοώ αυτό, παρόλα τα προβλήματα τα οποία υπάρχουν. Αυτός είναι, αν θέλετε, ο λόγος που κινούμαστε, όπως κινούμαστε.
Γνωρίζουμε ότι το ευρώ είναι κάτι παραπάνω από ένα νόμισμα. Είναι μια ιδέα. Ιδέα της ολοκληρωμένης Ευρώπης, ιδέα μιας ενιαίας Ευρώπης. Γι` αυτό το λόγο, πρέπει να κινηθούμε όλοι προς μια κατεύθυνση.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, συζητήσαμε όλα τα βήματα τα οποία θα πρέπει να γίνουν. Συζητήσαμε τα βήματα μαζί, αλλά εξηγήσαμε ότι σε κάθε βήμα περιμένουμε και ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Και θέλω να επαναλάβω με ιδιαίτερη σαφήνεια τι είναι αυτό το οποίο περιμένουμε. Η ευρωκρίση έχει να κάνει με το γεγονός ότι έχουμε χάσει ο ένας προς τον άλλο, πρώτον, την αξιοπιστία και δεύτερον, την πεποίθηση ότι κινούμαστε προς την ίδια κατεύθυνση. Πρέπει, λοιπόν, να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη, μεταξύ υμών και ημών. Αυτό τι σημαίνει; Ότι θα πρέπει να ξέρουμε ακριβώς τι προτιθέμεθα να κάνουμε. Γι` αυτό περιμένουμε από την Ελλάδα ότι θα υλοποιήσει όλα εκείνα τα οποία μας έχει υποσχεθεί. Τα λόγια έχουν ακουστεί και στο παρελθόν. Τώρα πρέπει να ακολουθήσουν οι πράξεις. Ελπίζω η νέα κυβέρνηση να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Από την άλλη μεριά, όταν λέμε ότι «εκπληρώ τις υποχρεώσεις» σημαίνει ότι η Ελλάδα μπορεί να περιμένει από τη Γερμανία ότι εμείς δεν θα φθάσουμε σε κάποια συμπεράσματα, χωρίς να έχουμε πραγματικά στοιχεία στα χέρια μας. Και το να έχουμε πραγματικά τα στοιχεία στα χέρια μας, εννοώ και εννοούμε όλοι μας, να έχουμε τη θέση και την έκθεση της τρόικα. Γι` αυτό βοηθούμε, αλληλοϋποστηριζόμαστε, προσπαθούμε να βοηθήσουμε και τείνουμε χείρα βοηθείας ο ένας προς τον άλλο. Και συμφωνήσαμε σήμερα ότι οι διμερείς μας σχέσεις και η συνεργασία θα συνεχιστούν.
Ήταν μέσα σε ένα καθαρά ελληνογερμανικό, γερμανοελληνικό πλαίσιο, κάτι το οποίο είχαμε συμφωνήσει και στο παρελθόν, αλλά χωρίς αμφιβολία και μέσω των θεσμικών φορέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η task force, για να μπορέσουμε πραγματικά, όταν υπάρχουν στόχοι –όπως η ιδιωτικοποίηση, ο ισοσκελισμός του προϋπολογισμού, οι διαρθρωτικές αλλαγές- όπου ζητηθεί η βοήθειά μας να την παράσχουμε και όπου μπορέσουμε να βοηθήσουμε και να υποστηρίξουμε. Το έχουμε ήδη κάνει. Προσπαθούμε να σας βοηθήσουμε, ιδιαίτερα τώρα που προσπαθείτε να αναδιαρθρώσετε το σύστημα υγείας σας. Το κάνουμε ήδη. Θα συνεχίσουμε και σε άλλα πλαίσια.
Αλλά, το να τηρεί κανείς τις υποχρεώσεις τις οποίες έχει αναλάβει, να τηρεί τις υποσχέσεις τις οποίες θα δώσει, αυτό είναι εκείνο που θα επιτρέψει στην Ευρωζώνη να αισθανθεί πάλι άνεση, αυτοπεποίθηση και ότι υπάρχει μια κοινή γραμμή, μια κοινή πλεύση. Γι` αυτό το λόγο ακριβώς, υποστηρίζουμε τις προσπάθειες της νέας ελληνικής κυβέρνησης.
Επαναλαμβάνω ότι η ευρωκρίση δεν θα λυθεί ξαφνικά. Θα λυθεί βήμα-βήμα. Αυτό απαιτεί δουλειά, βοήθεια και υποστήριξη. Η Γερμανία θα υποστηρίξει την Ελλάδα προς αυτή την κατεύθυνση.
Αυτό ήταν το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινηθήκαμε.
Καλωσορίσατε και σας ευχαριστώ πολύ που ήρθατε να μιλήσετε μαζί μας.
Α. ΣΑΜΑΡΑΣ: Θέλω να ευχαριστήσω την κα Καγκελάριο. Είχαμε μαζί της μια πολύ εποικοδομητική συζήτηση. Ακούσατε εκείνα που σας είπε. Από την πλευρά μας, θέλουμε να αναφέρουμε ότι η Ελλάδα θα μείνει συνεπής στις δεσμεύσεις της. Και θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Για την ακρίβεια αυτό ήδη συμβαίνει. Και έχω τη βεβαιότητα ότι η έκθεση της τρόικα θα σηματοδοτεί πως η νέα κυβέρνηση συνεργασίας στην Ελλάδα θα φέρει σύντομα αποτελέσματα. Δε θέλω για αυτό να αναφερθώ παραπάνω.
Νομίζω ότι οι πράξεις έχουν πολύ μεγαλύτερη αξία από τα λόγια. Και ιδιαίτερα όταν υπάρχουν και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα τα οποία αυξάνουν την εμπιστοσύνη. Τα αποτελέσματα είναι πάντοτε πιο πειστικά από τα ίδια τα επιχειρήματα. Και είμαι βέβαιος ότι το σχέδιό μας, που βρίσκεται ήδη σε εφαρμογή, θα αποδώσει σύντομα.
Για την ώρα λοιπόν, θα ήθελα να σας πω τρία μηνύματα: Πρώτον, ότι θα φέρουμε αποτελέσματα. Δεύτερον, ότι αυτή τη στιγμή εξαλείφουμε ταυτόχρονα δύο ελλείμματα, το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας, αλλά και το έλλειμμα αξιοπιστίας της χώρας μας. Και τρίτον, ότι η ανάκαμψη της οικονομίας είναι κρίσιμης σημασίας, για να μπορέσουμε να πετύχουμε τους στόχους μας, να πετύχουμε τους στόχους μας σύντομα, εκπληρώνοντας τις υποχρεώσεις μας στο ακέραιο.
Είμαστε ένας υπερήφανος λαός. Δεν μας αρέσει να εξαρτόμαστε καθόλου από δανεικά. Θέλουμε να σταθούμε στα πόδια μας και να βγούμε από την κρίση το ταχύτερο. Και θα τα καταφέρουμε. Η Ελλάδα έχει φυσικούς πόρους, έχει τεράστια αναξιοποίητα, δυστυχώς, συγκριτικά πλεονεκτήματα, έχει σημαντική, αλλά μέχρι τώρα αδρανή, δημόσια περιουσία και πάνω απ΄ όλα έχει δυναμικούς και μορφωμένους ανθρώπους. Υπάρχουν, λοιπόν, οι προϋποθέσεις της επιτυχίας. Αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα είναι μια ευκαιρία για ανάπτυξη και πιστεύουμε απόλυτα ότι, αν το πετύχουμε, αυτό θα σηματοδοτήσει και τη δύναμη της ίδιας της Ευρώπης. Θα δείξει ότι η Ε.Ε. μπορεί να λύνει τα προβλήματά της και προχωράει μπροστά.
Τέλος, θέλω να πω ότι, σήμερα κάναμε μόνο την αρχή μιας νέας σχέσης ανάμεσα στις δύο χώρες μας. Είναι μόνον η αρχή, είναι ένα πρώτο βήμα για ένα νέο ξεκίνημα. Και βεβαίως δεν περιμένει κανείς να λυθούν όλα τα προβλήματα από το πρώτο βήμα. Αλλά πιστεύουμε ότι ξεκινάμε σωστά και θα προχωρήσουμε με σταθερά βήματα από εδώ και στο εξής. Και πάλι σας ευχαριστώ πολύ.
Μ. ΣΠΥΡΑΚΗ (MEGA): Κυρία Merkel, χθες, είχατε χθες μία συνάντηση με το Γάλλο Πρόεδρο Hollande. Και υπάρχει η αίσθηση ότι υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις από εσάς και το Γάλλο Πρόεδρο σε σχέση με την αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος. Θέλω, λοιπόν, να ρωτήσω αν είναι πραγματικά αυτή η διαφορά σας, αν έχετε διαφορετική οπτική για τον τρόπο που θα αντιμετωπιστεί το ελληνικό πρόβλημα κι αν θεωρείτε ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την παραμονή της χώρας μας στο ευρώ. Σας ευχαριστώ.
ANGELA MERKEL: Πρέπει να σας πω ότι, ναι, όντως χθες το βράδυ δείπνησα με τον κ. Hollande. Ο κ. Σαμαράς θα επισκεφθεί αύριο τον κ. Hollande και χωρίς αμφιβολία θα μπορέσει να φθάσει και σ’ ένα προσωπικό συμπέρασμα, αν έχουμε την ίδια οπτική ή όχι, σε σχέση με το θέμα της Ελλάδος. Πάντως, οι συζητήσεις που κάναμε χθες ήταν της θέσης ή της άποψης ότι, πρώτον, θέλουμε η Ελλάδα να μείνει στην ευρωζώνη, αλλά ταυτόχρονα είπαμε ότι αυτό που πρέπει να συμπεριληφθεί μέσα σε αυτό το σχήμα, είναι ότι θα πρέπει να καλυφθούν όλες οι υποχρεώσεις και όλες οι απαιτήσεις. Και είπαμε ότι τόσο η Γερμανία, όσο και η Γαλλία, όσο μπορούμε, σ’ αυτό το πλαίσιο προσπάθειας της Ελλάδας να υλοποιήσει τις απαιτήσεις που έχουν εμφανισθεί, θα την βοηθήσουμε ιδιαίτερα.
Από την άλλη μεριά, είπαμε ότι η Ελλάδα έχει ένα δικαίωμα, πραγματικά, και εμείς όπως και εκείνη να έχουμε μία γνώμη και μία άποψη, σε σχέση με το τι εξελίσσεται ή το τι υπάρχει. Περιμένουμε τη θέση και την Έκθεση της τρόικα, ναι, αλλά έχουμε και μία γνώμη και μία άποψη. Το είπα εγώ, το είπε και ο κ. Hollande.
Νομίζω ότι μέσα στα πλαίσια της Ευρωζώνης, θα πρέπει να καταδείξουμε ότι θέλουμε και μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα. Εδώ η αξιοπιστία, όπως είπα και προηγουμένως, είναι ιδιαζούσης σημασίας –δεν πρέπει να το αγνοούμε- και πιστεύω ότι αυτό ήταν το στοιχείο το οποίο χαρακτήρισε και τις συζητήσεις μας σήμερα.
Είμαστε κράτη τα οποία έχουμε τις ίδιες αξίες, είμαστε κράτη τα οποία είναι πεπεισμένα ότι η Ευρώπη για μας είναι κάτι το σημαντικό, ότι το κοινό νόμισμα είναι κάτι το σημαντικό και μέσα σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να μπορέσουμε να ζούμε, επιλύοντας δυσκολίες και προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουμε.
ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Σαμαρά, σήμερα ζητήσατε μία επιμήκυνση, όσον αφορά τη δυνατότητα που έχετε να καλύψετε τις υποχρεώσεις σας; Και κυρία Merkel, σήμερα έχετε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στη δυνατότητα της Ελλάδας να ανταποκριθεί;
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Εμείς προσπαθούμε, κάνοντας θυσίες, να φθάσουμε σε αυτό το οποίο λέτε εσείς «επιθυμητό αποτέλεσμα». Σήμερα, προσπαθούμε, πάνω απ’ όλα, να οδηγηθούμε στον δρόμο της ανάπτυξης. Αυτή είναι η ελπίδα μας. Αυτή είναι η ελπίδα για ανάκαμψη.
Σήμερα, κυρίως, θέσαμε τη μεγάλη προτεραιότητα, που λέγεται ανάπτυξη, η αρχή της οποίας είναι η ανάκαμψη. Δεν ζητάμε άλλα χρήματα. Ζητάμε αναπνοές σε ένα μεγάλο μακροβούτι που κάνουμε. Αναπνοές, δηλαδή, για να φθάσουμε μακρύτερα, στον στόχο μας. Άλλωστε, όπως είπε και η κυρία Καγκελάριος, θα υπάρξει η Έκθεση της τρόικα και τότε θα τα δούμε όλα.
Ευχαριστώ.
ANGELA MERKEL: Μπόρεσα να ακούσω πολύ προσεκτικά τα βήματα τα οποία έχουν γίνει και έχω καταλάβει ότι υπάρχουν μεγάλες και ουσιαστικές προσπάθειες εκ μέρους της Ελλάδας. Ξέρω, επίσης, ότι οι Έλληνες έχουν καταλάβει πια ότι οι αλλαγές είναι σημαντικές και αναγκαίες και υποχρεωτικές, αν θέλετε. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν αναφερόμαστε στο γεγονός ότι δεν θα πρέπει να υποφέρουν μόνο εκείνοι που δεν έχουν χρήματα ή είναι άνεργοι, αλλά θα πρέπει και όλοι οι άλλοι να βοηθήσουν και να υποστηρίξουν, αυτοί δηλαδή που έκαναν χρήση των δυνατοτήτων της Ελλάδας μέχρι σήμερα, αλλά και εκείνοι που μέχρι σήμερα δεν έκαναν τέτοιου είδους θυσίες, όπως θα έπρεπε.
Επαναλαμβάνω ότι η σημερινή μας συνάντηση ήταν μία πολύ καλή αρχή, αλλά ήταν και ιδιαίτερα σαφές, στο πλαίσιο των συζητήσεων που είχαμε, ότι έχουμε να κάνουμε πάρα πολλά ακόμη. Θα μπορούσα –αν θέλετε- να σας πω ότι αύριο κάνουμε κάποια έκθεση ή κάτι αντίστοιχο. Δεν είναι όμως αυτό το πλαίσιο. Το σημαντικό είναι να σας πω ότι θα κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας, για να ανταποκριθούμε σε αυτά τα οποία ελπίζουν οι Έλληνες, αλλά και οι Γερμανοί, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες μας και προς τις δύο πλευρές.
Δ. ΚΟΤΤΑΡΙΔΗΣ (ANTENNA): Μία ερώτηση και για τους δύο: Θα ήθελα, με δεδομένο ότι το τελευταίο διάστημα, τα τελευταία ενάμιση-δύο χρόνια υπάρχει ένα μπαράζ προκλητικών προσβλητικών και υποτιμητικών δηλώσεων και Γερμανών αξιωματούχων και από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της Γερμανίας για τους Έλληνες πολίτες οι οποίοι περνάνε πάρα πολύ δύσκολα το τελευταίο διάστημα- το επισημάνατε και οι δύο αυτό. Θα ήθελα, κύριε Σαμαρά, να ξέρω εάν θέσατε το θέμα αυτό στην κυρία Merkel. Και θα ήθελα από την κυρία Merkel να γνωρίζω αν καταδικάζει αυτές τις απόψεις ή αν θεωρεί ότι οι Έλληνες είναι πράγματι τεμπέληδες, όπως γράφονται στα γερμανικά μέσα και αν θεωρείτε ότι όλο αυτό το κλίμα βοηθάει στην ανάκτηση της αξιοπιστίας της Ελλάδας;
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Εγώ να απαντήσω αμέσως ότι την ώρα που ένας λαός περνά, επί τόσα χρόνια, τόσο μεγάλες θυσίες, χωρίς ακόμη να έχει δει σημεία ανάκαμψης, την ώρα που, για παράδειγμα, είμαστε ήδη στον πέμπτο και βαδίζουμε για τον έκτο χρόνο μιας συνεχούς επιβράδυνσης της οικονομίας μας, αντιλαμβάνεσθε ότι τέτοιες –ας τις ονομάσω- «τοξικές» δηλώσεις, απ’ όπου κι αν προέρχονται, μόνο κακό μπορούν να κάνουν. Διότι, για παράδειγμα, πώς μπορεί κανείς να αντιληφθεί μία κυβέρνηση αποφασισμένη να προχωρήσει, για παράδειγμα σε ιδιωτικοποιήσεις και την ώρα που πάει να ιδιωτικοποιήσει, προκειμένου να μειώσει το χρέος της, για να βγει πιο γρήγορα στο φως, πώς θα φανεί εάν εκείνη την ώρα ένας σημαντικός αξιωματούχος από οποιαδήποτε χώρα, κάνει μία δήλωση που να λέει ότι «η Ελλάδα θα επιστρέψει στη δραχμή». Θα υπάρξει ποτέ επιχειρηματίας που θα βάλει σε μια χώρα τα λεφτά του σε ευρώ, για να πάρει πίσω δραχμές; Προφανώς, όχι. Γίνεται, λοιπόν, καμιά φορά αυτό το θέμα των δηλώσεων, αυτή η κακοφωνία δημιουργεί τέτοια προβλήματα, που έχεις την αίσθηση ότι δίνεις έναν αγώνα στη ματαιότητα. Γι’ αυτό τον λόγο και ζήτησα εγώ, αλλά και μου το είπε η ίδια η κυρία Merkel –όπως σας το είπα και μόλις πριν- ότι κάτι τέτοιο ασφαλώς πρέπει να σταματήσει. Και πρέπει να σταματήσει απ’ όπου κι αν προέρχεται.
ANGELA MERKEL: Διαβάζω πολύ προσεκτικά τις ανακοινώσεις του Ελληνικού Τύπου, για να δω ακριβώς ο Ελληνικός Τύπος και η ελληνική οπτική ποια είναι και πώς αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα. Αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε, είναι να ομογενοποιήσουμε τις δύο πραγματικότητες που δείχνουν να υπάρχουν, ώστε να υπάρχει μία και μόνον πραγματικότητα.
Υπάρχει μία πραγματικότητα στην Ελλάδα, που λέει ότι «έχουμε υποφέρει, ταλαιπωρούμαστε, δίνουμε, πληρώνουμε». Αυτή είναι η πραγματικότητα από τη μία μεριά.
Και από την άλλη μεριά, η άλλη πραγματικότητα τι λέει; Ότι δεν υπάρχει καμία συμφωνία, ότι το ΔΝΤ, η τρόικα λένε «ναι, αλλά δεν έχετε καλύψει όλες σας τις προϋποθέσεις». Και μην ξεχνάτε ότι το ΔΝΤ, η τρόικα, οποιοσδήποτε, δεν ζητά και απαιτεί συνεχώς περισσότερα, απλώς και μόνο γιατί θέλει πραγματικά να ταλαιπωρεί τον ελληνικό λαό, αλλά θα ήθελε πραγματικά να ωθήσει τον ελληνικό λαό σε μία κατάσταση όπου να βλέπει φως στο τέλος του τούνελ.
Αλλά και από μια άλλη μεριά, όμως, υπάρχουν και οι Γερμανοί, οι οποίοι λένε ότι «εδώ και δύο χρόνια δίνουμε λεφτά, εγγυώμεθα προγράμματα, εγγυώμεθα χρήματα για την Ελλάδα» και συνεχώς μας λένε «ναι, ότι αυτό το οποίο περιμένατε δεν έγινε, αλλά πρέπει να δοθούν και άλλα χρήματα και άλλες αναβολές». Και εδώ υπάρχει –αν θέλετε- ένας έντονος εκνευρισμός.
Και εδώ θα πρέπει όλοι εκείνοι οι οποίοι έχουν αναλάβει πολιτική ευθύνη, στο πλαίσιο μιας ενιαίας Ευρώπης, να οδηγήσουν αυτές τις δύο αποκλίνουσες θέσεις, σε μία κοινή κατεύθυνση. Δεν μπορούμε να εμποδίσουμε στα ελεύθερα κράτη ο καθένας να έχει τη γνώμη και την άποψή του, αλλά μπορούμε –και αυτή είναι η δική μου ευθύνη, έτσι το αισθανόμαστε- τις προσπάθειες που κάνει κάποιος να τις αναγνωρίσουμε, να πούμε «μέχρι εδώ, αλλά δεν αρκεί, ναι, είμαστε υποχρεωμένοι να βοηθήσουμε, ναι». Και πρέπει πάνω απ’ όλα, στο τέλος, να είμαστε σίγουροι ότι η πλειοψηφία στην Ελλάδα και στη Γερμανία βλέπει τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο. Δεν το έχουμε κατορθώσει, αλλά πιστεύω ότι η σημερινή επαφή ήταν ένα σημαντικό σημείο προς αυτή την κατεύθυνση, ένα σημαντικό βήμα.
ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Σαμαρά, θα ήθελα να σας ρωτήσω, ποια είναι η ευθύνη την οποία νομίζετε ότι πρέπει να αναλάβετε εσείς σε σχέση με την κατάσταση στην Ελλάδα και αναφέρομαι στην αντιπολιτευτική σας στάση. Αυτό είναι κάτι το οποίο έχει συζητηθεί πολλαπλώς στην Ελλάδα, ότι εσείς είχατε τηρήσει μία διαφορετική στάση.
Και κυρία Merkel, σήμερα το πρωί ακούσαμε και τον κ. Kauder, ο οποίος με μία σχετική άνεση είπε ότι εν πάση περιπτώσει, εάν φύγει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη, αυτό δεν θα προβλημάτιζε όχι μόνο την FDP, αλλά ίσως και τους Χριστιανοκοινωνιστές.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ: Πρώτα απ’ όλα κανένας δεν είναι αναμάρτητος. Δεύτερον, η δική μου προσπάθεια υπήρξε πάντοτε προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης. Είμαι οικονομολόγος και θεωρώ ότι αυτό είναι το μεγάλο γιατρικό για μια χώρα που έχει τόσα προβλήματα, όσο η δική μας.
Από την άλλη πλευρά, είμαι αποφασισμένος εκείνα τα συγκεκριμένα σημεία που σχετίζονται με την αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή, να τα φέρουμε σε πέρας. Είμαι, επίσης, αποφασισμένος να κλείσουμε για πάντα στο παρελθόν ορισμένες συμπεριφορές, όπως είναι εκείνες που σχετίζονται με τη φοροδιαφυγή.
Θέλω να ξέρετε ότι το θέμα δεν είναι τι έκανα εγώ ή οποιοσδήποτε άλλος, χθες. Το θέμα είναι να είμαστε όλοι μαζί αποφασισμένοι σήμερα να φθάσουμε σε ένα πιο αισιόδοξο αύριο. Και αυτός θεωρώ ότι είναι ο δικός μου ο ρόλος.
Ευχαριστώ πολύ.
ANGELA MERKEL: Είπα σήμερα και το επαναλαμβάνω με χαρά επιθυμώ η Ελλάδα να παραμείνει μέρος της Ευρωζώνης. Εργάζομαι προς αυτή την κατεύθυνση και δεν ξέρω κανέναν μέσα στην κυβέρνηση που να μην το θέλει αυτό.
Δεύτερον, είπα και μπορώ να επαναλάβω ότι μέχρι ποίου σημείου μπορούμε να επιβαρύνουμε κάποιον, είναι κάτι το οποίο θα βασισθεί στις θέσεις της τρόικα. Δεν έχω την Έκθεση της τρόικα. Πρέπει να περιμένουμε να την έχουμε. Είναι ένας καθρέφτης, μία αποτίμηση, είναι κάτι το οποίο το συζητήσαμε και σήμερα.
Και τρίτον, επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά: Θα κάνω ό,τι περνά από το χέρι μου, ώστε η Γερμανία να τείνει χείρα βοηθείας έτσι ακριβώς όπως το θέλει και η Ελλάδα, για να μπορέσει η Ελλάδα να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ και ό,τι καλύτερο για όλους.
liberals10
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΤΩΡΑ:Ξύλο στο αντιρατσιστικό συλλαλητήριο.
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
