2012-08-30 11:38:03
της Ζήνας Πούλλη*
Tο σημερινό άρθρο είναι σαφώς εμπνευσμένο από τη φράση (και μετέπειτα βιβλίο) του Θεόδωρου Πάγκαλου «Μαζί τα φάγαμε».
Όπως λέει ο ίδιος: «Την 21η Σεπτεμβρίου 2010 μιλώντας στη Βουλή... σε μια εποχή που οι δρόμοι ήταν γεμάτοι από εξαγριωμένους διαδηλωτές που κράδαιναν πλακάτ ουρλιάζοντας προς τη Βουλή “Κλέφτες”... (απάντησα): “Τα φάγαμε όλοι μαζί, μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατείας, διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής”».
Τον τελευταίο καιρό βλέπουν το φως της δημοσιότητας διάφορα σκάνδαλα. Πάντα υπάρχει διαφθορά όπου υπάρχει εξουσία, όποια και αν είναι αυτή η εξουσία, παρόλο που κάποιες ξεπερνούν κάθε όριο. Σήμερα φτάσαμε σε σημείο η ιδιοτέλεια και η αφερεγγυότητα να πρυτανεύουν στην πολιτική ζωή. Η διαφθορά (κρατική, πολιτική, γραφειοκρατική, κ.λπ.) είναι ένα περίπλοκο και σύνθετο κοινωνικό φαινόμενο με σοβαρές συνέπειες για την κοινωνία, αφού καταργεί την αξιοκρατία, την ισοπολιτεία και την ισονομία και διαβρώνει τη δημοκρατία.
Η διαφθορά και η διαπλοκή εντάσσονται στην παθολογία μιας κοινωνίας, αλλά σαφώς δεν επιβιώνουν στο κενό πρέπει να συνυπάρχουν οι κατάλληλες κοινωνικές συνθήκες. Σε κάθε εποχή και σε κάθε χώρα, υπάρχουν λίγες φράσεις που εκφράζουν την κυρίαρχη ιδεολογία του κόσμου: π.χ. «Απ’ον φορτώνει πόσσω σου, τάνα του να φορτώσει», δηλαδή αν δεν επηρεάζονται τα συμφέροντά σου, όχι μόνο να μην επέμβεις αλλά και να βοηθήσεις. Ή ενώ όλοι γνωρίζουμε τους γείτονες μας, και είναι σε γνώση μας ο απότομος πλουτισμός κάποιων προτιμούμε το «κρύψε να περάσουμε». ‘H το ανεκδιήγητο «ας μεν έβρει που μένα», έστω και αν αυτός που το επικαλείται είναι ο προϊστάμενος υπηρεσίας που όφειλε να βάλει τάξη. Αυτές οι ιδεολογίες είναι επικίνδυνες για μια μικρή χώρα που προσπαθεί να επιβιώσει.
Αν δεν υπήρχε ανοχή, δουλοπρέπεια προς την εξουσία, έλλειψη αξιοπρέπειας και αν η οσφυοκαμψία και η ρουφιανιά δεν είχαν αναχθεί σε επιστήμη, ίσως να περιορίζονταν τα σκάνδαλα και οι διαπλοκές. Κυριαρχεί παντού ο λαϊκισμός και οι στρατευμένες μειοψηφίες προσπαθούν να επιβάλουν άποψη. Η κοινωνία μας με τα άπειρα «διαπλεκόμενα συμφέροντα» και τις ποικίλες εξαρτήσεις οργανωμένων συμφερόντων συντηρεί ένα πελατειακό σύστημα που έχει ως στόχο το όφελος και το «βόλεμα» των φίλων και υποστηρικτών της εκάστοτε εξουσίας. Το αποτέλεσμα είναι ένα δίκτυο σχέσεων που ανακυκλώνεται, ένας φαύλος κύκλος που αναπαράγεται και το αίσθημα δικαίου να καταποντίζεται.
Μέσα από το ανακυκλούμενο σύστημα, ο απλός πολίτης περιφρονείται και η δημοκρατία καταβαραθρώνεται από την εξουσία. Όμως η εξουσία αποτελεί αντανάκλαση της κοινωνίας, αφού «κάθε λαός έχει την ηγεσία που του αξίζει».
Ας μη διερωτόμαστε για την κατάντια της κοινωνίας μας και για την έκπτωση ηθών. Αν ο καθένας μας είχε αξιοπρέπεια, φιλότιμο και αρχές και αν δεν επιδίωκε να παρακάμπτει διαδικασίες (με «γνωστούς» ή «μέσο»), τότε κάποια ανθρωπάκια θα περιορίζονταν. Ο πολίτης πρέπει να μάθει να αντιστέκεται στην αυθαιρεσία της εξουσίας. Ο κάθε ένας μας οφείλει να γνωρίζει τα δικαιώματά του και να αντιδρά δια της κανονικής οδού σε κάθε καταπάτησή των, ώστε να μην αποθρασύνονται μερικοί.
Το πρώτο πράμα που πρέπει να κάμουμε είναι να ενσωματώσουμε την ηθική στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με την ελπίδα ο αυριανός πολίτης να πειθαρχεί στους νόμους, γιατί έχει πεισθεί ότι αυτό είναι το σωστό και όχι από φόβο της τιμωρίας ή από ντροπή.
Όλοι μας φέρομε ευθύνη για την κατάντια της κοινωνίας μας, άλλοι μεγάλη και άλλοι ελάχιστη, άλλοι διότι λειτουργούν αντιδεοντολογικά και παράνομα και άλλοι διότι ανέχονται τους πρώτους να λειτουργούν έτσι.
Άρα, όταν κάποιοι διερωτώνται για την κατάντια της κοινωνίας μας, για τις διαπλοκές και τα σκάνδαλα θα μπορούσαμε να πούμε «μαζί τα κάναμε», διότι επιτρέψαμε σε κάποιους να μας φέρουν ώς εδώ.
*Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού
campuscy.com
Tο σημερινό άρθρο είναι σαφώς εμπνευσμένο από τη φράση (και μετέπειτα βιβλίο) του Θεόδωρου Πάγκαλου «Μαζί τα φάγαμε».
Όπως λέει ο ίδιος: «Την 21η Σεπτεμβρίου 2010 μιλώντας στη Βουλή... σε μια εποχή που οι δρόμοι ήταν γεμάτοι από εξαγριωμένους διαδηλωτές που κράδαιναν πλακάτ ουρλιάζοντας προς τη Βουλή “Κλέφτες”... (απάντησα): “Τα φάγαμε όλοι μαζί, μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατείας, διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής”».
Τον τελευταίο καιρό βλέπουν το φως της δημοσιότητας διάφορα σκάνδαλα. Πάντα υπάρχει διαφθορά όπου υπάρχει εξουσία, όποια και αν είναι αυτή η εξουσία, παρόλο που κάποιες ξεπερνούν κάθε όριο. Σήμερα φτάσαμε σε σημείο η ιδιοτέλεια και η αφερεγγυότητα να πρυτανεύουν στην πολιτική ζωή. Η διαφθορά (κρατική, πολιτική, γραφειοκρατική, κ.λπ.) είναι ένα περίπλοκο και σύνθετο κοινωνικό φαινόμενο με σοβαρές συνέπειες για την κοινωνία, αφού καταργεί την αξιοκρατία, την ισοπολιτεία και την ισονομία και διαβρώνει τη δημοκρατία.
Η διαφθορά και η διαπλοκή εντάσσονται στην παθολογία μιας κοινωνίας, αλλά σαφώς δεν επιβιώνουν στο κενό πρέπει να συνυπάρχουν οι κατάλληλες κοινωνικές συνθήκες. Σε κάθε εποχή και σε κάθε χώρα, υπάρχουν λίγες φράσεις που εκφράζουν την κυρίαρχη ιδεολογία του κόσμου: π.χ. «Απ’ον φορτώνει πόσσω σου, τάνα του να φορτώσει», δηλαδή αν δεν επηρεάζονται τα συμφέροντά σου, όχι μόνο να μην επέμβεις αλλά και να βοηθήσεις. Ή ενώ όλοι γνωρίζουμε τους γείτονες μας, και είναι σε γνώση μας ο απότομος πλουτισμός κάποιων προτιμούμε το «κρύψε να περάσουμε». ‘H το ανεκδιήγητο «ας μεν έβρει που μένα», έστω και αν αυτός που το επικαλείται είναι ο προϊστάμενος υπηρεσίας που όφειλε να βάλει τάξη. Αυτές οι ιδεολογίες είναι επικίνδυνες για μια μικρή χώρα που προσπαθεί να επιβιώσει.
Αν δεν υπήρχε ανοχή, δουλοπρέπεια προς την εξουσία, έλλειψη αξιοπρέπειας και αν η οσφυοκαμψία και η ρουφιανιά δεν είχαν αναχθεί σε επιστήμη, ίσως να περιορίζονταν τα σκάνδαλα και οι διαπλοκές. Κυριαρχεί παντού ο λαϊκισμός και οι στρατευμένες μειοψηφίες προσπαθούν να επιβάλουν άποψη. Η κοινωνία μας με τα άπειρα «διαπλεκόμενα συμφέροντα» και τις ποικίλες εξαρτήσεις οργανωμένων συμφερόντων συντηρεί ένα πελατειακό σύστημα που έχει ως στόχο το όφελος και το «βόλεμα» των φίλων και υποστηρικτών της εκάστοτε εξουσίας. Το αποτέλεσμα είναι ένα δίκτυο σχέσεων που ανακυκλώνεται, ένας φαύλος κύκλος που αναπαράγεται και το αίσθημα δικαίου να καταποντίζεται.
Μέσα από το ανακυκλούμενο σύστημα, ο απλός πολίτης περιφρονείται και η δημοκρατία καταβαραθρώνεται από την εξουσία. Όμως η εξουσία αποτελεί αντανάκλαση της κοινωνίας, αφού «κάθε λαός έχει την ηγεσία που του αξίζει».
Ας μη διερωτόμαστε για την κατάντια της κοινωνίας μας και για την έκπτωση ηθών. Αν ο καθένας μας είχε αξιοπρέπεια, φιλότιμο και αρχές και αν δεν επιδίωκε να παρακάμπτει διαδικασίες (με «γνωστούς» ή «μέσο»), τότε κάποια ανθρωπάκια θα περιορίζονταν. Ο πολίτης πρέπει να μάθει να αντιστέκεται στην αυθαιρεσία της εξουσίας. Ο κάθε ένας μας οφείλει να γνωρίζει τα δικαιώματά του και να αντιδρά δια της κανονικής οδού σε κάθε καταπάτησή των, ώστε να μην αποθρασύνονται μερικοί.
Το πρώτο πράμα που πρέπει να κάμουμε είναι να ενσωματώσουμε την ηθική στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με την ελπίδα ο αυριανός πολίτης να πειθαρχεί στους νόμους, γιατί έχει πεισθεί ότι αυτό είναι το σωστό και όχι από φόβο της τιμωρίας ή από ντροπή.
Όλοι μας φέρομε ευθύνη για την κατάντια της κοινωνίας μας, άλλοι μεγάλη και άλλοι ελάχιστη, άλλοι διότι λειτουργούν αντιδεοντολογικά και παράνομα και άλλοι διότι ανέχονται τους πρώτους να λειτουργούν έτσι.
Άρα, όταν κάποιοι διερωτώνται για την κατάντια της κοινωνίας μας, για τις διαπλοκές και τα σκάνδαλα θα μπορούσαμε να πούμε «μαζί τα κάναμε», διότι επιτρέψαμε σε κάποιους να μας φέρουν ώς εδώ.
*Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού
campuscy.com
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ενοχλημένη η Ρωσία από τις βρετανικές βάσεις στην Κύπρο
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ισραήλ: Δεν δολοφονήσαμε τον Αραφάτ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
