2012-09-07 12:21:52
Και το όνομα αυτού Outright Monetary Transactions (Αμεσες Νομισματικές Συναλλαγές). Ο Μάριο Ντράγκι παρουσίασε χθες το πολυαναμενόμενο σχέδιο παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην αγορά ομολόγων προκαλώντας ευρεία γκάμα αντιδράσεων. Οι αγορές είχαν πολύ καιρό να ζήσουν μια τέτοια ημέρα ευφορίας. Το ευρώ τσίμπησε έναντι του δολαρίου, τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια απογειώθηκαν, ενώ οι οικονομικοί αναλυτές αναγνώριζαν ότι ο Σούπερ Μάριο στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων.
Το Βερολίνο, από την άλλη πλευρά, έχει ζήσει και καλύτερες ημέρες. Η Μαδρίτη, πάλι, υποδέχθηκε το σχέδιο κάπως μουδιασμένα εξαιτίας των αυστηρών όρων που θα συνοδεύουν την παρέμβαση της ΕΚΤ. Η Ρώμη, τέλος, ελπίζει ότι η αναμενόμενη προσφυγή της Μαδρίτης θα απαλλάξει την ίδια από την ανάλογη και πιθανότατα δυσβάσταχτη υποχρέωση. Και η Αθήνα; Εχει λόγους να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο. Κάπου στο μέλλον, η ΕΚΤ θα μπορούσε να αγοράσει και ελληνικά ομόλογα εάν η ελληνική οικονομία έχει μπει στον δρόμο της εξυγίανσης.
Απεριόριστη αγορά ομολόγων των χωρών που αντιμετωπίζουν πίεση στο κόστος δανεισμού τους, υπό τον όρο ωστόσο να ενταχθούν σε ένα είδος Μνημονίου, με πιθανή συμμετοχή και του ΔΝΤ στον καθορισμό αυτών των υποχρεώσεων, περιλαμβάνει το πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι για την εκτόνωση της κρίσης στην ευρωζώνη. Το πρόγραμμα θα διακόπτεται εφόσον η χώρα δεν συμμορφώνεται με τους όρους που το συνοδεύουν.
Στη συνέντευξη Τύπου, που ακολούθησε την απόφαση της κεντρικής τράπεζας να διατηρήσει αμετάβλητα στο 0,75% τα επιτόκια του ευρώ, ο κ. Ντράγκι παρουσίασε τις λεπτομέρειες του σχεδίου για αγορά ομολόγων χωρών της ευρωζώνης στη δευτερογενή αγορά (Outright Monetary Transactions ή Αμεσες Νομισματικές Συναλλαγές), το οποίο συνοψίζεται σε εννέα βασικά σημεία:
Τριετή ομόλογα
Το πρόγραμμα θα επικεντρωθεί κυρίως σε βραχυπρόθεσμους τίτλους, έως τριετούς ωρίμασης. Αυτό σημαίνει αγορές τόσο τίτλων έως τριετούς διάρκειας όσο και δεκαετών ομολόγων που έχουν τρία ακόμη χρόνια ώς τη λήξη τους.
Αυστηροί όροι
Το κρίσιμο ωστόσο σημείο αφορά τους αυστηρούς όρους (condionality) που συνοδεύουν το πρόγραμμα, δηλαδή την ένταξη της ωφελούμενης χώρας σε κάποιο πρόγραμμα στήριξης (EFSF ή ΕSM). Τέτοια προγράμματα, όπως ανέφερε χθες ο κ. Ντράγκι, μπορεί να είναι είτε πλήρους μακροοικονομικής προσαρμογής είτε να έχουν τη μορφή «προληπτικών προγραμμάτων». Οι όροι υπαγωγής σε ένα τέτοιο πρόγραμμα θα εξετάζονται κατά περίπτωση και ανάλογα με τα δημοσιονομικά της χώρας που θα αιτείται. Εννοώντας ότι προφανώς και δεν θα είναι ίδιοι για όλους (π.χ. άλλοι για την Ισπανία, άλλοι για την Ιταλία).
Εποπτεία από ΔΝΤ
Το δεύτερο κρίσιμο στοιχείο είναι ότι, όπως είπε, θα επιδιωχθεί και η συμμετοχή του ΔΝΤ «στην εποπτεία και στον καθορισμό των όρων αυτών». Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «αν το ΔΝΤ, που είναι ένας ανεξάρτητος οργανισμός, θα ήθελε να συμμετάσχει στα προγράμματα χρηματοδότησης, είναι περισσότερο από καλοδεχούμενο».
Ρήτρα αναστολής
Σε περίπτωση που η χώρα, τους τίτλους της οποίας αγοράζει η ΕΚΤ, δεν συμμορφώνεται με τους όρους που συνοδεύουν το πρόγραμμα διάσωσης (είτε αυτό είναι πλήρους μακροοικονομικής προσαρμογής είτε προληπτικό), τότε η αγορά θα διακόπτεται. Το ίδιο φυσικά θα συμβαίνει εφόσον ο στόχος του προγράμματος θα έχει επιτευχθεί.
Οι ευνοημένοι
Εκτός από χώρες που θα θελήσουν στο μέλλον να ενταχθούν σε μηχανισμό διάσωσης, το πρόγραμμα της ΕΚΤ θα αφορά και όσες βρίσκονται σε καθεστώς Μνημονίου, υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα έχουν αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές.
Χωρίς όριο
Δεν τίθεται όριο για τα κεφάλαια που θα διαθέσει η ΕΚΤ για τις αγορές τίτλων. Επίσης οι συνέπειες από το σχέδιο Ντράγκι θα είναι «ουδέτερες» ως προς την παροχή ρευστότητας στην αγορά. Διότι οι αγορές ομολόγων από την ΕΚΤ, σύμφωνα με τον κεντρικό τραπεζίτη, θα είναι «αποστειρωμένες», δηλαδή τα κεφάλαια που θα διοχετευτούν θα εξισορροπούνται με άλλες πωλήσεις ενεργητικού από την κεντρική τράπεζα, ώστε το αποτέλεσμα να είναι ουδέτερο. Το σημείο αυτό απαντά στις ανησυχίες της Μπούντεσμπανκ και όσων χαρακτηρίζουν το σχέδιο ως «εκτύπωση» χρήματος. Επιπλέον, όπως αναμενόταν, ουδεμία αναφορά έγινε σε τυχόν επιβολή πλαφόν στα σπρεντ.
Ισότητα με ιδιώτες
Η ΕΚΤ αποδέχεται καθεστώς «ισότητας» με τους ιδιώτες πιστωτές. Εγκαταλείπει δηλαδή το καθεστώς του προνομιακού δανειστή στην αποπληρωμή των υποχρεώσεων (seniority status), κάτι που σημαίνει ότι δεν θα επιμένει στο να πληρώνεται κατά προτεραιότητα. H κίνηση έχει στόχο να λειτουργήσει καθησυχαστικά για τους ιδιώτες επενδυτές.
Ποιος αποφασίζει
Υπεύθυνο για την αξιολόγηση, την απόφαση για την έναρξη, τη συνέχιση και τον τερματισμό του προγράμματος αγοράς ομολόγων θα είναι το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ.
Διαφάνεια
Προβλέπεται εβδομαδιαία ενημέρωση από την ΕΚΤ της αξίας και του όγκου των ομολόγων που θα αγοράζει βάσει του προαναφερθέντος σχεδίου. Προβλέπεται επίσης ενημέρωση σε μηνιαία βάση όσον αφορά τον όγκο και την αξία των ομολόγων που θα αγοράζει ανά χώρα.
Η ΕΞΗΓΗΣΗ. «Το πρόγραμμα θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε σημαντικές στρεβλώσεις στις αγορές ομολόγων», είπε ο κ. Ντράγκι, για να προσθέσει ότι «δρούμε εντός των ορίων της εντολής μας» - απαντώντας έτσι στην κριτική που δέχεται κυρίως από γερμανικής πλευράς ότι με τις κινήσεις του την υπερβαίνει. «Είμαστε ξεκάθαρα εντός της εντολής μας και δρούμε ανεξάρτητα» ανέφερε, για να συμπληρώσει ότι «το ευρώ είναι μη αναστρέψιμο».
Παράλληλα υπογράμμισε τον προβληματισμό του για την ανάπτυξη - «εκτιμάται ότι θα παραμείνει ασθενής», είπε - και τον πληθωρισμό, λέγοντας ότι η νευρικότητα στις χρηματαγορές και η αυξημένη αβεβαιότητα επιβαρύνουν το κλίμα στην ευρωζώνη. Ετσι η ΕΚΤ αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη, εκτιμώντας ότι το 2012 θα κινηθεί μεταξύ -0,6% και -0,2%, και το 2013 μεταξύ -0,4% και 1,4%. Οσο για τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη, η εκτίμηση της τράπεζας είναι ότι θα κυμανθεί μεταξύ 2,4% και 2,6%, ανεβάζοντας ελαφρά την προηγούμενη πρόβλεψή της. Σχετικά με τα επιτόκια, το βασικό παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,75%, στα ιστορικά δηλαδή χαμηλά του επίπεδα.
Γιώργος Φιντικάκης
I-Reporter
Το Βερολίνο, από την άλλη πλευρά, έχει ζήσει και καλύτερες ημέρες. Η Μαδρίτη, πάλι, υποδέχθηκε το σχέδιο κάπως μουδιασμένα εξαιτίας των αυστηρών όρων που θα συνοδεύουν την παρέμβαση της ΕΚΤ. Η Ρώμη, τέλος, ελπίζει ότι η αναμενόμενη προσφυγή της Μαδρίτης θα απαλλάξει την ίδια από την ανάλογη και πιθανότατα δυσβάσταχτη υποχρέωση. Και η Αθήνα; Εχει λόγους να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο. Κάπου στο μέλλον, η ΕΚΤ θα μπορούσε να αγοράσει και ελληνικά ομόλογα εάν η ελληνική οικονομία έχει μπει στον δρόμο της εξυγίανσης.
Απεριόριστη αγορά ομολόγων των χωρών που αντιμετωπίζουν πίεση στο κόστος δανεισμού τους, υπό τον όρο ωστόσο να ενταχθούν σε ένα είδος Μνημονίου, με πιθανή συμμετοχή και του ΔΝΤ στον καθορισμό αυτών των υποχρεώσεων, περιλαμβάνει το πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι για την εκτόνωση της κρίσης στην ευρωζώνη. Το πρόγραμμα θα διακόπτεται εφόσον η χώρα δεν συμμορφώνεται με τους όρους που το συνοδεύουν.
Στη συνέντευξη Τύπου, που ακολούθησε την απόφαση της κεντρικής τράπεζας να διατηρήσει αμετάβλητα στο 0,75% τα επιτόκια του ευρώ, ο κ. Ντράγκι παρουσίασε τις λεπτομέρειες του σχεδίου για αγορά ομολόγων χωρών της ευρωζώνης στη δευτερογενή αγορά (Outright Monetary Transactions ή Αμεσες Νομισματικές Συναλλαγές), το οποίο συνοψίζεται σε εννέα βασικά σημεία:
Τριετή ομόλογα
Το πρόγραμμα θα επικεντρωθεί κυρίως σε βραχυπρόθεσμους τίτλους, έως τριετούς ωρίμασης. Αυτό σημαίνει αγορές τόσο τίτλων έως τριετούς διάρκειας όσο και δεκαετών ομολόγων που έχουν τρία ακόμη χρόνια ώς τη λήξη τους.
Αυστηροί όροι
Το κρίσιμο ωστόσο σημείο αφορά τους αυστηρούς όρους (condionality) που συνοδεύουν το πρόγραμμα, δηλαδή την ένταξη της ωφελούμενης χώρας σε κάποιο πρόγραμμα στήριξης (EFSF ή ΕSM). Τέτοια προγράμματα, όπως ανέφερε χθες ο κ. Ντράγκι, μπορεί να είναι είτε πλήρους μακροοικονομικής προσαρμογής είτε να έχουν τη μορφή «προληπτικών προγραμμάτων». Οι όροι υπαγωγής σε ένα τέτοιο πρόγραμμα θα εξετάζονται κατά περίπτωση και ανάλογα με τα δημοσιονομικά της χώρας που θα αιτείται. Εννοώντας ότι προφανώς και δεν θα είναι ίδιοι για όλους (π.χ. άλλοι για την Ισπανία, άλλοι για την Ιταλία).
Εποπτεία από ΔΝΤ
Το δεύτερο κρίσιμο στοιχείο είναι ότι, όπως είπε, θα επιδιωχθεί και η συμμετοχή του ΔΝΤ «στην εποπτεία και στον καθορισμό των όρων αυτών». Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «αν το ΔΝΤ, που είναι ένας ανεξάρτητος οργανισμός, θα ήθελε να συμμετάσχει στα προγράμματα χρηματοδότησης, είναι περισσότερο από καλοδεχούμενο».
Ρήτρα αναστολής
Σε περίπτωση που η χώρα, τους τίτλους της οποίας αγοράζει η ΕΚΤ, δεν συμμορφώνεται με τους όρους που συνοδεύουν το πρόγραμμα διάσωσης (είτε αυτό είναι πλήρους μακροοικονομικής προσαρμογής είτε προληπτικό), τότε η αγορά θα διακόπτεται. Το ίδιο φυσικά θα συμβαίνει εφόσον ο στόχος του προγράμματος θα έχει επιτευχθεί.
Οι ευνοημένοι
Εκτός από χώρες που θα θελήσουν στο μέλλον να ενταχθούν σε μηχανισμό διάσωσης, το πρόγραμμα της ΕΚΤ θα αφορά και όσες βρίσκονται σε καθεστώς Μνημονίου, υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα έχουν αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές.
Χωρίς όριο
Δεν τίθεται όριο για τα κεφάλαια που θα διαθέσει η ΕΚΤ για τις αγορές τίτλων. Επίσης οι συνέπειες από το σχέδιο Ντράγκι θα είναι «ουδέτερες» ως προς την παροχή ρευστότητας στην αγορά. Διότι οι αγορές ομολόγων από την ΕΚΤ, σύμφωνα με τον κεντρικό τραπεζίτη, θα είναι «αποστειρωμένες», δηλαδή τα κεφάλαια που θα διοχετευτούν θα εξισορροπούνται με άλλες πωλήσεις ενεργητικού από την κεντρική τράπεζα, ώστε το αποτέλεσμα να είναι ουδέτερο. Το σημείο αυτό απαντά στις ανησυχίες της Μπούντεσμπανκ και όσων χαρακτηρίζουν το σχέδιο ως «εκτύπωση» χρήματος. Επιπλέον, όπως αναμενόταν, ουδεμία αναφορά έγινε σε τυχόν επιβολή πλαφόν στα σπρεντ.
Ισότητα με ιδιώτες
Η ΕΚΤ αποδέχεται καθεστώς «ισότητας» με τους ιδιώτες πιστωτές. Εγκαταλείπει δηλαδή το καθεστώς του προνομιακού δανειστή στην αποπληρωμή των υποχρεώσεων (seniority status), κάτι που σημαίνει ότι δεν θα επιμένει στο να πληρώνεται κατά προτεραιότητα. H κίνηση έχει στόχο να λειτουργήσει καθησυχαστικά για τους ιδιώτες επενδυτές.
Ποιος αποφασίζει
Υπεύθυνο για την αξιολόγηση, την απόφαση για την έναρξη, τη συνέχιση και τον τερματισμό του προγράμματος αγοράς ομολόγων θα είναι το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ.
Διαφάνεια
Προβλέπεται εβδομαδιαία ενημέρωση από την ΕΚΤ της αξίας και του όγκου των ομολόγων που θα αγοράζει βάσει του προαναφερθέντος σχεδίου. Προβλέπεται επίσης ενημέρωση σε μηνιαία βάση όσον αφορά τον όγκο και την αξία των ομολόγων που θα αγοράζει ανά χώρα.
Η ΕΞΗΓΗΣΗ. «Το πρόγραμμα θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε σημαντικές στρεβλώσεις στις αγορές ομολόγων», είπε ο κ. Ντράγκι, για να προσθέσει ότι «δρούμε εντός των ορίων της εντολής μας» - απαντώντας έτσι στην κριτική που δέχεται κυρίως από γερμανικής πλευράς ότι με τις κινήσεις του την υπερβαίνει. «Είμαστε ξεκάθαρα εντός της εντολής μας και δρούμε ανεξάρτητα» ανέφερε, για να συμπληρώσει ότι «το ευρώ είναι μη αναστρέψιμο».
Παράλληλα υπογράμμισε τον προβληματισμό του για την ανάπτυξη - «εκτιμάται ότι θα παραμείνει ασθενής», είπε - και τον πληθωρισμό, λέγοντας ότι η νευρικότητα στις χρηματαγορές και η αυξημένη αβεβαιότητα επιβαρύνουν το κλίμα στην ευρωζώνη. Ετσι η ΕΚΤ αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη, εκτιμώντας ότι το 2012 θα κινηθεί μεταξύ -0,6% και -0,2%, και το 2013 μεταξύ -0,4% και 1,4%. Οσο για τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη, η εκτίμηση της τράπεζας είναι ότι θα κυμανθεί μεταξύ 2,4% και 2,6%, ανεβάζοντας ελαφρά την προηγούμενη πρόβλεψή της. Σχετικά με τα επιτόκια, το βασικό παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,75%, στα ιστορικά δηλαδή χαμηλά του επίπεδα.
Γιώργος Φιντικάκης
I-Reporter
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Γερμανία: Ντοκουμέντο αποτυχίας της Μέρκελ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Κόντρα Στουρνάρα - Τσίπρα για τους «κακομοίρηδες»
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
