2012-09-07 15:03:02
By John Plender
Στη μακραίωνη μάχη μεταξύ πιστωτών και οφειλετών οι αδύναμοι κρατικοί δανειολήπτες και οι καταπονημένες τράπεζες συχνά κερδίζουν τη μάχη έναντι στους οικονομικά ισχυρότερους πιστωτές.
Αρκεί να κοιτάξουμε την εξελισσόμενη κρίση της ευρωζώνης για να το διαπιστώσουμε. Πράγματι, η τελευταία πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για αγορές κρατικών ομολόγων των χωρών που βρίσκονται στη δίνη της κρίσης -που αποκαλούνται Άμεσες Νομισματικές Συναλλαγές- δείχνει πως η ψευδαίσθηση για την ισχύ των πιστωτών σταδιακά σβήνει.
Βεβαίως, η Γερμανία είναι ο βασικός πρωταγωνιστής σε αυτό το δράμα. Ήταν ο βασικός αρχιτέκτονας των μοραλιστικών προγραμμάτων λιτότητας για τους... άσωτους πολίτες του ευρωπαϊκού Νότου και την Ιρλανδία ως προϋπόθεση για τη μεταφορά κεφαλαίων, που σε αντίθετη περίπτωση οι Γερμανοί πολίτες θα θεωρούσαν... ανάθεμα. Γεγονός είναι πως το βάρος της προσαρμογής θεωρείται ότι επιρρίπτεται αποκλειστικά στους οφειλέτες, οι οποίοι θα υπόκεινται στους αυστηρούς όρους που προϋποθέτει το νέο σχέδιο της ΕΚΤ.
Παρ' όλα αυτά, η πραγματικότητα είναι πως η νέα πρωτοβουλία της ΕΚΤ στοχεύει στον καθησυχασμό των επενδυτών αναφορικά με τον κίνδυνο ανατροπής του ευρώ και μπορεί να αποδειχθεί ότι αποτελεί μία από τις πολλές σιωπηρές μεταφορές κεφαλαίων στα κράτη της ευρωζώνης που βρίσκονται στη δίνη της κρίσης.
Είναι γεγονός ότι ο ευρωπαϊκός Βορράς έχει υποστεί σημαντικές ζημίες από τα δάνεια προς τον ευρωπαϊκό Νότο και στην Ιρλανδία, οι οποίες δεν έχουν ακόμη αναγνωριστεί. Όπως επισημαίνει και ο Mark Cliffe, επικεφαλής ανάλυσης της ING, όταν πραγματοποιηθεί κρατική χρεοκοπία τότε θα επιβεβαιωθεί ότι υπήρξε ακούσια μεταφορά πόρων.
Ενόσω οι μηχανισμοί στήριξης της ευρωζώνης δίνουν δάνεια υπό όρους, τότε υπάρχει σιωπηρή μεταβίβαση πόρων. Το ίδιο ισχύει σε μεγάλο βαθμό και για τις ενέσεις ρευστότητας της ΕΚΤ, όπως και για τα προγράμματα αγοράς τίτλων που κρατούν σε χαμηλό επίπεδο το κόστος χρηματοδότησης για τράπεζες και τους κρατικούς οφειλέτες. Στόχος είναι να μη μετατραπεί η κρίση ρευστότητας σε κρίση φερεγγυότητας των κρατών. Παρ' όλα αυτά, όλη η στρατηγική για ηθική δημοσιονομική πολιτική ενδεχομένως να σαμποτάρει τις καλές προθέσεις.
Στην πραγματικότητα, οι κρατικοί οφειλέτες υποβάλλονται σε ένα πρόγραμμα αντίστοιχο με εκείνο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου χωρίς την υποτίμηση που είναι απαραίτητη για να στραφούν οι πόροι προς τις εξαγωγές ώστε να δημιουργηθεί ανάπτυξη, δεδομένης της αδύναμης εγχώριας ζήτησης. Στο πλαίσιο της αποδυνάμωσης της διεθνούς οικονομίας, το σχέδιο αυτό οδηγεί σε επιδείνωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων των οφειλετών, καθώς τα φορολογικά τους έσοδα διαβρώνονται από την ύφεση.
Αυτό που χρειάζονται οι οφειλέτες είναι ανάπτυξη, χωρίς την οποία ποτέ δεν θα ξεφύγουν από την παγίδα του χρέους. Ωστόσο, για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις διαφορές κόστους που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ του ευρωπαϊκού Βορρά και του ευρωπαϊκού Νότου από τη δημιουργία της νομισματικής ένωσης.
Ένας τρόπος είναι μέσω της εσωτερικής υποτίμησης, δηλαδή με μειώσεις στους πραγματικούς μισθούς. Η Ιρλανδία προχώρησε έτσι με κάποια επιτυχία. Η αγορά εργασίας όμως στην Ισπανία, στην Ιταλία και στην Ελλάδα είναι πολύ πιο ανελαστική από την ιρλανδική. Και με τη σημερινή επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών οι άγριες περικοπές στους πραγματικούς μισθούς θα ήταν το μοιραίο χτύπημα για οποιαδήποτε κυβέρνηση, τεχνοκρατική ή μη.
Οι μειώσεις μισθών στον ευρωπαϊκό Νότο, επίσης, θα οδηγήσουν και σε μείωση της ανάπτυξης στον ευρωπαϊκό Βορρά.
Ο εναλλακτικός τρόπος να αντιμετωπιστεί το θέμα της ανταγωνιστικότητας είναι να αποδεχθεί η Γερμανία παρατεταμένο και σημαντικό πληθωρισμό στους μισθούς. Οι Γερμανοί, όμως,θυμούνται ακόμη τον υπερπληθωρισμό της Βαϊμάρης και απλούστατα δεν θα το δεχθούν.
Κατά συνέπεια, δεν είναι μόνο η θέση των οφειλετών που είναι επαχθής. Ο Charles Dumas της Lombard Street Research υποστηρίζει ότι με βάση οποιοδήποτε σενάριο περιλαμβάνει διατήρηση της ευρωζώνης ως έχει οι Γερμανοί θα δουν μεγάλο μέρος της αγοραστικής τους δύναμης να μετατρέπεται σε επιδοτήσεις προς τις χώρες-οφειλέτες καθώς η ύφεση και η σαρωτική ανεργία θα καταστήσουν αναπόφευκτη την περαιτέρω στήριξη.
Εκτιμά ότι η στήριξη ρευστότητας προς τους προϋπολογισμούς της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας μεταξύ του 2012 και του 2015 θα κυμανθεί στο 1,25 τρισ. ευρώ βάσει του αισιόδοξου σεναρίου και στα 2,4 τρισ. ευρώ βάσει του απαισιόδοξου. Υποστηρίζει μάλιστα ότι ο κίνδυνος της συναλλαγματικής ανατίμησης σε περίπτωση όπου η Γερμανία βρεθεί εκτός ευρωζώνης είναι υπερτιμημένος.
Βάσει των επιχειρημάτων του, οι Γερμανοί καταναλωτές χρειάζονται χαμηλότερο κόστος εισαγωγών για να ενισχύσουν την αγοραστική τους δύναμη και οι γερμανικές επιχειρήσεις χρειάζονται την πειθαρχία που προσφέρει η υψηλότερη συναλλαγματική ισοτιμία για να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους, καθώς ο ρυθμός αύξησης της παραγωγικότητας μειώθηκε κατά το ήμισυ από τότε που εισήλθε το ευρώ.
Το περίεργο χαρακτηριστικό αυτής της μάχης μεταξύ πιστωτών και οφειλετών είναι πως αντικατοπτρίζει με ακρίβεια όσα είχαν συμβεί με τις γερμανικές αποζημιώσεις μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά με τις χώρες να βρίσκονται σε αντίστροφες θέσεις. Υπήρχε το ίδιο κλίμα συνεχούς κρίσης με το τωρινό με τους Γάλλους να υιοθετούν μία στάση ηθικολογική και τιμωρητική ενάντια στους ηττημένους Γερμανούς. Οι αποζημιώσεις δεν πληρώθηκαν ποτέ και η ύφεση οδήγησε ένα τέρας στην εξουσία.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
Στη μακραίωνη μάχη μεταξύ πιστωτών και οφειλετών οι αδύναμοι κρατικοί δανειολήπτες και οι καταπονημένες τράπεζες συχνά κερδίζουν τη μάχη έναντι στους οικονομικά ισχυρότερους πιστωτές.
Αρκεί να κοιτάξουμε την εξελισσόμενη κρίση της ευρωζώνης για να το διαπιστώσουμε. Πράγματι, η τελευταία πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για αγορές κρατικών ομολόγων των χωρών που βρίσκονται στη δίνη της κρίσης -που αποκαλούνται Άμεσες Νομισματικές Συναλλαγές- δείχνει πως η ψευδαίσθηση για την ισχύ των πιστωτών σταδιακά σβήνει.
Βεβαίως, η Γερμανία είναι ο βασικός πρωταγωνιστής σε αυτό το δράμα. Ήταν ο βασικός αρχιτέκτονας των μοραλιστικών προγραμμάτων λιτότητας για τους... άσωτους πολίτες του ευρωπαϊκού Νότου και την Ιρλανδία ως προϋπόθεση για τη μεταφορά κεφαλαίων, που σε αντίθετη περίπτωση οι Γερμανοί πολίτες θα θεωρούσαν... ανάθεμα. Γεγονός είναι πως το βάρος της προσαρμογής θεωρείται ότι επιρρίπτεται αποκλειστικά στους οφειλέτες, οι οποίοι θα υπόκεινται στους αυστηρούς όρους που προϋποθέτει το νέο σχέδιο της ΕΚΤ.
Παρ' όλα αυτά, η πραγματικότητα είναι πως η νέα πρωτοβουλία της ΕΚΤ στοχεύει στον καθησυχασμό των επενδυτών αναφορικά με τον κίνδυνο ανατροπής του ευρώ και μπορεί να αποδειχθεί ότι αποτελεί μία από τις πολλές σιωπηρές μεταφορές κεφαλαίων στα κράτη της ευρωζώνης που βρίσκονται στη δίνη της κρίσης.
Είναι γεγονός ότι ο ευρωπαϊκός Βορράς έχει υποστεί σημαντικές ζημίες από τα δάνεια προς τον ευρωπαϊκό Νότο και στην Ιρλανδία, οι οποίες δεν έχουν ακόμη αναγνωριστεί. Όπως επισημαίνει και ο Mark Cliffe, επικεφαλής ανάλυσης της ING, όταν πραγματοποιηθεί κρατική χρεοκοπία τότε θα επιβεβαιωθεί ότι υπήρξε ακούσια μεταφορά πόρων.
Ενόσω οι μηχανισμοί στήριξης της ευρωζώνης δίνουν δάνεια υπό όρους, τότε υπάρχει σιωπηρή μεταβίβαση πόρων. Το ίδιο ισχύει σε μεγάλο βαθμό και για τις ενέσεις ρευστότητας της ΕΚΤ, όπως και για τα προγράμματα αγοράς τίτλων που κρατούν σε χαμηλό επίπεδο το κόστος χρηματοδότησης για τράπεζες και τους κρατικούς οφειλέτες. Στόχος είναι να μη μετατραπεί η κρίση ρευστότητας σε κρίση φερεγγυότητας των κρατών. Παρ' όλα αυτά, όλη η στρατηγική για ηθική δημοσιονομική πολιτική ενδεχομένως να σαμποτάρει τις καλές προθέσεις.
Στην πραγματικότητα, οι κρατικοί οφειλέτες υποβάλλονται σε ένα πρόγραμμα αντίστοιχο με εκείνο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου χωρίς την υποτίμηση που είναι απαραίτητη για να στραφούν οι πόροι προς τις εξαγωγές ώστε να δημιουργηθεί ανάπτυξη, δεδομένης της αδύναμης εγχώριας ζήτησης. Στο πλαίσιο της αποδυνάμωσης της διεθνούς οικονομίας, το σχέδιο αυτό οδηγεί σε επιδείνωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων των οφειλετών, καθώς τα φορολογικά τους έσοδα διαβρώνονται από την ύφεση.
Αυτό που χρειάζονται οι οφειλέτες είναι ανάπτυξη, χωρίς την οποία ποτέ δεν θα ξεφύγουν από την παγίδα του χρέους. Ωστόσο, για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις διαφορές κόστους που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ του ευρωπαϊκού Βορρά και του ευρωπαϊκού Νότου από τη δημιουργία της νομισματικής ένωσης.
Ένας τρόπος είναι μέσω της εσωτερικής υποτίμησης, δηλαδή με μειώσεις στους πραγματικούς μισθούς. Η Ιρλανδία προχώρησε έτσι με κάποια επιτυχία. Η αγορά εργασίας όμως στην Ισπανία, στην Ιταλία και στην Ελλάδα είναι πολύ πιο ανελαστική από την ιρλανδική. Και με τη σημερινή επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών οι άγριες περικοπές στους πραγματικούς μισθούς θα ήταν το μοιραίο χτύπημα για οποιαδήποτε κυβέρνηση, τεχνοκρατική ή μη.
Οι μειώσεις μισθών στον ευρωπαϊκό Νότο, επίσης, θα οδηγήσουν και σε μείωση της ανάπτυξης στον ευρωπαϊκό Βορρά.
Ο εναλλακτικός τρόπος να αντιμετωπιστεί το θέμα της ανταγωνιστικότητας είναι να αποδεχθεί η Γερμανία παρατεταμένο και σημαντικό πληθωρισμό στους μισθούς. Οι Γερμανοί, όμως,θυμούνται ακόμη τον υπερπληθωρισμό της Βαϊμάρης και απλούστατα δεν θα το δεχθούν.
Κατά συνέπεια, δεν είναι μόνο η θέση των οφειλετών που είναι επαχθής. Ο Charles Dumas της Lombard Street Research υποστηρίζει ότι με βάση οποιοδήποτε σενάριο περιλαμβάνει διατήρηση της ευρωζώνης ως έχει οι Γερμανοί θα δουν μεγάλο μέρος της αγοραστικής τους δύναμης να μετατρέπεται σε επιδοτήσεις προς τις χώρες-οφειλέτες καθώς η ύφεση και η σαρωτική ανεργία θα καταστήσουν αναπόφευκτη την περαιτέρω στήριξη.
Εκτιμά ότι η στήριξη ρευστότητας προς τους προϋπολογισμούς της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας μεταξύ του 2012 και του 2015 θα κυμανθεί στο 1,25 τρισ. ευρώ βάσει του αισιόδοξου σεναρίου και στα 2,4 τρισ. ευρώ βάσει του απαισιόδοξου. Υποστηρίζει μάλιστα ότι ο κίνδυνος της συναλλαγματικής ανατίμησης σε περίπτωση όπου η Γερμανία βρεθεί εκτός ευρωζώνης είναι υπερτιμημένος.
Βάσει των επιχειρημάτων του, οι Γερμανοί καταναλωτές χρειάζονται χαμηλότερο κόστος εισαγωγών για να ενισχύσουν την αγοραστική τους δύναμη και οι γερμανικές επιχειρήσεις χρειάζονται την πειθαρχία που προσφέρει η υψηλότερη συναλλαγματική ισοτιμία για να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους, καθώς ο ρυθμός αύξησης της παραγωγικότητας μειώθηκε κατά το ήμισυ από τότε που εισήλθε το ευρώ.
Το περίεργο χαρακτηριστικό αυτής της μάχης μεταξύ πιστωτών και οφειλετών είναι πως αντικατοπτρίζει με ακρίβεια όσα είχαν συμβεί με τις γερμανικές αποζημιώσεις μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά με τις χώρες να βρίσκονται σε αντίστροφες θέσεις. Υπήρχε το ίδιο κλίμα συνεχούς κρίσης με το τωρινό με τους Γάλλους να υιοθετούν μία στάση ηθικολογική και τιμωρητική ενάντια στους ηττημένους Γερμανούς. Οι αποζημιώσεις δεν πληρώθηκαν ποτέ και η ύφεση οδήγησε ένα τέρας στην εξουσία.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Στην Πρέμιερ Λιγκ ο Καραγκούνης
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
![Γιγάντια ζώα που μπροστά τους μοιάζουμε αδύναμοι... Θα πάθετε σοκ! [photos]](https://images.newsnowgreece.com/109/1098188/gigantia-zoa-pou-mprosta-tous-moiazoume-adynamoi-tha-pathete-sok-photos-1-124x78.jpg)
