2012-09-09 12:47:55
Φωτογραφία για Το αυτοκρατορικό σύνδρομο των αγορών
Του Γιάννου Χαραλαμπίδη

Οι εξαρτήσεις της εξουσίας και το αποστειρωμένο χρήμα της Ευρωζώνης - Οι εκλογές στις ΗΠΑ, η οικονομική κρίση και τα μέτρα της ΕΚΤ για να σωθεί η Ευρωζώνη και το ευρώ, η Ιταλία, η Ισπανία και οι επενδύσεις ΟΙ ΠΙΕΣΕΙΣ επί των επιτοκίων και οι θεραπευτικές αγωγές της Ε.Ε. Ποιος είπε ότι είναι αόρατο το χέρι της αγοράς; Τα πάντα είναι ολοφάνερα. Είναι γνωστά και τα "golden boys" και η προσπάθεια ελέγχου των αγορών. Απλώς, το κράτος έχει διαβρωθεί. Και η διάβρωσή του αυτή είναι αποτέλεσμα της ελλιπούς λειτουργίας των θεσμών, των νομοθεσιών και της ηθικής που υποκύπτουν στην αρχή ότι: Καθετί έχει την τιμή του!

Ή ότι, όπως το λένε αμερικανικά, Money talks! Που σημαίνει ότι το χρήμα αγοράζει και ισοπεδώνει τα πάντα. Με την υφιστάμενη, όμως, κρίση το παγκόσμιο σύστημα οδηγείται σε πολιτική και οικονομική αστάθεια, ενώ απειλείται, ταυτοχρόνως, η κοινωνική συνοχή.


Το σύνδρομο της κλειστής αιθούσης

Η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη βρίσκoνται στη δίνη της κρίσης και δη του δημόσιου χρέους των χωρών της. Μια κρίση, που αποκαλύπτει ότι η κοινή αγορά ήταν αίολη και το ευρώ χωρίς επαρκή στήριξη. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό στην Ευρωζώνη. Είναι πρόβλημα:

1. Νομοθετικό και θεσμικό.

2. Πολιτικό και σύγκρουσης εθνικών συμφερόντων.

3. Γραφειοκρατικό.

4. Ηθικής κι αρχών μιας ευνομούμενης κοινωνίας.

Οι Βρυξέλλες είναι δυσκίνητες, με γραφειοκράτες οι οποίοι δεν έχουν όραμα, παρά μόνο την παχυλή μισθοδοσία, πάσχοντες ταυτοχρόνως από αλαζονεία και από το σύνδρομο της κλειστής αιθούσης. Εκπονούν, δηλαδή, σχεδιασμούς σε μια αίθουσα στις Βρυξέλλες, και έχουν την ψευδαίσθηση ότι η φόρμουλα είναι η ορθή. Σε ουκ ολίγες περιπτώσεις πάσχουν από το σύνδρομο των αυτοκρατοριών, αφού έχουν την παραίσθηση ότι μπορούν να αντικαταστήσουν τον Θεό στη Γη!

Μέτρα στήριξης

Τι συνέβη, λοιπόν, με την Ευρωζώνη; Εγκαταστάθηκε κοινή αγορά και κοινό νόμισμα χωρίς, όμως, να γίνουν βήματα προς την πολιτική και οικονομική ολοκλήρωση, διότι αυτό δεν το ήθελαν τα ίδια τα κράτη. Δηλαδή, να εκχωρήσουν κυριαρχικά δικαιώματα και να περάσουν σε μια μορφή περιφερειακής ολοκλήρωσης. Είναι γι΄ αυτό τον λόγο που το ευρώ μένει αθωράκιστο.

Αφενός η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν λειτουργεί όπως την αντίστοιχη των ΗΠΑ, διότι η Ε.Ε. δεν είναι ομοσπονδιακό σύστημα για να παίρνει δεσμευτικές για όλους αποφάσεις, αφετέρου δεν λειτουργεί ως ασπίδα μέσω ενός κοινού ευρωπαϊκού ομολόγου, κατά τρόπον ώστε να προστατεύονται το ευρώ, τα κρατικά ομόλογα και οι αγορές από τις επιθέσεις των καιροσκόπων. Μεταξύ άλλων, σοβαρά μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να ληφθούν, είναι τα εξής:

Πρώτο, να μπορούν οι τράπεζες να προσφεύγουν απευθείας στον Μηχανισμό Στήριξης για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ώστε να μην υπολογίζεται ο δανεισμός στο δημόσιο χρέος.

Δεύτερο, να δημιουργηθεί σύστημα και νομοθετικό πλαίσιο της προστασίας των τραπεζών.

Τρίτο, να εκδοθεί ευρωομόλογο.

Το σωσίβιο της ΕΚΤ και οι επενδύσεις

Υπάρχει και μια δέσμη μέτρων την οποία ανακοίνωσε την περασμένη Πέμπτη στη Φρανκφούρτη ο Διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Μάριο Ντράκι. Σύμφωνα με τον κ. Ντράκι, η ΕΚΤ θα αγοράζει κρατικά τριτοετή ομόλογα απεριορίστου αξίας από τη δευτερογενή αγορά, δηλαδή από ιδιωτικές τράπεζες και από επενδύτες. Το μέτρο αυτό αφορά σε χώρες που βρίσκονται εντός των αγορών, όπως η Ισπανία και η Ιταλία. Κύπρος και Ελλάδα είναι εκτός. Θα μπορούν να ενταχθούν στο μέτρο, μόνο όταν επανενταχθούν στις αγορές.

Βασική προϋπόθεση για να λάβει ένα κράτος-μέλος της Ευρωζώνης στήριξη είναι η αυστηρή τήρηση προγράμματος, κυρίως δημοσιονομικής πειθαρχίας. Δηλαδή, τα κράτη που βρίσκονται ήδη στις αγορές και θέλουν τη στήριξη της ΕΚΤ, θα προσφεύγουν στον Μηχανισμό Στήριξης και θα τους υποβάλλεται συγκεκριμένο πρόγραμμα το οποίο θα πρέπει να τηρηθεί με ευλάβεια. Στην περίπτωση που υπάρχουν κράτη που έχουν ήδη προσφύγει στον Μηχανισμό και βρίσκονται σε τροχιά προγράμματος, θα μελετάται εκ νέου η οικονομική κατάστασή τους και είναι πιθανό το νέο πρόγραμμα που θα προταθεί, προκειμένου να λάβουν στήριξη από την ΕΚΤ, να είναι αυστηρότερο από το προηγούμενο.

Η διαδικασία αυτή παρέχει τη δυνατότητα στην ΕΚΤ να αγοράζει τοξικά ομόλογα και να αφαιρεί από παθητικό των τραπεζών, διορθώνοντας έτσι τους ισολογισμούς τους, καθώς και να θωρακίζει με αξιοπιστία τα κρατικά ομόλογα και την αποπληρωμή τους.

Το χρήμα που θα διατεθεί για το πιο πάνω μέτρο θα είναι "αποστειρωμένο". Δηλαδή θα είναι τόσο ώστε να μη δημιουργεί πληθωριστικές πιέσεις στην αγορά. Σημειώνεται ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη για το 2012 είναι 2% επί του ΑΕΠ, ενώ το επιτόκιο δανεισμού από την ΕΚΤ παραμένει στο 0,75% για να βοηθηθούν οι επενδύσεις και η ανάπτυξη.

Η εμβάθυνση του χρέους

Με τα μέτρα αυτά η ΕΚΤ επιχειρεί να αποτρέψει την εμβάθυνση του χρέους που επικρατεί στην Ευρωζώνη αφού, στην ουσία, θα αναλάβει με τις αγορές ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά μέρος του χρέους χωρών, όπως η Ισπανία και η Ιταλία.

Μέχρι σήμερα το πρόβλημα είχε ως εξής: Λόγω του κινδύνου κατάρρευσης της Ευρωζώνης δεν υπήρχε επαρκής εγγύηση ότι οι κάτοχοι κρατικών ομολόγων θα μπορούσαν να πάρουν πίσω τα χρήματά τους και ως εκ τούτου κανείς δεν προχωρούσε σε νέες επενδύσεις με κρατικά ομόλογα. Τώρα, η ΕΚΤ, με τα μέτρα που λαμβάνει, δίδει το μήνυμα ότι μπορεί η ίδια να εγγυηθεί τα ομόλογα κρατών-μελών της.

Σύμφωνα με τον κ. Ντράκι, με τα μέτρα αυτά θα προστατευθούν τα επιτόκια των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και δη εκείνων που έχουν προβλήματα από τις πιέσεις τις οποίες υφίστανται σήμερα, λόγω της αγωνίας και της κακής ψυχολογίας της αγοράς και ένεκα των επιθέσεων που δέχεται η Ευρωζώνη ως αποτέλεσμα της ανασφάλειας που επικρατεί για το μέλλον του ευρώ.

Η λανθασμένη εντύπωση για το Βερολίνο

ΜΕΧΡΙ πρότινος, η αντίληψη που επικρατούσε ήταν ότι η Γερμανία ήταν αυτή που θωράκιζε την Ευρωζώνη και ότι το Βερολίνο θα ήταν σε θέση να αποπληρώσει ακόμη και τα ληξιπρόθεσμα ομόλογα κρατών, που είχαν οικονομικά προβλήματα. Με την κρίση, όμως, αποδείχθηκε ότι η Ευρωζώνη και το ευρώ ήταν θεσμικά και άλλως πως χωρίς δίκτυ ασφαλείας.

Η Γερμανία αρνείτο να εγγυηθεί τον φτωχό και "ασύδοτο νότο". Εξού και η άρνησή της να εκδοθεί το ευρωομόλογο, μια κίνηση η οποία, κατά τη Γερμανία, προϋποθέτει θεσμικές αλλαγές στην Ε.Ε., του τρόπου δηλαδή λειτουργίας της. Και επί τούτου εγείρεται εκ νέου το ζήτημα της περισσότερης ολοκλήρωσης και της εμβάθυνσης.

Όμως, με τα υφιστάμενα ισοζύγια δυνάμεων και τη Γερμανία να έχει το πάνω χέρι, ακόμη και αυτή η οικονομική διακυβέρνηση αντιμετωπίζεται με καχυποψία. Γιατί; Διότι, όπως πολλά κράτη-μέλη ισχυρίζονται, οι Βρυξέλλες θα μετατραπούν σε γερμανικό οικονομικό και πολιτικό κέντρο ελέγχου.

Προς τούτο συνηγορεί και η υφιστάμενη κατάσταση στην Ευρωζώνη, όπου η Γερμανία, παρά τις αντιδράσεις των υπολοίπων κρατών, ακόμη και αυτήν της Γαλλίας, επιμένει στη σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία, χωρίς να είναι διατεθειμένη να βάλει το χέρι στην τσέπη για περισσότερη ανάπτυξη στην Ευρωζώνη. Είναι εξίσου πρόδηλο ότι, σήμερα, έχουμε πολύ περισσότερο μια Γερμανική Ευρώπη και πολύ λιγότερο μια Ευρωπαϊκή Γερμανία!

Το πρόβλημα του Ομπάμα και η άμυνα του Σαμαρά

Το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης είναι ευρύτερο. Εξού και το ενδιαφέρον του Μπαράκ Ομπάμα ενόψει των αμερικανικών εκλογών. Εάν κάτι πάει ακόμη πιο στραβά στην Ευρωζώνη, όπως για παράδειγμα μια έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ, δεν θα επηρεάσει μόνο την Ευρωζώνη αλλά και το παγκόσμιο οικονομικό και πολιτικό σύστημα. Και ο Ομπαμα ως πλανητάρχης θα βρεθεί στο κενό και θα προστεθεί στον προεκλογικό των ΗΠΑ ακόμη μια μεταβλητή απώλειας της Προεδρίας.

Στη λογική και την πρακτική των αλληλεξαρτήσεων, το καθετί επηρεάζει την ψυχολογία της αγοράς. Καθόλου τυχαία δεν ήταν η δήλωση του Έλληνα Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, στις 23 Αυγούστου, κατά τη συνάντησή του με τη Γερμανίδα Καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ.

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός τόνισε ότι οι δηλώσεις περί εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, από οπουδήποτε και αν προέρχονται, δεν βοηθούν την προσπάθεια που η κυβέρνησή του καταβάλλει. Διότι, όπως παρατήρησε, "κανείς δεν θα επενδύσει για να πάρει πίσω δραχμές"! Και όντως, τόσο η κ. Μέρκελ όσο και άλλοι Γερμανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προέβησαν σε τοποθετήσεις υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στην Ευρωζώνη.

Οι βολές του Προέδρου και οι επενδυτές

ΕΝΩ, λοιπόν, ο Σαμαράς επιδιώκει να βάλει τέλος στο αρνητικό κλίμα για την Ελλάδα, το αντίθετο πράττει ο Πρόεδρος Χριστόφιας, ο οποίος με κάθε ευκαιρία, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, βάλλει εναντίον του τραπεζικού συστήματος δίδοντας την εικόνα ότι είναι αναξιόπιστο. Και εφόσον ο Πρόεδρος το χαρακτηρίζει ως αναξιόπιστο, ποιος θα επενδύσει πλέον στην Κύπρο, όταν το άλλοτε αξιόπιστο τραπεζικό της σύστημα, διά στόματος του ίδιου του Προέδρου της, είναι αναξιόπιστο;

Πώς θα δημιουργηθούν θετικές συνθήκες για επενδύσεις από το εξωτερικό, που είναι βασική προϋπόθεση για την κάλυψη των ελλειμμάτων και των χρεών, όταν ο Πρόεδρος, κατευθυνόμενος από ιδεολογικά σύνδρομα, αλλά και προκειμένου να καλύψει τα δικά του λάθη, δαιμονοποιεί αρχικά τις τράπεζες και εν συνεχεία την Τρόικα; Την οποία ο ίδιος κάλεσε, όχι μόνο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αλλά και για την κάλυψη του δημοσιονομικού ελλείμματος.

Η σοφία του Σμιθ και η παγκόσμια διακυβέρνηση

Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι η κρίση έχει τρία επίπεδα: Το πρώτο είναι το κρατικό, το δεύτερο είναι το περιφερειακό, που αφορά και στην Ε.Ε. ως τέτοια, καθώς και την Ευρωζώνη. To τρίτο επίπεδο είναι το παγκόσμιο, όπου οι ΗΠΑ, παρότι κυρίαρχη υπερδύναμη, αδυνατούν να δώσουν ριζικές λύσεις, τις οποίες ψάχνει μέσω των G-20, που συνιστούν τα πλουσιότερα κράτη του πλανήτη.

Αρκετά δε εξ αυτών διαθέτουν και τρομακτική στρατιωτική ισχύ. Στην ουσία, όπως λέγεται, γίνεται μέσω των G-20 μια προσπάθεια παγκόσμιας διακυβέρνησης, η οποία όμως δεν φαίνεται εκ των πραγμάτων να είναι αρκούντως επιτυχής. Μάλλον πρόκειται για μια προσπάθεια διαχείρισης του παγκόσμιου συστήματος και των προβλημάτων που σήμερα αντιμετωπίζει.

Το πρόβλημα, όμως, δεν εντοπίζεται μόνο στα αντικρουόμενα εθνικά συμφέροντα, αλλά και στις δεσμεύσεις που έχουν κυβερνήσεις και πολιτικοί προς τις αγορές και πιο συγκεκριμένα σε εκείνους που αιμοδοτούν τις προεκλογικές εκστρατείες, αλλά και την εκλογή των ηγετών του διεθνούς συστήματος. Και προφανώς αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι ηγέτες και οι τεχνοκράτες της Ε.Ε. ή ακόμη και οι πλανητάρχες δεν μπορούν ή δεν τους επιτρέπεται να δώσουν ριζικές λύσεις στα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που μαστίζουν τον κόσμο.

Πώς να δοθούν λύσεις όταν οι ηγέτες είναι εξαρτώμενοι των "αόρατων χεριών" των αγορών, που έχουν και ονόματα και ταυτότητες; Είναι επί τούτου χαρακτηριστικά τα όσα είπε ο γηραιός, 93χρονος, Γερμανός πολιτικός Xέλμουτ Σμιθ, ο οποίος τόνισε τα εξής: "Είναι γελοίο ότι ο κόσμος κυβερνάται στη βάση της ψυχολογίας των αγορών από 35χρονους νεαρούς, που θεωρούν τους εαυτούς τους ως διευθυντές τραπεζών". Και αναφερόμενος στους Ευρωπαίους ηγέτες, είπε:

"Η δουλειά των ηγετών δεν είναι να ευχαριστούν τους τραπεζίτες, αλλά να τους πάρουν την εξουσία από τα χέρια και να την επιστρέψουν στο κράτος". Το οποίο κράτος θα πρέπει να κερδίσει ξανά το θεσμικό και ηθικό του κύρος, την αξιοπιστία την οποία απώλεσε στη βάση των κοντραπάντων με τα διάφορα συμφέροντα. Μια εξουσία, η οποία είναι συμφυής με τον λαό και σε αυτόν ανήκει. Εξού και η έννοια της λαϊκής κυριαρχίας.

Φτήνια πολιτικών και ακριβό τίμημα πολιτών

ΕΙΝΑΙ πρόδηλο ότι το πρόβλημα της υφιστάμενης κρίσης δεν είναι μόνο οικονομικό, είναι και ηθικό και θεσμικό, είναι ζήτημα σεβασμού αρχών και αξιών, που έχουν πληγωθεί βαθύτατα από το χρήμα και τις ματαιοδοξίες, καθώς και τις μωροφιλοδοξίες των πολιτικών που μας κυβερνούν και σε κρατικό επίπεδο, σε περιφερειακό (Ε.Ε. και Ευρωζώνη), καθώς και σε παγκόσμιο.

Εάν παρακολουθήσει κάποιος τα συνέδρια των Ρεπουμπλικανών και των Δημοκρατικών και τι φαιδρά λογύδρια εκπέμπονται, όπως συμβαίνει και στην περίπτωση του δικού μας προεκλογικού, κατανοεί ότι η παγκόσμια οικονομική και πολιτική κρίση, καθώς και η κρίση ηθικής είναι αυτονόητα υπό τις περιστάσεις φαινόμενα. Και η φτήνια των πολιτικών καθώς και της πολιτικής πληρώνεται ακριβά από τους πολίτες, οι οποίοι είναι θύματα μιας διαβρωμένης και εξαρτώμενης εξουσίας, που καταρρέει. Και μαζί της ένα ολόκληρο σύστημα, το οποίο απεγνωσμένα, μάταια επί του παρόντος, ψάχνει για συνταγές και σανίδες σωτηρίας από αυτούς οι οποίοι το οδηγούν στον πάτο!
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ