ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Ο συνδικαλισμός πέθανε: ζήτω ο συνδικαλισμός!

Γράφει ο Θεόδωρος Κουτρούκης

Μέσα στην καταιγίδα τωνπροβλέψεων του νέου Μνημονίου πέρασαν ίσως απαρατήρητες ορισμένα σημεία που απόότι φαίνεται θα σηματοδοτήσουν σαρωτικές αλλαγές στη συλλογική αντιπροσώπευσητων εργαζομένων. Τα σημεία αυτά είναι εν συντομία η κατάργηση της ΕργατικήςΕστίας και η δια αυτής χρηματοδότηση των εργατικών συνδικάτων, η συρρίκνωση τουρόλου των κλαδικών και ομοιοεπαγγελματικών ΣΣΕ και κατάργηση της διαιτησίαςεπομένως και....... εν πολλοίς του δικαιώματος διμερούς ρύθμισης των ωρών απασχόλησης στοεργασιακό περιβάλλον.

Οι εξελίξεις αυτές προοιωνίζουντο ρέκβιέμ του συνδικαλισμού, τουλάχιστον στον ιδιωτικό τομέα.Είναι αλήθεια ότι τιςτελευταίες δύο δεκαετίες τα συνδικάτα έχουν γίνει αποδέκτες μιας σφοδρήςκριτικής που τα θεώρησε ως στατικούς απαρχαιωμένους οργανισμούς που δεν έχουνεπαφή με την πραγματικότητα.Επομένως, σε ένα νέοεργασιακό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από ατομικές συμβάσεις εργασίας, συστήματααμοιβής που συνδέονται με την απόδοση και επικέντρωση στους ατομικούς στόχους τασυνδικάτα λογίζονται ως αναχρονιστικά εμπόδια που στέκονται τροχοπέδη στην λειτουργίατης οικονομίας της αγοράς.Ειδικά στη χώρα μας η σχετικήκριτική -που δεν ήταν αβάσιμη- επικεντρώθηκε στο γεγονός ότι ο συνδικαλισμόςήταν κρατικοδίαιτος και κομματικά εξαρτημένος, καθιέρωσε προνόμια καιδημιούργησε συνθήκες απασχόλησης και κοινωνικής ασφάλισης δύο ταχυτήτων,ευνόησε τους insiders της αγοράς εργασίας σεβάρος των outsiders, χρησιμοποιήθηκε για τηνπροώθηση άνομων ατομικών επιδιώξεων και αθέμιτων πολιτικών φιλοδοξιών.     Ας γυρίσουμε πίσω στα βασικά:εργατικό συνδικάτο είναι μια ανεξάρτητη αυτοδιοικούμενη οργάνωση που συστήνεταιγια να προωθήσει τα συμφέροντα των εργαζομένων διαμέσου της συλλογικής τους δράσης. Τα εργατικά συνδικάταυπάρχουν, ακριβώς, γιατί ο μεμονωμένος εργαζόμενος διαθέτει πολύ ισχνήδιαπραγματευτική δύναμη για να επηρεάσει τις αποφάσεις που σχετίζονται με τηνεργασία τους Το σπουδαιότερο πλεονέκτημα για την ένταξη σε ένα εργατικόσυνδικάτο είναι ότι ο εργαζόμενος αποκτά την δυνατότητα να έχει φωνή καιεπιρροή στο εργασιακό του περιβάλλον, να προστατεύσει και να βελτιώσει τηναμοιβή και τις συνθήκες απασχόλησης.    Η διεθνής εμπειρία δείχνειότι σε μονάδες παραγωγής όπου υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση οι εργαζόμενοισυνήθως αμείβονται καλύτερα και είναι λιγότερο πιθανό να απολυθούν σε σχέση μετους χώρους όπου δεν δραστηριοποιούνται συνδικάτα. Ακόμη κι αν τα ελληνικά συνδικάταβρίθουν αδυναμιών, ακόμη κι αν μπορούν να καταλογιστούν πολλά σε πρόσωπα καικαταστάσεις που παρεισέφρησαν στην συλλογική έκφραση των μισθωτών την τελευταία30ετία, το μέγα ερώτημα είναι πώς θα διαμορφωνόταν το τοπίο στην αγορά εργασίαςχωρίς έναν μηχανισμό υπεράσπισης των συμφερόντων των εργαζομένων.  Σήμερα που κλονίζονται ταιερά και τα όσια της εργασίας, η χώρα έχει περισσότερο από ποτέ άλλοτε τηνανάγκη ενός ισχυρού εργατικού συνδικαλισμού, που όμως θα είναι απαλλαγμένος απότις κακοδαιμονίες του παρελθόντος και θα μπορεί να συμμετέχει ως αξιόπιστοςσυνομιλητής στις εθνικές και τις ευρωπαϊκές διαδικασίες κοινωνικού διαλόγου.    Τα συνδικάτα νέου τύπου οφείλουννα προσανατολιστούν λιγότερο στη διατήρηση συντεχνιακών επιδιώξεων και μικροσυμφερόντωνκαι να αναπροσανατολιστούν στην προσφορά υπηρεσιών προς τα μέλη τους όπως είναιη νομική αντιπροσώπευση και προστασία, η πληροφόρηση, η εκπαίδευση καικατάρτιση, η ιατροφαρμακευτική κάλυψη κ.α. Αν το συνδικαλιστικό κίνημα θέλει να οργανώσει το νέο εργατικό δυναμικό στηνΕλλάδα του Μνημονίου θα πρέπει να μεταρρυθμίσει την ατζέντα και τις θεσμικέςτου πρακτικές για να συναντήσει τις ανάγκες των εργαζομένων στις εταιρίεςφύλαξης και καθαρισμού, τα εστιατόρια, τα εμπορικά καταστήματα τα ξενοδοχεία,τις κλινικές και τα γραφεία.

* Επίκ. Καθηγητής ΠανεπιστημίουΑιγαίου  Kafeneio