2012-11-13 19:04:02
Φωτογραφία για Εξωσωματική γονιμοποίηση: Οι νέες δυνατότητες και τα αυξημένα ποσοστά επιτυχίας!
Νέες ανακαλύψεις και μέθοδοι έχουν καταφέρει να χαρίσουν σε ζευγάρια, που χρόνια προσπαθούσαν χωρίς επιτυχία, τη δυνατότητα να γίνουν γονείς. Ο γυναικολόγος Κωνσταντίνος Πάντος μας εξηγεί ποιες είναι αυτές οι εξελίξεις που έχουν οδηγήσει σχεδόν σε μία στις δύο γυναίκες που καταφεύγουν στη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης το δώρο της μητρότητας.

Είναι πολύ δύσκολο, πλέον, ένα ζευγάρι που θέλει να κάνει παιδί και έχει σύμμαχο έναν καλό γιατρό να μην τα καταφέρει. Η επιστήμη έχει κάνει άλματα τα τελευταία χρόνια σε αυτόν τον τομέα και συνεχώς μας εκπλήσσει με τις νέες της ανακαλύψεις. Τα ποσοστά επιτυχίας -τουλάχιστον στο ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ- είναι τέτοια που σχεδόν μια στις δυο γυναίκες που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδάκι μένουν έγκυες.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση εφαρμόζεται τα τελευταία 32 χρόνια και χάρη σε αυτήν έχουν γεννηθεί 2.500.000 παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο
. Είναι πλέον πιο εύκολη, πιο προσιτή και η γυναίκα παίρνει πολύ λιγότερα φάρμακα. Η κοινωνία ξεπέρασε κατά πολύ τις “αγγιλώσεις” του παρελθόντος σχετικά με την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και έτσι τη χαρά του να μπορεί να γίνει κάποιος γονιός την μοιράζονται περισσότεροι. Στην Ελλάδα άλλωστε εφαρμόζουμε πρωτοπόρες μεθόδους, όπως η προεμφυτευτική γεννετική διάγνωση, ακόμα και σε ζευγάρια που δεν είναι γόνιμα.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗΣ

Η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελείται από ορισμένα στάδια.

-Πριν ξεκινήσει η όλη διαδικασία, το ζευγάρι θα υποβληθεί σε ορισμένες απαραίτητες ιατρικές και αιματολογικές εξετάσεις, που σκοπό έχουν να αυξήσουν όσο το δυνατό περισσότερο την επιτυχή εφαρμογή της μεθόδου.

-Από τον άνδρα, αυτό που χρειάζεται είναι το σπέρμα. Η γυναίκα, μετά την ωοθηκική διέγερση, την οποία προκαλούν τα φάρμακα, υποβάλλεται σε διακολπική λήψη ωαρίων. Ακολουθούν η γονιμοποίηση των ωαρίων με το σπέρμα του συζύγου και τέλος η τοποθέτηση των γονιμοποιημένων ωαρίων στη μήτρα.

-Η εμβρυομεταφορά γίνεται συνήθως την 2η ή την 3η μέρα μετά τη γονιμοποίηση αλλά μπορεί και να καθυστερήσει μέχρι την 6η μέρα, μέχρι δηλαδή τα γονιμοποιημένα ωάρια να αναπτυχθούν στο στάδιο της βλαστοκύστης. Στην περίπτωση αυτή το έμβρυο εμφυτεύεται πιο εύκολα και έχουμε καλύτερο ποσοστό εμφύτευσης αυτού του εμβρύου.

-Σκόπιμο είναι να μεταφερθούν όσο το δυνατό λιγότερα σε αριθμό έμβρυα, χωρίς όμως να μειωθεί η πιθανότητα επιτυχίας της μεθόδου. Αυτό γίνεται για να αποφευχθούν, όσο το δυνατόν, οι πολύδυμες κυήσεις με τις πιθανές μαιευτικές και περιγεννητικές επιπλοκές που αυτές ενέχουν, αλλά και το συναισθηματικό, οικονομικό και οικογενειακό κόστος που επιφέρουν. Στην περίπτωση που υπάρχουν υπεράριθμα έμβρυα, αυτά μπορούν να διατηρηθούν στην κατάψυξη για τυχόν μελλοντική χρήση από το ζευγάρι. Με τον τρόπο αυτό προσδοκάται η αύξηση του ποσοστού κυήσεων από ένα και μόνο θεραπευτικό κύκλο, αφού δίνει τη δυνατότητα στη γυναίκα να κάνει επανειλημμένες εμβρυομεταφορές, με το λιγότερο δυνατό οικονομικό και συναισθηματικό κόστος και ιατροφαρμακευτική παρέμβαση!

-Κάποια γυναίκα που κάνει προσπάθεια μπορεί να βγάλει και 10-15 ωάρια, από τα οποία να γονιμοποιηθούν 10-12. Δεν τα τοποθετούμε όλα. Τα επιπλέον έμβρυα τα τοποθετούμε στην κατάψυξη, και παραμένουν συντηρημένα σε υγρό άζωτο, μέχρι το ζευγάρι να τα χρειαστεί. Αυτό μπορεί να συμβεί σε δυο περιπτώσεις: Είτε α) εάν δεν επιτύχει η προσπάθεια, οπότε να μην επαναληφθεί η ωοληψία, είτε β) εάν η γυναίκα θελήσει να αποκτήσει δεύτερο παιδί, μετά από κάποια χρόνια.

-Τα έμβρυα μπορούν να παραμείνουν στην κατάψυξη για δεκαετίες. Με το νέο νόμο, όμως, μετά το 2005 ορίζονται ως ανώτατο όριο τα πέντε χρόνια που μπορούν να επεκταθούν και για άλλα πέντε χρόνια, με σύμφωνη γνώμη του ζευγαριού. Στο δικό μας κέντρο είχαμε πέρυσι μια γυναίκα,η οποία απέκτησε διδυμάκια, με έμβρυα που ήταν έντεκα χρόνια στην κατάψυξη! Γέννησε ουσιαστικά τα δίδυμα αδερφάκια του πρώτου της παιδιού, μετά από διάστημα έντεκα ετών.

ΜΙΚΡΟΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΩΑΡΙΩΝ

Μέχρι πρόσφατα δεν ήταν δυνατό να βοηθηθούν ζευγάρια που οι άνδρες εμφάνιζαν σοβαρό πρόβλημα στον αριθμό ή την κινητικότητα του σπέρματος ή ακόμα και αζωοσπερμία, δηλαδή παντελή έλλειψη σπερματοζωαρίων στο σπέρμα τους.

Τώρα με την έλευση της μικρογονιμοποίησης, κάτω από ένα ισχυρό μικροσκόπιο λαμβάνεται ένα σπερματοζωάριο με μικροπιπέτα και τοποθετείται μέσα στο κυτταρόπλασμα του ωαρίου, προκαλώντας έτσι τη γονιμοποίηση του. Ακόμα και σε άνδρες με αζωοσπερμία, μπορούν να ληφθούν σπερματοζωάρια με βιοψία στον όρχι. Με την μέθοδο αυτή,πάνω από 95% των ζευγαριών με προβλήματα σπέρματος καταφέρνουν να επιτύχουν γονιμοποίηση.

ΠΡΟΕΜΦΥΤΕΥΤΙΚΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ- ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ "ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ"ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ ΚΑΙ ΥΓΙΗ

Πριν 20 χρόνια θα έμοιαζε με σενάριο επιστημονικής φαντασίας αλλά σήμερα είναι μια πραγματικότητα.Μπορούν να γεννηθούν παιδιά απαλλαγμένα από κληρονομικά γενετικά νοσήματα. Πως γίνεται αυτό;

Για την αποφυγή κυήσεων με έμβρυο με σοβαρό γενετικό νόσημα,όπως η β-μεσογειακή αναιμία,η κυστική ίνωση,και άλλες,τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται η προεμφυτευτική διάγνωση στα γονιμοποιημένα ωάρια κατά την εξωσωματική γονιμοποίηση. Για τη γενετική διάγνωση λαμβάνεται ένα κύτταρο από κάθε το αναπτυσσόμενο έμβρυο στο εργαστήριο. Έτσι διαπιστώνουμε τις παθήσεις (κληρονομικά νοσήματα) από τη τριτη κιόλας ημέρα της γονιμοποιησης. Η μητέρα έχει έτσι τη σιγουριά ότι θα αποκτήσει ένα υγιέστατο παιδάκι.

Η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση μπορεί να εφαρμοστεί για όλα τα γενετικά νοσήματα, εφόσον είναι γνωστή η γενετική διαταραχή. Στο Κέντρο Ανθρώπινης Αναπαραγωγής εφαρμόζουμε την μέθοδο της προεμφυτευτικής γενετικής διάγνωσης για τις πιο συχνές γενετικές παθήσεις, όπως είναι η μεσογειακή αναιμία (φορείς: 10% του Ελληνικού πληθυσμού) και την κυστική ίνωση (φορείς: 5% του Ελληνικού πληθυσμού), αλλά και για πολλά άλλα σπάνια γονιδιακά νοσήματα συμπεριλαμβανομένων των μεσογειακών συνδρόμων και σχετιζομένων αιμοσφαιρινοπαθειών, χρονίας κοκκιωματώδης νόσου, οζώδους σκλήρυνσης, συγγενούς υπερπλασίας των επινεφριδίων, της χορείας του Huntington, της νόσου Cadasil, της φυλοσύνδετης αγαμμασφαιριναιμίας τύπου Bruton και των νευρομυϊκών νοσημάτων.

Με την προεμφυτευτική γενετική διάγνωση αποκλείουμε επίσης την μετάδοση στην επόμενη γενιά γονιδίων που αλλοιώνουν την ποιότητα ζωής ή μειώνουν το προσδόκιμο επιβίωσης, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και ο καρκίνος. Ήδη έχουμε εφαρμόσει με επιτυχία την προεμφυτευτική γενετική διάγνωση για τον αποκλεισμό γονιδίων που συσχετίζονται με νεοπλασίες όπως νευροϊνωμάτωση, πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία τύπου ΙΙ και ρετινοβλάστωμα και έχουν υγιή γεννηθεί παιδιά.

ΠΛΗΡΗΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΧΡΩΜΟΣΩΜΑΤΩΝ - ΓΙΑ ΥΓΙΗ ΜΩΡΑ

Πρόσφατα, μια καινούργια μέθοδος ήρθε για να βοηθήσει τα ζευγάρια που οι γυναίκες είναι μεγάλης αναπαραγωγικής ηλικίας, ή υπάρχει ιστορικό με καθ’έξιν αποβολές ή με ιστορικό με επανειλημμένες αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης: ο προεμφυτευτικός γενετικός έλεγχος όλων των χρωμοσωμάτων με τη μέθοδο του Συγκριτικού Γενομικού Υβριδισμού με μικροσυστοιχίες DNA (CGH-Array). Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή ελέγχονται και τα 23 ζευγάρια χρωμοσωμάτων σε κάθε γονιμοποιηένο ωάριο πριν την εμφυτευτσή του στη μήτρα! Η νέα αυτή μέθοδος εφαρμόζεται σε μερικές χώρες του εξωτερικού και την παρέχουμε ήδη από το 2010.

Η νέα πρωτοπορειακή τεχνική του Συγκριτικού Γενομικού Υβριδισμού με μικροσυστοιχίες DNA (CGH-Array) βασίζεται στον πολλαπλασιασμό ολόκληρου του γονιδιώματος που περιέχεται στον πυρήνα ενός και μόνο κυττάρου σε επίπεδο μικρογραμμαρίων.

Στη συνέχεια, με απλά λόγια, το πολλαπλασιασμένο υλικό τοποθετείται σε ένα μικροτσιπ, δηλαδή την πλατφόρμα ή μικροσυστοιχία DNA όπου γίνονται χιλιάδες ανεξάρτητες μετρήσεις που καλύπτουν όλα τα χρωμοσώματα, ακόμα και μικρές περιοχές αυτών, σε μοριακό επίπεδο. Η αυτοματοποιημένη αυτή πολύπλοκη διαδικασία επιτρέπει στους επιστήμονες να επιλέξουν τα ευπλοειδικά έμβρυα, δηλαδή τα έμβρυα με άρτιο χρωμοσωματικό υλικό για την μεταφορά στη μήτρα της υποψήφιας μητέρας.

Πρόκειται για μια ελπιδοφόρα διαδικασία που ενδεχομένως να επιφέρει την επανάσταση στην εξωσωματική γονιμοποίηση, την προεμφυτευτική διάγνωση και τον προγεννητικό έλεγχο, διασφαλίζοντας έτσι καλύτερα ποσοστά εγκυμοσύνης κατά την εξωσωματική γονιμοποίηση, ταχύτερη και ακριβέστερη διάγνωση κατά τον προεμφυτευτικό έλεγχο και αλλαγή των δεδομένων που αφορούν στον προγεννητικό έλεγχο των εμβρύων κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ήδη στην Ελλάδα γεννήθηκαν τα πρώτα διδυμάκια με αυτή τη μέθοδο τον Ιούνιο του 2011 από το κεντρο μας και έκτοτε έχουν γεννηθεί παιδιά από άλλες 30 γυναίκες.

Κέντρο Ανθρώπινης Αναπαραγωγής - Κλινική «ΓΕΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ»

Παπανικολή 14-16, Χαλάνδρι, 152-32 Αθήνα
Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ