2012-11-27 09:43:41
ΤΟΥ ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ *
Το βράδυ της περασμένης Τετάρτης, λίγο μετά την ανακοίνωση περί ανακωχής μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου έδωσε συνέντευξη Τύπου, έχοντας στο πλάι του τους υπουργούς Αμυνας και Εξωτερικών, Μπάρακ και Λίμπερμαν αντίστοιχα. Ο τόνος των δηλώσεών του ήταν σχεδόν θριαμβευτικός: οι βομβαρδισμοί πέτυχαν τον στόχο τους, το οπλοστάσιο της Χαμάς αποδυναμώθηκε, η στρατιωτική ηγεσία της αποκεφαλίστηκε. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι, αν έκλεινε κανείς τον ήχο της τηλεόρασης, θα υπέθετε, κρίνοντας από το ύφος των τριών αξιωματούχων, ότι παρευρίσκονταν σε... κηδεία!
Την ίδια ώρα, οι δρόμοι της Γάζας πλημμύριζαν από κόσμο που πανηγύριζε με ζητωκραυγές, σημαίες, πυροτεχνήματα και πυροβολισμούς αυτό που βίωνε σαν πραγματική νίκη. Και ας είχε θρηνήσει 163 νεκρούς, έναντι μόλις έξι της ισραηλινής πλευράς, και ας βάδιζε ανάμεσα σε σωρούς ερειπίων. Για τρίτη φορά, μετά τους πολέμους στον Λίβανο, το 2006, και στη Γάζα, το 2009, το Ισραήλ βρίσκεται αντιμέτωπο με το ίδιο παράδοξο: η συντριπτική υπεροχή στο στρατιωτικό επίπεδο δεν το εμποδίζει να βγαίνει από τις ασύμμετρες συγκρούσεις πολιτικά ζημιωμένο.
Από τον πόλεμο του Κόλπου, το 1991, είχε να χτυπηθεί με πυραύλους το Τελ Αβίβ. Τότε ήταν το Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν, τώρα είναι η Γάζα. Στην Ιερουσαλήμ, οι σειρήνες που προειδοποιούσαν για πυραυλική επίθεση ήχησαν για πρώτη φορά μετά το 1970. Σε αντίθεση με τις πρωτόγονες ρουκέτες μικρού βεληνεκούς, που εκτόξευε η Χαμάς στον πόλεμο του 2009, αυτήν τη φορά διέθετε πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, προερχόμενους από το Ιράν, όπως αναγνώρισε η Τεχεράνη.
Το μεσημέρι της Τετάρτης, η Χαμάς πραγματοποίησε βομβιστική επίθεση εναντίον λεωφορείου του Τελ Αβίβ, τη στιγμή που περνούσε μπροστά από το αρχηγείο του ισραηλινού στρατού. Ηταν η πρώτη επίθεση αυτού του είδους μετά το τέλος της δεύτερης Ιντιφάντα και την κατασκευή του τείχους αποκλεισμού της Δυτικής Οχθης. Παρά το σοκ που προκάλεσε το γεγονός στην ισραηλινή κοινωνία, ο Νετανιάχου έσπευσε να δεχθεί την ανακωχή λίγες ώρες αργότερα. Αν είναι έτσι η «νίκη», πώς να είναι άραγε η αποτυχία;
Από στρατηγική άποψη, οι απώλειες του Ισραήλ ήταν ακόμη σοβαρότερες. Σε διαμετρική αντίθεση με το καθεστώς Μουμπάρακ, η νέα Αίγυπτος του Μοχάμεντ Μόρσι και των Αδελφών Μουσουλμάνων εξέφρασε την πλήρη αλληλεγγύη της στους Παλαιστινίους. Από την Τυνησία μέχρι το Ιράκ, το σύνολο των Αράβων έστελνε αντιπροσωπείες στη Γάζα, εν μέσω ισραηλινών βομβαρδισμών. Από κοντά και η Τουρκία του Ερντογάν, που δεν δίστασε να χαρακτηρίσει το Ισραήλ «κράτος - τρομοκράτη». Οσο για την Αμερική, ναι μεν εξέφρασε την πολιτική της υποστήριξη στο Ισραήλ, αλλά κατέστησε σαφές ότι δεν επιθυμεί εισβολή χερσαίων δυνάμεων, με την εσπευσμένη αποστολή της Χίλαρι Κλίντον στην περιοχή.
Ο μεγάλος κερδισμένος από την κρίση στη Γάζα ήταν η Χαμάς, που απέκτησε ευρεία διεθνή αναγνώριση και ενίσχυσε την εσωτερική της υποστήριξη, όχι μόνο στη Γάζα, αλλά και στη Δυτική Οχθη. Εάν το Ισραήλ άρει ή τουλάχιστον χαλαρώσει τον αποκλεισμό της Γάζας, όπως δεσμεύτηκε, η περιοχή θα αναπνεύσει οικονομικά κι η ανοικοδόμηση θα προχωρήσει ταχύτατα, χάρη στα αραβικά κεφάλαια που θα εισρεύσουν, σταθεροποιώντας την εξουσία της Χαμάς.
Σε κάθε περίπτωση, για πρώτη φορά μετά τις εμφύλιες συγκρούσεις μεταξύ Χαμάς και Φατάχ, το 2007, οι δύο οργανώσεις εμφανίστηκαν σε κοινό μέτωπο, με τις πράσινες και κίτρινες σημαίες να κυματίζουν μαζί και στη Γάζα και τη Ραμάλα. Στενοί συνεργάτες του Αμπάς βρέθηκαν στο πλευρό του πρωθυπουργού της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, τον οποίο συνεχάρη ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής για τη «νίκη» των ομοεθνών του στη Γάζα. Αυτό που δεν πέτυχαν όλα τα αραβικά κράτη, τη συμφιλίωση Χαμάς και Φατάχ, Γάζας και Δυτικής Οχθης, πάνε να το πετύχουν τελικά Νετανιάχου και Μπάρακ, οι οποίοι κατάφεραν μάλιστα κάτι ακόμη δυσκολότερο: να ενώσουν, έστω προσωρινά, το Ιράν και το Ιράκ με την Αίγυπτο και την Τουρκία, τους σιίτες με τους σουνίτες της περιοχής, που είχαν έρθει σε ρήξη καθώς υποστήριζαν διαφορετικά στρατόπεδα στον εμφύλιο της Συρίας. Είναι κι αυτό ένα επίτευγμα...
InfoGnomon
Το βράδυ της περασμένης Τετάρτης, λίγο μετά την ανακοίνωση περί ανακωχής μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου έδωσε συνέντευξη Τύπου, έχοντας στο πλάι του τους υπουργούς Αμυνας και Εξωτερικών, Μπάρακ και Λίμπερμαν αντίστοιχα. Ο τόνος των δηλώσεών του ήταν σχεδόν θριαμβευτικός: οι βομβαρδισμοί πέτυχαν τον στόχο τους, το οπλοστάσιο της Χαμάς αποδυναμώθηκε, η στρατιωτική ηγεσία της αποκεφαλίστηκε. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι, αν έκλεινε κανείς τον ήχο της τηλεόρασης, θα υπέθετε, κρίνοντας από το ύφος των τριών αξιωματούχων, ότι παρευρίσκονταν σε... κηδεία!
Την ίδια ώρα, οι δρόμοι της Γάζας πλημμύριζαν από κόσμο που πανηγύριζε με ζητωκραυγές, σημαίες, πυροτεχνήματα και πυροβολισμούς αυτό που βίωνε σαν πραγματική νίκη. Και ας είχε θρηνήσει 163 νεκρούς, έναντι μόλις έξι της ισραηλινής πλευράς, και ας βάδιζε ανάμεσα σε σωρούς ερειπίων. Για τρίτη φορά, μετά τους πολέμους στον Λίβανο, το 2006, και στη Γάζα, το 2009, το Ισραήλ βρίσκεται αντιμέτωπο με το ίδιο παράδοξο: η συντριπτική υπεροχή στο στρατιωτικό επίπεδο δεν το εμποδίζει να βγαίνει από τις ασύμμετρες συγκρούσεις πολιτικά ζημιωμένο.
Από τον πόλεμο του Κόλπου, το 1991, είχε να χτυπηθεί με πυραύλους το Τελ Αβίβ. Τότε ήταν το Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν, τώρα είναι η Γάζα. Στην Ιερουσαλήμ, οι σειρήνες που προειδοποιούσαν για πυραυλική επίθεση ήχησαν για πρώτη φορά μετά το 1970. Σε αντίθεση με τις πρωτόγονες ρουκέτες μικρού βεληνεκούς, που εκτόξευε η Χαμάς στον πόλεμο του 2009, αυτήν τη φορά διέθετε πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, προερχόμενους από το Ιράν, όπως αναγνώρισε η Τεχεράνη.
Το μεσημέρι της Τετάρτης, η Χαμάς πραγματοποίησε βομβιστική επίθεση εναντίον λεωφορείου του Τελ Αβίβ, τη στιγμή που περνούσε μπροστά από το αρχηγείο του ισραηλινού στρατού. Ηταν η πρώτη επίθεση αυτού του είδους μετά το τέλος της δεύτερης Ιντιφάντα και την κατασκευή του τείχους αποκλεισμού της Δυτικής Οχθης. Παρά το σοκ που προκάλεσε το γεγονός στην ισραηλινή κοινωνία, ο Νετανιάχου έσπευσε να δεχθεί την ανακωχή λίγες ώρες αργότερα. Αν είναι έτσι η «νίκη», πώς να είναι άραγε η αποτυχία;
Από στρατηγική άποψη, οι απώλειες του Ισραήλ ήταν ακόμη σοβαρότερες. Σε διαμετρική αντίθεση με το καθεστώς Μουμπάρακ, η νέα Αίγυπτος του Μοχάμεντ Μόρσι και των Αδελφών Μουσουλμάνων εξέφρασε την πλήρη αλληλεγγύη της στους Παλαιστινίους. Από την Τυνησία μέχρι το Ιράκ, το σύνολο των Αράβων έστελνε αντιπροσωπείες στη Γάζα, εν μέσω ισραηλινών βομβαρδισμών. Από κοντά και η Τουρκία του Ερντογάν, που δεν δίστασε να χαρακτηρίσει το Ισραήλ «κράτος - τρομοκράτη». Οσο για την Αμερική, ναι μεν εξέφρασε την πολιτική της υποστήριξη στο Ισραήλ, αλλά κατέστησε σαφές ότι δεν επιθυμεί εισβολή χερσαίων δυνάμεων, με την εσπευσμένη αποστολή της Χίλαρι Κλίντον στην περιοχή.
Ο μεγάλος κερδισμένος από την κρίση στη Γάζα ήταν η Χαμάς, που απέκτησε ευρεία διεθνή αναγνώριση και ενίσχυσε την εσωτερική της υποστήριξη, όχι μόνο στη Γάζα, αλλά και στη Δυτική Οχθη. Εάν το Ισραήλ άρει ή τουλάχιστον χαλαρώσει τον αποκλεισμό της Γάζας, όπως δεσμεύτηκε, η περιοχή θα αναπνεύσει οικονομικά κι η ανοικοδόμηση θα προχωρήσει ταχύτατα, χάρη στα αραβικά κεφάλαια που θα εισρεύσουν, σταθεροποιώντας την εξουσία της Χαμάς.
Σε κάθε περίπτωση, για πρώτη φορά μετά τις εμφύλιες συγκρούσεις μεταξύ Χαμάς και Φατάχ, το 2007, οι δύο οργανώσεις εμφανίστηκαν σε κοινό μέτωπο, με τις πράσινες και κίτρινες σημαίες να κυματίζουν μαζί και στη Γάζα και τη Ραμάλα. Στενοί συνεργάτες του Αμπάς βρέθηκαν στο πλευρό του πρωθυπουργού της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, τον οποίο συνεχάρη ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής για τη «νίκη» των ομοεθνών του στη Γάζα. Αυτό που δεν πέτυχαν όλα τα αραβικά κράτη, τη συμφιλίωση Χαμάς και Φατάχ, Γάζας και Δυτικής Οχθης, πάνε να το πετύχουν τελικά Νετανιάχου και Μπάρακ, οι οποίοι κατάφεραν μάλιστα κάτι ακόμη δυσκολότερο: να ενώσουν, έστω προσωρινά, το Ιράν και το Ιράκ με την Αίγυπτο και την Τουρκία, τους σιίτες με τους σουνίτες της περιοχής, που είχαν έρθει σε ρήξη καθώς υποστήριζαν διαφορετικά στρατόπεδα στον εμφύλιο της Συρίας. Είναι κι αυτό ένα επίτευγμα...
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Για τη δημοσιογραφία και την κακή δημοσιογραφία
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Σενάρια για Βιεϊρίνια και Τζαβέλλα
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ