2012-12-10 17:57:04
Με κρυφές προσδοκίες και θεωρίες συνωμοσίας γίνονται δεκτά στην Ελλάδα τα σενάρια που φέρουν τη χώρα μας να διαθέτει υποθαλάσσια αποθέματα υδρογοναθράκων που ανέρχονται σε πολλές εκατοντάδες δισ. ευρώ.
Τα σενάρια αυτά παρουσίαζαν ως πρόσφατα μυθιστορηματικό χαρακτήρα ώσπου ήρθε στη δημοσιότητα προ ημερών έκθεση της γερμανικής τράπεζας Deutsche Bank, η οποία εκτιμά πως τα υποθαλάσσια αποθέματα φυσικού αερίου ανέρχονται στα 427 δισ. ευρώ.
Ο συντάκτης της έκθεσης Mark Wall, υψηλόβαθμο στέλεχος του γερμανικού χρηματοπιστωτικού κολοσσού που εργάζεται στα γραφεία της τράπεζας στο Λονδίνο, αναφέρει πως αν επιβεβαιωθούν στην πράξη οι διαθέσιμες γεωλογικές μελέτες, τότε το όφελος που θα έχει το ελληνικό δημόσιο ανέρχεται στα 214 δισ. ευρώ.
Η Deutsche Bank υποστηρίζει ότι το ποσό αυτό θα αρχίσει να εισρέει το 2020, χρονιά κατά την οποία έχει τεθεί ο στόχος της μείωσης του χρέους μας στο 120% του ΑΕΠ. Για να αρχίσει η παραγωγή υδρογονανθράκων χρειάζονται 8 με 10 χρόνια από τότε που θα βεβαιωθούν.
Αισιόδοξη έκθεση
Η έκθεση της Deutsche Bank εξετάζει τον βαθμό του ρίσκου που θα έχουν οι ξένοι επενδυτές στα κοιτάσματα νότια της Κρήτης. Σημειώνει, ότι αν επαληθευτούν αυτά τα μεγέθη η Ελλάδα θα αναδειχθεί η 15η παγκοσμίως χώρα παραγωγός φυσικού αερίου και κρίνει ότι επειδή οι ξένες εταιρείες του κλάδου των υδρογονανθράκων δραστηριοποιούνται σε καθεστώτα με αυξημένη πολιτική αβεβαιότητα, το επιχειρηματικό ρίσκο στη χώρα μας κρίνεται περιορισμένο.
Σε σχέση με τη βιωσιμότητα του χρέους, η έκθεση της γερμανικής τράπεζας τονίζει ότι για την ώρα δεν μπορεί να υποστηριχτεί ότι βελτιώνεται, παρά μόνο όταν έλθει η στιγμή της παραγωγής αυτών των κοιτασμάτων.
Φυσικό αέριο και πετρέλαιο
Η Deutsche Bank κάνει ειδική μνεία στο γεγονός ότι οι γεωλόγοι εμπειρογνώμονες μιλούν και για την ύπαρξη σημαντικών αποθεμάτων πετρελαίου στην Ελλάδα επιπροσθέτως αυτών του φυσικού αερίου. Η έκθεση επικαλείται αναφορές για κοιτάσματα στο Ιόνιο και το Αιγαίο Πέλαγος.
Ο καθηγητής Φώσκολος και οι εκτιμήσεις
Ο καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης και σύμβουλος της καναδικής κυβέρνησης Αντώνης Φώσκολος, ο οποίος εκλήθη από την εφημερίδα Το Εθνος να σχολιάσει την έκθεση της γερμανικής τράπεζας δήλωσε ότι τα κοιτάσματα φυσικού αερίου νοτίως της Κρήτης μπορεί να αποδειχθούν διπλάσιας αξίας.
Ο Ελληνας ερευνητής και ιδρυτής του κλάδου Ορυκτών Πόρων στο Πολυτεχνείο Κρήτης έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια εκστρατεία από την Κρήτη, προκειμένου να πείσει με επίσημα και αδιάσειστα στοιχεία ξένων εταιρειών ότι κάτω από την Κρήτη κρύβεται μια «μεγάλη Αλάσκα» σε κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Οπως αναφέρει ο ίδιος προσέκρουε στη δυσπιστία κυβερνητικών και κυρίως των αρμόδιων παραγόντων της ΔΕΠΑ, τους οποίους μάλιστα κατήγγειλε ότι κρύβονται πίσω από συμφέροντα.
«Ο Σαμαράς ξέρει»
Ο κ. Φώσκολος αναφέρει ότι τώρα νιώθει πιο αισιόδοξος καθώς το μήνυμα επιτέλους ελήφθη από τον σημερινό Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, τον οποίο και συνάντησε το καλοκαίρι μαζί με άλλους ερευνητές και τον ενημέρωσαν αναλυτικά για τον αναξιοποίητο θησαυρό των υδρογονανθράκων.
«Ο κ. Σαμαράς αποδεικνύεται ότι χειρίστηκε με σοβαρότητα το θέμα, ενημερώνοντας τους Ευρωπαίους, τη Μέρκελ, τον Ολάντ αλλά και τους Αμερικανούς», δήλωσε χαρακτηριστικά στο «Εθνος» ο κ. Φώσκολος, σχολιάζοντας την έκθεση της Deutsche Bank για τους υδρογονάνθρακες και πρόσθεσε:
«Το Eurogroup το ήξερε εδώ και πολλές ημέρες ότι υπάρχει αυτός ο πλούτος νότια της Κρήτης. Γι' αυτό μας έδωσαν και τα χρήματα. Το χρέος μας θα βγει 100%. Τα κοιτάσματα σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο είναι τεράστια και μπορούν να σώσουν όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι κρίμα που η Ελλάδα δεν κινητοποιήθηκε νωρίτερα, ώστε να είχαμε αποφύγει το δεύτερο και τρίτο μνημόνιο».
Τι λέει η κυβέρνηση
Ο υπουργός Περιβάλλοντος Ευάγγελος Λιβιεράτος, ο οποίος ρωτήθηκε για την έκθεση της γερμανικής τράπεζας δήλωσε ότι χρειάζεται ψυχραιμία και πρόσθεσε ότι δεν έχει νόημα να επικρατεί ψύχωση με το θέμα των υδρογοναθράκων.
«Οι έρευνες του επιστημονικού πληρώματος του σκάφους, το οποίο βρίσκεται αυτή τη στιγμή δυτικά των Παξών, θα δώσουν πιο ευκρινή εικόνα για τις υπάρχουσες δυνατότητες, ενώ μέσα στο 2014 θ΄αρχίσει η συστηματική έρευνα επί των δομών και θα υπάρχουν απτά δείγματα» είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος.
Μάλιστα, ο κ.Λιβιεράτος επισήμανε ότι η έκθεση δεν στηριζόταν σε κάποια μελέτη της Deutsche Bank, αλλά σε ήδη γνωστές εκτιμήσεις Ελλήνων επιστημόνων, βασισμένες σε απλές υποθέσεις.
Σε δηλώσεις του στο περιθώριο συμποσίου, που διοργάνωσε το ΣΕΒ για τη βιώσιμη ανάπτυξη, ο κ.Λιβιεράτος επανέλαβε ότι οι διαδικασίες για τους υδρογονάνθρακες «έχουν μπει σε ένα δρόμο», αναφέροντας ενδεικτικά ότι μέσα στο 2013 θα «κοπούν» τα οικόπεδα και θα απευθυνθούν προσκλήσεις ενδιαφέροντος.
«Μέσα στα επόμενα πέντε με δέκα χρόνια θα αρχίσουν να εισρέουν και τα χρήματα», διευκρίνισε ο υπουργός Περιβάλλοντος.
Που βρίσκονται οι έρευνες
Τον Οκτώβριο του 2012 υπεγράφη συμφωνία με τη νορβηγική εταιρεία PGS (Petroleum Geo-Services), στην οποία ανατέθηκαν κατόπιν διαγωνισμού οι σεισμικές έρευνες στο Ιόνιο και στην Κρήτη για την ανεύρεση κοιτασμάτων πετρελαίων και φυσικού αερίου.
Η Petroleum Geo Services είναι η εταιρεία που συνέβαλε στην ανακάλυψη κοιτασμάτων στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Ωστόσο ακόμη δεν έχουν υπογραφεί οι σχετικές συμβάσεις με το Ελληνικό Δημόσιο προκειμένου να ξεκινήσουν οι σεισμικές έρευνες που θα διεξαχθούν σε μια τεράστια έκταση 225.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, σε απόσταση 100-400 χιλιομέτρων από τις ακτές του Ιονίου και 200 χιλιομέτρων από αυτές της Νότιας Κρήτης.
Ειδικά η θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κρήτης θεωρείται σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη και ενώ υπάρχουν εκτιμήσεις ότι η γεωλογική δομή της είναι συγγενική με εκείνες της Κύπρου και του Ισραήλ, όπου επίσης βρέθηκαν πλούσια κοιτάσματα.
Το επόμενο βήμα είναι η προκήρυξη το 2014 από το Ελληνικό Δημόσιο διεθνούς γύρου παραχωρήσεων, και μετά την ανακήρυξη αναδόχου η έναρξη των γεωτρήσεων.
Ολος ο ξένος Τύπος γράφει για τα ελληνικά κοιτάσματα
Ο ξένος τύπος βοά για την ύπαρξη πλούσιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ελλάδα.
«Λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα είναι μια υπερχρεωμένη αλλά πετρελαιοπαραγωγός χώρα αν και η τρέχουσα παραγωγή είναι αρκετά περιορισμένη: δύο χιλιάδες βαρέλια την ημέρα, ή 0,5 τοις εκατό των αναγκών της χώρας», έγραψε η έγκυρη γαλλική εφημερίδα η Le Monde.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, αφού το θέμα έχει παραμεληθεί στο παρελθόν «η Αθήνα αποφάσισε να συνεχίσει την εξερεύνηση των δυνατοτήτων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Πριν από λίγους μήνες η ελληνική κυβέρνηση ξεκίνησε μια σειρά από διαγωνισμούς προς εξερεύνηση στις τρεις περιοχές της χώρας όπου το τέλος της δεκαετίας του΄90 έγιναν σεισμικές μελέτες και προέκυψαν πραγματικά ευρήματα: Στα Ιωάννινα, στην Ήπειρο (κοντά στα αλβανικά σύνορα ) και στο Ιόνιο Πέλαγος».
Και συνεχίζει το δημοσίευμα της Le Monde:
«Προς το παρόν οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει με βάση αυτά τα ευρήματα τα οποία προσφέρουν εκτιμήσεις ότι περιέχονται μεταξύ 50 και 100 εκατ. βαρελιών στις περιοχές αυτές.
Οπωσδήποτε είναι η μεγάλη θαλάσσια περιοχή που ελέγχεται κοντά στην Κρήτη που προκαλεί περισσότερη ελπίδες μετά την ανακάλυψη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο Ισραήλ και την Κύπρο: Μια νορβηγική εταιρεία (Pgs Petroleum Geo Services) έχει μόλις επιλεγεί για να πραγματοποιήσει σεισμικές μελέτες διάρκειας 18 μηνών σε μια θάλασσα συνολικής επιφάνειας 220 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιόμετρων, εκεί που φαίνεται ότι υπάρχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ευρώπη».
Εχουμε και χρυσό!
Η γαλλική εφημερίδα La Tribune έκανε λόγο για μεγάλα κοιτάσματα χρυσού στην Ελλάδα:
«Η Ελλάδα θα γίνει η πρώτη παραγωγός χώρα χρυσού στην Ευρώπη» έγραψε η La Tribune.
Υπενθυμίζοντας ότι η Αθήνα έχει ήδη ένα «σημαντικό δυναμικό ορυκτών» (βωξίτη, περλίτη), η οικονομική εφημερίδα είπε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει η πρώτη παραγωγός χώρα σε χρυσό το 2016 στην Ευρώπη εκτοπίζοντας την Φινλανδία, ενώ σήμερα είναι στην τεσσαρακοστή θέση!
Η ηλεκτρονική οικονομική εφημερίδα της Ιταλίας TREND-online.com, ανέλυσε τον τρόπο με τον οποίο η χώρα μας θα μπορούσε όχι μόνο να αποπληρώσει τα δάνεια της, αλλά και να βγάλει γρήγορα σημαντικά κέρδη, κάνοντας πρώτη απ' όλους στην Ευρώπη τη μεγάλη στροφή προς την ανάκαμψη της οικονομίας:
«Παρότι χρεωμένη, στην πραγματικότητα η Ελλάδα δεν είναι καθόλου φτωχή, αφού κατέχει άφθονους ανεκμετάλλευτους πόρους: τεράστιες ποσότητες χρυσού, πετρελαίου και φυσικού αερίου, κυριολεκτικά κάτω από τα πόδια της.
Μπορεί η ελληνική οικονομία να έχει συρρικνωθεί κατά 20%, η ανεργία της να έχει φτάσει στο 25,1%, το δημόσιο χρέος της να έχει αυξηθεί κατά 198% σε σχέση με το ΑΕΠ και κάθε τόσο ν' ακούγονται διάφορες φωνές που υποστηρίζουν ότι η χώρα πρέπει να φύγει από το ευρώ, αλλά όλα αυτά μοιάζουν εντελώς εξωπραγματικά.
Η Ελλάδα δεν είναι φτωχή. Αντιθέτως. Η Ελλάδα είναι στην πραγματικότητα ένα από τα πιο πλούσια κράτη της Ευρώπης, αλλά δεν ξέρει πώς να αξιοποιήσει τις φυσικές πηγές της».
Bloomberg: Εχετε χρυσό
Σύμφωνα με το Bloomberg, «σύντομα η Ελλάδα μπορεί να γίνει πρώτη χώρα στην παραγωγή χρυσού σε όλη την Ευρώπη και να τη κάνει να ξεπεράσει τη Φινλανδία μέσα σε τέσσερα χρόνια. Αλλά δεν είναι μόνο ο χρυσός.
Η χώρα κολυμπάει κυριολεκτικά στο πετρέλαιο και στο φυσικό αέριο (!) χάρη στα πολλά κοιτάσματα στη δυτική πλευρά της. Η Ελλάδα σκοπεύει να αξιοποιήσει τα διαθέσιμα αποθέματα υδρογονανθράκων ως μέρος μιας προσπάθειας αναζωογόνησης της οικονομίας της και να περιορίσει την εξάρτηση της από τις εισαγωγές ενέργειας».
Το ξέρει ο Πρωθυπουργός
Σύμφωνα με υπολογισμούς μελέτης που εκπόνησαν έλληνες και ξένοι ειδικοί από κοινού με το Κέντρο Γεωλογικών Μελετών του Καναδά, το Δημόσιο μπορεί να προσδοκά έσοδα 270 δισ. δολαρίων από την εκμετάλλευση των αποθεμάτων φυσικού αερίου που κρύβει η θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κρήτης για τα επόμενα 25-30 χρόνια.
Η μελέτη, που σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters φέρεται να είναι σε γνώση και του γραφείου του Πρωθυπουργού, συνέκρινε τη γεωλογία της περιοχής νοτίως της Κρήτης με θαλάσσιες περιοχές ανά τον κόσμο που έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά και όπου ήδη έχουν βρεθεί κοιτάσματα.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι τα νερά νοτίως της Κρήτης μπορεί να κρύβουν σημαντικά αποθέματα, που ίσως φθάνουν ακόμη και τα 2 τρισ. κυβικά μέτρα αερίου. Η συγκεκριμένη μελέτη εκπονήθηκε από το Κέντρο Γεωλογικών Ερευνών του Καναδά, μαζί με τον Alain Bruneton (πρώην γενικός διευθυντής Γεωφυσικής του γαλλικού Ινστιτούτου Πετρελαίων).
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι αμέσως μόλις γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα των σεισμικών ερευνών το Δημόσιο θα πρέπει να προκηρύξει ταυτόχρονα έναν μεγάλο αριθμό θαλασσίων οικοπέδων, ακριβώς όπως έκανε η Κύπρος.
Ti λέει ο Πρωθυπουργός
Σημαντική παρέμβαση στη συζήτηση που έχει ξεκινήσει για τα πιθανά κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην Ελλάδα έκανε από την Κύπρο, ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Sigmalive, ο κ. Σαμαράς, εμμέσως επιβεβαιώνει ότι έχει γίνει γνώστης των μελετών που κάνουν λόγο για ενδείξεις σημαντικών κοιτασμάτων στα νότια της Κρήτης.
Ο κ. Σαμαράς αναφέρει ότι «εφόσον αποδειχθούν ακριβή όλα αυτά που λέγονται και για τους δικούς μας πόρους, Κύπρος και Ελλάδα μαζί θα μπορούσαν για πρώτη φορά να δώσουν στην ενεργειακά «διψασμένη» Ευρώπη πολύ σημαντικούς ενεργειακούς πόρους από ευρωπαϊκό έδαφος».
Την ίδια στιγμή ωστόσο ο πρωθυπουργός ξεκαθαρίζει ότι η συζήτηση για τα κοιτάσματα δεν μπορεί να αποτελέσει άλλοθι για χαλάρωση των προσπαθειών για εξυγίανση της χώρας. «Τίποτε δεν μπορεί να σταματήσει ή να χαλαρώσει τις δικές μας προσπάθειες να εξυγιάνουμε τη χώρα».
«Εφόσον αποδειχθούν ακριβή όλα αυτά που λέγονται και για τους δικούς μας φυσικούς πόρους, Κύπρος και Ελλάδα μαζί θα μπορούσαν για πρώτη φορά να δώσουν στην ενεργειακά «διψασμένη» Ευρώπη πολύ σημαντικούς ενεργειακούς πόρους από ευρωπαϊκό έδαφος. Καταλαβαίνετε πόσο αυτό θα αναβάθμιζε τη γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας και της Κύπρου από κοινού. Μόνο που όλα αυτά αφορούν το μέλλον.
Όχι το πολύ μακρινό, πάντως το μέλλον. Για την ώρα τίποτε δεν μπορεί να σταματήσει ή να χαλαρώσει τις δικές μας προσπάθειες να εξυγιάνουμε τη χώρα μας, να βελτιώσουμε το πολιτικό μας σύστημα και τη δημοκρατία μας, να κάνουμε πιο ανταγωνιστική την οικονομία μας. Βασική μας πολιτική επιλογή είναι οι ενεργειακοί πόροι να ενισχύσουν τη νέα Ελλάδα, όχι να διαιωνίσουν τα αμαρτήματα της παλιάς. Να προσθέσουν ακόμα περισσότερα στη νέα δύναμή μας, όχι να κρύψουν τις χρόνιες αδυναμίες μας. Η Ελλάδα που θα βγει από την κρίση θα είναι, έτσι κι αλλιώς, πιο δυνατή και πιο εξωστρεφής.
Οι ενεργειακοί της πόροι και η στενή συνεργασία της με την Κύπρο, καθώς και η αναβαθμισμένη γεωπολιτική θέση Ελλάδας και Κύπρου, θα καταστήσουν και τις δύο μαζί ακόμα πιο δυναμικές, αναπτυξιακές και ανταγωνιστικές».
Υπάρχει μυστική έκθεση για τα πετρέλαια
Το καλοκαίρι του 2012, σύμφωνα με το capital.gr, η νορβηγική εταιρεία PGS, η μεγαλύτερη ερευνητική εταιρεία στην αγορά πετρελαίου στον κόσμο, παρουσίασε για πρώτη φορά έναν χάρτη που αποδεικνύει ότι ερήμην του επίσημου κράτους έχουν γίνει εκτεταμένες μυστικές σεισμικές έρευνες σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Η πρώτη παρουσίαση του χάρτη με τις μυστικές έρευνες έγινε στο ΥΠΕΚΑ και στη συνέχεια ενημερώθηκε ο Πρωθυπουργός, όπως αποκάλυψε και το Reuters. Τα δεδομένα από τις έρευνες αυτές χρησιμοποιήθηκαν και αναλύθηκαν. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για τεράστια κοιτάσματα υδρογονάνθρακων και πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα περαιτέρω έρευνες.
Η περιοχή χαρακτηρίζεται από την αμερικανική γεωλογική εταιρεία USGS ως gas giant δηλαδή ως ένα από τα πιθανά γιγαντιαία κοιτάσματα φυσικού αερίου στον πλανήτη.
Υπάρχουν και αντιρρήσεις
Για εμπόριο ελπίδας γύρω από τις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στη χώρα μας έκανε λόγο πρόσφατα ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Κρίτων Αρσένης, μιλώντας στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου.
Δηλώνει ότι οι προβλέψεις που αφορούν πιθανά κοιτάσματα είναι όχι μόνο αστήρικτες, αλλά και παραπλανητικές καθώς αναβάλλουν τη δημόσια συζήτηση για την αντιμετώπιση της ανεργίας, εν αναμονή μιας μελλοντικής γης της επαγγελίας.
«Θέλω να καταγγείλω το εμπόριο ελπίδας που έχει στηθεί γύρω από τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χώρα μας. Ως απάντηση στα νούμερα της ανεργίας που είναι πραγματικά, διακινούνται αστήρικτες εκτιμήσεις για τα κέρδη από τα πετρέλαια. Εάν γνωρίζαμε τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που έχουμε δεν θα κάναμε σεισμικές έρευνες.
Και όμως κάποιοι φαίνεται να θέλουν να ξεγελάσουν τους άνεργους συμπολίτες μας και να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη προσφέροντας αντί για πραγματικές λύσεις στην ανεργία την ελπίδα ενός μελλοντικού παραδείσου. Ζητώ να σταματήσει αυτή η δημαγωγία, αυτό το εμπόριο ελπίδας εδώ και τώρα» έγραψε ο Κρίτων Αρσένης.
Κοροϊδεύει ο Πάγκαλος
«Έχουμε ακούσει ότι θα δοθούν 600 δις ευρώ από ομογενείς της Αμερικής, 350 δις ευρώ που μας οφείλουν οι Γερμανοί για πολεμικές αποζημιώσεις και 1.000 δις που έχουμε να λάβουμε από τα πετρέλαια που θα βρούμε και θα εκμεταλλευτούμε αορίστως». Έτσι ξεκινάει η περιγραφή από τον Θεόδωρο Πάγκαλο πραγμάτων που, στο μυαλό πολλών Ελλήνων, αποτελούν την μοναδική λύση στα προβλήματα «ρευστότητας» που αντιμετωπίζουμε.
Ενώ το στέλεχος του ΠΑΣΟΚ συνεχίζει την καταγραφή του προσθέτοντας:
« Άλλα 900 δις που θα βγάλουμε από την εκμετάλλευση κοιτασμάτων χρυσού, ουρανίου, όσμιου και άλλων πολύτιμων μετάλλων, 350 δις από την εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας, 200 δις από τον θησαυρό του Αλή Πασά που θα τον βρούμε στον βυθό της λίμνης των Ιωαννίνων, 300 δις ο θησαυρός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που ομοίως θα βρούμε σε γνωστή στους ειδήμονες τοποθεσία και τέλος 1.000 δις που μπορεί να εισπράξουμε από τα Ελοχίμ, την Ατλαντίδα, τους Πελασγούς και άλλα περίεργα όντα και πολιτισμούς».
Πηγή: iefimerida
xespao
Τα σενάρια αυτά παρουσίαζαν ως πρόσφατα μυθιστορηματικό χαρακτήρα ώσπου ήρθε στη δημοσιότητα προ ημερών έκθεση της γερμανικής τράπεζας Deutsche Bank, η οποία εκτιμά πως τα υποθαλάσσια αποθέματα φυσικού αερίου ανέρχονται στα 427 δισ. ευρώ.
Ο συντάκτης της έκθεσης Mark Wall, υψηλόβαθμο στέλεχος του γερμανικού χρηματοπιστωτικού κολοσσού που εργάζεται στα γραφεία της τράπεζας στο Λονδίνο, αναφέρει πως αν επιβεβαιωθούν στην πράξη οι διαθέσιμες γεωλογικές μελέτες, τότε το όφελος που θα έχει το ελληνικό δημόσιο ανέρχεται στα 214 δισ. ευρώ.
Η Deutsche Bank υποστηρίζει ότι το ποσό αυτό θα αρχίσει να εισρέει το 2020, χρονιά κατά την οποία έχει τεθεί ο στόχος της μείωσης του χρέους μας στο 120% του ΑΕΠ. Για να αρχίσει η παραγωγή υδρογονανθράκων χρειάζονται 8 με 10 χρόνια από τότε που θα βεβαιωθούν.
Αισιόδοξη έκθεση
Η έκθεση της Deutsche Bank εξετάζει τον βαθμό του ρίσκου που θα έχουν οι ξένοι επενδυτές στα κοιτάσματα νότια της Κρήτης. Σημειώνει, ότι αν επαληθευτούν αυτά τα μεγέθη η Ελλάδα θα αναδειχθεί η 15η παγκοσμίως χώρα παραγωγός φυσικού αερίου και κρίνει ότι επειδή οι ξένες εταιρείες του κλάδου των υδρογονανθράκων δραστηριοποιούνται σε καθεστώτα με αυξημένη πολιτική αβεβαιότητα, το επιχειρηματικό ρίσκο στη χώρα μας κρίνεται περιορισμένο.
Σε σχέση με τη βιωσιμότητα του χρέους, η έκθεση της γερμανικής τράπεζας τονίζει ότι για την ώρα δεν μπορεί να υποστηριχτεί ότι βελτιώνεται, παρά μόνο όταν έλθει η στιγμή της παραγωγής αυτών των κοιτασμάτων.
Φυσικό αέριο και πετρέλαιο
Η Deutsche Bank κάνει ειδική μνεία στο γεγονός ότι οι γεωλόγοι εμπειρογνώμονες μιλούν και για την ύπαρξη σημαντικών αποθεμάτων πετρελαίου στην Ελλάδα επιπροσθέτως αυτών του φυσικού αερίου. Η έκθεση επικαλείται αναφορές για κοιτάσματα στο Ιόνιο και το Αιγαίο Πέλαγος.
Ο καθηγητής Φώσκολος και οι εκτιμήσεις
Ο καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης και σύμβουλος της καναδικής κυβέρνησης Αντώνης Φώσκολος, ο οποίος εκλήθη από την εφημερίδα Το Εθνος να σχολιάσει την έκθεση της γερμανικής τράπεζας δήλωσε ότι τα κοιτάσματα φυσικού αερίου νοτίως της Κρήτης μπορεί να αποδειχθούν διπλάσιας αξίας.
Ο Ελληνας ερευνητής και ιδρυτής του κλάδου Ορυκτών Πόρων στο Πολυτεχνείο Κρήτης έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια εκστρατεία από την Κρήτη, προκειμένου να πείσει με επίσημα και αδιάσειστα στοιχεία ξένων εταιρειών ότι κάτω από την Κρήτη κρύβεται μια «μεγάλη Αλάσκα» σε κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Οπως αναφέρει ο ίδιος προσέκρουε στη δυσπιστία κυβερνητικών και κυρίως των αρμόδιων παραγόντων της ΔΕΠΑ, τους οποίους μάλιστα κατήγγειλε ότι κρύβονται πίσω από συμφέροντα.
«Ο Σαμαράς ξέρει»
Ο κ. Φώσκολος αναφέρει ότι τώρα νιώθει πιο αισιόδοξος καθώς το μήνυμα επιτέλους ελήφθη από τον σημερινό Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, τον οποίο και συνάντησε το καλοκαίρι μαζί με άλλους ερευνητές και τον ενημέρωσαν αναλυτικά για τον αναξιοποίητο θησαυρό των υδρογονανθράκων.
«Ο κ. Σαμαράς αποδεικνύεται ότι χειρίστηκε με σοβαρότητα το θέμα, ενημερώνοντας τους Ευρωπαίους, τη Μέρκελ, τον Ολάντ αλλά και τους Αμερικανούς», δήλωσε χαρακτηριστικά στο «Εθνος» ο κ. Φώσκολος, σχολιάζοντας την έκθεση της Deutsche Bank για τους υδρογονάνθρακες και πρόσθεσε:
«Το Eurogroup το ήξερε εδώ και πολλές ημέρες ότι υπάρχει αυτός ο πλούτος νότια της Κρήτης. Γι' αυτό μας έδωσαν και τα χρήματα. Το χρέος μας θα βγει 100%. Τα κοιτάσματα σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο είναι τεράστια και μπορούν να σώσουν όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι κρίμα που η Ελλάδα δεν κινητοποιήθηκε νωρίτερα, ώστε να είχαμε αποφύγει το δεύτερο και τρίτο μνημόνιο».
Τι λέει η κυβέρνηση
Ο υπουργός Περιβάλλοντος Ευάγγελος Λιβιεράτος, ο οποίος ρωτήθηκε για την έκθεση της γερμανικής τράπεζας δήλωσε ότι χρειάζεται ψυχραιμία και πρόσθεσε ότι δεν έχει νόημα να επικρατεί ψύχωση με το θέμα των υδρογοναθράκων.
«Οι έρευνες του επιστημονικού πληρώματος του σκάφους, το οποίο βρίσκεται αυτή τη στιγμή δυτικά των Παξών, θα δώσουν πιο ευκρινή εικόνα για τις υπάρχουσες δυνατότητες, ενώ μέσα στο 2014 θ΄αρχίσει η συστηματική έρευνα επί των δομών και θα υπάρχουν απτά δείγματα» είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος.
Μάλιστα, ο κ.Λιβιεράτος επισήμανε ότι η έκθεση δεν στηριζόταν σε κάποια μελέτη της Deutsche Bank, αλλά σε ήδη γνωστές εκτιμήσεις Ελλήνων επιστημόνων, βασισμένες σε απλές υποθέσεις.
Σε δηλώσεις του στο περιθώριο συμποσίου, που διοργάνωσε το ΣΕΒ για τη βιώσιμη ανάπτυξη, ο κ.Λιβιεράτος επανέλαβε ότι οι διαδικασίες για τους υδρογονάνθρακες «έχουν μπει σε ένα δρόμο», αναφέροντας ενδεικτικά ότι μέσα στο 2013 θα «κοπούν» τα οικόπεδα και θα απευθυνθούν προσκλήσεις ενδιαφέροντος.
«Μέσα στα επόμενα πέντε με δέκα χρόνια θα αρχίσουν να εισρέουν και τα χρήματα», διευκρίνισε ο υπουργός Περιβάλλοντος.
Που βρίσκονται οι έρευνες
Τον Οκτώβριο του 2012 υπεγράφη συμφωνία με τη νορβηγική εταιρεία PGS (Petroleum Geo-Services), στην οποία ανατέθηκαν κατόπιν διαγωνισμού οι σεισμικές έρευνες στο Ιόνιο και στην Κρήτη για την ανεύρεση κοιτασμάτων πετρελαίων και φυσικού αερίου.
Η Petroleum Geo Services είναι η εταιρεία που συνέβαλε στην ανακάλυψη κοιτασμάτων στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Ωστόσο ακόμη δεν έχουν υπογραφεί οι σχετικές συμβάσεις με το Ελληνικό Δημόσιο προκειμένου να ξεκινήσουν οι σεισμικές έρευνες που θα διεξαχθούν σε μια τεράστια έκταση 225.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, σε απόσταση 100-400 χιλιομέτρων από τις ακτές του Ιονίου και 200 χιλιομέτρων από αυτές της Νότιας Κρήτης.
Ειδικά η θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κρήτης θεωρείται σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη και ενώ υπάρχουν εκτιμήσεις ότι η γεωλογική δομή της είναι συγγενική με εκείνες της Κύπρου και του Ισραήλ, όπου επίσης βρέθηκαν πλούσια κοιτάσματα.
Το επόμενο βήμα είναι η προκήρυξη το 2014 από το Ελληνικό Δημόσιο διεθνούς γύρου παραχωρήσεων, και μετά την ανακήρυξη αναδόχου η έναρξη των γεωτρήσεων.
Ολος ο ξένος Τύπος γράφει για τα ελληνικά κοιτάσματα
Ο ξένος τύπος βοά για την ύπαρξη πλούσιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ελλάδα.
«Λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα είναι μια υπερχρεωμένη αλλά πετρελαιοπαραγωγός χώρα αν και η τρέχουσα παραγωγή είναι αρκετά περιορισμένη: δύο χιλιάδες βαρέλια την ημέρα, ή 0,5 τοις εκατό των αναγκών της χώρας», έγραψε η έγκυρη γαλλική εφημερίδα η Le Monde.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, αφού το θέμα έχει παραμεληθεί στο παρελθόν «η Αθήνα αποφάσισε να συνεχίσει την εξερεύνηση των δυνατοτήτων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Πριν από λίγους μήνες η ελληνική κυβέρνηση ξεκίνησε μια σειρά από διαγωνισμούς προς εξερεύνηση στις τρεις περιοχές της χώρας όπου το τέλος της δεκαετίας του΄90 έγιναν σεισμικές μελέτες και προέκυψαν πραγματικά ευρήματα: Στα Ιωάννινα, στην Ήπειρο (κοντά στα αλβανικά σύνορα ) και στο Ιόνιο Πέλαγος».
Και συνεχίζει το δημοσίευμα της Le Monde:
«Προς το παρόν οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει με βάση αυτά τα ευρήματα τα οποία προσφέρουν εκτιμήσεις ότι περιέχονται μεταξύ 50 και 100 εκατ. βαρελιών στις περιοχές αυτές.
Οπωσδήποτε είναι η μεγάλη θαλάσσια περιοχή που ελέγχεται κοντά στην Κρήτη που προκαλεί περισσότερη ελπίδες μετά την ανακάλυψη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο Ισραήλ και την Κύπρο: Μια νορβηγική εταιρεία (Pgs Petroleum Geo Services) έχει μόλις επιλεγεί για να πραγματοποιήσει σεισμικές μελέτες διάρκειας 18 μηνών σε μια θάλασσα συνολικής επιφάνειας 220 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιόμετρων, εκεί που φαίνεται ότι υπάρχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ευρώπη».
Εχουμε και χρυσό!
Η γαλλική εφημερίδα La Tribune έκανε λόγο για μεγάλα κοιτάσματα χρυσού στην Ελλάδα:
«Η Ελλάδα θα γίνει η πρώτη παραγωγός χώρα χρυσού στην Ευρώπη» έγραψε η La Tribune.
Υπενθυμίζοντας ότι η Αθήνα έχει ήδη ένα «σημαντικό δυναμικό ορυκτών» (βωξίτη, περλίτη), η οικονομική εφημερίδα είπε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει η πρώτη παραγωγός χώρα σε χρυσό το 2016 στην Ευρώπη εκτοπίζοντας την Φινλανδία, ενώ σήμερα είναι στην τεσσαρακοστή θέση!
Η ηλεκτρονική οικονομική εφημερίδα της Ιταλίας TREND-online.com, ανέλυσε τον τρόπο με τον οποίο η χώρα μας θα μπορούσε όχι μόνο να αποπληρώσει τα δάνεια της, αλλά και να βγάλει γρήγορα σημαντικά κέρδη, κάνοντας πρώτη απ' όλους στην Ευρώπη τη μεγάλη στροφή προς την ανάκαμψη της οικονομίας:
«Παρότι χρεωμένη, στην πραγματικότητα η Ελλάδα δεν είναι καθόλου φτωχή, αφού κατέχει άφθονους ανεκμετάλλευτους πόρους: τεράστιες ποσότητες χρυσού, πετρελαίου και φυσικού αερίου, κυριολεκτικά κάτω από τα πόδια της.
Μπορεί η ελληνική οικονομία να έχει συρρικνωθεί κατά 20%, η ανεργία της να έχει φτάσει στο 25,1%, το δημόσιο χρέος της να έχει αυξηθεί κατά 198% σε σχέση με το ΑΕΠ και κάθε τόσο ν' ακούγονται διάφορες φωνές που υποστηρίζουν ότι η χώρα πρέπει να φύγει από το ευρώ, αλλά όλα αυτά μοιάζουν εντελώς εξωπραγματικά.
Η Ελλάδα δεν είναι φτωχή. Αντιθέτως. Η Ελλάδα είναι στην πραγματικότητα ένα από τα πιο πλούσια κράτη της Ευρώπης, αλλά δεν ξέρει πώς να αξιοποιήσει τις φυσικές πηγές της».
Bloomberg: Εχετε χρυσό
Σύμφωνα με το Bloomberg, «σύντομα η Ελλάδα μπορεί να γίνει πρώτη χώρα στην παραγωγή χρυσού σε όλη την Ευρώπη και να τη κάνει να ξεπεράσει τη Φινλανδία μέσα σε τέσσερα χρόνια. Αλλά δεν είναι μόνο ο χρυσός.
Η χώρα κολυμπάει κυριολεκτικά στο πετρέλαιο και στο φυσικό αέριο (!) χάρη στα πολλά κοιτάσματα στη δυτική πλευρά της. Η Ελλάδα σκοπεύει να αξιοποιήσει τα διαθέσιμα αποθέματα υδρογονανθράκων ως μέρος μιας προσπάθειας αναζωογόνησης της οικονομίας της και να περιορίσει την εξάρτηση της από τις εισαγωγές ενέργειας».
Το ξέρει ο Πρωθυπουργός
Σύμφωνα με υπολογισμούς μελέτης που εκπόνησαν έλληνες και ξένοι ειδικοί από κοινού με το Κέντρο Γεωλογικών Μελετών του Καναδά, το Δημόσιο μπορεί να προσδοκά έσοδα 270 δισ. δολαρίων από την εκμετάλλευση των αποθεμάτων φυσικού αερίου που κρύβει η θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κρήτης για τα επόμενα 25-30 χρόνια.
Η μελέτη, που σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters φέρεται να είναι σε γνώση και του γραφείου του Πρωθυπουργού, συνέκρινε τη γεωλογία της περιοχής νοτίως της Κρήτης με θαλάσσιες περιοχές ανά τον κόσμο που έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά και όπου ήδη έχουν βρεθεί κοιτάσματα.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι τα νερά νοτίως της Κρήτης μπορεί να κρύβουν σημαντικά αποθέματα, που ίσως φθάνουν ακόμη και τα 2 τρισ. κυβικά μέτρα αερίου. Η συγκεκριμένη μελέτη εκπονήθηκε από το Κέντρο Γεωλογικών Ερευνών του Καναδά, μαζί με τον Alain Bruneton (πρώην γενικός διευθυντής Γεωφυσικής του γαλλικού Ινστιτούτου Πετρελαίων).
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι αμέσως μόλις γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα των σεισμικών ερευνών το Δημόσιο θα πρέπει να προκηρύξει ταυτόχρονα έναν μεγάλο αριθμό θαλασσίων οικοπέδων, ακριβώς όπως έκανε η Κύπρος.
Ti λέει ο Πρωθυπουργός
Σημαντική παρέμβαση στη συζήτηση που έχει ξεκινήσει για τα πιθανά κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην Ελλάδα έκανε από την Κύπρο, ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Sigmalive, ο κ. Σαμαράς, εμμέσως επιβεβαιώνει ότι έχει γίνει γνώστης των μελετών που κάνουν λόγο για ενδείξεις σημαντικών κοιτασμάτων στα νότια της Κρήτης.
Ο κ. Σαμαράς αναφέρει ότι «εφόσον αποδειχθούν ακριβή όλα αυτά που λέγονται και για τους δικούς μας πόρους, Κύπρος και Ελλάδα μαζί θα μπορούσαν για πρώτη φορά να δώσουν στην ενεργειακά «διψασμένη» Ευρώπη πολύ σημαντικούς ενεργειακούς πόρους από ευρωπαϊκό έδαφος».
Την ίδια στιγμή ωστόσο ο πρωθυπουργός ξεκαθαρίζει ότι η συζήτηση για τα κοιτάσματα δεν μπορεί να αποτελέσει άλλοθι για χαλάρωση των προσπαθειών για εξυγίανση της χώρας. «Τίποτε δεν μπορεί να σταματήσει ή να χαλαρώσει τις δικές μας προσπάθειες να εξυγιάνουμε τη χώρα».
«Εφόσον αποδειχθούν ακριβή όλα αυτά που λέγονται και για τους δικούς μας φυσικούς πόρους, Κύπρος και Ελλάδα μαζί θα μπορούσαν για πρώτη φορά να δώσουν στην ενεργειακά «διψασμένη» Ευρώπη πολύ σημαντικούς ενεργειακούς πόρους από ευρωπαϊκό έδαφος. Καταλαβαίνετε πόσο αυτό θα αναβάθμιζε τη γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας και της Κύπρου από κοινού. Μόνο που όλα αυτά αφορούν το μέλλον.
Όχι το πολύ μακρινό, πάντως το μέλλον. Για την ώρα τίποτε δεν μπορεί να σταματήσει ή να χαλαρώσει τις δικές μας προσπάθειες να εξυγιάνουμε τη χώρα μας, να βελτιώσουμε το πολιτικό μας σύστημα και τη δημοκρατία μας, να κάνουμε πιο ανταγωνιστική την οικονομία μας. Βασική μας πολιτική επιλογή είναι οι ενεργειακοί πόροι να ενισχύσουν τη νέα Ελλάδα, όχι να διαιωνίσουν τα αμαρτήματα της παλιάς. Να προσθέσουν ακόμα περισσότερα στη νέα δύναμή μας, όχι να κρύψουν τις χρόνιες αδυναμίες μας. Η Ελλάδα που θα βγει από την κρίση θα είναι, έτσι κι αλλιώς, πιο δυνατή και πιο εξωστρεφής.
Οι ενεργειακοί της πόροι και η στενή συνεργασία της με την Κύπρο, καθώς και η αναβαθμισμένη γεωπολιτική θέση Ελλάδας και Κύπρου, θα καταστήσουν και τις δύο μαζί ακόμα πιο δυναμικές, αναπτυξιακές και ανταγωνιστικές».
Υπάρχει μυστική έκθεση για τα πετρέλαια
Το καλοκαίρι του 2012, σύμφωνα με το capital.gr, η νορβηγική εταιρεία PGS, η μεγαλύτερη ερευνητική εταιρεία στην αγορά πετρελαίου στον κόσμο, παρουσίασε για πρώτη φορά έναν χάρτη που αποδεικνύει ότι ερήμην του επίσημου κράτους έχουν γίνει εκτεταμένες μυστικές σεισμικές έρευνες σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Η πρώτη παρουσίαση του χάρτη με τις μυστικές έρευνες έγινε στο ΥΠΕΚΑ και στη συνέχεια ενημερώθηκε ο Πρωθυπουργός, όπως αποκάλυψε και το Reuters. Τα δεδομένα από τις έρευνες αυτές χρησιμοποιήθηκαν και αναλύθηκαν. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για τεράστια κοιτάσματα υδρογονάνθρακων και πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα περαιτέρω έρευνες.
Η περιοχή χαρακτηρίζεται από την αμερικανική γεωλογική εταιρεία USGS ως gas giant δηλαδή ως ένα από τα πιθανά γιγαντιαία κοιτάσματα φυσικού αερίου στον πλανήτη.
Υπάρχουν και αντιρρήσεις
Για εμπόριο ελπίδας γύρω από τις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στη χώρα μας έκανε λόγο πρόσφατα ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Κρίτων Αρσένης, μιλώντας στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου.
Δηλώνει ότι οι προβλέψεις που αφορούν πιθανά κοιτάσματα είναι όχι μόνο αστήρικτες, αλλά και παραπλανητικές καθώς αναβάλλουν τη δημόσια συζήτηση για την αντιμετώπιση της ανεργίας, εν αναμονή μιας μελλοντικής γης της επαγγελίας.
«Θέλω να καταγγείλω το εμπόριο ελπίδας που έχει στηθεί γύρω από τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χώρα μας. Ως απάντηση στα νούμερα της ανεργίας που είναι πραγματικά, διακινούνται αστήρικτες εκτιμήσεις για τα κέρδη από τα πετρέλαια. Εάν γνωρίζαμε τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που έχουμε δεν θα κάναμε σεισμικές έρευνες.
Και όμως κάποιοι φαίνεται να θέλουν να ξεγελάσουν τους άνεργους συμπολίτες μας και να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη προσφέροντας αντί για πραγματικές λύσεις στην ανεργία την ελπίδα ενός μελλοντικού παραδείσου. Ζητώ να σταματήσει αυτή η δημαγωγία, αυτό το εμπόριο ελπίδας εδώ και τώρα» έγραψε ο Κρίτων Αρσένης.
Κοροϊδεύει ο Πάγκαλος
«Έχουμε ακούσει ότι θα δοθούν 600 δις ευρώ από ομογενείς της Αμερικής, 350 δις ευρώ που μας οφείλουν οι Γερμανοί για πολεμικές αποζημιώσεις και 1.000 δις που έχουμε να λάβουμε από τα πετρέλαια που θα βρούμε και θα εκμεταλλευτούμε αορίστως». Έτσι ξεκινάει η περιγραφή από τον Θεόδωρο Πάγκαλο πραγμάτων που, στο μυαλό πολλών Ελλήνων, αποτελούν την μοναδική λύση στα προβλήματα «ρευστότητας» που αντιμετωπίζουμε.
Ενώ το στέλεχος του ΠΑΣΟΚ συνεχίζει την καταγραφή του προσθέτοντας:
« Άλλα 900 δις που θα βγάλουμε από την εκμετάλλευση κοιτασμάτων χρυσού, ουρανίου, όσμιου και άλλων πολύτιμων μετάλλων, 350 δις από την εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας, 200 δις από τον θησαυρό του Αλή Πασά που θα τον βρούμε στον βυθό της λίμνης των Ιωαννίνων, 300 δις ο θησαυρός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που ομοίως θα βρούμε σε γνωστή στους ειδήμονες τοποθεσία και τέλος 1.000 δις που μπορεί να εισπράξουμε από τα Ελοχίμ, την Ατλαντίδα, τους Πελασγούς και άλλα περίεργα όντα και πολιτισμούς».
Πηγή: iefimerida
xespao
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Σε εξέλιξη ο Τηλεμαραθώνιος Αγάπης της Unicef σε συνεργασία με την ΕΡΤ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
