2012-12-11 07:38:04
Η εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι βιώσιμες τεχνολογίες, τα πράσινα δώματα και οι φυτεύσεις... που δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες διαβίωσης όλο τον χρόνο αποτελούν πλέον βασικά «συστατικά» του σύγχρονου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Στο πνεύμα αυτό κινήθηκαν πολλές από τις 289 συμμετοχές της 7ης Μπιενάλε Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων, που διοργανώνει το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής στο Μουσείο Μπενάκη. Η Realnews παρουσίασε ενδεικτικά ορισμένα από τα έργα και οι δημιουργοί τους μιλούν για την πρόκληση του βιοκλιματικού σχεδιασμού στα χρόνια της οικονομικής ύφεσης.
Κοινωνικές κατοικίες
Οι αρχιτέκτονες Γιώργος Παπαγιαννόπουλος και Δημήτρης Χριστοβασίλης οραματίστηκαν και σχεδίασαν ένα συγκρότημα συλλογικής κατοίκησης αποτελούμενο από 33 κατοικίες, με κύριο χαρακτηριστικό τον βιοκλιματικό σχεδιασμό. «Οι αρχές αυτές είναι ο προσανατολισμός, η διαμπερότητα όλων των μονάδων, ο κοινός φωταγωγός για τον φυσικό δροσισμό και φωτισμό
. Παράλληλα, έχουμε προτείνει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ και συστήματος γεωθερμίας», εξηγεί ο Γ. Παπαγιαννόπουλος. Η κεντρική κοινόχρηστη αυλή υπαγορεύει την έννοια της συλλογικότητας που προτείνουν οι δύο αρχιτέκτονες, οι οποίοι μάλιστα κέρδισαν το πρώτο βραβείο στον πανευρωπαϊκό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για τον σχεδιασμό κοινότητας κοινωνικών κατοικιών με αρχές οικολογικού σχεδιασμού. «Δυστυχώς, ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας -που ήταν και ένας από τους διοργανωτές του διαγωνισμού- καταργήθηκε, ενώ πληροφορηθήκαμε εκ των υστέρων πως το οικόπεδο στο οποίο θα κατασκευάζονταν οι κατοικίες δεν είχε καν περιέλθει στον ΟΕΚ», αναφέρει ο αρχιτέκτονας.
Αλιευτικό καταφύγιο
Ο ποταμός Λιοπετρίου και το αλιευτικό καταφύγιο, μια προστατευόμενη από την εθνική νομοθεσία της Κύπρου περιοχή που βρίσκεται κοντά στην Αμμόχωστο, υπήρξε για δύο αρχιτεκτονικά γραφεία το πεδίο για τη δημιουργία ενός εθνικού πάρκου, που θα αποτελέσει πόλο έλξης των ντόπιων και των τουριστών του νησιού. Οι μη μόνιμες κατασκευές για τους ψαράδες της περιοχής, το καφέ-εστιατόριο, το κέντρο εκπαίδευσης κανόε-καγιάκ, τα δίκτυα ποδηλατόδρομων και πεζόδρομων θα είναι όλα κατασκευασμένα από φυσικά υλικά, όπως το ξύλο, ώστε να μην επιβαρύνουν το σπάνιο οικοσύστημα. «Στους επισκέπτες του πάρκου θα δίνεται η δυνατότητα να “υιοθετήσουν” μία από τις νησίδες της περιοχής και να χριστούν υπεύθυνοι για την προστασία και τη διατήρησή της», αναφέρει ο αρχιτέκτονας Χρίστος Παπαστεργίου. «Το έργο έχει προϋπολογισμό 11 εκατομμύρια ευρώ, όμως δεν γνωρίζουμε αν τελικά θα υλοποιηθεί, λόγω της οικονομικής κρίσης που πλήττει την Κύπρο», συμπληρώνει ο αρχιτέκτονας.
Trondheim
Πρόκειται για ένα έργο που εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Πόλεις του Μέλλοντος» της νορβηγικής κυβέρνησης, απέσπασε το πρώτο βραβείο στον φημισμένο πανευρωπαϊκό διαγωνισμό Europan 2010 και έχει στον πυρήνα του τις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Η πρόταση των τεσσάρων αρχιτεκτόνων, που αφορά τη δημιουργία κοινωνικών κατοικιών στην πόλη Τρόντχαϊμ της Νορβηγίας, σε περίπτωση που υλοποιηθεί θα αποτελέσει πρότυπο, καθώς θα βασίζεται στη χρήση βιώσιμων τεχνολογιών και σε νέες μεθόδους κατασκευής. Οι χρήστες του κτιρίου θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα διαθέτει σύστημα επεξεργασίας λυμάτων, θα χρησιμοποιεί βιομάζα για τη θέρμανση και αντλίες θερμότητας, ενώ θα έχει και σύστημα συλλογής των όμβριων υδάτων. «Ο βασικός πελάτης του έργου είναι ο σύλλογος κατοίκων του Τρόντχαϊμ, που θεωρείται ένας από τους πλέον πρωτοπόρους σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον και την προστασία του. Το μόνο που μένει για να ξεκινήσει η κατασκευή είναι να δώσει το “πράσινο φως” η τράπεζα κατοικιών της Νορβηγίας, που είναι και ο βασικός επενδυτής», εξηγεί ο αρχιτέκτονας Κωνσταντίνος Πανταζής.
Point Supreme Αrchitects (Κωνσταντίνος Πανταζής, Μαριάννα Ρέντζου), Αλέξανδρος Γερούσης και Beth Hughes
Κοινωνικό Κέντρο Μελισσίων
Η λογική με την οποία σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε το Κοινωνικό Κέντρο του δήμου Μελισσίων, που προσφέρει ειδικές εξυπηρετήσεις διημέρευσης και ημερήσιας φροντίδας σε άτομα με ειδικές ανάγκες, μειωμένης κινητικότητας, είναι συνώνυμη με τον ενεργειακό σχεδιασμό. Οπως εξηγούν οι δύο αρχιτέκτονες Κώστας Ντάφλος και Αργυρώ Παναγούλη, τα κτίρια διαθέτουν ήπια και εντατικά παθητικά βιοκλιματικά ρυθμιζόμενα συστήματα, όπως: τα ενισχυμένα υαλοστάσια χαμηλής εκπεμπτικότητας στον νότο, τα εξωτερικά σταθερά οριζόντια περσιδωτά (εσχάρες) στο νοτιοανατολικό και νότιο τμήμα και τα κατακόρυφα περσιδωτά (κόντρα πλακέ θαλάσσης) στον δυτικό προσανατολισμό για ηλιοπροστασία, τους αγωγούς-καμινάδες φυσικού εξαερισμού με ρυθμιζόμενα στόμια και μοτέρ και τους αγωγούς-καμινάδες φυσικού φωτισμού οροφής στην αίθουσα συγκεντρώσεων. Κύριο στοιχείο της εσωτερικής αυλής είναι οι μεγάλες επιφάνειες που είναι κατασκευασμένες από διάτρητους κυβόλιθους, πατημένο χώμα και ένα οικολογικό υλικό, το κουρασανίτ, για την καλύτερη θερμομονωτική συμπεριφορά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Κατοικία στο Συκάμινο
Στο Συκάμινο Αττικής μια κατοικία ξεπροβάλλει μέσα από τη γη και έχει για στέγη έναν κήπο μήκους 60 μέτρων, ο οποίος δεν έχει μόνο διακοσμητικό ρόλο αλλά και πρακτικό, καθώς προσφέρει θερμομόνωση στην κατασκευή. «Η στέγη, που είναι φυτεμένη με είδη της Αττικής όπως ελίχρυσο, ροζάνθεμο, γκάουρα, μέντα και θυμάρι, δεν είναι έχει χώμα αλλά ειδικούς φυτοθύλακες -κατασκευές που μοιάζουν με μαξιλάρια- μέσα στα οποία είναι φυτεμένα τα φυτά. Με τον τρόπο αυτό δεν επιβαρύνεται η κατασκευή, όπως θα γινόταν αν είχαμε χρησιμοποιήσει χώμα. Εκτός αυτού, ο περιβάλλων χώρος του σπιτιού έχει διαμορφωθεί με την τεχνική του πατημένου χώματος και έχουν χρησιμοποιηθεί υλικά που μπορούν και απορροφούν το νερό της βροχής, το οποίο συλλέγεται σε δεξαμενή και χρησιμοποιείται για το πότισμα. Το ίδιο συμβαίνει και με τα όμβρια ύδατα της στέγης», περιγράφει ο Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος.
tense architecture network (Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, Κώστας Μαύρος) Συνεργάτης: Θάνος Μπαμπανέλος
Μονοκατοικία στην Κηφισιά
«Στη διώροφη μονοκατοικία που σχεδιάσαμε στην Κηφισιά χρησιμοποιήσαμε υαλοπίνακες low-e που μειώνουν κατά 70% την ακτινοβολία του ήλιου μέσα στο σπίτι, ενώ η εξωτερική θερμομόνωση έγινε με θερμοσοβά που “κρατά” το κρύο έξω από το σπίτι», εξηγεί η αρχιτέκτονας Βάνα Κριμνιώτη. Η κατοικία θερμαίνεται με σύστημα ενδοδαπέδιας θέρμανσης και ψύξης που προσφέρει εξοικονόμηση σε σχέση με τα συμβατικά συστήματα μέχρι 30%. «Ο αριθμός των έργων της φετινής Μπιενάλε είναι εντυπωσιακός και είναι θετικό που παρουσιάζονται δουλειές από πολλούς νέους αρχιτέκτονες, οι οποίοι μάλιστα επιλέγουν τον βιοκλιματικό σχεδιασμό. Αυτό όμως για το οποίο όλοι προβληματίζονται είναι για το εάν θα υπάρχουν έργα να παρουσιαστούν στην επόμενη Μπιενάλε, καθώς αυτά που παρουσιάζονται σήμερα ολοκληρώθηκαν πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση», τονίζει ο αρχιτέκτονας Σωτήρης Χαΐνης.
Spacelab architecture (Βάνα Κριμνιώτη - Σωτήρης Χαϊνης).
Βιέννη
Μια ζώνη που εκτείνεται από το κέντρο της Βιέννης μέχρι το δάσος στα περίχωρα της πόλης είναι η «παλέτα» μιας ομάδας αρχιτεκτόνων που, μέσω της μελέτης τους, αναδιαμόρφωσαν ριζικά την περιοχή, συνδυάζοντας το φυσικό στοιχείο με βασικές υποδομές που εξυπηρετούν τον πολίτη. Οπως περιγράφουν οι αρχιτέκτονες, η περιοχή αυτή σήμερα αποτελεί ένα αστικό κενό που περιβάλλεται από κατοικίες με μεγάλους ιδιωτικούς χώρους πρασίνου. Η ανάγκη για συνολική ανασυγκρότηση του δημόσιου χώρου οδήγησε την ομάδα στον σχεδιασμό εκτεταμένων δικτύων κυκλοφορίας, λεωφορείου, τραμ και ποδηλάτου. Το πράσινο, που είναι κυρίαρχο στοιχείο της περιοχής, διαδραματίζει σήμερα βασικό ρόλο και στη μελέτη, καθώς αναπτύσσεται σε διαφορετικά επίπεδα, γεγονός που ευνοεί τη διάδραση των διαφορετικών οικοσυστημάτων που προτείνονται στη μελέτη, όπως δασύλλια και βοτανικοί κήποι.
Tromaktiko
Κοινωνικές κατοικίες
Οι αρχιτέκτονες Γιώργος Παπαγιαννόπουλος και Δημήτρης Χριστοβασίλης οραματίστηκαν και σχεδίασαν ένα συγκρότημα συλλογικής κατοίκησης αποτελούμενο από 33 κατοικίες, με κύριο χαρακτηριστικό τον βιοκλιματικό σχεδιασμό. «Οι αρχές αυτές είναι ο προσανατολισμός, η διαμπερότητα όλων των μονάδων, ο κοινός φωταγωγός για τον φυσικό δροσισμό και φωτισμό
Αλιευτικό καταφύγιο
Ο ποταμός Λιοπετρίου και το αλιευτικό καταφύγιο, μια προστατευόμενη από την εθνική νομοθεσία της Κύπρου περιοχή που βρίσκεται κοντά στην Αμμόχωστο, υπήρξε για δύο αρχιτεκτονικά γραφεία το πεδίο για τη δημιουργία ενός εθνικού πάρκου, που θα αποτελέσει πόλο έλξης των ντόπιων και των τουριστών του νησιού. Οι μη μόνιμες κατασκευές για τους ψαράδες της περιοχής, το καφέ-εστιατόριο, το κέντρο εκπαίδευσης κανόε-καγιάκ, τα δίκτυα ποδηλατόδρομων και πεζόδρομων θα είναι όλα κατασκευασμένα από φυσικά υλικά, όπως το ξύλο, ώστε να μην επιβαρύνουν το σπάνιο οικοσύστημα. «Στους επισκέπτες του πάρκου θα δίνεται η δυνατότητα να “υιοθετήσουν” μία από τις νησίδες της περιοχής και να χριστούν υπεύθυνοι για την προστασία και τη διατήρησή της», αναφέρει ο αρχιτέκτονας Χρίστος Παπαστεργίου. «Το έργο έχει προϋπολογισμό 11 εκατομμύρια ευρώ, όμως δεν γνωρίζουμε αν τελικά θα υλοποιηθεί, λόγω της οικονομικής κρίσης που πλήττει την Κύπρο», συμπληρώνει ο αρχιτέκτονας.
Trondheim
Πρόκειται για ένα έργο που εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Πόλεις του Μέλλοντος» της νορβηγικής κυβέρνησης, απέσπασε το πρώτο βραβείο στον φημισμένο πανευρωπαϊκό διαγωνισμό Europan 2010 και έχει στον πυρήνα του τις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Η πρόταση των τεσσάρων αρχιτεκτόνων, που αφορά τη δημιουργία κοινωνικών κατοικιών στην πόλη Τρόντχαϊμ της Νορβηγίας, σε περίπτωση που υλοποιηθεί θα αποτελέσει πρότυπο, καθώς θα βασίζεται στη χρήση βιώσιμων τεχνολογιών και σε νέες μεθόδους κατασκευής. Οι χρήστες του κτιρίου θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα διαθέτει σύστημα επεξεργασίας λυμάτων, θα χρησιμοποιεί βιομάζα για τη θέρμανση και αντλίες θερμότητας, ενώ θα έχει και σύστημα συλλογής των όμβριων υδάτων. «Ο βασικός πελάτης του έργου είναι ο σύλλογος κατοίκων του Τρόντχαϊμ, που θεωρείται ένας από τους πλέον πρωτοπόρους σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον και την προστασία του. Το μόνο που μένει για να ξεκινήσει η κατασκευή είναι να δώσει το “πράσινο φως” η τράπεζα κατοικιών της Νορβηγίας, που είναι και ο βασικός επενδυτής», εξηγεί ο αρχιτέκτονας Κωνσταντίνος Πανταζής.
Point Supreme Αrchitects (Κωνσταντίνος Πανταζής, Μαριάννα Ρέντζου), Αλέξανδρος Γερούσης και Beth Hughes
Κοινωνικό Κέντρο Μελισσίων
Η λογική με την οποία σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε το Κοινωνικό Κέντρο του δήμου Μελισσίων, που προσφέρει ειδικές εξυπηρετήσεις διημέρευσης και ημερήσιας φροντίδας σε άτομα με ειδικές ανάγκες, μειωμένης κινητικότητας, είναι συνώνυμη με τον ενεργειακό σχεδιασμό. Οπως εξηγούν οι δύο αρχιτέκτονες Κώστας Ντάφλος και Αργυρώ Παναγούλη, τα κτίρια διαθέτουν ήπια και εντατικά παθητικά βιοκλιματικά ρυθμιζόμενα συστήματα, όπως: τα ενισχυμένα υαλοστάσια χαμηλής εκπεμπτικότητας στον νότο, τα εξωτερικά σταθερά οριζόντια περσιδωτά (εσχάρες) στο νοτιοανατολικό και νότιο τμήμα και τα κατακόρυφα περσιδωτά (κόντρα πλακέ θαλάσσης) στον δυτικό προσανατολισμό για ηλιοπροστασία, τους αγωγούς-καμινάδες φυσικού εξαερισμού με ρυθμιζόμενα στόμια και μοτέρ και τους αγωγούς-καμινάδες φυσικού φωτισμού οροφής στην αίθουσα συγκεντρώσεων. Κύριο στοιχείο της εσωτερικής αυλής είναι οι μεγάλες επιφάνειες που είναι κατασκευασμένες από διάτρητους κυβόλιθους, πατημένο χώμα και ένα οικολογικό υλικό, το κουρασανίτ, για την καλύτερη θερμομονωτική συμπεριφορά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Κατοικία στο Συκάμινο
Στο Συκάμινο Αττικής μια κατοικία ξεπροβάλλει μέσα από τη γη και έχει για στέγη έναν κήπο μήκους 60 μέτρων, ο οποίος δεν έχει μόνο διακοσμητικό ρόλο αλλά και πρακτικό, καθώς προσφέρει θερμομόνωση στην κατασκευή. «Η στέγη, που είναι φυτεμένη με είδη της Αττικής όπως ελίχρυσο, ροζάνθεμο, γκάουρα, μέντα και θυμάρι, δεν είναι έχει χώμα αλλά ειδικούς φυτοθύλακες -κατασκευές που μοιάζουν με μαξιλάρια- μέσα στα οποία είναι φυτεμένα τα φυτά. Με τον τρόπο αυτό δεν επιβαρύνεται η κατασκευή, όπως θα γινόταν αν είχαμε χρησιμοποιήσει χώμα. Εκτός αυτού, ο περιβάλλων χώρος του σπιτιού έχει διαμορφωθεί με την τεχνική του πατημένου χώματος και έχουν χρησιμοποιηθεί υλικά που μπορούν και απορροφούν το νερό της βροχής, το οποίο συλλέγεται σε δεξαμενή και χρησιμοποιείται για το πότισμα. Το ίδιο συμβαίνει και με τα όμβρια ύδατα της στέγης», περιγράφει ο Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος.
tense architecture network (Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, Κώστας Μαύρος) Συνεργάτης: Θάνος Μπαμπανέλος
Μονοκατοικία στην Κηφισιά
«Στη διώροφη μονοκατοικία που σχεδιάσαμε στην Κηφισιά χρησιμοποιήσαμε υαλοπίνακες low-e που μειώνουν κατά 70% την ακτινοβολία του ήλιου μέσα στο σπίτι, ενώ η εξωτερική θερμομόνωση έγινε με θερμοσοβά που “κρατά” το κρύο έξω από το σπίτι», εξηγεί η αρχιτέκτονας Βάνα Κριμνιώτη. Η κατοικία θερμαίνεται με σύστημα ενδοδαπέδιας θέρμανσης και ψύξης που προσφέρει εξοικονόμηση σε σχέση με τα συμβατικά συστήματα μέχρι 30%. «Ο αριθμός των έργων της φετινής Μπιενάλε είναι εντυπωσιακός και είναι θετικό που παρουσιάζονται δουλειές από πολλούς νέους αρχιτέκτονες, οι οποίοι μάλιστα επιλέγουν τον βιοκλιματικό σχεδιασμό. Αυτό όμως για το οποίο όλοι προβληματίζονται είναι για το εάν θα υπάρχουν έργα να παρουσιαστούν στην επόμενη Μπιενάλε, καθώς αυτά που παρουσιάζονται σήμερα ολοκληρώθηκαν πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση», τονίζει ο αρχιτέκτονας Σωτήρης Χαΐνης.
Spacelab architecture (Βάνα Κριμνιώτη - Σωτήρης Χαϊνης).
Βιέννη
Μια ζώνη που εκτείνεται από το κέντρο της Βιέννης μέχρι το δάσος στα περίχωρα της πόλης είναι η «παλέτα» μιας ομάδας αρχιτεκτόνων που, μέσω της μελέτης τους, αναδιαμόρφωσαν ριζικά την περιοχή, συνδυάζοντας το φυσικό στοιχείο με βασικές υποδομές που εξυπηρετούν τον πολίτη. Οπως περιγράφουν οι αρχιτέκτονες, η περιοχή αυτή σήμερα αποτελεί ένα αστικό κενό που περιβάλλεται από κατοικίες με μεγάλους ιδιωτικούς χώρους πρασίνου. Η ανάγκη για συνολική ανασυγκρότηση του δημόσιου χώρου οδήγησε την ομάδα στον σχεδιασμό εκτεταμένων δικτύων κυκλοφορίας, λεωφορείου, τραμ και ποδηλάτου. Το πράσινο, που είναι κυρίαρχο στοιχείο της περιοχής, διαδραματίζει σήμερα βασικό ρόλο και στη μελέτη, καθώς αναπτύσσεται σε διαφορετικά επίπεδα, γεγονός που ευνοεί τη διάδραση των διαφορετικών οικοσυστημάτων που προτείνονται στη μελέτη, όπως δασύλλια και βοτανικοί κήποι.
Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Φρεσκάρισμα στο «Ελ Πάσο»
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Κλείνουν και υπογράφουν Τζιμπούρ-Χολέμπας
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
