2013-01-05 14:40:03
Ο σύμβουλος του Λ. Παπαδήμου στην υπηρεσιακή κυβέρνηση, καθηγητής Γκίκας Χαρδούβελης μιλά στο «Κ». Κάνει έναν απολογισμό της «θητείας» του, επισημαίνει τους κινδύνους και τις δυνατότητες για το 2013 και βλέπει δυσκολίες διατήρησης ιδιωτικών τραπεζών.
Οι οικονομικές εξελίξεις στηρίζουν την επιλογή της Ευρωζώνης για «εξοστρακισμό» του κινδύνου «Grexit»;
Πράγματι, η απόφαση για την παραμονή της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ έχει μακροπρόθεσμο στρατηγικό χαρακτήρα, όπως δείχνει και η βελτίωση των όρων των δανείων που προσφέρουν οι εταίροι μας. Η απόφαση δύσκολα μεταβάλλεται, όσο εμείς συνεχίζουμε την προσπάθεια εφαρμογής του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας. Η επιδείνωση της ύφεσης ή άλλες κυκλικές οικονομικές διακυμάνσεις στην Ευρωζώνη δεν αλλάζουν τη στρατηγική αυτή απόφαση. Στην Ευρώπη έχει γίνει πλέον αντιληπτό ότι μια πιθανή έξοδος της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ θα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες και για τις υπόλοιπες χώρες, αφού μόνον ο φόβος απώλειας των καταθέσεων εύκολα μεταδίδεται από χώρα σε χώρα και εύκολα καταστρέφει τα ευρωπαϊκά τραπεζικά συστήματα. Σημειώστε, τέλος, πως κανένας Ευρωπαίος πολιτικός δεν θα ήθελε να συνδέσει τα όνομά του με την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ και την πιθανή κατάρρευση της Ευρωζώνης.
Μπορεί να βρεθούμε σε μεγαλύτερη ύφεση το 2013;
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ για το 2013 αναμένεται στο -4,2%. Είναι δύσκολο οι συγκεκριμένες προβλέψεις να αναθεωρηθούν προς τα κάτω τόσο γρήγορα, δηλαδή μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2013. Αντίθετα, αναμένονται θετικά νέα, εξαιτίας του σχεδίου αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του ελληνικού Δημοσίου (περίπου 2 δισ. ευρώ αναμένεται να καταβληθούν μέχρι το τέλος του 2012 και 1,5 δισ. ευρώ για κάθε τρίμηνο του 2013). Παράλληλα, η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών ανοίγει τον δρόμο για την αύξηση της ρευστότητας στην οικονομία. Δεν θα πρέπει να παραγνωρίσουμε εδώ και τη θετική επίδραση από την επανέναρξη των μεγάλων έργων και την απεμπλοκή των κονδυλίων του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ρίσκα φυσικά και υπάρχουν, αλλά, αν εκδηλωθούν, θα είναι μετά το πρώτο εξάμηνο.
Το φορολογικό νομοσχέδιο πώς θα επηρεάσει το ΑΕΠ του 2013;
Τα φορολογικά έσοδα είναι ίσως το μεγαλύτερο μελλοντικό ρίσκο. Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, που θα περιλαμβάνει τις αλλαγές στη φορολογική κλίμακα, την κατάργηση διαφόρων φοροαπαλλαγών κ.λπ., αναμένεται να ψηφιστεί τις επόμενες ημέρες. Θα έχει μεγάλη αρνητική επίπτωση στην ιδιωτική κατανάλωση, η οποία, όμως, έχει, ως επί το πλείστον, ήδη ενσωματωθεί στις προβλέψεις για τον αρνητικό ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ του 2013. Επιπλέον, αν οι κυβερνώντες εργαστούν σκληρά στον τομέα της οργάνωσης του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, το ρίσκο των εσόδων μπορεί να αποφευχθεί.
Η συρρίκνωση της παραγωγικής δραστηριότητας της οικονομίας συνεχίζεται χωρίς διακοπή. Το Μνημόνιο «διευκολύνει» αυτήν την τάση;
Όπως έχει ειπωθεί πολλές φορές, το κυριότερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, πέρα από τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό, είναι η έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την αλλαγή αναπτυξιακού προτύπου. Από την ανάπτυξη που βασίζεται στην εγχώρια κατανάλωση στην ανάπτυξη που βασίζεται στην εξωστρέφεια.
Οι βιομηχανικές μονάδες που μπορούν να ανταγωνιστούν και να πωλήσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους διεθνώς δεν θα έχουν πρόβλημα. Προσοχή, όμως. Η προσαρμογή της παραγωγής δεν μπορεί να γίνει ούτε γρήγορα και εύκολα ούτε αυτόματα. Απαιτείται ένα σταθερό διοικητικό και φορολογικό περιβάλλον, η αποκατάσταση ομαλών συνθηκών ρευστότητας και κοινωνική ειρήνη.
capital.gr
Οι οικονομικές εξελίξεις στηρίζουν την επιλογή της Ευρωζώνης για «εξοστρακισμό» του κινδύνου «Grexit»;
Πράγματι, η απόφαση για την παραμονή της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ έχει μακροπρόθεσμο στρατηγικό χαρακτήρα, όπως δείχνει και η βελτίωση των όρων των δανείων που προσφέρουν οι εταίροι μας. Η απόφαση δύσκολα μεταβάλλεται, όσο εμείς συνεχίζουμε την προσπάθεια εφαρμογής του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας. Η επιδείνωση της ύφεσης ή άλλες κυκλικές οικονομικές διακυμάνσεις στην Ευρωζώνη δεν αλλάζουν τη στρατηγική αυτή απόφαση. Στην Ευρώπη έχει γίνει πλέον αντιληπτό ότι μια πιθανή έξοδος της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ θα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες και για τις υπόλοιπες χώρες, αφού μόνον ο φόβος απώλειας των καταθέσεων εύκολα μεταδίδεται από χώρα σε χώρα και εύκολα καταστρέφει τα ευρωπαϊκά τραπεζικά συστήματα. Σημειώστε, τέλος, πως κανένας Ευρωπαίος πολιτικός δεν θα ήθελε να συνδέσει τα όνομά του με την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ και την πιθανή κατάρρευση της Ευρωζώνης.
Μπορεί να βρεθούμε σε μεγαλύτερη ύφεση το 2013;
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ για το 2013 αναμένεται στο -4,2%. Είναι δύσκολο οι συγκεκριμένες προβλέψεις να αναθεωρηθούν προς τα κάτω τόσο γρήγορα, δηλαδή μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2013. Αντίθετα, αναμένονται θετικά νέα, εξαιτίας του σχεδίου αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του ελληνικού Δημοσίου (περίπου 2 δισ. ευρώ αναμένεται να καταβληθούν μέχρι το τέλος του 2012 και 1,5 δισ. ευρώ για κάθε τρίμηνο του 2013). Παράλληλα, η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών ανοίγει τον δρόμο για την αύξηση της ρευστότητας στην οικονομία. Δεν θα πρέπει να παραγνωρίσουμε εδώ και τη θετική επίδραση από την επανέναρξη των μεγάλων έργων και την απεμπλοκή των κονδυλίων του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ρίσκα φυσικά και υπάρχουν, αλλά, αν εκδηλωθούν, θα είναι μετά το πρώτο εξάμηνο.
Το φορολογικό νομοσχέδιο πώς θα επηρεάσει το ΑΕΠ του 2013;
Τα φορολογικά έσοδα είναι ίσως το μεγαλύτερο μελλοντικό ρίσκο. Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, που θα περιλαμβάνει τις αλλαγές στη φορολογική κλίμακα, την κατάργηση διαφόρων φοροαπαλλαγών κ.λπ., αναμένεται να ψηφιστεί τις επόμενες ημέρες. Θα έχει μεγάλη αρνητική επίπτωση στην ιδιωτική κατανάλωση, η οποία, όμως, έχει, ως επί το πλείστον, ήδη ενσωματωθεί στις προβλέψεις για τον αρνητικό ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ του 2013. Επιπλέον, αν οι κυβερνώντες εργαστούν σκληρά στον τομέα της οργάνωσης του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, το ρίσκο των εσόδων μπορεί να αποφευχθεί.
Η συρρίκνωση της παραγωγικής δραστηριότητας της οικονομίας συνεχίζεται χωρίς διακοπή. Το Μνημόνιο «διευκολύνει» αυτήν την τάση;
Όπως έχει ειπωθεί πολλές φορές, το κυριότερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, πέρα από τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό, είναι η έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την αλλαγή αναπτυξιακού προτύπου. Από την ανάπτυξη που βασίζεται στην εγχώρια κατανάλωση στην ανάπτυξη που βασίζεται στην εξωστρέφεια.
Οι βιομηχανικές μονάδες που μπορούν να ανταγωνιστούν και να πωλήσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους διεθνώς δεν θα έχουν πρόβλημα. Προσοχή, όμως. Η προσαρμογή της παραγωγής δεν μπορεί να γίνει ούτε γρήγορα και εύκολα ούτε αυτόματα. Απαιτείται ένα σταθερό διοικητικό και φορολογικό περιβάλλον, η αποκατάσταση ομαλών συνθηκών ρευστότητας και κοινωνική ειρήνη.
capital.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
"Σκοτώστε με τη δύναμη της σκέψης!"
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
