ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Tο τύπωμα χρήματος δεν αποτελεί «δωρεάν γεύμα»

Αρκετοί άνθρωποι με ρώτησαν μία ενδιαφέρουσα ερώτηση σχετική με το ανώτατο όριο του δημοσίου χρέους και άλλα ζητήματα: γιατί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση χρειάζεται να δανείζεται; Γιατί δεν μπορεί απλώς να τυπώνει χρήμα προκειμένου να εξοφλεί τους λογαριασμούς της; Αλλωστε, άνθρωποι σαν εμένα δεν υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να προκαλέσει άνοδο του πληθωρισμού;

Φαίνεται ότι στην πραγματικότητα προκύπτει ένα πρόβλημα, ή μάλλον δύο προβλήματα, τα οποία είναι κάπως δυσεξήγητα. Πρώτον, από νομικής απόψεως η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν μπορεί να τυπώσει χρήμα, με μόνο μια περίεργη εξαίρεση. Αντιθέτως, το χρήμα μπορεί να δημιουργηθεί μόνο από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα (FED), η οποία στη συνέχεια το θέτει σε κυκλοφορία αγοράζοντας ομοσπονδιακό χρέος.

Μπορείτε να πείτε ότι αυτή είναι τεχνητή διάκριση, διότι η FED είναι στην πραγματικότητα μέρος της κυβέρνησης. Νομικά, όμως, η διάκριση έχει σημασία και το χρέος που αγοράζει η FED προσμετράται στο δημόσιο χρέος. Η περίεργη εξαίρεση προβλέπει ότι το υπουργείο Οικονομικών μπορεί να κόψει πλατινένια νομίσματα οποιασδήποτε αξίας επιλέξει. Φυσικά σκοπός της πρόβλεψης ήταν η έκδοση αναμνηστικών νομισμάτων και όχι η λήψη δημοσιονομικών μέτρων. Ομως, κατ’ εμέ, το γράμμα του νόμου επιτρέπει στο υπουργείο Οικονομικών να κόψει ένα πλατινένιο νόμισμα, ας πούμε αξίας ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων, και να το καταθέσει στη FED αποφεύγοντας έτσι την ανάγκη να εκδώσει νέα κρατικά ομόλογα.

Στην πραγματικότητα το νόμισμα θα αποτελούσε το ίδιο είδος χρέους με τα έντοκα γραμμάτια που κατέχει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα, αφού τελικά το υπουργείο Οικονομικών θα θελήσει να το επαναγοράσει. Οπότε όλ’ αυτά είναι απλώς ένα κόλπο, αλλά αφού το ίδιο το ανώτατο όριο του χρέους είναι μια τρέλα, επιτρέποντας στο Κογκρέσο να πει στον πρόεδρο να ξοδέψει χρήματα και στη συνέχεια να του λέει ότι δεν μπορεί να συγκεντρώσει τα χρήματα που υποτίθεται ότι θα ξοδέψει, αλλά υπάρχει καλή δικαιολογία να χρησιμοποιήσει κανείς όλα τα διαθέσιμα κόλπα. Αφήνοντας, όμως, κατά μέρος το ζήτημα του ορίου του χρέους, δεν είναι αλήθεια ότι από τη στιγμή που οι δαπάνες είναι δυνατό να χρηματοδοτηθούν μέσω της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, δεν θα έπρεπε ν’ ανησυχούμε για το ονομαστικό χρέος που οφείλεται στη FED; Δυστυχώς, όχι.

Είναι αλήθεια ότι η εκτύπωση χρήματος δεν προκαλεί άνοδο του πληθωρισμού υπό τις παρούσες συνθήκες, δηλαδή ενώ η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση και τα επιτόκια δανεισμού σχεδόν σε μηδενικό επίπεδο. Τελικά όμως αυτές οι συνθήκες θα πάψουν να ισχύουν. Τότε, προκειμένου ν’ αποτρέψει ραγδαία άνοδο του πληθωρισμού η Ομοσπονδιακή Τράπεζα θα θελήσει να αποσύρει από την κυκλοφορία σημαντικό μέρος των χρημάτων που δημιούργησε ως απάντηση στην κρίση, γεγονός που σημαίνει ότι θα πουλήσει το ομοσπονδιακό χρέος που είχε αγοράσει. Οπότε, ακόμη και αν σήμερα το δημόσιο χρέος αποτελεί απλώς απαίτηση μιας κυβερνητικής υπηρεσίας προς μια άλλη, τελικά θα μετατραπεί σε χρέος που θα κατέχουν οι πολίτες. Ζούμε σε περίεργες εποχές, από οικονομικής απόψεως, όπου πολλοί από τους συνηθισμένους κανόνες δεν ισχύουν πλέον και όπου διατίθενται αρκετά και σημαντικά «δωρεάν γεύματα». Ομως, ακόμη και τώρα δεν είναι τα πάντα ένα «δωρεάν γεύμα». Λυπάμαι.

www.The New York Times-ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
liberals10