2013-01-13 13:17:05
Μπορεί η παγκόσμια οικονομία να είναι σε καλύτερη κατάσταση το 2013 απ’ ότι το 2012; Ο γνωστός οικονομολόγος και αρθογράφος Anatole Kaletsky απαντά με ένα σχόλιό του στο Reuters.
«O Economist μου ζήτησε να συζητήσω το θέμα αυτό με τον Mohamed El-Erian, διευθύνοντα σύμβουλο της PIMCO, του μεγαλύτερου fund ομολόγων στον κόσμο. Ο El-Erian είναι ο συγγραφέας του When Markets Collide (Όταν οι αγορές συγκρούονται), ενός θαυμάσιου βιβλίου που επινόησε τον όρο ‘New Normal’ για να περιγράψει την αναπόφευκτη κάθοδο του κόσμου σε μια εποχή στασιμότητας ιαπωνικού στυλ, μετά την οικονομική κρίση του 2008. Χάρηκα πάρα πολύ με την πρόσκληση γιατί έγραψα ένα βιβλίο την ίδια περίπου εποχή, έχοντας μια πολύ διαφορετική άποψη για την κρίση – και πολλές από τις προβλέψεις μου, τελικά φαίνεται ότι θα πραγματοποιηθούν το 2013».
Στο Capitalism 4.0: The Birth of a New Economy in the Aftermath of Crisis, υποστήριξα ότι η κρίση θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα νέο μοντέλο παγκόσμιου καπιταλισμού, που δεν στηρίζεται ούτε στην τυφλή πίστη στις δυνάμεις της αγοράς που ακολούθησε τον Μεγάλο Πληθωρισμό της δεκαετίας του 1970, ούτε στην υπερβολική κρατική παρέμβαση που ενέπενευσε η Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930
. Ενώ αυτό το νέο είδος καπιταλισμού θα περάσει αναμφίβολα μια οδυνηρή περίοδο εξέλιξης, ο χαρακτήρας του θα είναι ουσιαστικά αισιόδοξος, διότι θα οδηγείται από τέσσερις ιστορικές αλλαγές. Αυτές οι μεταμορφώσεις βοήθησαν να πυροδοτηθεί η κρίση του 2008, αλλά οι ρίζες τους βρίσκονται στην κατεδάφιση του Τείχους του Βερολίνου το 1989.
Κατ ‘αρχάς, το τέλος του αρχικού κύματος κομμουνισμού δημιούργησε έναν κόσμο που ενώθηκε σε ένα ενιαίο οικονομικό σύστημα που βασίζεται στην ιδιοκτησία ακινήτων. Δεύτερον, το άνοιγμα της Κίνας και της Ινδίας πρόσθεσε 3 δισεκατομμύρια παραγωγούς και καταναλωτές στις παγκόσμιες αγορές. Τρίτον, η επανάσταση στην τεχνολογία της πληροφορίας έκανε γίνεται δυνατή την παγκοσμιοποίηση, μειώνοντας τις επικοινωνίες και τα λογιστικά κόστη. Τέταρτον, η παγκόσμια υιοθέτηση των καθαρών χρημάτων –χρημάτων που δεν στηρίζονται από τον χρυσό, το ασήμι, τις νομισματικές ισοτιμίες ή οποιαδήποτε άλλα αυθαίρετα πρότυπα αξίας- επέτρεψε στις κυβερνήσεις να σταθεροποιήσουν τους μακροοικονομικούς κύκλους τους σε πρωτοφανή βαθμό.
Αυτές οι ισχυρές μαζικές τάσεις ενέπνευσαν οικονομική αισιοδοξία, αλλά γι ‘αυτόν ακριβώς τον λόγο δημιούργησαν οικονομικές φούσκες, που ακολουθήθηκαν από αναπόφευκτες αποτυχίες. Η τραγωδία του 2008 ήταν ότι η τυφλή πίστη στις αγορές αποθάρρυνε τις κυβερνήσεις από την καλή διαχείριση αυτών των φουσκών, δημιουργώντας έτσι μια άνευ προηγουμένου οικονομική κατάρρευση. Αυτή η κρίση, όμως, πλέον πέρασε. Πολιτικοί και οι ψηφοφόροι έχουν αναγνωρίσει ότι οι αγορές δεν μπορούν να αφεθούν στην τύχη τους. Οι οικονομίες πρέπει να διαχειρίζονται. Ως αποτέλεσμα, ένα νέο μοντέλο διαχείρισης του παγκόσμιου καπιταλισμού εξελίσσεται και βαθμιαία αντικαθιστά τον φονταμενταλισμό της αγοράς που κυριάρχησε στον κόσμο από την εποχή του Ρέιγκαν και της Θάτσερ μέχρι το 2008.
Το βιβλίο μου, που δημοσιεύθηκε το 2010, ήταν μπροστά από την εποχή του –κάτι που μπορεί να είναι ένας ευφημισμός «τελείως λάθος». Όμως, τα γεγονότα του 2013 αρχίζουν να χωράνε μέσα στο αισιόδοξο πλαίσιό μου για τρεις γενικούς λόγους. . Οι βραχυπρόθεσμες κυκλικές δυνάμεις στρέφονται θετικά. Οι μακροπρόθεσμες τάσεις της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογίας ανακτούν την ορμή τους. Και οι επαναστάσεις οικονομικής πολιτικής εδραιώνονται από την Ουάσινγκτον ως την Φρανκφούρτη και το Τόκιο.
Οι κυκλικές ανοδικές τάσεις είναι πλέον εμφανείς σε κάθε περιοχή του κόσμου, εκτός από την Ευρώπη. Η αμερικανική ανάπτυξη επιταχύνθηκε κυρίως στα μέσα του 2012, από 1,6% σε ετήσια βάση κατά το πρώτο εξάμηνο, στο 3,1% κατά το τρίτο τρίμηνο και, αν και μια επιβράδυνση κατά το τέταρτο τρίμηνο είναι πιθανή, οι λόγοι είναι απολύτως προσωρινοί: ο τυφώνας Sandy και οι εκλογές του Νοεμβρίου. Τώρα που οι μεγάλες αυξήσεις φόρων ή περικοπές των δημοσίων δαπανών αποφεύχθηκαν, με την συμφωνία για τον «δημοσιονομικό γκρεμό» -και την πολύ μεγάλη πιθανότητα περαιτέρω δημοσιονομικά μέτρα που προκύπτουν από το ανώτατο όριο του χρέους να μην ληφθούν μέχρι το 2014 ή αργότερα – υπάρχουν τρεις λόγοι για να περιμένουμε την επιτάχυνση της κυκλικής ανάκαμψης. Ο κατασκευαστικός τομέας, αντί να είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο της χώρας για ανάκαμψη, αυξάνεται έντονα και επιστρέφει στον κανονικό ρόλο του ως βασική κινητήρια δύναμη των αμερικανικών κυκλικών ανοδικών τάσεων. Οι οικονομικές συνθήκες ομαλοποιούνται, με τις τράπεζες να γίνονται ολοένα και πιο ικανές και πρόθυμες να δανείσουν. Και οι περικοπές της κυβέρνησης στην απασχόληση, μια ακόμα κόντρα προς την ανάκαμψη, έχουν αρχίσει να αντιστρέφονται σε επίπεδο κράτους και σε τοπικό επίπεδο.
Στην Ασία, εν τω μεταξύ, η ανάπτυξη ανακάμπτει μετά από ένα χρόνο μεγάλης επιβράδυνσης που προκλήθηκε από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου της Αραβικής Άνοιξης, επιδεινώθηκε από τους φόβους της Ευρωπαϊκής κατάρρευσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος και στη συνέχεια από την εκπληκτικά χαοτική μετάβαση στην ηγεσία της Κίνας. Η Ευρώπη είναι, ενδεχομένως, η μόνη περιοχή που παραμένει καταδικασμένη σε έναν ακόμα χρόνο ύφεσης, αλλά τα προβλήματά της θα έχουν περιορισμένο αντίκτυπο παγκοσμίως δεδομένου ότι αποφεύχθηκε η κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού της συστήματος, κάτι που είναι προς το παρόν ένα καλό στοίχημα.
Πώς, λοιπόν, θα μπορούσαν να είναι τόσο ζοφερές οι προσδοκίες για το 2013, όσο ήταν για το 2012; Η προφανής απάντηση είναι η αβεβαιότητα που επικρατούσε μέχρι πολύ πρόσφατα σχετικά με τις οικονομικές πολιτικές σε όλο τον κόσμο – για το ευρώ, για το ρόλο των κεντρικών τραπεζών, για την κινεζική ηγεσία, σχετικά με την εκλογή των ΗΠΑ και πιο πρόσφατα για τον δημοσιονομικό γκρεμό. Το γεγονός είναι, ωστόσο, ότι αυτές οι πολιτικές αβεβαιότητες σε μεγάλο βαθμό έχουν επιλυθεί. Το ευρώ έχει επιβιώσει επειδή η Γερμανία έχει εγκαταλείψει τα ταμπού των κεντρικών τραπεζών που έχει απομείνει από τη μονεταριστική δεκαετία του 1980. Ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα έχει επανεκλεγεί, επιτρέποντας στην Federal Reserve να συνεχίσει την πρωτοφανή νομισματική επέκτασή της.
Τώρα που τα ζητήματα πολιτικής έχουν σε μεγάλο βαθμό διευθετηθεί, επενδυτές, επιχειρηματίες και καταναλωτές, ακόμη και αν δεν τους αρέσουν κάποια πολιτικά αποτελέσματα, θα αναγκαστούν να στρέψουν την προσοχή τους πίσω για την οικονομία και τις επιχειρηματικές συνθήκες. Και καθώς το κάνουν αυτό, θα παρατηρήσουν ότι τα βασικά οικονομικά μεγέθη είναι στην πραγματικότητα μάλλον καλύτερα από ό,τι νόμιζαν. Αυτή η μεγαλύτερη εμπιστοσύνη αρχικά θα εμπνευσθεί από τις βραχυπρόθεσμες κυκλικές βελτιώσεις, αλλά όσο περνάει ο καιρός οι διαρθρωτικές αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία θα είναι και πάλι στο προσκήνιο.
Οι απαισιόδοξοι, όπως ο El-Erian υποστηρίζουν ότι οι μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές αλλαγές είναι ακριβώς το πρόβλημα. Το “New Normal” του υπερβολικού χρέους και οι αποτυχίες της οικονομικής πολιτικής που αποκαλύφθηκαν για το 2008 κάνουν αναπόφευκτη την αδύναμη ανάπτυξη για τα επόμενα χρόνια. Πιστεύω, αντίθετα, ότι οι τάσεις που δημιουργούνται από το τέλος του κομμουνισμού θα οδηγήσουν και πάλι τον κόσμο της οικονομίας, και ότι τα νέα μοντέλα οικονομικής διαχείρισης εξελίσσονται για να μετριάσουν τις αποτυχίες της παλαιάς μορφής καπιταλισμού, η οποία πέθανε το 2008.
Με τις τεράστιες ευκαιρίες που δημιουργούνται από την επανεφεύρεση του παγκόσμιου καπιταλισμού, η απομόχλευση που τόνισαν οι υποστηρικτές του New Normal πιθανότατα θα παραμείνει μια ισχυρή τάση. Αλλά όταν γραφτεί η ιστορία του 21ου αιώνα, η απομόχλευση δεν θα είναι παρά μια υποσημείωση στη βασική αφήγηση: το τέλος του κομμουνισμού, η άνοδος της Ασίας, η δύναμη του Διαδικτύου και η επανεφεύρεση της οικονομικής διαχείρισης.
http://blogs.reuters.com/anatole-kaletsky/2013/01/10/2013-when-economic-optimism-is-finally-vindicated/
πηγή: antinews.gr
«O Economist μου ζήτησε να συζητήσω το θέμα αυτό με τον Mohamed El-Erian, διευθύνοντα σύμβουλο της PIMCO, του μεγαλύτερου fund ομολόγων στον κόσμο. Ο El-Erian είναι ο συγγραφέας του When Markets Collide (Όταν οι αγορές συγκρούονται), ενός θαυμάσιου βιβλίου που επινόησε τον όρο ‘New Normal’ για να περιγράψει την αναπόφευκτη κάθοδο του κόσμου σε μια εποχή στασιμότητας ιαπωνικού στυλ, μετά την οικονομική κρίση του 2008. Χάρηκα πάρα πολύ με την πρόσκληση γιατί έγραψα ένα βιβλίο την ίδια περίπου εποχή, έχοντας μια πολύ διαφορετική άποψη για την κρίση – και πολλές από τις προβλέψεις μου, τελικά φαίνεται ότι θα πραγματοποιηθούν το 2013».
Στο Capitalism 4.0: The Birth of a New Economy in the Aftermath of Crisis, υποστήριξα ότι η κρίση θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα νέο μοντέλο παγκόσμιου καπιταλισμού, που δεν στηρίζεται ούτε στην τυφλή πίστη στις δυνάμεις της αγοράς που ακολούθησε τον Μεγάλο Πληθωρισμό της δεκαετίας του 1970, ούτε στην υπερβολική κρατική παρέμβαση που ενέπενευσε η Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930
Κατ ‘αρχάς, το τέλος του αρχικού κύματος κομμουνισμού δημιούργησε έναν κόσμο που ενώθηκε σε ένα ενιαίο οικονομικό σύστημα που βασίζεται στην ιδιοκτησία ακινήτων. Δεύτερον, το άνοιγμα της Κίνας και της Ινδίας πρόσθεσε 3 δισεκατομμύρια παραγωγούς και καταναλωτές στις παγκόσμιες αγορές. Τρίτον, η επανάσταση στην τεχνολογία της πληροφορίας έκανε γίνεται δυνατή την παγκοσμιοποίηση, μειώνοντας τις επικοινωνίες και τα λογιστικά κόστη. Τέταρτον, η παγκόσμια υιοθέτηση των καθαρών χρημάτων –χρημάτων που δεν στηρίζονται από τον χρυσό, το ασήμι, τις νομισματικές ισοτιμίες ή οποιαδήποτε άλλα αυθαίρετα πρότυπα αξίας- επέτρεψε στις κυβερνήσεις να σταθεροποιήσουν τους μακροοικονομικούς κύκλους τους σε πρωτοφανή βαθμό.
Αυτές οι ισχυρές μαζικές τάσεις ενέπνευσαν οικονομική αισιοδοξία, αλλά γι ‘αυτόν ακριβώς τον λόγο δημιούργησαν οικονομικές φούσκες, που ακολουθήθηκαν από αναπόφευκτες αποτυχίες. Η τραγωδία του 2008 ήταν ότι η τυφλή πίστη στις αγορές αποθάρρυνε τις κυβερνήσεις από την καλή διαχείριση αυτών των φουσκών, δημιουργώντας έτσι μια άνευ προηγουμένου οικονομική κατάρρευση. Αυτή η κρίση, όμως, πλέον πέρασε. Πολιτικοί και οι ψηφοφόροι έχουν αναγνωρίσει ότι οι αγορές δεν μπορούν να αφεθούν στην τύχη τους. Οι οικονομίες πρέπει να διαχειρίζονται. Ως αποτέλεσμα, ένα νέο μοντέλο διαχείρισης του παγκόσμιου καπιταλισμού εξελίσσεται και βαθμιαία αντικαθιστά τον φονταμενταλισμό της αγοράς που κυριάρχησε στον κόσμο από την εποχή του Ρέιγκαν και της Θάτσερ μέχρι το 2008.
Το βιβλίο μου, που δημοσιεύθηκε το 2010, ήταν μπροστά από την εποχή του –κάτι που μπορεί να είναι ένας ευφημισμός «τελείως λάθος». Όμως, τα γεγονότα του 2013 αρχίζουν να χωράνε μέσα στο αισιόδοξο πλαίσιό μου για τρεις γενικούς λόγους. . Οι βραχυπρόθεσμες κυκλικές δυνάμεις στρέφονται θετικά. Οι μακροπρόθεσμες τάσεις της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογίας ανακτούν την ορμή τους. Και οι επαναστάσεις οικονομικής πολιτικής εδραιώνονται από την Ουάσινγκτον ως την Φρανκφούρτη και το Τόκιο.
Οι κυκλικές ανοδικές τάσεις είναι πλέον εμφανείς σε κάθε περιοχή του κόσμου, εκτός από την Ευρώπη. Η αμερικανική ανάπτυξη επιταχύνθηκε κυρίως στα μέσα του 2012, από 1,6% σε ετήσια βάση κατά το πρώτο εξάμηνο, στο 3,1% κατά το τρίτο τρίμηνο και, αν και μια επιβράδυνση κατά το τέταρτο τρίμηνο είναι πιθανή, οι λόγοι είναι απολύτως προσωρινοί: ο τυφώνας Sandy και οι εκλογές του Νοεμβρίου. Τώρα που οι μεγάλες αυξήσεις φόρων ή περικοπές των δημοσίων δαπανών αποφεύχθηκαν, με την συμφωνία για τον «δημοσιονομικό γκρεμό» -και την πολύ μεγάλη πιθανότητα περαιτέρω δημοσιονομικά μέτρα που προκύπτουν από το ανώτατο όριο του χρέους να μην ληφθούν μέχρι το 2014 ή αργότερα – υπάρχουν τρεις λόγοι για να περιμένουμε την επιτάχυνση της κυκλικής ανάκαμψης. Ο κατασκευαστικός τομέας, αντί να είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο της χώρας για ανάκαμψη, αυξάνεται έντονα και επιστρέφει στον κανονικό ρόλο του ως βασική κινητήρια δύναμη των αμερικανικών κυκλικών ανοδικών τάσεων. Οι οικονομικές συνθήκες ομαλοποιούνται, με τις τράπεζες να γίνονται ολοένα και πιο ικανές και πρόθυμες να δανείσουν. Και οι περικοπές της κυβέρνησης στην απασχόληση, μια ακόμα κόντρα προς την ανάκαμψη, έχουν αρχίσει να αντιστρέφονται σε επίπεδο κράτους και σε τοπικό επίπεδο.
Στην Ασία, εν τω μεταξύ, η ανάπτυξη ανακάμπτει μετά από ένα χρόνο μεγάλης επιβράδυνσης που προκλήθηκε από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου της Αραβικής Άνοιξης, επιδεινώθηκε από τους φόβους της Ευρωπαϊκής κατάρρευσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος και στη συνέχεια από την εκπληκτικά χαοτική μετάβαση στην ηγεσία της Κίνας. Η Ευρώπη είναι, ενδεχομένως, η μόνη περιοχή που παραμένει καταδικασμένη σε έναν ακόμα χρόνο ύφεσης, αλλά τα προβλήματά της θα έχουν περιορισμένο αντίκτυπο παγκοσμίως δεδομένου ότι αποφεύχθηκε η κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού της συστήματος, κάτι που είναι προς το παρόν ένα καλό στοίχημα.
Πώς, λοιπόν, θα μπορούσαν να είναι τόσο ζοφερές οι προσδοκίες για το 2013, όσο ήταν για το 2012; Η προφανής απάντηση είναι η αβεβαιότητα που επικρατούσε μέχρι πολύ πρόσφατα σχετικά με τις οικονομικές πολιτικές σε όλο τον κόσμο – για το ευρώ, για το ρόλο των κεντρικών τραπεζών, για την κινεζική ηγεσία, σχετικά με την εκλογή των ΗΠΑ και πιο πρόσφατα για τον δημοσιονομικό γκρεμό. Το γεγονός είναι, ωστόσο, ότι αυτές οι πολιτικές αβεβαιότητες σε μεγάλο βαθμό έχουν επιλυθεί. Το ευρώ έχει επιβιώσει επειδή η Γερμανία έχει εγκαταλείψει τα ταμπού των κεντρικών τραπεζών που έχει απομείνει από τη μονεταριστική δεκαετία του 1980. Ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα έχει επανεκλεγεί, επιτρέποντας στην Federal Reserve να συνεχίσει την πρωτοφανή νομισματική επέκτασή της.
Τώρα που τα ζητήματα πολιτικής έχουν σε μεγάλο βαθμό διευθετηθεί, επενδυτές, επιχειρηματίες και καταναλωτές, ακόμη και αν δεν τους αρέσουν κάποια πολιτικά αποτελέσματα, θα αναγκαστούν να στρέψουν την προσοχή τους πίσω για την οικονομία και τις επιχειρηματικές συνθήκες. Και καθώς το κάνουν αυτό, θα παρατηρήσουν ότι τα βασικά οικονομικά μεγέθη είναι στην πραγματικότητα μάλλον καλύτερα από ό,τι νόμιζαν. Αυτή η μεγαλύτερη εμπιστοσύνη αρχικά θα εμπνευσθεί από τις βραχυπρόθεσμες κυκλικές βελτιώσεις, αλλά όσο περνάει ο καιρός οι διαρθρωτικές αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία θα είναι και πάλι στο προσκήνιο.
Οι απαισιόδοξοι, όπως ο El-Erian υποστηρίζουν ότι οι μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές αλλαγές είναι ακριβώς το πρόβλημα. Το “New Normal” του υπερβολικού χρέους και οι αποτυχίες της οικονομικής πολιτικής που αποκαλύφθηκαν για το 2008 κάνουν αναπόφευκτη την αδύναμη ανάπτυξη για τα επόμενα χρόνια. Πιστεύω, αντίθετα, ότι οι τάσεις που δημιουργούνται από το τέλος του κομμουνισμού θα οδηγήσουν και πάλι τον κόσμο της οικονομίας, και ότι τα νέα μοντέλα οικονομικής διαχείρισης εξελίσσονται για να μετριάσουν τις αποτυχίες της παλαιάς μορφής καπιταλισμού, η οποία πέθανε το 2008.
Με τις τεράστιες ευκαιρίες που δημιουργούνται από την επανεφεύρεση του παγκόσμιου καπιταλισμού, η απομόχλευση που τόνισαν οι υποστηρικτές του New Normal πιθανότατα θα παραμείνει μια ισχυρή τάση. Αλλά όταν γραφτεί η ιστορία του 21ου αιώνα, η απομόχλευση δεν θα είναι παρά μια υποσημείωση στη βασική αφήγηση: το τέλος του κομμουνισμού, η άνοδος της Ασίας, η δύναμη του Διαδικτύου και η επανεφεύρεση της οικονομικής διαχείρισης.
http://blogs.reuters.com/anatole-kaletsky/2013/01/10/2013-when-economic-optimism-is-finally-vindicated/
πηγή: antinews.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Focus: Ο επαναστάτης των Ελλήνων Τσίπρας προκαλεί τον Σόιμπλε
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΜΠΙΓΙΟΝΣΕ Ευτυχισμένη μαμά στις Μπαχάμες με την κόρη
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
