2013-01-31 19:42:12
By John Gapper
Ο Ντέιβιντ Κάμερον από το Νταβός είπε στις επιχειρήσεις που μειώνουν τις φορολογικές τους δαπάνες μεταβιβάζοντας τις δραστηριότητές τους σε άλλες χώρες "ξυπνήστε και μυρίστε τον καφέ". Ο στόχος ήταν σαφής. Η Starbucks βρίσκεται αντιμέτωπη με μποϊκοτάζ από τους Βρετανούς καταναλωτές, ενώ κατηγορήθηκε δημοσίως ότι λειτούργησε ανήθικα.
Το πρόβλημα, όμως, είναι πως οι κατηγορίες αυτές δεν ευσταθούν. Η υποτιθέμενη ανήθικη κίνηση της Starbucks ήταν πως δεν πλήρωσε φόρο στη Βρετανία, τον οποίο δεν όφειλε. Δεν θα όφειλε το συγκεκριμένο φόρο ακόμη και εάν δεν είχε μεταβιβάσει δραστηριότητές της στην Ολλανδία. Η εταιρεία υπηρετεί τόσο το γράμμα όσο και το πνεύμα της παγκόσμιας φορολογικής νομοθεσίας, που οι κυβερνήσεις θα μπορούσαν να αλλάξουν εάν ήθελαν.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός θα ήταν καλύτερα να στοχεύσει εναντίον άλλων χωρών όπως η Ολλανδία ή η Ιρλανδία που προσελκύουν επενδύσεις μέσω των χαμηλών φορολογικών συντελεστών
. Και βεβαίως, εναντίον της δικής του κυβέρνησης, η οποία προχώρησε σε μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις και εισήγαγε το αποκαλούμενο «κουτί πατέντας», που είναι παρόμοιο με το «κουτί καινοτομίας» που ισχύει στην Ολλανδία και δίνει προνομιακό καθεστώς σε έσοδα τα οποία προκύπτουν από ευρεσιτεχνίες.
Θα περίμενα από τον κ. Κάμερον να κατονομάσει ατιμωτικά εταιρίες όπως η Google (επίσης στόχος πολλών Βρετανών πολιτικών) εάν μεταφέρουν δραστηριότητές τους από την Ιρλανδία στη Βρετανία λόγω του φορολογικού αρμπιτράζ. Μήπως, όμως, δεν πρέπει να περιμένουμε τόσο πολλή συνέπεια από έναν πολιτικό;
Ο καταμερισμός των ευθυνών σε ό,τι αφορά τη φορολογία είναι σαφής, παρά το κύμα πολιτικής ρητορικής που μόνο στόχο έχει να θολώσει την εικόνα. Οι κυβερνήσεις πρέπει να αποφασίσουν ποιο καθεστώς είναι δίκαιο, ενώ επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα οφείλουν να συμμορφώνονται με αυτό. Δεν πρέπει να εκβιάζονται επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα να κάνουν το καθήκον των κυβερνήσεων.
Μεγάλο μέρος της φοροαποφυγής από φυσικά πρόσωπα και εταιρίες εξαρτάται από την εκμετάλλευση νομικών κενών. Οι βρετανικές αρχές εκτιμούν ότι κάθε χρόνο προστατεύονται περίπου 5 δισ. στερλίνες από «αριστοτεχνικές τεχνητές συναλλαγές που δεν έχουν κανένα άλλο σκοπό παρά μόνο να δημιουργήσουν φορολογικά οφέλη». Τέτοιου τύπου δομές υπακούν στο γράμμα του νόμου και όχι στο πνεύμα του.
Παρ' όλα αυτά, οι περισσότερες επιχειρήσεις που μεταβιβάζουν δραστηριότητες ή τίτλους πνευματικής ιδιοκτησίας σε χώρες με χαμηλή φορολογία -ακόμη και σε φορολογικούς παραδείσους όπως οι Βερμούδες- δεν παραβιάζουν το πνεύμα της παγκόσμιας φορολογικής νομοθεσίας. Συμμορφώνονται με τη δομή που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1920 από την Κοινότητα των Εθνών, η οποία επιτρέπει -για την ακρίβεια ενθαρρύνει- τις πολυεθνικές να διαχωρίζουν τις δραστηριότητές τους μεταξύ διαφορετικών χωρών, να πληρώνουν φορολογία σαν να ήταν διαφορετικές μονάδες έτσι ώστε να αποφύγουν τη διπλή φορολόγηση.
Το σύστημα αυτό λειτούργησε για αρκετό καιρό, αλλά τώρα δέχεται πιέσεις καθώς αυξάνεται η αξία των brands, των πνευματικών δικαιωμάτων και των άυλων αγαθών για τις παγκόσμιες επιχειρήσεις. «Οι ιδέες είναι το μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο και αυτό που δημιουργεί κέρδη και είναι πολύ πιο εύκολο να μεταβιβάσεις άυλα αγαθά, παρά εργοστάσια», εξηγεί ο Τζέφρι Όουενς, του Institute for Austrian and International Tax Law.
Οργή προκαλούν κυρίως αμερικανικές επιχειρήσεις που καταχωρίζουν brands και ΙΡ σε φορολογικά καταφύγια. Ο Καρλ Λέβιν, πρόεδρος της αρμόδιας επιτροπής της Γερουσίας κατηγόρησε τον προηγούμενο χρόνο τη Microsoft για «φορολογική απάτη και μηχανορραφίες». Η Μάργκαρετ Χοτζ, η οποία προεδρεύει στη βρετανική επιτροπή δημοσίων εσόδων, επιτέθηκε μανιωδώς εναντίον των Starbucks, Google και Amazon.
Η κ. Χοτζ ήταν ιδιαίτερα προκατειλημμένη υποστηρίζοντας ότι τα Starbucks θα έπρεπε να λειτουργούν καταγράφοντας ζημία στη Βρετανία τα τελευταία 15 χρόνια τουλάχιστον ή πως το brand name της εταιρίας αξίζει μόλις το 4,7% των πωλήσεών της. «Δεν θεωρώ ότι το επιχειρηματικό σας μοντέλο είναι αρκετά ελκυστικό», δήλωσε μάλλον υπεροπτικά στον οικονομικό διευθυντή της εταιρίας.
Δεδομένου ότι τα Starbucks είναι ένα από τα πλέον διαδεδομένα brand names στον κόσμο με κεφαλαιοποίηση 41 δισ. δολ., εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι η Χοτζ δεν θα σημείωνε μεγάλη επιτυχία στον επιχειρηματικό στίβο. Ευτυχώς για την ίδια, έχει μία δουλειά που της δίνει τη δυνατότητα να αλλάξει τη νομοθεσία εάν μπορέσει να βρει και άλλους υποστηρικτές.
Κάτι τέτοιο, ωστόσο, μπορεί να αποδειχθεί δυσκολότερο, από το να κατηγορείς απλώς εκ του ασφαλούς τις επιχειρήσεις για ανηθικότητα. Για να γίνει κάτι τέτοιο, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για τον διαχωρισμό της επιχειρηματικής φορολόγησης, αντί να λένε στις επιχειρήσεις να το κάνουν και μετά να τις επικρίνουν.
Είναι σαφές ότι σε κάθε σύστημα υπάρχουν ελαττώματα που θα επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να προστατεύουν υψηλής αξίας άυλα στοιχεία από τη φορολογία. «Το παγκόσμιο φορολογικό σύστημα ευνοεί αρκετά το αρμπιτράζ», υποστηρίζει ο Μάικλ Ντέβερο, καθηγητής επιχειρηματικής φορολογίας στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Η εναλλακτική λύση για την οποία τόσος λόγος έχει γίνει είναι η ενιαία φορολόγηση των πολυεθνικών επιχειρήσεων, βάσει της οποίας τα κέρδη θα διαμοιράζονται ανάλογα με το πού έλαβαν χώρα οι ουσιώδεις δραστηριότητες και στη συνέχεια να φορολογείται στις αντίστοιχες χώρες. Αυτό σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να συμφωνήσουν σε μία φόρμουλα που θα μοιράζει «δίκαια» τα κέρδη από φορολογία - επί παραδείγματι βάσει περιουσιακών στοιχείων, εργατικού δυναμικού και τζίρου.
Η δυσκολία είναι προφανής: Ποιος θα ορίσει τι ακριβώς είναι δίκαιο; Πώς αποτιμάται η πνευματική ιδιοκτησία; Λιγότερο ή περισσότερο από το εργατικό δυναμικό; Ποιες χώρες θα κερδίσουν φορολογικά έσοδα και ποιες θα χάσουν;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε έναν ενιαίο φόρο, αλλά οι πιθανότητες να αποκτήσει αρκετούς υποστηρικτές αυτή η πρόταση στην Ε.Ε.-πόσο μάλλον σε παγκόσμιο επίπεδο- είναι ισχνές.
Οι περισσότερες χώρες εκτιμούν ότι θα ευνοούνταν από την αλλαγή του τρέχοντος συστήματος. Όμως, και αυτό αμφισβητείται. Αμερικανική έρευνα καταλήγει στο ότι η ενιαία φορολόγηση δεν θα έφερνε περισσότερα φορολογικά έσοδα παγκοσμίως, δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις θα προσαρμόζονταν αναλόγως - μεταβιβάζοντας επί παραδείγματι το εργατικό τους δυναμικό αντί για την πνευματική τους ιδιοκτησία σε χώρες με χαμηλότερη φορολογία. Θα ήταν zero sum game...
Κατά συνέπεια, οι πολιτικοί μπορούν είτε να συνεχίσουν να κατηγορούν τις επιχειρήσεις οι οποίες υπηρετούν τους νόμους που οι κυβερνήσεις επέβαλαν είτε να προσπαθήσουν να αλλάξουν το φορολογικό σύστημα, με ελάχιστα, όμως, οφέλη και αρκετή αναστάτωση.
Στη θέση τους κι εγώ μάλλον θέατρο θα έπαιζα...
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
euro2day.gr
Ο Ντέιβιντ Κάμερον από το Νταβός είπε στις επιχειρήσεις που μειώνουν τις φορολογικές τους δαπάνες μεταβιβάζοντας τις δραστηριότητές τους σε άλλες χώρες "ξυπνήστε και μυρίστε τον καφέ". Ο στόχος ήταν σαφής. Η Starbucks βρίσκεται αντιμέτωπη με μποϊκοτάζ από τους Βρετανούς καταναλωτές, ενώ κατηγορήθηκε δημοσίως ότι λειτούργησε ανήθικα.
Το πρόβλημα, όμως, είναι πως οι κατηγορίες αυτές δεν ευσταθούν. Η υποτιθέμενη ανήθικη κίνηση της Starbucks ήταν πως δεν πλήρωσε φόρο στη Βρετανία, τον οποίο δεν όφειλε. Δεν θα όφειλε το συγκεκριμένο φόρο ακόμη και εάν δεν είχε μεταβιβάσει δραστηριότητές της στην Ολλανδία. Η εταιρεία υπηρετεί τόσο το γράμμα όσο και το πνεύμα της παγκόσμιας φορολογικής νομοθεσίας, που οι κυβερνήσεις θα μπορούσαν να αλλάξουν εάν ήθελαν.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός θα ήταν καλύτερα να στοχεύσει εναντίον άλλων χωρών όπως η Ολλανδία ή η Ιρλανδία που προσελκύουν επενδύσεις μέσω των χαμηλών φορολογικών συντελεστών
Θα περίμενα από τον κ. Κάμερον να κατονομάσει ατιμωτικά εταιρίες όπως η Google (επίσης στόχος πολλών Βρετανών πολιτικών) εάν μεταφέρουν δραστηριότητές τους από την Ιρλανδία στη Βρετανία λόγω του φορολογικού αρμπιτράζ. Μήπως, όμως, δεν πρέπει να περιμένουμε τόσο πολλή συνέπεια από έναν πολιτικό;
Ο καταμερισμός των ευθυνών σε ό,τι αφορά τη φορολογία είναι σαφής, παρά το κύμα πολιτικής ρητορικής που μόνο στόχο έχει να θολώσει την εικόνα. Οι κυβερνήσεις πρέπει να αποφασίσουν ποιο καθεστώς είναι δίκαιο, ενώ επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα οφείλουν να συμμορφώνονται με αυτό. Δεν πρέπει να εκβιάζονται επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα να κάνουν το καθήκον των κυβερνήσεων.
Μεγάλο μέρος της φοροαποφυγής από φυσικά πρόσωπα και εταιρίες εξαρτάται από την εκμετάλλευση νομικών κενών. Οι βρετανικές αρχές εκτιμούν ότι κάθε χρόνο προστατεύονται περίπου 5 δισ. στερλίνες από «αριστοτεχνικές τεχνητές συναλλαγές που δεν έχουν κανένα άλλο σκοπό παρά μόνο να δημιουργήσουν φορολογικά οφέλη». Τέτοιου τύπου δομές υπακούν στο γράμμα του νόμου και όχι στο πνεύμα του.
Παρ' όλα αυτά, οι περισσότερες επιχειρήσεις που μεταβιβάζουν δραστηριότητες ή τίτλους πνευματικής ιδιοκτησίας σε χώρες με χαμηλή φορολογία -ακόμη και σε φορολογικούς παραδείσους όπως οι Βερμούδες- δεν παραβιάζουν το πνεύμα της παγκόσμιας φορολογικής νομοθεσίας. Συμμορφώνονται με τη δομή που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1920 από την Κοινότητα των Εθνών, η οποία επιτρέπει -για την ακρίβεια ενθαρρύνει- τις πολυεθνικές να διαχωρίζουν τις δραστηριότητές τους μεταξύ διαφορετικών χωρών, να πληρώνουν φορολογία σαν να ήταν διαφορετικές μονάδες έτσι ώστε να αποφύγουν τη διπλή φορολόγηση.
Το σύστημα αυτό λειτούργησε για αρκετό καιρό, αλλά τώρα δέχεται πιέσεις καθώς αυξάνεται η αξία των brands, των πνευματικών δικαιωμάτων και των άυλων αγαθών για τις παγκόσμιες επιχειρήσεις. «Οι ιδέες είναι το μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο και αυτό που δημιουργεί κέρδη και είναι πολύ πιο εύκολο να μεταβιβάσεις άυλα αγαθά, παρά εργοστάσια», εξηγεί ο Τζέφρι Όουενς, του Institute for Austrian and International Tax Law.
Οργή προκαλούν κυρίως αμερικανικές επιχειρήσεις που καταχωρίζουν brands και ΙΡ σε φορολογικά καταφύγια. Ο Καρλ Λέβιν, πρόεδρος της αρμόδιας επιτροπής της Γερουσίας κατηγόρησε τον προηγούμενο χρόνο τη Microsoft για «φορολογική απάτη και μηχανορραφίες». Η Μάργκαρετ Χοτζ, η οποία προεδρεύει στη βρετανική επιτροπή δημοσίων εσόδων, επιτέθηκε μανιωδώς εναντίον των Starbucks, Google και Amazon.
Η κ. Χοτζ ήταν ιδιαίτερα προκατειλημμένη υποστηρίζοντας ότι τα Starbucks θα έπρεπε να λειτουργούν καταγράφοντας ζημία στη Βρετανία τα τελευταία 15 χρόνια τουλάχιστον ή πως το brand name της εταιρίας αξίζει μόλις το 4,7% των πωλήσεών της. «Δεν θεωρώ ότι το επιχειρηματικό σας μοντέλο είναι αρκετά ελκυστικό», δήλωσε μάλλον υπεροπτικά στον οικονομικό διευθυντή της εταιρίας.
Δεδομένου ότι τα Starbucks είναι ένα από τα πλέον διαδεδομένα brand names στον κόσμο με κεφαλαιοποίηση 41 δισ. δολ., εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι η Χοτζ δεν θα σημείωνε μεγάλη επιτυχία στον επιχειρηματικό στίβο. Ευτυχώς για την ίδια, έχει μία δουλειά που της δίνει τη δυνατότητα να αλλάξει τη νομοθεσία εάν μπορέσει να βρει και άλλους υποστηρικτές.
Κάτι τέτοιο, ωστόσο, μπορεί να αποδειχθεί δυσκολότερο, από το να κατηγορείς απλώς εκ του ασφαλούς τις επιχειρήσεις για ανηθικότητα. Για να γίνει κάτι τέτοιο, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για τον διαχωρισμό της επιχειρηματικής φορολόγησης, αντί να λένε στις επιχειρήσεις να το κάνουν και μετά να τις επικρίνουν.
Είναι σαφές ότι σε κάθε σύστημα υπάρχουν ελαττώματα που θα επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να προστατεύουν υψηλής αξίας άυλα στοιχεία από τη φορολογία. «Το παγκόσμιο φορολογικό σύστημα ευνοεί αρκετά το αρμπιτράζ», υποστηρίζει ο Μάικλ Ντέβερο, καθηγητής επιχειρηματικής φορολογίας στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Η εναλλακτική λύση για την οποία τόσος λόγος έχει γίνει είναι η ενιαία φορολόγηση των πολυεθνικών επιχειρήσεων, βάσει της οποίας τα κέρδη θα διαμοιράζονται ανάλογα με το πού έλαβαν χώρα οι ουσιώδεις δραστηριότητες και στη συνέχεια να φορολογείται στις αντίστοιχες χώρες. Αυτό σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να συμφωνήσουν σε μία φόρμουλα που θα μοιράζει «δίκαια» τα κέρδη από φορολογία - επί παραδείγματι βάσει περιουσιακών στοιχείων, εργατικού δυναμικού και τζίρου.
Η δυσκολία είναι προφανής: Ποιος θα ορίσει τι ακριβώς είναι δίκαιο; Πώς αποτιμάται η πνευματική ιδιοκτησία; Λιγότερο ή περισσότερο από το εργατικό δυναμικό; Ποιες χώρες θα κερδίσουν φορολογικά έσοδα και ποιες θα χάσουν;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε έναν ενιαίο φόρο, αλλά οι πιθανότητες να αποκτήσει αρκετούς υποστηρικτές αυτή η πρόταση στην Ε.Ε.-πόσο μάλλον σε παγκόσμιο επίπεδο- είναι ισχνές.
Οι περισσότερες χώρες εκτιμούν ότι θα ευνοούνταν από την αλλαγή του τρέχοντος συστήματος. Όμως, και αυτό αμφισβητείται. Αμερικανική έρευνα καταλήγει στο ότι η ενιαία φορολόγηση δεν θα έφερνε περισσότερα φορολογικά έσοδα παγκοσμίως, δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις θα προσαρμόζονταν αναλόγως - μεταβιβάζοντας επί παραδείγματι το εργατικό τους δυναμικό αντί για την πνευματική τους ιδιοκτησία σε χώρες με χαμηλότερη φορολογία. Θα ήταν zero sum game...
Κατά συνέπεια, οι πολιτικοί μπορούν είτε να συνεχίσουν να κατηγορούν τις επιχειρήσεις οι οποίες υπηρετούν τους νόμους που οι κυβερνήσεις επέβαλαν είτε να προσπαθήσουν να αλλάξουν το φορολογικό σύστημα, με ελάχιστα, όμως, οφέλη και αρκετή αναστάτωση.
Στη θέση τους κι εγώ μάλλον θέατρο θα έπαιζα...
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
euro2day.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Δείτε πώς θα ήταν οι sexy διάσημες με... μερικά κιλά παραπάνω
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
