2013-02-05 16:21:04
Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης, Δικηγόρος Αθηνών
1) Η κληρονομία σχολάζει, όταν ο κληρονόμος είναι προσωρινός, δηλ. δεν έχει ακόμη χάσει το δικαίωμα αποποίησης ή είναι άγνωστος ή δεν είναι βέβαιο ότι αποδέχθηκε την κληρονομία ή δεν έχει ακόμη βρεθεί.
Κηδεμόνας κληρονομίας είναι ο διοικητής της σχολάζουσας κληρονομίας. Διορίζεται κάθε πρόσωπο ικανό για δικαιοπραξία.
Παύση του κηδεμόνα επιφέρουν:
α) η έκλειψη του λόγου κηδεμονίας(αυτοδίκαιη παύση),
β) ο θάνατος του κηδεμόνα ή η επερχόμενη πλήρης ή περιορισμένη ανικανότητά του για δικαιοπραξία(αυτοδίκαιη παύση),
γ) η παραίτηση του κηδεμόνα,
δ) η παύση του κηδεμόνα από το δικαστήριο για σπουδαίο λόγο.
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1865 εδ. α του Αστικού Κώδικα, αν ο κληρονόμος είναι άγνωστος ή δεν είναι βέβαιο αν αποδέχθηκε την κληρονομία, το δικαστήριο της κληρονομίας διορίζει κηδεμόνα της κληρονομίας ύστερα από αίτηση εκείνου που έχει έννομο συμφέρον ή και αυτεπαγγέλτως.
Αρμόδιο για την εκδίκαση της αίτησης, κατά την εκουσία δικαιοδοσία, είναι το «Δικαστήριο της κληρονομίας», δηλαδή το Μονομελές Πρωτοδικείο της τελευταίας κατοικίας, διαφορετικά της τελευταίας διαμονής του κληρονομουμένου και αν αυτή δεν αποδεικνύεται, το μονομελές πρωτοδικείο της πρωτεύουσας. Σε κατεπείγουσες μάλιστα περιστάσεις ο εισαγγελέας πρωτοδικών διορίζει προσωρινό κηδεμόνα, ο οποίος οφείλει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση να προκαλέσει το διορισμό του οριστικού κηδεμόνα από το δικαστήριο.
Άρθρο 1866 ΑΚ: ''Εξουσία του κηδεμόνα: Ο κηδεμόνας αντιπροσωπεύει τον κληρονόμο και διαχειρίζεται την κληρονομία, έχοντας την υποχρέωση να ενεργήσει τη σφράγιση και την απογραφή της και να λάβει κάθε συντηρητικό μέτρο καθώς και να εισπράξει τις απαιτήσεις και να καταθέσει έντοκα τα χρήματα σε ασφαλή τράπεζα. Χωρίς άδεια του δικαστηρίου της κληρονομίας δεν μπορεί να εκποιεί αντικείμενα της, να συνάπτει δάνεια και συμβιβασμούς ούτε να εκμισθώσει κινητά ή ακίνητα της κληρονομίας πέρα από μια διετία''.
Άρθρο 1868 ΑΚ:'' Όταν δεν βρίσκεται κληρονόμος: Αν δεν βρεθεί κληρονόμος μέσα σε προθεσμία ανάλογη προς τις περιστάσεις, το δικαστήριο της κληρονομίας βεβαιώνει ότι δεν υπάρχει άλλος κληρονόμος, εκτός από το δημόσιο. Η βεβαίωση δημιουργεί τεκμήριο ότι το δημόσιο είναι εξ αδιαθέτου κληρονόμος''.
Άρθρο 1869 ΑΚ: ''Το δικαστήριο πριν από τη βεβαίωση διατάζει να δημοσιευτεί πρόσκληση, για να αναγγελθούν εκείνοι που αξιώνουν κληρονομικό δικαίωμα, και καθορίζει συνάμα τα σχετικά με τη δημοσίευση και την προθεσμία της αναγγελίας. Αν οι δαπάνες της δημόσιας πρόσκλησης είναι δυσανάλογα μεγάλες σε σχέση με την κληρονομία, μπορεί αντί για δημοσίευση να γίνει ειδική πρόσκληση προς τους πιθανούς κληρονόμους. Αν μέσα στην ορισμένη προθεσμία δεν αναγγέλθηκε κληρονόμος ή το δικαίωμα εκείνου που εμπρόθεσμα αναγγέλθηκε κριθεί ανυπόστατο, το δικαστήριο προχωρεί στη βεβαίωση που αναφέρεται στο προηγούμενο άρθρο''.
Άρθρο 1870 ΑΚ:'' Πριν από τη δικαστική βεβαίωση ότι δεν υπάρχει άλλος κληρονόμος, δεν μπορεί να ασκηθεί δικαίωμα από το δημόσιο ή κατά του δημοσίου ως εξ αδιαθέτου κληρονόμου''.
2)Η κληρονομική διαδοχή από το νόμο επέρχεται όταν δεν υπάρχει διαθήκη, ή όταν η διαδοχή από διαθήκη ματαιωθεί ολικά ή μερικά.
Όταν ο κληρονομούμενος δεν έχει ρυθμίσει την τύχη της περιουσίας του μετά το θάνατό του, δηλαδή όταν δεν υπάρχει διαθήκη, επεμβαίνει ο νόμος και συγκεκριμένα ο Αστικός Κώδικας. Υπάρχουν έξι τάξεις που κληρονομούν τον αποθανόντα. Η πρώτη τάξη περιλαμβάνει τη γενιά του κληρονομούμενου δηλαδή οι κατιόντες (τέκνα, εγγονοΙ δισέγγονοι κλπ) με τη βασική αρχή ότι ο εγγύτερος εφόσον ζει αποκλείει τον απώτερο. Η δεύτερη τάξη περιλαμβάνει τη γενιά των γονιών του κληρονομούμενου, δηλαδή τους γονείς τους αδελψούς. Η τρίτη τάξη περιλαμβάνει τους παπούδες και τις γιαγιάδες του κληρονομούμενου. Η τέταρτη τάξη περιλαμβάνει τους προπαπούδες και τις προγιαγιάδες. Η πέμπτη τάξη περιλαμβάνει τον επιζόντα σύζυγο που καλείται ως εξ αδιαθέτου κληρονόμος σε ολόκληρη την κληρονομιά. Η έκτη τάξη περιλαμβάνει το Δημόσιο που κληρονομεί εξ αδιαθέτου.
Το ελληνικό Κληρονομικό Δίκαιο προβλέπει τους νόμιμους κληρονόμους, με δύο τρόπους: βάσει μίας διαθήκης ή εξ΄αδιαθέτου (άνευ διαθήκης).
3)Σε περίπτωση που ο θανών έχει αφήσει διαθήκη, τόσον το κληρονομιαίο περιουσιακό στοιχείο ( η μεταβίβαση του ακινήτου προς το όνομα των κληρονόμων του), όσον και ο επακριβής προσδιορισμός των τμημάτων του, προσδιορίζονται αποκλειστικά από τον ίδιο τον θανόντα και τελούν υπό το ελληνικό κληρονομικό Δίκαιο.
Μετά θάνατον του διαθέτη, η διαθήκη ανεξαρτήτως του κύρος της, θα πρέπει να υποβληθεί προς επικύρωσή της, ενώπιον των ελληνικών Δικαστηρίων ή ενώπιον του αρμόδιου Προξενείου ή Πρεσβείας (προκειμένου το περιεχόμενο της ελληνικής διαθήκης του να καταστεί γνωστό σε όλους).
Υπάρχουν τρία είδη διαθηκών τα οποία απέναντι στον νόμο έχουν και τα τρία την ίδια ισχύ:
-Η δημόσια διαθήκη συντάσσεται με δήλωση του διαθέτη σε συμβολαιογράφο με την παρουσία τριών μαρτύρων ή συντάσσεται ενώπιον δύο συμβολαιογράφων με την παρουσία ενός μάρτυρα. Και στις δύο περιπτώσεις οι μάρτυρες αυτοί δεν επιτρέπεται να είναι συγγενείς του διαθέτη σε ευθεία γραμμή ή εξ αγχιστείας μέχρι τρίτου βαθμού συγγενείας.Ως μάρτυρες δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανήλικοι ή αλλοδαποί.
-Η ιδιόγραφη διαθήκη είναι η πιο απλή μορφή διαθήκης. Γράφεται ολόκληρη από το χέρι του διαθέτη και υπογράφεται από τον ίδιο. Η διαθήκη αυτή μπορεί να φυλαχθεί οπουδήποτε ή να κατατεθεί προς φύλαξη σε συμβολαιογράφο.Είναι ανέξοδη, δεν μαθαίνουν τρίτοι ούτε το περιεχόμενό της, ούτε ότι συντάχθηκε και αναπροσαρμόζεται ανά πάσα στιγμή που ο διαθέτης πιστεύει ότι η τελευταία του βούληση άλλαξε.
-Η μυστική διαθήκη μπορεί να συνταχθεί από τον διαθέτη με δύο τρόπους. Ο πρώτος τρόπος είναι να γραφεί ιδιοχείρως από τον ίδιο τον διαθέτη και να υπογραφεί από αυτόν ή να έχει γραφεί από κάποιον άλλον και βεβαίως να την έχει υπογράψει ο διαθέτης. Και στις δύο περιπτώσεις η μυστική διαθήκη κατατίθεται από τον διαθέτη σε συμβολαιογράφο παρουσία τριών μαρτύρων.
Οι έκτακτες διαθήκες είναι δημόσιες διαθήκες που όμως συντάσσονται με απλούστερο τύπο από εκείνο της δημόσιας διαθήκης, από πρόσωπα που βρίσκονται κάτω από εξαιρετικές περιστάσεις και για το λόγο αυτό δεν μπορούν να συντάξουν εύκολα δημόσια ή μυστική διαθήκη. Ο νόμος θεωρεί ότι η έκτακτη διαθήκη είναι μία λύση έκτακτης ανάγκης και γι' αυτό περιορίζει την ισχύ της στα χρονικά όρια που επιβάλλουν οι περιστάσεις. Έτσι, η έκτακτη διαθήκη θεωρείται ότι δεν συντάχθηκε, εάν περάσουν τρεις μήνες αφότου έπαψαν για το διαθέτη οι περιστάσεις που επιτρέπουν τη σύνταξή της και ο διαθέτης ζει ακόμη. Τα τρία είδη εκτάκτων διαθηκών είναι:
α) Η διαθήκη σε πλοίο, που συντάσσεται από όποιον βρίσκεται σε ελληνικό πλοίο όσο διαρκεί το θαλασσινό ταξίδι.
β)Η διαθήκη σε εκστρατεία ή στρατιωτική διαθήκη συντάσσεται σε περίπτωση εκστρατείας, αποκλεισμού, πολιορκίας ή αιχμαλωσίας από στρατιωτικούς ή εκείνους, που σύμφωνα με τις διατάξεις της στρατιωτικής ποινικής νομοθεσίας υπάγονται στην αρμοδιότητα των στρατοδικείων εκστρατείας.
γ)Η διαθήκη των αποκλεισμένων, είτε επειδή έπεσε αρρώστια στον τόπο όπου διαμένουν, είτε επειδή συντρέχουν άλλες έκτακτες περιστάσεις.
Tromaktiko
1) Η κληρονομία σχολάζει, όταν ο κληρονόμος είναι προσωρινός, δηλ. δεν έχει ακόμη χάσει το δικαίωμα αποποίησης ή είναι άγνωστος ή δεν είναι βέβαιο ότι αποδέχθηκε την κληρονομία ή δεν έχει ακόμη βρεθεί.
Κηδεμόνας κληρονομίας είναι ο διοικητής της σχολάζουσας κληρονομίας. Διορίζεται κάθε πρόσωπο ικανό για δικαιοπραξία.
Παύση του κηδεμόνα επιφέρουν:
α) η έκλειψη του λόγου κηδεμονίας(αυτοδίκαιη παύση),
β) ο θάνατος του κηδεμόνα ή η επερχόμενη πλήρης ή περιορισμένη ανικανότητά του για δικαιοπραξία(αυτοδίκαιη παύση),
γ) η παραίτηση του κηδεμόνα,
δ) η παύση του κηδεμόνα από το δικαστήριο για σπουδαίο λόγο.
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1865 εδ. α του Αστικού Κώδικα, αν ο κληρονόμος είναι άγνωστος ή δεν είναι βέβαιο αν αποδέχθηκε την κληρονομία, το δικαστήριο της κληρονομίας διορίζει κηδεμόνα της κληρονομίας ύστερα από αίτηση εκείνου που έχει έννομο συμφέρον ή και αυτεπαγγέλτως.
Αρμόδιο για την εκδίκαση της αίτησης, κατά την εκουσία δικαιοδοσία, είναι το «Δικαστήριο της κληρονομίας», δηλαδή το Μονομελές Πρωτοδικείο της τελευταίας κατοικίας, διαφορετικά της τελευταίας διαμονής του κληρονομουμένου και αν αυτή δεν αποδεικνύεται, το μονομελές πρωτοδικείο της πρωτεύουσας. Σε κατεπείγουσες μάλιστα περιστάσεις ο εισαγγελέας πρωτοδικών διορίζει προσωρινό κηδεμόνα, ο οποίος οφείλει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση να προκαλέσει το διορισμό του οριστικού κηδεμόνα από το δικαστήριο.
Άρθρο 1866 ΑΚ: ''Εξουσία του κηδεμόνα: Ο κηδεμόνας αντιπροσωπεύει τον κληρονόμο και διαχειρίζεται την κληρονομία, έχοντας την υποχρέωση να ενεργήσει τη σφράγιση και την απογραφή της και να λάβει κάθε συντηρητικό μέτρο καθώς και να εισπράξει τις απαιτήσεις και να καταθέσει έντοκα τα χρήματα σε ασφαλή τράπεζα. Χωρίς άδεια του δικαστηρίου της κληρονομίας δεν μπορεί να εκποιεί αντικείμενα της, να συνάπτει δάνεια και συμβιβασμούς ούτε να εκμισθώσει κινητά ή ακίνητα της κληρονομίας πέρα από μια διετία''.
Άρθρο 1868 ΑΚ:'' Όταν δεν βρίσκεται κληρονόμος: Αν δεν βρεθεί κληρονόμος μέσα σε προθεσμία ανάλογη προς τις περιστάσεις, το δικαστήριο της κληρονομίας βεβαιώνει ότι δεν υπάρχει άλλος κληρονόμος, εκτός από το δημόσιο. Η βεβαίωση δημιουργεί τεκμήριο ότι το δημόσιο είναι εξ αδιαθέτου κληρονόμος''.
Άρθρο 1869 ΑΚ: ''Το δικαστήριο πριν από τη βεβαίωση διατάζει να δημοσιευτεί πρόσκληση, για να αναγγελθούν εκείνοι που αξιώνουν κληρονομικό δικαίωμα, και καθορίζει συνάμα τα σχετικά με τη δημοσίευση και την προθεσμία της αναγγελίας. Αν οι δαπάνες της δημόσιας πρόσκλησης είναι δυσανάλογα μεγάλες σε σχέση με την κληρονομία, μπορεί αντί για δημοσίευση να γίνει ειδική πρόσκληση προς τους πιθανούς κληρονόμους. Αν μέσα στην ορισμένη προθεσμία δεν αναγγέλθηκε κληρονόμος ή το δικαίωμα εκείνου που εμπρόθεσμα αναγγέλθηκε κριθεί ανυπόστατο, το δικαστήριο προχωρεί στη βεβαίωση που αναφέρεται στο προηγούμενο άρθρο''.
Άρθρο 1870 ΑΚ:'' Πριν από τη δικαστική βεβαίωση ότι δεν υπάρχει άλλος κληρονόμος, δεν μπορεί να ασκηθεί δικαίωμα από το δημόσιο ή κατά του δημοσίου ως εξ αδιαθέτου κληρονόμου''.
2)Η κληρονομική διαδοχή από το νόμο επέρχεται όταν δεν υπάρχει διαθήκη, ή όταν η διαδοχή από διαθήκη ματαιωθεί ολικά ή μερικά.
Όταν ο κληρονομούμενος δεν έχει ρυθμίσει την τύχη της περιουσίας του μετά το θάνατό του, δηλαδή όταν δεν υπάρχει διαθήκη, επεμβαίνει ο νόμος και συγκεκριμένα ο Αστικός Κώδικας. Υπάρχουν έξι τάξεις που κληρονομούν τον αποθανόντα. Η πρώτη τάξη περιλαμβάνει τη γενιά του κληρονομούμενου δηλαδή οι κατιόντες (τέκνα, εγγονοΙ δισέγγονοι κλπ) με τη βασική αρχή ότι ο εγγύτερος εφόσον ζει αποκλείει τον απώτερο. Η δεύτερη τάξη περιλαμβάνει τη γενιά των γονιών του κληρονομούμενου, δηλαδή τους γονείς τους αδελψούς. Η τρίτη τάξη περιλαμβάνει τους παπούδες και τις γιαγιάδες του κληρονομούμενου. Η τέταρτη τάξη περιλαμβάνει τους προπαπούδες και τις προγιαγιάδες. Η πέμπτη τάξη περιλαμβάνει τον επιζόντα σύζυγο που καλείται ως εξ αδιαθέτου κληρονόμος σε ολόκληρη την κληρονομιά. Η έκτη τάξη περιλαμβάνει το Δημόσιο που κληρονομεί εξ αδιαθέτου.
Το ελληνικό Κληρονομικό Δίκαιο προβλέπει τους νόμιμους κληρονόμους, με δύο τρόπους: βάσει μίας διαθήκης ή εξ΄αδιαθέτου (άνευ διαθήκης).
3)Σε περίπτωση που ο θανών έχει αφήσει διαθήκη, τόσον το κληρονομιαίο περιουσιακό στοιχείο ( η μεταβίβαση του ακινήτου προς το όνομα των κληρονόμων του), όσον και ο επακριβής προσδιορισμός των τμημάτων του, προσδιορίζονται αποκλειστικά από τον ίδιο τον θανόντα και τελούν υπό το ελληνικό κληρονομικό Δίκαιο.
Μετά θάνατον του διαθέτη, η διαθήκη ανεξαρτήτως του κύρος της, θα πρέπει να υποβληθεί προς επικύρωσή της, ενώπιον των ελληνικών Δικαστηρίων ή ενώπιον του αρμόδιου Προξενείου ή Πρεσβείας (προκειμένου το περιεχόμενο της ελληνικής διαθήκης του να καταστεί γνωστό σε όλους).
Υπάρχουν τρία είδη διαθηκών τα οποία απέναντι στον νόμο έχουν και τα τρία την ίδια ισχύ:
-Η δημόσια διαθήκη συντάσσεται με δήλωση του διαθέτη σε συμβολαιογράφο με την παρουσία τριών μαρτύρων ή συντάσσεται ενώπιον δύο συμβολαιογράφων με την παρουσία ενός μάρτυρα. Και στις δύο περιπτώσεις οι μάρτυρες αυτοί δεν επιτρέπεται να είναι συγγενείς του διαθέτη σε ευθεία γραμμή ή εξ αγχιστείας μέχρι τρίτου βαθμού συγγενείας.Ως μάρτυρες δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανήλικοι ή αλλοδαποί.
-Η ιδιόγραφη διαθήκη είναι η πιο απλή μορφή διαθήκης. Γράφεται ολόκληρη από το χέρι του διαθέτη και υπογράφεται από τον ίδιο. Η διαθήκη αυτή μπορεί να φυλαχθεί οπουδήποτε ή να κατατεθεί προς φύλαξη σε συμβολαιογράφο.Είναι ανέξοδη, δεν μαθαίνουν τρίτοι ούτε το περιεχόμενό της, ούτε ότι συντάχθηκε και αναπροσαρμόζεται ανά πάσα στιγμή που ο διαθέτης πιστεύει ότι η τελευταία του βούληση άλλαξε.
-Η μυστική διαθήκη μπορεί να συνταχθεί από τον διαθέτη με δύο τρόπους. Ο πρώτος τρόπος είναι να γραφεί ιδιοχείρως από τον ίδιο τον διαθέτη και να υπογραφεί από αυτόν ή να έχει γραφεί από κάποιον άλλον και βεβαίως να την έχει υπογράψει ο διαθέτης. Και στις δύο περιπτώσεις η μυστική διαθήκη κατατίθεται από τον διαθέτη σε συμβολαιογράφο παρουσία τριών μαρτύρων.
Οι έκτακτες διαθήκες είναι δημόσιες διαθήκες που όμως συντάσσονται με απλούστερο τύπο από εκείνο της δημόσιας διαθήκης, από πρόσωπα που βρίσκονται κάτω από εξαιρετικές περιστάσεις και για το λόγο αυτό δεν μπορούν να συντάξουν εύκολα δημόσια ή μυστική διαθήκη. Ο νόμος θεωρεί ότι η έκτακτη διαθήκη είναι μία λύση έκτακτης ανάγκης και γι' αυτό περιορίζει την ισχύ της στα χρονικά όρια που επιβάλλουν οι περιστάσεις. Έτσι, η έκτακτη διαθήκη θεωρείται ότι δεν συντάχθηκε, εάν περάσουν τρεις μήνες αφότου έπαψαν για το διαθέτη οι περιστάσεις που επιτρέπουν τη σύνταξή της και ο διαθέτης ζει ακόμη. Τα τρία είδη εκτάκτων διαθηκών είναι:
α) Η διαθήκη σε πλοίο, που συντάσσεται από όποιον βρίσκεται σε ελληνικό πλοίο όσο διαρκεί το θαλασσινό ταξίδι.
β)Η διαθήκη σε εκστρατεία ή στρατιωτική διαθήκη συντάσσεται σε περίπτωση εκστρατείας, αποκλεισμού, πολιορκίας ή αιχμαλωσίας από στρατιωτικούς ή εκείνους, που σύμφωνα με τις διατάξεις της στρατιωτικής ποινικής νομοθεσίας υπάγονται στην αρμοδιότητα των στρατοδικείων εκστρατείας.
γ)Η διαθήκη των αποκλεισμένων, είτε επειδή έπεσε αρρώστια στον τόπο όπου διαμένουν, είτε επειδή συντρέχουν άλλες έκτακτες περιστάσεις.
Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΜΑΣΑΝΤΟ : Ο ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΕΦΕΡΕ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΗΤΤΑ ΤΗΣ ΣΕΖΟΝ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
