2013-02-17 08:00:13
Φωτογραφία για Σύνδρομο τής Ύβρεως: Αρρώστια της Εξουσίας
Με τον Λάζαρο Μαύρο

Α Μ Ι Γ Ω Σ ελληνικές οι λέξεις τις οποίες χρησιμοποίησε ο Βρετανός πολιτικός, ιατρός και συγγραφέας Ντέιβιντ Όουεν για τον σημαντικότερο ίσως όρο, το Σύνδρομο της Ύβρεως, που ανέδειξε και στο βιβλίο του «Ασθενείς ηγέτες στην εξουσία - πόσο οι αρρώστιες επηρέασαν τους πολιτικούς τα τελευταία 100 χρόνια» (εκδ. Καστανιώτη 2009): «The Hubris Syndrome». Mε το ίδιο νόημα που η Ύβρις πρωτοπροσδιορίστηκε από τους αρχαίους Έλληνες. Όπως π.χ. αναβλύζει στην τραγωδία «Πέρσαι» 472 π.Χ. του Αισχύλου, διαπραχθείσα η Ύβρις, από τον «υπερφρονήσαντα» στην αλαζονεία του Ξέρξη.

Ορθώς ο Όουεν παρατηρεί ότι «μπορεί η ίδια η εξουσία να επιφέρει αλλαγές στη διανοητική κατάσταση του ατόμου, που εκδηλώνονται με τη μορφή υβριστικής συμπεριφοράς […] Το Σύνδρομο της Ύβρεως επηρεάζει όσους αποκτούν εξουσία […]

Η πορεία του υβριστή της αρχαίας τραγωδίας είναι πανομοιότυπη με τη ζωή εκείνων των πολιτικών που, γεμάτοι αυτοπεποίθηση για τις επιτυχίες τους, περιφρονούν τις εισηγήσεις που διαφωνούν με τις πεποιθήσεις τους - όποτε δηλαδή [κατα]δέχονται εισηγήσεις από τρίτους - και οι οποίοι αρχίζουν να συμπεριφέρονται με τρόπο που μοιάζει να αψηφά την ίδια την πραγματικότητα».


Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ παραθέτει έναν κατάλογο από 14 συμπεριφορές - συμπτώματα του Συνδρόμου της Ύβρεως. Γράφει δε ότι, για να γίνει διάγνωση αν ένα άτομο πάσχει από το εν λόγω σύνδρομο, πρέπει να εμφανίζει τουλάχιστον τρία από τα [14] συμπτώματα. Η έκταση της στήλης δεν αρκεί για τον κατάλογο. Είν’ όμως φανερό ότι πρόκειται για «ασθένεια» που γεννά η ίδια η εξουσία σε όποιον φορέα της παραζαλίζεται στην αλαζονεία του, δεν αυτοπειθαρχεί στην πανάρχαια σοφία σεβασμού του μέτρου, του «μηδέν άγαν», καβαλά το καλάμι κατά το δη λεγόμενον «Το Σύνδρομο της Ύβρεως δεν κατατάσσεται στα σύνδρομα της προσωπικότητας. Δύναται να εκδηλωθεί σε οποιονδήποτε ηγέτη, μόνο όταν αυτός ανέλθει στην εξουσία -συνήθως όχι αμέσως- και συχνά υποχωρεί με την απώλεια της εξουσίας. Από μια άποψη είναι αρρώστια της θέσης και του ατόμου. Οι πιθανότητες εκδήλωσης του συνδρόμου σχετίζονται άμεσα με τις περιστάσεις κατά τις οποίες το άτομο ασκεί την εξουσία. Οι κυριότεροι εξωτερικοί παράγοντες είναι […] η συντριπτική επιτυχία κατά την άνοδο ή την άσκηση της εξουσίας, η ύπαρξη πολιτικού πλαισίου που προβλέπει ελάχιστους περιορισμούς για τον ηγέτη και η διάρκεια παραμονής στην εξουσία» (σελ. 33). Το Σύνδρομο της Ύβρεως ενός ηγέτη, το πληρώνει, περισσότερο κι από τον ίδιο, ο λαός που τον ανέδειξε στην εξουσία, τον ανέχθηκε και δεν τον απαλλάχθηκε εγκαίρως, δείχνει επίσης το βιβλίο του Όουεν…

ΕΡΩΤΗΣΗ Όσοι, λοιπόν, ενδιατρίψουν περισσότερο στη μελέτη του Συνδρόμου της Ύβρεως, πιθανός φορέας του οποίου δύναται να αποβεί κάθε εκλελεγμένος οιονεί μονάρχης ΠτΔ, μπορούν να εννοήσουν γιατί η στήλη υποστήριξε ένθερμα, ως αυτοπροστασία του δημοκρατικού πολιτεύματος, τον θεσμό τού Διαρκώς Άμεσα Ανακλητού που υιοθέτησε στις προεκλογικές του εξαγγελίες ο Γ. Λιλλήκας;
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ