2013-02-20 13:05:05
της Κορίνας Καφετζοπούλου
Τι και αν η μάνα του Κώστα φώναζε να μην γίνει ψαράς; Δεν είχε δει την ταλαιπωρία του πατέρα του και της ίδιας που σχεδόν μόνη μεγάλωσε τα πέντε αρσενικά της, επειδή ο πατέρας ταξίδευε για να τα θρέψει;
Έβγαινε στα ανοιχτά με το καΐκι και έλειπε μέρες.
Είχε την αγωνία για τον άντρα της και για τις διαθέσεις της θάλασσας. Στα "χέρια" της ήταν η ζωή του… σε αυτήν που τον μάγεψε, και στον άνεμο … που ώρες ώρες την ξεμυαλίζει και αυτή θεριεύει Τίποτα! Ο Κώστας δεν άκουγε κανέναν. Του άρεσε να είναι μαζί με τον πατέρα του πάνω στο καΐκι. Να ξυπνάνε με τα αστέρια και να φεύγουν για δουλειά. Να μην ακούνε τίποτα, μόνο τους γλάρους και το κύμα. Να μην θωρούν ανθρώπους, μόνο την αστροφεγγιά και τα ψάρια. Να κάθονται μέρες και νύχτες πάνω στο καΐκι, να τρώνε και να ξαποσταίνουν εκεί. Να τους τρώει η αλμύρα, να πονάνε τα δάκτυλα τους από τα παραγάδια.
Μάλλον την ηρεμία της και το απρόσμενο, τη διαδρομή της αγάπησε ο μικρός και άφησε τη στεριά, αποφασίζοντας να ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα και να γίνει ψαράς.
Αυτό είναι το σπίτι του Κώστα , το μικρό τους καΐκι που βγαίνει στα ανοιχτά με τον πατέρα του από όταν ήταν 5χρονών
Επάγγελμα ψαράς….επάγγελμα που απειλείται με εξαφάνιση και πάσχει από αλλαγή φρουράς.
Τον σταυρό τους κάνουν κρυφά οι μάνες για να μην ακολουθήσουν αυτό το τόσο δύσκολο επάγγελμα τα παιδιά τους.
Δε θέλουν να δουν την ταλαιπωρία τους. Είναι και ένα επάγγελμα με μετρημένα μεροκάματα που δεν έχει και τη στήριξη που έχουν άλλα , όπως οι αγρότες ή οι κτηνοτρόφοι, και πλέον δεν έχει και αλιεύματα.
Οι ψαράδες είναι σχεδόν μόνοι …
Αλλά όταν δεθείς με τη θάλασσα … πάει, σε πλανεύει και δεν ακούς κανέναν.
Κάπως έτσι έγινε και με τον Κώστα Ντουζένη, μάλλον τον μικρότερο επαγγελματία ψαρά του Ηρακλείου, μόλις 19 χρονών, οποίος αποφάσισε να ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα του από όταν ήταν 5 χρονών.
Τα υπόλοιπα τέσσερα αρσενικά της οικογένειας ούτε που να την ακούσουν τη θάλασσα, που λέει ο λόγος.
Αυτός όμως είχε το σεβντά της. Για αυτό και ακολουθούσε τον πατέρα του από τόσο μικρός. Πως και πως περίμενε να τον πάρει μαζί του, να βγουν στα ανοιχτά. Να μάθει τα μυστικά πρώτα της θάλασσας και μετά του ψαρέματος.
Να μάθει για το παραγάδι και το καλάρισμα … και αυτό ένα μια μορφή «επιστήμης» είναι. Να ξέρεις, μέσα στο σκοτάδι, πού πρέπει να ρίξεις τα δίχτυα για να έχεις ψαριά.
Και οι επαγγελματίες ψαράδες αυτό το πετυχαίνουν με την εμπειρία και με τη φυσική τους πυξίδα. Δεν υπήρχαν και πάντα τα βυθόμετρα και τα GPS. Έτσι έμαθε και ο Κώστας , που είναι λιγομίλητος όπως όλοι οι ψαράδες.
O Κώστας Ντουζένης είναι ο πιο μικρός επαγγελματίας ψαράς του Ηρακλείου.
Την μέρα που τον συναντήσαμε στο λιμάνι, στο στέκι τους, και περπατήσαμε λίγο μαζί στον Κούλε , είχε νοτιά στα ανοιχτά. Για αυτό και τον πετύχαμε. Ο νοτιάς δεν κάνει για το παραγάδι, μας είπε. Περίμεναν να «γυρίσει» ο καιρός σε βοριά για να βγουν στα ανοιχτά.
Κάθε καιρός έχει το «δικό» του ψαρά, το «δικό» του ψάρι - όπως και κάθε δίχτυ. Νοτιά θέλουν άλλοι για να ψαρεύουν στο γιαλό, βοριά άλλοι για να φεύγουν στα ανοικτά. Κανείς όμως δεν τα βάζει με τον καιρό - αυτός είναι ο κανόνας.
Τον είδαμε εκεί να περιμένει με τα χέρια στις τσέπες και να βλέπει τους μεγαλύτερους, που τον γνωρίζουν από «μικιό».
Ένας συνάδελφος του μόλις είχε βγάλει ένα μαγιάτικο. «Γύρω στα 24 κιλά θα ζυγίζει μαζί με το κεφάλι» είπε, και είχε δίκιο. Ευφορία εκείνη την ώρα στον πάγκο των ψαράδων. Είχε λιακάδα και πελατεία.
-Εσύ γιατί είσαι εδώ; τον ρωτήσαμε
- Μα εμείς ρίχνουμε παραγάδι, μας βολεύει ο βοριάς, ανοιχτά έχει νοτιά. Για αυτό περιμένουμε, να γυρίσει ο καιρός και να φύγουμε, δυο, τρεις ημέρες.
- Και που πάτε;
- Παντού Γαύδο, Χερσόνησο, Μπαλί, Ντία, Ρέθυμνο, Πελοπόννησο…
-Πως ξεκινάει η μέρα σου στο καΐκι ;
-Τη νύχτα… Εμείς ξυπνάμε στις τρεις αν έχουμε κοιμηθεί. Αν δεν έχουμε κοιμηθεί, πάει σερί. Αυτή είναι η ώρα που ξεκινάει το καλάρισμα. Ρίχνουμε στη θάλασσα τα παραγάδια και μόλις βγει ο ήλιος τα σηκώνουμε. Αν είμαστε μακριά ετοιμάζουμε τα παραγάδια μας, αν όχι και βολεύει, επιστρέφουμε. Αλλά τις περισσότερες φορές μένουμε μέσα.
- Και τι κάνεις τόσες ώρες πάνω στο καΐκι; Δε βαριέσαι;
- Τόση δουλειά έχουμε πάνω, πώς να βαρεθώ … Απλά έχουμε άλλους ρυθμούς…
Εκείνη την ημέρα θύμιζε άνοιξη . Πάνω στον πάγκο η ζωή συνεχιζόταν για μερικούς… Όχι όμως και κάτω στο μόλο.
Αρκετοί ψαράδες ήταν πάνω στα καΐκια τους και έκαναν τις δουλειές τους, με την ησυχία τους.
Δεν είχαν και πολύ όρεξη για κουβέντα, ο νοτιάς τους μισούς τους είχε καθηλώσει… ήταν φουρτουνιασμένοι.
O κ. Αριστείδης δεν έμεινε ικανοποιημένος από τη ψαριά του, αυτή τη φορά
Ο κ. Αριστείδης Τσαλίχης από το χθεσινό βράδυ ήταν έξω και επέστρεψε εμφανώς συννεφιασμένος, μπαϊλντισμένος και μόνο με δύο μικρούς κουβάδες ψάρια.
«Δύσκολο το μεροκάματο. Από χθες το βράδυ είμαι έξω. Κοίτα τι έκανα… ο νοτιάς… Μερικοί τραβιούνται όχι όλοι…», είπε και συνέχισε την στρατιά του .
Κάποιος άλλος έφτιαχνε τα δίχτυα του, με ευλάβεια και μαεστρία, όπως τα κορίτσια που κάνουν τα πρώτα τους εργόχειρα με το βελονάκι.
Μόνο που αντί για βελόνες χρησιμοποιούσε τα δάκτυλα του ενός ποδιού και τα χέρια για να τα πλέξει. Τα δίχτυα είναι ακριβά, πρέπει να μάθεις να πλέκεις. Πρώτα πρέπει να μάθεις να πλέκεις μάλλον και μετά να ψαρεύεις - ή το αντίστροφο;
Ο Σύλλογος Eπαγγελματιών Aλιέων Ηρακλείου αριθμεί περίπου 75 μέλη . Οι περισσότεροι είναι μεγάλοι, άλλοι κοντά στα 40 και μόνο τρεις το "νέο αίμα". Ο 19χρονος Κώστας και δυο ακόμη 25αρηδες που συνεχίζουν την πορεία των πατεράδων τους.
Εκείνη την ώρα που πλησιάσαμε προβληματισμένος και ο αντιπρόεδρος.
Είχε θυμώσει με κάποιον περαστικό, που με δηκτικό τρόπο τον κατηγορούσε για το γεγονός ότι οι «ψαράδες βγάζουν λεφτά».
«Μια πάει καλά μια άσχημα. Το χειμώνα μπορεί να περάσουν και 15 ημέρες χωρίς μεροκάματο, άντε να καλύψεις τις υποχρεώσεις και το πετρέλαιο…».
madeincreta.gr
Τι και αν η μάνα του Κώστα φώναζε να μην γίνει ψαράς; Δεν είχε δει την ταλαιπωρία του πατέρα του και της ίδιας που σχεδόν μόνη μεγάλωσε τα πέντε αρσενικά της, επειδή ο πατέρας ταξίδευε για να τα θρέψει;
Έβγαινε στα ανοιχτά με το καΐκι και έλειπε μέρες.
Είχε την αγωνία για τον άντρα της και για τις διαθέσεις της θάλασσας. Στα "χέρια" της ήταν η ζωή του… σε αυτήν που τον μάγεψε, και στον άνεμο … που ώρες ώρες την ξεμυαλίζει και αυτή θεριεύει Τίποτα! Ο Κώστας δεν άκουγε κανέναν. Του άρεσε να είναι μαζί με τον πατέρα του πάνω στο καΐκι. Να ξυπνάνε με τα αστέρια και να φεύγουν για δουλειά. Να μην ακούνε τίποτα, μόνο τους γλάρους και το κύμα. Να μην θωρούν ανθρώπους, μόνο την αστροφεγγιά και τα ψάρια. Να κάθονται μέρες και νύχτες πάνω στο καΐκι, να τρώνε και να ξαποσταίνουν εκεί. Να τους τρώει η αλμύρα, να πονάνε τα δάκτυλα τους από τα παραγάδια.
Μάλλον την ηρεμία της και το απρόσμενο, τη διαδρομή της αγάπησε ο μικρός και άφησε τη στεριά, αποφασίζοντας να ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα και να γίνει ψαράς.
Αυτό είναι το σπίτι του Κώστα , το μικρό τους καΐκι που βγαίνει στα ανοιχτά με τον πατέρα του από όταν ήταν 5χρονών
Επάγγελμα ψαράς….επάγγελμα που απειλείται με εξαφάνιση και πάσχει από αλλαγή φρουράς.
Τον σταυρό τους κάνουν κρυφά οι μάνες για να μην ακολουθήσουν αυτό το τόσο δύσκολο επάγγελμα τα παιδιά τους.
Δε θέλουν να δουν την ταλαιπωρία τους. Είναι και ένα επάγγελμα με μετρημένα μεροκάματα που δεν έχει και τη στήριξη που έχουν άλλα , όπως οι αγρότες ή οι κτηνοτρόφοι, και πλέον δεν έχει και αλιεύματα.
Οι ψαράδες είναι σχεδόν μόνοι …
Αλλά όταν δεθείς με τη θάλασσα … πάει, σε πλανεύει και δεν ακούς κανέναν.
Κάπως έτσι έγινε και με τον Κώστα Ντουζένη, μάλλον τον μικρότερο επαγγελματία ψαρά του Ηρακλείου, μόλις 19 χρονών, οποίος αποφάσισε να ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα του από όταν ήταν 5 χρονών.
Τα υπόλοιπα τέσσερα αρσενικά της οικογένειας ούτε που να την ακούσουν τη θάλασσα, που λέει ο λόγος.
Αυτός όμως είχε το σεβντά της. Για αυτό και ακολουθούσε τον πατέρα του από τόσο μικρός. Πως και πως περίμενε να τον πάρει μαζί του, να βγουν στα ανοιχτά. Να μάθει τα μυστικά πρώτα της θάλασσας και μετά του ψαρέματος.
Να μάθει για το παραγάδι και το καλάρισμα … και αυτό ένα μια μορφή «επιστήμης» είναι. Να ξέρεις, μέσα στο σκοτάδι, πού πρέπει να ρίξεις τα δίχτυα για να έχεις ψαριά.
Και οι επαγγελματίες ψαράδες αυτό το πετυχαίνουν με την εμπειρία και με τη φυσική τους πυξίδα. Δεν υπήρχαν και πάντα τα βυθόμετρα και τα GPS. Έτσι έμαθε και ο Κώστας , που είναι λιγομίλητος όπως όλοι οι ψαράδες.
O Κώστας Ντουζένης είναι ο πιο μικρός επαγγελματίας ψαράς του Ηρακλείου.
Την μέρα που τον συναντήσαμε στο λιμάνι, στο στέκι τους, και περπατήσαμε λίγο μαζί στον Κούλε , είχε νοτιά στα ανοιχτά. Για αυτό και τον πετύχαμε. Ο νοτιάς δεν κάνει για το παραγάδι, μας είπε. Περίμεναν να «γυρίσει» ο καιρός σε βοριά για να βγουν στα ανοιχτά.
Κάθε καιρός έχει το «δικό» του ψαρά, το «δικό» του ψάρι - όπως και κάθε δίχτυ. Νοτιά θέλουν άλλοι για να ψαρεύουν στο γιαλό, βοριά άλλοι για να φεύγουν στα ανοικτά. Κανείς όμως δεν τα βάζει με τον καιρό - αυτός είναι ο κανόνας.
Τον είδαμε εκεί να περιμένει με τα χέρια στις τσέπες και να βλέπει τους μεγαλύτερους, που τον γνωρίζουν από «μικιό».
Ένας συνάδελφος του μόλις είχε βγάλει ένα μαγιάτικο. «Γύρω στα 24 κιλά θα ζυγίζει μαζί με το κεφάλι» είπε, και είχε δίκιο. Ευφορία εκείνη την ώρα στον πάγκο των ψαράδων. Είχε λιακάδα και πελατεία.
-Εσύ γιατί είσαι εδώ; τον ρωτήσαμε
- Μα εμείς ρίχνουμε παραγάδι, μας βολεύει ο βοριάς, ανοιχτά έχει νοτιά. Για αυτό περιμένουμε, να γυρίσει ο καιρός και να φύγουμε, δυο, τρεις ημέρες.
- Και που πάτε;
- Παντού Γαύδο, Χερσόνησο, Μπαλί, Ντία, Ρέθυμνο, Πελοπόννησο…
-Πως ξεκινάει η μέρα σου στο καΐκι ;
-Τη νύχτα… Εμείς ξυπνάμε στις τρεις αν έχουμε κοιμηθεί. Αν δεν έχουμε κοιμηθεί, πάει σερί. Αυτή είναι η ώρα που ξεκινάει το καλάρισμα. Ρίχνουμε στη θάλασσα τα παραγάδια και μόλις βγει ο ήλιος τα σηκώνουμε. Αν είμαστε μακριά ετοιμάζουμε τα παραγάδια μας, αν όχι και βολεύει, επιστρέφουμε. Αλλά τις περισσότερες φορές μένουμε μέσα.
- Και τι κάνεις τόσες ώρες πάνω στο καΐκι; Δε βαριέσαι;
- Τόση δουλειά έχουμε πάνω, πώς να βαρεθώ … Απλά έχουμε άλλους ρυθμούς…
Εκείνη την ημέρα θύμιζε άνοιξη . Πάνω στον πάγκο η ζωή συνεχιζόταν για μερικούς… Όχι όμως και κάτω στο μόλο.
Αρκετοί ψαράδες ήταν πάνω στα καΐκια τους και έκαναν τις δουλειές τους, με την ησυχία τους.
Δεν είχαν και πολύ όρεξη για κουβέντα, ο νοτιάς τους μισούς τους είχε καθηλώσει… ήταν φουρτουνιασμένοι.
O κ. Αριστείδης δεν έμεινε ικανοποιημένος από τη ψαριά του, αυτή τη φορά
Ο κ. Αριστείδης Τσαλίχης από το χθεσινό βράδυ ήταν έξω και επέστρεψε εμφανώς συννεφιασμένος, μπαϊλντισμένος και μόνο με δύο μικρούς κουβάδες ψάρια.
«Δύσκολο το μεροκάματο. Από χθες το βράδυ είμαι έξω. Κοίτα τι έκανα… ο νοτιάς… Μερικοί τραβιούνται όχι όλοι…», είπε και συνέχισε την στρατιά του .
Κάποιος άλλος έφτιαχνε τα δίχτυα του, με ευλάβεια και μαεστρία, όπως τα κορίτσια που κάνουν τα πρώτα τους εργόχειρα με το βελονάκι.
Μόνο που αντί για βελόνες χρησιμοποιούσε τα δάκτυλα του ενός ποδιού και τα χέρια για να τα πλέξει. Τα δίχτυα είναι ακριβά, πρέπει να μάθεις να πλέκεις. Πρώτα πρέπει να μάθεις να πλέκεις μάλλον και μετά να ψαρεύεις - ή το αντίστροφο;
Ο Σύλλογος Eπαγγελματιών Aλιέων Ηρακλείου αριθμεί περίπου 75 μέλη . Οι περισσότεροι είναι μεγάλοι, άλλοι κοντά στα 40 και μόνο τρεις το "νέο αίμα". Ο 19χρονος Κώστας και δυο ακόμη 25αρηδες που συνεχίζουν την πορεία των πατεράδων τους.
Εκείνη την ώρα που πλησιάσαμε προβληματισμένος και ο αντιπρόεδρος.
Είχε θυμώσει με κάποιον περαστικό, που με δηκτικό τρόπο τον κατηγορούσε για το γεγονός ότι οι «ψαράδες βγάζουν λεφτά».
«Μια πάει καλά μια άσχημα. Το χειμώνα μπορεί να περάσουν και 15 ημέρες χωρίς μεροκάματο, άντε να καλύψεις τις υποχρεώσεις και το πετρέλαιο…».
madeincreta.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΘΕΡΜΗ ΥΠΟΔΟΧΗ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ ΣΕ ΜΠΟΑΤΕΝΓΚ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ