2013-03-06 00:07:53
Όταν πρωτοείδα στο fb το εξώφυλλο η αλήθεια είναι πως ταράχτηκα. Όπως και να το κάνουμε είναι μια εικόνα που προξενεί έντονα συναισθήματα, μια εικόνα την οποία δύσκολα προσπερνάς. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν πρώτα απ' όλα με τα πιο εύκολα (αν και προκαταβολικά διευκρινίζω πως εδώ μιλώ εξ ονόματός μου και δικές μου σκέψεις και μόνο μεταφέρω): είναι ένα εξώφυλλο που φτιάχτηκε για να προκαλέσει συζήτηση, προσοχή, ντόρο, αντιδράσεις; Προφανώς και είναι. Αυτό εξυπηρετεί το στόχο του περιοδικού να γίνει περισσότερο γνωστό και να πουλήσει περισσότερα τεύχη; Προφανώς και τον εξυπηρετεί, ως επιδίωξη τουλάχιστον. Είναι λοιπόν θεμιτό ή κατακριτέο να χρησιμοποιεί το περιοδικό τα εξώφυλλά του για να πουλήσει; Ενδεχομένως αν κάποιος είναι ιδιαίτερα πουρίστας να πει πως, όχι, το περιοδικό πρέπει να στηριχθεί στην ύλη του και μόνο, πρέπει να πουλήσει ό,τι πουλήσει με την αξία του περιεχομένου του και μόνο, πρέπει να κάθεται ήσυχο στη γωνία του και με κατεβασμένο το βλέμμα να περιμένει να το αγοράσει ο κόσμος
. Αν δεν το αγοράσει, θα έχει τουλάχιστον προσπαθήσει τίμια και λεβέντικα, δεν θα έχει προβεί σε τερτίπια. Κατά τη γνώμη μου ένας τέτοιος ευσεβισμός είναι η πιο λάθος προσέγγιση, κουβαλώντας ίσως από πίσω της όχι την επιθυμία να εδραιωθεί μια διαφορετικού τύπου φωνή στον χώρο, αλλά αντίθετα την συνειδητή ή ασυνείδητη επιθυμία να μην τα καταφέρει και να επιβεβαιώσει την αυτοεκπληρούμενη προφητεία πως στον χώρο του Τύπου μπορεί να επιβιώνουν μόνο μεγαλοεπιχειρηματίες.
Τελειώνοντας με τα εύκολα, ας πάμε στα πιο δύσκολα: έστω πως σαν γενική αρχή είναι οκ τα εξώφυλλα να προβοκάρουν, έστω ακόμα πως το εξώφυλλο του κάθε τεύχους δεν είναι κάτι ξεκομμένο από την ύλη του περιοδικού αλλά τμήμα της πρότασής του, τμήμα της συνολικής του ταυτότητας, έστω και κατ' ανάγκη το πιο αβανταδόρικο και λιγότερο βαθυστόχαστο τμήμα του, μήπως το συγκεκριμένο εξώφυλλο το παρακάνει, φεύγει από τα όρια, σοκάρει για χάρη του σοκ, χωρίς να έχει να πει κάτι άλλο πέραν από το σοκ; Πρώτον, το εξώφυλλο δεν είναι ξεκάρφωτο, μέσα στο περιοδικό υπάρχει άρθρο με τίτλο «Σταματήστε τα βασανιστήρια, κύριε Σαμαρά!». Δεύτερον, ο τρόπος που ερμηνεύω εγώ το σοκ που προκαλεί το εξώφυλλο είναι πως δεν πρόκειται για μια σαπουνόφουσκα άνευ ουσίας, αλλά αντίθετα για μια εικόνα που σε βάζει σε μια σειρά από σκέψεις: Αν οφείλει να γίνεται απόλυτα σεβαστή η εικόνα ενός προσώπου (και να μην εμφανίζεται καταχτυπημένη και αλλοιωμένη), πόσο περισσότερο σεβαστό οφείλει να γίνεται το ίδιο το ανθρώπινο πρόσωπο (και να μην χτυπιέται στα αλήθεια με βαναυσότητα); Σε μια δημοκρατία το πρόσωπο του Πρωθυπουργού έχει περισσότερη ιερότητα από το πρόσωπο και του τελευταίου κρατουμένου; Αυτή η εικόνα που την βλέπεις και ξέρεις πως είναι ψέμματα και παραταύτα σοκάρεσαι, τι άραγε πρέπει να σημαίνει για τις εικόνες εκείνες που τις βλέπεις και ξέρεις πως είναι αλήθεια; Αν στραπατσάρεται το πρόσωπο της δημοκρατίας όταν κρατικά όργανα βασανίζουν κρατούμενους, το ελάχιστο που μπορεί να κάνει αυτή η δημοκρατία είναι να κοιτάξει τον εαυτό της στον καθρέφτη του συγκεκριμένου εξώφυλλου. Και να τρομάξει. Όχι για να μην ασκηθεί εις βάρος της βία. Αλλά για να πάψει να την ασκεί αυτή, με τον βαθιά αντισυνταγματικό τρόπο που την ασκεί.
Old Boy
Τελειώνοντας με τα εύκολα, ας πάμε στα πιο δύσκολα: έστω πως σαν γενική αρχή είναι οκ τα εξώφυλλα να προβοκάρουν, έστω ακόμα πως το εξώφυλλο του κάθε τεύχους δεν είναι κάτι ξεκομμένο από την ύλη του περιοδικού αλλά τμήμα της πρότασής του, τμήμα της συνολικής του ταυτότητας, έστω και κατ' ανάγκη το πιο αβανταδόρικο και λιγότερο βαθυστόχαστο τμήμα του, μήπως το συγκεκριμένο εξώφυλλο το παρακάνει, φεύγει από τα όρια, σοκάρει για χάρη του σοκ, χωρίς να έχει να πει κάτι άλλο πέραν από το σοκ; Πρώτον, το εξώφυλλο δεν είναι ξεκάρφωτο, μέσα στο περιοδικό υπάρχει άρθρο με τίτλο «Σταματήστε τα βασανιστήρια, κύριε Σαμαρά!». Δεύτερον, ο τρόπος που ερμηνεύω εγώ το σοκ που προκαλεί το εξώφυλλο είναι πως δεν πρόκειται για μια σαπουνόφουσκα άνευ ουσίας, αλλά αντίθετα για μια εικόνα που σε βάζει σε μια σειρά από σκέψεις: Αν οφείλει να γίνεται απόλυτα σεβαστή η εικόνα ενός προσώπου (και να μην εμφανίζεται καταχτυπημένη και αλλοιωμένη), πόσο περισσότερο σεβαστό οφείλει να γίνεται το ίδιο το ανθρώπινο πρόσωπο (και να μην χτυπιέται στα αλήθεια με βαναυσότητα); Σε μια δημοκρατία το πρόσωπο του Πρωθυπουργού έχει περισσότερη ιερότητα από το πρόσωπο και του τελευταίου κρατουμένου; Αυτή η εικόνα που την βλέπεις και ξέρεις πως είναι ψέμματα και παραταύτα σοκάρεσαι, τι άραγε πρέπει να σημαίνει για τις εικόνες εκείνες που τις βλέπεις και ξέρεις πως είναι αλήθεια; Αν στραπατσάρεται το πρόσωπο της δημοκρατίας όταν κρατικά όργανα βασανίζουν κρατούμενους, το ελάχιστο που μπορεί να κάνει αυτή η δημοκρατία είναι να κοιτάξει τον εαυτό της στον καθρέφτη του συγκεκριμένου εξώφυλλου. Και να τρομάξει. Όχι για να μην ασκηθεί εις βάρος της βία. Αλλά για να πάψει να την ασκεί αυτή, με τον βαθιά αντισυνταγματικό τρόπο που την ασκεί.
Old Boy
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
