2013-04-20 00:01:47
Συνεχίζοντας την περιήγησή στα όσα μέχρι στιγμής ισχύουν εκτός της Ελληνικής επικράτειας, στο παρόν παρατίθενται οι κανόνες και οι πρακτικές συγχρηματοδότησης των παροχών α΄ και β΄βάθμιας περίθαλψης και δαπανών που σχετίζονται με την διατήρηση του επιπέδου υγείας ατόμων που αντιμετωπίζουν τις συνέπειες χρονίων νοσημάτων.
Σε γενικές γραμμές, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, εκτός εξαιρέσεων, το σύνολο των οικονομικών απαιτήσεων καλύπτεται από την Γενική φορολογία, τα Ασφαλιστικά Ταμεία, την Αυτοδιοίκηση και την ιδιωτική ασφάλιση.
Παρόλα αυτά, οι δαπάνες Υγείας, όπως και οι συνταξιοδοτικές παροχές, βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των συμβουλίων και των φορέων δεκάδων οργανισμών στα κ-μ της Ε.Ε. αλλά και άλλων χωρών του Ο.Ο.Σ.Α.
Η γήρανση του ευρωπαϊκού πληθυσμού, η ανατροπή της πυραμίδας των ηλικιών, η ανεργία και το αυξανόμενο κόστος λόγω νέων φαρμακευτικών σκευασμάτων και εισαγωγής νέων βιο-ιατρικών τεχνολογιών, συναποτελούν το puzzle των προβλημάτων που προκύπτουν απαιτώντας, αν όχι άμεση λύση, τουλάχιστον την μεταφορά της κρίσης στο άμεσο μέλλον, με την ελπίδα της οικονομικής ανάκαμψης.
Πίνακας 1: Εισφορές,όρια και διανομή στην Ε.Ε. Κ-ΜΕισφορέςΌριοΕΕ/ERΑυστρία(μ.ό) 7,5%Ναι(μ.ο) 50:50Βέλγιο37,80%EE/ER,CS:Όχι65,5-34,5 CS:7,3% SE:19,6%SE:ΝαιCS:52-48Βουλγαρία6%Όχι50:50 (στο παρελθόν: 70:30)ΚύπροςEE/ER:12,6% ΕΕ/ER:Ναι50:50 SE:11,6% V:10% ΤσεχίαEE/ER:13,5%EE/ΕR:Όχι66:33 SE:στο 50% (net*)SE:Ναι Εσθονία13%Όχι100:0 13,5% **Όχι94:6ΓαλλίαCSG:5,25% Συντ/Επιδ/χοι:3,95% Γερμανία15%Ναι50:50Ελλάδα6,45%(μισθωτοί/ΙΚΑ)Ναι66:33Ουγγαρία15%Όχι73:27 Πλέον 7,72/μήνα (ER) ΛεττονίαΜερίδιο στον Φ.Ε***Όχι0:100 ER:3%Όχι100:0Λιθουανία30%(ΕΕ,SE) Φ.Ε. F,SMU: 3,5 & 1,5% Φ.Ε. Λοιποί: 10% μέσων αμοιβών Λουξεμβούργο5,40%Ναι50:50 EE/ER:6,5% SE:4,4%Ναι50:50ΟλλανδίαP:6,5% κύριας σύνταξης+4,4% επικουρικής 18+:1106/ετησίως (μ.ό) Πολωνία9%Όχι0:100Ρουμανία13,50%Όχι52:48ΣλοβακίαEE/ΕR,SE:14%Ναι71:29 Ανάπηροι: 7% EE/ER,SE:12,92% αποδοχών ήΌχι51:49Σλοβενίαεπιδόματος ασθενείας F:6,36% βασικής/αναπηρικής σύνταξης * Καθαρό Εισόδημα ΕΕ:Μισθωτοί ER:Εργοδότες CS:Δημ.Υπάλληλοι **Χαμηλόμισθοι: μειωμένη εισφορά CSG:Contribution Sociale Generalisee *** Φόρος Εισοδήματος F:Αγρότες P:Συντ/χοι EE:Ελ.Επαγγελματίες SMU:Μικροκαλλιεργητές V:Προαιρετική εισφορά
Το πρόβλημα της «Ισότητας»
Μεταξύ των κ-μ, η ανάλυση, σε ό,τι αφορά στις περιπτώσεις υψηλού κ/κ εισοδήματος, οι εισφορές ποικίλουν από αναλογικές (Γαλλία) ή ελαφρώς μειούμενες (Γερμανία,Ολλανδία),σε αντίθεση με κ-μ όπου το σύστημα βασίζεται κυρίως στην Γενική Φορολογία, είτε προοδευτική (Ιταλία,Μ.Βρεττανία) είτε αναλογική (Ισπανία) είτε έντονα ή προοδευτικά μειούμενη (Δανία-Σουηδία ή Φινλανδία-Πορτογαλία,αντίστοιχα). Το γενικό συμπέρασμα είναι πως η ιδιωτική ασφάλιση παίζει ανάλογα σημαντικό ρόλο για την πλειοψηφία του πληθυσμού (Η.Π.Α-Ελβετία) όπου ο θεσμός είναι κυρίαρχος, σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό.
Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένες περιπτώσεις, ο πίνακας που παρατίθεται είναι αρκετά διαφωτιστικός.
Καταρχήν, το ποσοστό της εισφοράς, παρουσιάζει μεγάλη διακύμανση. Το σύνολο του ποσού που αποδίδεται στους Φορείς Ασφάλισης Υγείας,προερχόμενο από την παρακράτηση στις μικτές αποδοχές των μισθωτών και την εργοδοτική εισφορά, φθάνει έως 37,8% (Βέλγιο). Σε ορισμένα κ-μ, η εισφορά περίθαλψης είναι ποσοστό του φόρου εισοδήματος (Λιθουανία)) ή επιβάλλεται επί των κατωτάτων αμοιβών.
Αναφορικά με την «οροφή» των εισφορών, αλλού υφίσταται ενώ αλλού όχι (βλ.Πίνακα). Η διανομή μεταξύ μισθωτού/εργοδότη, σε ό,τι αφορά την εξηρτημένη εργασία, επίσης «παίζει» από 0 (Λεττονία) έως και 100%(Λιθουανία).
Οι επιπτώσεις των πολιτικών αυτών, οπωσδήποτε επηρεάζονται από τις εξελίξεις που αναφέρθηκαν στην αρχή του παρόντος. Σε γενικές γραμμές, οι προοπτικές δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικές για την «υγεία» των Φ.Α.Υ. σε διεθνές επίπεδο.
Πίνακας 2:Κάλυψη κόστους δαπανών περίθαλψης από "αγοραστές" ΧώραΝοσοκομειακήΑ΄βάθμια (GP*)A΄βάθμια(Ε.Ι**)Εργ/κές ΕξετάσειςM.R.I***ΦυσιοθεραπείαΦάρμακαΟπτικάΟδοντιατρική Α΄(1)Οδοντιατρική Β'(2)Ε.Ε. Αυστρία76-99%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%76-99%1-50%100,00%51-75%Βέλγιο76-99%76-99%76-99%76-99%76-99%100,00%76-99%76-99%76-99%76-99%Γαλλία76-99%51-75%51-75%51-75%76-99%1-99%51-75%1-50%1-50%1-50%Γερμανία100,00%76-99%76-99%100,00%100,00%1-99%76-99%1-50%76-99%1-50%Δανία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%1-99%51-75%Δεν καλύπτεται1-50%Δεν καλύπτεταιΕλλάδα76-99%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%1-50%1-50%1-50%Ιρλανδία100,00%Δεν καλύπτεται100,00%100,00%100,00%100%(3)ο/δΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΙσπανία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%76-99%Δεν καλύπτεται100,00%Δεν καλύπτεταιΙταλία100,00%100,00%76-99%76-99%76-99%1-99%100,00%Δεν καλύπτεται1-50%Δεν καλύπτεταιΛουξεμβούργο76-99%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%1-50%51-75%51-75%Μ.Βρεττανία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%Δεν καλύπτεται76-99%76-99%Ολλανδία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%1-99%100,00%Δεν καλύπτεται1-50%Δεν καλύπτεταιΟυγγαρία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%76-99%1-50%1-50%1-50%Πολωνία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%51-75%1-50%100,00%100,00%Πορτογαλία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%1-50%1-50%1-50%1-50%Σλοβακία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%Δεν καλύπτεται76-99%51-75%51-75%51-75%Σουηδία76-99%76-99%76-99%100,00%76-99%Δεν καλύπτεται51-75%Δεν καλύπτεται1-50%1-50%Τσεχία100,00%76-99%76-99%100,00%100,00%100,00%51-75%1-50%1-50%1-50%Φινλανδία76-99%76-99%76-99%76-99%100,00%1-99%51-75%Δεν καλύπτεται76-99%76-99%Εκτός Ε.Ε. Αυστραλία100,00%76-99%76-99%51-75%51-75%1-99%76-99%Δεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΜεξικό100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%Δεν καλύπτεται100,00%Δεν καλύπτεταιΚαναδάς100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%Δεν καλύπτεται51-75%Δεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΝ.Ζηλανδία100,00%51-75%100,00%100,00%76-99%1-99%76-99%Δεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΝορβηγία100,00%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%Δεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΙσλανδία76-99%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%76-99%76-99%76-969%Ιαπωνία76-99%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%Δεν καλύπτεται76-99%76-99%Κορέα76-99%51-75%51-75%76-99%76-99%1-99%51-75%Δεν καλύπτεται51-75%Δεν καλύπτεταιΕλβετία100,00%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%1-50%Δεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΤουρκία100,00%76-99%76-99%100,00%100,00%100,00%76-99%51-75%100,00%51-75% * Γενικοί Ιατροί (1) Εκτός προσθετικών **Ειδικότητες (2) Προσθετικές εργασίες *** Απεικονιστικές Εξετάσεις (τομογραφίες κ.λ.π) (3) Μόνον για χρόνιους πάσχοντες χρήζοντες άμεσης θεραπείας
Η Αγορά ως ρυθμιστής του «παιχνιδιού»
Η αγορά υπηρεσιών υγείας, προσδιορίζεται από τους παρόχους ,τους «αγοραστές» και τους χρηματοδότες της. Ιδιωτικός και Δημόσιος τομέας συγκρούονται, ο καθένας με στόχο την επίτευξη του μέγιστου δυνατού αποτελέσματος. Χωρίς να παραγνωρίζουμε την ισχύ του καθενός, παρατηρούμε πως, το ζήτημα παραμένει ανοικτό, με την έννοια ότι οι διαθέσιμοι πόροι είναι περιορισμένοι και βραχυπρόθεσμα μειούμενοι. Καθ’ημάς, ένα μικρό ποσοστό ασφαλισμένων που ανήκουν στα αποκαλούμενα «ευγενή» ταμεία, απαιτούν ακόμη και σήμερα την εξαίρεσή τους από τις γενικές ρυθμίσεις του Ε.Σ.Υ, επικαλούμενοι την νομική ισχύ των συμβάσεων μεταξύ των συνδικάτων και των επιχειρήσεων (κατά βάση Δ.Ε.Κ.Ο & Τράπεζες). Στον Πίνακα που επισυνάπτεται παρουσιάζεται το εύρος και το είδος της «διάσπασης» της αγοράς, με διαφορετικές κάθε φορά επιπτώσεις.
Η συμμετοχή στην δαπάνη ως αποτρεπτικός παράγων της σπατάλης
Όπου δεν υφίσταται ο μηχανισμός (gatekeeping) και παράλληλα ισχύει ελεύθερη πρόσβαση στις δομές πρωτοβάθμιας περίθαλψης με συστήματα απρόσκοπτης και ανεξέλεγκτης συνταγογράφησης φαρμάκων και έκδοσης παραπεμπτικών για συνεδρίες βιο-ιατρικής τεχνολογίας, τα αποτελέσματα είναι καθοριστικά για τις δαπάνες που εξοφλούν –κυρίως- οι Φ.Α.Υ. Στα μέχρι πρότινος δραστηριοποιούμενα Ταμεία, με ελεύθερη επιλογή ιατρών, αθρόα και πολλές φορές ανεπίτρεπτη κατάχρηση της έλλειψης Μ.Ι.S. (π.χ. γυναικολογικά φάρμακα σε άνδρες ασφαλισμένους, ουρολογικές εξετάσεις (PSA) σε γυναίκες κ.ά), εμφάνιση εκατοντάδων παροχών (π.χ. αναπηρικά αμαξίδια) σε ποσότητες που αναλογούσαν σε πολλαπλάσιο αριθμό ασφαλισμένων κ.τ.λ. είναι απόδειξη της καταστροφικής επίδρασης του «δωρεάν» στον τελικό λογαριασμό. Όπου διαδόθηκε, έστω και η υποψία κατασταλτικού ελέγχου, τα αποτελέσματα ήταν άμεσα αποδοτικά.
Στην φάση που βρισκόμαστε, η πτώση των εισοδημάτων, όσων δεν είναι σε θέση να τα αποκρύψουν ή δεν θέλουν να τα «ξεχάσουν»,απομακρύνει την αναλογική ή και προοδευτική συμμετοχή στις δαπάνες βάσει της οικονομικής τους φαινόμενης δυνατότητας.
Πάντως, οι προκλήσεις είναι διαρκείς και οι συγκρούσεις είναι πλέον «μετωπικές» με αμφότερες τις πλευρές να έχουν απώλειες. Σε κάθε περίπτωση όμως, η διαφύλαξη της Υγείας του συνολικού πληθυσμού εξακολουθεί να είναι αδιαπραγμάτευτη.
Η διεθνής πρακτική
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία από έγκυρες πηγές (ΟΟΣΑ,2010), ο Πίνακας 2 παρουσιάζει τις διαφορές που ισχύουν στην κάλυψη του κόστους περίθαλψης από τους «αγοραστές», του υπολοίπου θεωρούμενου ως «ιδιωτική» συμμετοχή του χρήστη/δικαιούχου.
Πηγές:
-Paris,V-Devaux,M-Wei,L«Health Systems International Characteristics:A survey of 29 OECD countries» (2010)
-Λοπατατζίδης,Αθ: «Μέτρα αναδιοργάνωσης & Εξορθολογισμού Συστήματος Ασφάλισης Υγείας» (2010)
-Mossialos,E-Foubister,Thomson,S: “Financing Health Care in the E.U:Challenges and policy responses» (2009,Εuropean Observatory of Health Systems and Policies)
-Gilardi,F-Fuglister,K-Luyet,St : «Learning and the Conditional Diffusion of health-care cost-sharing policies in Europe (2010)
-Joint Report on Health Systems (European Economy,Occ.Papers, 7/Dec,2010)
-Majo,M-C,Van Soest,A: Ιncome and health care utilization among the 50+ in Europe and the U.S. (NETSPAR,2011)
Πίνακας 3: Μερίδιο συμμετοχής χρηστών & ιδιωτικής ασφάλισης στο κόστος υπηρεσιών περίθαλψης ΧώραΝοσοκομειακή περίθαλψη Διαγνωστικές υπηρεσίες ΠαρατηρήσειςΕ.Ε.OOP*PHI**OOP*PHI** Αυστρία2,50%8,90%13,70%3,90%(2)Βέλγιο17,90%5,90%39,10%2,60%(2)Γαλλία2,60%5,30%9,20%17,90%(2)Γερμανία1,90%9,80%10,10%9,50%(2)Δανία6,50%0,80%2,20%0,00%(1)Ελλάδα9,00%0,00%53,00%0,00%(1)Ιρλανδίαο/δο/δο/δο/δ(2)Ισπανία3,80%5,20%3,00%6,50%(2)Ιταλίαο/δο/δο/δο/δ(2)Λουξεμβούργο2,20%4,00%4,60%0,90%(1)Μ.Βρεττανία1,90%ο/δ2,00%0,00%(1)Ολλανδία0,30%0,00%49,60%0,00%(1)Ουγγαρία7,30%0,10%14,10%0,40%(2)Πολωνία0,60%0,90%6,70%0,40%(2)Πορτογαλία0,30%2,80%ο/δο/δ(1)Σλοβακία15,40%0,00%52,60%0,00%(1)Σουηδία2,70%0,00%3,00%6,50%(1)Τσεχία0,60%0,70%9,30%0,10%(2)Φινλανδία4,80%5,50%8,20%1,80%(2)Εκτός Ε.Ε. Αυστραλία4,10%14,40%4,00%0,00%(2)Μεξικό24,50%0,00%49,60%0,00%(1)Καναδάς2,10%2,30%1,30%0,00%(1)Ν.Ζηλανδία7,20%9,90%5,00%1,10%(2)Νορβηγία0,20%0,00%20,20%0,00%(1)Ισλανδία1,00%0,00%8,20%0,00%(1)Ιαπωνία6,50%11,50%15,90%0,50%(2)Κορέα25,70%9,50%36,10%4,00%(2)Ελβετία6,10%14,50%28,70%10,90%(2)Τουρκία8,70%4,40%42,80%3,00%(1) *Χρήστης/δικαιούχος (1) Υπολογισμοί της έρευνας **Ιδιωτική Ασφάλιση (2) Επίσημα (επιβεβαιωμένα) στοιχεία Πηγή: OΟΣΑ,Έρευνα Συστημάτων Υγείας 29 χωρών (Τεύχος Νο.50,Απρίλιος 2010) (Paris,V - Devaux,M -Wei,L)
Δημήτρης Ν. Πατσάκης
ΤΟ ΒΗΜΑ
medispin
Σε γενικές γραμμές, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, εκτός εξαιρέσεων, το σύνολο των οικονομικών απαιτήσεων καλύπτεται από την Γενική φορολογία, τα Ασφαλιστικά Ταμεία, την Αυτοδιοίκηση και την ιδιωτική ασφάλιση.
Παρόλα αυτά, οι δαπάνες Υγείας, όπως και οι συνταξιοδοτικές παροχές, βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των συμβουλίων και των φορέων δεκάδων οργανισμών στα κ-μ της Ε.Ε. αλλά και άλλων χωρών του Ο.Ο.Σ.Α.
Η γήρανση του ευρωπαϊκού πληθυσμού, η ανατροπή της πυραμίδας των ηλικιών, η ανεργία και το αυξανόμενο κόστος λόγω νέων φαρμακευτικών σκευασμάτων και εισαγωγής νέων βιο-ιατρικών τεχνολογιών, συναποτελούν το puzzle των προβλημάτων που προκύπτουν απαιτώντας, αν όχι άμεση λύση, τουλάχιστον την μεταφορά της κρίσης στο άμεσο μέλλον, με την ελπίδα της οικονομικής ανάκαμψης.
Πίνακας 1: Εισφορές,όρια και διανομή στην Ε.Ε. Κ-ΜΕισφορέςΌριοΕΕ/ERΑυστρία(μ.ό) 7,5%Ναι(μ.ο) 50:50Βέλγιο37,80%EE/ER,CS:Όχι65,5-34,5 CS:7,3% SE:19,6%SE:ΝαιCS:52-48Βουλγαρία6%Όχι50:50 (στο παρελθόν: 70:30)ΚύπροςEE/ER:12,6% ΕΕ/ER:Ναι50:50 SE:11,6% V:10% ΤσεχίαEE/ER:13,5%EE/ΕR:Όχι66:33 SE:στο 50% (net*)SE:Ναι Εσθονία13%Όχι100:0 13,5% **Όχι94:6ΓαλλίαCSG:5,25% Συντ/Επιδ/χοι:3,95% Γερμανία15%Ναι50:50Ελλάδα6,45%(μισθωτοί/ΙΚΑ)Ναι66:33Ουγγαρία15%Όχι73:27 Πλέον 7,72/μήνα (ER) ΛεττονίαΜερίδιο στον Φ.Ε***Όχι0:100 ER:3%Όχι100:0Λιθουανία30%(ΕΕ,SE) Φ.Ε. F,SMU: 3,5 & 1,5% Φ.Ε. Λοιποί: 10% μέσων αμοιβών Λουξεμβούργο5,40%Ναι50:50 EE/ER:6,5% SE:4,4%Ναι50:50ΟλλανδίαP:6,5% κύριας σύνταξης+4,4% επικουρικής 18+:1106/ετησίως (μ.ό) Πολωνία9%Όχι0:100Ρουμανία13,50%Όχι52:48ΣλοβακίαEE/ΕR,SE:14%Ναι71:29 Ανάπηροι: 7% EE/ER,SE:12,92% αποδοχών ήΌχι51:49Σλοβενίαεπιδόματος ασθενείας F:6,36% βασικής/αναπηρικής σύνταξης * Καθαρό Εισόδημα ΕΕ:Μισθωτοί ER:Εργοδότες CS:Δημ.Υπάλληλοι **Χαμηλόμισθοι: μειωμένη εισφορά CSG:Contribution Sociale Generalisee *** Φόρος Εισοδήματος F:Αγρότες P:Συντ/χοι EE:Ελ.Επαγγελματίες SMU:Μικροκαλλιεργητές V:Προαιρετική εισφορά
Το πρόβλημα της «Ισότητας»
Μεταξύ των κ-μ, η ανάλυση, σε ό,τι αφορά στις περιπτώσεις υψηλού κ/κ εισοδήματος, οι εισφορές ποικίλουν από αναλογικές (Γαλλία) ή ελαφρώς μειούμενες (Γερμανία,Ολλανδία),σε αντίθεση με κ-μ όπου το σύστημα βασίζεται κυρίως στην Γενική Φορολογία, είτε προοδευτική (Ιταλία,Μ.Βρεττανία) είτε αναλογική (Ισπανία) είτε έντονα ή προοδευτικά μειούμενη (Δανία-Σουηδία ή Φινλανδία-Πορτογαλία,αντίστοιχα). Το γενικό συμπέρασμα είναι πως η ιδιωτική ασφάλιση παίζει ανάλογα σημαντικό ρόλο για την πλειοψηφία του πληθυσμού (Η.Π.Α-Ελβετία) όπου ο θεσμός είναι κυρίαρχος, σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό.
Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένες περιπτώσεις, ο πίνακας που παρατίθεται είναι αρκετά διαφωτιστικός.
Καταρχήν, το ποσοστό της εισφοράς, παρουσιάζει μεγάλη διακύμανση. Το σύνολο του ποσού που αποδίδεται στους Φορείς Ασφάλισης Υγείας,προερχόμενο από την παρακράτηση στις μικτές αποδοχές των μισθωτών και την εργοδοτική εισφορά, φθάνει έως 37,8% (Βέλγιο). Σε ορισμένα κ-μ, η εισφορά περίθαλψης είναι ποσοστό του φόρου εισοδήματος (Λιθουανία)) ή επιβάλλεται επί των κατωτάτων αμοιβών.
Αναφορικά με την «οροφή» των εισφορών, αλλού υφίσταται ενώ αλλού όχι (βλ.Πίνακα). Η διανομή μεταξύ μισθωτού/εργοδότη, σε ό,τι αφορά την εξηρτημένη εργασία, επίσης «παίζει» από 0 (Λεττονία) έως και 100%(Λιθουανία).
Οι επιπτώσεις των πολιτικών αυτών, οπωσδήποτε επηρεάζονται από τις εξελίξεις που αναφέρθηκαν στην αρχή του παρόντος. Σε γενικές γραμμές, οι προοπτικές δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικές για την «υγεία» των Φ.Α.Υ. σε διεθνές επίπεδο.
Πίνακας 2:Κάλυψη κόστους δαπανών περίθαλψης από "αγοραστές" ΧώραΝοσοκομειακήΑ΄βάθμια (GP*)A΄βάθμια(Ε.Ι**)Εργ/κές ΕξετάσειςM.R.I***ΦυσιοθεραπείαΦάρμακαΟπτικάΟδοντιατρική Α΄(1)Οδοντιατρική Β'(2)Ε.Ε. Αυστρία76-99%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%76-99%1-50%100,00%51-75%Βέλγιο76-99%76-99%76-99%76-99%76-99%100,00%76-99%76-99%76-99%76-99%Γαλλία76-99%51-75%51-75%51-75%76-99%1-99%51-75%1-50%1-50%1-50%Γερμανία100,00%76-99%76-99%100,00%100,00%1-99%76-99%1-50%76-99%1-50%Δανία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%1-99%51-75%Δεν καλύπτεται1-50%Δεν καλύπτεταιΕλλάδα76-99%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%1-50%1-50%1-50%Ιρλανδία100,00%Δεν καλύπτεται100,00%100,00%100,00%100%(3)ο/δΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΙσπανία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%76-99%Δεν καλύπτεται100,00%Δεν καλύπτεταιΙταλία100,00%100,00%76-99%76-99%76-99%1-99%100,00%Δεν καλύπτεται1-50%Δεν καλύπτεταιΛουξεμβούργο76-99%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%1-50%51-75%51-75%Μ.Βρεττανία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%Δεν καλύπτεται76-99%76-99%Ολλανδία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%1-99%100,00%Δεν καλύπτεται1-50%Δεν καλύπτεταιΟυγγαρία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%76-99%1-50%1-50%1-50%Πολωνία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%51-75%1-50%100,00%100,00%Πορτογαλία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%1-50%1-50%1-50%1-50%Σλοβακία100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%Δεν καλύπτεται76-99%51-75%51-75%51-75%Σουηδία76-99%76-99%76-99%100,00%76-99%Δεν καλύπτεται51-75%Δεν καλύπτεται1-50%1-50%Τσεχία100,00%76-99%76-99%100,00%100,00%100,00%51-75%1-50%1-50%1-50%Φινλανδία76-99%76-99%76-99%76-99%100,00%1-99%51-75%Δεν καλύπτεται76-99%76-99%Εκτός Ε.Ε. Αυστραλία100,00%76-99%76-99%51-75%51-75%1-99%76-99%Δεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΜεξικό100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%Δεν καλύπτεται100,00%Δεν καλύπτεταιΚαναδάς100,00%100,00%100,00%100,00%100,00%Δεν καλύπτεται51-75%Δεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΝ.Ζηλανδία100,00%51-75%100,00%100,00%76-99%1-99%76-99%Δεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΝορβηγία100,00%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%Δεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΙσλανδία76-99%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%76-99%76-99%76-969%Ιαπωνία76-99%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%Δεν καλύπτεται76-99%76-99%Κορέα76-99%51-75%51-75%76-99%76-99%1-99%51-75%Δεν καλύπτεται51-75%Δεν καλύπτεταιΕλβετία100,00%76-99%76-99%76-99%76-99%1-99%76-99%1-50%Δεν καλύπτεταιΔεν καλύπτεταιΤουρκία100,00%76-99%76-99%100,00%100,00%100,00%76-99%51-75%100,00%51-75% * Γενικοί Ιατροί (1) Εκτός προσθετικών **Ειδικότητες (2) Προσθετικές εργασίες *** Απεικονιστικές Εξετάσεις (τομογραφίες κ.λ.π) (3) Μόνον για χρόνιους πάσχοντες χρήζοντες άμεσης θεραπείας
Η Αγορά ως ρυθμιστής του «παιχνιδιού»
Η αγορά υπηρεσιών υγείας, προσδιορίζεται από τους παρόχους ,τους «αγοραστές» και τους χρηματοδότες της. Ιδιωτικός και Δημόσιος τομέας συγκρούονται, ο καθένας με στόχο την επίτευξη του μέγιστου δυνατού αποτελέσματος. Χωρίς να παραγνωρίζουμε την ισχύ του καθενός, παρατηρούμε πως, το ζήτημα παραμένει ανοικτό, με την έννοια ότι οι διαθέσιμοι πόροι είναι περιορισμένοι και βραχυπρόθεσμα μειούμενοι. Καθ’ημάς, ένα μικρό ποσοστό ασφαλισμένων που ανήκουν στα αποκαλούμενα «ευγενή» ταμεία, απαιτούν ακόμη και σήμερα την εξαίρεσή τους από τις γενικές ρυθμίσεις του Ε.Σ.Υ, επικαλούμενοι την νομική ισχύ των συμβάσεων μεταξύ των συνδικάτων και των επιχειρήσεων (κατά βάση Δ.Ε.Κ.Ο & Τράπεζες). Στον Πίνακα που επισυνάπτεται παρουσιάζεται το εύρος και το είδος της «διάσπασης» της αγοράς, με διαφορετικές κάθε φορά επιπτώσεις.
Η συμμετοχή στην δαπάνη ως αποτρεπτικός παράγων της σπατάλης
Όπου δεν υφίσταται ο μηχανισμός (gatekeeping) και παράλληλα ισχύει ελεύθερη πρόσβαση στις δομές πρωτοβάθμιας περίθαλψης με συστήματα απρόσκοπτης και ανεξέλεγκτης συνταγογράφησης φαρμάκων και έκδοσης παραπεμπτικών για συνεδρίες βιο-ιατρικής τεχνολογίας, τα αποτελέσματα είναι καθοριστικά για τις δαπάνες που εξοφλούν –κυρίως- οι Φ.Α.Υ. Στα μέχρι πρότινος δραστηριοποιούμενα Ταμεία, με ελεύθερη επιλογή ιατρών, αθρόα και πολλές φορές ανεπίτρεπτη κατάχρηση της έλλειψης Μ.Ι.S. (π.χ. γυναικολογικά φάρμακα σε άνδρες ασφαλισμένους, ουρολογικές εξετάσεις (PSA) σε γυναίκες κ.ά), εμφάνιση εκατοντάδων παροχών (π.χ. αναπηρικά αμαξίδια) σε ποσότητες που αναλογούσαν σε πολλαπλάσιο αριθμό ασφαλισμένων κ.τ.λ. είναι απόδειξη της καταστροφικής επίδρασης του «δωρεάν» στον τελικό λογαριασμό. Όπου διαδόθηκε, έστω και η υποψία κατασταλτικού ελέγχου, τα αποτελέσματα ήταν άμεσα αποδοτικά.
Στην φάση που βρισκόμαστε, η πτώση των εισοδημάτων, όσων δεν είναι σε θέση να τα αποκρύψουν ή δεν θέλουν να τα «ξεχάσουν»,απομακρύνει την αναλογική ή και προοδευτική συμμετοχή στις δαπάνες βάσει της οικονομικής τους φαινόμενης δυνατότητας.
Πάντως, οι προκλήσεις είναι διαρκείς και οι συγκρούσεις είναι πλέον «μετωπικές» με αμφότερες τις πλευρές να έχουν απώλειες. Σε κάθε περίπτωση όμως, η διαφύλαξη της Υγείας του συνολικού πληθυσμού εξακολουθεί να είναι αδιαπραγμάτευτη.
Η διεθνής πρακτική
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία από έγκυρες πηγές (ΟΟΣΑ,2010), ο Πίνακας 2 παρουσιάζει τις διαφορές που ισχύουν στην κάλυψη του κόστους περίθαλψης από τους «αγοραστές», του υπολοίπου θεωρούμενου ως «ιδιωτική» συμμετοχή του χρήστη/δικαιούχου.
Πηγές:
-Paris,V-Devaux,M-Wei,L«Health Systems International Characteristics:A survey of 29 OECD countries» (2010)
-Λοπατατζίδης,Αθ: «Μέτρα αναδιοργάνωσης & Εξορθολογισμού Συστήματος Ασφάλισης Υγείας» (2010)
-Mossialos,E-Foubister,Thomson,S: “Financing Health Care in the E.U:Challenges and policy responses» (2009,Εuropean Observatory of Health Systems and Policies)
-Gilardi,F-Fuglister,K-Luyet,St : «Learning and the Conditional Diffusion of health-care cost-sharing policies in Europe (2010)
-Joint Report on Health Systems (European Economy,Occ.Papers, 7/Dec,2010)
-Majo,M-C,Van Soest,A: Ιncome and health care utilization among the 50+ in Europe and the U.S. (NETSPAR,2011)
Πίνακας 3: Μερίδιο συμμετοχής χρηστών & ιδιωτικής ασφάλισης στο κόστος υπηρεσιών περίθαλψης ΧώραΝοσοκομειακή περίθαλψη Διαγνωστικές υπηρεσίες ΠαρατηρήσειςΕ.Ε.OOP*PHI**OOP*PHI** Αυστρία2,50%8,90%13,70%3,90%(2)Βέλγιο17,90%5,90%39,10%2,60%(2)Γαλλία2,60%5,30%9,20%17,90%(2)Γερμανία1,90%9,80%10,10%9,50%(2)Δανία6,50%0,80%2,20%0,00%(1)Ελλάδα9,00%0,00%53,00%0,00%(1)Ιρλανδίαο/δο/δο/δο/δ(2)Ισπανία3,80%5,20%3,00%6,50%(2)Ιταλίαο/δο/δο/δο/δ(2)Λουξεμβούργο2,20%4,00%4,60%0,90%(1)Μ.Βρεττανία1,90%ο/δ2,00%0,00%(1)Ολλανδία0,30%0,00%49,60%0,00%(1)Ουγγαρία7,30%0,10%14,10%0,40%(2)Πολωνία0,60%0,90%6,70%0,40%(2)Πορτογαλία0,30%2,80%ο/δο/δ(1)Σλοβακία15,40%0,00%52,60%0,00%(1)Σουηδία2,70%0,00%3,00%6,50%(1)Τσεχία0,60%0,70%9,30%0,10%(2)Φινλανδία4,80%5,50%8,20%1,80%(2)Εκτός Ε.Ε. Αυστραλία4,10%14,40%4,00%0,00%(2)Μεξικό24,50%0,00%49,60%0,00%(1)Καναδάς2,10%2,30%1,30%0,00%(1)Ν.Ζηλανδία7,20%9,90%5,00%1,10%(2)Νορβηγία0,20%0,00%20,20%0,00%(1)Ισλανδία1,00%0,00%8,20%0,00%(1)Ιαπωνία6,50%11,50%15,90%0,50%(2)Κορέα25,70%9,50%36,10%4,00%(2)Ελβετία6,10%14,50%28,70%10,90%(2)Τουρκία8,70%4,40%42,80%3,00%(1) *Χρήστης/δικαιούχος (1) Υπολογισμοί της έρευνας **Ιδιωτική Ασφάλιση (2) Επίσημα (επιβεβαιωμένα) στοιχεία Πηγή: OΟΣΑ,Έρευνα Συστημάτων Υγείας 29 χωρών (Τεύχος Νο.50,Απρίλιος 2010) (Paris,V - Devaux,M -Wei,L)
Δημήτρης Ν. Πατσάκης
ΤΟ ΒΗΜΑ
medispin
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Η κρίση έχει επηρεάσει περισσότερο τις γυναίκες
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
