2012-04-03 20:28:47
Μια χούφτα μνημείων της Οθωμανικής εποχής, των οποίων η ύπαρξη έχει παραβλεφθεί εδώ και πολύ καιρό, που βρίσκονται στην Πλάκα, την παλιά κεντρική συνοικία της Αθήνας, έχουν πρόσφατα κάνει εκ νέου την εμφανισή τους στο τοπίο της πολιτιστικής κληρονομιάς της ελληνικής πρωτεύουσας. Αυτό συντελέστηκε εν μέρει με τη σημαντική βοήθεια του προγράμματος Balkan Tale (Ιστορία των Βαλκανίων) -- με άλλα λόγια, ιστορικές διαδρομές για τους ντόπιους κατοίκους ώστε να μάθουν γι' αυτές τις τοποθεσίες.
Μια από αυτές τις περιηγήσεις, την οποία διεξήγαγε ένας εκπαιδευμένος αρχαιολόγος, που έφερε σε επαφή περίπου 50 Αθηναίους ένα ψυχρό πρωί της Κυριακής στις αρχές Μαρτίου έξω από το σταθμό Μοναστηράκι του μετρό στο κέντρο της Αθήνας.
Η εκδήλωση σηματοδότησε την τέταρτη περιήγηση των μνημείων της οθωμανικής και της νεότερης ελληνικής εποχής της Πλάκας. Η περιοχή αυτή συνορεύει με την Ακρόπολη στο κέντρο της Αθήνας προς τα βόρεια και ανατολικά του λόφου, και τα μνημεία της θεωρούνται η πεμπτουσία της κλασικής αρχαιότητας.
Η ιστορία των Βαλκανίων είναι πρόγραμμα του Ινστιτούτου Γκαίτε και είναι περισσότερο γνωστό ως έκθεση φωτογραφίας της κοινής ιστορικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Πέντε βραβευμένοι φωτογράφοι από την Αθήνα, το Βελιγράδι, το Πρίζρεν, τα Σκόπια και τα Τίρανα παρέχουν φωτογραφίες από μουσουλμανικά, χριστιανικά και εβραϊκά μνημεία που βρίσκονται στα Βαλκάνια.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τη διοργανώτρια Σοφία Ευθυμίου, το πρόγραμμα αυτό ενισχύει επίσης τις προσπάθειες για αναζωογόνηση του ενδιαφέροντος των Αθηναίων για το κέντρο της πόλης τους. Οι οργανωτές δήλωσαν πως η επιτυχία της πρωτοβουλίας σημαίνει επίσης ότι θα συνεχιστεί.
Σε μια ευρύτερη κλίμακα, η αύξηση της ευαισθησίας για αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, ανεξάρτητα από την εποχή και τον πολιτισμό που τα παρήγαγε είναι στόχος για ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων, η οποία πολύ συχνά μαστίζεται από ιστορικές, πολιτικές, ακόμη και θρησκευτικές αντιπαλότητες.
Στην Κωνσταντινούπολη ( Ιστανμπούλ), τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι τα τείχη του μεσαιωνικού αυτοκρατορικού βυζαντινού παλατιού, που βρισκόταν σε μια προστατευόμενη ζώνη πρώτου βαθμού στην περίφημη συνοικία Σουλταναχμέτ, κατεδαφίστηκαν για να κατασκευαστεί ένα ξενοδοχείο πέντε αστέρων, παραβιάζοντας το νόμο περί διατήρησης αρχαιολογικών χώρων πολιτιστικής κληρονομιάς, οι αρχαιολόγοι και οι πανεπιστημιακοί εξαγριώθηκαν.
Το περιστατικό προκάλεσε αντιπαράθεση στην Τουρκία για την καλύτερη διατήρηση κάθε πλευράς της ιστορικής μητρόπολης που έχει ηλικία σχεδόν δυόμιση χιλιετιών.
Σε μια συγκεκριμένη περίπτωση, ένα σχέδιο έκθεσης από εμπειρογνώμονες του Αρχαιολογικού Μουσείου της Κωνσταντινούπολης ( Ιστανμπούλ) ανάγκασε το υπουργείο πολιτισμού και τουρισμού να ανακοινώσει την απαγόρευση τέτοιων κατασκευών στο ιστορικό κέντρο της πόλης.
Η προσπάθεια δεν τελείωσε εδώ. Δεκάδες ιστορικοί, αρχιτέκτονες και μελετητές της τέχνης από αρκετά τουρκικά πανεπιστήμια επίσης δημοσίευσαν μια από κοινού δήλωση διμαρτυρόμενοι για την καταστροφή και εκφράζοντας την ανησυχία τους για αυτό που περιγράφουν ως άγνοια της χιλιόχρονης βυζαντινής κληρονομιάς της πόλης. Θύμισαν ότι η ιστορική χερσόνησος όπου βασίλευε η πρωτεύουσα του Βυζαντίου, η Κωνσταντινούπολη, είναι επίσης στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Ο Ζεϊνέπ Αχουνμπάι, καθηγητής αρχιτεκτονικής αποκατάστασης στο Πολυτεχνείο της Κωνσταντινούπολης ( Ιστανμπούλ) δήλωσε στους SETimes πως "αν κάποιος καταστρέφει άφοβα ένα διατηρητέο ιστορικό μνημείο που προστατεύεται βάσει του καταλόγου της παγκόσμιας κληρονομιάς, τότε θα πρέπει να υποθέσουμε ότι αυτό το άτομο είτε είναι αδαής ή θέλει να προκαλέσει".
Το θέμα της διαφύλαξης γνωστών βυζαντινών μνημείων δεν περιορίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις. Αν και ένας αριθμός των καθεδρικών ναών της Βυζαντινής εποχής στην Κωνσταντινούπολη ( Ιστανμπούλ),απέκτησαν ισλαμική ταυτότητα καθώς μετατράπηκαν σε τζαμιά κατά τη διάρκεια της οθωμανικής περιόδου, μια χούφτα από εξέχοντα παραδείγματα, όπως η Αγία Σοφία και η Μονή της Χώρας (Kariye Camii), έχουν μετατραπεί σε μουσεία μετά την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας στην Τουρκία.
Άλλα έχουν αποκτήσει μια "διπλή ταυτότητα" στους ιστορικούς χάρτες, όπως η εκκλησία-τζαμί της Εκκλησίας του Παντοκράτορα, γνωστή και ως Zeyrek Camii (Τέμενος Ζεϊρέκ). Τα οθωμανικά μνημεία που βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας έχουν ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο και σήμερα λειτουργούν ως μουσεία.
Πίσω στην Αθήνα, η ιστορικός Χριστίνα Κουλούρη, η οποία ηγείται της ερευνητικής προσπάθειας του προγράμματος Ιστορία των Βαλκανίων, δήλωσε στους SETimes ότι η μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση της Ελλάδας στα μνημεία της οθωμανικής εποχής, για παράδειγμα, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πολιτική της ΕΕ για την πολιτιστική κληρονομιά, μια πολιτική που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη χρηματοδότηση της ΕΕ.
"Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής [της ΕΕ], επωφελούνται και τα μνημεία της εποχής της Τουρκοκρατίας, καθώς δε γίνεται διάκριση μεταξύ των βυζαντινών και των οθωμανικών μνημείων. Στην πραγματικότητα, ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε αυτή την εποχή δεν έχει αλλάξει τόσο πολύ. Ωστόσο, πρέπει να τονίσω ότι είναι λάθος να συνδέουμε το οτιδήποτε οθωμανικό, όπως κάνουν πολλοί άνθρωποι, με τους Τούρκους. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν ήταν αποκλειστικά τουρκική. Ήταν ένα πολυεθνικό, πολύγλωσσο και πολυ-θρησκευτικό κράτος", είπε.
"Ένα βασικό πρόβλημα είναι η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με αυτήν την εποχή. Όλοι γνωρίζουν την Ακρόπολη, ακόμα και αν δεν έχουν επισκεφθεί ποτέ τον αρχαιολογικό χώρο, αλλά πολύ λίγοι γνώριζαν το [οθωμανικό] χαμάμ στην Πλάκα ή ακόμα και την εποχή και το σκοπό της κατασκευής του. Υπάρχει μια παντελής έλλειψη γνώσης, η οποία δεν είναι κατ 'ανάγκην προκατάληψη. [Οι ιστορικοί περιπάτοι] είναι μια προσπάθεια να μάθουμε καλύτερα την πόλη μας", πρόσθεσε η Κουλούρη.
Το παρόν περιεχόμενο ανατέθηκε για τους SETimes.com.
Μια από αυτές τις περιηγήσεις, την οποία διεξήγαγε ένας εκπαιδευμένος αρχαιολόγος, που έφερε σε επαφή περίπου 50 Αθηναίους ένα ψυχρό πρωί της Κυριακής στις αρχές Μαρτίου έξω από το σταθμό Μοναστηράκι του μετρό στο κέντρο της Αθήνας.
Η εκδήλωση σηματοδότησε την τέταρτη περιήγηση των μνημείων της οθωμανικής και της νεότερης ελληνικής εποχής της Πλάκας. Η περιοχή αυτή συνορεύει με την Ακρόπολη στο κέντρο της Αθήνας προς τα βόρεια και ανατολικά του λόφου, και τα μνημεία της θεωρούνται η πεμπτουσία της κλασικής αρχαιότητας.
Η ιστορία των Βαλκανίων είναι πρόγραμμα του Ινστιτούτου Γκαίτε και είναι περισσότερο γνωστό ως έκθεση φωτογραφίας της κοινής ιστορικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Πέντε βραβευμένοι φωτογράφοι από την Αθήνα, το Βελιγράδι, το Πρίζρεν, τα Σκόπια και τα Τίρανα παρέχουν φωτογραφίες από μουσουλμανικά, χριστιανικά και εβραϊκά μνημεία που βρίσκονται στα Βαλκάνια.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τη διοργανώτρια Σοφία Ευθυμίου, το πρόγραμμα αυτό ενισχύει επίσης τις προσπάθειες για αναζωογόνηση του ενδιαφέροντος των Αθηναίων για το κέντρο της πόλης τους. Οι οργανωτές δήλωσαν πως η επιτυχία της πρωτοβουλίας σημαίνει επίσης ότι θα συνεχιστεί.
Σε μια ευρύτερη κλίμακα, η αύξηση της ευαισθησίας για αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, ανεξάρτητα από την εποχή και τον πολιτισμό που τα παρήγαγε είναι στόχος για ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων, η οποία πολύ συχνά μαστίζεται από ιστορικές, πολιτικές, ακόμη και θρησκευτικές αντιπαλότητες.
Στην Κωνσταντινούπολη ( Ιστανμπούλ), τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι τα τείχη του μεσαιωνικού αυτοκρατορικού βυζαντινού παλατιού, που βρισκόταν σε μια προστατευόμενη ζώνη πρώτου βαθμού στην περίφημη συνοικία Σουλταναχμέτ, κατεδαφίστηκαν για να κατασκευαστεί ένα ξενοδοχείο πέντε αστέρων, παραβιάζοντας το νόμο περί διατήρησης αρχαιολογικών χώρων πολιτιστικής κληρονομιάς, οι αρχαιολόγοι και οι πανεπιστημιακοί εξαγριώθηκαν.
Το περιστατικό προκάλεσε αντιπαράθεση στην Τουρκία για την καλύτερη διατήρηση κάθε πλευράς της ιστορικής μητρόπολης που έχει ηλικία σχεδόν δυόμιση χιλιετιών.
Σε μια συγκεκριμένη περίπτωση, ένα σχέδιο έκθεσης από εμπειρογνώμονες του Αρχαιολογικού Μουσείου της Κωνσταντινούπολης ( Ιστανμπούλ) ανάγκασε το υπουργείο πολιτισμού και τουρισμού να ανακοινώσει την απαγόρευση τέτοιων κατασκευών στο ιστορικό κέντρο της πόλης.
Η προσπάθεια δεν τελείωσε εδώ. Δεκάδες ιστορικοί, αρχιτέκτονες και μελετητές της τέχνης από αρκετά τουρκικά πανεπιστήμια επίσης δημοσίευσαν μια από κοινού δήλωση διμαρτυρόμενοι για την καταστροφή και εκφράζοντας την ανησυχία τους για αυτό που περιγράφουν ως άγνοια της χιλιόχρονης βυζαντινής κληρονομιάς της πόλης. Θύμισαν ότι η ιστορική χερσόνησος όπου βασίλευε η πρωτεύουσα του Βυζαντίου, η Κωνσταντινούπολη, είναι επίσης στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Ο Ζεϊνέπ Αχουνμπάι, καθηγητής αρχιτεκτονικής αποκατάστασης στο Πολυτεχνείο της Κωνσταντινούπολης ( Ιστανμπούλ) δήλωσε στους SETimes πως "αν κάποιος καταστρέφει άφοβα ένα διατηρητέο ιστορικό μνημείο που προστατεύεται βάσει του καταλόγου της παγκόσμιας κληρονομιάς, τότε θα πρέπει να υποθέσουμε ότι αυτό το άτομο είτε είναι αδαής ή θέλει να προκαλέσει".
Το θέμα της διαφύλαξης γνωστών βυζαντινών μνημείων δεν περιορίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις. Αν και ένας αριθμός των καθεδρικών ναών της Βυζαντινής εποχής στην Κωνσταντινούπολη ( Ιστανμπούλ),απέκτησαν ισλαμική ταυτότητα καθώς μετατράπηκαν σε τζαμιά κατά τη διάρκεια της οθωμανικής περιόδου, μια χούφτα από εξέχοντα παραδείγματα, όπως η Αγία Σοφία και η Μονή της Χώρας (Kariye Camii), έχουν μετατραπεί σε μουσεία μετά την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας στην Τουρκία.
Άλλα έχουν αποκτήσει μια "διπλή ταυτότητα" στους ιστορικούς χάρτες, όπως η εκκλησία-τζαμί της Εκκλησίας του Παντοκράτορα, γνωστή και ως Zeyrek Camii (Τέμενος Ζεϊρέκ). Τα οθωμανικά μνημεία που βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας έχουν ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο και σήμερα λειτουργούν ως μουσεία.
Πίσω στην Αθήνα, η ιστορικός Χριστίνα Κουλούρη, η οποία ηγείται της ερευνητικής προσπάθειας του προγράμματος Ιστορία των Βαλκανίων, δήλωσε στους SETimes ότι η μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση της Ελλάδας στα μνημεία της οθωμανικής εποχής, για παράδειγμα, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πολιτική της ΕΕ για την πολιτιστική κληρονομιά, μια πολιτική που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη χρηματοδότηση της ΕΕ.
"Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής [της ΕΕ], επωφελούνται και τα μνημεία της εποχής της Τουρκοκρατίας, καθώς δε γίνεται διάκριση μεταξύ των βυζαντινών και των οθωμανικών μνημείων. Στην πραγματικότητα, ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε αυτή την εποχή δεν έχει αλλάξει τόσο πολύ. Ωστόσο, πρέπει να τονίσω ότι είναι λάθος να συνδέουμε το οτιδήποτε οθωμανικό, όπως κάνουν πολλοί άνθρωποι, με τους Τούρκους. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν ήταν αποκλειστικά τουρκική. Ήταν ένα πολυεθνικό, πολύγλωσσο και πολυ-θρησκευτικό κράτος", είπε.
"Ένα βασικό πρόβλημα είναι η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με αυτήν την εποχή. Όλοι γνωρίζουν την Ακρόπολη, ακόμα και αν δεν έχουν επισκεφθεί ποτέ τον αρχαιολογικό χώρο, αλλά πολύ λίγοι γνώριζαν το [οθωμανικό] χαμάμ στην Πλάκα ή ακόμα και την εποχή και το σκοπό της κατασκευής του. Υπάρχει μια παντελής έλλειψη γνώσης, η οποία δεν είναι κατ 'ανάγκην προκατάληψη. [Οι ιστορικοί περιπάτοι] είναι μια προσπάθεια να μάθουμε καλύτερα την πόλη μας", πρόσθεσε η Κουλούρη.
Το παρόν περιεχόμενο ανατέθηκε για τους SETimes.com.
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Δ.ΡΕΠΠΑΣ: ΟΤΑΝ Ο ΛΑΟΣ ΕΤΡΩΓΕ, ΔΕ ΜΙΛΑΓΕ...
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Χαλκίδα: Ώρες αγωνίας για πατέρα επιχειρηματία
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
