2013-05-27 12:32:57
Ξανθή Γούναρη
Ολες οι χώρες λίγο πολύ έχουν τις δικές τους μπίρες ή, καλύτερα, ένα σημαντικό ποσοστό της κατανάλωσης καλύπτεται από μπίρες με εθνική επωνυμία. Στην Ελλάδα ο «κανόνας» αυτός έπαψε να ισχύει για πολλά χρόνια, με τα ράφια και τα ψυγεία να «φορτώνονται» με ξενόφερτα σήματα από κάθε πιθανή ή απίθανη γωνιά του πλανήτη.
Μέχρι που κάποιοι «ιθαγενείς» ρίσκαραν να ξαναφτιάξουν ελληνικές μπίρες, προσφέροντας κι άλλες επιλογές στον καταναλωτή. Και απ’ ό,τι φαίνεται, αργά αλλά σταθερά ο καταναλωτής τούς το ανταπέδωσε. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η παντοκρατορία των ξένων αρχίζει να υποκαθίσταται με ελληνικά σήματα, «μικρά» και «μεγάλα» κι ενώ η συνολική κατανάλωση υποχωρεί (από 4.150.000 εκατόλιτρα το 2010 η συνολική αγορά υποχώρησε σε περίπου 3.400.000 εκατόλιτρα το 2012) οι εγχώριες μπίρες αυξάνουν τα μερίδιά τους.
Τα τελευταία πέντε έξι χρόνια, όμως, οι Ελληνες ανακάλυψαν και τα προϊόντα της μικροζυθοποιίας. Μιλάμε για μπίρες διαφορετικής γεύσης, που ξεφεύγουν πολύ από τις βαρετές ξανθές του εμπορικού συρμού.
Μια... αφρισμένη μειοψηφία από καθηγητές, φαρμακοποιούς, μαθηματικούς, επιχειρηματίες κ.λπ. τόλμησε να ανατρέψει τα δεδομένα του «μπιρένιου» κόσμου, λανσάροντας μπίρες ελληνικού ταμπεραμέντου.
Παρόλο που οι «ιππότες» της ζυθοποιίας δεν απειλούν την πρωτοκαθεδρία των πολυεθνικών σημάτων, αποτελούν ένα ζωντανό παράδειγμα ότι η παραγωγή μπορεί να ανθήσει ξανά σε αυτόν τον τόπο. Αλλωστε, κατά τα λεγόμενα του Γερμανού δημοσιογράφου από το κανάλι ZDF, ο οποίος επισκέφτηκε τη μικροζυθοποιία Corfu (Κερκυραϊκή Μικροζυθοποιία), «με τέτοιες ενέργειες και τέτοιους μικρούς παραγωγούς, η χώρα μπορεί να βγει ακόμη κι από την κρίση».
Οχι πως λείπουν τα προβλήματα. Το αντίθετο. Γραφειοκρατία, έλλειψη ρευστότητας, επισφάλειες και τόσα άλλα ταλαιπωρούν τους ζυθοποιούς το ίδιο με τους υπόλοιπους Ελληνες επιχειρηματίες, ωστόσο -όπως υποστηρίζει ο Αλέξανδρος Κουμάντος, που πριν από οκτώ χρόνια «ζύμωσε» στη Δραπετσώνα την πρώτη φρέσκια, ελληνική βιολογική μπίρα, παραδοσιακής ζυθοποίησης- «η μικρή έχει μέλλον».
Βεργίνα: Φρουτώδης γεύση από Κομοτηνή
Ενα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα μπίρας που δημιουργήθηκε για να «αγγίξει» την εθνική κοινότητα είναι η Βεργίνα, αγαπημένη των λάτρεων της φρουτώδους γεύσης. Η μπίρα Βεργίνα αποτελεί το βασικό προϊόν της Ζυθοποιίας Μακεδονίας Θράκης Α.Ε., που ιδρύθηκε στην Κομοτηνή πριν από 15 χρόνια.
Βασική εκδοχή της η Weiss με πλούσιο χρώμα και φρουτώδες άρωμα, που θυμίζει γαρίφαλο και μπανάνα. Επονται η κόκκινη με κεχριμπαρένιο χρώμα και άρωμα εξωτικών φρούτων και η Premium Pilsner, με ονομασία Edelsteiner και ανάλαφρη γεύση.
Η Βεργίνα παράγεται από ελληνικό κριθάρι, ενώ η εταιρία ανανεώνει και αναβαθμίζει συνεχώς τον μηχανολογικό της εξοπλισμό, γεγονός που της επέτρεψε (μεταξύ πολλών άλλων) να υπερδιπλασιάσει τον κύκλο των εργασιών της μέσα σε μια πενταετία παρά τη σφοδρότητα της οικονομικής κρίσης.
Craft: Από το Χαλάνδρι ως το τραπεζικό «deal»
Στην κουλτούρα της περιορισμένης και ελεγχόμενης παραγωγής μπίρας «έβαλε» τους Ελληνες ο καθηγητής Πανεπιστημίου Παύλος Εμμανουηλίδης όταν το 1997 -έπειτα από δυσκολίες με τη νομοθεσία και τη γραφειοκρατία- σερβίρισε στο ζυθεστιατόριό του στην πλατεία Χαλανδρίου το πρώτο ποτήρι μπίρα από ελληνική μικροζυθοποιία.
Κάπως έτσι γεννήθηκε η Craft, και με τη συμμετοχή του Σπύρου Θεοδωρόπουλου της Chipita έγινε ευρύτερα γνωστή για τις (συσκευασμένες) μπίρες Craft Pilsner (ξανθιά κλασική Pilsner), Craft Red Ale (κόκκινη μπίρα), CraftWeiss (σταρόμπιρα), Craft Athens Lager (ξανθιά lager) και Craft Black Lager (μαύρη lager).
Η διοίκηση της μικροζυθοποιίας Craft την εποχή αυτή βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με ενδιαφερόμενους στρατηγικούς επενδυτές, προκειμένου να προχωρήσει σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου. Λέγεται ότι στην αύξηση προτίθεται να συμμετάσχει η Attica Ventures (θυγατρική της Attica Bank), η οποία ήδη κατέχει ποσοστό 30% από το 2008, ενώ γίνονται διαπραγματεύσεις για παράλληλη συμμετοχή και με στρατηγικούς επενδυτές από τον ευρύτερο χώρο της ζυθοποιίας και των νερών / αναψυκτικών.
Ο φαρμακοποιός έκανε το μεράκι επάγγελμα
Ολα ξεκίνησαν όταν ο φαρμακοποιός Αλέξανδρος Κουμάντος δοκίμασε για πρώτη φορά μπίρα μικροζυθοποιίας στο Ντόρμουντ της Γερμανίας. Λάτρης της καλής και γευστικής μπίρας, δημιούργησε το 2005 ένα μικρό ζυθοποιείο με έδρα τη Δραπετσώνα, στον Πειραιά και άρχισε να παράγει βιολογική και φρέσκια μπίρα με την παραδοσιακή μέθοδο και τα πιο σύγχρονα μέσα.
Ετσι δημιουργήθηκε η Πειραϊκή, που παράγει μπίρα γι' αυτούς που ξέρουν να επιλέγουν το ποιοτικό, το γευστικό, το εκλεκτό. Η Πειραϊκή Μικροζυθοποιία έκανε την ανατροπή. Πήγε αντίθετα στην εμπορικότητα και στις εύκολες λύσεις και δημιούργησε μπίρες γι' αυτούς που ψάχνουν τον ξεχωριστό συνδυασμό γεύσης και ποιότητας.
Τα προϊόντα της Πειραϊκής Μικροζυθοποιίας προσφέρονται σε δύο τύπους (Pils και Pale Ale), ζυμώνονται και ωριμάζουν σε 6 εβδομάδες ανεξάρτητα από εποχή σε δυο εκδοχές με διαφορετική ετικέτα η καθεμία (φρέσκια και παστεριωμένη). Η Πειραϊκή Μικροζυθοποιία από το φθινόπωρο του 2011 εγκαταστάθηκε σε μια νέα, υπερσύγχρονη μονάδα στη ΒΙΠΕ Λαμίας, ενώ εκτιμάται ότι το 2012 διέθεσε 1.000 περίπου εκατόλιτρα μπίρας.
Κρήτη: Μίνι «θαύματα» στο Ρέθυμνο και τα Χανιά
Το 2001 ο Γερμανός μαθηματικός και πανεπιστημιακός διδάκτορ Bernd Brink και η δικηγόρος Ευαγγελία Παπαδάκη με την ευχή «Und Gott gib Glück und Segen drein» («Και ο Θεός ας δώσει τον πλούτο Του και την ευλογία Του») έφτιαξαν την πρώτη τους βιολογική μπίρα στο Ρέθυμνο. Σε ένα ζυθοποιείο χωρίς κουφώματα, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα (με μία παλιά και μικρή γεννήτρια) και χωρίς τον κατάλληλο ψυκτικό εξοπλισμό (η δεξαμενή ψύχθηκε με παγάκια), έκαναν τα πάντα χειρωνακτικά (κολλούσαν τις ετικέτες, έπλεναν τις φιάλες). Σήμερα με άλλο όνομα -από Ρεθυμνιακή Μπίρα μετονομάστηκε σε Brink’s-, καθώς οι αρμόδιες Αρχές απαγορεύουν πλέον στις ζυθοποιίες τη χρήση γεωγραφικού τοπωνύμιου στα ελληνικά, αναπτύσσουν ένα πρότυπο ζυθοποιείο, παράγοντας δύο τύπους μπίρας (ξανθιά και μαύρη) βιολογικής γεωργίας πιστοποιημένες από τη ΔΗΩ. Εκτιμάται ότι το 2012 η Ρεθυμνιακή Ζυθοποιία διέθεσε 900 περίπου εκατόλιτρα μπίρας.
Περίπου έξι χρόνια αργότερα (2007) ιδρύθηκε ακόμη μια ζυθοποιία στην Κρήτη, η Κρητική Ζυθοποιία (Ι. Λιονάκης & Σία ΟΒΕΕ) με έδρα το Ζουνάκι Κυδωνίας Χανίων, επίσης με την υποστήριξη Γερμανού ζυθοποιού. Η χανιώτικη ζυθοποιία παράγει δύο φρέσκες, αφιλτράριστες και απαστερίωτες μπίρες (χωρίς καμιά επεξεργασία, χωρίς πρόσθετα), τις οποίες προσφέρει μόνο σε βαρέλια 20 λίτρων στην περιοχή των Χανίων. Από το 2008 άρχισε η διάθεση της πρώτης χανιώτικης μπίρας σε φιάλες με το σήμα «Χάρμα» σε δύο τύπους: ξανθιά και μαύρη.
Η «Κερκυραία» Ολυμπιονίκης στο Λονδίνο
Δύο χιλιετηρίδες μετά την νίκη του Κόροιβου στον αγώνα τρεξίματος ενός σταδίου (192 μέτρα) στους πρώτους καταγεγραμμένους Ολυμπιακούς Αγώνες της αρχαιότητας, η Koroibos Ale, μια «ξανθιά» από την Κέρκυρα, θα μείνει στην ιστορία ως η επίσημη μπίρα των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου.
Για την ακρίβεια, η φρέσκια μπίρα Koroibos Ale από την ελληνική Κερκυραϊκή Μικροζυθοποιία που ανήκει στον Σπύρο Καλούδη, τον γιο του Θανάση και τον Κλαύδιο Μουζακίτη, πέρασε το τεστ γευσιγνωσίας της βρετανικής αλυσίδας pubs Wetherspoon (με 1.000 σημεία σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο), εντυπωσιάζοντας τόσο πολύ τους διοργανωτές που την ανακήρυξαν επίσημη μπίρα του δικτύου κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Το στοιχείο που διαφοροποιεί τις μπίρες του Σπύρου Καλούδη από τις υπόλοιπες είναι ότι αποτελούν 100% φυσικά προϊόντα και περιέχουν μόνο αγνές πρώτες ύλες, όπως το λεμόνι της Κέρκυρας, το μέλι της Ερείκουσας κ.ά. Χωρίς να αφαιρεθεί η μαγιά, για να μη χαθούν τα ευεργετικά για την υγεία χαρακτηριστικά, ακόμη και η εμφιάλωσή τους αποτελεί ιεροτελεστία. Και επειδή είναι φρέσκα προϊόντα, έχουν μικρή διάρκεια ζωής και διατηρούνται μόνο στο ψυγείο, όπως το φρέσκο γάλα.
Αν και ο ντόρος γίνεται σήμερα για την Koroibos Ale, ο Σπύρος Καλούδης πιστεύει ότι το μικρό, παραδοσιακό του ζυθοποιείο στον Αρίλλα της Βόρειας Κέρκυρας θα γίνει γνωστό και λόγω της τσιτσιμπίρας με την επωνυμία «1842», μια αγαπημένη κερκυραϊκή γεύση, που κρατάει από τα χρόνια της αγγλικής κυριαρχίας στο νησί.
Στο προϊοντικό χαρτοφυλάκιο της Κερκυραϊκής Μικροζυθοποιίας, την οποία ο Σπύρος Καλούδης δεν θέλει να γιγαντώσει, εκτός της ετικέτας Ionian (ξανθιά, φρέσκια lager και Epos), υπάρχουν και δύο ale αφροζυμωτές μπίρες με την ετικέτα Corfu Beer.
Ρόδος: Παρουσίες με στόχο τον τουρισμό
Από το 2009 η επιχείρηση που δημιούργησε το 1967 στην Ρόδο ο Παντελής Κουγιός (VAP ΚΟΥΓΙΟΣ Α.Ε.) μπήκε στην αγορά μπίρας με θεαματικά αποτελέσματα. Πρώτα κυκλοφόρησε τη VAP Draft Beer σε μεγάλες συσκευασίες 30 και 50 λίτρων, εξυπηρετώντας την τεράστια τουριστική βιομηχανία της Ρόδου, ενώ η VAP Draft Beer κυκλοφόρησε μέσα στο 2012 και σε συσκευασίες γυάλινων φιαλών (330 και 500 γραμμαρίων) καθώς και σε κουτί αλουμινίου 330 γραμμαρίων. Η συνολική ποσότητα που διέθεσε το 2012 εκτιμάται σε 20.000 εκατόλιτρα.
Επίσης με έδρα το νησί της Ρόδου η Ζυθοποιία Magnus Magister έχει καταφέρει να εδραιωθεί στην ελληνική επικράτεια, δημιουργώντας την μπίρα με την απόλυτη γεύση. Η ελληνική μπίρα Magnus Magister πρωταγωνιστεί στην τουριστική αγορά των νησιών και επεκτείνεται σε χώρες του εξωτερικού.
Το 2012 η επιχείρηση πρόσθεσε στην μπίρα Magnus Magister, που παράγει από το 2003, τη Magnus Weiss και τη Magnus Premium. Η εταιρία εκτιμάται ότι το 2012 διέθεσε περισσότερα από 20.000 εκατόλιτρα μπίρας.
Αρωμα μυθολογίας από την Καλαμάτα
Ενα όνομα από την ελληνική μυθολογία επέλεξαν για να βαφτίσουν την μπίρα τους ο Διονύσης Χατζόπουλος και η Μαρία Αναστασιάδου.
Η ΝΕΔΑ, που ονομάστηκε έτσι από το μοναδικό θηλυκό ποτάμι της Μεσσηνίας, που κατά τη μυθολογία ήταν θεότητα των νερών, είναι μια μπίρα με χρυσαφένιο χρώμα που κυκλοφόρησε στην ελληνική αγορά τον Μάρτιο του 2009, κερδίζοντας αμέσως την εκτίμηση του καταναλωτικού κοινού και συγκεκριμένα των Μεσσηνίων, κάνοντάς την την πρώτη επιλογή των προτιμήσεών τους.
Εκτοτε η μπίρα ΝΕΔΑ αποσπάει ολοένα και περισσότερο την προτίμηση των καταναλωτών της Μεσσηνίας (και όχι μόνο) αυξάνοντας την παραγωγή της μέσα σε λίγα χρόνια. Για το 2013 η Μεσσηνιακή Μικροζυθοποιία προγραμματίζει την κυκλοφορία μιας νέας μπίρας που θα προστεθεί στο υφιστάμενο πρόγραμμά της, ενώ εκτιμάται ότι το 2012 διέθεσε 3.000 περίπου εκατόλιτρα.
«Παρέα των τεσσάρων» με βάση στην Τήνο
Η Μικροζυθοποιία Κυκλάδων στην Τήνο γεννήθηκε στη Βαγιά, στον χώρο της παλιάς ταβέρνας Ροδιά, όπου η «παρέα των τεσσάρων» τη μετέτρεψε σε βιοτεχνικό κτίριο διαμορφωμένο ειδικά για να στεγαστεί ο προερχόμενος από τις τέσσερις γωνιές του πλανήτη ογκώδης εξοπλισμός του ζυθοποιείου. Οπως λένε οι τέσσερις (η δημοσιογράφος Μάγια Τσόκλη, ο Αλέξανδρος Κουρής, γνωστός στον χώρο του στρατηγικού marketing του τουρισμού και της γαστρονομίας, η Ελίνα και ο Κωστής Δάλλας), η μπίρα Νήσος είναι το επιστέγασμα της επιθυμίας τους να συνδυάσουν μια δημιουργική και παραγωγική δραστηριότητα με έναν ελληνικό τόπο που αγαπούν και με ανθρώπους που τους εμπνέουν. Η μικροζυθοποιία έχει τη δυνατότητα να παράγει έως και 2.000 λίτρα την ημέρα, χρησιμοποιώντας άριστης ποιότητας και μόνο φυσικά συστατικά, ενώ ακολουθεί τον παραδοσιακό, αργό τρόπο ωρίμανσης. Η μπίρα είναι απαστερίωτη, για να διατηρεί τη διατροφική της αξία, φιλτραρισμένη, με ισορροπημένη γεύση και άρωμα.
Τα «γαϊδούρια», το ηφαίστειο, η Χίος, η... καθημερινή και ο «Καναδός»
Τρελό γαϊδούρι
Ενας Σέρβος ζυθοποιός, ο Boban Κrunic, ένας Αγγλος οινέμπορος & home-brewer aficionado, ο Steve Daniel, μια πολυτάλαντη Αμερικανίδα, η Majda Anderson, & ένας Ελληνας οινολόγος και οινοπαραγωγός, ο Γιάννης Παρασκευόπουλος, συνθέτουν το πολυπολιτισμικό εταιρικό σχήμα της νεοσύστατης Ζυθοποιίας Σαντορίνης, ελπίζοντας να προσθέσουν κάτι διαφορετικό στον μπιρένιο κόσμο μας.
Στον παραδοσιακό οικισμό της Μέσα Γωνίας της Σαντορίνης στήθηκε το πολύ μικρό αυτό ζυθοποιείο που συνδυάζει το νερό του ηφαιστειακού νησιού με τα πραγματικά σπάνια είδη λυκίσκου από την Τσεχία, τη Σλοβενία, μέχρι το Ορεγκον και τη Νέα Ζηλανδία, δημιουργώντας τρία... γαϊδουράκια, το ατίθασο Yellow Donkey, το αρωματικό Red Donkey και το σπάνιο Crazy Donkey.
Μπίρα για το χρέος του άλλου
Μέλι από τη Σαντορίνη, κίτρο από τη Νάξο, λυκίσκος και νερό φιλτραρισμένο σε ηφαιστειακή πέτρα είναι τα συστατικά της μπίρας Volkan. Πίσω από τις δύο εκρηκτικές ετικέτες, την ξανθή Pilsner και τη σκουρόχρωμη Weiss, βρίσκεται ο Peter Nomikos, ένας Σαντορινιός απόγονος πέντε γενεών οινοποιών, που ζούσε στο Λονδίνο.
Ούτε ένα χρόνο στην αγορά η ηφαιστειακή μπίρα της Σαντορίνης κατέχει και τη σημαντική ιδιαιτερότητα ότι αποτελεί το πρώτο πιστοποιημένο προϊόν της (μη κυβερνητικής, μη κερδοσκοπικής, μη πολιτικής) κίνησης GDF (GreeceDeptFree), προσφέροντας το 50% των κερδών της για την αποπληρωμή του ελληνικού χρέους.
Χιώτικη και φρέσκια
Εδώ και έναν χρόνο και η μυρωδάτη Χίος απέκτησε παρουσία στον κατάλογο της ελληνικής παραγωγής μπίρας. Η Μπίρα Χίου, που παράγεται στον Κάμπο από εκλεκτές ποικιλίες βύνης και ολόκληρο λυκίσκο, ζυμώνεται και ωριμάζει σε περιορισμένης ποσότητας παρτίδες, χωρίς καμία προσθήκη συντηρητικών ή άλλων πρόσθετων.
Εμφιαλώνεται πάντα αφιλτράριστη και απαστερίωτη για να διατηρεί όλη τη γεύση και τα χαρακτηριστικά μιας πραγματικής μπίρας, ενώ κάθε παρτίδα είναι μοναδική.
Μια Δευτέρα την Πέμπτη
Τα αδέλφια Σοφοκλή (χημικός, οινολόγος) και Γιώργος (οικονομολόγος) Παναγιώτου το καλοκαίρι του 2009 ίδρυσαν την πρότυπη μικροζυθοποιία Septem με έδρα το Αυλωνάρι Ευβοίας. Η Μικροζυθοποιία Septem (δηλαδή το επτά στα λατινικά, που συμβολίζει τον αριθμό της δημιουργίας) παράγει φρέσκια, μη παστεριωμένη μπίρα, που κυκλοφορεί σε διάφορους τύπους, οι οποίοι αντιστοιχούν σε διάφορες ημέρες της εβδομάδος ή εποχές: SeptemΜonday's - Pilsner, SeptemFriday’s - Pale Ale, Septem Thursday's Red Ale, SeptemSunday’s - Honey Golden Ale, Septem Seasonal Winter Porter (η πρώτη ελληνική μαύρη μπίρα τύπου Porter).
Ντόπια μπίρα από έναν Καναδό
Εκτός από τα αργίτικα πεπόνια υπάρχει και η αργίτικη μπίρα, η Ζέος, δημιούργημα των Κρις Παπαδήμας (ομογενής από τον Καναδά), Ντέιβιντ Γουντ (η «ψυχή» της μικροζυθοποιίας) και Μπάρι Μιούρεϊ. Η ζυθοποιία ιδρύθηκε το 1999 και πρόσφερε στην τοπική αγορά φρέσκια απαστερίωτη μπίρα, με σύντομη ημερομηνία λήξης, αλλά εξαιρετική γεύση. Το μπουκάλι της Ζέος είναι στολισμένο με την ελληνική σημαία, ενώ κυκλοφορεί η ΖΕΟΣ Pilsner (χωρίς παστερίωση), η ΖΕΟΣ BlackMakSchwarzbier (σταρένια με μαγιά) και η ΖΕΟΣ BlueMak (μακεδονική συνταγή). Εκτιμάται ότι το 2012 η εταιρία διέθεσε 2.100 περίπου εκατόλιτρα ζύθου.
Ξανθή Γούναρη
δημοκρατία
InfoGnomon
Ολες οι χώρες λίγο πολύ έχουν τις δικές τους μπίρες ή, καλύτερα, ένα σημαντικό ποσοστό της κατανάλωσης καλύπτεται από μπίρες με εθνική επωνυμία. Στην Ελλάδα ο «κανόνας» αυτός έπαψε να ισχύει για πολλά χρόνια, με τα ράφια και τα ψυγεία να «φορτώνονται» με ξενόφερτα σήματα από κάθε πιθανή ή απίθανη γωνιά του πλανήτη.
Μέχρι που κάποιοι «ιθαγενείς» ρίσκαραν να ξαναφτιάξουν ελληνικές μπίρες, προσφέροντας κι άλλες επιλογές στον καταναλωτή. Και απ’ ό,τι φαίνεται, αργά αλλά σταθερά ο καταναλωτής τούς το ανταπέδωσε. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η παντοκρατορία των ξένων αρχίζει να υποκαθίσταται με ελληνικά σήματα, «μικρά» και «μεγάλα» κι ενώ η συνολική κατανάλωση υποχωρεί (από 4.150.000 εκατόλιτρα το 2010 η συνολική αγορά υποχώρησε σε περίπου 3.400.000 εκατόλιτρα το 2012) οι εγχώριες μπίρες αυξάνουν τα μερίδιά τους.
Τα τελευταία πέντε έξι χρόνια, όμως, οι Ελληνες ανακάλυψαν και τα προϊόντα της μικροζυθοποιίας. Μιλάμε για μπίρες διαφορετικής γεύσης, που ξεφεύγουν πολύ από τις βαρετές ξανθές του εμπορικού συρμού.
Μια... αφρισμένη μειοψηφία από καθηγητές, φαρμακοποιούς, μαθηματικούς, επιχειρηματίες κ.λπ. τόλμησε να ανατρέψει τα δεδομένα του «μπιρένιου» κόσμου, λανσάροντας μπίρες ελληνικού ταμπεραμέντου.
Παρόλο που οι «ιππότες» της ζυθοποιίας δεν απειλούν την πρωτοκαθεδρία των πολυεθνικών σημάτων, αποτελούν ένα ζωντανό παράδειγμα ότι η παραγωγή μπορεί να ανθήσει ξανά σε αυτόν τον τόπο. Αλλωστε, κατά τα λεγόμενα του Γερμανού δημοσιογράφου από το κανάλι ZDF, ο οποίος επισκέφτηκε τη μικροζυθοποιία Corfu (Κερκυραϊκή Μικροζυθοποιία), «με τέτοιες ενέργειες και τέτοιους μικρούς παραγωγούς, η χώρα μπορεί να βγει ακόμη κι από την κρίση».
Οχι πως λείπουν τα προβλήματα. Το αντίθετο. Γραφειοκρατία, έλλειψη ρευστότητας, επισφάλειες και τόσα άλλα ταλαιπωρούν τους ζυθοποιούς το ίδιο με τους υπόλοιπους Ελληνες επιχειρηματίες, ωστόσο -όπως υποστηρίζει ο Αλέξανδρος Κουμάντος, που πριν από οκτώ χρόνια «ζύμωσε» στη Δραπετσώνα την πρώτη φρέσκια, ελληνική βιολογική μπίρα, παραδοσιακής ζυθοποίησης- «η μικρή έχει μέλλον».
Βεργίνα: Φρουτώδης γεύση από Κομοτηνή
Ενα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα μπίρας που δημιουργήθηκε για να «αγγίξει» την εθνική κοινότητα είναι η Βεργίνα, αγαπημένη των λάτρεων της φρουτώδους γεύσης. Η μπίρα Βεργίνα αποτελεί το βασικό προϊόν της Ζυθοποιίας Μακεδονίας Θράκης Α.Ε., που ιδρύθηκε στην Κομοτηνή πριν από 15 χρόνια.
Βασική εκδοχή της η Weiss με πλούσιο χρώμα και φρουτώδες άρωμα, που θυμίζει γαρίφαλο και μπανάνα. Επονται η κόκκινη με κεχριμπαρένιο χρώμα και άρωμα εξωτικών φρούτων και η Premium Pilsner, με ονομασία Edelsteiner και ανάλαφρη γεύση.
Η Βεργίνα παράγεται από ελληνικό κριθάρι, ενώ η εταιρία ανανεώνει και αναβαθμίζει συνεχώς τον μηχανολογικό της εξοπλισμό, γεγονός που της επέτρεψε (μεταξύ πολλών άλλων) να υπερδιπλασιάσει τον κύκλο των εργασιών της μέσα σε μια πενταετία παρά τη σφοδρότητα της οικονομικής κρίσης.
Craft: Από το Χαλάνδρι ως το τραπεζικό «deal»
Στην κουλτούρα της περιορισμένης και ελεγχόμενης παραγωγής μπίρας «έβαλε» τους Ελληνες ο καθηγητής Πανεπιστημίου Παύλος Εμμανουηλίδης όταν το 1997 -έπειτα από δυσκολίες με τη νομοθεσία και τη γραφειοκρατία- σερβίρισε στο ζυθεστιατόριό του στην πλατεία Χαλανδρίου το πρώτο ποτήρι μπίρα από ελληνική μικροζυθοποιία.
Κάπως έτσι γεννήθηκε η Craft, και με τη συμμετοχή του Σπύρου Θεοδωρόπουλου της Chipita έγινε ευρύτερα γνωστή για τις (συσκευασμένες) μπίρες Craft Pilsner (ξανθιά κλασική Pilsner), Craft Red Ale (κόκκινη μπίρα), CraftWeiss (σταρόμπιρα), Craft Athens Lager (ξανθιά lager) και Craft Black Lager (μαύρη lager).
Η διοίκηση της μικροζυθοποιίας Craft την εποχή αυτή βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με ενδιαφερόμενους στρατηγικούς επενδυτές, προκειμένου να προχωρήσει σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου. Λέγεται ότι στην αύξηση προτίθεται να συμμετάσχει η Attica Ventures (θυγατρική της Attica Bank), η οποία ήδη κατέχει ποσοστό 30% από το 2008, ενώ γίνονται διαπραγματεύσεις για παράλληλη συμμετοχή και με στρατηγικούς επενδυτές από τον ευρύτερο χώρο της ζυθοποιίας και των νερών / αναψυκτικών.
Ο φαρμακοποιός έκανε το μεράκι επάγγελμα
Ολα ξεκίνησαν όταν ο φαρμακοποιός Αλέξανδρος Κουμάντος δοκίμασε για πρώτη φορά μπίρα μικροζυθοποιίας στο Ντόρμουντ της Γερμανίας. Λάτρης της καλής και γευστικής μπίρας, δημιούργησε το 2005 ένα μικρό ζυθοποιείο με έδρα τη Δραπετσώνα, στον Πειραιά και άρχισε να παράγει βιολογική και φρέσκια μπίρα με την παραδοσιακή μέθοδο και τα πιο σύγχρονα μέσα.
Ετσι δημιουργήθηκε η Πειραϊκή, που παράγει μπίρα γι' αυτούς που ξέρουν να επιλέγουν το ποιοτικό, το γευστικό, το εκλεκτό. Η Πειραϊκή Μικροζυθοποιία έκανε την ανατροπή. Πήγε αντίθετα στην εμπορικότητα και στις εύκολες λύσεις και δημιούργησε μπίρες γι' αυτούς που ψάχνουν τον ξεχωριστό συνδυασμό γεύσης και ποιότητας.
Τα προϊόντα της Πειραϊκής Μικροζυθοποιίας προσφέρονται σε δύο τύπους (Pils και Pale Ale), ζυμώνονται και ωριμάζουν σε 6 εβδομάδες ανεξάρτητα από εποχή σε δυο εκδοχές με διαφορετική ετικέτα η καθεμία (φρέσκια και παστεριωμένη). Η Πειραϊκή Μικροζυθοποιία από το φθινόπωρο του 2011 εγκαταστάθηκε σε μια νέα, υπερσύγχρονη μονάδα στη ΒΙΠΕ Λαμίας, ενώ εκτιμάται ότι το 2012 διέθεσε 1.000 περίπου εκατόλιτρα μπίρας.
Κρήτη: Μίνι «θαύματα» στο Ρέθυμνο και τα Χανιά
Το 2001 ο Γερμανός μαθηματικός και πανεπιστημιακός διδάκτορ Bernd Brink και η δικηγόρος Ευαγγελία Παπαδάκη με την ευχή «Und Gott gib Glück und Segen drein» («Και ο Θεός ας δώσει τον πλούτο Του και την ευλογία Του») έφτιαξαν την πρώτη τους βιολογική μπίρα στο Ρέθυμνο. Σε ένα ζυθοποιείο χωρίς κουφώματα, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα (με μία παλιά και μικρή γεννήτρια) και χωρίς τον κατάλληλο ψυκτικό εξοπλισμό (η δεξαμενή ψύχθηκε με παγάκια), έκαναν τα πάντα χειρωνακτικά (κολλούσαν τις ετικέτες, έπλεναν τις φιάλες). Σήμερα με άλλο όνομα -από Ρεθυμνιακή Μπίρα μετονομάστηκε σε Brink’s-, καθώς οι αρμόδιες Αρχές απαγορεύουν πλέον στις ζυθοποιίες τη χρήση γεωγραφικού τοπωνύμιου στα ελληνικά, αναπτύσσουν ένα πρότυπο ζυθοποιείο, παράγοντας δύο τύπους μπίρας (ξανθιά και μαύρη) βιολογικής γεωργίας πιστοποιημένες από τη ΔΗΩ. Εκτιμάται ότι το 2012 η Ρεθυμνιακή Ζυθοποιία διέθεσε 900 περίπου εκατόλιτρα μπίρας.
Περίπου έξι χρόνια αργότερα (2007) ιδρύθηκε ακόμη μια ζυθοποιία στην Κρήτη, η Κρητική Ζυθοποιία (Ι. Λιονάκης & Σία ΟΒΕΕ) με έδρα το Ζουνάκι Κυδωνίας Χανίων, επίσης με την υποστήριξη Γερμανού ζυθοποιού. Η χανιώτικη ζυθοποιία παράγει δύο φρέσκες, αφιλτράριστες και απαστερίωτες μπίρες (χωρίς καμιά επεξεργασία, χωρίς πρόσθετα), τις οποίες προσφέρει μόνο σε βαρέλια 20 λίτρων στην περιοχή των Χανίων. Από το 2008 άρχισε η διάθεση της πρώτης χανιώτικης μπίρας σε φιάλες με το σήμα «Χάρμα» σε δύο τύπους: ξανθιά και μαύρη.
Η «Κερκυραία» Ολυμπιονίκης στο Λονδίνο
Δύο χιλιετηρίδες μετά την νίκη του Κόροιβου στον αγώνα τρεξίματος ενός σταδίου (192 μέτρα) στους πρώτους καταγεγραμμένους Ολυμπιακούς Αγώνες της αρχαιότητας, η Koroibos Ale, μια «ξανθιά» από την Κέρκυρα, θα μείνει στην ιστορία ως η επίσημη μπίρα των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου.
Για την ακρίβεια, η φρέσκια μπίρα Koroibos Ale από την ελληνική Κερκυραϊκή Μικροζυθοποιία που ανήκει στον Σπύρο Καλούδη, τον γιο του Θανάση και τον Κλαύδιο Μουζακίτη, πέρασε το τεστ γευσιγνωσίας της βρετανικής αλυσίδας pubs Wetherspoon (με 1.000 σημεία σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο), εντυπωσιάζοντας τόσο πολύ τους διοργανωτές που την ανακήρυξαν επίσημη μπίρα του δικτύου κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Το στοιχείο που διαφοροποιεί τις μπίρες του Σπύρου Καλούδη από τις υπόλοιπες είναι ότι αποτελούν 100% φυσικά προϊόντα και περιέχουν μόνο αγνές πρώτες ύλες, όπως το λεμόνι της Κέρκυρας, το μέλι της Ερείκουσας κ.ά. Χωρίς να αφαιρεθεί η μαγιά, για να μη χαθούν τα ευεργετικά για την υγεία χαρακτηριστικά, ακόμη και η εμφιάλωσή τους αποτελεί ιεροτελεστία. Και επειδή είναι φρέσκα προϊόντα, έχουν μικρή διάρκεια ζωής και διατηρούνται μόνο στο ψυγείο, όπως το φρέσκο γάλα.
Αν και ο ντόρος γίνεται σήμερα για την Koroibos Ale, ο Σπύρος Καλούδης πιστεύει ότι το μικρό, παραδοσιακό του ζυθοποιείο στον Αρίλλα της Βόρειας Κέρκυρας θα γίνει γνωστό και λόγω της τσιτσιμπίρας με την επωνυμία «1842», μια αγαπημένη κερκυραϊκή γεύση, που κρατάει από τα χρόνια της αγγλικής κυριαρχίας στο νησί.
Στο προϊοντικό χαρτοφυλάκιο της Κερκυραϊκής Μικροζυθοποιίας, την οποία ο Σπύρος Καλούδης δεν θέλει να γιγαντώσει, εκτός της ετικέτας Ionian (ξανθιά, φρέσκια lager και Epos), υπάρχουν και δύο ale αφροζυμωτές μπίρες με την ετικέτα Corfu Beer.
Ρόδος: Παρουσίες με στόχο τον τουρισμό
Από το 2009 η επιχείρηση που δημιούργησε το 1967 στην Ρόδο ο Παντελής Κουγιός (VAP ΚΟΥΓΙΟΣ Α.Ε.) μπήκε στην αγορά μπίρας με θεαματικά αποτελέσματα. Πρώτα κυκλοφόρησε τη VAP Draft Beer σε μεγάλες συσκευασίες 30 και 50 λίτρων, εξυπηρετώντας την τεράστια τουριστική βιομηχανία της Ρόδου, ενώ η VAP Draft Beer κυκλοφόρησε μέσα στο 2012 και σε συσκευασίες γυάλινων φιαλών (330 και 500 γραμμαρίων) καθώς και σε κουτί αλουμινίου 330 γραμμαρίων. Η συνολική ποσότητα που διέθεσε το 2012 εκτιμάται σε 20.000 εκατόλιτρα.
Επίσης με έδρα το νησί της Ρόδου η Ζυθοποιία Magnus Magister έχει καταφέρει να εδραιωθεί στην ελληνική επικράτεια, δημιουργώντας την μπίρα με την απόλυτη γεύση. Η ελληνική μπίρα Magnus Magister πρωταγωνιστεί στην τουριστική αγορά των νησιών και επεκτείνεται σε χώρες του εξωτερικού.
Το 2012 η επιχείρηση πρόσθεσε στην μπίρα Magnus Magister, που παράγει από το 2003, τη Magnus Weiss και τη Magnus Premium. Η εταιρία εκτιμάται ότι το 2012 διέθεσε περισσότερα από 20.000 εκατόλιτρα μπίρας.
Αρωμα μυθολογίας από την Καλαμάτα
Ενα όνομα από την ελληνική μυθολογία επέλεξαν για να βαφτίσουν την μπίρα τους ο Διονύσης Χατζόπουλος και η Μαρία Αναστασιάδου.
Η ΝΕΔΑ, που ονομάστηκε έτσι από το μοναδικό θηλυκό ποτάμι της Μεσσηνίας, που κατά τη μυθολογία ήταν θεότητα των νερών, είναι μια μπίρα με χρυσαφένιο χρώμα που κυκλοφόρησε στην ελληνική αγορά τον Μάρτιο του 2009, κερδίζοντας αμέσως την εκτίμηση του καταναλωτικού κοινού και συγκεκριμένα των Μεσσηνίων, κάνοντάς την την πρώτη επιλογή των προτιμήσεών τους.
Εκτοτε η μπίρα ΝΕΔΑ αποσπάει ολοένα και περισσότερο την προτίμηση των καταναλωτών της Μεσσηνίας (και όχι μόνο) αυξάνοντας την παραγωγή της μέσα σε λίγα χρόνια. Για το 2013 η Μεσσηνιακή Μικροζυθοποιία προγραμματίζει την κυκλοφορία μιας νέας μπίρας που θα προστεθεί στο υφιστάμενο πρόγραμμά της, ενώ εκτιμάται ότι το 2012 διέθεσε 3.000 περίπου εκατόλιτρα.
«Παρέα των τεσσάρων» με βάση στην Τήνο
Η Μικροζυθοποιία Κυκλάδων στην Τήνο γεννήθηκε στη Βαγιά, στον χώρο της παλιάς ταβέρνας Ροδιά, όπου η «παρέα των τεσσάρων» τη μετέτρεψε σε βιοτεχνικό κτίριο διαμορφωμένο ειδικά για να στεγαστεί ο προερχόμενος από τις τέσσερις γωνιές του πλανήτη ογκώδης εξοπλισμός του ζυθοποιείου. Οπως λένε οι τέσσερις (η δημοσιογράφος Μάγια Τσόκλη, ο Αλέξανδρος Κουρής, γνωστός στον χώρο του στρατηγικού marketing του τουρισμού και της γαστρονομίας, η Ελίνα και ο Κωστής Δάλλας), η μπίρα Νήσος είναι το επιστέγασμα της επιθυμίας τους να συνδυάσουν μια δημιουργική και παραγωγική δραστηριότητα με έναν ελληνικό τόπο που αγαπούν και με ανθρώπους που τους εμπνέουν. Η μικροζυθοποιία έχει τη δυνατότητα να παράγει έως και 2.000 λίτρα την ημέρα, χρησιμοποιώντας άριστης ποιότητας και μόνο φυσικά συστατικά, ενώ ακολουθεί τον παραδοσιακό, αργό τρόπο ωρίμανσης. Η μπίρα είναι απαστερίωτη, για να διατηρεί τη διατροφική της αξία, φιλτραρισμένη, με ισορροπημένη γεύση και άρωμα.
Τα «γαϊδούρια», το ηφαίστειο, η Χίος, η... καθημερινή και ο «Καναδός»
Τρελό γαϊδούρι
Ενας Σέρβος ζυθοποιός, ο Boban Κrunic, ένας Αγγλος οινέμπορος & home-brewer aficionado, ο Steve Daniel, μια πολυτάλαντη Αμερικανίδα, η Majda Anderson, & ένας Ελληνας οινολόγος και οινοπαραγωγός, ο Γιάννης Παρασκευόπουλος, συνθέτουν το πολυπολιτισμικό εταιρικό σχήμα της νεοσύστατης Ζυθοποιίας Σαντορίνης, ελπίζοντας να προσθέσουν κάτι διαφορετικό στον μπιρένιο κόσμο μας.
Στον παραδοσιακό οικισμό της Μέσα Γωνίας της Σαντορίνης στήθηκε το πολύ μικρό αυτό ζυθοποιείο που συνδυάζει το νερό του ηφαιστειακού νησιού με τα πραγματικά σπάνια είδη λυκίσκου από την Τσεχία, τη Σλοβενία, μέχρι το Ορεγκον και τη Νέα Ζηλανδία, δημιουργώντας τρία... γαϊδουράκια, το ατίθασο Yellow Donkey, το αρωματικό Red Donkey και το σπάνιο Crazy Donkey.
Μπίρα για το χρέος του άλλου
Μέλι από τη Σαντορίνη, κίτρο από τη Νάξο, λυκίσκος και νερό φιλτραρισμένο σε ηφαιστειακή πέτρα είναι τα συστατικά της μπίρας Volkan. Πίσω από τις δύο εκρηκτικές ετικέτες, την ξανθή Pilsner και τη σκουρόχρωμη Weiss, βρίσκεται ο Peter Nomikos, ένας Σαντορινιός απόγονος πέντε γενεών οινοποιών, που ζούσε στο Λονδίνο.
Ούτε ένα χρόνο στην αγορά η ηφαιστειακή μπίρα της Σαντορίνης κατέχει και τη σημαντική ιδιαιτερότητα ότι αποτελεί το πρώτο πιστοποιημένο προϊόν της (μη κυβερνητικής, μη κερδοσκοπικής, μη πολιτικής) κίνησης GDF (GreeceDeptFree), προσφέροντας το 50% των κερδών της για την αποπληρωμή του ελληνικού χρέους.
Χιώτικη και φρέσκια
Εδώ και έναν χρόνο και η μυρωδάτη Χίος απέκτησε παρουσία στον κατάλογο της ελληνικής παραγωγής μπίρας. Η Μπίρα Χίου, που παράγεται στον Κάμπο από εκλεκτές ποικιλίες βύνης και ολόκληρο λυκίσκο, ζυμώνεται και ωριμάζει σε περιορισμένης ποσότητας παρτίδες, χωρίς καμία προσθήκη συντηρητικών ή άλλων πρόσθετων.
Εμφιαλώνεται πάντα αφιλτράριστη και απαστερίωτη για να διατηρεί όλη τη γεύση και τα χαρακτηριστικά μιας πραγματικής μπίρας, ενώ κάθε παρτίδα είναι μοναδική.
Μια Δευτέρα την Πέμπτη
Τα αδέλφια Σοφοκλή (χημικός, οινολόγος) και Γιώργος (οικονομολόγος) Παναγιώτου το καλοκαίρι του 2009 ίδρυσαν την πρότυπη μικροζυθοποιία Septem με έδρα το Αυλωνάρι Ευβοίας. Η Μικροζυθοποιία Septem (δηλαδή το επτά στα λατινικά, που συμβολίζει τον αριθμό της δημιουργίας) παράγει φρέσκια, μη παστεριωμένη μπίρα, που κυκλοφορεί σε διάφορους τύπους, οι οποίοι αντιστοιχούν σε διάφορες ημέρες της εβδομάδος ή εποχές: SeptemΜonday's - Pilsner, SeptemFriday’s - Pale Ale, Septem Thursday's Red Ale, SeptemSunday’s - Honey Golden Ale, Septem Seasonal Winter Porter (η πρώτη ελληνική μαύρη μπίρα τύπου Porter).
Ντόπια μπίρα από έναν Καναδό
Εκτός από τα αργίτικα πεπόνια υπάρχει και η αργίτικη μπίρα, η Ζέος, δημιούργημα των Κρις Παπαδήμας (ομογενής από τον Καναδά), Ντέιβιντ Γουντ (η «ψυχή» της μικροζυθοποιίας) και Μπάρι Μιούρεϊ. Η ζυθοποιία ιδρύθηκε το 1999 και πρόσφερε στην τοπική αγορά φρέσκια απαστερίωτη μπίρα, με σύντομη ημερομηνία λήξης, αλλά εξαιρετική γεύση. Το μπουκάλι της Ζέος είναι στολισμένο με την ελληνική σημαία, ενώ κυκλοφορεί η ΖΕΟΣ Pilsner (χωρίς παστερίωση), η ΖΕΟΣ BlackMakSchwarzbier (σταρένια με μαγιά) και η ΖΕΟΣ BlueMak (μακεδονική συνταγή). Εκτιμάται ότι το 2012 η εταιρία διέθεσε 2.100 περίπου εκατόλιτρα ζύθου.
Ξανθή Γούναρη
δημοκρατία
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
H συνταγή της ημέρας: Φετουτσίνι με μανιτάρια και σπανάκι
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
