2013-06-15 19:58:54
Το ιδιοκτησιακό καθεστώς του τερματικού είναι το καθοριστικότερο από τα στοιχεία του σχεδιασμού, στο οποίο θα έπρεπε με περισσή φροντίδα και επιμέλεια να επικεντρώνονταν οι εκπονούντες την πολιτική μας
Μετά την ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Κυπριακή ΑΟΖ και ειδικά φυσικού αερίου σε εμπορεύσιμες ποσότητες, ήταν πολύ φυσικό η προσοχή να στραφεί προς την ανάγκη για σχεδιασμό μιας ενεργειακής πολιτικής, που κορωνίδα θα είχε την ανέγερση ενός τερματικού σταθμού υγροποίησης του αερίου, ώστε η μεταφορά και εμπορία του να καθίσταται δυνατή και στις χώρες της Ασίας και Άπω Ανατολής, όπου οι τιμές πώλησης είναι συνήθως υψηλότερες από αλλού, λόγω μεγέθους ζήτησης.
Δεν θα ασχοληθώ στο παρόν κείμενο με την πληρότητα και επάρκεια της κυπριακής ενεργειακής πολιτικής, παρά μόνο θα καταγράψω με λύπη την παντελή ανυπαρξία μιας στοιχειωδώς συγκροτημένης πολιτικής, αλλά και την έλλειψη των καταλλήλων εκείνων οργάνων που θα εκπονούσαν μια τέτοια πολιτική.
Η έλλειψη αυτή, δυστυχώς, έχει και τη δυσμενή της αντανάκλαση στον πολύπλευρο και πολυσχιδή σχεδιασμό του τερματικού σταθμού υγροποίησης, η σημασία του οποίου είναι καθοριστική για τη μεγιστοποίηση του οφέλους της Κύπρου από τη λειτουργία του. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς του τερματικού είναι, κατά την άποψη μου, το καθοριστικότερο από τα στοιχεία του σχεδιασμού, στο οποίο θα έπρεπε με περισσή φροντίδα και επιμέλεια να επικεντρώνονταν οι εκπονούντες την πολιτική μας.
Ο «Οδικός Χάρτης»
Επ’ αυτού, παρουσιάζοντας πρόσφατα τον «Οδικό Χάρτη» των διαφόρων φάσεων της προσπάθειας για εξόρυξη, αξιολόγηση και εμπορική εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της ΑΟΖ μας, ο αρμόδιος Υπουργός επαίνεσε γι' άλλη μια φορά την Κυβέρνηση για τη δέσμευση και εμμονή της στην ανέγερση τερματικού και ανέφερε ότι πέραν από τη μετοχική συμμετοχή σ’ αυτόν των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ΑΟΖ μας, η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να παραμείνει κυρίαρχος της διαδικασίας υγροποίησης και εμπορίας, με την κατοχή του πλειοψηφικού μετοχικού κεφαλαίου. Ενός κεφαλαίου της τάξης περίπου (σε πρώτη φάση) των €5δις!
Ερωτηθείς, δε, ο Υπουργός από πού θα εξασφαλιστούν τα τεράστια αυτά κεφάλαια σε εποχή οικονομικής ένδειας και εξαθλίωσης, απάντησε ότι, πέραν από κεφάλαια που θα αντληθούν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η Δημοκρατία θα προβεί σε προπώληση αερίου μέσω της σύναψης ενός «Heads of Agreement» με ενδιαφερόμενους αγοραστές κατά το 2014 (αμέσως μετά την επιβεβαιωτική γεώτρηση), ώστε με την κατάθεση σε χρηματοδοτικούς οργανισμούς των συμφωνιών αυτών υπό μορφήν εξασφάλισης, να παραχωρηθούν στη Δημοκρατία τα αναγκαία δάνεια. Δεν εξήγησε, όμως, ο Υπουργός (και γιατί εξάλλου να το κάνει αφού ούτε καν ρωτήθηκε) τι είδους συμφωνία είναι το «Heads of Agreement».
Γιατί, αν εξηγούσε, θα καταλάβαιναν όλοι ότι το «Heads of Agreement» δεν συνιστά δεσμευτικό νομικό κείμενο και ότι καμιά υποχρέωση δεν γεννάται εξ αυτού για κανένα των μερών. Εξάλλου, θα ήταν αδύνατον για τον Υπουργό να αναφερθεί σε πιθανή προσδοκία του για σύναψη δεσμευτικών συμφωνιών προπώλησης, αφού το 2014:
1. Το FID (Final Investment Decision) για την ανέγερση του τερματικού δεν θα έχει καν ληφθεί (προβλέπεται για το τέλος του 2015)
2. Η μορφή του προπωλούμενου αερίου θα είναι επομένως αβέβαιη
3. Θα είναι αδύνατον να καθοριστεί χρόνος παράδοσης, και
4. Θα είναι αδύνατον να καθοριστεί τιμή πώλησης μονάδας.
Αφήνω κατά μέρος το ότι οποιαδήποτε μορφή προπώλησης, έστω και δεσμευτική, αποφέρει αισθητά μειωμένα έσοδα.
Αδυσώπητο ερώτημα
Γεννάται, επομένως, αδυσώπητο το ερώτημα: Από πού θα εξευρεθούν τα αναγκαία κεφάλαια, ώστε μέσω του μετοχικού ελέγχου του τερματικού υγροποίησης, η Κυπριακή Δημοκρατία να παραμείνει κυρίαρχος στη διαχείριση του υποθαλάσσιου πλούτου της; Κατά την άποψή μου, ένας μόνο ρεαλιστικός τρόπος υπάρχει. Δεδομένου ότι το τερματικό υγροποίησης (ιδίως αν αυτό θα χρησιμοποιηθεί και από το Ισραήλ, ώστε να απαιτηθεί κατασκευή πέραν της μιας γραμμής παραγωγής) δεν προβλέπεται να περατωθεί πριν από το 2022/24, η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να λάβει έγκαιρα όλες τις δέουσες αποφάσεις, ώστε από του χρονικού σημείου εξόρυξης αερίου από το βυθοτεμάχιο 12 (2018/19) να προβαίνει σε εξαγωγές αερίου υπό μορφή συμπιεσμένου (CNG) με κατάλληλο στολίσκο 3-4 πλοίων υπό εκμίσθωση είτε στην Ελλάδα είτε στην Ιταλία, και εκείθεν προς τις χώρες εκείνες της Ευρώπης που συνδέονται με αγωγούς με τις δύο πιο πάνω χώρες.
Η προσέγγιση αυτή συνιστά πώληση (όχι προπώληση) αερίου και μάλιστα πώληση νομικά δεσμευτική και για χρονική διάρκεια τουλάχιστον 5-6 χρόνων (2018-2024). Επομένως, θα συντελέσει στην εισροή εσόδων πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Περιττό, δε, να τονίσω ότι η μεθοδολογία αυτή των εξαγωγών μέσω του λεγόμενου «Marine CNG Solution» δεν αντιστρατεύεται κατ’ ανάγκην τις εξαγωγές υγροποιημένου αερίου LNG από το τερματικό υγροποίησης. Αντίθετα μάλιστα. Η εφαρμογή του «Marine CNG Solution» όχι μόνο θα χρηματοδοτήσει αρχικά την ανέγερση του χερσαίου τερματικού υγροποίησης, αλλά θα δώσει στην Κύπρο (αν θελήσει τη συνέχιση της εκμίσθωσης του στολίσκου) την ευχέρεια να εξάγει δύο μορφές αερίου. Μια φθηνότερη μορφή συμπιεσμένου (CNG ), και μια ακριβότερη υγροποιημένου (LNG), ανάλογα με τη ζήτηση.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
Πρώην Υπουργός
Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, νομικός
Σημερινή
InfoGnomon
Μετά την ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Κυπριακή ΑΟΖ και ειδικά φυσικού αερίου σε εμπορεύσιμες ποσότητες, ήταν πολύ φυσικό η προσοχή να στραφεί προς την ανάγκη για σχεδιασμό μιας ενεργειακής πολιτικής, που κορωνίδα θα είχε την ανέγερση ενός τερματικού σταθμού υγροποίησης του αερίου, ώστε η μεταφορά και εμπορία του να καθίσταται δυνατή και στις χώρες της Ασίας και Άπω Ανατολής, όπου οι τιμές πώλησης είναι συνήθως υψηλότερες από αλλού, λόγω μεγέθους ζήτησης.
Δεν θα ασχοληθώ στο παρόν κείμενο με την πληρότητα και επάρκεια της κυπριακής ενεργειακής πολιτικής, παρά μόνο θα καταγράψω με λύπη την παντελή ανυπαρξία μιας στοιχειωδώς συγκροτημένης πολιτικής, αλλά και την έλλειψη των καταλλήλων εκείνων οργάνων που θα εκπονούσαν μια τέτοια πολιτική.
Η έλλειψη αυτή, δυστυχώς, έχει και τη δυσμενή της αντανάκλαση στον πολύπλευρο και πολυσχιδή σχεδιασμό του τερματικού σταθμού υγροποίησης, η σημασία του οποίου είναι καθοριστική για τη μεγιστοποίηση του οφέλους της Κύπρου από τη λειτουργία του. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς του τερματικού είναι, κατά την άποψη μου, το καθοριστικότερο από τα στοιχεία του σχεδιασμού, στο οποίο θα έπρεπε με περισσή φροντίδα και επιμέλεια να επικεντρώνονταν οι εκπονούντες την πολιτική μας.
Ο «Οδικός Χάρτης»
Επ’ αυτού, παρουσιάζοντας πρόσφατα τον «Οδικό Χάρτη» των διαφόρων φάσεων της προσπάθειας για εξόρυξη, αξιολόγηση και εμπορική εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της ΑΟΖ μας, ο αρμόδιος Υπουργός επαίνεσε γι' άλλη μια φορά την Κυβέρνηση για τη δέσμευση και εμμονή της στην ανέγερση τερματικού και ανέφερε ότι πέραν από τη μετοχική συμμετοχή σ’ αυτόν των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ΑΟΖ μας, η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να παραμείνει κυρίαρχος της διαδικασίας υγροποίησης και εμπορίας, με την κατοχή του πλειοψηφικού μετοχικού κεφαλαίου. Ενός κεφαλαίου της τάξης περίπου (σε πρώτη φάση) των €5δις!
Ερωτηθείς, δε, ο Υπουργός από πού θα εξασφαλιστούν τα τεράστια αυτά κεφάλαια σε εποχή οικονομικής ένδειας και εξαθλίωσης, απάντησε ότι, πέραν από κεφάλαια που θα αντληθούν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η Δημοκρατία θα προβεί σε προπώληση αερίου μέσω της σύναψης ενός «Heads of Agreement» με ενδιαφερόμενους αγοραστές κατά το 2014 (αμέσως μετά την επιβεβαιωτική γεώτρηση), ώστε με την κατάθεση σε χρηματοδοτικούς οργανισμούς των συμφωνιών αυτών υπό μορφήν εξασφάλισης, να παραχωρηθούν στη Δημοκρατία τα αναγκαία δάνεια. Δεν εξήγησε, όμως, ο Υπουργός (και γιατί εξάλλου να το κάνει αφού ούτε καν ρωτήθηκε) τι είδους συμφωνία είναι το «Heads of Agreement».
Γιατί, αν εξηγούσε, θα καταλάβαιναν όλοι ότι το «Heads of Agreement» δεν συνιστά δεσμευτικό νομικό κείμενο και ότι καμιά υποχρέωση δεν γεννάται εξ αυτού για κανένα των μερών. Εξάλλου, θα ήταν αδύνατον για τον Υπουργό να αναφερθεί σε πιθανή προσδοκία του για σύναψη δεσμευτικών συμφωνιών προπώλησης, αφού το 2014:
1. Το FID (Final Investment Decision) για την ανέγερση του τερματικού δεν θα έχει καν ληφθεί (προβλέπεται για το τέλος του 2015)
2. Η μορφή του προπωλούμενου αερίου θα είναι επομένως αβέβαιη
3. Θα είναι αδύνατον να καθοριστεί χρόνος παράδοσης, και
4. Θα είναι αδύνατον να καθοριστεί τιμή πώλησης μονάδας.
Αφήνω κατά μέρος το ότι οποιαδήποτε μορφή προπώλησης, έστω και δεσμευτική, αποφέρει αισθητά μειωμένα έσοδα.
Αδυσώπητο ερώτημα
Γεννάται, επομένως, αδυσώπητο το ερώτημα: Από πού θα εξευρεθούν τα αναγκαία κεφάλαια, ώστε μέσω του μετοχικού ελέγχου του τερματικού υγροποίησης, η Κυπριακή Δημοκρατία να παραμείνει κυρίαρχος στη διαχείριση του υποθαλάσσιου πλούτου της; Κατά την άποψή μου, ένας μόνο ρεαλιστικός τρόπος υπάρχει. Δεδομένου ότι το τερματικό υγροποίησης (ιδίως αν αυτό θα χρησιμοποιηθεί και από το Ισραήλ, ώστε να απαιτηθεί κατασκευή πέραν της μιας γραμμής παραγωγής) δεν προβλέπεται να περατωθεί πριν από το 2022/24, η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να λάβει έγκαιρα όλες τις δέουσες αποφάσεις, ώστε από του χρονικού σημείου εξόρυξης αερίου από το βυθοτεμάχιο 12 (2018/19) να προβαίνει σε εξαγωγές αερίου υπό μορφή συμπιεσμένου (CNG) με κατάλληλο στολίσκο 3-4 πλοίων υπό εκμίσθωση είτε στην Ελλάδα είτε στην Ιταλία, και εκείθεν προς τις χώρες εκείνες της Ευρώπης που συνδέονται με αγωγούς με τις δύο πιο πάνω χώρες.
Η προσέγγιση αυτή συνιστά πώληση (όχι προπώληση) αερίου και μάλιστα πώληση νομικά δεσμευτική και για χρονική διάρκεια τουλάχιστον 5-6 χρόνων (2018-2024). Επομένως, θα συντελέσει στην εισροή εσόδων πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Περιττό, δε, να τονίσω ότι η μεθοδολογία αυτή των εξαγωγών μέσω του λεγόμενου «Marine CNG Solution» δεν αντιστρατεύεται κατ’ ανάγκην τις εξαγωγές υγροποιημένου αερίου LNG από το τερματικό υγροποίησης. Αντίθετα μάλιστα. Η εφαρμογή του «Marine CNG Solution» όχι μόνο θα χρηματοδοτήσει αρχικά την ανέγερση του χερσαίου τερματικού υγροποίησης, αλλά θα δώσει στην Κύπρο (αν θελήσει τη συνέχιση της εκμίσθωσης του στολίσκου) την ευχέρεια να εξάγει δύο μορφές αερίου. Μια φθηνότερη μορφή συμπιεσμένου (CNG ), και μια ακριβότερη υγροποιημένου (LNG), ανάλογα με τη ζήτηση.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
Πρώην Υπουργός
Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, νομικός
Σημερινή
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΚΟΒΑΣΕΒΙΤΣ : ΘΕΛΩ ΝΑ ΓΙΝΩ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Φιλιπετί: Τραγωδία για τη δημοκρατία το κλείσιμο της ΕΡΤ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
