2012-04-06 15:24:06
Γράφει ο Μιχαήλ Χάζιν
Μερικές φορές στον κόσμο συμβαίνουν θαύματα. Μόλις πριν από λίγες ημέρες οι υπουργοί Οικονομικών των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν να χορηγήσουν τη δεύτερη δόση του δανείου στην Ελλάδα. Τι ακριβώς σημαίνει όμως αυτό; Εως τώρα, πολλοί δεν έχουν καταλάβει. Και αυτό δεν αφορά μόνο την ίδια την ΕΕ, αλλά και... ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία.
Τα παράξενασε αυτή την υπόθεση είναι πολλά. Και ένα από αυτά είναι ότι η απόφαση τελικάελήφθη, παρά τις αμφιβολίες για τη χρησιμότητά της. Τον ρόλο τους εδώ έπαιξανκαι οι επικείμενες εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία. Είναι όμως, πραγματικάδύσκολο να εξηγηθεί τι νόημα έχει να διαθέσουν τα χρήματα, εφόσον δεν δίδονταιοι εγγυήσεις για την οριστική επίλυση του προβλήματος. Παρά ταύτα, ακόμη πιοδύσκολο είναι, παραμονές των εκλογών, να επιτρέψουν τη χρεοκοπία της Ελλάδας.Κάτι που θα γκρεμίσει όλη τη λογική του οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης καιτης ζώνης του ευρώ, την αναγκαιότητα της οποίας οι ηγέτες της ΕΕ εδώ και πολλάχρόνια εξηγούσαν στους πολίτες τους. Επρόκειτο, λοιπόν, για μια απόφασηπολιτική και όχι οικονομική.
Ναυπενθυμίσουμε ότι βασική προϋπόθεση για τη χορήγηση του δεύτερου πακέτουοικονομικής στήριξης προς την Ελλάδα, είναι να επιτευχθεί κατά τη διάρκεια του2012 ότι το χρέος δεν θα ξεπερνά το 121% του ΑΕΠ, ενώ το ύψος του δανείου θαείναι 130 δισεκατομμύρια ευρώ. Τυπικά, οι ιδιώτες δανειστές και επενδυτές έχουνεκφράσει την πρόθεση να διαγράψουν το 53,5% του ελληνικού χρέους των ομολόγωνκατά τη διαδικασία αναδιάρθρωσης του χρέους. Δηλαδή, ακόμα περισσότερο απ'ότιστο ξεκίνημα των διαπραγματεύσεων, όταν το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 50%. Κατάσυνέπεια, το βάρος του ελληνικού χρέους θα πρέπει να μειωθεί περίπου κατά 100δισεκατομμύρια ευρώ.
Κίνδυνοςχρεοκοπίας.
Ωστόσοείναι προφανές ότι με αυτά τα μέτρα το επιθυμητό αποτέλεσμα -η απάλειψη τουπροβλήματος του χρέους της Ελλάδας- δεν επιτυγχάνεται. Παράλληλα, οι βασικέςπαράμετροι των νέων ομολόγων (προθεσμίες και τόκοι) δεν έχουν έως τώραανακοινωθεί. Στις 20 Μαρτίου του 2012 λήγει η προθεσμία εξόφλησης ομολόγωνύψους 14,5 δισεκατομμυρίων ευρώ και αν έως τότε η χώρα δεν λάβει νέο δάνειο απότην ΕΕ, και δεν ολοκληρώσει την ανταλλαγή κρατικών τίτλων, τότε απειλείται μεεπίσημη χρεοκοπία.
Θαεπαναλάβω ότι το θέμα της χρεωκοπίας αποτελεί απόλυτο ταμπού μέχρι ναδιεξαχθούν οι εκλογές στις ισχυρές χώρες της ΕΕ. Πόσο μάλλον, αφού οι σημερινοίπολιτικοί ηγέτες τους δεν θα μπορέσουν ποτέ να εξηγήσουν στους ψηφοφόρους τουςγιατί όλα αυτά τα χρόνια, στα οποία τα προβλήματα συσσωρεύονταν, εκείνοισιωπούσαν γι'αυτό το θέμα. Η συνέχιση της σημερινής κατάστασης καθιστά τουςίδιους τους ηγέτες υπεύθυνους για όλες τις κοινωνικές συνέπειες των αποφάσεωνπου ελήφθησαν.
ΟιΒρυξέλλες επέβαλαν την ελληνική κυβέρνηση.
Όταν τοΦεβρουάριο η Ελλάδα και οι διεθνείς πιστωτές της λάμβαναν τις σχετικέςαποφάσεις, είχαν ταυτόχρονα συμφωνήσει και τους τρόπους περικοπών των εξόδωντου προϋπολογισμού κατά 325 εκατομμύρια ευρώ μέσα στο 2012. Γεγονός, φυσικά,που οδηγεί σε μεγάλη πτώση το βιοτικό επίπεδο στη χώρα. Στο μεταξύ, οι ηγέτεςτης ΕΕ που παρακολουθήσουν από το Euronews τις αντιδράσεις των Ελλήνων πολιτώνγια τις αποφάσεις που ελήφθησαν, διερωτούνταν αν θα καταστεί δυνατόν ναελεγχθεί η κατάσταση μέχρι να γίνουν οι εκλογές στη Γερμανία. Ολα δείχνουν μιατυπική περίπτωση γραφειοκρατικής αντιμετώπισης των προβλημάτων, που, αργά ήγρήγορα, οδηγεί στην καταστροφή. Ουσιαστικά, οι ίδιοι έθεσαν στον εαυτό τους τοεξής δίλημμα: 'Η να αποφασίσουν μέτρα που δημιουργούν προβλήματα στο άμεσομέλλον, ή μέτρα που θα προκαλέσουν εξίσου μεγάλα προβλήματα λίγο αργότερα. Καιβέβαια, αυτομάτως προτίμησαν τη δεύτερη εκδοχή.
Ομως, τοπρόβλημα της Ελλάδας έχει χρονικό ορίζοντα αρκετών ετών. Όταν το πρώτο πακέτοοικονομικής βοήθειας ύψους 110 δισεκατομμυρίων ευρώ χορηγήθηκε στη χώρα το Μάιοτου 2011, η ελληνική κυβέρνηση είχε συμφωνήσει, σε αντάλλαγμα αυτής τηςβοήθειας από πλευράς ΔΝΤ και ΕΕ, να προχωρήσει σε μέτρα σκληρής λιτότητας. Τοτίμημα για την οικονομία αποδείχθηκε ιδιαίτερα υψηλό. Σε τέτοιο βαθμό, που ηΕΕ, εγκαταλείποντας όλες τις «δημοκρατικές» της αρχές, τοποθέτησε στην Ελλάδαμια αμφιλεγόμενη από νομική άποψη κυβέρνηση. Γεγονός που οδήγησε σε μια πολύσκληρή κοινωνική σύγκρουση, η οποία είναι σίγουρο ότι θα ενταθεί.
Εφόσον,λοιπόν, τα χρήματα στην πραγματικότητα δεν θα πάνε στην Ελλάδα, αλλά στουςπιστωτές της (κυρίως στις Τράπεζες), τότε για τους Ελληνες πολίτες το ζήτηματίθεται πολύ απλά: Και το βιοτικό επίπεδό τους πέφτει κατακόρυφα και ουδεμίαβελτίωση παρατηρείται στην οικονομία. Επιπλέον, την ώρα που μειώνεται η εγχώριαζήτηση (λόγω και των περικοπών των εξόδων του προϋπολογισμού), η οικονομίαδιαρκώς συρρικνώνεται και το ποσοστό του χρέους στο ΑΕΠ αυξάνεται συνεχώς. Αυτόφυσικά είναι κάτι που δεν αρέσει σε κανέναν.
Και τίθεταιευθέως το ερώτημα: Εφόσον την εποχή πολύ πριν από τις εκλογές στην Ελλάδα, ηκατάσταση ήταν ξεκάθαρη, γιατί δεν ελήφθη καμία απόφαση; Σήμερα η χρεωκοπία θαμπορούσε να είχε ξεπεραστεί, όπως το 2000 κανείς στη Ρωσία αλλά και στον κόσμοδεν θυμόταν τη ρωσική κρίση τον Αύγουστο του 1998.
Ελλάδα, τοπρώτο κομμάτι του παγκόσμιου ντόμινο.
Και εδώερχόμαστε στον βασικό πυρήνα του προβλήματος, όπου η Ελλάδα δεν αποτελεί τομείζον ζήτημα, αλλά είναι το πρώτο κομμάτι στο συνολικό ντόμινο. Εδώ καιτριάντα χρόνια, λοιπόν, το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού παγκοσμίως ανέβαινε μέσω της αύξησης των χρεών των: 1) Νοικοκυριών.2) Εταιριών, που αυξάνοντας τα χρέη τους, αύξαναν τους μισθούς καιδημιουργούσαν νέες θέσεις εργασίας. 3) Κρατών, τα οποία αύξαναν τις κρατικέςεπενδύσεις και τις κοινωνικές παροχές. Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου είναιάμεσα συνυφασμένη με την αύξηση της ζήτησης, την ανάπτυξη της οικονομίας καιτην αύξηση των κερδών. Γεγονότα που με τη σειρά τους, οδηγούν, το πιθανότερο,στη διόγκωση του δανεισμού. Και αυτό ακριβώς συνέβη στην πράξη.
Σήμερα όμωςείναι φανερό ότι ο μηχανισμός της αναχρηματοδότησης του χρέους δεν αποδίδει. Ταποσοστά αναχρηματοδότησης του Ομοσπονδιακού πιστωτικού συστήματος των ΗΠΑ -τουκυριώτερου πιστωτή διεθνώς- έχουν φτάσει στο μηδέν. Αλλά και η κατάσταση τωνυπολοίπων πιστωτών, δεν είναι καλύτερη. Το Δεκέμβριο η Ευρωπαϊκή ΚεντρικήΤράπεζα (ΕΚΤ), αγνοώντας κάθε νομισματική αρχή, τύπωσε πολλές εκατοντάδεςεκατομμύρια ευρώ. Και ας μην παραπλανείται κανείς από τη φράση: «Για τρίαχρόνια». Αυτό δείχνει ότι ο δανεισμός δεν αποδίδει πλέον και επομένως, τοεπίπεδό της θα πέφτει. Κάτι που θα έχει ως συνέπεια την πτώση της οικονομίας(ΑΕΠ) σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου. Ταυτόχρονα, όμως, οι ονομαστικέςαξίες των χρεών δεν πέφτουν.
Κοντολογίς,θεωρητικά τα επόμενα χρόνια τα χρέη μόνο θα αυξάνονται, όπως άλλωστε θα συμβείμε την Ελλάδα, ακόμη και μετά το “κούρεμα” του χρέους της. Από οικονομικήςπλευράς, το μεγάλο πρόβλημα δεν έγκειται στα συσσωρευμένα χρέη, αλλά στο ότιαυτά απαγορεύεται πλέον να αυξάνονται. Ετσι όμως, θα πάψει να αυξάνεται και ηζήτηση. Κατ'επέκταση, η ισορροπία «ζήτηση-έσοδα» που βρίσκεται κάτω του 30-60%,ανατρέπεται περαιτέρω και οδηγεί σε κοινωνικοπολιτική καταστροφή την πλειοψηφίατων κρατών παγκοσμίως. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος, που απαγορεύεται να μιλάεικανείς ανοικτά για το συγκεκριμένο θέμα. Η σύγχρονη πολιτική κουλτούρα που διαμορφώθηκε στη διάρκεια μιας σχεδόναδιάκοπης ανάπτυξη, απαγορεύει στους σημερινούς πολιτικούς να πληροφορούν τουςψηφοφόρους για τη διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση. Εάν το κάνουν, κινδυνεύουννα θέσουν εαυτόν εκτός πολιτικής σκηνής δια παντός.
Μονομερήςχρεοκοπία.
Ολα αυτά ταδεδομένα δείχνουν ότι το πρόβλημα της Ελλάδας, στην πραγματικότητα δεν είναιμόνο δικό της, αλλά ολόκληρου του κόσμου. Απλώς η Ελλάδα, βρέθηκε πρώτη σε αυτήτην κατάσταση. Δεν θα είναι όμως και η τελευταία. Η ΕΕ δεν δίνει στη χώρα τηδυνατότητα να λάβει από μόνη της τις αποφάσεις της. Αλλα ούτε και οι Βρυξέλλεςτις παίρνουν, επειδή είναι δέσμιες του παλαιού πρότυπου της «σταθερήςανάπτυξης». Ίσως μετά τις εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία αυτό καταστείδυνατό, αν και εγώ πάντως αμφιβάλω.
Η κατάστασηαπλά θα γίνει εκρηκτική, η Ελλάδα εντελώς απρόσμενα (για το ευρύ κοινό φυσικά)θα ανακοινώσει τη χρεωκοπία της και όλη η ευθύνη θα βαρύνει τους ηγέτες της. Αςμου επιτραπεί να επαναληφθώ: Η σύγχρονες πολιτικές πρακτικές και συνήθειες πουέχουν επικρατήσει, δεν δίνουν τη δυνατότητα, όχι για να ληφθούν αποφάσεις, αλλάούτε καν για να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά προβλήματα, όταν μάλιστα αυτάαπειλούν άμεσα το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Ως εκ τούτου, τόσο η ΕΕ όσο καιο υπόλοιπος κόσμος θα παρακολουθούν πώς βασανίζονται οι Έλληνες, αλλάρεαλιστικές αποφάσεις δεν πρόκειται να πάρουν Η κατάσταση επιδεινώνεται καιεξαιτίας του γεγονότος ότι οι πραγματικοί δικαιούχοι όλων των ελληνικώνπληρωμών είναι οι Τράπεζες, οι οποίες κατηγορηματικά δεν πρόκειται ναεπιτρέψουν τη διακοπή των πληρωμών. Πόσο μάλλον, αφού για πολλές από αυτές κάτιτέτοιο θα σήμαινε χρεοκοπία ή εξαφάνιση.
Από ταπαραπάνω προκύπτει σαφώς ότι η επιστροφή όλων των μέχρι σήμερα συσσωρευμένωνστον κόσμο χρεών είναι αδύνατη. Αυτά, ούτως ή άλλως, και κατά το παρελθόνσυνήθως δεν επιστρέφονταν, αλλά αναχρηματοδοτούνταν. Ωστόσο, δεν μπορούμε ναυποστηρίξουμε ότι η επιστροφή τους θα πρέπει να αποκλειστεί, καθώς αυτό θαισοδυναμούσε με το γρήγορο θάνατο ολόκληρου του σύγχρονου χρηματοπιστωτικούσυστήματος.
Σε γενικές γραμμές, καλός τρόπος για έξοδο απόαυτή την κατάσταση δεν υπάρχει και επομένως διαμορφώνεται ένας φαύλος κύκλος: Ηπιθανότητα μιας ρεαλιστικής επίλυσης του προβλήματος είναι αδύνατη. Γεγονός πουοξύνει την κατάσταση σε βαθμό που και να τη συζητά κανείς, είναι τρομερό. Ημοναδική ελπίδα για τους Έλληνες είναι να αποτινάξουν την κυβέρνηση που τουςέχει επιβληθεί από την ΕΕ και να ανακοινώσουν χρεωκοπία, προκειμένου να κόψουντο γόρδιο δεσμό των προβλημάτων και να αναγκάσουν τους Ευρωπαίους πολιτικούςστις Βρυξέλλες και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αλλά και σε όλο τον κόσμο, ναλάβουν τουλάχιστον κάποιες αποφάσεις.
Η ΡΩΣΙΑ ΤΩΡΑ. Kafeneio
Μερικές φορές στον κόσμο συμβαίνουν θαύματα. Μόλις πριν από λίγες ημέρες οι υπουργοί Οικονομικών των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν να χορηγήσουν τη δεύτερη δόση του δανείου στην Ελλάδα. Τι ακριβώς σημαίνει όμως αυτό; Εως τώρα, πολλοί δεν έχουν καταλάβει. Και αυτό δεν αφορά μόνο την ίδια την ΕΕ, αλλά και... ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία.
Τα παράξενασε αυτή την υπόθεση είναι πολλά. Και ένα από αυτά είναι ότι η απόφαση τελικάελήφθη, παρά τις αμφιβολίες για τη χρησιμότητά της. Τον ρόλο τους εδώ έπαιξανκαι οι επικείμενες εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία. Είναι όμως, πραγματικάδύσκολο να εξηγηθεί τι νόημα έχει να διαθέσουν τα χρήματα, εφόσον δεν δίδονταιοι εγγυήσεις για την οριστική επίλυση του προβλήματος. Παρά ταύτα, ακόμη πιοδύσκολο είναι, παραμονές των εκλογών, να επιτρέψουν τη χρεοκοπία της Ελλάδας.Κάτι που θα γκρεμίσει όλη τη λογική του οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης καιτης ζώνης του ευρώ, την αναγκαιότητα της οποίας οι ηγέτες της ΕΕ εδώ και πολλάχρόνια εξηγούσαν στους πολίτες τους. Επρόκειτο, λοιπόν, για μια απόφασηπολιτική και όχι οικονομική.
Ναυπενθυμίσουμε ότι βασική προϋπόθεση για τη χορήγηση του δεύτερου πακέτουοικονομικής στήριξης προς την Ελλάδα, είναι να επιτευχθεί κατά τη διάρκεια του2012 ότι το χρέος δεν θα ξεπερνά το 121% του ΑΕΠ, ενώ το ύψος του δανείου θαείναι 130 δισεκατομμύρια ευρώ. Τυπικά, οι ιδιώτες δανειστές και επενδυτές έχουνεκφράσει την πρόθεση να διαγράψουν το 53,5% του ελληνικού χρέους των ομολόγωνκατά τη διαδικασία αναδιάρθρωσης του χρέους. Δηλαδή, ακόμα περισσότερο απ'ότιστο ξεκίνημα των διαπραγματεύσεων, όταν το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 50%. Κατάσυνέπεια, το βάρος του ελληνικού χρέους θα πρέπει να μειωθεί περίπου κατά 100δισεκατομμύρια ευρώ.
Κίνδυνοςχρεοκοπίας.
Ωστόσοείναι προφανές ότι με αυτά τα μέτρα το επιθυμητό αποτέλεσμα -η απάλειψη τουπροβλήματος του χρέους της Ελλάδας- δεν επιτυγχάνεται. Παράλληλα, οι βασικέςπαράμετροι των νέων ομολόγων (προθεσμίες και τόκοι) δεν έχουν έως τώραανακοινωθεί. Στις 20 Μαρτίου του 2012 λήγει η προθεσμία εξόφλησης ομολόγωνύψους 14,5 δισεκατομμυρίων ευρώ και αν έως τότε η χώρα δεν λάβει νέο δάνειο απότην ΕΕ, και δεν ολοκληρώσει την ανταλλαγή κρατικών τίτλων, τότε απειλείται μεεπίσημη χρεοκοπία.
Θαεπαναλάβω ότι το θέμα της χρεωκοπίας αποτελεί απόλυτο ταμπού μέχρι ναδιεξαχθούν οι εκλογές στις ισχυρές χώρες της ΕΕ. Πόσο μάλλον, αφού οι σημερινοίπολιτικοί ηγέτες τους δεν θα μπορέσουν ποτέ να εξηγήσουν στους ψηφοφόρους τουςγιατί όλα αυτά τα χρόνια, στα οποία τα προβλήματα συσσωρεύονταν, εκείνοισιωπούσαν γι'αυτό το θέμα. Η συνέχιση της σημερινής κατάστασης καθιστά τουςίδιους τους ηγέτες υπεύθυνους για όλες τις κοινωνικές συνέπειες των αποφάσεωνπου ελήφθησαν.
ΟιΒρυξέλλες επέβαλαν την ελληνική κυβέρνηση.
Όταν τοΦεβρουάριο η Ελλάδα και οι διεθνείς πιστωτές της λάμβαναν τις σχετικέςαποφάσεις, είχαν ταυτόχρονα συμφωνήσει και τους τρόπους περικοπών των εξόδωντου προϋπολογισμού κατά 325 εκατομμύρια ευρώ μέσα στο 2012. Γεγονός, φυσικά,που οδηγεί σε μεγάλη πτώση το βιοτικό επίπεδο στη χώρα. Στο μεταξύ, οι ηγέτεςτης ΕΕ που παρακολουθήσουν από το Euronews τις αντιδράσεις των Ελλήνων πολιτώνγια τις αποφάσεις που ελήφθησαν, διερωτούνταν αν θα καταστεί δυνατόν ναελεγχθεί η κατάσταση μέχρι να γίνουν οι εκλογές στη Γερμανία. Ολα δείχνουν μιατυπική περίπτωση γραφειοκρατικής αντιμετώπισης των προβλημάτων, που, αργά ήγρήγορα, οδηγεί στην καταστροφή. Ουσιαστικά, οι ίδιοι έθεσαν στον εαυτό τους τοεξής δίλημμα: 'Η να αποφασίσουν μέτρα που δημιουργούν προβλήματα στο άμεσομέλλον, ή μέτρα που θα προκαλέσουν εξίσου μεγάλα προβλήματα λίγο αργότερα. Καιβέβαια, αυτομάτως προτίμησαν τη δεύτερη εκδοχή.
Ομως, τοπρόβλημα της Ελλάδας έχει χρονικό ορίζοντα αρκετών ετών. Όταν το πρώτο πακέτοοικονομικής βοήθειας ύψους 110 δισεκατομμυρίων ευρώ χορηγήθηκε στη χώρα το Μάιοτου 2011, η ελληνική κυβέρνηση είχε συμφωνήσει, σε αντάλλαγμα αυτής τηςβοήθειας από πλευράς ΔΝΤ και ΕΕ, να προχωρήσει σε μέτρα σκληρής λιτότητας. Τοτίμημα για την οικονομία αποδείχθηκε ιδιαίτερα υψηλό. Σε τέτοιο βαθμό, που ηΕΕ, εγκαταλείποντας όλες τις «δημοκρατικές» της αρχές, τοποθέτησε στην Ελλάδαμια αμφιλεγόμενη από νομική άποψη κυβέρνηση. Γεγονός που οδήγησε σε μια πολύσκληρή κοινωνική σύγκρουση, η οποία είναι σίγουρο ότι θα ενταθεί.
Εφόσον,λοιπόν, τα χρήματα στην πραγματικότητα δεν θα πάνε στην Ελλάδα, αλλά στουςπιστωτές της (κυρίως στις Τράπεζες), τότε για τους Ελληνες πολίτες το ζήτηματίθεται πολύ απλά: Και το βιοτικό επίπεδό τους πέφτει κατακόρυφα και ουδεμίαβελτίωση παρατηρείται στην οικονομία. Επιπλέον, την ώρα που μειώνεται η εγχώριαζήτηση (λόγω και των περικοπών των εξόδων του προϋπολογισμού), η οικονομίαδιαρκώς συρρικνώνεται και το ποσοστό του χρέους στο ΑΕΠ αυξάνεται συνεχώς. Αυτόφυσικά είναι κάτι που δεν αρέσει σε κανέναν.
Και τίθεταιευθέως το ερώτημα: Εφόσον την εποχή πολύ πριν από τις εκλογές στην Ελλάδα, ηκατάσταση ήταν ξεκάθαρη, γιατί δεν ελήφθη καμία απόφαση; Σήμερα η χρεωκοπία θαμπορούσε να είχε ξεπεραστεί, όπως το 2000 κανείς στη Ρωσία αλλά και στον κόσμοδεν θυμόταν τη ρωσική κρίση τον Αύγουστο του 1998.
Ελλάδα, τοπρώτο κομμάτι του παγκόσμιου ντόμινο.
Και εδώερχόμαστε στον βασικό πυρήνα του προβλήματος, όπου η Ελλάδα δεν αποτελεί τομείζον ζήτημα, αλλά είναι το πρώτο κομμάτι στο συνολικό ντόμινο. Εδώ καιτριάντα χρόνια, λοιπόν, το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού παγκοσμίως ανέβαινε μέσω της αύξησης των χρεών των: 1) Νοικοκυριών.2) Εταιριών, που αυξάνοντας τα χρέη τους, αύξαναν τους μισθούς καιδημιουργούσαν νέες θέσεις εργασίας. 3) Κρατών, τα οποία αύξαναν τις κρατικέςεπενδύσεις και τις κοινωνικές παροχές. Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου είναιάμεσα συνυφασμένη με την αύξηση της ζήτησης, την ανάπτυξη της οικονομίας καιτην αύξηση των κερδών. Γεγονότα που με τη σειρά τους, οδηγούν, το πιθανότερο,στη διόγκωση του δανεισμού. Και αυτό ακριβώς συνέβη στην πράξη.
Σήμερα όμωςείναι φανερό ότι ο μηχανισμός της αναχρηματοδότησης του χρέους δεν αποδίδει. Ταποσοστά αναχρηματοδότησης του Ομοσπονδιακού πιστωτικού συστήματος των ΗΠΑ -τουκυριώτερου πιστωτή διεθνώς- έχουν φτάσει στο μηδέν. Αλλά και η κατάσταση τωνυπολοίπων πιστωτών, δεν είναι καλύτερη. Το Δεκέμβριο η Ευρωπαϊκή ΚεντρικήΤράπεζα (ΕΚΤ), αγνοώντας κάθε νομισματική αρχή, τύπωσε πολλές εκατοντάδεςεκατομμύρια ευρώ. Και ας μην παραπλανείται κανείς από τη φράση: «Για τρίαχρόνια». Αυτό δείχνει ότι ο δανεισμός δεν αποδίδει πλέον και επομένως, τοεπίπεδό της θα πέφτει. Κάτι που θα έχει ως συνέπεια την πτώση της οικονομίας(ΑΕΠ) σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου. Ταυτόχρονα, όμως, οι ονομαστικέςαξίες των χρεών δεν πέφτουν.
Κοντολογίς,θεωρητικά τα επόμενα χρόνια τα χρέη μόνο θα αυξάνονται, όπως άλλωστε θα συμβείμε την Ελλάδα, ακόμη και μετά το “κούρεμα” του χρέους της. Από οικονομικήςπλευράς, το μεγάλο πρόβλημα δεν έγκειται στα συσσωρευμένα χρέη, αλλά στο ότιαυτά απαγορεύεται πλέον να αυξάνονται. Ετσι όμως, θα πάψει να αυξάνεται και ηζήτηση. Κατ'επέκταση, η ισορροπία «ζήτηση-έσοδα» που βρίσκεται κάτω του 30-60%,ανατρέπεται περαιτέρω και οδηγεί σε κοινωνικοπολιτική καταστροφή την πλειοψηφίατων κρατών παγκοσμίως. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος, που απαγορεύεται να μιλάεικανείς ανοικτά για το συγκεκριμένο θέμα. Η σύγχρονη πολιτική κουλτούρα που διαμορφώθηκε στη διάρκεια μιας σχεδόναδιάκοπης ανάπτυξη, απαγορεύει στους σημερινούς πολιτικούς να πληροφορούν τουςψηφοφόρους για τη διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση. Εάν το κάνουν, κινδυνεύουννα θέσουν εαυτόν εκτός πολιτικής σκηνής δια παντός.
Μονομερήςχρεοκοπία.
Ολα αυτά ταδεδομένα δείχνουν ότι το πρόβλημα της Ελλάδας, στην πραγματικότητα δεν είναιμόνο δικό της, αλλά ολόκληρου του κόσμου. Απλώς η Ελλάδα, βρέθηκε πρώτη σε αυτήτην κατάσταση. Δεν θα είναι όμως και η τελευταία. Η ΕΕ δεν δίνει στη χώρα τηδυνατότητα να λάβει από μόνη της τις αποφάσεις της. Αλλα ούτε και οι Βρυξέλλεςτις παίρνουν, επειδή είναι δέσμιες του παλαιού πρότυπου της «σταθερήςανάπτυξης». Ίσως μετά τις εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία αυτό καταστείδυνατό, αν και εγώ πάντως αμφιβάλω.
Η κατάστασηαπλά θα γίνει εκρηκτική, η Ελλάδα εντελώς απρόσμενα (για το ευρύ κοινό φυσικά)θα ανακοινώσει τη χρεωκοπία της και όλη η ευθύνη θα βαρύνει τους ηγέτες της. Αςμου επιτραπεί να επαναληφθώ: Η σύγχρονες πολιτικές πρακτικές και συνήθειες πουέχουν επικρατήσει, δεν δίνουν τη δυνατότητα, όχι για να ληφθούν αποφάσεις, αλλάούτε καν για να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά προβλήματα, όταν μάλιστα αυτάαπειλούν άμεσα το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Ως εκ τούτου, τόσο η ΕΕ όσο καιο υπόλοιπος κόσμος θα παρακολουθούν πώς βασανίζονται οι Έλληνες, αλλάρεαλιστικές αποφάσεις δεν πρόκειται να πάρουν Η κατάσταση επιδεινώνεται καιεξαιτίας του γεγονότος ότι οι πραγματικοί δικαιούχοι όλων των ελληνικώνπληρωμών είναι οι Τράπεζες, οι οποίες κατηγορηματικά δεν πρόκειται ναεπιτρέψουν τη διακοπή των πληρωμών. Πόσο μάλλον, αφού για πολλές από αυτές κάτιτέτοιο θα σήμαινε χρεοκοπία ή εξαφάνιση.
Από ταπαραπάνω προκύπτει σαφώς ότι η επιστροφή όλων των μέχρι σήμερα συσσωρευμένωνστον κόσμο χρεών είναι αδύνατη. Αυτά, ούτως ή άλλως, και κατά το παρελθόνσυνήθως δεν επιστρέφονταν, αλλά αναχρηματοδοτούνταν. Ωστόσο, δεν μπορούμε ναυποστηρίξουμε ότι η επιστροφή τους θα πρέπει να αποκλειστεί, καθώς αυτό θαισοδυναμούσε με το γρήγορο θάνατο ολόκληρου του σύγχρονου χρηματοπιστωτικούσυστήματος.
Σε γενικές γραμμές, καλός τρόπος για έξοδο απόαυτή την κατάσταση δεν υπάρχει και επομένως διαμορφώνεται ένας φαύλος κύκλος: Ηπιθανότητα μιας ρεαλιστικής επίλυσης του προβλήματος είναι αδύνατη. Γεγονός πουοξύνει την κατάσταση σε βαθμό που και να τη συζητά κανείς, είναι τρομερό. Ημοναδική ελπίδα για τους Έλληνες είναι να αποτινάξουν την κυβέρνηση που τουςέχει επιβληθεί από την ΕΕ και να ανακοινώσουν χρεωκοπία, προκειμένου να κόψουντο γόρδιο δεσμό των προβλημάτων και να αναγκάσουν τους Ευρωπαίους πολιτικούςστις Βρυξέλλες και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αλλά και σε όλο τον κόσμο, ναλάβουν τουλάχιστον κάποιες αποφάσεις.
Η ΡΩΣΙΑ ΤΩΡΑ. Kafeneio
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Κροτίδες.... με τις κούτες!
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
4χρονη κρεμάστηκε υπνοβατώντας!
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ