ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Το μάθημα της Βαϊμάρης

Του Ι. Κ. ΠρετεντέρηΠολλήκουβέντα γίνεται τελευταία για τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης - για το γερμανικόκοινοβουλευτικό καθεστώς που κατέρρευσε το 1933 μπροστά στην επέλαση τουΧίτλερ.Αρθρα,συνέδρια, ημερίδες, απλές αναφορές επισείουν ή απλώς επισημαίνουν τον κίνδυνομιας ανάλογης εκτροπής για τη σημερινή Ελλάδα.ΟΒαγγέλης Βενιζέλος, ας πούμε, μόλις προχθές μιλούσε για «συνθήκεςμεσοπολεμικές, συνθήκες Δημοκρατίας της Βαϊμάρης». Λέγοντας ότι «κινδυνεύουμενα βρεθούμε ενδεχομένως με ένα Κοινοβούλιο εχθρικό προς τον κοινοβουλευτισμό».Αυτόςείναι συνοπτικά ο «φόβος της Βαϊμάρης».

Οφόβος, δηλαδή, να καταρρεύσει η δημοκρατία εκ των έσω. Να διαλυθεί μέσα από τηνενίσχυση των ακροδεξιών και ακροαριστερών άκρων που την επιβουλεύονται, μέσααπό την κοινωνική και πολιτική πόλωση στην οποία η ενίσχυση των άκρων οδηγεί.Μόνοπου αυτό δεν είναι παρά το τέλος της ιστορίας.Διότιαν θέλουμε να παρακολουθήσουμε όλο το σενάριο, θα δούμε ότι στη Βαϊμάρη οθρίαμβος των άκρων δεν είναι παρά το επακόλουθο της αποτυχίας των μεγάλωνεθνικών κομμάτων του ενδιάμεσου πολιτικού χώρου που κυβέρνησαν τη Γερμανία απότο 1918 έως το 1932.Ταπράγματα, λοιπόν, δεν είναι τόσο απλά. Δεν άρχισε ξαφνικά στη Γερμανία του '30να βρέχει κομμουνιστές και ναζιστές. Αντιθέτως:- Τομεγαλύτερο και ισχυρότερο κόμμα της Γερμανίας σε όλο το διάστημα από το 1918έως το 1932 ήταν το Σοσιαλδημοκρατικό.- ΤοΣοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ακυρώθηκε ακολουθώντας συνεχώς μια πολιτική του«μικρότερου κακού» - έτσι, από «μικρότερο κακό» σε «μικρότερο κακό», οιΣοσιαλδημοκράτες βρέθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και ο Χίτλερ στηνεξουσία.- Μόνοαπό τις εκλογές του 1930 και μετά αρχίζουν ναζιστές και κομμουνιστές νακαταγράφονται ως ισχυρές πολιτικές δυνάμεις. Στις προηγούμενες εκλογές του 1928είχαν συγκεντρώσει και οι δύο μαζί μόλις 13,2%.- Γιανα συμβεί αυτό, προηγήθηκε μια καταστροφική οικονομική συγκυρία, την οποία δενκατόρθωσαν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα διάφορα κόμματα διακυβέρνησης,όπως οι Σοσιαλδημοκράτες, οι Κεντρώοι και οι διάφορες εκδοχές των φιλελευθέρων.Μεάλλα λόγια, η Βαϊμάρη κατέληξε να καταγραφεί ως ο θρίαμβος των άκρων.Αλλάαυτή η κατάληξη δεν ήταν παρά το αποτέλεσμα της αδυναμίας των κομμάτων πουασκούσαν την κυβερνητική εξουσία, να βγάλουν τη Γερμανία από την κρίση.Γιαμένα αυτό είναι το πραγματικό μάθημα της Βαϊμάρης. Οχι η επιτυχία των μεν ναγκρεμίσουν τη δημοκρατία. Αλλά η αποτυχία των άλλων να την εδραιώσουν και νατην υπερασπιστούν.Και σεόσους αρέσουν οι ιστορικοί παραλληλισμοί προτείνω να μην ξεχάσουμε αυτό ακριβώςτο μάθημα όσο βαδίζουμε προς τις κάλπες της 6ης Μαΐου. liberals10