2013-07-25 10:39:52
Bénilde Marie , [Καϊμάκη Βάλια (μτφ)]
Η βίαιη διακοπή εκπομπής της ελληνικής ραδιοτηλεόρασης εγγράφεται στο πλαίσιο μιας ιδεολογικής μάχης που διεξάγεται με επίκεντρο το κόστος των δημοσίων υπηρεσιών ραδιοτηλεόρασης στην Ευρώπη. Στη Γαλλία, κάποιοι ζηλωτές του ξέφρενου νεοφιλελευθερισμού ήδη θέτουν θέμα για το δικαίωμα στη δημόσια τηλεόραση.
Το χωρίς προειδοποίηση κλείσιμο της ΕΡΤ, στις 11 Ιουνίου, έστειλε στην ανεργία 2650 εργαζόμενους. Οι αναμεταδότες έπαυσαν και η ανεξάρτητη από τα ιδιωτικά συμφέροντα ραδιοτηλεοπτική ενημέρωση πέρασε στο παρελθόν. Η μαύρη οθόνη προκάλεσε την επιδείνωση της λαϊκής δυσαρέσκειας για την υποχωρητικότητα της κυβέρνησης απέναντι στις πιέσεις των « δωρητών » της τρόικας. Αυτή τη φορά, το ζητούμενο ήταν η εξάλειψη τουλάχιστον 2.000 θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα, πριν από το τέλος Ιουνίου.
Παρά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας να ξαναρχίσουν οι εκπομπές, τουλάχιστον προσωρινά μέχρι να δημιουργηθεί ένας καινούργιος φορέας, η ΕΡΤ δεν λειτουργεί εδώ και σχεδόν ένα μήνα [1]
. Οι εργαζόμενοι, όμως, προχώρησαν σε αυτοδιαχείριση και παράγουν εθελοντικά στο διαδίκτυο ειδησεογραφικά δελτία και εκπομπές από την έδρα της ΕΡΤ, στα βόρεια προάστια της Αθήνας, στην οποία παραμένουν παράνομα. Έλαβαν δε με ενημερωτική επιστολή για την απόλυσή τους, ωστόσο οι εκπρόσωποί τους αρνούνται να επικυρώσουν την πολιτική συμφωνία των δύο κομμάτων της κυβέρνησης : προβλέπεται η επαναπρόσληψη 2000 μισθωτών, χωρίς συλλογική σύμβαση, σε έναν νέο οργανισμό, κεφαλαίου 5 εκατ. ευρώ, υπό την τριπλή κηδεμονία των υπουργείων Οικονομικών, Πολιτισμού και Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης.
Αν και η κυβέρνηση συνεργασίας του κ. Αντώνη Σαμαρά είναι συνεχώς υπό την απειλή διάλυσης, γνωρίζει, ωστόσο, ότι μπορεί να φύγει με την αίσθηση ότι εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της : να επιτρέψει στα δημόσια κανάλια να περάσουν στην εξάρτηση της Digea, του οργανισμού που συγκεντρώνει τα ιδιωτικά κανάλια που ελέγχονται από τους μεγιστάνες της ελληνικής οικονομίας. Πράγματι, η ΕΡΤ θα πρέπει να περάσει από το συγκεκριμένο « πάροχο » ερτζιανών, για να αποκτήσει στο μέλλον ψηφιακές συχνότητες.
Γνωρίζουμε τις κατηγορίες που απευθύνει η κυβέρνηση : η ΕΡΤ ήταν αδιαφανής, υπήρχε κακοδιαχείριση, κακή διοίκηση… Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, τα πέντε κανάλια της τηλεόρασης και τα ραδιόφωνα του ομίλου κόστιζαν πανάκριβα, 300 εκατ. ευρώ τον χρόνο, για μερίδιο ακροαματικότητας κάτω από το 4%. Οι ισχυρισμοί αυτοί, οι οποίοι βασίζονται μόνο στο μικρό ακροατήριο της ΝΕΤ –ενώ όλα μαζί τα κανάλια κέρδισαν 15% συνολική ακροαματικότητα το 2012- στοχεύουν κυρίως την άσκηση πελατειακών σχέσεων από την πλευρά των κυβερνώντων κομμάτων στην πρόσληψη των δημοσιογράφων. Από τότε που ανέλαβε, πριν από έναν χρόνο, η κυβέρνηση Σαμαρά δεν αποτέλεσε εξαίρεση στον κανόνα. Η εφημερίδα Humanité αναφέρει « 13 ειδικούς συμβούλους και 17 άτομα ειδικών θέσεων », τα οποία διορίστηκαν με τις φροντίδες της κυβέρνησης. Συνολικά, τέτοιου είδους θέσεις αντιπροσωπεύουν περίπου το μισό του μισθολογίου των 680 δημοσιογράφων, χάρη στις υψηλές αμοιβές τους.
Παρόλο που η βίαιη διακοπή των προγραμμάτων και η λεηλασία των εργαζομένων της εταιρείας προκάλεσαν πολλές αντιδράσεις αποδοκιμασίας εκ μέρους ευρωπαϊκών οργανισμών [από την Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοεκπομπών (UER) μέχρι τον Οργανισμό για τη Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ)], θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του κ. Μπαρόσο –η οποία έκρινε « αντιδραστική » την υποστήριξη της πολιτιστικής εξαίρεσης- κρατήθηκε μακριά από κάθε παρέμβαση. Είναι αλήθεια ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της 8ης Νοεμβρίου 2011, είχε ορίσει την ΕΡΤ ως έναν από τους πιθανούς στόχους αναδιάρθρωσης ή κλεισίματος στον ελληνικό δημόσιο τομέα. Ακόμα κι αν η θέση της Κομισιόν ήταν να φτάσουμε « σε σημαντικά μειωμένο προσωπικό » παρά σε ένα απλό και ξεκάθαρο κλείσιμο (όπως υποστήριξε ο δημοσιογράφος της Libération, Jean Quatremer [2]), δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι στόχος του κλεισίματος ήταν η κατάργηση ενός « σημαντικού » μέρους των θέσεων εργασίας του δημόσιου οργανισμού ραδιοτηλεόρασης.
Από το UMP στο L’Express
Στα γαλλικά μέσα ενημέρωσης, παρ’ όλο που οι αντιδράσεις ήταν συνολικά εχθρικές προς την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης, ακούγονται κάποιες φωνές, αν όχι για να χαιρετήσουν το μιντιακό πραξικόπημα, τουλάχιστον για να καλέσουν σε μια πλήρη αμφισβήτηση των κεκτημένων. « Κι αν κλείναμε τη France Télévisions ; » διερωτάται στις 13, η L’Opinion, η νέα εφημερίδα του κ. Νικολά Μπεϊτού, εκτιμώντας ότι ένα τέτοιο σενάριο είναι απίθανο για τη Γαλλία –θα απαιτείτο ένας νόμος- και ταυτόχρονα διαβεβαιώνοντας ότι « η συζήτηση για το κόστος του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού (σ.σ. της Γαλλίας) είναι απαραίτητο να γίνει ».
Από την πλευρά του, ο Νταβίντ-Ξαβιέ Βάις, Εθνικός Γραμματέας για τα μίντια του UMP (σ.σ. το δεξιό κόμμα του Ν. Σαρκοζί) δεν δίστασε να γράψει στο Twitter : « Βλέποντας το κόστος και τη φτωχή ποιότητα των προγραμμάτων της France TV, θα μπορούσαμε να ελπίζουμε να κάνει η κυβέρνησή μας ό,τι έγινε και στην Ελλάδα ». Σχόλιο που ήρθε σε κακή στιγμή, την ημέρα που το France 2 έδειχνε ένα επεισόδιο της εκπομπής Cash Investigation που ήταν αφιερωμένο στους φορολογικούς παραδείσους και το οποίο κέρδισε 3,6 εκατ. τηλεθεατές και 14,7% ακροαματικότητα. Λίγες μέρες αργότερα, ο νεαρός υπεύθυνος της αντιπολίτευσης φέρθηκε με μεγαλύτερη μετριοπάθεια, επιτιθέμενος στο France Inter, όπου « η επιλογή των ασκούμενων, των δημοσιογράφων γίνεται και με πολιτικά κριτήρια ». Δεν είναι ακριβώς αυτό που έλεγε η Μαρίν Λεπέν για το France Inter, ότι είναι το ραδιόφωνο των μπολσεβίκων (radio bolcho) αλλά μοιάζει αρκετά.
Ο Ρενώ Ρεβέλ, αρχισυντάκτης του εβδομαδιαίου περιοδικού L’Express, είναι ακόμα πιο κατηγορηματικός. Θεωρεί πως το ελληνικό πραξικόπημα θέτει στο τραπέζι το ερώτημα, εάν η ύπαρξη ενός δημόσιου οργανισμού ραδιοτηλεόρασης στη Γαλλία είναι βάσιμη. « Γιατί, παρόλο που μια τέτοια απόφαση μπορεί να φαίνεται σουρεαλιστική στα μάτια ενός μιντιο-κουλτουριάρικου μικρόκοσμου, η κακή υγεία των οργανισμών αυτών, με πληθωρικό δυναμικό –στην Ελλάδα, όπως και στη Γαλλία- μας υποχρεώνει να θέσουμε το ερώτημα : έχουν πραγματικά ανάγκη από έναν όμιλο δημόσιων καναλιών με μειούμενη ακροαματικότητα, όταν την ώρα του διαδικτύου, της ψηφιακής επίγειας τηλεόρασης, των δορυφορικών καναλιών, οι τηλεθεατές εγκαταλείπουν τα κανάλια των οποίων τη λειτουργία και τη σημασία δεν καταλαβαίνουν πια πολύ καλά ; » [3]
Για να καλέσουμε σε εκ βάθρων αναδιάρθρωση της France Télévisions, θα έπρεπε ν’ αναρωτηθούμε για το France 4, ένα κανάλι που απευθύνεται στους νέους και που σήμερα δεν καταφέρνει να βρει την ταυτότητά του, μετά την αποχώρηση για τον ιδιωτικό τομέα του λαϊκιστή παρουσιαστή Συρίλ Χανουνά, ο οποίος ήταν ο άνθρωπος που δημιούργησε μεγάλο μέρος της εικόνας του καναλιού. Μήπως το κανάλι περισσεύει, αναρωτιούνται σε υψηλά κλιμάκια. Είναι σημαντικό επίσης να γίνει αναδιάρθρωση του France 3, του οποίου το δυναμικό κρίνεται υπεράριθμο. Μήπως θα ήταν καλύτερα να φέρουμε πιο κοντά τις τοπικές κοινότητες ή τον περιφερειακό τύπο ;
Για τους Μαρκ Μποντριγιέ και Ζαν-Μπατίστ Ντιμπόλ, δημοσιογράφους του περιοδικού Challenges, για να ξεσκεπάσουμε « την απίστευτη κακοδιαχείριση που υπονομεύει τη France Television », πρέπει να κοιτάξουμε μακρύτερα. « Είναι ίσως η βάρκα που έρχεται από τα νησιά (βλ. ένθετο) που είναι η πιο φορτωμένη. Πίσω από το France O, υπάρχει ένα κανάλι εθνικής εμβέλειας και εννέα περιοχές που λειτουργούν με το μοντέλο του France 3 (βλ. ένθετο). Και κάνουν και ντόλτσε βίτα. “Εδώ, ακόμα κι αυτοί που είναι στο ψυγείο παίρνουν τα ίδια χρήματα με τον Νταβίντ Πουζαντάς”, λέει μια δημοσιογράφος που προτιμά να κρατήσει την ανωνυμία της. Ο κόσμος των δημοσιογράφων στα νησιά είναι μικρός ». Πράγματι, τόσο μικρός που αυτά τα υποτιθέμενα « ψυγεία », με μισθό 18.000 ευρώ το μήνα, όσα και ο παρουσιαστής του δελτίου των 8 του France 2, περνούν απαρατήρητα.
Προς τη μείωση του προσωπικού
Όλος ο κόσμος το γνωρίζει, η επόμενη επίθεση της θητείας του Φρανσουά Ολάντ θα είναι προς τη μείωση των δημόσιων δαπανών. Ο πρόεδρος της France Télévisions, Ρεμί Φλιμλέν, δίνει από τώρα δείγματα : σχέδιο εθελουσίας εξόδου για 650 θέσεις, ώστε να μειωθεί ο αριθμός των εργαζομένων από 10.400 σε 9.750, εδραίωση ενός συστήματος αύξησης μισθών ανάλογα με την προσφορά του εργαζόμενου, προγραμματισμένη ενοποίηση των εθνικών δημοσιογραφικών ομάδων των France 2 και France 3, παύση πολιτιστικών εκπομπών (Taratata, Le Cercle de minuit… ). Θα είναι, άραγε, αρκετά αυτά ή θα πρέπει να προχωρήσει και παραπέρα ; Και μάλιστα, παρά την απροσδόκητη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, στις 27 Ιουνίου, να χρηματοδοτηθεί η France Télévisions από το φόρο « Κοπέ » (σ.σ. από το όνομα του υπουργού) στους παρόχους τηλεπικοινωνιών.
Οι δημόσιοι οργανισμοί ραδιοτηλεόρασης στην Ευρώπη υπήρξαν συχνά στόχος είτε νεοφιλελεύθερων είτε σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων. Το 2006, η κυβέρνηση Θαπατέρο, κατήργησε 3.100 θέσεις εργασίας στην RTVE, την ισπανική δημόσια ραδιοτηλεόραση, δηλαδή το 39% του δυναμικού της. Έναν χρόνο αργότερα, στη Βρετανία του Μπλερ, το BBC περιέκοπτε 2.800 θέσεις, δηλαδή το 12% των 23.000 εργαζομένων (ανάμεσα στις περικοπές ήταν το ένα τέταρτο των θέσεων εργασίας του διεθνούς BBC World). Στη Γερμανία, ο αριθμός των εργαζομένων στο ZDF μειώθηκε κατά 15%-20%, ενώ η RAI αφέθηκε να φθαρεί, οικονομικά και υλικά, κατά τη διακυβέρνηση Μπερλουσκόνι. Τέλος, στο Radio France Internationale (RFI), κατά τη διάρκεια της θητείας του Νικολά Σαρκοζί, ένα σχέδιο αποχωρήσεων κατήργησε 206 θέσεις το 2009, δηλαδή το ένα πέμπτο του δυναμικού του, ενώ καταργήθηκαν και έξι δημοσιογραφικά γραφεία αντίστοιχων ξένων γλωσσών. Την άνοιξη του 2012, υπήρξαν 136 απολύσεις στο France Médias Monde (βλ. ένθετο), από τις οποίες οι 80 και πάλι στο RFI.
Ο τροχός της ατυχίας θα γυρίσει τώρα στη γαλλική ραδιοτηλεόραση ; Θα ξεκινήσουμε, για παράδειγμα, από την κατάργηση της ερτζιανής μετάδοσης του Mouv’, του ραδιοφωνικού καναλιού για νέους που δεν καταφέρνει να κερδίσει ακροατήριο εξαιτίας των κακών επιλογών των διάφορων διευθυντών του ; Οι εργαζόμενοι σε αυτό το φοβούνται. Αν και είναι πολύ λίγο πιθανό να συμβεί ένα πραξικόπημα αλά ελληνικά στο φρούριο του συνδικαλισμού που είναι η γαλλική δημόσια ραδιοτηλεόραση, όλοι ετοιμάζονται ήδη, αργά αλλά σίγουρα για το χειρότερο.
P.-S.
Δημόσια γαλλική ραδιοτηλεόραση
Τα δημόσια ραδιοτηλεοπτικά μέσα στη Γαλλία, χωρίζονται σε τρεις εταιρείες και μερικές θυγατρικές τους.
France Télévisions
Έχει στην κατοχή της τα τηλεοπτικά κανάλια και το ραδιόφωνο στο δίκτυο. Περιλαμβάνει :
Το Outre-Mer 1re, δίκτυο 10 τηλεοπτικών καναλιών, με παρουσία σε τέσσερις ηπείρους, το οποίο απευθύνεται σε Γάλλους εκτός χώρας. Το France 2, τη ναυαρχίδα, ένα κανάλι που δημιουργήθηκε το 1963 (εκπέμπει από τα ερτζιανά).
Το France 3, κανάλι για την περιφέρεια (εκπέμπει από τα ερτζιανά).
Το France 4, κανάλι ψυχαγωγίας (εκπέμπει από τα ερτζιανά).
Το France 5, κανάλι γνώσης και εκπαίδευσης (εκπέμπει από την ψηφιακή, την καλωδιακή, τη δορυφορική πλατφόρμα και το διαδίκτυο).
Το France Ô είναι το κανάλι των νησιών (Γαλλική Πολυνησία, Γαλλικά Νότια και Ανταρκτικά Εδάφη, Ουαλίς και Φουτουνά, και εκπέμπει σε όλη τη Γαλλία από το 2010, από την επίγεια ψηφιακή πλαρφόρμα.
Στη France Télévisions ανήκουν επίσης 10 περιφερειακοί τηλεοπτικοί σταθμοί (κυρίως εκτός Γαλλίας) και άλλοι 10 αντίστοιχοι ραδιοφωνικοί. Ανήκουν επίσης κατά 100%, 7 θυγατρικές (κινηματογράφος, διαφημίσεις, πολυμέσα κ.λπ.). Έχει συμμετοχή σε πολλές άλλες εταιρείες από κοινού με τους άλλους δημόσιους οργανισμούς, με δημόσιους οργανισμούς του εξωτερικού (όπως το Euronews, για παράδειγμα), αλλά και με ιδιώτες.
Radio France
Στο ραδιόφωνο ανήκουν οι σταθμοί του ραδιοφώνου, καθώς και μουσικά σύνολα.
Τα κυριότερα ραδιόφωνα είναι τα France Inter, France Info, France Bleu, France Culture, France Musique, FIP, Le Mouv’.
Ορχήστρες και χορωδίες : Les Concerts de Radio France, L’Orchestre national de France, L’Orchestre philharmonique de Radio France, Le Chœur de Radio France, La Maîtrise de Radio France.
Θυγατρικές του ραδιοφώνου είναι εταιρείες που διαχειρίζονται το μουσείο, τις διαφημίσεις, τη διοργάνωση φεστιβάλ κ.λπ.. Επίσης συμμετέχει στο κεφάλαιο εταιρειών μαζί με τις άλλες δύο εταιρείες.
France Médias Monde (πρώην Audiovisuel extérieur de la France).
Πρόκειται για ένα holding που δημιουργήθηκε το 2008 και το οποίο συντονίζει και επιβλέπει τις δραστηριότητες των δημόσιων καναλιών ραδιοφώνου και τηλεόρασης που μεταδίδονται στο εξωτερικό, κυρίως το RFI (Radio France International), το TV5 Monde και το France 24.
Η εταιρεία συμμετέχει και στο κεφάλαιο άλλων εταιρειών μαζί με τους άλλους δύο οργανισμούς.
Notes
[1] (ΣτΜ) Η συγγραφέας του άρθρου προφανώς δεν πρόλαβε να συμπεριλάβει το παράνομο σήμα της ΕΡΤ από τα στούντιο της Παιανίας.
[2] 17-6-13
[3] Γαλλική τηλεόραση με ελληνική σάλτσα
Le Monde Diplomatique
InfoGnomon
Η βίαιη διακοπή εκπομπής της ελληνικής ραδιοτηλεόρασης εγγράφεται στο πλαίσιο μιας ιδεολογικής μάχης που διεξάγεται με επίκεντρο το κόστος των δημοσίων υπηρεσιών ραδιοτηλεόρασης στην Ευρώπη. Στη Γαλλία, κάποιοι ζηλωτές του ξέφρενου νεοφιλελευθερισμού ήδη θέτουν θέμα για το δικαίωμα στη δημόσια τηλεόραση.
Το χωρίς προειδοποίηση κλείσιμο της ΕΡΤ, στις 11 Ιουνίου, έστειλε στην ανεργία 2650 εργαζόμενους. Οι αναμεταδότες έπαυσαν και η ανεξάρτητη από τα ιδιωτικά συμφέροντα ραδιοτηλεοπτική ενημέρωση πέρασε στο παρελθόν. Η μαύρη οθόνη προκάλεσε την επιδείνωση της λαϊκής δυσαρέσκειας για την υποχωρητικότητα της κυβέρνησης απέναντι στις πιέσεις των « δωρητών » της τρόικας. Αυτή τη φορά, το ζητούμενο ήταν η εξάλειψη τουλάχιστον 2.000 θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα, πριν από το τέλος Ιουνίου.
Παρά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας να ξαναρχίσουν οι εκπομπές, τουλάχιστον προσωρινά μέχρι να δημιουργηθεί ένας καινούργιος φορέας, η ΕΡΤ δεν λειτουργεί εδώ και σχεδόν ένα μήνα [1]
Αν και η κυβέρνηση συνεργασίας του κ. Αντώνη Σαμαρά είναι συνεχώς υπό την απειλή διάλυσης, γνωρίζει, ωστόσο, ότι μπορεί να φύγει με την αίσθηση ότι εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της : να επιτρέψει στα δημόσια κανάλια να περάσουν στην εξάρτηση της Digea, του οργανισμού που συγκεντρώνει τα ιδιωτικά κανάλια που ελέγχονται από τους μεγιστάνες της ελληνικής οικονομίας. Πράγματι, η ΕΡΤ θα πρέπει να περάσει από το συγκεκριμένο « πάροχο » ερτζιανών, για να αποκτήσει στο μέλλον ψηφιακές συχνότητες.
Γνωρίζουμε τις κατηγορίες που απευθύνει η κυβέρνηση : η ΕΡΤ ήταν αδιαφανής, υπήρχε κακοδιαχείριση, κακή διοίκηση… Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, τα πέντε κανάλια της τηλεόρασης και τα ραδιόφωνα του ομίλου κόστιζαν πανάκριβα, 300 εκατ. ευρώ τον χρόνο, για μερίδιο ακροαματικότητας κάτω από το 4%. Οι ισχυρισμοί αυτοί, οι οποίοι βασίζονται μόνο στο μικρό ακροατήριο της ΝΕΤ –ενώ όλα μαζί τα κανάλια κέρδισαν 15% συνολική ακροαματικότητα το 2012- στοχεύουν κυρίως την άσκηση πελατειακών σχέσεων από την πλευρά των κυβερνώντων κομμάτων στην πρόσληψη των δημοσιογράφων. Από τότε που ανέλαβε, πριν από έναν χρόνο, η κυβέρνηση Σαμαρά δεν αποτέλεσε εξαίρεση στον κανόνα. Η εφημερίδα Humanité αναφέρει « 13 ειδικούς συμβούλους και 17 άτομα ειδικών θέσεων », τα οποία διορίστηκαν με τις φροντίδες της κυβέρνησης. Συνολικά, τέτοιου είδους θέσεις αντιπροσωπεύουν περίπου το μισό του μισθολογίου των 680 δημοσιογράφων, χάρη στις υψηλές αμοιβές τους.
Παρόλο που η βίαιη διακοπή των προγραμμάτων και η λεηλασία των εργαζομένων της εταιρείας προκάλεσαν πολλές αντιδράσεις αποδοκιμασίας εκ μέρους ευρωπαϊκών οργανισμών [από την Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοεκπομπών (UER) μέχρι τον Οργανισμό για τη Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ)], θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του κ. Μπαρόσο –η οποία έκρινε « αντιδραστική » την υποστήριξη της πολιτιστικής εξαίρεσης- κρατήθηκε μακριά από κάθε παρέμβαση. Είναι αλήθεια ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της 8ης Νοεμβρίου 2011, είχε ορίσει την ΕΡΤ ως έναν από τους πιθανούς στόχους αναδιάρθρωσης ή κλεισίματος στον ελληνικό δημόσιο τομέα. Ακόμα κι αν η θέση της Κομισιόν ήταν να φτάσουμε « σε σημαντικά μειωμένο προσωπικό » παρά σε ένα απλό και ξεκάθαρο κλείσιμο (όπως υποστήριξε ο δημοσιογράφος της Libération, Jean Quatremer [2]), δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι στόχος του κλεισίματος ήταν η κατάργηση ενός « σημαντικού » μέρους των θέσεων εργασίας του δημόσιου οργανισμού ραδιοτηλεόρασης.
Από το UMP στο L’Express
Στα γαλλικά μέσα ενημέρωσης, παρ’ όλο που οι αντιδράσεις ήταν συνολικά εχθρικές προς την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης, ακούγονται κάποιες φωνές, αν όχι για να χαιρετήσουν το μιντιακό πραξικόπημα, τουλάχιστον για να καλέσουν σε μια πλήρη αμφισβήτηση των κεκτημένων. « Κι αν κλείναμε τη France Télévisions ; » διερωτάται στις 13, η L’Opinion, η νέα εφημερίδα του κ. Νικολά Μπεϊτού, εκτιμώντας ότι ένα τέτοιο σενάριο είναι απίθανο για τη Γαλλία –θα απαιτείτο ένας νόμος- και ταυτόχρονα διαβεβαιώνοντας ότι « η συζήτηση για το κόστος του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού (σ.σ. της Γαλλίας) είναι απαραίτητο να γίνει ».
Από την πλευρά του, ο Νταβίντ-Ξαβιέ Βάις, Εθνικός Γραμματέας για τα μίντια του UMP (σ.σ. το δεξιό κόμμα του Ν. Σαρκοζί) δεν δίστασε να γράψει στο Twitter : « Βλέποντας το κόστος και τη φτωχή ποιότητα των προγραμμάτων της France TV, θα μπορούσαμε να ελπίζουμε να κάνει η κυβέρνησή μας ό,τι έγινε και στην Ελλάδα ». Σχόλιο που ήρθε σε κακή στιγμή, την ημέρα που το France 2 έδειχνε ένα επεισόδιο της εκπομπής Cash Investigation που ήταν αφιερωμένο στους φορολογικούς παραδείσους και το οποίο κέρδισε 3,6 εκατ. τηλεθεατές και 14,7% ακροαματικότητα. Λίγες μέρες αργότερα, ο νεαρός υπεύθυνος της αντιπολίτευσης φέρθηκε με μεγαλύτερη μετριοπάθεια, επιτιθέμενος στο France Inter, όπου « η επιλογή των ασκούμενων, των δημοσιογράφων γίνεται και με πολιτικά κριτήρια ». Δεν είναι ακριβώς αυτό που έλεγε η Μαρίν Λεπέν για το France Inter, ότι είναι το ραδιόφωνο των μπολσεβίκων (radio bolcho) αλλά μοιάζει αρκετά.
Ο Ρενώ Ρεβέλ, αρχισυντάκτης του εβδομαδιαίου περιοδικού L’Express, είναι ακόμα πιο κατηγορηματικός. Θεωρεί πως το ελληνικό πραξικόπημα θέτει στο τραπέζι το ερώτημα, εάν η ύπαρξη ενός δημόσιου οργανισμού ραδιοτηλεόρασης στη Γαλλία είναι βάσιμη. « Γιατί, παρόλο που μια τέτοια απόφαση μπορεί να φαίνεται σουρεαλιστική στα μάτια ενός μιντιο-κουλτουριάρικου μικρόκοσμου, η κακή υγεία των οργανισμών αυτών, με πληθωρικό δυναμικό –στην Ελλάδα, όπως και στη Γαλλία- μας υποχρεώνει να θέσουμε το ερώτημα : έχουν πραγματικά ανάγκη από έναν όμιλο δημόσιων καναλιών με μειούμενη ακροαματικότητα, όταν την ώρα του διαδικτύου, της ψηφιακής επίγειας τηλεόρασης, των δορυφορικών καναλιών, οι τηλεθεατές εγκαταλείπουν τα κανάλια των οποίων τη λειτουργία και τη σημασία δεν καταλαβαίνουν πια πολύ καλά ; » [3]
Για να καλέσουμε σε εκ βάθρων αναδιάρθρωση της France Télévisions, θα έπρεπε ν’ αναρωτηθούμε για το France 4, ένα κανάλι που απευθύνεται στους νέους και που σήμερα δεν καταφέρνει να βρει την ταυτότητά του, μετά την αποχώρηση για τον ιδιωτικό τομέα του λαϊκιστή παρουσιαστή Συρίλ Χανουνά, ο οποίος ήταν ο άνθρωπος που δημιούργησε μεγάλο μέρος της εικόνας του καναλιού. Μήπως το κανάλι περισσεύει, αναρωτιούνται σε υψηλά κλιμάκια. Είναι σημαντικό επίσης να γίνει αναδιάρθρωση του France 3, του οποίου το δυναμικό κρίνεται υπεράριθμο. Μήπως θα ήταν καλύτερα να φέρουμε πιο κοντά τις τοπικές κοινότητες ή τον περιφερειακό τύπο ;
Για τους Μαρκ Μποντριγιέ και Ζαν-Μπατίστ Ντιμπόλ, δημοσιογράφους του περιοδικού Challenges, για να ξεσκεπάσουμε « την απίστευτη κακοδιαχείριση που υπονομεύει τη France Television », πρέπει να κοιτάξουμε μακρύτερα. « Είναι ίσως η βάρκα που έρχεται από τα νησιά (βλ. ένθετο) που είναι η πιο φορτωμένη. Πίσω από το France O, υπάρχει ένα κανάλι εθνικής εμβέλειας και εννέα περιοχές που λειτουργούν με το μοντέλο του France 3 (βλ. ένθετο). Και κάνουν και ντόλτσε βίτα. “Εδώ, ακόμα κι αυτοί που είναι στο ψυγείο παίρνουν τα ίδια χρήματα με τον Νταβίντ Πουζαντάς”, λέει μια δημοσιογράφος που προτιμά να κρατήσει την ανωνυμία της. Ο κόσμος των δημοσιογράφων στα νησιά είναι μικρός ». Πράγματι, τόσο μικρός που αυτά τα υποτιθέμενα « ψυγεία », με μισθό 18.000 ευρώ το μήνα, όσα και ο παρουσιαστής του δελτίου των 8 του France 2, περνούν απαρατήρητα.
Προς τη μείωση του προσωπικού
Όλος ο κόσμος το γνωρίζει, η επόμενη επίθεση της θητείας του Φρανσουά Ολάντ θα είναι προς τη μείωση των δημόσιων δαπανών. Ο πρόεδρος της France Télévisions, Ρεμί Φλιμλέν, δίνει από τώρα δείγματα : σχέδιο εθελουσίας εξόδου για 650 θέσεις, ώστε να μειωθεί ο αριθμός των εργαζομένων από 10.400 σε 9.750, εδραίωση ενός συστήματος αύξησης μισθών ανάλογα με την προσφορά του εργαζόμενου, προγραμματισμένη ενοποίηση των εθνικών δημοσιογραφικών ομάδων των France 2 και France 3, παύση πολιτιστικών εκπομπών (Taratata, Le Cercle de minuit… ). Θα είναι, άραγε, αρκετά αυτά ή θα πρέπει να προχωρήσει και παραπέρα ; Και μάλιστα, παρά την απροσδόκητη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, στις 27 Ιουνίου, να χρηματοδοτηθεί η France Télévisions από το φόρο « Κοπέ » (σ.σ. από το όνομα του υπουργού) στους παρόχους τηλεπικοινωνιών.
Οι δημόσιοι οργανισμοί ραδιοτηλεόρασης στην Ευρώπη υπήρξαν συχνά στόχος είτε νεοφιλελεύθερων είτε σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων. Το 2006, η κυβέρνηση Θαπατέρο, κατήργησε 3.100 θέσεις εργασίας στην RTVE, την ισπανική δημόσια ραδιοτηλεόραση, δηλαδή το 39% του δυναμικού της. Έναν χρόνο αργότερα, στη Βρετανία του Μπλερ, το BBC περιέκοπτε 2.800 θέσεις, δηλαδή το 12% των 23.000 εργαζομένων (ανάμεσα στις περικοπές ήταν το ένα τέταρτο των θέσεων εργασίας του διεθνούς BBC World). Στη Γερμανία, ο αριθμός των εργαζομένων στο ZDF μειώθηκε κατά 15%-20%, ενώ η RAI αφέθηκε να φθαρεί, οικονομικά και υλικά, κατά τη διακυβέρνηση Μπερλουσκόνι. Τέλος, στο Radio France Internationale (RFI), κατά τη διάρκεια της θητείας του Νικολά Σαρκοζί, ένα σχέδιο αποχωρήσεων κατήργησε 206 θέσεις το 2009, δηλαδή το ένα πέμπτο του δυναμικού του, ενώ καταργήθηκαν και έξι δημοσιογραφικά γραφεία αντίστοιχων ξένων γλωσσών. Την άνοιξη του 2012, υπήρξαν 136 απολύσεις στο France Médias Monde (βλ. ένθετο), από τις οποίες οι 80 και πάλι στο RFI.
Ο τροχός της ατυχίας θα γυρίσει τώρα στη γαλλική ραδιοτηλεόραση ; Θα ξεκινήσουμε, για παράδειγμα, από την κατάργηση της ερτζιανής μετάδοσης του Mouv’, του ραδιοφωνικού καναλιού για νέους που δεν καταφέρνει να κερδίσει ακροατήριο εξαιτίας των κακών επιλογών των διάφορων διευθυντών του ; Οι εργαζόμενοι σε αυτό το φοβούνται. Αν και είναι πολύ λίγο πιθανό να συμβεί ένα πραξικόπημα αλά ελληνικά στο φρούριο του συνδικαλισμού που είναι η γαλλική δημόσια ραδιοτηλεόραση, όλοι ετοιμάζονται ήδη, αργά αλλά σίγουρα για το χειρότερο.
P.-S.
Δημόσια γαλλική ραδιοτηλεόραση
Τα δημόσια ραδιοτηλεοπτικά μέσα στη Γαλλία, χωρίζονται σε τρεις εταιρείες και μερικές θυγατρικές τους.
France Télévisions
Έχει στην κατοχή της τα τηλεοπτικά κανάλια και το ραδιόφωνο στο δίκτυο. Περιλαμβάνει :
Το Outre-Mer 1re, δίκτυο 10 τηλεοπτικών καναλιών, με παρουσία σε τέσσερις ηπείρους, το οποίο απευθύνεται σε Γάλλους εκτός χώρας. Το France 2, τη ναυαρχίδα, ένα κανάλι που δημιουργήθηκε το 1963 (εκπέμπει από τα ερτζιανά).
Το France 3, κανάλι για την περιφέρεια (εκπέμπει από τα ερτζιανά).
Το France 4, κανάλι ψυχαγωγίας (εκπέμπει από τα ερτζιανά).
Το France 5, κανάλι γνώσης και εκπαίδευσης (εκπέμπει από την ψηφιακή, την καλωδιακή, τη δορυφορική πλατφόρμα και το διαδίκτυο).
Το France Ô είναι το κανάλι των νησιών (Γαλλική Πολυνησία, Γαλλικά Νότια και Ανταρκτικά Εδάφη, Ουαλίς και Φουτουνά, και εκπέμπει σε όλη τη Γαλλία από το 2010, από την επίγεια ψηφιακή πλαρφόρμα.
Στη France Télévisions ανήκουν επίσης 10 περιφερειακοί τηλεοπτικοί σταθμοί (κυρίως εκτός Γαλλίας) και άλλοι 10 αντίστοιχοι ραδιοφωνικοί. Ανήκουν επίσης κατά 100%, 7 θυγατρικές (κινηματογράφος, διαφημίσεις, πολυμέσα κ.λπ.). Έχει συμμετοχή σε πολλές άλλες εταιρείες από κοινού με τους άλλους δημόσιους οργανισμούς, με δημόσιους οργανισμούς του εξωτερικού (όπως το Euronews, για παράδειγμα), αλλά και με ιδιώτες.
Radio France
Στο ραδιόφωνο ανήκουν οι σταθμοί του ραδιοφώνου, καθώς και μουσικά σύνολα.
Τα κυριότερα ραδιόφωνα είναι τα France Inter, France Info, France Bleu, France Culture, France Musique, FIP, Le Mouv’.
Ορχήστρες και χορωδίες : Les Concerts de Radio France, L’Orchestre national de France, L’Orchestre philharmonique de Radio France, Le Chœur de Radio France, La Maîtrise de Radio France.
Θυγατρικές του ραδιοφώνου είναι εταιρείες που διαχειρίζονται το μουσείο, τις διαφημίσεις, τη διοργάνωση φεστιβάλ κ.λπ.. Επίσης συμμετέχει στο κεφάλαιο εταιρειών μαζί με τις άλλες δύο εταιρείες.
France Médias Monde (πρώην Audiovisuel extérieur de la France).
Πρόκειται για ένα holding που δημιουργήθηκε το 2008 και το οποίο συντονίζει και επιβλέπει τις δραστηριότητες των δημόσιων καναλιών ραδιοφώνου και τηλεόρασης που μεταδίδονται στο εξωτερικό, κυρίως το RFI (Radio France International), το TV5 Monde και το France 24.
Η εταιρεία συμμετέχει και στο κεφάλαιο άλλων εταιρειών μαζί με τους άλλους δύο οργανισμούς.
Notes
[1] (ΣτΜ) Η συγγραφέας του άρθρου προφανώς δεν πρόλαβε να συμπεριλάβει το παράνομο σήμα της ΕΡΤ από τα στούντιο της Παιανίας.
[2] 17-6-13
[3] Γαλλική τηλεόραση με ελληνική σάλτσα
Le Monde Diplomatique
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Μαθητές 13 και 14 θύματα... σεξουαλικής παρενόχλησης από μεγαλύτερό τους
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ