2013-08-02 13:21:03
της Κορίνας Καφετζοπούλου
Είναι αγκαθωτά, πεντανόστιμα, τα βρίσκεις σε αρκετές παλιές συνταγές, μόνα τους σε σαλάτα, με κρέας ή και μέσα στο σφουγγάτο και τώρα για να τα βρεις πρέπει να πάρεις ... τα όρη τα άγρια βουνά! Οι πιο ηλικιωμένοι κάτοικοι της Κρήτης (70+) τα γνωρίζουν από μακριά και είδαν όλη την εξέλιξη τους.
Οι ηλικίες από 60-70 ετών γνωρίζουν κάποια πράγματα, σε αντίθεση με τους νεότερους που ούτε καν τα γνωρίζουν ενώ οι πιο πρόσφατες γενιές όχι μόνο δεν τα αναγνωρίζουν, δεν τα τρώνε ούτε μαγειρεμένα ακόμα και αν είναι από το νησί.
Ο λόγος για τα αγκαθωτά χόρτα της Κρήτης που θεωρούνται από τους επιστήμονες νόστιμα, υγιεινά και κερδοφόρα.
Στην παρούσα φάση η αναφορά γίνεται για τους πιο γνωστούς ασκόλυμπρους, και τα πιο άγνωστα χόρτα το "καλοκαιρίνο" και τους "κουφωτούς". Με αυτές τις ονομασίες τα συναντά κανείς στο νομό Λασιθίου.
Επιστημονικής προσοχή τυγχάνουν κι άλλα. Συνολικά 100 εδώδιμα φυτά και πολλά από αυτά αυτοφυή.
Την παρούσα εργασία συνέταξε η Αντωνέλλα Ψαρουδάκη, Δρ. Γεωπόνος Φυτικής παραγωγής/ TEI Kρήτης, Τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας και την παρουσιάσε στο 2ο συμπόσιο ελληνικής γαστρονομίας.
Όπως εξηγεί στο MadeinCreta τα χόρτα αυτά και άλλα πολλά σχετίζονται με τη διατροφική κληρονομιά και είναι ανεκτίμητης αξίας για πολλούς λόγους και κυρίως για το ότι πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν.
«Γνωρίζουμε το πόσο καλό κάνουν στην ηλικία. Αποτελούν ασπίδα του οργανισμού για πολύ σημαντικές ασθένειες, σχετίζονται με τη διατροφική κληρονομιά ενώ ως γεωπόνος θεωρώ ότι είναι διατροφικοί πόροι με οικονομική άξια.
Θα μπορούσαν δηλαδή να καλλιεργηθούν και να αποφέρουν έσοδα όπως γίνεται με το σταμναγκάθι. Εμείς επιδιώκουμε να βρούμε πόρους σε προγράμματα για τη σύνταξη πρωτόκολλων καλλιέργειας και αναπαραγωγή σπόρων».
Δεν πρέπει κανείς να λησμονεί, συμπλήρωσε η κ. Ψαρουδάκη πως ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της κρητικής διατροφής αποτελεί η καθημερινή κατανάλωση χόρτων και λαχανικών.
Πολλά δε από αυτά είναι αυτοφυή, τα οποία συλλέγονται κυρίως από το φθινόπωρο ως και την άνοιξη και έχουν ιδιαίτερο γαστρονομικό ενδιαφέρον, παράλληλα με την μεγάλη διατροφική τους αξία.
Τί έδειξε η μελέτη
Οι κουφωτοί είναι για πιο λίγους. Το αναγνωρίζουν σε ποσοστό 24%, το συλλέγει το 10%, ενώ το 90% του πληθυσμού δεν το έχει καταναλώσει ποτέ.περιγράφονται βοτανικά και ταυτοποιούνται, εξετάζονται για τα διατροφικά και άλλα συστατικά τους, τα οποία είναι ωφέλιμα στον ανθρώπινο οργανισμό και διερευνώνται οι διατροφικές συνήθειες που τα περιβάλλουν στην ανατολική Κρήτη».
Όπως τονίζει αυτό που ενδιαφέρει τους επιστήμονες είναι και το γεγονός ότι οι νέοι δεν τα αναγνωρίζουν.
«Οι παλαιότεροι γνωρίζουν και συλλέγουν οι νεότεροι τα περισσότερα είδη δεν τα γνωρίζουν καν και βεβαίως δεν τα συλλέγουν.
Οι άνθρωποι που μαζεύουν χόρτα είναι μόνο οι ηλικιωμένοι. Οι 70 ετών γνωρίζουν περισσότερα από 50 είδη εδώδιμα.
Οι 60αρηδες γνωρίζουν περίπου 30 είδη και από εκεί και ύστερα σχεδόν το χάος ... κανένας δε γνωρίζει τίποτα».
Η μη αναγνωρισιμότητα εκτινάσσει και την αξία τους. Τους ασκόλυμπρους που είναι γνωστοί στο ευρύ κοινό, όχι όμως όπως ένα άλλο άγριο χόρτο της, το σταμναγκάθι, μπορεί κανείς να τους βρεις στην αγορά ακόμα και με 15 ευρώ το κιλό (καθαρισμένους).
Το είδος αυτό το αναγνωρίζει το 79% του πληθυσμού και το καταναλώνει το 70%, κάποιες φορές μέσα στην εβδομάδα και ένα μεγάλο ποσοστό μέσα στο μήνα.
Οι κουφωτοί είναι για πιο λίγους. Το αναγνωρίζουν σε ποσοστό 24%, το συλλέγει το 10%, ενώ το 90% του πληθυσμού δεν το έχει καταναλώσει ποτέ.
Μόνο το 7% του πληθυσμού αναγνωρίζει το "καλοκαιρινό". To 98% των ερωτηθέντων λέει ότι ποτέ δεν τον έχει καταναλώσει.
«Τα τελευταία χρόνια οι κάτοικοι των πόλεων μπορούν να τα προμηθεύονται και στις αγορές καθώς αρκετοί χορτομαζοχτές τα διαθέτουν έναντι σημαντικής αμοιβής. Κάποια από τα εδώδιμα αυτοφυή είδη, είναι ευρέως γνωστά ακόμα και στις μέρες μας και κάποια άλλα λιγότερο.
Τα είδη που αναγνωρίζονται δυσκολότερα ή υπάρχουν δυσκολίες στην εύρεση και στη συλλογή τους (ασυνεχή εξάπλωση, δύσκολη πρόσβαση στις φυσικές θέσεις , φέρουν αγκαθωτά φύλλα), συλλέγονται και καταναλώνονται σπανιότερα.
Θεωρούνται ωστόσο από τους μεγαλύτερους σε ηλικία ιδιαίτερα γευστικά είδη και η σπανιότητα στην εύρεση προς κατανάλωση, αυξάνει την αξία τους τόσο στην συνείδηση των απανταχού καλοφαγάδων όσο και την αγοραστική.
Η γεύση τους ωστόσο είναι εξαιρετική και οι γνώστες (κυρίως άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας) επιδιώκουν την εύρεση και συλλογή τους».
madeincreta.gr
Είναι αγκαθωτά, πεντανόστιμα, τα βρίσκεις σε αρκετές παλιές συνταγές, μόνα τους σε σαλάτα, με κρέας ή και μέσα στο σφουγγάτο και τώρα για να τα βρεις πρέπει να πάρεις ... τα όρη τα άγρια βουνά! Οι πιο ηλικιωμένοι κάτοικοι της Κρήτης (70+) τα γνωρίζουν από μακριά και είδαν όλη την εξέλιξη τους.
Οι ηλικίες από 60-70 ετών γνωρίζουν κάποια πράγματα, σε αντίθεση με τους νεότερους που ούτε καν τα γνωρίζουν ενώ οι πιο πρόσφατες γενιές όχι μόνο δεν τα αναγνωρίζουν, δεν τα τρώνε ούτε μαγειρεμένα ακόμα και αν είναι από το νησί.
Ο λόγος για τα αγκαθωτά χόρτα της Κρήτης που θεωρούνται από τους επιστήμονες νόστιμα, υγιεινά και κερδοφόρα.
Στην παρούσα φάση η αναφορά γίνεται για τους πιο γνωστούς ασκόλυμπρους, και τα πιο άγνωστα χόρτα το "καλοκαιρίνο" και τους "κουφωτούς". Με αυτές τις ονομασίες τα συναντά κανείς στο νομό Λασιθίου.
Επιστημονικής προσοχή τυγχάνουν κι άλλα. Συνολικά 100 εδώδιμα φυτά και πολλά από αυτά αυτοφυή.
Την παρούσα εργασία συνέταξε η Αντωνέλλα Ψαρουδάκη, Δρ. Γεωπόνος Φυτικής παραγωγής/ TEI Kρήτης, Τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας και την παρουσιάσε στο 2ο συμπόσιο ελληνικής γαστρονομίας.
Όπως εξηγεί στο MadeinCreta τα χόρτα αυτά και άλλα πολλά σχετίζονται με τη διατροφική κληρονομιά και είναι ανεκτίμητης αξίας για πολλούς λόγους και κυρίως για το ότι πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν.
«Γνωρίζουμε το πόσο καλό κάνουν στην ηλικία. Αποτελούν ασπίδα του οργανισμού για πολύ σημαντικές ασθένειες, σχετίζονται με τη διατροφική κληρονομιά ενώ ως γεωπόνος θεωρώ ότι είναι διατροφικοί πόροι με οικονομική άξια.
Θα μπορούσαν δηλαδή να καλλιεργηθούν και να αποφέρουν έσοδα όπως γίνεται με το σταμναγκάθι. Εμείς επιδιώκουμε να βρούμε πόρους σε προγράμματα για τη σύνταξη πρωτόκολλων καλλιέργειας και αναπαραγωγή σπόρων».
Δεν πρέπει κανείς να λησμονεί, συμπλήρωσε η κ. Ψαρουδάκη πως ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της κρητικής διατροφής αποτελεί η καθημερινή κατανάλωση χόρτων και λαχανικών.
Πολλά δε από αυτά είναι αυτοφυή, τα οποία συλλέγονται κυρίως από το φθινόπωρο ως και την άνοιξη και έχουν ιδιαίτερο γαστρονομικό ενδιαφέρον, παράλληλα με την μεγάλη διατροφική τους αξία.
Τί έδειξε η μελέτη
Οι κουφωτοί είναι για πιο λίγους. Το αναγνωρίζουν σε ποσοστό 24%, το συλλέγει το 10%, ενώ το 90% του πληθυσμού δεν το έχει καταναλώσει ποτέ.περιγράφονται βοτανικά και ταυτοποιούνται, εξετάζονται για τα διατροφικά και άλλα συστατικά τους, τα οποία είναι ωφέλιμα στον ανθρώπινο οργανισμό και διερευνώνται οι διατροφικές συνήθειες που τα περιβάλλουν στην ανατολική Κρήτη».
Όπως τονίζει αυτό που ενδιαφέρει τους επιστήμονες είναι και το γεγονός ότι οι νέοι δεν τα αναγνωρίζουν.
«Οι παλαιότεροι γνωρίζουν και συλλέγουν οι νεότεροι τα περισσότερα είδη δεν τα γνωρίζουν καν και βεβαίως δεν τα συλλέγουν.
Οι άνθρωποι που μαζεύουν χόρτα είναι μόνο οι ηλικιωμένοι. Οι 70 ετών γνωρίζουν περισσότερα από 50 είδη εδώδιμα.
Οι 60αρηδες γνωρίζουν περίπου 30 είδη και από εκεί και ύστερα σχεδόν το χάος ... κανένας δε γνωρίζει τίποτα».
Η μη αναγνωρισιμότητα εκτινάσσει και την αξία τους. Τους ασκόλυμπρους που είναι γνωστοί στο ευρύ κοινό, όχι όμως όπως ένα άλλο άγριο χόρτο της, το σταμναγκάθι, μπορεί κανείς να τους βρεις στην αγορά ακόμα και με 15 ευρώ το κιλό (καθαρισμένους).
Το είδος αυτό το αναγνωρίζει το 79% του πληθυσμού και το καταναλώνει το 70%, κάποιες φορές μέσα στην εβδομάδα και ένα μεγάλο ποσοστό μέσα στο μήνα.
Οι κουφωτοί είναι για πιο λίγους. Το αναγνωρίζουν σε ποσοστό 24%, το συλλέγει το 10%, ενώ το 90% του πληθυσμού δεν το έχει καταναλώσει ποτέ.
Μόνο το 7% του πληθυσμού αναγνωρίζει το "καλοκαιρινό". To 98% των ερωτηθέντων λέει ότι ποτέ δεν τον έχει καταναλώσει.
«Τα τελευταία χρόνια οι κάτοικοι των πόλεων μπορούν να τα προμηθεύονται και στις αγορές καθώς αρκετοί χορτομαζοχτές τα διαθέτουν έναντι σημαντικής αμοιβής. Κάποια από τα εδώδιμα αυτοφυή είδη, είναι ευρέως γνωστά ακόμα και στις μέρες μας και κάποια άλλα λιγότερο.
Τα είδη που αναγνωρίζονται δυσκολότερα ή υπάρχουν δυσκολίες στην εύρεση και στη συλλογή τους (ασυνεχή εξάπλωση, δύσκολη πρόσβαση στις φυσικές θέσεις , φέρουν αγκαθωτά φύλλα), συλλέγονται και καταναλώνονται σπανιότερα.
Θεωρούνται ωστόσο από τους μεγαλύτερους σε ηλικία ιδιαίτερα γευστικά είδη και η σπανιότητα στην εύρεση προς κατανάλωση, αυξάνει την αξία τους τόσο στην συνείδηση των απανταχού καλοφαγάδων όσο και την αγοραστική.
Η γεύση τους ωστόσο είναι εξαιρετική και οι γνώστες (κυρίως άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας) επιδιώκουν την εύρεση και συλλογή τους».
madeincreta.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
To 2014 δεν θα έχει Wrooom!!!
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ξέσπασε σε λυγμούς η Αρετή Τσοχατζοπούλου - "Είμαι αθώα"
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
