2013-08-16 15:30:04
Ανήκει στους ηθοποιούς που έχουν σφραγίσει τα τηλεοπτικά σήριαλ με ρόλους ξεχωριστούς. Ανήκει στους ηθοποιούς που έχουν σημαδέψει το θεατρικό σανίδι με δεκάδες ερμηνείες. Ανήκει στην πάστα των ανθρώπων που έζησαν το θέατρο μέσα από τις ραδιοφωνικές συχνότητες. Ανήκει στην πάστα των ανθρώπων που όταν κλείνουν τα μάτια για να ησυχάσουν τα βράδια δεν σκέφτονται κάτι συγκεκριμένο… αλλάζουν ανάλογα με τα όνειρα. Μηνάς Χατζησάββας. Δεν τον ρωτάς, τον αφήνεις απλά να σου μιλά και αντλείς την εμπειρία του, την σοφία της φωνής και των λόγων του, την αγαθή του προδιάθεση για ό,τι μέλλει γενέσθαι σε μια συνέντευξη όπως η δική μας. «Η ελεύθερη σκέψη είναι ότι καλύτερο έχουμε» μου είπε φεύγοντας, κι από αυτό θα ξεκινήσω αυτή τη φορά. Αυτή την εβδομάδα και μέχρι την Πέμπτη 4 Ιουλίου, θα τον συναντήσουμε στο δημοτικό θέατρο Κήπου, με αφορμή τις ετήσιες Γιορτές Ανοιχτού Θεάτρου, να υποδύεται τον Αγαμέμνονα στην ομώνυμη τραγωδία του Αισχύλου
. Κι επειδή δεν είναι η πρώτη φορά που μπαίνει σ’ αυτό τον ρόλο, η επιτυχία είναι σίγουρη και η προσωπική του ευελιξία αναμφίβολη. Αναμφίβολα και για όλους εμάς είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον να δουμε και να ακούσουμε πως ορίζεται και τιμωρείται η Ύβρις, πως αποδίδεται η Νέμεσις και πως ο βασιλιάς Αγαμέμνων όταν επιστρέφει στο Άργος νικητής μετά τον Τρωϊκό πόλεμο σφάζεται από την σύζυγο του, έχοντας μαζί του την ιέρεια του Απόλλωνα Κασσάνδρα ως σκλάβα κι ερωμένη του.
Η σφαγή του Αγαμέμνονα μας έφερε εμπνεύσεις
«Είναι η Τρίτη φορά που παίζω τον Αγαμέμνονα. Είναι σαν να είναι συγγενής μου. Τόσο που τον λέω κυρ Μένιο. Πρόκειται για έναν περίεργο άνθρωπο, παρ’ όλο που είναι ήρωας. Είναι ένας σύνθετος χαρακτήρας και κάθε φορά ανακαλύπτω καινούρια στοιχεία» μου λέει και το θεωρώ απολύτως φυσικό σε ένα έργο, όπου ο ποιητής τον θέλει να θυσιάζει την κόρη του Ιφιγένεια και την γυναίκα του Κλυταιμνήστρα να τον κατακρεουργεί. Και ποια είναι αυτά τα στοιχεία; «Η απεριόριστη αλαζονεία του Αγαμέμνονα, η μπερμπαντιά του Ελληνάρα σε σχέση με την Κασσάνδρα -την ερωμένη του- και η πιο πρόσφατη ανακάλυψη… η αθωότητα μέσα σε όλο το μεγαλείο του μυαλού του προς την Κλυταιμνήστρα, γιατί δεν μπορεί να φανταστεί τι θα του κάνει εκείνη». Φαίνεται πώς να έχει φτάσει στις πιο βαθιές αναφορές του Αισχύλου. Άλλωστε για τον τραγωδό έχει ολοκληρωμένη γνώμη πια: «Αυτός είναι ο ήρωας των ελληνικών γραμμάτων. Είναι τόσο ανεξιχνίαστος και ταυτόχρονα τόσο καθαρός. Μένω έκθαμβος. Νιώθω πολύ κοντά στον ρόλο και με ενδιαφέρει να παίζω κάθε φορά με διαφορετικό τρόπο». Όλο αυτό του προκαλεί μεγάλη συγκίνηση… την ίδια στιγμή όμως του αρέσει που στην τραγωδία υπάρχει χιούμορ και το απολαμβάνει. Απολαμβάνει επίσης και τα στοιχεία του ρόλου με τα οποία ταυτίζεται. Δεν μου αναφέρει πια, αλλά μου επισημαίνει πως όσο ο ηθοποιός ανακαλύπτει κοινά ανάμεσα στον εαυτό του και στην φιγούρα με την οποία ντύνεται, τόσο διαπιστώνει ότι ο εκάστοτε συγγραφέας έχει γράψει αληθινά και πετυχημένα. «Εκεί είναι η επιτυχία. Να διαβάζεις στο έργο τις προθέσεις του ηθοποιού, να μην είναι ξένο, να μην είναι μανιέρα».
Μια Ελλάδα… σκέτη Ιφιγένεια
Ναι… και τα προηγούμενα χρόνια η θυσία της Ιφιγένειας παρομοιαζόταν με την Ελλάδα. Είναι πολυσυζητημένο. «Πολύ φυσικό είναι. Υπάρχουν στοιχεία που μας θυμίζουν τις καταστάσεις τις σημερινές, γι’ αυτό και ο Αισχύλος είναι κλασικός συγγραφέας» μου τονίζει ο Μηνάς Χατζησάββας και κάπου εδώ αναρωτιόμαστε παρέα τι θυσιάζομαι σήμερα. «Θυσιάζουμε τα πάντα…την ευημερία μας. Είμαστε υπόδουλοι σ’ αυτή την κατάσταση. Να μην πω τα τετριμμένα. Ο καθένας ξέρει τι θυσιάζει. Άλλος τη δουλειά, άλλος τη βολή του». Αλήθεια. Ο καθένας μας βιώνει τη δική του τιμωρία από την κρίση και την παράκρουση της. Σαν την παράκρουση της εξουσίας όμως… τίποτα. « Η εξουσία είναι από τα μεγαλύτερα πάθη, το μεγαλύτερο μικρόβιο και ιδίως όταν γίνεται εις βάρος χιλιάδων ανθρώπων και ενός κράτους». Μέσα σε αυτό το χάος των εξουσιαζόντων και των εξουσιαζόμενων, εκείνος προτιμά να συνεχίζει να δουλεύει και οι θερινές περιοδείες είναι γι’ αυτόν μια καλή λύση για τους δύσκολους καιρούς. «Θα ήταν προτιμότερο να κάνω διακοπές, αλλά οι καλοκαιρινές παραστάσεις είναι μια καλή υποστήριξη. Πέρα από την κούραση της περιοδείας, η συνύπαρξη με συναδέλφους που έχουν μεγάλη αξία, με μια καλή σκηνοθέτιδα όπως η κυρία Κοντούρη είναι ευχής έργο» καταλήγει και σκαλώνουμε λίγο στην άνθηση των δράσεων των περιφερειακών θεάτρων. «Είναι πολύ καλό αυτό που συμβαίνει με τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Υπάρχει χώρος για όλους. Δεν θα μπορούσα να κάνω κάτι άλλο. Θυμάμαι που το 1993 και 1994 με τον Βέγγο στο ανοιχτό θέατρο είχαμε γυρίσει όλη την Ελλάδα και με το Εθνικό αρκετές φορές επίσης».
«Ό,τι λέμε παραδοσιακό με αφήνει αμήχανο…»
«Ήμουν τυχερός ως προς τις συνεργασίες μου στην τηλεόραση. Δεν ντράπηκα ποτέ γι’ αυτά που έκανα. Τώρα δεν υπάρχει πια, ούτε και χρήματα υπάρχουν. Τηλεόραση δεν βλέπω τακτικά. Μόνο ειδήσεις, καμιά ωραία ταινία και κανένα ντοκιμαντέρ». Κάπως έτσι ανοίξαμε την πληγή που λέγεται «τηλεόραση» και την ξανακλείσαμε για να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω… επί Χατζηδάκι στην ΕΡΤ, τότε οι εκπομπές θεάτρου έδιναν και έπαιρναν στο ραδιόφωνο. Δεν λησμόνησε ποτέ εκείνες τις Τετάρτες και εκείνες τις Κυριακές. «Ήταν θαύμα αυτό που άκουγα» μου λέει με χαμόγελο και νοσταλγία παράλληλα. Έσπευσα να παρατηρήσω πως τα παραδοσιακά χάθηκαν, αλλά εκείνος με διέκοψε αυστηρά: «Ό,τι λέμε παραδοσιακό με αφήνει αμήχανο. Μ’ αρέσει τα πράγματα να προχωράνε. Μ’ αρέσει όλα να είναι σύγχρονα». Κι εδώ τερματίσαμε μ’ αυτές τις κουβέντες. Άλλωστε έπρεπε να επιστρέψουμε στα του Αγαμέμνονα και στις πρόβες που κράτησαν από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο. «Στην παράσταση η αίσθηση είναι διαφορετική». Κράτησα αυτή την ατάκα και μερικές ακόμα πιο προσωπικές πτυχές του για κλείσιμο. «Από τους ανθρώπους που συναντώ κρατώ πάντα την ειλικρίνεια τους και τον αυθορμητισμό τους, αλλά αυτό που με πληγώνει βαθιά σήμερα είναι η κακή διαχείριση, η επιπολαιότητα, η ανεντιμότητα και το ψέμα». Και μου είπε κι άλλα… «Όσο ονειρεύεται κανείς, ζει αλήθεια». Για ένα πράγμα νιώθει ευγνωμοσύνη… «που ήμουν τυχερός, που άνοιξα τα μάτια μου σ’ αυτή τη ζωή και την γνώρισα. Ο ρόλος που δεν γνώρισε ποτέ, αλλά θα ήθελα από τα βάθη της ψυχής του είναι ο Οιδίποδας Τύραννος και τώρα πια είναι πεπεισμένος ότι δεν θα τον υποδυθεί ποτέ.
Αναμνηστικό «Το πιο όμορφο πράγμα που μου χάρισαν ποτέ και το καλύτερο που μπορεί να μας τύχει είναι που μπόρεσα και ερωτεύτηκα»
Συνέντευξη στην Ελένη Σκάρπου
http://www.thinkfree.gr
Η σφαγή του Αγαμέμνονα μας έφερε εμπνεύσεις
«Είναι η Τρίτη φορά που παίζω τον Αγαμέμνονα. Είναι σαν να είναι συγγενής μου. Τόσο που τον λέω κυρ Μένιο. Πρόκειται για έναν περίεργο άνθρωπο, παρ’ όλο που είναι ήρωας. Είναι ένας σύνθετος χαρακτήρας και κάθε φορά ανακαλύπτω καινούρια στοιχεία» μου λέει και το θεωρώ απολύτως φυσικό σε ένα έργο, όπου ο ποιητής τον θέλει να θυσιάζει την κόρη του Ιφιγένεια και την γυναίκα του Κλυταιμνήστρα να τον κατακρεουργεί. Και ποια είναι αυτά τα στοιχεία; «Η απεριόριστη αλαζονεία του Αγαμέμνονα, η μπερμπαντιά του Ελληνάρα σε σχέση με την Κασσάνδρα -την ερωμένη του- και η πιο πρόσφατη ανακάλυψη… η αθωότητα μέσα σε όλο το μεγαλείο του μυαλού του προς την Κλυταιμνήστρα, γιατί δεν μπορεί να φανταστεί τι θα του κάνει εκείνη». Φαίνεται πώς να έχει φτάσει στις πιο βαθιές αναφορές του Αισχύλου. Άλλωστε για τον τραγωδό έχει ολοκληρωμένη γνώμη πια: «Αυτός είναι ο ήρωας των ελληνικών γραμμάτων. Είναι τόσο ανεξιχνίαστος και ταυτόχρονα τόσο καθαρός. Μένω έκθαμβος. Νιώθω πολύ κοντά στον ρόλο και με ενδιαφέρει να παίζω κάθε φορά με διαφορετικό τρόπο». Όλο αυτό του προκαλεί μεγάλη συγκίνηση… την ίδια στιγμή όμως του αρέσει που στην τραγωδία υπάρχει χιούμορ και το απολαμβάνει. Απολαμβάνει επίσης και τα στοιχεία του ρόλου με τα οποία ταυτίζεται. Δεν μου αναφέρει πια, αλλά μου επισημαίνει πως όσο ο ηθοποιός ανακαλύπτει κοινά ανάμεσα στον εαυτό του και στην φιγούρα με την οποία ντύνεται, τόσο διαπιστώνει ότι ο εκάστοτε συγγραφέας έχει γράψει αληθινά και πετυχημένα. «Εκεί είναι η επιτυχία. Να διαβάζεις στο έργο τις προθέσεις του ηθοποιού, να μην είναι ξένο, να μην είναι μανιέρα».
Μια Ελλάδα… σκέτη Ιφιγένεια
Ναι… και τα προηγούμενα χρόνια η θυσία της Ιφιγένειας παρομοιαζόταν με την Ελλάδα. Είναι πολυσυζητημένο. «Πολύ φυσικό είναι. Υπάρχουν στοιχεία που μας θυμίζουν τις καταστάσεις τις σημερινές, γι’ αυτό και ο Αισχύλος είναι κλασικός συγγραφέας» μου τονίζει ο Μηνάς Χατζησάββας και κάπου εδώ αναρωτιόμαστε παρέα τι θυσιάζομαι σήμερα. «Θυσιάζουμε τα πάντα…την ευημερία μας. Είμαστε υπόδουλοι σ’ αυτή την κατάσταση. Να μην πω τα τετριμμένα. Ο καθένας ξέρει τι θυσιάζει. Άλλος τη δουλειά, άλλος τη βολή του». Αλήθεια. Ο καθένας μας βιώνει τη δική του τιμωρία από την κρίση και την παράκρουση της. Σαν την παράκρουση της εξουσίας όμως… τίποτα. « Η εξουσία είναι από τα μεγαλύτερα πάθη, το μεγαλύτερο μικρόβιο και ιδίως όταν γίνεται εις βάρος χιλιάδων ανθρώπων και ενός κράτους». Μέσα σε αυτό το χάος των εξουσιαζόντων και των εξουσιαζόμενων, εκείνος προτιμά να συνεχίζει να δουλεύει και οι θερινές περιοδείες είναι γι’ αυτόν μια καλή λύση για τους δύσκολους καιρούς. «Θα ήταν προτιμότερο να κάνω διακοπές, αλλά οι καλοκαιρινές παραστάσεις είναι μια καλή υποστήριξη. Πέρα από την κούραση της περιοδείας, η συνύπαρξη με συναδέλφους που έχουν μεγάλη αξία, με μια καλή σκηνοθέτιδα όπως η κυρία Κοντούρη είναι ευχής έργο» καταλήγει και σκαλώνουμε λίγο στην άνθηση των δράσεων των περιφερειακών θεάτρων. «Είναι πολύ καλό αυτό που συμβαίνει με τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Υπάρχει χώρος για όλους. Δεν θα μπορούσα να κάνω κάτι άλλο. Θυμάμαι που το 1993 και 1994 με τον Βέγγο στο ανοιχτό θέατρο είχαμε γυρίσει όλη την Ελλάδα και με το Εθνικό αρκετές φορές επίσης».
«Ό,τι λέμε παραδοσιακό με αφήνει αμήχανο…»
«Ήμουν τυχερός ως προς τις συνεργασίες μου στην τηλεόραση. Δεν ντράπηκα ποτέ γι’ αυτά που έκανα. Τώρα δεν υπάρχει πια, ούτε και χρήματα υπάρχουν. Τηλεόραση δεν βλέπω τακτικά. Μόνο ειδήσεις, καμιά ωραία ταινία και κανένα ντοκιμαντέρ». Κάπως έτσι ανοίξαμε την πληγή που λέγεται «τηλεόραση» και την ξανακλείσαμε για να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω… επί Χατζηδάκι στην ΕΡΤ, τότε οι εκπομπές θεάτρου έδιναν και έπαιρναν στο ραδιόφωνο. Δεν λησμόνησε ποτέ εκείνες τις Τετάρτες και εκείνες τις Κυριακές. «Ήταν θαύμα αυτό που άκουγα» μου λέει με χαμόγελο και νοσταλγία παράλληλα. Έσπευσα να παρατηρήσω πως τα παραδοσιακά χάθηκαν, αλλά εκείνος με διέκοψε αυστηρά: «Ό,τι λέμε παραδοσιακό με αφήνει αμήχανο. Μ’ αρέσει τα πράγματα να προχωράνε. Μ’ αρέσει όλα να είναι σύγχρονα». Κι εδώ τερματίσαμε μ’ αυτές τις κουβέντες. Άλλωστε έπρεπε να επιστρέψουμε στα του Αγαμέμνονα και στις πρόβες που κράτησαν από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο. «Στην παράσταση η αίσθηση είναι διαφορετική». Κράτησα αυτή την ατάκα και μερικές ακόμα πιο προσωπικές πτυχές του για κλείσιμο. «Από τους ανθρώπους που συναντώ κρατώ πάντα την ειλικρίνεια τους και τον αυθορμητισμό τους, αλλά αυτό που με πληγώνει βαθιά σήμερα είναι η κακή διαχείριση, η επιπολαιότητα, η ανεντιμότητα και το ψέμα». Και μου είπε κι άλλα… «Όσο ονειρεύεται κανείς, ζει αλήθεια». Για ένα πράγμα νιώθει ευγνωμοσύνη… «που ήμουν τυχερός, που άνοιξα τα μάτια μου σ’ αυτή τη ζωή και την γνώρισα. Ο ρόλος που δεν γνώρισε ποτέ, αλλά θα ήθελα από τα βάθη της ψυχής του είναι ο Οιδίποδας Τύραννος και τώρα πια είναι πεπεισμένος ότι δεν θα τον υποδυθεί ποτέ.
Αναμνηστικό «Το πιο όμορφο πράγμα που μου χάρισαν ποτέ και το καλύτερο που μπορεί να μας τύχει είναι που μπόρεσα και ερωτεύτηκα»
Συνέντευξη στην Ελένη Σκάρπου
http://www.thinkfree.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τηλεφωνική επικοινωνία Μέρκελ – Ολάντ για την Αίγυπτο
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
