2013-08-17 18:01:54
Μόνο αυθόρμητη δεν είναι η στοχοποίηση καλλιτεχνών, συγγραφέων και διανοουμένων, η οποία συμβαίνει στην Ελλάδα εδώ και τρία περίπου χρόνια. Μόνο ακαθοδήγητη.
Πράγματι, αν η Λένα Διβάνη δεν ήταν συγγραφέας, αλλά ξέρω 'γω βουλευτής ή δημοσιογράφος ή τηλεοπτική περσόνα ή μέλος οποιασδήποτε ελίτ, κανείς δεν θα είχε ασχοληθεί. Το καίριο δεν ήταν αυτό που είπε και η απόστασή του από την τρέχουσα κοινωνική πραγματικότητα, αλλά ότι είναι συγγραφέας· και τους πνευματικούς ανθρώπους τους μισεί ο όχλος σε αυτόν το σκατόλακκο.
Και επειδή πράγματι δεν είναι αυθόρμητη η στοχοποίηση καλλιτεχνών, περνάμε εφεξής στο επόμενο στάδιο. Τόλμησε ο Σμαραγδής να γράψει και να αφιερώσει αυτή την μαγευτική μαντινάδα
(«Σαν ήλιος βγήκες φωτεινός
τσ' Αμερικής τ' αλώνι
και έλαμψες κι ήρθες νικητής
και σε αγαπάμε όλοι»)
στον Πρωθυπουργό μας σήμερα; Στοχοποιείται και χτυπιέται άμεσα, προς γνώση και συμμόρφωση των επόμενων πνευματικών ανθρώπων. Ας τολμήσουν, αν τους βαστάει. Κι επειδή τα καλύτερα χτυπήματα είναι τα κάτω από τη ζώνη, δεν θα χτυπηθεί μόνο η πολιτική θέση του καλλιτέχνη, αλλά θα απαξιωθεί και το έργο του. Ανασύρω λοιπόν απόσπασμα από παλιότερο "Unfollow" και χτυπώ.
Αυτή η συναίρεση του ειρωνικού με το σοβαρό βρίσκει την αθέλητη κινηματογραφική της αποτύπωση στα δύο σύντομα περάσματα του Λάκη Λαζόπουλου από το «Ο Θεός Αγαπάει το Χαβιάρι». Ο Λαζόπουλος υποδύεται τον «Ψαρά του Θεού», που κατά τον Γιάννη Σμαργαδή «εκπροσωπεί μια ανώτερη δύναμη». Αν γύριζες παρωδία θα έδειχνες τον Λαζόπουλο ακριβώς έτσι, με αυτό το μακιγιάζ, αυτά τα ρούχα, αυτή την κώμη και γενειάδα, να βγαίνει μέσα από αυτήν την ομίχλη και να λέει αυτά τα λόγια επιφοίτησης για τα δώρα του Θεού, που είναι κρυμμένα μπροστά στα μάτια του κάθε δαιμόνιου επιχειρηματικού πνεύματος. Αν είχες δηλαδή όλο το υπόλοιπο σώμα της ταινίας -αυτής της έστω όχι καλής ταινίας- και σου έλεγαν κανιβάλισέ το με δυο σκηνές σφήνες, δεν θα μπορούσες να το κάνεις στάλα πιο ακραία·πιο συγκρατημένα, ναι, ίσως, αφού θα σκεφτόσουν πως και η παρωδία για να είναι αληθινά αστεία, πρέπει να έχει ένα μέτρο και να μην γίνεται τελείως καρικατούρα. Στην δεύτερη (του Λάκη) παρουσία, ο Βαρβάκης βουτά στη θάλασσα απελπισμένος. Κάτι αστραφτερά γαλάζια πραγματάκια περιστρέφονται ολόγυρά του, καθώς ο μετέπειτα ευεργέτης έχει μια υποβρύχια «Στενή Επαφή Τρίτου Τύπου». Με το που βγαίνει από το βυθό, το χαμόγελο του Λάκη μας επαναφέρει στην πραγματικότητα: δεν βλέπουμε την «Άβυσσο» του Κάμερον, είμαστε μέσα στην άβυσσο του κιτς.
Στην περίπτωση του διευθυντή ειδήσεων του ΜegaΧρήστου Παναγιωτόπουλου, που γράφει στο aixmi,gr «Σημαντικές ήταν οι στιγμές της παρουσίας του Λάκη Λαζόπουλου. Ήταν, ίσως, ο καλύτερος που έχω δει μέχρι σήμερα στον κινηματογράφο»,δεν έχουμε το ειρωνικό που μπορεί να εκληφθεί ως κυριολεκτικό, αλλά το κυριολεκτικό που θα μπορούσε κάλλιστα να εκληφθεί ως ειρωνικό. Η διατύπωσή του δε, δεν επιτρέπει να πούμε με σιγουριά αν πρόκειται για τον καλύτερο Λαζόπουλο, ή τον καλύτερο από όλους όσους έχει δει μέχρι σήμερα στον κινηματογράφο .
Είναι κρίμα που τον Κολοκοτρώνη δεν πρόλαβε να τον παίξει ο Σωτήρης Μουστάκας. Όπως στο «Ελ Γκρέκο» δεν δίστασε να φορέσει την περσόνα του υποδυόμενος τον Τιτσιάνο, έτσι κι εδώ θα μπορούσε να δώσει έναν Κολοκοτρώνη – Μουστάκα: οι γνωστές του μούτες, το γνωστό του πνιχτό γελάκι, το γνωστό του σπινθήρισμα στο βλέμμα θα έκλειναν το μάτι στο κοινό, όχι με τον κιτς τρόπο που τον κλείνει η εμφάνιση του Λαζόπουλου (ή και υπό την έννοια αυτή η παρουσία μεγάλου μέρους του καστ, με ιδιαίτερη έμφαση στο ρωσικό ντουέτο Ντενέβ – Παπακαλιάτης), αλλά με έναν πιο μεταμοντέρνο τρόπο, αντιμετωπίζοντας δηλαδή το έργο ως κατά βάθος επιθεώρηση και όχι ως κατά φαντασίαν έπος.
Old Boy
Πράγματι, αν η Λένα Διβάνη δεν ήταν συγγραφέας, αλλά ξέρω 'γω βουλευτής ή δημοσιογράφος ή τηλεοπτική περσόνα ή μέλος οποιασδήποτε ελίτ, κανείς δεν θα είχε ασχοληθεί. Το καίριο δεν ήταν αυτό που είπε και η απόστασή του από την τρέχουσα κοινωνική πραγματικότητα, αλλά ότι είναι συγγραφέας· και τους πνευματικούς ανθρώπους τους μισεί ο όχλος σε αυτόν το σκατόλακκο.
Και επειδή πράγματι δεν είναι αυθόρμητη η στοχοποίηση καλλιτεχνών, περνάμε εφεξής στο επόμενο στάδιο. Τόλμησε ο Σμαραγδής να γράψει και να αφιερώσει αυτή την μαγευτική μαντινάδα
(«Σαν ήλιος βγήκες φωτεινός
τσ' Αμερικής τ' αλώνι
και έλαμψες κι ήρθες νικητής
και σε αγαπάμε όλοι»)
στον Πρωθυπουργό μας σήμερα; Στοχοποιείται και χτυπιέται άμεσα, προς γνώση και συμμόρφωση των επόμενων πνευματικών ανθρώπων. Ας τολμήσουν, αν τους βαστάει. Κι επειδή τα καλύτερα χτυπήματα είναι τα κάτω από τη ζώνη, δεν θα χτυπηθεί μόνο η πολιτική θέση του καλλιτέχνη, αλλά θα απαξιωθεί και το έργο του. Ανασύρω λοιπόν απόσπασμα από παλιότερο "Unfollow" και χτυπώ.
Αυτή η συναίρεση του ειρωνικού με το σοβαρό βρίσκει την αθέλητη κινηματογραφική της αποτύπωση στα δύο σύντομα περάσματα του Λάκη Λαζόπουλου από το «Ο Θεός Αγαπάει το Χαβιάρι». Ο Λαζόπουλος υποδύεται τον «Ψαρά του Θεού», που κατά τον Γιάννη Σμαργαδή «εκπροσωπεί μια ανώτερη δύναμη». Αν γύριζες παρωδία θα έδειχνες τον Λαζόπουλο ακριβώς έτσι, με αυτό το μακιγιάζ, αυτά τα ρούχα, αυτή την κώμη και γενειάδα, να βγαίνει μέσα από αυτήν την ομίχλη και να λέει αυτά τα λόγια επιφοίτησης για τα δώρα του Θεού, που είναι κρυμμένα μπροστά στα μάτια του κάθε δαιμόνιου επιχειρηματικού πνεύματος. Αν είχες δηλαδή όλο το υπόλοιπο σώμα της ταινίας -αυτής της έστω όχι καλής ταινίας- και σου έλεγαν κανιβάλισέ το με δυο σκηνές σφήνες, δεν θα μπορούσες να το κάνεις στάλα πιο ακραία·πιο συγκρατημένα, ναι, ίσως, αφού θα σκεφτόσουν πως και η παρωδία για να είναι αληθινά αστεία, πρέπει να έχει ένα μέτρο και να μην γίνεται τελείως καρικατούρα. Στην δεύτερη (του Λάκη) παρουσία, ο Βαρβάκης βουτά στη θάλασσα απελπισμένος. Κάτι αστραφτερά γαλάζια πραγματάκια περιστρέφονται ολόγυρά του, καθώς ο μετέπειτα ευεργέτης έχει μια υποβρύχια «Στενή Επαφή Τρίτου Τύπου». Με το που βγαίνει από το βυθό, το χαμόγελο του Λάκη μας επαναφέρει στην πραγματικότητα: δεν βλέπουμε την «Άβυσσο» του Κάμερον, είμαστε μέσα στην άβυσσο του κιτς.
Στην περίπτωση του διευθυντή ειδήσεων του ΜegaΧρήστου Παναγιωτόπουλου, που γράφει στο aixmi,gr «Σημαντικές ήταν οι στιγμές της παρουσίας του Λάκη Λαζόπουλου. Ήταν, ίσως, ο καλύτερος που έχω δει μέχρι σήμερα στον κινηματογράφο»,δεν έχουμε το ειρωνικό που μπορεί να εκληφθεί ως κυριολεκτικό, αλλά το κυριολεκτικό που θα μπορούσε κάλλιστα να εκληφθεί ως ειρωνικό. Η διατύπωσή του δε, δεν επιτρέπει να πούμε με σιγουριά αν πρόκειται για τον καλύτερο Λαζόπουλο, ή τον καλύτερο από όλους όσους έχει δει μέχρι σήμερα στον κινηματογράφο .
Είναι κρίμα που τον Κολοκοτρώνη δεν πρόλαβε να τον παίξει ο Σωτήρης Μουστάκας. Όπως στο «Ελ Γκρέκο» δεν δίστασε να φορέσει την περσόνα του υποδυόμενος τον Τιτσιάνο, έτσι κι εδώ θα μπορούσε να δώσει έναν Κολοκοτρώνη – Μουστάκα: οι γνωστές του μούτες, το γνωστό του πνιχτό γελάκι, το γνωστό του σπινθήρισμα στο βλέμμα θα έκλειναν το μάτι στο κοινό, όχι με τον κιτς τρόπο που τον κλείνει η εμφάνιση του Λαζόπουλου (ή και υπό την έννοια αυτή η παρουσία μεγάλου μέρους του καστ, με ιδιαίτερη έμφαση στο ρωσικό ντουέτο Ντενέβ – Παπακαλιάτης), αλλά με έναν πιο μεταμοντέρνο τρόπο, αντιμετωπίζοντας δηλαδή το έργο ως κατά βάθος επιθεώρηση και όχι ως κατά φαντασίαν έπος.
Old Boy
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Άρης Χατζηστεφάνου: Δημοκρατία δεν γνωρίσαμε μα ούτε και χούντα;
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
