2013-08-25 20:42:26
Στέλλα Θεοδώρου
O Mπερντ Λούκε, όταν μιλά για το ευρώ και τη Γερμανία, αρέσκεται να απαντά στο σύνηθες πλέον ερώτημα: γιατί οι Γερμανοί έχουν συμφωνήσει να πληρώσουν δισεκατομμύρια ευρώ για να κρατήσουν την Ελλάδα και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου στην ευρωζώνη;
Κατά τον ίδιο, η απάντηση είναι ξεκάθαρη. «Το 80% -αν όχι το 90%- των Γερμανών έχει παντελή άγνοια σε οικονομικά θέματα» λέει ο Λούκε, καθηγητής Οικονομικών και επικεφαλής του νεοσύστατου ευρωσκεπτικιστικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία». Ο Γερμανός «Λούκι Λουκ», όπως πολλοί τον αποκαλούν, ζητούσε έως πρόσφατα την έξοδο της Γερμανίας από την ευρωζώνη. Τώρα όμως, λίγες εβδομάδες πριν από την κάλπη, άλλαξε τροπάριο. Ο πρόεδρος του ΑfD δηλώνει πλέον αντίθετος στην επιστροφή της Γερμανίας στο μάρκο και λέει ότι «δεν είναι η Γερμανία που πρέπει να εγκαταλείψει το ευρώ, αλλά οι νοτιοευρωπαϊκές χώρες». Ο ίδιος θεωρεί ότι η κατάσταση είναι πολύ επικίνδυνη για τη χώρα του. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;
Στις αρχές της εβδομάδας τα γερμανικά ΜΜΕ επανέφεραν, με αφορμή την απάντηση που έδωσε το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών σε βουλευτή του SPD, το θέμα του κέρδους της Γερμανίας από την κρίση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από την απάντηση, το έμμεσο οικονομικό όφελος της Γερμανίας από την κρίση στην ευρωζώνη εξαιτίας κυρίως των χαμηλών επιτοκίων δανεισμού είναι τεράστιο, στα 40,9 δισεκατομμύρια ευρώ. Οπως επισημαίνει η Deutsche Welle, λόγω των χαμηλών επιτοκίων με τα οποία δανείζεται η Γερμανία αλλά και της μεγάλης ζήτησης που έχουν τα γερμανικά ομόλογα εν μέσω κρίσης, το γερμανικό κράτος θα έχει μεταξύ 2010 και 2014 επιπλέον έσοδα ύψους 40,9 δισ. ευρώ. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την απάντηση που έδωσε το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών σε ερώτηση που κατέθεσε βουλευτής των Σοσιαλδημοκρατών και τα οποία παρουσίασε το «Spiegel». Το όφελος που προκύπτει από τα χαμηλά επιτόκια αλλά και τα απροσδόκητα υψηλά φορολογικά έσοδα του γερμανικού δημοσίου είχαν επίσης αποτέλεσμα να δανειστεί λιγότερα η Γερμανία σε σχέση με ό,τι υπολόγιζε το οικονομικό επιτελείο. Ετσι, μεταξύ 2010 και 2012 η χώρα δανείστηκε συνολικά 73 δισ. ευρώ λιγότερα απ' ό,τι προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός. Το δε κόστος της ευρωκρίσης ανέρχεται μέχρι στιγμής -και σύμφωνα με το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών- μόλις στα 599.000.000 ευρώ.
Οπως επισήμανε ο Γερμανός ευρωβουλευτής Γιώργος Χατζημαρκάκης, μιλώντας στα μέσα της εβδομάδας στην τηλεόραση του Ant1, συνολικά το κέρδος της γερμανικής πολιτείας από την κρίση στην ευρωζώνη ανέρχεται σε 114 δισ. ευρώ. Ο ίδιος μάλιστα υποστήριξε ότι «πρέπει μετά τις γερμανικές εκλογές να ζητηθεί μια αναδιανομή του κέρδους μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ιδιαίτερα ανάμεσα στις χώρες του Νότου που πλήγωσαν από την κρίση, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος». Ο κ. Χατζημαρκάκης ανέφερε επίσης ότι η γερμανική κυβέρνηση, με τη συγκεκριμένη απάντηση, «ομολογεί ότι το κόστος, όχι μόνο του ελληνικού πακέτου, αλλά ολόκληρης της ευρωκρίσης για τον Γερμανό φορολογούμενο είναι μόλις 599.000.000 ευρώ. Πρόκειται για μια μεγάλη διαφορά. Αυτό είναι αντίθετο με την εικόνα που είχαν περάσει στους Γερμανούς ψηφοφόρους Γερμανοί πολιτικοί, ότι η Γερμανία χάνει από την κρίση».
«Περιμένω», κατέληξε ο κ. Χατζημαρκάκης, «λίγο μετά τις εκλογές διορθώσεις από τη γερμανική κυβέρνηση. Αυτό το τεράστιο κέρδος δεν μπορεί να το κρατάει στην τσέπη μια χώρα που έχει ηγεμονικό ρόλο στην ευρωζώνη, γιατί όλα τα κέρδη αυτά βγήκαν σε βάρος του Νότου. Μιλάμε για έναν μηχανισμό που οδήγησε το κεφάλαιο στη Γερμανία γιατί θεωρούσε τη χώρα ασφαλές λιμάνι και τα ομόλογα είχαν άλλη τιμή και το επιτόκιο πήγε πολύ χαμηλά».
Οι συνεχείς πιέσεις των επιχειρηματιών και το μοντέλο της φτηνής εργασίας
Η εικόνα της γερμανικής οικονομίας για την ώρα απέχει πολύ από την εικόνα των υπόλοιπων ισχυρών χωρών της ευρωζώνης, ακόμη και συνολικά της Ε.Ε. Σταθερή οικονομία, χαμηλή ανεργία, χρέη που βαίνουν μειούμενα. Πού οφείλονται οι αντοχές της γερμανικής οικονομίας στην κρίση; Επιχειρηματίες και πολιτικοί έκαναν πολλά τις τελευταίες δεκαετίες για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της γερμανικής οικονομίας, με αποφάσεις που πολλές φορές δίχασαν την κοινή γνώμη. Οπως σχολίαζε η DW, άλλοι τις χαρακτηρίζουν αποψίλωση του κοινωνικού κράτους, άλλοι τις θεωρούν υπόδειγμα μεταρρυθμίσεων που θα μπορούσαν να ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Η Ανγκελα Μέρκελ υποστηρίζει ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις ήταν το «μυστικό της επιτυχίας», βαθιές αλλαγές στην αγορά εργασίας και στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, όπως είναι η Ατζέντα 2010, η σύνταξη στα 67 και πολλά άλλα. Παρά τις μεταρρυθμίσεις στη δεκαετία του ʼ90, οι Γερμανοί επιχειρηματίες συνέχισαν να διαμαρτύρονται για το κόστος της εργασίας, τη γραφειοκρατία και την υψηλή φορολογική επιβάρυνση. Η Γερμανία άλλωστε ήταν εκείνη που καθιέρωσε την ευέλικτες μορφές εργασίας, όπως οι «δανεικοί εργαζόμενοι» και οι «μίνι δουλειές» με συμβολική πληρωμή, κυρίως στον κλάδο των υπηρεσιών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου για την Αγορά Εργασίας και την Επαγγελματική Ερευνα (IAB), ένας στους τέσσερις εργαζομένους θεωρείται «χαμηλά αμειβόμενος», δηλαδή κερδίζει λιγότερα από 9,54 ευρώ (ακαθάριστα) την ώρα. Ετσι, σήμερα, ο κλάδος της χαμηλά αμειβόμενης εργασίας στη Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος σε όλη την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας (Bundesbank), η Γερμανία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με σταθερό ρυθμό τους επόμενους μήνες, συμβάλλοντας στην τόνωση των επιδόσεων της οικονομίας της ευρωζώνης. «Το δεύτερο ήμισυ του 2013 η οικονομική ανάπτυξη στη Γερμανία είναι πιθανό να επανέλθει σε φυσιολογικούς και σταθερούς ρυθμούς», ανέφερε η γερμανική Κεντρική Τράπεζα στο μηνιαίο δελτίο της. Το κεντρικό πιστωτικό ίδρυμα της Γερμανίας προειδοποίησε πάντως ότι οι επενδύσεις στην μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης θα παραμείνουν υποτονικές ώσπου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στο ότι η κρίση χρέους στην ευρωζώνη έχει περιοριστεί και ότι η 17μελής περιφέρεια που χρησιμοποιεί το ενιαίο νόμισμα έχει επανέλθει στον δρόμο της βιώσιμης ανάπτυξης. Η Bundesbank ανέφερε επίσης ότι οι γερμανικές επιχειρήσεις επεκτείνουν την παραγωγική βάση τους σε χώρες-μη μέλη της ευρωζώνης, όπου μεγεθύνεται η ζήτηση για τα προϊόντα τους. Η στερεή ανάπτυξη 0,7% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) της Γερμανίας σε συνδυασμό με την απροσδόκητη ανάκαμψη του ρυθμού ανάπτυξης της Γαλλίας συνέβαλαν να βγει η ευρωζώνη από τη 18μηνη ύφεση στην οποία βρισκόταν το δεύτερο τρίμηνο. Προς το παρόν, η γερμανική Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα θεωρεί ότι η χαμηλή ανεργία και η άμβλυνση των πληθωριστικών πιέσεων θα συμβάλουν στο να αυξηθεί η ιδιωτική κατανάλωση στη Γερμανία.
Οι κρυφοί κίνδυνοι
Πάντως δεν αισιοδοξούν όλοι για τη γερμανική οικονομία. Ανάλυση των «Financial Times» την εβδομάδα που πέρασε επισήμανε το κοινό παρόν και το κοινό μέλλον του «ισχυρού» Βορρά και του «ασθενούς» Νότου, τη βαθιά ρίζα της κρίσης, η οποία, όπως αποδεικνύεται, δεν εντοπίζεται στις κεφαλαιακές ασυμμετρίες της ευρωζώνης. Το δημοσίευμα αναφερόταν στις περιπτώσεις δύο χωρών, της Πορτογαλίας και της Ολλανδίας, σχολιάζοντας τα τελευταία στοιχεία της Eurostat και τον κίνδυνο ύφεσης που διατρέχει ο δορυφόρος της Γερμανίας. Σε αυτήν την κρίση ο κανόνας δεν είναι χρυσός και ο κίνδυνος δεν αφορά μόνο τους αδύναμους κρίκους. Αυτό ισχύει και για τη Γερμανία.
Στέλλα Θεοδώρου
δημοκρατία
InfoGnomon
O Mπερντ Λούκε, όταν μιλά για το ευρώ και τη Γερμανία, αρέσκεται να απαντά στο σύνηθες πλέον ερώτημα: γιατί οι Γερμανοί έχουν συμφωνήσει να πληρώσουν δισεκατομμύρια ευρώ για να κρατήσουν την Ελλάδα και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου στην ευρωζώνη;
Κατά τον ίδιο, η απάντηση είναι ξεκάθαρη. «Το 80% -αν όχι το 90%- των Γερμανών έχει παντελή άγνοια σε οικονομικά θέματα» λέει ο Λούκε, καθηγητής Οικονομικών και επικεφαλής του νεοσύστατου ευρωσκεπτικιστικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία». Ο Γερμανός «Λούκι Λουκ», όπως πολλοί τον αποκαλούν, ζητούσε έως πρόσφατα την έξοδο της Γερμανίας από την ευρωζώνη. Τώρα όμως, λίγες εβδομάδες πριν από την κάλπη, άλλαξε τροπάριο. Ο πρόεδρος του ΑfD δηλώνει πλέον αντίθετος στην επιστροφή της Γερμανίας στο μάρκο και λέει ότι «δεν είναι η Γερμανία που πρέπει να εγκαταλείψει το ευρώ, αλλά οι νοτιοευρωπαϊκές χώρες». Ο ίδιος θεωρεί ότι η κατάσταση είναι πολύ επικίνδυνη για τη χώρα του. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;
Στις αρχές της εβδομάδας τα γερμανικά ΜΜΕ επανέφεραν, με αφορμή την απάντηση που έδωσε το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών σε βουλευτή του SPD, το θέμα του κέρδους της Γερμανίας από την κρίση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από την απάντηση, το έμμεσο οικονομικό όφελος της Γερμανίας από την κρίση στην ευρωζώνη εξαιτίας κυρίως των χαμηλών επιτοκίων δανεισμού είναι τεράστιο, στα 40,9 δισεκατομμύρια ευρώ. Οπως επισημαίνει η Deutsche Welle, λόγω των χαμηλών επιτοκίων με τα οποία δανείζεται η Γερμανία αλλά και της μεγάλης ζήτησης που έχουν τα γερμανικά ομόλογα εν μέσω κρίσης, το γερμανικό κράτος θα έχει μεταξύ 2010 και 2014 επιπλέον έσοδα ύψους 40,9 δισ. ευρώ. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την απάντηση που έδωσε το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών σε ερώτηση που κατέθεσε βουλευτής των Σοσιαλδημοκρατών και τα οποία παρουσίασε το «Spiegel». Το όφελος που προκύπτει από τα χαμηλά επιτόκια αλλά και τα απροσδόκητα υψηλά φορολογικά έσοδα του γερμανικού δημοσίου είχαν επίσης αποτέλεσμα να δανειστεί λιγότερα η Γερμανία σε σχέση με ό,τι υπολόγιζε το οικονομικό επιτελείο. Ετσι, μεταξύ 2010 και 2012 η χώρα δανείστηκε συνολικά 73 δισ. ευρώ λιγότερα απ' ό,τι προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός. Το δε κόστος της ευρωκρίσης ανέρχεται μέχρι στιγμής -και σύμφωνα με το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών- μόλις στα 599.000.000 ευρώ.
Οπως επισήμανε ο Γερμανός ευρωβουλευτής Γιώργος Χατζημαρκάκης, μιλώντας στα μέσα της εβδομάδας στην τηλεόραση του Ant1, συνολικά το κέρδος της γερμανικής πολιτείας από την κρίση στην ευρωζώνη ανέρχεται σε 114 δισ. ευρώ. Ο ίδιος μάλιστα υποστήριξε ότι «πρέπει μετά τις γερμανικές εκλογές να ζητηθεί μια αναδιανομή του κέρδους μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ιδιαίτερα ανάμεσα στις χώρες του Νότου που πλήγωσαν από την κρίση, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος». Ο κ. Χατζημαρκάκης ανέφερε επίσης ότι η γερμανική κυβέρνηση, με τη συγκεκριμένη απάντηση, «ομολογεί ότι το κόστος, όχι μόνο του ελληνικού πακέτου, αλλά ολόκληρης της ευρωκρίσης για τον Γερμανό φορολογούμενο είναι μόλις 599.000.000 ευρώ. Πρόκειται για μια μεγάλη διαφορά. Αυτό είναι αντίθετο με την εικόνα που είχαν περάσει στους Γερμανούς ψηφοφόρους Γερμανοί πολιτικοί, ότι η Γερμανία χάνει από την κρίση».
«Περιμένω», κατέληξε ο κ. Χατζημαρκάκης, «λίγο μετά τις εκλογές διορθώσεις από τη γερμανική κυβέρνηση. Αυτό το τεράστιο κέρδος δεν μπορεί να το κρατάει στην τσέπη μια χώρα που έχει ηγεμονικό ρόλο στην ευρωζώνη, γιατί όλα τα κέρδη αυτά βγήκαν σε βάρος του Νότου. Μιλάμε για έναν μηχανισμό που οδήγησε το κεφάλαιο στη Γερμανία γιατί θεωρούσε τη χώρα ασφαλές λιμάνι και τα ομόλογα είχαν άλλη τιμή και το επιτόκιο πήγε πολύ χαμηλά».
Οι συνεχείς πιέσεις των επιχειρηματιών και το μοντέλο της φτηνής εργασίας
Η εικόνα της γερμανικής οικονομίας για την ώρα απέχει πολύ από την εικόνα των υπόλοιπων ισχυρών χωρών της ευρωζώνης, ακόμη και συνολικά της Ε.Ε. Σταθερή οικονομία, χαμηλή ανεργία, χρέη που βαίνουν μειούμενα. Πού οφείλονται οι αντοχές της γερμανικής οικονομίας στην κρίση; Επιχειρηματίες και πολιτικοί έκαναν πολλά τις τελευταίες δεκαετίες για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της γερμανικής οικονομίας, με αποφάσεις που πολλές φορές δίχασαν την κοινή γνώμη. Οπως σχολίαζε η DW, άλλοι τις χαρακτηρίζουν αποψίλωση του κοινωνικού κράτους, άλλοι τις θεωρούν υπόδειγμα μεταρρυθμίσεων που θα μπορούσαν να ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Η Ανγκελα Μέρκελ υποστηρίζει ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις ήταν το «μυστικό της επιτυχίας», βαθιές αλλαγές στην αγορά εργασίας και στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, όπως είναι η Ατζέντα 2010, η σύνταξη στα 67 και πολλά άλλα. Παρά τις μεταρρυθμίσεις στη δεκαετία του ʼ90, οι Γερμανοί επιχειρηματίες συνέχισαν να διαμαρτύρονται για το κόστος της εργασίας, τη γραφειοκρατία και την υψηλή φορολογική επιβάρυνση. Η Γερμανία άλλωστε ήταν εκείνη που καθιέρωσε την ευέλικτες μορφές εργασίας, όπως οι «δανεικοί εργαζόμενοι» και οι «μίνι δουλειές» με συμβολική πληρωμή, κυρίως στον κλάδο των υπηρεσιών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου για την Αγορά Εργασίας και την Επαγγελματική Ερευνα (IAB), ένας στους τέσσερις εργαζομένους θεωρείται «χαμηλά αμειβόμενος», δηλαδή κερδίζει λιγότερα από 9,54 ευρώ (ακαθάριστα) την ώρα. Ετσι, σήμερα, ο κλάδος της χαμηλά αμειβόμενης εργασίας στη Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος σε όλη την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας (Bundesbank), η Γερμανία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με σταθερό ρυθμό τους επόμενους μήνες, συμβάλλοντας στην τόνωση των επιδόσεων της οικονομίας της ευρωζώνης. «Το δεύτερο ήμισυ του 2013 η οικονομική ανάπτυξη στη Γερμανία είναι πιθανό να επανέλθει σε φυσιολογικούς και σταθερούς ρυθμούς», ανέφερε η γερμανική Κεντρική Τράπεζα στο μηνιαίο δελτίο της. Το κεντρικό πιστωτικό ίδρυμα της Γερμανίας προειδοποίησε πάντως ότι οι επενδύσεις στην μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης θα παραμείνουν υποτονικές ώσπου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στο ότι η κρίση χρέους στην ευρωζώνη έχει περιοριστεί και ότι η 17μελής περιφέρεια που χρησιμοποιεί το ενιαίο νόμισμα έχει επανέλθει στον δρόμο της βιώσιμης ανάπτυξης. Η Bundesbank ανέφερε επίσης ότι οι γερμανικές επιχειρήσεις επεκτείνουν την παραγωγική βάση τους σε χώρες-μη μέλη της ευρωζώνης, όπου μεγεθύνεται η ζήτηση για τα προϊόντα τους. Η στερεή ανάπτυξη 0,7% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) της Γερμανίας σε συνδυασμό με την απροσδόκητη ανάκαμψη του ρυθμού ανάπτυξης της Γαλλίας συνέβαλαν να βγει η ευρωζώνη από τη 18μηνη ύφεση στην οποία βρισκόταν το δεύτερο τρίμηνο. Προς το παρόν, η γερμανική Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα θεωρεί ότι η χαμηλή ανεργία και η άμβλυνση των πληθωριστικών πιέσεων θα συμβάλουν στο να αυξηθεί η ιδιωτική κατανάλωση στη Γερμανία.
Οι κρυφοί κίνδυνοι
Πάντως δεν αισιοδοξούν όλοι για τη γερμανική οικονομία. Ανάλυση των «Financial Times» την εβδομάδα που πέρασε επισήμανε το κοινό παρόν και το κοινό μέλλον του «ισχυρού» Βορρά και του «ασθενούς» Νότου, τη βαθιά ρίζα της κρίσης, η οποία, όπως αποδεικνύεται, δεν εντοπίζεται στις κεφαλαιακές ασυμμετρίες της ευρωζώνης. Το δημοσίευμα αναφερόταν στις περιπτώσεις δύο χωρών, της Πορτογαλίας και της Ολλανδίας, σχολιάζοντας τα τελευταία στοιχεία της Eurostat και τον κίνδυνο ύφεσης που διατρέχει ο δορυφόρος της Γερμανίας. Σε αυτήν την κρίση ο κανόνας δεν είναι χρυσός και ο κίνδυνος δεν αφορά μόνο τους αδύναμους κρίκους. Αυτό ισχύει και για τη Γερμανία.
Στέλλα Θεοδώρου
δημοκρατία
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τρίκαλα: Σε χαλάσματα μονοκατοικίας πυροβόλο όπλο
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Νεκρός βρέθηκε πρώην πρωταθλητής του NBA
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
