2013-08-27 15:49:07
Φωτογραφία για Kαταγγελίες από το Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων για τις έρευνες στην Αρχαία Ελίκη
Απάντηση από το Πανεπιστήμιο Πατρών και την Εταιρεία Φίλων της Αρχαίας Ελίκης

Τα δημοσιεύματα και οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν με αφορμή την εξέλιξη της γεωαρχαιολογικής έρευνας στην περιοχή της αρχαίας Ελίκης «δεν βασίζονται ούτε σε επιστημονικά δεδομένα, ούτε λαμβάνουν υπόψη τους τον αρχαιολογικό νόμο», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ).

Ο ΣΕΑ διευκρινίζει ότι με υπουργική απόφαση χορηγήθηκε στο Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών η άδεια να συνεχίσει τις γεωφυσικές και γεωαρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή της αρχαίας Ελίκης, «έρευνες για τις οποίες είναι επιστημονικά καθ΄ ύλην αρμόδιο», όχι όμως και η άδεια για τη συνέχιση των ανασκαφών.

«Το Γεωλογικό Τμήμα δεν συγκαταλέγεται στους φορείς που μπορούν να πραγματοποιούν συστηματικές ανασκαφές, σύμφωνα με τον Αρχαιολογικό Νόμο (άρθρο 35 & 36) αλλά και την επιστημονική δεοντολογία, καθώς οι μόνοι ελληνικοί πανεπιστημιακοί φορείς που δικαιούνται να διενεργούν συστηματικές ανασκαφές είναι τα Τμήματα Ιστορίας- Αρχαιολογίας και τα συναφή πανεπιστημιακά Τμήματα, στο γνωστικό αντικείμενο των οποίων συμπεριλαμβάνεται η ανασκαφική και αρχαιολογική έρευνα» τονίζεται στην ανακοίνωση του Συλλόγου.


Ο ΣΕΑ κάνει επίσης λόγο για «παρατυπίες» στην προηγούμενη ερευνητική περίοδο, που οδήγησαν στο να μην εγκριθούν οι ανασκαφές τα έτη 2013- 2017, «καθώς -προφανώς- αξιολογήθηκε, όπως προβλέπεται από την παρ. 11 του άρθρου 36, από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ο τρόπος εκτέλεσης του εγκεκριμένου προηγούμενου πενταετούς προγράμματος 2008- 2012. Υποθέτουμε ότι στην αξιολόγηση του προγράμματος της περασμένης πενταετίας βάρυνε αρνητικά -ως όφειλε- η εκτεταμένη χρήση, πέρα από κάθε επιστημονική δεοντολογία συστηματικής ανασκαφικής έρευνας, μηχανικού εκσκαφέα (!), η ανασκαφή σε περιοχές που δεν συμπεριλαμβάνονταν στην προηγούμενη άδεια και άλλες παρατυπίες που έχουν εντοπιστεί στη συγκεκριμένη έρευνα. Είναι πραγματική υποχρέωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού απέναντι σε δεκάδες φορείς, ιδρύματα και ερευνητές, που διεξάγουν συστηματικές ανασκαφές τηρώντας απαρέγκλιτα τους όρους του Αρχαιολογικού Νόμου και την επιστημονική δεοντολογία, να μην αντιμετωπίζει τις έρευνες με "δύο μέτρα και δύο σταθμά"» υποστηρίζεται στην ανακοίνωση.

Ο ΣΕΑ τονίζει επίσης ότι το ΚΑΣ και το ΥΠΠΟΑ θα πρέπει να απασχολήσει το γεγονός ότι στη συγκεκριμένη έρευνα απασχολούνται «"εθελοντές", άσχετοι με τις σπουδές αρχαιολογίας, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι, σύμφωνα με τις αγγελίες που αναρτώνται στον ιστότοπο του προγράμματος (www.helikeproject.gr), καλούνται να καταβάλλουν (δεν διευκρινίζεται σε ποιον και με ποια νόμιμη απόδειξη) διόλου ευκαταφρόνητα ποσά (550- 800 ευρώ την εβδομάδα!) για τη συμμετοχή τους στην ανασκαφή. Απορούμε πώς σχετίζεται με αυτή την πρακτική το Πανεπιστήμιο Πατρών και αν γνωρίζουν οι υπεύθυνοι του πανεπιστημίου ότι, από τον ιστότοπο του ίδιου Προγράμματος, διαφημιζόταν πρόγραμμα επιφανειακής έρευνας στην Πάρο, το οποίο επίσης καλούσε τους συμμετέχοντες "εθελοντές" να καταβάλλουν ποσά χωρίς να έχει ζητηθεί καν άδεια από το ΥΠΠΟΑ».

Τέλος, ο Σύλλογος αναφέρεται και σε δημοσιεύματα που υπονοούν «πολιτικές σκοπιμότητες» σχετικά με τη συγκεκριμένη γνωμοδότηση του ΚΑΣ, αλλά και τις πολιτικές παρεμβάσεις που υπάρχουν για τη συνέχιση της ανασκαφής. «Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων θέλει να υπενθυμίσει ότι οι όροι διεξαγωγής μιας επιστημονικής έρευνας σχετίζονται με την εφαρμογή του νόμου και της επιστημονικής δεοντολογίας και δεν μπορεί να γίνονται αντικείμενο πολιτικών πιέσεων. Υπενθυμίζουμε, τέλος, την πάγια θέση μας σχετικά με τη σύνθεση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου -με μέλη που θα εκλέγονται ή θα τοποθετούνται ex officio υπό την προεδρία ανώτατου δικαστικού- προκειμένου οι γνωμοδοτήσεις του ΚΑΣ ως επιστημονικού Συμβουλίου να μην επιδέχονται οποιαδήποτε παρερμηνεία» καταλήγει η ανακοίνωση.

Το ΑΠΕ επισημαίνει ότι σύμφωνα με την πρόσφατη υπουργική απόφαση, η χορήγηση άδειας στο Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών για συνέχιση των γεωφυσικών και των γεωαρχαιολογικών ερευνών στην περιοχή της Αρχαίας Ελίκης μόνο για ένα έτος (2013), υπό τη διεύθυνση της δρ. Ντόρας Κατσωνοπούλου, προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, την κατάθεση μελέτης για τη συντήρηση, στερέωση και προστασία από τα ύδατα των αρχαίων κτιριακών καταλοίπων στην περιοχή της ανασκαφής στη θέση Μουριές Βαλιμιτίκων, τη μη πραγματοποίηση ανασκαφών ή άλλων δοκιμαστικών τομών και την κατάχωση των διερευνητικών τομών που έχουν ως τώρα γίνει.

Η Αρχαία Ελίκη βρισκόταν νοτιοανατολικά του Αιγίου. Ιδρύθηκε από Ίωνες, υπήρξε πρωτεύουσα της Ιωνικής Δωδεκάπολης και λατρευτικό κέντρο της Αχαΐας, με επίκεντρο τον ναό του Ελικώνιου Ποσειδώνα. Σύμφωνα με τον Παυσανία και τον Στράβωνα, τεράστιο θαλάσσιο κύμα (τσουνάμι), που δημιουργήθηκε μετά από πολύ μεγάλο σεισμό τον χειμώνα του 373 π.X., κατέστρεψε την πόλη, γεγονός που προκάλεσε πολλές συζητήσεις συγγραφέων, ίσως και τον μύθο περί Ατλαντίδας που διατύπωσε ο Πλάτωνας.

Απάντηση στο Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων από το Πανεπιστήμιο Πατρών και την Εταιρεία Φίλων της Αρχαίας Ελίκης

"Προκαλεί κατάπληξη η αιφνίδια ενασχόληση του ΣΕΑ με τα δημοσιεύματα του τύπου για την Αρχαία Ελίκη, όταν επί 25 χρόνια ο ΣΕΑ δεν έχει ασχοληθεί με το έργο στην Αρχαία Ελίκη: ερευνητικό, εκπαιδευτικό, εκδοτικό -3 βιβλία Πρακτικών διεθνών Συνεδρίων και πάνω από 70 διεθνείς δημοσιεύσεις. Ως αποτέλεσμα, ο ΣΕΑ δεν γνωρίζει ούτε το χώρο των ανασκαφών, ούτε το εκτελούμενο έργο, ούτε το παραχθέν σημαντικότατο επιστημονικό έργο.

Είναι, επομένως, άξιο θαυμασμού το γεγονός ότι ήρθε σήμερα ο ΣΕΑ να υπενθυμίσει στο ευρύτερο κοινό δια του παραπλανητικού και συκοφαντικού περιεχομένου του εκδοθέντος ανυπόγραφου ΔΤ, πώς και από ποιους γίνονται ανασκαφές στη χώρα μας. Πάντως, πληροφορούμε τον ΣΕΑ που είτε δεν γνωρίζει, είτε γνωρίζει και σκόπιμα παραλείπει, ότι η ανασκαφή στην Αρχαία Ελίκη πραγματοποιείται ανελλιπώς από το 2000 κ.ε. από το Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών ως έρευνα συνεργασίας αρχικά με τη ΣΤ’ Εφορεία Αρχαιοτήτων Πάτρας (2000-2002) και ακολούθως και μέχρι σήμερα με τον επίτιμο Έφορο Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟ Δρα Γ. Παπαθανασόπουλο, όπως ορίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις.

Είναι επίσης άξιο θαυμασμού το γεγονός ότι αναλαμβάνει ο ΣΕΑ με το εν λόγω ΔΤ να «μιλήσει» για λογαριασμό των μελών του ΚΑΣ και να ερμηνεύσει μάλιστα τις απόψεις τους, όμως μόνον υποθέτοντας. Αλλά αφού δεν γνωρίζει, γιατί υποθέτει και δεν κάνει τον κόπο να απευθυνθεί κατ’ αρχήν στους φορείς της έρευνας και να ενημερωθεί αντί να εκδίδει άκρως συκοφαντικά ΔΤ, παραπληροφορώντας τα μέλη του ΣΕΑ και το ευρύτερο κοινό μιλώντας περί παρατυπιών και άλλων θαυμαστών, όπως τα περί χρήσης εκσκαφέα, σκόπιμα αποκρύπτοντας βέβαια ότι στην Ελίκη τα ανακαλυφθέντα αρχαία είναι θαμμένα σε μεγάλα βάθη, κάτω από στείρα αλλουβιακά στρώματα, πάχους 2 και 3 μ.; Μήπως θα ήθελε να μας πει ο ΣΕΑ ότι στρώματα κροκάλων, αμμοχάλικου και στείρας αργίλου, πάχους 3 μ., μπορούν να αφαιρεθούν με εργατικό προσωπικό; Κατά τον ίδιο τρόπο κατακρίθηκε επιπόλαια και ανεύθυνα στο παρελθόν η εφαρμογή δειγματοληπτικών γεωτρήσεων στην Αρχαία Ελίκη και σήμερα αποτελεί πρακτική σε πλήθος αρχαιολογικών ερευνών.

Όσο για την ανησυχία του ΣΕΑ περί μέριμνας για τα αρχαιολογικά κατάλοιπα στην Αρχαία Ελίκη, στα οποία αναφέρεται χωρίς επίσης να τα γνωρίζει, τον πληροφορούμε ότι το Πανεπιστήμιο Πατρών δια της Τεχνικής Υπηρεσίας έχει ήδη αναλάβει τη μελέτη προστασίας και ανάδειξής τους ενώ με τη φροντίδα και την καθοδήγηση της Διευθύντριας της έρευνας Καθ. Αρχαιολογίας Ντόρας Κατσωνοπούλου, από τους συντηρητές του προγράμματος έχουν στερεωθεί, για την προστασία τους, όλες οι κατασκευές που έχουν μέχρι σήμερα ανακαλυφθεί.

Και επειδή ο ΣΕΑ αναφέρεται σε 25 χρόνια ανασκαφών, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά την πλήρη άγνοιά του για το έργο στην Αρχαία Ελίκη, τον πληροφορούμε ότι οι ανασκαφές διεξάγονται από το 2000 κ.ε., αφού προηγήθηκε μακρόχρονο διεπιστημονικό ερευνητικό έργο εφαρμογής σύγχρονης τεχνολογίας των γεω-επιστημών για να επιτευχθεί ο εντοπισμός του χώρου της. Όσο για τη μελέτη των ευρημάτων και τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων από την Αρχαία Ελίκη, δεν παρακολουθεί ο ΣΕΑ τη διεθνή βιβλιογραφία και δεν έχει διαβάσει τους τρεις τόμους των Πρακτικών Διεθνών Συνεδρίων που διαθέτουν όλες οι βιβλιοθήκες στη χώρα μας;

Και επειδή από τα αναφερόμενα στο ΔΤ προκύπτει ότι αντίθετα παρακολουθεί στενά τον ιστότοπο του Προγράμματος, δεν είδε ούτε εκεί τις δημοσιεύσεις και τους τόμους των Διεθνών Συνεδρίων; Ασχολήθηκε ωστόσο με το καθεστώς της έρευνας αν και δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές του, φλυαρώντας με απαράδεκτα και συκοφαντικά υπονοούμενα. Είναι γεγονός ότι το Ερευνητικό Πρόγραμμα για την Αρχαία Ελίκη δεν έχει επιβαρύνει ποτέ τον κρατικό προϋπολογισμό, όπως άλλοι, εκτελείται με τη χρηματοδότηση των φορέων του και λειτουργεί ως summer school με τη συμμετοχή προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων, ενισχύοντας μάλιστα την τοπική οικονομία. Ας μην ανησυχεί επίσης ο ΣΕΑ για την τήρηση των νόμων που στη συγκεκριμένη περίπτωση τηρούνται στο έπακρον και ας ασχοληθεί με άλλα θέματα που χρήζουν παρακολούθησης και εξέτασης. Τέλος, ερωτούμε τον ΣΕΑ το ανυπόγραφο ΔΤ που εξέδωσε, είναι αποτέλεσμα Γενικής Συνέλευσης και Απόφασης των μελών του;".

Ο Διευθυντής του Τομέα Γεν. Θαλ. Γεωλ. & Γεωδ. του Τμήματος Γεωλογίας

Καθ. Ν. Κοντόπουλος

Η Διευθύντρια των Ανασκαφών & Πρόεδρος της ΕΦΑΕΛ

Καθ. Ντόρα Κατσωνοπούλου

Πηγή: aigialeianews
xespao
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ