2013-09-16 09:29:05
Χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν 30 χρόνια προκειμένου να αναφερθεί σε μια από τις σημαντικότερες στιγμές της καριέρας του και από ότι φαίνεται της μέχρι σήμερα ζωής του.
Ο Τζον Σκάλεϊ, πρώην διευθύνων σύμβουλος της Apple (1983-1993), σήμερα επιχειρηματίας και επενδυτής σε τεχνολογικά startups και ένα από πιο ακριβοπληρωμένα διευθυντικά στελέχη πολυεθνικών επιχειρήσεων τις προηγούμενες δεκαετίες στην αμερικανική αγορά και ειδικότερα στη Σίλικον Βάλεϊ – με ετήσιες αποδοχές 2,2 εκατομμύρια δολάρια ήδη το 1987, μίλησε για πρώτη φορά για τη σύγκρουση που οδήγησε τον Μάιο 1985 στην απομάκρυνση του Στιβ Τζομπς από τη διοίκηση της εταιρείας-δημιούργημά του – το 2005 στην περίφημη ομιλία του στο Στάνφορντ, ο Τζομπς είχε πει αναφερόμενος στην απόλυσή του:
«Είμαι σίγουρος ότι τίποτα από αυτά δεν θα είχε συμβεί εάν δεν είχα απολυθεί από την Apple. Ηταν απαίσια η γεύση του φαρμάκου, αλλά υποθέτω ότι ο ασθενής το χρειαζόταν...».
Η ταινία «Jobs»
Ισως, το γεγονός ότι σημαντικό μέρος της αμφιλεγόμενης ταινίας «Jobs», με πρωταγωνιστή τον Αστον Κάτσερ -η οποία θα προβληθεί τις επόμενες ημέρες και στις ελληνικές αίθουσες– αφιερώνεται στην περιβόητη ρήξη των δυο αντρών, έκανε τον Σκάλεϊ να μιλήσει και να εξηγήσει γιατί πίστευε ότι η εκπαραθύρωση του Τζομπς, από την ίδια του την εταιρεία, ήταν ότι καλύτερο τότε για την Apple. Ταινία για την οποία, ο Τζον Σκάλεϊ νωρίτερα την ίδια ημέρα είχε πει: «Για εκείνους από εμάς που τον γνώριζαν καλά (τον Τζομπς), απορήσαμε με το τι σκέφτονταν αυτοί που έγραψαν το σενάριο».
H «απολογία» του Σκάλεϊ έγινε στη διάρκεια συνεδρίου του Forbes στο Μπαλί της Ινδονησίας, με τη συμμετοχή 400 εκ των ισχυρότερων προσώπων στην παγκόσμια επιχειρηματική κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων και 50 δισεκατομμυριούχων από την Ασία. Μεταξύ αυτών που άκουσαν μέσα σε απόλυτη σιωπή τον Τζον Σκάλεϊ να μιλά για τη ρήξη του με τον Τζομπς ήταν ο μεγιστάνας του Real Estate από το Χονγκ Κονγκ Ρόνι Τσαν και η πρόεδρος του ιδρύματος Ροκφέλερ, Τζούντιθ Ροντίν. Ο Σκάλεϊ βρισκόταν στο πάνελ, όταν κάποιος από το ακροατήριο τον ρώτησε για την απόλυση του Στιβ Τζομπς.
«Πάντα ξαφνιάζομαι που κανείς δεν κάνει αυτή την ερώτηση: Πως δυο άνθρωποι, όπως ο Στιβ Τζομπς και εγώ, που ήμασταν αχώριστοι -ήμασταν μαζί όλη την ώρα, ήμασταν προσωπικοί φίλοι– πως θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε αυτή την απίστευτη, αξιομνημόνευτη σύγκρουση. Η απάντηση; Κατηγορώ πραγματικά το διοικητικό συμβούλιο (της Apple)», αποκρίθηκε.
Με περίσσιες λεπτομέρειες
Σαν να περίμενε για χρόνια αυτή την ερώτηση, ο άλλοτε CEO της Apple και αυτός που ουσιαστικά την έσωσε από τη διαφαινόμενη τότε χρεωκοπία, εκτινάσσοντας τις ετήσιες πωλήσεις της από τα 800 εκατομμύρια στα 8 δισ. δολάρια -επί των ημερών του παρουσιάστηκε το πρώτο PowerBook (1991) και το επαναστατικό για την εποχή λειτουργικό σύστημα System 7, μίλησε για πρώτη φορά με τόσες λεπτομέρειες για τα γεγονότα εκείνης της περιόδου.
Σημειώνεται πως, όπως ακριβώς διατυπώνεται και ο σχετικός διάλογος στην ταινία, ο Στιβ Τζομπς ήταν αυτός που έπεισε το 1983 τον Τζον Σκάλεϊ να αφήσει την PepsiCo, της οποίας ήταν αντιπρόεδρος (1970-1977) και μετέπειτα πρόεδρος (1977-1983), για να αναλάβει τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου στην Apple, ρωτώντας τον πόσο ακόμα θα προσπαθεί να πουλά «νερό με ζάχαρη»!
«Με προσέλαβαν ως CEO, αλλά στην πραγματικότητα μπήκα στην εταιρεία ως συνεργάτης του Τζομπς. Εγώ δεν ήξερα πως φτιάχνονται οι υπολογιστές και ο Στιβ, σε εκείνη την ηλικία, δεν ήξερε και πολλά από το πως διοικούνται οι επιχειρήσεις. Η Apple είχε αποτύχει με τον Lisa, είχε αποτύχει με τον Apple ΙΙΙ, ο Apple ΙΙ ήταν κοντά στο τέλος της ζωής του και η εταιρεία χρειαζόταν ρευστότητα για να επενδύσει περαιτέρω στην ανάπτυξη των Macintosh».
Η σύγκρουση
Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Σκάλεϊ, αφορμή για τη σύγκρουση των δυο μέχρι τότε φίλων και στενών συνεργατών –ο πρώτος χρόνος της από κοινού παρουσίας του στο τιμόνι της Apple είχε οδηγήσει στο επιτυχημένο λανσάρισμα της πρώτης σειράς υπολογιστών Macintosh- ήταν η αποτυχία της δεύτερης γενιάς Mac. «Ενας υπολογιστής που θύμιζε παιχνίδι και είχε γελοιοποιηθεί, αφού απλά δεν μπορούσε να κάνει και πολλά», σύμφωνα με τον Τζον Σκάλεϊ. «Ο Στιβ είχε πέσει σε βαθιά κατάθλιψη. Ηρθε σε μένα και μου πρότεινε να χαμηλώσουμε την τιμή και να ρίξουμε το διαφημιστικό βάρος από τον Apple ΙΙ στον Mac. Του απάντησα, Στιβ αυτό δεν πρόκειται να κάνει τη διαφορά. Ο λόγος για τον οποίο δεν πουλάει ο Mac δεν έχει να κάνει σε τίποτα με την τιμή του ή τη διαφήμιση. Εάν το κάνουμε αυτό, κινδυνεύουμε να προκαλέσουμε μεγάλες απώλειες στην εταιρεία. Διαφώνησε ολοκληρωτικά μαζί μου. Του είπα: Θα πάω στο διοικητικό συμβούλιο. Μου απάντησε, δεν το πιστεύω ότι θα το κάνεις και τότε του είπα: Παρακολούθησέ με».
Οπως περιγράφεται και στην επίσημη βιογραφία με την υπογραφή του Γουόλτερ Αϊζακσον, τελικά ο Τζομπς και ο Σκάλεϊ παρουσίασαν ξεχωριστά τις προτάσεις τους ενώπιον του διοικητικού συμβουλίου. Απευθυνόμενος στο σιωπηλό ακροατήριο του συνεδρίου του Forbes, ο Τζον Σκάλεϊ είπε ότι ο τότε αντιπρόεδρος της Apple, Μάικ Μάρκουλα, ανέλαβε να μελετήσει την υπόθεση και να υποβάλει την αναφορά του. Επτά - οκτώ ημέρες μετά επέστρεψε ενώπιον του συμβουλίου, λέγοντας: «Συμφωνώ με τον Τζον, δεν συμφωνώ με τον Στιβ».
Ο Τζον Σκάλεϊ εξουσιοδοτήθηκε από το διοικητικό συμβούλιο να απομακρύνει τον Στιβ Τζομπς από επικεφαλής του τομέα ανάπτυξης των Mac, αν και ο οραματιστής Τζομπς παρέμενε ακόμα τότε πρόεδρος της εταιρείας που είχε δημιουργήσει.
«Δεν είχα την απαιτούμενη εμπειρία»
«Τι θα είχε συμβεί αν δεν είχαμε εκείνη την αναμέτρηση;», αναρωτήθηκε ο Σκάλεϊ και παραδέχτηκε ότι «δεν είχα την απαιτούμενη εμπειρία, ώστε να εκτιμήσω πραγματικά πόσο διαφορετική είναι η άσκηση διοίκησης όταν χτίζεις μια βιομηχανία, όπως ο Μπιλ Γκέιτς και ο Στιβ Τζομπς έκαναν τότε, σε σχέση με το να σκέφτεσαι μόνο ως ανταγωνιστής μέσα σε μια ήδη διαμορφωμένη αγορά, διοικώντας μια εισηγμένη εταιρεία, όπου δεν επιτρέπεται να κάνεις λάθος, γιατί αν χάσεις θα βρεθείς εκτός». Και συμπλήρωσε αναφερόμενος στην απόφαση του συμβουλίου που ουσιαστικά έθεσε εκτός Apple τον Στιβ Τζομπς: «Η αίσθησή μου είναι ότι θα μπορούσε να υπάρξει ένα διαφορετικό αποτέλεσμα».
Περιγράφοντας τις τότε διοικητικές ικανότητες του Στιβ Τζομπς, ο Σκάλεϊ παρατήρησε ότι δεν ήταν «το μεγάλο στέλεχος, ο μεγάλος Στιβ Τζομπς που ξέρουμε σήμερα και ίσως ο πιο επιτυχημένος CEO της εποχής μας. Εμαθε πολλά εκείνα τα χρόνια στην έρημο» (το 1985, μετά την αποχώρησή του από την Apple, o Τζομπς με την υποστήριξη του μεγιστάνα Ρος Πέροτ ίδρυσε την εταιρεία υπολογιστών NeXT και το 1986 αγόρασε από τη Lucasfilm, την Graphics Group, η οποία μετονομάστηκε σε Pixar, παρουσιάζοντας το 1995 το Toy Story. Το 1996 η NeXT εξαγοράστηκε από την Apple έναντι 427 εκατομμυρίων δολαρίων, με τον Στιβ Τζομπς να επιστρέφει ως ντε φάκτο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, θέση την οποία ανέλαβε και τυπικά τον Σεπτέμβριο του 1997 και παρέμεινε σε αυτή μέχρι και τον Αύγουστο του 2011, δυο μήνες πριν από τον θάνατό του).
«Γιατί λυπάμαι...»
Κλείνοντας, ο Τζον Σκάλεϊ είπε πως λυπάται περισσότερο γιατί το το 1993 και μετά από δέκα χρόνια στη θέση του CEO της Apple, όταν θέλησε να γυρίσει στη Νέα Υόρκη, τη γενέτειρά του, δεν απευθύνθηκε στον Στιβ Τζομπς, για να του ζητήσει να βρουν τον τρόπο να επιστρέψει και να διοικήσει την εταιρεία του – ο Τζομπς παρέμενε όλα αυτά τα χρόνια βασικός μέτοχος. «Δεν το έκανα και ήταν ένα τρομερό λάθος από την πλευρά μου. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί δεν είχα τη σοφία να το κάνω αυτό. Και όπως συμβαίνει στη ζωή, λίγο καιρό μετά απολύθηκα» - στην ταινία «Jobs» εμφανίζεται ο Στιβ Τζομπς ως εκείνος που του ανακοινώνει την απόλυσή του.
«Τα μαθήματα που πήρα εκείνα τα χρόνια ήταν αυτά που έχουν διαμορφώσει τη ζωή μου τα τελευταία 20 χρόνια», κατέληξε ο Τζον Σκάλεϊ. Tromaktiko
Ο Τζον Σκάλεϊ, πρώην διευθύνων σύμβουλος της Apple (1983-1993), σήμερα επιχειρηματίας και επενδυτής σε τεχνολογικά startups και ένα από πιο ακριβοπληρωμένα διευθυντικά στελέχη πολυεθνικών επιχειρήσεων τις προηγούμενες δεκαετίες στην αμερικανική αγορά και ειδικότερα στη Σίλικον Βάλεϊ – με ετήσιες αποδοχές 2,2 εκατομμύρια δολάρια ήδη το 1987, μίλησε για πρώτη φορά για τη σύγκρουση που οδήγησε τον Μάιο 1985 στην απομάκρυνση του Στιβ Τζομπς από τη διοίκηση της εταιρείας-δημιούργημά του – το 2005 στην περίφημη ομιλία του στο Στάνφορντ, ο Τζομπς είχε πει αναφερόμενος στην απόλυσή του:
«Είμαι σίγουρος ότι τίποτα από αυτά δεν θα είχε συμβεί εάν δεν είχα απολυθεί από την Apple. Ηταν απαίσια η γεύση του φαρμάκου, αλλά υποθέτω ότι ο ασθενής το χρειαζόταν...».
Η ταινία «Jobs»
Ισως, το γεγονός ότι σημαντικό μέρος της αμφιλεγόμενης ταινίας «Jobs», με πρωταγωνιστή τον Αστον Κάτσερ -η οποία θα προβληθεί τις επόμενες ημέρες και στις ελληνικές αίθουσες– αφιερώνεται στην περιβόητη ρήξη των δυο αντρών, έκανε τον Σκάλεϊ να μιλήσει και να εξηγήσει γιατί πίστευε ότι η εκπαραθύρωση του Τζομπς, από την ίδια του την εταιρεία, ήταν ότι καλύτερο τότε για την Apple. Ταινία για την οποία, ο Τζον Σκάλεϊ νωρίτερα την ίδια ημέρα είχε πει: «Για εκείνους από εμάς που τον γνώριζαν καλά (τον Τζομπς), απορήσαμε με το τι σκέφτονταν αυτοί που έγραψαν το σενάριο».
H «απολογία» του Σκάλεϊ έγινε στη διάρκεια συνεδρίου του Forbes στο Μπαλί της Ινδονησίας, με τη συμμετοχή 400 εκ των ισχυρότερων προσώπων στην παγκόσμια επιχειρηματική κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων και 50 δισεκατομμυριούχων από την Ασία. Μεταξύ αυτών που άκουσαν μέσα σε απόλυτη σιωπή τον Τζον Σκάλεϊ να μιλά για τη ρήξη του με τον Τζομπς ήταν ο μεγιστάνας του Real Estate από το Χονγκ Κονγκ Ρόνι Τσαν και η πρόεδρος του ιδρύματος Ροκφέλερ, Τζούντιθ Ροντίν. Ο Σκάλεϊ βρισκόταν στο πάνελ, όταν κάποιος από το ακροατήριο τον ρώτησε για την απόλυση του Στιβ Τζομπς.
«Πάντα ξαφνιάζομαι που κανείς δεν κάνει αυτή την ερώτηση: Πως δυο άνθρωποι, όπως ο Στιβ Τζομπς και εγώ, που ήμασταν αχώριστοι -ήμασταν μαζί όλη την ώρα, ήμασταν προσωπικοί φίλοι– πως θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε αυτή την απίστευτη, αξιομνημόνευτη σύγκρουση. Η απάντηση; Κατηγορώ πραγματικά το διοικητικό συμβούλιο (της Apple)», αποκρίθηκε.
Με περίσσιες λεπτομέρειες
Σαν να περίμενε για χρόνια αυτή την ερώτηση, ο άλλοτε CEO της Apple και αυτός που ουσιαστικά την έσωσε από τη διαφαινόμενη τότε χρεωκοπία, εκτινάσσοντας τις ετήσιες πωλήσεις της από τα 800 εκατομμύρια στα 8 δισ. δολάρια -επί των ημερών του παρουσιάστηκε το πρώτο PowerBook (1991) και το επαναστατικό για την εποχή λειτουργικό σύστημα System 7, μίλησε για πρώτη φορά με τόσες λεπτομέρειες για τα γεγονότα εκείνης της περιόδου.
Σημειώνεται πως, όπως ακριβώς διατυπώνεται και ο σχετικός διάλογος στην ταινία, ο Στιβ Τζομπς ήταν αυτός που έπεισε το 1983 τον Τζον Σκάλεϊ να αφήσει την PepsiCo, της οποίας ήταν αντιπρόεδρος (1970-1977) και μετέπειτα πρόεδρος (1977-1983), για να αναλάβει τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου στην Apple, ρωτώντας τον πόσο ακόμα θα προσπαθεί να πουλά «νερό με ζάχαρη»!
«Με προσέλαβαν ως CEO, αλλά στην πραγματικότητα μπήκα στην εταιρεία ως συνεργάτης του Τζομπς. Εγώ δεν ήξερα πως φτιάχνονται οι υπολογιστές και ο Στιβ, σε εκείνη την ηλικία, δεν ήξερε και πολλά από το πως διοικούνται οι επιχειρήσεις. Η Apple είχε αποτύχει με τον Lisa, είχε αποτύχει με τον Apple ΙΙΙ, ο Apple ΙΙ ήταν κοντά στο τέλος της ζωής του και η εταιρεία χρειαζόταν ρευστότητα για να επενδύσει περαιτέρω στην ανάπτυξη των Macintosh».
Η σύγκρουση
Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Σκάλεϊ, αφορμή για τη σύγκρουση των δυο μέχρι τότε φίλων και στενών συνεργατών –ο πρώτος χρόνος της από κοινού παρουσίας του στο τιμόνι της Apple είχε οδηγήσει στο επιτυχημένο λανσάρισμα της πρώτης σειράς υπολογιστών Macintosh- ήταν η αποτυχία της δεύτερης γενιάς Mac. «Ενας υπολογιστής που θύμιζε παιχνίδι και είχε γελοιοποιηθεί, αφού απλά δεν μπορούσε να κάνει και πολλά», σύμφωνα με τον Τζον Σκάλεϊ. «Ο Στιβ είχε πέσει σε βαθιά κατάθλιψη. Ηρθε σε μένα και μου πρότεινε να χαμηλώσουμε την τιμή και να ρίξουμε το διαφημιστικό βάρος από τον Apple ΙΙ στον Mac. Του απάντησα, Στιβ αυτό δεν πρόκειται να κάνει τη διαφορά. Ο λόγος για τον οποίο δεν πουλάει ο Mac δεν έχει να κάνει σε τίποτα με την τιμή του ή τη διαφήμιση. Εάν το κάνουμε αυτό, κινδυνεύουμε να προκαλέσουμε μεγάλες απώλειες στην εταιρεία. Διαφώνησε ολοκληρωτικά μαζί μου. Του είπα: Θα πάω στο διοικητικό συμβούλιο. Μου απάντησε, δεν το πιστεύω ότι θα το κάνεις και τότε του είπα: Παρακολούθησέ με».
Οπως περιγράφεται και στην επίσημη βιογραφία με την υπογραφή του Γουόλτερ Αϊζακσον, τελικά ο Τζομπς και ο Σκάλεϊ παρουσίασαν ξεχωριστά τις προτάσεις τους ενώπιον του διοικητικού συμβουλίου. Απευθυνόμενος στο σιωπηλό ακροατήριο του συνεδρίου του Forbes, ο Τζον Σκάλεϊ είπε ότι ο τότε αντιπρόεδρος της Apple, Μάικ Μάρκουλα, ανέλαβε να μελετήσει την υπόθεση και να υποβάλει την αναφορά του. Επτά - οκτώ ημέρες μετά επέστρεψε ενώπιον του συμβουλίου, λέγοντας: «Συμφωνώ με τον Τζον, δεν συμφωνώ με τον Στιβ».
Ο Τζον Σκάλεϊ εξουσιοδοτήθηκε από το διοικητικό συμβούλιο να απομακρύνει τον Στιβ Τζομπς από επικεφαλής του τομέα ανάπτυξης των Mac, αν και ο οραματιστής Τζομπς παρέμενε ακόμα τότε πρόεδρος της εταιρείας που είχε δημιουργήσει.
«Δεν είχα την απαιτούμενη εμπειρία»
«Τι θα είχε συμβεί αν δεν είχαμε εκείνη την αναμέτρηση;», αναρωτήθηκε ο Σκάλεϊ και παραδέχτηκε ότι «δεν είχα την απαιτούμενη εμπειρία, ώστε να εκτιμήσω πραγματικά πόσο διαφορετική είναι η άσκηση διοίκησης όταν χτίζεις μια βιομηχανία, όπως ο Μπιλ Γκέιτς και ο Στιβ Τζομπς έκαναν τότε, σε σχέση με το να σκέφτεσαι μόνο ως ανταγωνιστής μέσα σε μια ήδη διαμορφωμένη αγορά, διοικώντας μια εισηγμένη εταιρεία, όπου δεν επιτρέπεται να κάνεις λάθος, γιατί αν χάσεις θα βρεθείς εκτός». Και συμπλήρωσε αναφερόμενος στην απόφαση του συμβουλίου που ουσιαστικά έθεσε εκτός Apple τον Στιβ Τζομπς: «Η αίσθησή μου είναι ότι θα μπορούσε να υπάρξει ένα διαφορετικό αποτέλεσμα».
Περιγράφοντας τις τότε διοικητικές ικανότητες του Στιβ Τζομπς, ο Σκάλεϊ παρατήρησε ότι δεν ήταν «το μεγάλο στέλεχος, ο μεγάλος Στιβ Τζομπς που ξέρουμε σήμερα και ίσως ο πιο επιτυχημένος CEO της εποχής μας. Εμαθε πολλά εκείνα τα χρόνια στην έρημο» (το 1985, μετά την αποχώρησή του από την Apple, o Τζομπς με την υποστήριξη του μεγιστάνα Ρος Πέροτ ίδρυσε την εταιρεία υπολογιστών NeXT και το 1986 αγόρασε από τη Lucasfilm, την Graphics Group, η οποία μετονομάστηκε σε Pixar, παρουσιάζοντας το 1995 το Toy Story. Το 1996 η NeXT εξαγοράστηκε από την Apple έναντι 427 εκατομμυρίων δολαρίων, με τον Στιβ Τζομπς να επιστρέφει ως ντε φάκτο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, θέση την οποία ανέλαβε και τυπικά τον Σεπτέμβριο του 1997 και παρέμεινε σε αυτή μέχρι και τον Αύγουστο του 2011, δυο μήνες πριν από τον θάνατό του).
«Γιατί λυπάμαι...»
Κλείνοντας, ο Τζον Σκάλεϊ είπε πως λυπάται περισσότερο γιατί το το 1993 και μετά από δέκα χρόνια στη θέση του CEO της Apple, όταν θέλησε να γυρίσει στη Νέα Υόρκη, τη γενέτειρά του, δεν απευθύνθηκε στον Στιβ Τζομπς, για να του ζητήσει να βρουν τον τρόπο να επιστρέψει και να διοικήσει την εταιρεία του – ο Τζομπς παρέμενε όλα αυτά τα χρόνια βασικός μέτοχος. «Δεν το έκανα και ήταν ένα τρομερό λάθος από την πλευρά μου. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί δεν είχα τη σοφία να το κάνω αυτό. Και όπως συμβαίνει στη ζωή, λίγο καιρό μετά απολύθηκα» - στην ταινία «Jobs» εμφανίζεται ο Στιβ Τζομπς ως εκείνος που του ανακοινώνει την απόλυσή του.
«Τα μαθήματα που πήρα εκείνα τα χρόνια ήταν αυτά που έχουν διαμορφώσει τη ζωή μου τα τελευταία 20 χρόνια», κατέληξε ο Τζον Σκάλεϊ. Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Hλεία: Καμπανάκι σε αγρότες – κτηνοτρόφους
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
