2013-09-17 17:42:06
Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης Δικηγόρος Αθηνών
Οι προτάσεις του υπουργείου Εσωτερικών για την αλλαγή του εκλογικού νόμου στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου του 2014 αφορούν -Η εκλογή των δημοτικών συμβούλων θα πραγματοποιείται την πρώτη Κυριακή με βάση τις ψήφους που θα λαμβάνουν. Οι υποψήφιοι δήμαρχοι θα πρέπει να λάβουν το 5 τοις εκατό των ψήφων για να εισέλθουν στο δημοτικό συμβούλιο.
Δήμαρχος θα αναδεικνύεται ο υποψήφιος που θα λάβει το 42 τοις εκατό των ψήφων. Εάν κανένας υποψήφιος δήμαρχος δεν συγκεντρώσει το 42 τοις εκατό την πρώτη Κυριακή, τότε θα πραγματοποιούνται επαναληπτικές εκλογές για την ανάδειξη δημάρχου μεταξύ των δύο πρώτων σε ψήφους.
Υπάρχει ο κίνδυνος να εκλεγεί δήμαρχος ο οποίος να μην έχει την πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου και για τον λόγο αυτόν υπάρχει η σκέψη να θεσμοθετηθεί ένα μπόνους δημοτικών συμβούλων που θα παραχωρείται στον εκλεγέντα δήμαρχο από τις αδιάθετες έδρες. Στόχος είναι να προσδώσει αυτοδιοικητικά χαρακτηριστικά στις δημοτικές εκλογές, αφού οι πολίτες θα μπορούν να ψηφίσουν δημοτικούς συμβούλους από διάφορες παρατάξεις.
-Τη διαμόρφωση δύο ψηφοδελτίων. Στο ένα θα καταγράφονται οι υποψήφιοι δήμαρχοι και στο άλλο ενιαίο ψηφοδέλτιο όλοι οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι με αλφαβητική σειρά, χωρίς διακριτικά του συνδυασμού με τον οποίο κατέρχονται. Καταργούνται τα ψηφοδέλτια των δημοτικών συνδυασμών. Οι υποψήφιοι δήμαρχοι θα ανακοινώνουν τους συμβούλους που στηρίζουν την υποψηφιότητά τους.
Επομένως,στον πυρήνα του σχεδίου βρίσκεται ο διαχωρισμός της ψήφου για τον δήμαρχο από την ψήφο για την ανάδειξη δημοτικών συμβούλων, οι οποίοι και θα επιλέγονται από ξεχωριστό, ενιαίο ψηφοδέλτιο.
Συγκεκριμένα, θα υπάρχουν δύο ξεχωριστές λίστες για κάθε δήμο, μία για τον δήμαρχο και μία για τους συμβούλους. Αν και σύμφωνα με τον σχεδιασμό, αυτό το σχέδιο έχει αρκετά πλεονεκτήματα, ωστόσο υπάρχει και ένα σημαντικό μεοιονέκτημα:
Ο δήμαρχος μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος με ένα αντίπαλο δημοτικό συμβούλιο, με αποτέλεσμα ο δήμος να παραλύσει λόγω της έλλειψης συναίνεσης.
Τι ισχύει σήμερα:
Η εκλογή του δημάρχου, των δημοτικών συμβούλων, των συμβούλων των δημοτικών ή των τοπικών κοινοτήτων γίνεται κατά συνδυασμούς.
Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει:
α) Τον υποψήφιο δήμαρχο.
β) Τους υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους, σε αριθμό ίσο τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας με δυνατότητα προσαύξησης έως και πενήντα τοις εκατό (50 τοις εκατό).
γ) Τους υποψήφιους συμβούλους κάθε Δημοτικής Κοινότητας σε αριθμό ίσο τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών της Δημοτικής Κοινότητας με δυνατότητα προσαύξησης κατά έναν.
Ο αριθμός των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων από κάθε φύλο δεν μπορεί να είναι μικρότερος από το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού κάθε συνδυασμού. Ειδικά για τους υποψηφίους συμβούλους δημοτικής ή τοπικής κοινότητας το ποσοστό του ενός τρίτου υπολογίζεται επί του συνολικού αριθμού των υποψηφίων της κατηγορίας αυτής που περιλαμβάνεται σε κάθε συνδυασμό.
Ο αριθμός των υποψηφίων που εκλέγεται σε κάθε εκλογική περιφέρεια ορίζεται με απόφαση του υπουργείου Εσωτερικών με βάση τον πληθυσμό της τελευταίας απογραφής. Το πηλίκο της διαίρεσης του συνολικού πληθυσμού όλου του δήμου, διά του συνολικού αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου ορίζει το εκλογικό μέτρο. Από το πηλίκο της διαίρεσης του πληθυσμού κάθε εκλογικής περιφέρειας διά του εκλογικού μέτρου, προκύπτει ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας.
Οι θέσεις στο δημοτικό συμβούλιο που παραμένουν αδιάθετες, προστίθενται ανά μία στις εκλογικές περιφέρειες με τα μεγαλύτερα, κατά σειρά, υπόλοιπα. Εάν από την παραπάνω διαδικασία προκύψει εκλογική περιφέρεια χωρίς έδρα, τότε διατίθεται σε αυτή μία (1) έδρα με την αφαίρεση μίας από κάθε εκλογική περιφέρεια του δήμου με το μεγαλύτερο αριθμό εδρών και κατά φθίνουσα σειρά. Σε περίπτωση εκλογικών περιφερειών με ίδιο αριθμό εδρών, η έδρα αφαιρείται από εκείνη με το μικρότερο πραγματικό πληθυσμό.
Κάθε συνδυασμός καταρτίζει ενιαία ψηφοδέλτια με τους υποψηφίους κάθε πρώην δήμου (εκλογική περιφέρεια) ξεχωριστά και επίσης με τους υποψήφιους για τα συμβούλια των τοπικών κοινοτήτων.
Ο ψηφοφόρος μπορεί να βάλει από έναν μέχρι 3 σταυρούς προτίμησης σε υποψηφίους της εκλογικής του περιφέρειας και έναν σταυρό προτίμησης σε υποψήφιο μιας άλλης εκλογικής περιφέρειας του δήμου του.
Ο υποψήφιος δήμαρχος δεν χρειάζεται σταυρό για την εκλογή του. Εάν όμως τοποθετηθεί σταυρός στο όνομά του, το ψηφοδέλτιο δεν θεωρείται άκυρο.
Στις μονοεδρικές, διεδρικές και τριεδρικές εκλογικές περιφέρειες ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του μόνο υπέρ ενός υποψηφίου της εκλογικής περιφέρειας στους καταλόγους της οποίας είναι γραμμένος και υπέρ ενός υποψηφίου σε μία από τις άλλες εκλογικές περιφέρειες του οικείου δήμου.
Ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός ή υπέρ δύο υποψηφίων του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας.
Τις εκλογές κερδίζει ο συνδυασμός που συγκεντρώνει το 50 τοις εκατό συν ένα των ψήφων και παίρνει τα τρία πέμπτα των εδρών του δημοτικού συμβουλίου, και ο επικεφαλής του εκλέγεται δήμαρχος. Οι υπόλοιπες έδρες (δύο πέμπτα) κατανέμονται στους άλλους συνδυασμούς. Για τον υπολογισμό του εκλογικού μέτρου ισχύει το συν ένα και στο δημοτικό συμβούλιο μετέχουν όλοι οι συνδυασμοί που καταλαμβάνουν τουλάχιστον μία έδρα.
Αν ο επιτυχών συνδυασμός συγκεντρώνει ποσοστό έγκυρων ψηφοδελτίων μεγαλύτερο από το εξήντα τοις εκατό (60 τοις εκατό) του συνόλου τους, οι έδρες του δημοτικού συμβουλίου κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των συνδυασμών που συμμετέχουν στις εκλογές.
Αν κατά τον υπολογισμό των τριών πέμπτων και των δύο πέμπτων του αριθμού των εδρών, προκύπτει κλάσμα μικρότερο της μονάδας στην πρώτη περίπτωση στρογγυλοποιείται στην αμέσως μεγαλύτερη μονάδα, ενώ στη δεύτερη δεν υπολογίζεται.
Σε περίπτωση ισοψηφίας στην πρώτη θέση δύο ή περισσότερων συνδυασμών κατά την αρχική ψηφοφορία, στην επαναληπτική ψηφοφορία μετέχουν οι υποψήφιοι δήμαρχοι όλων των συνδυασμών που ισοψήφησαν.
Σε περίπτωση ισοψηφίας στη δεύτερη θέση δύο ή περισσότερων συνδυασμών κατά την αρχική ψηφοφορία (πρώτη Κυριακή), στην επαναληπτική (δεύτερη Κυριακή) μετέχουν ο υποψήφιος δήμαρχος του πρώτου σε αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων συνδυασμού και οι υποψήφιοι δήμαρχοι των συνδυασμών που ισοψήφησαν στη δεύτερη θέση.
Στις περιπτώσεις αυτές, νικητής θεωρείται ο υποψήφιος δήμαρχος που λαμβάνει στην επαναληπτική ψηφοφορία τη σχετική πλειοψηφία.
Οι υποψήφιοι δήμαρχοι όλων των συνδυασμών που μετέχουν στο δημοτικό συμβούλιο (πλην του πλειοψηφούντος) θεωρούνται πρώτοι επιτυχόντες σύμβουλοι των συνδυασμών τους. Σε περίπτωση που ο συνδυασμός καταλαμβάνει έδρες σε περισσότερες εκλογικές περιφέρειες ο υποψήφιος δήμαρχος λαμβάνει την έδρα της εκλογικής περιφέρειας, όπου ο συνδυασμός έλαβε τις περισσότερες έδρες. Σε περίπτωση ίσου αριθμού εδρών σε περισσότερες περιφέρειες, τότε λαμβάνει την έδρα της περιφέρειας στην οποία ο συνδυασμός έλαβε τις περισσότερες ψήφους. Σε περίπτωση όπου σε περισσότερες περιφέρειες ο συνδυασμός έλαβε ίσο αριθμό ψήφων, γίνεται κλήρωση.
Tromaktiko
Οι προτάσεις του υπουργείου Εσωτερικών για την αλλαγή του εκλογικού νόμου στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου του 2014 αφορούν -Η εκλογή των δημοτικών συμβούλων θα πραγματοποιείται την πρώτη Κυριακή με βάση τις ψήφους που θα λαμβάνουν. Οι υποψήφιοι δήμαρχοι θα πρέπει να λάβουν το 5 τοις εκατό των ψήφων για να εισέλθουν στο δημοτικό συμβούλιο.
Δήμαρχος θα αναδεικνύεται ο υποψήφιος που θα λάβει το 42 τοις εκατό των ψήφων. Εάν κανένας υποψήφιος δήμαρχος δεν συγκεντρώσει το 42 τοις εκατό την πρώτη Κυριακή, τότε θα πραγματοποιούνται επαναληπτικές εκλογές για την ανάδειξη δημάρχου μεταξύ των δύο πρώτων σε ψήφους.
Υπάρχει ο κίνδυνος να εκλεγεί δήμαρχος ο οποίος να μην έχει την πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου και για τον λόγο αυτόν υπάρχει η σκέψη να θεσμοθετηθεί ένα μπόνους δημοτικών συμβούλων που θα παραχωρείται στον εκλεγέντα δήμαρχο από τις αδιάθετες έδρες. Στόχος είναι να προσδώσει αυτοδιοικητικά χαρακτηριστικά στις δημοτικές εκλογές, αφού οι πολίτες θα μπορούν να ψηφίσουν δημοτικούς συμβούλους από διάφορες παρατάξεις.
-Τη διαμόρφωση δύο ψηφοδελτίων. Στο ένα θα καταγράφονται οι υποψήφιοι δήμαρχοι και στο άλλο ενιαίο ψηφοδέλτιο όλοι οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι με αλφαβητική σειρά, χωρίς διακριτικά του συνδυασμού με τον οποίο κατέρχονται. Καταργούνται τα ψηφοδέλτια των δημοτικών συνδυασμών. Οι υποψήφιοι δήμαρχοι θα ανακοινώνουν τους συμβούλους που στηρίζουν την υποψηφιότητά τους.
Επομένως,στον πυρήνα του σχεδίου βρίσκεται ο διαχωρισμός της ψήφου για τον δήμαρχο από την ψήφο για την ανάδειξη δημοτικών συμβούλων, οι οποίοι και θα επιλέγονται από ξεχωριστό, ενιαίο ψηφοδέλτιο.
Συγκεκριμένα, θα υπάρχουν δύο ξεχωριστές λίστες για κάθε δήμο, μία για τον δήμαρχο και μία για τους συμβούλους. Αν και σύμφωνα με τον σχεδιασμό, αυτό το σχέδιο έχει αρκετά πλεονεκτήματα, ωστόσο υπάρχει και ένα σημαντικό μεοιονέκτημα:
Ο δήμαρχος μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος με ένα αντίπαλο δημοτικό συμβούλιο, με αποτέλεσμα ο δήμος να παραλύσει λόγω της έλλειψης συναίνεσης.
Τι ισχύει σήμερα:
Η εκλογή του δημάρχου, των δημοτικών συμβούλων, των συμβούλων των δημοτικών ή των τοπικών κοινοτήτων γίνεται κατά συνδυασμούς.
Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει:
α) Τον υποψήφιο δήμαρχο.
β) Τους υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους, σε αριθμό ίσο τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας με δυνατότητα προσαύξησης έως και πενήντα τοις εκατό (50 τοις εκατό).
γ) Τους υποψήφιους συμβούλους κάθε Δημοτικής Κοινότητας σε αριθμό ίσο τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών της Δημοτικής Κοινότητας με δυνατότητα προσαύξησης κατά έναν.
Ο αριθμός των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων από κάθε φύλο δεν μπορεί να είναι μικρότερος από το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού κάθε συνδυασμού. Ειδικά για τους υποψηφίους συμβούλους δημοτικής ή τοπικής κοινότητας το ποσοστό του ενός τρίτου υπολογίζεται επί του συνολικού αριθμού των υποψηφίων της κατηγορίας αυτής που περιλαμβάνεται σε κάθε συνδυασμό.
Ο αριθμός των υποψηφίων που εκλέγεται σε κάθε εκλογική περιφέρεια ορίζεται με απόφαση του υπουργείου Εσωτερικών με βάση τον πληθυσμό της τελευταίας απογραφής. Το πηλίκο της διαίρεσης του συνολικού πληθυσμού όλου του δήμου, διά του συνολικού αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου ορίζει το εκλογικό μέτρο. Από το πηλίκο της διαίρεσης του πληθυσμού κάθε εκλογικής περιφέρειας διά του εκλογικού μέτρου, προκύπτει ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας.
Οι θέσεις στο δημοτικό συμβούλιο που παραμένουν αδιάθετες, προστίθενται ανά μία στις εκλογικές περιφέρειες με τα μεγαλύτερα, κατά σειρά, υπόλοιπα. Εάν από την παραπάνω διαδικασία προκύψει εκλογική περιφέρεια χωρίς έδρα, τότε διατίθεται σε αυτή μία (1) έδρα με την αφαίρεση μίας από κάθε εκλογική περιφέρεια του δήμου με το μεγαλύτερο αριθμό εδρών και κατά φθίνουσα σειρά. Σε περίπτωση εκλογικών περιφερειών με ίδιο αριθμό εδρών, η έδρα αφαιρείται από εκείνη με το μικρότερο πραγματικό πληθυσμό.
Κάθε συνδυασμός καταρτίζει ενιαία ψηφοδέλτια με τους υποψηφίους κάθε πρώην δήμου (εκλογική περιφέρεια) ξεχωριστά και επίσης με τους υποψήφιους για τα συμβούλια των τοπικών κοινοτήτων.
Ο ψηφοφόρος μπορεί να βάλει από έναν μέχρι 3 σταυρούς προτίμησης σε υποψηφίους της εκλογικής του περιφέρειας και έναν σταυρό προτίμησης σε υποψήφιο μιας άλλης εκλογικής περιφέρειας του δήμου του.
Ο υποψήφιος δήμαρχος δεν χρειάζεται σταυρό για την εκλογή του. Εάν όμως τοποθετηθεί σταυρός στο όνομά του, το ψηφοδέλτιο δεν θεωρείται άκυρο.
Στις μονοεδρικές, διεδρικές και τριεδρικές εκλογικές περιφέρειες ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του μόνο υπέρ ενός υποψηφίου της εκλογικής περιφέρειας στους καταλόγους της οποίας είναι γραμμένος και υπέρ ενός υποψηφίου σε μία από τις άλλες εκλογικές περιφέρειες του οικείου δήμου.
Ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός ή υπέρ δύο υποψηφίων του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας.
Τις εκλογές κερδίζει ο συνδυασμός που συγκεντρώνει το 50 τοις εκατό συν ένα των ψήφων και παίρνει τα τρία πέμπτα των εδρών του δημοτικού συμβουλίου, και ο επικεφαλής του εκλέγεται δήμαρχος. Οι υπόλοιπες έδρες (δύο πέμπτα) κατανέμονται στους άλλους συνδυασμούς. Για τον υπολογισμό του εκλογικού μέτρου ισχύει το συν ένα και στο δημοτικό συμβούλιο μετέχουν όλοι οι συνδυασμοί που καταλαμβάνουν τουλάχιστον μία έδρα.
Αν ο επιτυχών συνδυασμός συγκεντρώνει ποσοστό έγκυρων ψηφοδελτίων μεγαλύτερο από το εξήντα τοις εκατό (60 τοις εκατό) του συνόλου τους, οι έδρες του δημοτικού συμβουλίου κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των συνδυασμών που συμμετέχουν στις εκλογές.
Αν κατά τον υπολογισμό των τριών πέμπτων και των δύο πέμπτων του αριθμού των εδρών, προκύπτει κλάσμα μικρότερο της μονάδας στην πρώτη περίπτωση στρογγυλοποιείται στην αμέσως μεγαλύτερη μονάδα, ενώ στη δεύτερη δεν υπολογίζεται.
Σε περίπτωση ισοψηφίας στην πρώτη θέση δύο ή περισσότερων συνδυασμών κατά την αρχική ψηφοφορία, στην επαναληπτική ψηφοφορία μετέχουν οι υποψήφιοι δήμαρχοι όλων των συνδυασμών που ισοψήφησαν.
Σε περίπτωση ισοψηφίας στη δεύτερη θέση δύο ή περισσότερων συνδυασμών κατά την αρχική ψηφοφορία (πρώτη Κυριακή), στην επαναληπτική (δεύτερη Κυριακή) μετέχουν ο υποψήφιος δήμαρχος του πρώτου σε αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων συνδυασμού και οι υποψήφιοι δήμαρχοι των συνδυασμών που ισοψήφησαν στη δεύτερη θέση.
Στις περιπτώσεις αυτές, νικητής θεωρείται ο υποψήφιος δήμαρχος που λαμβάνει στην επαναληπτική ψηφοφορία τη σχετική πλειοψηφία.
Οι υποψήφιοι δήμαρχοι όλων των συνδυασμών που μετέχουν στο δημοτικό συμβούλιο (πλην του πλειοψηφούντος) θεωρούνται πρώτοι επιτυχόντες σύμβουλοι των συνδυασμών τους. Σε περίπτωση που ο συνδυασμός καταλαμβάνει έδρες σε περισσότερες εκλογικές περιφέρειες ο υποψήφιος δήμαρχος λαμβάνει την έδρα της εκλογικής περιφέρειας, όπου ο συνδυασμός έλαβε τις περισσότερες έδρες. Σε περίπτωση ίσου αριθμού εδρών σε περισσότερες περιφέρειες, τότε λαμβάνει την έδρα της περιφέρειας στην οποία ο συνδυασμός έλαβε τις περισσότερες ψήφους. Σε περίπτωση όπου σε περισσότερες περιφέρειες ο συνδυασμός έλαβε ίσο αριθμό ψήφων, γίνεται κλήρωση.
Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τα υπεραυτοκίνητα της Φρανκφούρτης…
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
