2013-10-09 10:37:27
Γράφει ο Παναγιώτης Δημητρόπουλος
EMΘ Επχίας (ΠΖ)
ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ
ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Διακρίνοντας τη κοινωνία των αριστοκρατών μια κοινωνία που ήθελε να αυτοαποκαλείται άριστη και τα μέλη αυτής άριστοι παρατηρούμε τους άριστους δηλ τους καλύτερους απ’ όλους να κατέχουν κτήματα και άλογα. Οι δραστηριότητες τους δεν ήταν άλλες απτό κυνήγι ,το πόλεμο και την επίβλεψη των κτημάτων τους. Κτήματα στα οποία εκμεταλλεύονταν για την άρτια λειτουργία τους δύσμοιρους αγρότες και δούλους. Φυσικά δεν έχουν όλες οι αριστοκρατικές κοινωνίες στο σύνολο τους τον ίδιο χαρακτήρα ,πιο σκληρές στην αττική και την ευρύτερη Πελοπόννησο και πιο ήπιες και εκλεπτυσμένες στην ασιατική Ελλάδα.
Αυτά λοιπόν είναι τα χαρακτηριστικά μιας κοινωνίας αριστοκρατών που όπως φαίνεται μέσα από τις κοινωνικές και δημογραφικές κρίσεις θα αποκτήσει μια νέα ταυτότητα.
¨ Δημογραφικές και κοινωνικές λοιπόν οι όψεις των κρίσεων αφού είναι σαφές πως με την αύξηση του πληθυσμού γίνεται και επιτακτική η ανάγκη εύρεσης γης. Όπως και η ανισότητα κατοχής γης οδηγεί στην ολική ανασφάλεια των κατοίκων για τα προς το ζην. Αποτελέσματα οι λαϊκές εξεγέρσεις προάγγελος εμφυλίων συρράξεων. Το πάζλ των κοινωνικών κρίσεων συμπληρώνει η άμεση εύρεση μεταλλευμάτων-ξυλείας.
¨ Διέξοδοι στις παραπάνω κρίσεις τοποθετούνται ως εξής:
α)κοινωνικές, β)οικονομικές γ)πολεμικές
Σημαντικότερη κοινωνική διέξοδος ο β’ αποικισμός όπου έδωσε τη δυνατότητα σ’ αυτούς που ήταν υπό το καθεστώς «στενοχώριας» στη Μητρόπολη να ζήσουν σε ένα νέο περιβάλλον με την απόκτηση δικής τους γης. Τώρα όσον αφορά τις οικονομικές διεξόδους η αρχή γίνεται με τον εμπορικό ανεφοδιασμό στα μεταλλεύματα και στη ξυλεία. Σε συνεχεία των οικονομικών διεξόδων συναντούμε τις καταλήψεις καίριων σημείων διέλευσης με σκοπό την οικονομική επιβάρυνση όσων διέρχονται από τα σημεία αυτά. Μέσο είσπραξης εκτός από τον υλικό πλούτο είναι και το νόμισμα όπου έδωσε ταυτότητα στο χαρακτήρα του ελληνικού γίγνεσθαι και οδήγησε στην έξοδο του τούνελ της κρίσης αυτής. Τώρα όσον αφορά τις πολεμικές διεξόδους δεν ήταν άλλες από τις εξορμήσεις στις γειτονικές πόλεις με άμεσο σκοπό την απόκτηση γης και λάφυρων.
¨ Ο κυριότερος παράγοντας που δρομολόγησε σημαντικές εξελίξεις όσον αφορά την ανατροπή της αριστοκρατικής φυσιογνωμίας της κοινωνίας σε μια διευρυμένη πολιτικά εξουσία του δήμου δεν ήταν άλλος από την οπλιτική επανάσταση. Από τον 7αι π. Χ και μετά όλο και πιο πολλές πόλεις προσαρμόζονται σε μια νέα πολεμική τακτική που ονομάζεται οπλιτική φάλαγγα. Στρατιώτες πεζικού με βαρύ οπλισμό παρείχαν αληλοκάλυψη έτσι ώστε να αμύνονται με το καλύτερο δυνατό τρόπο. Νικητής αυτός που είναι υπεράριθμος μα κα ιη αριθμητική του υπεροχή έπρεπε να συνάδει με το αξιόμαχο και το γενναίο της αληλοκάλυψης που προαναφέραμε. Οπότε γίνεται αντιληπτό πως για να πετύχει η αριθμητική υπεροχή χρειάζεται όσο το δυνατόν και πιο μαζική συμμετοχή. Ανοίγει λοιπόν ο δρόμος της συμμετοχής όλο και σε πιο πολλούς οπλίτες που έχει ως αποτέλεσμα την ανατροπή του πρόσωπο κεντρικού χαρακτήρα των μαχών της αριστοκρατικής κοινωνίας σε ισότιμη και συλλογική προσπάθεια των οπλιτών. Μια ισότιμη προσπάθεια όπου γίνεται εύκολα αντιληπτό πως συλλογική θα είναι και η διεκδίκηση των γαιών και των λαφύρων που κατακτούνται. Δηλ βαδίζουμε με γοργά βήματα από το στάδιο της οπλιτικής ισότητας στη πολιτική. Αυτή η εξέλιξη μα και η διεκδίκηση δεν είχε παντού τον ίδιο χαρακτήρα, οι διαφοροποιήσεις αυτές και η βία που ασκήθηκε άλλου πιο πολύ και αλλού πιο λίγο ήταν προάγγελος της τυραννίδας με αντιδιαστολή το ειρηνευτικό έργο των νομοθετών.
ΕΝΟΤΗΤΑ
-2-
Οι τύραννοι και η κατάλυση των αξιών της πόλεως σε αντιδιαστολή του σημαντικού έργου των νομοθετών προς τη δικαιοσύνη.
Οι νομοθέτες «καλούνται»να διαχειριστούν καταστάσεις κρίσεων που φέρουν σε κίνδυνο την υπόσταση της πόλης .Μια διαχείριση η οποία πηγάζει μέσα από κανόνες όπου πρέπει να τηρούνται από όλους αποκτούν την ονομασία νόμοι και η διαδικασία ως προς το αν τηρούνται η όχι δίκη. Πρώτος στη διαχείριση μιας κρίσης λόγο της σκληρότητας και των άνισων πρακτικών στη Σπάρτη είναι ο Λυκούργος .Οι ερμηνείες διαδέχονται η μια την άλλη όσον αφορά την ύπαρξη της φυσιογνωμίας του προσώπου σε υπαρκτό και μη αλλά σ’ αυτό που συμφωνούν και συναινούν είναι οι τομές οι οποίες ώθησαν τη Σπάρτη να αποκτήσει μια νέα φυσιογνωμία. Τομές που παίρνουν σάρκα και οστά μέσα από τη «Λυκούργεια ρήτρα». Ρήτρα η οποία έχει ως προστάτες του πολιτεύματος της Σπάρτης δυο θεούς τον Ζευς και την Αθηνά. Και όπου διαιρεί φυλές και εξουσίες .Καθορίζονται λοιπόν ως αρχές της πόλης οι δυο βασιλείς η γερουσία και η εκκλησία του δήμου η οποία εκλέγει και τη γερουσία .Είναι σαφής πλέον η παραχώρηση μέρους της εξουσίας των αρχαίων και των βασιλέων προς το δήμο. Οπότε σύμφωνα με τα παραπάνω μέτρα την ίδια χρονική περίοδο κυοφορείται και η υιοθέτηση της οπλιτικής φάλαγγας στη Σπάρτη. Στις μέχρι τώρα σημαντικές τομές του Λυκούργου δε θα παραλείψουμε να αναφέρουμε και την αναδιανομή της γης με βάση την ισότητα .Μιας γης που διεκδικείται ως λάφυρο ισότιμα απ όλους τους οπλίτες που είχαν λάβει μέρος στη μάχη εναντίων των Μεσσήνιων.
¨ Σε ουκ ολίγες περιπτώσεις πριν ο νομοθέτης δώσει το παρόν και εξασφαλίσει τη δικαιοσύνη μέσα από τους νόμους ,είχαν την ευκαιρία φιλόδοξοι ευγενείς να αδράξουν τη κυριαρχία της πόλης με πρακτικές που ήταν αντίθετες ως προς τις αξίες της .Αυτές οι πρακτικές ονομαστήκαν τυραννίδες. Χάρις λοιπόν στην έκρυθμη κατάσταση της πόλης σε συνδυασμό της ισομερής διεκδίκησης γης από τους αγρότες και της ισονομίας από τους οπλίτες και έχοντας ως πρόφαση το καλό του δήμου κατέφευγαν σε μια προσωποκεντρική εξουσία .Δεν είναι και λίγοι αυτοί που αν και τύραννοι είχαν την ηγετική τάση και το χάρισμα να οδηγήσουν τις πόλεις τους σε ανάπτυξη και το λαό τους σε ευημερία .Μια από αυτές τις τυραννίδες είναι των πεισιστράτιδων στην Αθήνα που διήρκησε έως το 510 π. Χ.
Ο Πεισίστρατος αν και διάλεξε να γίνει προστάτης του δήμου το έπραξε για ίδιο όφελος. Πέρα από αυτό όμως δε θα παραλείψουμε να αναφέρουμε πως η τυραννίδα του είχε και πολιτικό χαρακτήρα αν κρατήσουμε τις ευνοϊκές ρυθμίσεις προς τους αγρότες του δήμου (δάνεια, επιτόπιες δίκες)όπως και η παρακράτηση φόρων προς όφελος των μίκρο αγροτών .Σ ’αυτόν χρεώνεται και η κοπή των πρώτων αθηναϊκών νομισμάτων. Δεν ήταν ίδια όμως και η τυραννίδα που ακολούθησε από τον Ιππία ,πιο σκληρή δίχως πολιτικό έργο και που είχε ως αποτέλεσμα τη πτώση της δίνοντας τη σκυτάλη στην πιο δημιουργική μεταρρύθμιση που γνώρισε η Αθήνα στα χρονιά του Κλεισθένη.
¨ Η όξυνση της κατάστασης σε μια πόλη που είχε ως κύρια αιτία τη διαμάχη μεταξύ ευγενών και πλούσιων όπως και του πλήθους με σκοπό την επίλυση του προβλήματος του αναδασμού γης και της συμμετοχής στα πολιτικά δρώμενα από τους εύπορους είχε ως αποτέλεσμα την ανάληψη επιβολής νόμων σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο. Το έργο αυτό καλούνται να το διεκπεραιώσουν πρόσωπα αποδεκτά από όλους. Το πρόσωπο αυτό που καλείται να παίξει καθοριστικό ρόλο στη Σπάρτη όσον αφορά την επιβολή της διεύρυνσης της πολιτικής συνοχής είναι ο Λυκούργος που προαναφέραμε όπως και τις δομές που κατέστησε. Το μόνο που θα προσθέσουμε τώρα για να κάνουμε σαφές ότι η Σπάρτη ακολουθεί ένα πολίτευμα με το χαρακτήρα της ολιγαρχίας είναι ότι πλέον οι πολίτες αυτής μετέχουν στα κοινά ανάλογα της οικονομικής τους υπόστασης. Εναντιθέση λοιπόν με τη Σπάρτη η Αθήνα με το τέλος των πεισιστράτιδων και με το έργο του Κλεισθένη βάζει τις βάσεις για τη θεμελίωση του δημοκρατικού πολιτεύματος. Ένα δημοκρατικό πολίτευμα που έχει ως κύρια τομή την συμμετοχή στα κοινά απ’ όλους τους ελεύθερους αθηναίους πολίτες ανεξάρτητου οικονομικής υπόστασης .
Οι μεταρρυθμίσεις που πλαισιώνουν αυτό το πολίτευμα είναι:
Ø Διαχωρισμός της αττικής σε 100 δήμους και οι πολίτες αυτής σε 10 φυλές
Ø Βουλή των 500 που απαρτίζεται από 50 πολίτες κάθε φυλής που έχουν συμπληρώσει το 30 έτος ηλικίας μετά από κλήρωση εκτός των γυναικών.
Ø Κάθε φυλή εκλέγει έναν από τους 10 στρατηγούς από τα μέλη της.
Ø Οστρακισμός για τη διαφύλαξη του δημοκρατικού πολιτεύματος
Ø Ηλιαία μεγάλο δικαστήριο. Η ισονομία λοιπόν που επετεύχθη από τις μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη καταστούν την Αθήνα σε υπερόπτη θέση όσον αφορά τις αξίες μιας πόλης που έχει ως αυτό σκοπό τους πολίτες αυτής.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Σ
Συνοψίζοντας λοιπόν τις δυο ενότητες καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως οι κρίσεις της αρχαϊκής εποχής είχαν ως σφραγίδα τον ανταγωνισμό των πολιτών ως προς τη διεκδίκηση γης ,εξουσιών αλλά και της ισότιμης συμμετοχής στα κοινά. Μιας διεκδίκησης που πέρασε από διακυμάνσεις ως προς το ύφος τους, τα μέσα, τους τρόπους και εν κατακλείδι το αποτέλεσμα τους. Μέσα από αυτές τις κρίσεις γεννήθηκαν νέες πρακτικές , πολιτικές δηλ πολιτεύματα που είχαν ως σκοπό το ίδιο όφελος «βασιλικά, αριστοκρατικά, τυρρανικά».Αλλά και πρακτικές που γίνονται η αφετηρία της ισότιμης κατανομής ελευθερίων εξουσιών, γαιών είτε σε μικρότερο βαθμό όπως η ολιγαρχία στη Σπάρτη είτε σε μέγιστο βαθμό όπως η δημοκρατία στην Αθήνα. Κλείνοντας θα σταθούμε στο ότι η φυσιογνωμία του ελληνικού στοιχείου ανεξαρτήτως πόλεως διακρίνεται είτε ως πνεύμα ελεύθερο είτε ως πνεύμα που αναζητά την ελευθερία του.
kranos
EMΘ Επχίας (ΠΖ)
ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ
ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Διακρίνοντας τη κοινωνία των αριστοκρατών μια κοινωνία που ήθελε να αυτοαποκαλείται άριστη και τα μέλη αυτής άριστοι παρατηρούμε τους άριστους δηλ τους καλύτερους απ’ όλους να κατέχουν κτήματα και άλογα. Οι δραστηριότητες τους δεν ήταν άλλες απτό κυνήγι ,το πόλεμο και την επίβλεψη των κτημάτων τους. Κτήματα στα οποία εκμεταλλεύονταν για την άρτια λειτουργία τους δύσμοιρους αγρότες και δούλους. Φυσικά δεν έχουν όλες οι αριστοκρατικές κοινωνίες στο σύνολο τους τον ίδιο χαρακτήρα ,πιο σκληρές στην αττική και την ευρύτερη Πελοπόννησο και πιο ήπιες και εκλεπτυσμένες στην ασιατική Ελλάδα.
Αυτά λοιπόν είναι τα χαρακτηριστικά μιας κοινωνίας αριστοκρατών που όπως φαίνεται μέσα από τις κοινωνικές και δημογραφικές κρίσεις θα αποκτήσει μια νέα ταυτότητα.
¨ Δημογραφικές και κοινωνικές λοιπόν οι όψεις των κρίσεων αφού είναι σαφές πως με την αύξηση του πληθυσμού γίνεται και επιτακτική η ανάγκη εύρεσης γης. Όπως και η ανισότητα κατοχής γης οδηγεί στην ολική ανασφάλεια των κατοίκων για τα προς το ζην. Αποτελέσματα οι λαϊκές εξεγέρσεις προάγγελος εμφυλίων συρράξεων. Το πάζλ των κοινωνικών κρίσεων συμπληρώνει η άμεση εύρεση μεταλλευμάτων-ξυλείας.
¨ Διέξοδοι στις παραπάνω κρίσεις τοποθετούνται ως εξής:
α)κοινωνικές, β)οικονομικές γ)πολεμικές
Σημαντικότερη κοινωνική διέξοδος ο β’ αποικισμός όπου έδωσε τη δυνατότητα σ’ αυτούς που ήταν υπό το καθεστώς «στενοχώριας» στη Μητρόπολη να ζήσουν σε ένα νέο περιβάλλον με την απόκτηση δικής τους γης. Τώρα όσον αφορά τις οικονομικές διεξόδους η αρχή γίνεται με τον εμπορικό ανεφοδιασμό στα μεταλλεύματα και στη ξυλεία. Σε συνεχεία των οικονομικών διεξόδων συναντούμε τις καταλήψεις καίριων σημείων διέλευσης με σκοπό την οικονομική επιβάρυνση όσων διέρχονται από τα σημεία αυτά. Μέσο είσπραξης εκτός από τον υλικό πλούτο είναι και το νόμισμα όπου έδωσε ταυτότητα στο χαρακτήρα του ελληνικού γίγνεσθαι και οδήγησε στην έξοδο του τούνελ της κρίσης αυτής. Τώρα όσον αφορά τις πολεμικές διεξόδους δεν ήταν άλλες από τις εξορμήσεις στις γειτονικές πόλεις με άμεσο σκοπό την απόκτηση γης και λάφυρων.
¨ Ο κυριότερος παράγοντας που δρομολόγησε σημαντικές εξελίξεις όσον αφορά την ανατροπή της αριστοκρατικής φυσιογνωμίας της κοινωνίας σε μια διευρυμένη πολιτικά εξουσία του δήμου δεν ήταν άλλος από την οπλιτική επανάσταση. Από τον 7αι π. Χ και μετά όλο και πιο πολλές πόλεις προσαρμόζονται σε μια νέα πολεμική τακτική που ονομάζεται οπλιτική φάλαγγα. Στρατιώτες πεζικού με βαρύ οπλισμό παρείχαν αληλοκάλυψη έτσι ώστε να αμύνονται με το καλύτερο δυνατό τρόπο. Νικητής αυτός που είναι υπεράριθμος μα κα ιη αριθμητική του υπεροχή έπρεπε να συνάδει με το αξιόμαχο και το γενναίο της αληλοκάλυψης που προαναφέραμε. Οπότε γίνεται αντιληπτό πως για να πετύχει η αριθμητική υπεροχή χρειάζεται όσο το δυνατόν και πιο μαζική συμμετοχή. Ανοίγει λοιπόν ο δρόμος της συμμετοχής όλο και σε πιο πολλούς οπλίτες που έχει ως αποτέλεσμα την ανατροπή του πρόσωπο κεντρικού χαρακτήρα των μαχών της αριστοκρατικής κοινωνίας σε ισότιμη και συλλογική προσπάθεια των οπλιτών. Μια ισότιμη προσπάθεια όπου γίνεται εύκολα αντιληπτό πως συλλογική θα είναι και η διεκδίκηση των γαιών και των λαφύρων που κατακτούνται. Δηλ βαδίζουμε με γοργά βήματα από το στάδιο της οπλιτικής ισότητας στη πολιτική. Αυτή η εξέλιξη μα και η διεκδίκηση δεν είχε παντού τον ίδιο χαρακτήρα, οι διαφοροποιήσεις αυτές και η βία που ασκήθηκε άλλου πιο πολύ και αλλού πιο λίγο ήταν προάγγελος της τυραννίδας με αντιδιαστολή το ειρηνευτικό έργο των νομοθετών.
ΕΝΟΤΗΤΑ
-2-
Οι τύραννοι και η κατάλυση των αξιών της πόλεως σε αντιδιαστολή του σημαντικού έργου των νομοθετών προς τη δικαιοσύνη.
Οι νομοθέτες «καλούνται»να διαχειριστούν καταστάσεις κρίσεων που φέρουν σε κίνδυνο την υπόσταση της πόλης .Μια διαχείριση η οποία πηγάζει μέσα από κανόνες όπου πρέπει να τηρούνται από όλους αποκτούν την ονομασία νόμοι και η διαδικασία ως προς το αν τηρούνται η όχι δίκη. Πρώτος στη διαχείριση μιας κρίσης λόγο της σκληρότητας και των άνισων πρακτικών στη Σπάρτη είναι ο Λυκούργος .Οι ερμηνείες διαδέχονται η μια την άλλη όσον αφορά την ύπαρξη της φυσιογνωμίας του προσώπου σε υπαρκτό και μη αλλά σ’ αυτό που συμφωνούν και συναινούν είναι οι τομές οι οποίες ώθησαν τη Σπάρτη να αποκτήσει μια νέα φυσιογνωμία. Τομές που παίρνουν σάρκα και οστά μέσα από τη «Λυκούργεια ρήτρα». Ρήτρα η οποία έχει ως προστάτες του πολιτεύματος της Σπάρτης δυο θεούς τον Ζευς και την Αθηνά. Και όπου διαιρεί φυλές και εξουσίες .Καθορίζονται λοιπόν ως αρχές της πόλης οι δυο βασιλείς η γερουσία και η εκκλησία του δήμου η οποία εκλέγει και τη γερουσία .Είναι σαφής πλέον η παραχώρηση μέρους της εξουσίας των αρχαίων και των βασιλέων προς το δήμο. Οπότε σύμφωνα με τα παραπάνω μέτρα την ίδια χρονική περίοδο κυοφορείται και η υιοθέτηση της οπλιτικής φάλαγγας στη Σπάρτη. Στις μέχρι τώρα σημαντικές τομές του Λυκούργου δε θα παραλείψουμε να αναφέρουμε και την αναδιανομή της γης με βάση την ισότητα .Μιας γης που διεκδικείται ως λάφυρο ισότιμα απ όλους τους οπλίτες που είχαν λάβει μέρος στη μάχη εναντίων των Μεσσήνιων.
¨ Σε ουκ ολίγες περιπτώσεις πριν ο νομοθέτης δώσει το παρόν και εξασφαλίσει τη δικαιοσύνη μέσα από τους νόμους ,είχαν την ευκαιρία φιλόδοξοι ευγενείς να αδράξουν τη κυριαρχία της πόλης με πρακτικές που ήταν αντίθετες ως προς τις αξίες της .Αυτές οι πρακτικές ονομαστήκαν τυραννίδες. Χάρις λοιπόν στην έκρυθμη κατάσταση της πόλης σε συνδυασμό της ισομερής διεκδίκησης γης από τους αγρότες και της ισονομίας από τους οπλίτες και έχοντας ως πρόφαση το καλό του δήμου κατέφευγαν σε μια προσωποκεντρική εξουσία .Δεν είναι και λίγοι αυτοί που αν και τύραννοι είχαν την ηγετική τάση και το χάρισμα να οδηγήσουν τις πόλεις τους σε ανάπτυξη και το λαό τους σε ευημερία .Μια από αυτές τις τυραννίδες είναι των πεισιστράτιδων στην Αθήνα που διήρκησε έως το 510 π. Χ.
Ο Πεισίστρατος αν και διάλεξε να γίνει προστάτης του δήμου το έπραξε για ίδιο όφελος. Πέρα από αυτό όμως δε θα παραλείψουμε να αναφέρουμε πως η τυραννίδα του είχε και πολιτικό χαρακτήρα αν κρατήσουμε τις ευνοϊκές ρυθμίσεις προς τους αγρότες του δήμου (δάνεια, επιτόπιες δίκες)όπως και η παρακράτηση φόρων προς όφελος των μίκρο αγροτών .Σ ’αυτόν χρεώνεται και η κοπή των πρώτων αθηναϊκών νομισμάτων. Δεν ήταν ίδια όμως και η τυραννίδα που ακολούθησε από τον Ιππία ,πιο σκληρή δίχως πολιτικό έργο και που είχε ως αποτέλεσμα τη πτώση της δίνοντας τη σκυτάλη στην πιο δημιουργική μεταρρύθμιση που γνώρισε η Αθήνα στα χρονιά του Κλεισθένη.
¨ Η όξυνση της κατάστασης σε μια πόλη που είχε ως κύρια αιτία τη διαμάχη μεταξύ ευγενών και πλούσιων όπως και του πλήθους με σκοπό την επίλυση του προβλήματος του αναδασμού γης και της συμμετοχής στα πολιτικά δρώμενα από τους εύπορους είχε ως αποτέλεσμα την ανάληψη επιβολής νόμων σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο. Το έργο αυτό καλούνται να το διεκπεραιώσουν πρόσωπα αποδεκτά από όλους. Το πρόσωπο αυτό που καλείται να παίξει καθοριστικό ρόλο στη Σπάρτη όσον αφορά την επιβολή της διεύρυνσης της πολιτικής συνοχής είναι ο Λυκούργος που προαναφέραμε όπως και τις δομές που κατέστησε. Το μόνο που θα προσθέσουμε τώρα για να κάνουμε σαφές ότι η Σπάρτη ακολουθεί ένα πολίτευμα με το χαρακτήρα της ολιγαρχίας είναι ότι πλέον οι πολίτες αυτής μετέχουν στα κοινά ανάλογα της οικονομικής τους υπόστασης. Εναντιθέση λοιπόν με τη Σπάρτη η Αθήνα με το τέλος των πεισιστράτιδων και με το έργο του Κλεισθένη βάζει τις βάσεις για τη θεμελίωση του δημοκρατικού πολιτεύματος. Ένα δημοκρατικό πολίτευμα που έχει ως κύρια τομή την συμμετοχή στα κοινά απ’ όλους τους ελεύθερους αθηναίους πολίτες ανεξάρτητου οικονομικής υπόστασης .
Οι μεταρρυθμίσεις που πλαισιώνουν αυτό το πολίτευμα είναι:
Ø Διαχωρισμός της αττικής σε 100 δήμους και οι πολίτες αυτής σε 10 φυλές
Ø Βουλή των 500 που απαρτίζεται από 50 πολίτες κάθε φυλής που έχουν συμπληρώσει το 30 έτος ηλικίας μετά από κλήρωση εκτός των γυναικών.
Ø Κάθε φυλή εκλέγει έναν από τους 10 στρατηγούς από τα μέλη της.
Ø Οστρακισμός για τη διαφύλαξη του δημοκρατικού πολιτεύματος
Ø Ηλιαία μεγάλο δικαστήριο. Η ισονομία λοιπόν που επετεύχθη από τις μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη καταστούν την Αθήνα σε υπερόπτη θέση όσον αφορά τις αξίες μιας πόλης που έχει ως αυτό σκοπό τους πολίτες αυτής.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Σ
Συνοψίζοντας λοιπόν τις δυο ενότητες καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως οι κρίσεις της αρχαϊκής εποχής είχαν ως σφραγίδα τον ανταγωνισμό των πολιτών ως προς τη διεκδίκηση γης ,εξουσιών αλλά και της ισότιμης συμμετοχής στα κοινά. Μιας διεκδίκησης που πέρασε από διακυμάνσεις ως προς το ύφος τους, τα μέσα, τους τρόπους και εν κατακλείδι το αποτέλεσμα τους. Μέσα από αυτές τις κρίσεις γεννήθηκαν νέες πρακτικές , πολιτικές δηλ πολιτεύματα που είχαν ως σκοπό το ίδιο όφελος «βασιλικά, αριστοκρατικά, τυρρανικά».Αλλά και πρακτικές που γίνονται η αφετηρία της ισότιμης κατανομής ελευθερίων εξουσιών, γαιών είτε σε μικρότερο βαθμό όπως η ολιγαρχία στη Σπάρτη είτε σε μέγιστο βαθμό όπως η δημοκρατία στην Αθήνα. Κλείνοντας θα σταθούμε στο ότι η φυσιογνωμία του ελληνικού στοιχείου ανεξαρτήτως πόλεως διακρίνεται είτε ως πνεύμα ελεύθερο είτε ως πνεύμα που αναζητά την ελευθερία του.
kranos
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Πετρέλαιο θέρμανσης: μείωση 15% στο φόρο και προκαταβολή του επιδόματος
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Πακέτο μέτρων για την περίθαλψη των στρατιωτικών
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
