2013-10-13 13:51:03
του Μανόλη Παντινάκη
«Είχα εβδομήντα καρέκλες στο καφενείο όντε-ν- άνοιξα και δεν έβριχνες καρέκλα να κάτσεις και εδά έχω σαράντα και θα βρεις όσες θες να κάτσεις!» Το παραδοσιακό καφενείο του Κώστα Μαρινάκη, δίπλα στην εκκλησία της Παναγίας στην πλατεία των Ακουμίων Αγίου Βασιλείου, με τον τεράστιο και υπέργηρο πλάτανο που η φυλλωσιά του σκεπάζει αναρίθμητες ιστορίες αιώνων της καθημερινότητας, έχει τη δική του πορεία και ξεχωρίζει από τα γειτονικά που τα παρέσυρε το κύμα των μεταλλαγών της εποχής Διατηρείται όπως τους παλιούς καιρούς όπως και τον αφεντικό του, βράζει παραδοσιακά στο μπρίκι τον μερακλίδικο καφέ, προφέρει αναψυκτικά και σερβίρει τη ρακή, το νέκταρ της Κρήτης, με μεζέ από ντόπια προϊόντα του κήπου και του σπιτιού με τις ατόφιες συνταγές που μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά.
Όμως… σε κερνά και με άφθονη δόση φιλοξενίας και καλοσύνης, από τα στοιχεία που, ευτυχώς, είναι σε πληθώρα στους παλιούς καφενέδες της ενδοχώρας…
Ο οικισμός, και σήμερα το δεύτερο κεφαλοχώρι του Άη Βασίλη μετά τις Μέλαμπες του αξεπέραστου λαϊκού λυράρη Χατζηδοβαγγέλη, χάνεται πληθυσμιακά, όσο περνούν τα χρόνια! Οι άνθρωποί του, ηλικιωμένοι και νέοι, ευτυχώς ατόφιοι και πολυδουλεμένοι στη γη για να ζήσουν, προσκυνούν σαν τα… άγια τον τόπο τους και τον στηρίζουν στη μεγάλη προσπάθεια να τον κρατήσουν ζωντανό.
Τα Ακούμια, στις εποχές της ένδοξης ακμής του, αριθμούσαν «1200 ψήφους» και σήμερα «δεν είναι ούτε 500 μικροί και μεγάλοι». Χάθηκαν οι άνθρωποι, όπως… χάθηκαν και οι καρέκλες του καφενείου του Μαρινάκη κι έμειναν οι μισές. Είναι, όμως, και αυτό είναι το παρήγορο, και εκατό νέοι αλλά «δυστυχώς δε βρίσκουν νύφες γιατί τσι πήρανε οι πόλεις», δείγμα των σύγχρονων κοινωνικών μεταλλαγών στην ύπαιθρο!
ΜΙΛΗΣΕ Ο ΣΟΦΟΚΛΗΣ Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ…
Και πόσες ιστορίες ζωής από τις χιλιάδες δεν στέγασε αυτός ο χώρος από τη γέννησή του! Ήρθε εδώ και ο Σοφοκλής Βενιζέλος το 1956 ή ‘57 και μίλησε σε μια εντυπωσιακή προεκλογική του συγκέντρωση στους κατοίκους. Το χωριό είχε τότε πολλές και μεγάλες φαμίλιες και η πλειοψηφία τους ανήκαν «εκ παραδόσεως στον βενιζελικό χώρο» και ζητούσε, τότε, την λαϊκή τους εντολή για να κυβερνήσει.
Αυτή η μάζωξη μένει ως ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του καφενείου της Παναγίας στη Σύγχρονη Ιστορία, πέρα από τα άλλα της καθημερινότητας που θα μπορούσαν να περιγράψουν και την κοινωνική υπόσταση του χωριού. «Τούτο το καφενείο», θα πει ο κ. Μαρινάκης, «θα είναι 90 χρονών, μπορεί και παραπάνω και μέχρι να το πάρω εγώ άλλαξε πολλά χέρια! Το άνοιξα το 1956 και αν μπορούσε να μιλήσει, θα έλεγε πολλά και μεγάλες ιστορίες. Εδά δεν υπάρχει πράμα, φύγανε οι άνθρωποι, πέθαναν, και οι νέοι δεν παντρεύονται. Ε, πως θα κρατηθεί το χωριό που κάποτε είχε 1200 ψήφους; Φτάξαμε σε κακούς καιρούς!»
Φύγανε σαν το… νερό τα χρόνια, έφτασε στα 85 του χρόνια ο καφετζής, και η Ειρήνη η κόρη του στη μεγάλη σάλα του χώρου με προθυμία θα κάνει αυτό που θα… διατάξει ο πελάτης! Θα φέρει τον καφέ ή τη ρακή στο δίσκο και θα συμβουλέψει τους ρακοπότες να κρατηθούν λίγο στην… κατανάλωση του κρητικού οινοπνεύματος!
Εδώ θα πάρει και τον καφέ ή την τσικουδιά του το απόγευμα και ο παλιός καφετζής και ρακοπώλης Αλέξανδρος Περαντωνάκης, που στο δρόμο, λειτουργούσε για 38 χρόνια τη «Ρομαντική Γωνιά». Στον τοίχο της σάλας κόλλησαν και κάθονται στην… ανεργία δυο παιχνίδια ποδοσφαιράκια-αντίκες, που ήταν κάποτε στην καθημερινή ψυχαγωγία προηγούμενων γενεών. Σήμερα, το είδος πέρασε στην απαξίωση από την επικράτηση της ηλεκτρονικής τεχνολογίας…
«ΑΜΑ ΠΑΡΕΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΝ ΚΑΤΩ ΒΟΛΤΑ…»
Η εξέλιξη της κοινωνίας που επιβαρύνθηκε, αιφνιδιαστικά και ραγδαία, από τις δυσκολίες που έφεραν στη ζωή τα μνημόνια, ταράζει τον παλαίμαχο καφεπώλη. Διαπιστώνοντας τη μεγάλη σήψη πρωτίστως στην πολιτική και συνέχεια στην κοινωνία θα πει:
«Η μάνα μου είχε έξε παιδιά και έλεγε η μακαρίτισσα πως το σπίτι άμα πάρει την κάτω βόλτα δεν παίρνει εύκολα την απάνω. Το ίδιο έχει γίνει και με το Κράτος! Μπήκανε ούλοι οι κλέφτες και ξανοίγανε ποιος θα φάει τα πλια πολλά. Εμείς θα φύγομε μα ίντα φταίνε οι νέοι; Φορολογία στο σπίτι, φορολογία στο χωράφι, κόψανε από τσι συντάξεις, κόψανε από τσι μισθούς, πώς θα ζήσει ο κόσμος; Να έρθουνε ούλοι οι λωποδύτες να τα πω και μπροστά τους κι ας με βάλουνε φυλακή να με ταΐζουνε κιόλας!»
Κραυγή οργής και αγωνίας από ένα παλαίμαχο της δουλειάς και της ζωής, σε μια ακόμη κοινωνία της Κρήτης, που πλήττεται βάναυσα με την ευθύνη των πολιτικών δυνάμεων του τόπου.
Αγανακτεί, επαναστατεί και τρομάζει για το μοντέλο που εγκαθίδρυσαν στις δομές της κοινωνίας πολιτικοί, που νοιάζονταν μόνο για τα εφήμερα και όχι για τον λαό που τους έδωσε θέσεις και αξιώματα στη δημόσια ζωή. «Να έρθουνε να τους τα πω και μπροστά τους και ας με βάλουνε φυλακή, να με ταΐζουνε κιόλας…» επαναλαμβάνει ταραγμένος.
Ύστερα θα συνεχίσει τον… αγώνα με τους συγχωριανούς του στην τράπουλα για να περάσει η ώρα και για να μη σκέφτεται τη σύγχρονη κατοχή. Έτσι κι αλλιώς, από κατοχή γερμανικού τύπου γνωρίζει...
madeincreta.gr
«Είχα εβδομήντα καρέκλες στο καφενείο όντε-ν- άνοιξα και δεν έβριχνες καρέκλα να κάτσεις και εδά έχω σαράντα και θα βρεις όσες θες να κάτσεις!» Το παραδοσιακό καφενείο του Κώστα Μαρινάκη, δίπλα στην εκκλησία της Παναγίας στην πλατεία των Ακουμίων Αγίου Βασιλείου, με τον τεράστιο και υπέργηρο πλάτανο που η φυλλωσιά του σκεπάζει αναρίθμητες ιστορίες αιώνων της καθημερινότητας, έχει τη δική του πορεία και ξεχωρίζει από τα γειτονικά που τα παρέσυρε το κύμα των μεταλλαγών της εποχής Διατηρείται όπως τους παλιούς καιρούς όπως και τον αφεντικό του, βράζει παραδοσιακά στο μπρίκι τον μερακλίδικο καφέ, προφέρει αναψυκτικά και σερβίρει τη ρακή, το νέκταρ της Κρήτης, με μεζέ από ντόπια προϊόντα του κήπου και του σπιτιού με τις ατόφιες συνταγές που μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά.
Όμως… σε κερνά και με άφθονη δόση φιλοξενίας και καλοσύνης, από τα στοιχεία που, ευτυχώς, είναι σε πληθώρα στους παλιούς καφενέδες της ενδοχώρας…
Ο οικισμός, και σήμερα το δεύτερο κεφαλοχώρι του Άη Βασίλη μετά τις Μέλαμπες του αξεπέραστου λαϊκού λυράρη Χατζηδοβαγγέλη, χάνεται πληθυσμιακά, όσο περνούν τα χρόνια! Οι άνθρωποί του, ηλικιωμένοι και νέοι, ευτυχώς ατόφιοι και πολυδουλεμένοι στη γη για να ζήσουν, προσκυνούν σαν τα… άγια τον τόπο τους και τον στηρίζουν στη μεγάλη προσπάθεια να τον κρατήσουν ζωντανό.
Τα Ακούμια, στις εποχές της ένδοξης ακμής του, αριθμούσαν «1200 ψήφους» και σήμερα «δεν είναι ούτε 500 μικροί και μεγάλοι». Χάθηκαν οι άνθρωποι, όπως… χάθηκαν και οι καρέκλες του καφενείου του Μαρινάκη κι έμειναν οι μισές. Είναι, όμως, και αυτό είναι το παρήγορο, και εκατό νέοι αλλά «δυστυχώς δε βρίσκουν νύφες γιατί τσι πήρανε οι πόλεις», δείγμα των σύγχρονων κοινωνικών μεταλλαγών στην ύπαιθρο!
ΜΙΛΗΣΕ Ο ΣΟΦΟΚΛΗΣ Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ…
Και πόσες ιστορίες ζωής από τις χιλιάδες δεν στέγασε αυτός ο χώρος από τη γέννησή του! Ήρθε εδώ και ο Σοφοκλής Βενιζέλος το 1956 ή ‘57 και μίλησε σε μια εντυπωσιακή προεκλογική του συγκέντρωση στους κατοίκους. Το χωριό είχε τότε πολλές και μεγάλες φαμίλιες και η πλειοψηφία τους ανήκαν «εκ παραδόσεως στον βενιζελικό χώρο» και ζητούσε, τότε, την λαϊκή τους εντολή για να κυβερνήσει.
Αυτή η μάζωξη μένει ως ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του καφενείου της Παναγίας στη Σύγχρονη Ιστορία, πέρα από τα άλλα της καθημερινότητας που θα μπορούσαν να περιγράψουν και την κοινωνική υπόσταση του χωριού. «Τούτο το καφενείο», θα πει ο κ. Μαρινάκης, «θα είναι 90 χρονών, μπορεί και παραπάνω και μέχρι να το πάρω εγώ άλλαξε πολλά χέρια! Το άνοιξα το 1956 και αν μπορούσε να μιλήσει, θα έλεγε πολλά και μεγάλες ιστορίες. Εδά δεν υπάρχει πράμα, φύγανε οι άνθρωποι, πέθαναν, και οι νέοι δεν παντρεύονται. Ε, πως θα κρατηθεί το χωριό που κάποτε είχε 1200 ψήφους; Φτάξαμε σε κακούς καιρούς!»
Φύγανε σαν το… νερό τα χρόνια, έφτασε στα 85 του χρόνια ο καφετζής, και η Ειρήνη η κόρη του στη μεγάλη σάλα του χώρου με προθυμία θα κάνει αυτό που θα… διατάξει ο πελάτης! Θα φέρει τον καφέ ή τη ρακή στο δίσκο και θα συμβουλέψει τους ρακοπότες να κρατηθούν λίγο στην… κατανάλωση του κρητικού οινοπνεύματος!
Εδώ θα πάρει και τον καφέ ή την τσικουδιά του το απόγευμα και ο παλιός καφετζής και ρακοπώλης Αλέξανδρος Περαντωνάκης, που στο δρόμο, λειτουργούσε για 38 χρόνια τη «Ρομαντική Γωνιά». Στον τοίχο της σάλας κόλλησαν και κάθονται στην… ανεργία δυο παιχνίδια ποδοσφαιράκια-αντίκες, που ήταν κάποτε στην καθημερινή ψυχαγωγία προηγούμενων γενεών. Σήμερα, το είδος πέρασε στην απαξίωση από την επικράτηση της ηλεκτρονικής τεχνολογίας…
«ΑΜΑ ΠΑΡΕΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΝ ΚΑΤΩ ΒΟΛΤΑ…»
Η εξέλιξη της κοινωνίας που επιβαρύνθηκε, αιφνιδιαστικά και ραγδαία, από τις δυσκολίες που έφεραν στη ζωή τα μνημόνια, ταράζει τον παλαίμαχο καφεπώλη. Διαπιστώνοντας τη μεγάλη σήψη πρωτίστως στην πολιτική και συνέχεια στην κοινωνία θα πει:
«Η μάνα μου είχε έξε παιδιά και έλεγε η μακαρίτισσα πως το σπίτι άμα πάρει την κάτω βόλτα δεν παίρνει εύκολα την απάνω. Το ίδιο έχει γίνει και με το Κράτος! Μπήκανε ούλοι οι κλέφτες και ξανοίγανε ποιος θα φάει τα πλια πολλά. Εμείς θα φύγομε μα ίντα φταίνε οι νέοι; Φορολογία στο σπίτι, φορολογία στο χωράφι, κόψανε από τσι συντάξεις, κόψανε από τσι μισθούς, πώς θα ζήσει ο κόσμος; Να έρθουνε ούλοι οι λωποδύτες να τα πω και μπροστά τους κι ας με βάλουνε φυλακή να με ταΐζουνε κιόλας!»
Κραυγή οργής και αγωνίας από ένα παλαίμαχο της δουλειάς και της ζωής, σε μια ακόμη κοινωνία της Κρήτης, που πλήττεται βάναυσα με την ευθύνη των πολιτικών δυνάμεων του τόπου.
Αγανακτεί, επαναστατεί και τρομάζει για το μοντέλο που εγκαθίδρυσαν στις δομές της κοινωνίας πολιτικοί, που νοιάζονταν μόνο για τα εφήμερα και όχι για τον λαό που τους έδωσε θέσεις και αξιώματα στη δημόσια ζωή. «Να έρθουνε να τους τα πω και μπροστά τους και ας με βάλουνε φυλακή, να με ταΐζουνε κιόλας…» επαναλαμβάνει ταραγμένος.
Ύστερα θα συνεχίσει τον… αγώνα με τους συγχωριανούς του στην τράπουλα για να περάσει η ώρα και για να μη σκέφτεται τη σύγχρονη κατοχή. Έτσι κι αλλιώς, από κατοχή γερμανικού τύπου γνωρίζει...
madeincreta.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
"Το Πρωινό": Όλες οι φωτογραφίες από το πάρτι πριν την πρεμιέρα ...
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ