2013-10-19 00:41:06
από την Ιωάννα Αντωνιάδου-Κουμάτου, Αναπτυξιακή Παιδίατρος
Ο παιδικός σταθμός αποτελεί μια πραγματικότητα και ένα πολύ σημαντικό βήμα στη ζωή του παιδιού και όλης της οικογένειας. Είναι η στιγμή του πρώτου αποχωρισμού από το σπίτι και η στιγμή της ένταξης στο πρώτο κοινωνικό πλαίσιο. Ενημερωθείτε για όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε, ώστε να επιλέξετε τον καταλληλότερο παιδικό σταθμό για το δικό σας παιδί.
Οι γονείς σχεδόν πάντα είναι ανήσυχοι και προβληματισμένοι και θέτουν μια σειρά από ερωτήματα και σκέψεις που αφορούν αυτή την απόφαση:
«Παιδικός σταθμός ή σπίτι; Μήπως πρέπει να αφήσω τη δουλέιά μου; Πότε είναι καλύτερα; Τι θα κάνω με τις ασθένειες; Ποια είναι τα πλεονεκτήματά του; Σε ποιο σταθμό να πάει; Έχει γιατρό; Θα τρώει καλά; Πώς θα προσαρμοσθεί; Τι πληροφορίες πρέπει να δώσω για το παιδί μου ή την οικογένειά μου και σε ποιον;»
Αυτά είναι μόνον κάποια από τα ερωτήματα που ακούω να θέτουν οι γονείς στον παιδίατρο τους
. Θα προσπαθήσω, λοιπόν, να προτείνω λύσεις και να διευρύνω τη σκέψη σας ώστε να βρείτε την καλύτερη λύση για εσάς. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει απόλυτα σωστό ή απόλυτα λάθος. Υπάρχει το δικό μας σωστό, με βάση τις απόψεις μας για την ανατροφή, τις οικονομικές δυνατότητες, τις συνθήκες δουλειάς, τις εμπειρίες μας, τις αντοχές μας, την υγεία των μελών της οικογένειας ή του παιδιού, τις οικογενειακές σχέσεις, την ωριμότητα του παιδιού.
Όποια λύση και αν ακολουθηθεί όμως, πρέπει να ξέρουμε γιατί και πώς θα τη στηρίξουμε με σταθερότητα ώστε να αποβεί καλύτερη για το παιδί μας. Γιατί συχνά οι γονείς έχουν μια αμφιθυμία για την απόφασή τους και στην πρώτη δυσκολία παλινδρομούν, με συνήθως αρνητικό αποτέλεσμα για το παιδί.
Τι είδους παιδικοί σταθμοί υπάρχουν;
Υπάρχουν σταθμοί που δέχονται νήπια μεγαλύτερα των 2,5 ετών, οι λεγόμενοι παιδικοίσταθμοί, και σταθμοί που δέχονται βρέφη από 8 μηνών και άνω, οι λεγόμενοι βρεφονηπιακοί.Υπάρχουν ελάχιστοι βρεφονηπιακοί σταθμοί, κυρίως ιδιωτικοί ή κάποιων οργανισμών, που δέχονται μωρά από 2 μηνών, όταν συνήθως λήγει η άδεια μητρότητας. Τόσο οι βρεφονηπιακοί σταθμοί, όσο και οι παιδικοί σταθμοί, μπορεί να είναι:
Κρατικοί
Δημοτικοί
Ιδιωτικοί
Συλλόγων (αλλοδαπών, εργαζομένων σε συγκεκριμένο χώρο κ.ά.)
Οργανισμών (π.χ., τράπεζες, ΟΤΕ, ΔΕΗ).
Λειτουργία των παιδικών σταθμών
Σε όλους τους παιδικούς σταθμούς τα παιδιά είναι χωρισμένα σε μικρές ομάδες, με ηλικιακά κριτήρια συνήθως. Έτσι, υπάρχουν:
Βρεφικά τμήματα
Μεταβρεφικά τμήματα
Προ-προνηπιακά τμήματα
Προνηπιακά τμήματα
Νηπιακά τμήματα
Τα τελευταία χρόνια η εκπαίδευση στο νηπιαγωγείο είναι υποχρεωτική και μερικοί παιδικοί σταθμοί δεν έχουν την άδεια να την παρέχουν. Έτσι πρέπει να ενημερωθείτε γι΄ αυτό πριν εγγράψετε το παιδί σας κάπου. Καμιά φορά μπορεί να κριθεί ότι ένα παιδί θα βοηθηθεί περισσότερο σε μια ομάδα μικρότερων παιδιών, οπότε και το θέμα συζητιέται με τους γονείς ή τους ειδικούς, εξηγώντας με ακρίβεια τους λόγους.
Το παιδαγωγικό προσωπικό συνήθως είναι απόφοιτοι Δημοσίων ή Ιδιωτικών οργανισμών με φοίτηση τουλάχιστον διετή. Στους περισσότερους σταθμούς οι παιδαγωγοί δεν είναι απόφοιτοι ΤΕΙ ή Πανεπιστημίου ή υπάρχει μόνο ένας σε κεντρική θέση. Σε μερικούς το προσωπικό έχει πολύ μικρή προϋπηρεσία και σε άλλους αλλάζει συνέχεια. Ετσι καλό είναι να ενημερωθείτε για την εκπαίδευση , την προϋπηρεσία και την σταθερότητα των παιδαγωγών.
Συνήθως σε κάθε τάξη υπάρχουν περισσότερα από 10 παιδιά με μια κύρια παιδαγωγό και μια βοηθό. Υπάρχει πρόγραμμα εκπαίδευσης, φαγητού, σωματικής δραστηριότητας, ξεκούρασης.Οι δραστηριότητες είναι ατομικές ή ομαδικές, ανάλογα με την ηλικία.
Οι περισσότεροι σταθμοί εφαρμόζουν καθημερινά οργανωμένα προγράμματα που ανταποκρίνονται στις αναπτυξιακές ανάγκες κάθε ηλικίας. Τα προγράμματα μερικές φορές είναι άκαμπτα και άλλες φορές δεν τηρούνται.
Καλό είναι να επιμείνετε σ’ αυτό. Κάθε ηλικία χρειάζεται πρόγραμμα, με παιδαγωγικό στόχο, σταθερό και ευέλικτο συγχρόνως. Η ακαμψία ή το χάος δεν βοηθούν τα παιδιά.
Στους καλά οργανωμένους σταθμούς υπάρχει κανονισμός λειτουργίας, ο οποίος γνωστοποιείται στους γονείς, με πληροφορίες για:
Τα ωράρια λειτουργίας
Τις συνθήκες μεταφοράς των παιδιών
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα
Τις εκπαιδευτικές εκδρομές
Το διαιτολόγιο
Τις αργίες
Τον τρόπο επικοινωνίας γονιών-παιδαγωγών
Την αντιμετώπιση ασθενειών
Αν δεν υπάρχει κανονισμός λειτουργίας, ζητήστε πληροφορίες για όλα τα παραπάνω. Στους περισσότερους – ιδίως βρεφονηπιακούς – σταθμούς, υπάρχει (και σύμφωνα με τον νόμο) ένας παιδίατρος, ο οποίος επισκέπτεται κάθε εβδομάδα ή και αραιότερα τον σταθμό και φροντίζει διάφορα θέματα υγείας και ασφάλειας των παιδιών ή και το διαιτολόγιό τους. Είναι σκόπιμο όταν παίρνετε πληροφορίες για κάποιο προσχολικό πλαίσιο να ενδιαφερθείτε για την ασφάλεια του κτιρίου και του εξοπλισμού (σκάλες, τζάμια, αυλή, τουαλέτες, έπιπλα, παιδαγωγικό υλικό, πυρασφάλεια, αντισεισμική προστασία).
Τι πρέπει να δει ο γονιός πριν αποφασίσει;
Όταν επισκεφθείτε τον βρεφονηπιακό σταθμό όπου προτίθεστε να στείλετε το παιδί σας, πρέπει να έχετε εικόνα όλων των χώρων. Έχει μεγάλη σημασία:
Να δείτε τις κτιριακές εγκαταστάσεις, καθώς και το παιδαγωγικό υλικό.
Να εκτιμήσετε την ασφάλεια και την καθαριότητα.
Να αξιολογήσετε την τάξη και την ευπρέπεια.
Να παρατηρήσετε τα προσωπικό και τις εκφράσεις τους.
Να βιώσετε κάπως το κλίμα: υπάρχει στοργή και αγάπη ή μήπως αδιαφορία;
Υπάρχει ένταση στον χώρο ή ίσως βία και πώς αντιμετωπίζεται;
Τα παιδιά είναι χαρούμενα ή δύσθυμα;
Να δείτε την αναλογία παιδιών-προσωπικού. Αυτή είναι διαφορετική ανά ηλικία παιδιού γιατί είναι διαφορετικές οι ανάγκες. Ωστόσο μια ιδανική αναλογία, όπως την ορίζει η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία, είναι η εξής:
έως 2 ετών, 3 παιδιά ανά 1 ενήλικα
έως 2-3 ετών, 4 παιδιά ανά 1 ενήλικα
έως 3-4 ετών, 7-8 παιδιά ανά 1 ενήλικα
έως 4-5 ετών, 9 παιδιά ανά 1 ενήλικα
Επίσης, οι ομάδες των παιδιών ανά τάξη πρέπει να είναι πολύ μικρές στις μικρές ηλικίες και να μεγαλώνουν αργότερα. Έτσι ενδείκνυται να είναι 6 παιδιά στην ομάδα μέχρι την ηλικία των 2 χρονών και να φτάσει να γίνει το πολύ 20 παιδιά στην ηλικία των 5 χρονών. Οι μεγαλύτερες ομάδες δεν μπορούν να λειτουργήσουν καλά και γεμίζουν ένταση τα παιδιά. Γνωρίζω πως αυτά υπάρχουν σε πολύ λίγους παιδικούς σταθμούς. Σας δίνω όμως την πληροφορία, ώστε να έχετε ένα μέτρο.
Επιβεβαιώστε και αξιολογήστε τα εξής:
Είναι σε καλή κατάσταση τα παιχνίδια;
Επιβλέπονται τα παιδιά, ιδίως στο ελεύθερο παιχνίδι;
Είναι ασφαλής ο υπαιθριος χώρος;
Ο χώρος προετοιμασίας του φαγητού είναι μακριά από τις τουαλέτες;
Ο χώρος αλλαγής των μωρών ή οι τουαλέτες και οι νιπτήρες είναι καθαροί;
Τα μικρά επιβλέπονται στον ύπνο;
Αισθάνεστε άνετα στο χώρο αυτό;
Τα παιδιά έχουν κίνητρα για δράση;
Πώς είναι οι ανθρώπινες σχέσεις;
Η φροντίδα των παιδιών είναι τόσο ατομική όσο και ομαδική;
Πώς τηρείται το πρόγραμμα;
Πρέπει να ξέρετε ότι δεν είναι κάθε σταθμός καλός και εσείς πρέπει να αποφασίσετε γι’ αυτό με βάση τις προδιαγραφές, αλλά και τα προσωπικά σας κριτήρια.
Γιατί, αν δεν νιώσετε εσείς άνετα, δεν θα νιώσει και το παιδί σας. Οι «αξίες» επίσης των υπευθύνων του σταθμού πρέπει να ταιριάζουν με τις αξίες της οικογένειας.
Αυτό διασφαλίζει το ευκολότερη ανατροφή του παιδιού σας. Ξέρω κάποιους προσχολικούς χώρους που έχουν για λόγους ελέγχου, κλειστό σύστημα παρακολούθησης, με κάμερες, στις τάξεις.
Παρακολουθήστε και νιώσετε το κλίμα του σταθμού. Είναι ήρεμο, χαλαρό και συμπαθητικό, ή παιδιά και παιδαγωγοί τρέχουν για να προφτάσουν;Τα παιδιά είναι χαρούμενα;Έχουν κίνητρο για τις δραστηριότητες;
Κοιτάξτε τους χώρους όπου κινούνται τα παιδιά, τους χώρους όπου τρώνε και την καθαριότητά τους, τους χώρους που αλλάζουν και κοιμούνται. Είναι απαραίτητο να ξέρετε που βρίσκονται τα παιδιά σας.
*Διευθύντρια Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής, Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού
Συνεργάτης Ευρωκλινικής Παίδων
4moms.gr
Ο παιδικός σταθμός αποτελεί μια πραγματικότητα και ένα πολύ σημαντικό βήμα στη ζωή του παιδιού και όλης της οικογένειας. Είναι η στιγμή του πρώτου αποχωρισμού από το σπίτι και η στιγμή της ένταξης στο πρώτο κοινωνικό πλαίσιο. Ενημερωθείτε για όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε, ώστε να επιλέξετε τον καταλληλότερο παιδικό σταθμό για το δικό σας παιδί.
Οι γονείς σχεδόν πάντα είναι ανήσυχοι και προβληματισμένοι και θέτουν μια σειρά από ερωτήματα και σκέψεις που αφορούν αυτή την απόφαση:
«Παιδικός σταθμός ή σπίτι; Μήπως πρέπει να αφήσω τη δουλέιά μου; Πότε είναι καλύτερα; Τι θα κάνω με τις ασθένειες; Ποια είναι τα πλεονεκτήματά του; Σε ποιο σταθμό να πάει; Έχει γιατρό; Θα τρώει καλά; Πώς θα προσαρμοσθεί; Τι πληροφορίες πρέπει να δώσω για το παιδί μου ή την οικογένειά μου και σε ποιον;»
Αυτά είναι μόνον κάποια από τα ερωτήματα που ακούω να θέτουν οι γονείς στον παιδίατρο τους
Όποια λύση και αν ακολουθηθεί όμως, πρέπει να ξέρουμε γιατί και πώς θα τη στηρίξουμε με σταθερότητα ώστε να αποβεί καλύτερη για το παιδί μας. Γιατί συχνά οι γονείς έχουν μια αμφιθυμία για την απόφασή τους και στην πρώτη δυσκολία παλινδρομούν, με συνήθως αρνητικό αποτέλεσμα για το παιδί.
Τι είδους παιδικοί σταθμοί υπάρχουν;
Υπάρχουν σταθμοί που δέχονται νήπια μεγαλύτερα των 2,5 ετών, οι λεγόμενοι παιδικοίσταθμοί, και σταθμοί που δέχονται βρέφη από 8 μηνών και άνω, οι λεγόμενοι βρεφονηπιακοί.Υπάρχουν ελάχιστοι βρεφονηπιακοί σταθμοί, κυρίως ιδιωτικοί ή κάποιων οργανισμών, που δέχονται μωρά από 2 μηνών, όταν συνήθως λήγει η άδεια μητρότητας. Τόσο οι βρεφονηπιακοί σταθμοί, όσο και οι παιδικοί σταθμοί, μπορεί να είναι:
Κρατικοί
Δημοτικοί
Ιδιωτικοί
Συλλόγων (αλλοδαπών, εργαζομένων σε συγκεκριμένο χώρο κ.ά.)
Οργανισμών (π.χ., τράπεζες, ΟΤΕ, ΔΕΗ).
Λειτουργία των παιδικών σταθμών
Σε όλους τους παιδικούς σταθμούς τα παιδιά είναι χωρισμένα σε μικρές ομάδες, με ηλικιακά κριτήρια συνήθως. Έτσι, υπάρχουν:
Βρεφικά τμήματα
Μεταβρεφικά τμήματα
Προ-προνηπιακά τμήματα
Προνηπιακά τμήματα
Νηπιακά τμήματα
Τα τελευταία χρόνια η εκπαίδευση στο νηπιαγωγείο είναι υποχρεωτική και μερικοί παιδικοί σταθμοί δεν έχουν την άδεια να την παρέχουν. Έτσι πρέπει να ενημερωθείτε γι΄ αυτό πριν εγγράψετε το παιδί σας κάπου. Καμιά φορά μπορεί να κριθεί ότι ένα παιδί θα βοηθηθεί περισσότερο σε μια ομάδα μικρότερων παιδιών, οπότε και το θέμα συζητιέται με τους γονείς ή τους ειδικούς, εξηγώντας με ακρίβεια τους λόγους.
Το παιδαγωγικό προσωπικό συνήθως είναι απόφοιτοι Δημοσίων ή Ιδιωτικών οργανισμών με φοίτηση τουλάχιστον διετή. Στους περισσότερους σταθμούς οι παιδαγωγοί δεν είναι απόφοιτοι ΤΕΙ ή Πανεπιστημίου ή υπάρχει μόνο ένας σε κεντρική θέση. Σε μερικούς το προσωπικό έχει πολύ μικρή προϋπηρεσία και σε άλλους αλλάζει συνέχεια. Ετσι καλό είναι να ενημερωθείτε για την εκπαίδευση , την προϋπηρεσία και την σταθερότητα των παιδαγωγών.
Συνήθως σε κάθε τάξη υπάρχουν περισσότερα από 10 παιδιά με μια κύρια παιδαγωγό και μια βοηθό. Υπάρχει πρόγραμμα εκπαίδευσης, φαγητού, σωματικής δραστηριότητας, ξεκούρασης.Οι δραστηριότητες είναι ατομικές ή ομαδικές, ανάλογα με την ηλικία.
Οι περισσότεροι σταθμοί εφαρμόζουν καθημερινά οργανωμένα προγράμματα που ανταποκρίνονται στις αναπτυξιακές ανάγκες κάθε ηλικίας. Τα προγράμματα μερικές φορές είναι άκαμπτα και άλλες φορές δεν τηρούνται.
Καλό είναι να επιμείνετε σ’ αυτό. Κάθε ηλικία χρειάζεται πρόγραμμα, με παιδαγωγικό στόχο, σταθερό και ευέλικτο συγχρόνως. Η ακαμψία ή το χάος δεν βοηθούν τα παιδιά.
Στους καλά οργανωμένους σταθμούς υπάρχει κανονισμός λειτουργίας, ο οποίος γνωστοποιείται στους γονείς, με πληροφορίες για:
Τα ωράρια λειτουργίας
Τις συνθήκες μεταφοράς των παιδιών
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα
Τις εκπαιδευτικές εκδρομές
Το διαιτολόγιο
Τις αργίες
Τον τρόπο επικοινωνίας γονιών-παιδαγωγών
Την αντιμετώπιση ασθενειών
Αν δεν υπάρχει κανονισμός λειτουργίας, ζητήστε πληροφορίες για όλα τα παραπάνω. Στους περισσότερους – ιδίως βρεφονηπιακούς – σταθμούς, υπάρχει (και σύμφωνα με τον νόμο) ένας παιδίατρος, ο οποίος επισκέπτεται κάθε εβδομάδα ή και αραιότερα τον σταθμό και φροντίζει διάφορα θέματα υγείας και ασφάλειας των παιδιών ή και το διαιτολόγιό τους. Είναι σκόπιμο όταν παίρνετε πληροφορίες για κάποιο προσχολικό πλαίσιο να ενδιαφερθείτε για την ασφάλεια του κτιρίου και του εξοπλισμού (σκάλες, τζάμια, αυλή, τουαλέτες, έπιπλα, παιδαγωγικό υλικό, πυρασφάλεια, αντισεισμική προστασία).
Τι πρέπει να δει ο γονιός πριν αποφασίσει;
Όταν επισκεφθείτε τον βρεφονηπιακό σταθμό όπου προτίθεστε να στείλετε το παιδί σας, πρέπει να έχετε εικόνα όλων των χώρων. Έχει μεγάλη σημασία:
Να δείτε τις κτιριακές εγκαταστάσεις, καθώς και το παιδαγωγικό υλικό.
Να εκτιμήσετε την ασφάλεια και την καθαριότητα.
Να αξιολογήσετε την τάξη και την ευπρέπεια.
Να παρατηρήσετε τα προσωπικό και τις εκφράσεις τους.
Να βιώσετε κάπως το κλίμα: υπάρχει στοργή και αγάπη ή μήπως αδιαφορία;
Υπάρχει ένταση στον χώρο ή ίσως βία και πώς αντιμετωπίζεται;
Τα παιδιά είναι χαρούμενα ή δύσθυμα;
Να δείτε την αναλογία παιδιών-προσωπικού. Αυτή είναι διαφορετική ανά ηλικία παιδιού γιατί είναι διαφορετικές οι ανάγκες. Ωστόσο μια ιδανική αναλογία, όπως την ορίζει η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία, είναι η εξής:
έως 2 ετών, 3 παιδιά ανά 1 ενήλικα
έως 2-3 ετών, 4 παιδιά ανά 1 ενήλικα
έως 3-4 ετών, 7-8 παιδιά ανά 1 ενήλικα
έως 4-5 ετών, 9 παιδιά ανά 1 ενήλικα
Επίσης, οι ομάδες των παιδιών ανά τάξη πρέπει να είναι πολύ μικρές στις μικρές ηλικίες και να μεγαλώνουν αργότερα. Έτσι ενδείκνυται να είναι 6 παιδιά στην ομάδα μέχρι την ηλικία των 2 χρονών και να φτάσει να γίνει το πολύ 20 παιδιά στην ηλικία των 5 χρονών. Οι μεγαλύτερες ομάδες δεν μπορούν να λειτουργήσουν καλά και γεμίζουν ένταση τα παιδιά. Γνωρίζω πως αυτά υπάρχουν σε πολύ λίγους παιδικούς σταθμούς. Σας δίνω όμως την πληροφορία, ώστε να έχετε ένα μέτρο.
Επιβεβαιώστε και αξιολογήστε τα εξής:
Είναι σε καλή κατάσταση τα παιχνίδια;
Επιβλέπονται τα παιδιά, ιδίως στο ελεύθερο παιχνίδι;
Είναι ασφαλής ο υπαιθριος χώρος;
Ο χώρος προετοιμασίας του φαγητού είναι μακριά από τις τουαλέτες;
Ο χώρος αλλαγής των μωρών ή οι τουαλέτες και οι νιπτήρες είναι καθαροί;
Τα μικρά επιβλέπονται στον ύπνο;
Αισθάνεστε άνετα στο χώρο αυτό;
Τα παιδιά έχουν κίνητρα για δράση;
Πώς είναι οι ανθρώπινες σχέσεις;
Η φροντίδα των παιδιών είναι τόσο ατομική όσο και ομαδική;
Πώς τηρείται το πρόγραμμα;
Πρέπει να ξέρετε ότι δεν είναι κάθε σταθμός καλός και εσείς πρέπει να αποφασίσετε γι’ αυτό με βάση τις προδιαγραφές, αλλά και τα προσωπικά σας κριτήρια.
Γιατί, αν δεν νιώσετε εσείς άνετα, δεν θα νιώσει και το παιδί σας. Οι «αξίες» επίσης των υπευθύνων του σταθμού πρέπει να ταιριάζουν με τις αξίες της οικογένειας.
Αυτό διασφαλίζει το ευκολότερη ανατροφή του παιδιού σας. Ξέρω κάποιους προσχολικούς χώρους που έχουν για λόγους ελέγχου, κλειστό σύστημα παρακολούθησης, με κάμερες, στις τάξεις.
Παρακολουθήστε και νιώσετε το κλίμα του σταθμού. Είναι ήρεμο, χαλαρό και συμπαθητικό, ή παιδιά και παιδαγωγοί τρέχουν για να προφτάσουν;Τα παιδιά είναι χαρούμενα;Έχουν κίνητρο για τις δραστηριότητες;
Κοιτάξτε τους χώρους όπου κινούνται τα παιδιά, τους χώρους όπου τρώνε και την καθαριότητά τους, τους χώρους που αλλάζουν και κοιμούνται. Είναι απαραίτητο να ξέρετε που βρίσκονται τα παιδιά σας.
*Διευθύντρια Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής, Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού
Συνεργάτης Ευρωκλινικής Παίδων
4moms.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Δίλημμα για την κυβέρνηση Ολάντ η υπόθεση Λεονάρντα
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ανοδικά έκλεισε η Wall Street
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
