2013-11-05 14:01:00
Γράφει ο Λοχαγός (ΥΚ) Ευθύμιος Γκότσης
Ιατρός, MD
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
Master of Sciences στην Κλινική Διατροφή
Υπ.Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ
Δεν είναι λίγες οι φορές που όλοι μας έχουμε ακούσει κάποια ή κάποιον να λέει , συνήθως με πόνο ψυχής για τα παραπανίσια κιλά του, ότι δεν τρώει κι όμως παχαίνει.
Τις περισσότερες φορές αυτή ή αυτός που το υποστηρίζει δεν γίνεται πιστευτός, από το περιβάλλον ή ακόμη κι από το γιατρό του, και είτε λοιδωρείται είτε στην καλύτερη περίπτωση παραπέμπεται σε σειρά ιατρικών εξετάσεων που όμως αποτυγχάνουν να ενοχοποιήσουν τον θυροειδή αδένα ή να καταδείξουν το οποιοδήποτε παθολογικό αίτιο.
Αν αφαιρέσουμε περιπτώσεις κατά τις οποίες όντως υφίστανται παθολογικά αίτια ή λαθεμένη εικόνα σώματος ή ακόμη και ψευδής αναφορά, που όμως δεν είναι πολλές, σε μεγάλο ποσοστό η παραπάνω διατύπωση είναι απολύτως αληθής κι εξηγείται επιστημονικά.
Ποια είναι τα αίτια;
Αποτυχημένες στερητικές δίαιτες χαμηλών θερμίδων με ή χωρίς την συνδρομή ειδικών, έλλειψη φυσικής δραστηριότητας – καθιστική ζωή, χρήση επικίνδυνων μη συνταγογραφούμενων σκευασμάτων, συσσώρευση σωματικού λίπους μετά από κυήσεις ή παθολογικά αίτια υπό φαρμακευτική αγωγή (πχ. υποθυρεοειδισμός , σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, σιδηροπενία, γαστρεντερολογικά νοσήματα, κλπ) οδηγούν σε αφενός σε μείωση του Μεταβολικού Ρυθμού-RMR (αυτό που συχνά ονομάζουμε χαμηλό μεταβολισμό), κι αφετέρου σε μείωση της μυικής μάζας που κι αυτή οδηγεί πάλι σε μείωση του Μεταβολικού Ρυθμού.
Τι σημαίνει αυτό για τον οργανισμό μας;
Σημαίνει ότι χρειαζόμαστε λιγότερες θερμίδες για να διατηρηθούμε στη ζωή και να εξυπηρετήσουμε τις ανάγκες της καθημερινότητάς μας. Δηλαδή μοιάζουμε με ένα αυτοκίνητο στο οποίο αντικατέστησαν τον κινητήρα του με έναν μικρότερης ιπποδύναμης διατηρώντας ή και αυξάνοντας ταυτόχρονα το αμάξωμά του! Ένας κινητήρας μικρότερης ιπποδύναμης έχει και μικρότερες ενεργειακές απαιτήσεις γιατί «καίει» λιγότερο καύσιμο όμως έχει και χαμηλότερες επιδόσεις.
Σε επίπεδο ανθρώπινου οργανισμού χαμηλές απαιτήσεις ίσον χαμηλός Μεταβολικός Ρυθμός, μικρός κινητήρας ίσον μικρότερη μυική μάζα άρα λίγος ενεργός μεταβολικός ιστός, εντός των κυττάρων του οποίου βρίσκονται τα οργανίδια που παράγουν ενέργεια και λέγονται μιτοχόνδρια, λίγότερη μυική μάζα = λιγότερα μεταβολικώς ενεργά κύτταρα = λιγότερα μιτοχόνδρια = αδυναμία παραγωγής ενέργειας από καύση των μακρομορίων που παίρνουμε από την τροφή μας = αποθήκευση μεγάλου μέρους αυτών στον λιπώδη ιστό = περιττά κιλά.
Τι θα πρέπει να με προβληματίσει για να το ψάξω;
-Το γεγονός ότι ενώ έχεις περισσότερα κιλά από τους/τις συνομίληκους-ες σου τρως λιγότερο από αυτούς-ες.
-Το γεγονός ότι παιρνούν αρκετές ώρες τρως λίγο και δεν πεινάς.
-Το γεγονός ότι κάνεις συχνά δίαιτες που αποτυγχάνουν παρότι τηρείς ότι σε συμβουλεύουν.
-Αύξηση βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα ως αντιστάθμισμα μιας πρόσκαιρης «επιτυχούς δίαιτας» με μεγάλη απώλεια κιλών σε μικρό χρονικό διάστημα ή με σημαντικούς διατροφικούς περιορισμούς.
-Αύξηση βάρους με ταυτόχρονα φυσιολογική θερεοειδική – ορμονική λειτουργία χωρίς άλλη συμπτωματολογία.
Τι πρέπει να κάνω μετά;
Αυτό που συστήνεται αρχικά είναι ο αποκλεισμός οργανικής αιτίας (παθολογικό αίτιο) με λήψη ιστορικού, κλινική εξέταση, εργαστηριακές - παρακλινικές εξετάσεις αν και όποιες κρίνει ο ιατρός, κι εν συνεχεία διενέργεια εργοσπιρομετρικής μέτρησης του Μεταβολικού Ρυθμού Ηρεμίας (Golden Standard) προκειμένου να μετρηθεί ακριβώς ο Μεταβολικός Ρυθμός και να αποσαφηνιστεί αν όντως υφίσταται μείωση καύσης της καταναλισκώμενης τροφής. Επικουρικά συστήνεται μέτρηση της σύστασης μάζας σώματος με την μέθοδο της ηλεκτρικής εμπέδησης (ΒΙΑ) για να καταγραφεί πόσα κιλά είναι η μυική μάζα και πόσα κιλά το λίπος στο σώμα.
Αν επιβεβαιωθεί διορθώνεται;
Διορθώνεται με την κατάρτιση υπερθερμιδικού διαιτολογίου για τουλαχιστον τρεις μήνες υπό παρακολούθηση ειδικού.
Δηλαδή θα τρώω περισσότερο και δεν θα παχύνω;
Για την ακρίβεια θα τρως πολύ περισσότερο και δεν θα παχύνεις ! Κι αυτό διότι με την αύξηση της κατανάλωσης τροφής , στα πλαίσια ενός ειδικά διαμορφωμένου εξατομικευμένου διαιτολογίου, αυξάνεται ο Μεταβολικός Ρυθμός και «καίτε » περισσότερες θερμίδες . Με την παρέλευση ικανού χρονικού διαστήματος και με την επιβεβαίωση νέας εργοσπιρομέτρησης το «παχυντικό διαιτολόγιο» διακόπτεται, αφού ο Μεταβολικός Ρυθμός έχει αυξηθεί, και τροποπείται σε χαμηλότερες θερμίδες προκειμένου να υπάρξει οριστική απώλεια βάρους.
Πάντοτε όμως η θερμιδική κατανάλωση πρέπει να διατηρείται σε υψηλότερα επίπεδα από αυτά με τα οποία διαγιγνώστηκε το πρόβλημα.
Θα κάνω και άσκηση;
Αυτό που συστήνεται είναι περισσότερο μια τροποποίηση της καθημερινότητας με σκοπό την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας ή/και ειδική άσκηση η οποία δεν πρέπει να είναι του τύπου «..πήγαινε γυμναστήριο, κάνε ποδήλατο, περπάτα…» αλλά να συνταγογραφείται από τον ιατρό σε συνάρτηση με το διατροφικό πλάνο και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο του ασκούμενου και να περιλαμβάνει ακριβές σχήμα με συχνότητα, ένταση, χρόνο και τύπο άσκησης απλά και κατανοητά από όλους.
Αυτές οι μετρήσεις είναι δαπανηρές ;
Οι μετρήσεις δεν είναι δαπανηρές , κυμαίνονται στα επίπεδα των ιατρικών επισκέψεων και το ύψος τους συναρτάται από την διαγνωστική ακρίβεια του ιατρικού μηχανήματος.
Τα αποτελέσματα θα είναι μόνιμα; Θα απαιτηθεί μεγάλο χρονικό διάστημα ;
Τα αποτελέσματα είναι μόνιμα υπό την προυπόθεση ότι δεν υφίσταται παθολογικό αίτιο ή λαμβάνεται η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και ο Μεταβολικός Ρυθμός διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα για τα κιλά, την ηλικία, το φύλο σας.
Ο απαιτούμενος χρόνος εξαρτάται από τον αριθμό των περιττών κιλών και την αρχική κατάσταση του/της ασθενούς και πρέπει το διάστημα του κάθε θεραπευτικού σταδίου να προσδιορίζεται εξ αρχής.
kranos
Ιατρός, MD
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
Master of Sciences στην Κλινική Διατροφή
Υπ.Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ
Δεν είναι λίγες οι φορές που όλοι μας έχουμε ακούσει κάποια ή κάποιον να λέει , συνήθως με πόνο ψυχής για τα παραπανίσια κιλά του, ότι δεν τρώει κι όμως παχαίνει.
Τις περισσότερες φορές αυτή ή αυτός που το υποστηρίζει δεν γίνεται πιστευτός, από το περιβάλλον ή ακόμη κι από το γιατρό του, και είτε λοιδωρείται είτε στην καλύτερη περίπτωση παραπέμπεται σε σειρά ιατρικών εξετάσεων που όμως αποτυγχάνουν να ενοχοποιήσουν τον θυροειδή αδένα ή να καταδείξουν το οποιοδήποτε παθολογικό αίτιο.
Αν αφαιρέσουμε περιπτώσεις κατά τις οποίες όντως υφίστανται παθολογικά αίτια ή λαθεμένη εικόνα σώματος ή ακόμη και ψευδής αναφορά, που όμως δεν είναι πολλές, σε μεγάλο ποσοστό η παραπάνω διατύπωση είναι απολύτως αληθής κι εξηγείται επιστημονικά.
Ποια είναι τα αίτια;
Αποτυχημένες στερητικές δίαιτες χαμηλών θερμίδων με ή χωρίς την συνδρομή ειδικών, έλλειψη φυσικής δραστηριότητας – καθιστική ζωή, χρήση επικίνδυνων μη συνταγογραφούμενων σκευασμάτων, συσσώρευση σωματικού λίπους μετά από κυήσεις ή παθολογικά αίτια υπό φαρμακευτική αγωγή (πχ. υποθυρεοειδισμός , σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, σιδηροπενία, γαστρεντερολογικά νοσήματα, κλπ) οδηγούν σε αφενός σε μείωση του Μεταβολικού Ρυθμού-RMR (αυτό που συχνά ονομάζουμε χαμηλό μεταβολισμό), κι αφετέρου σε μείωση της μυικής μάζας που κι αυτή οδηγεί πάλι σε μείωση του Μεταβολικού Ρυθμού.
Τι σημαίνει αυτό για τον οργανισμό μας;
Σημαίνει ότι χρειαζόμαστε λιγότερες θερμίδες για να διατηρηθούμε στη ζωή και να εξυπηρετήσουμε τις ανάγκες της καθημερινότητάς μας. Δηλαδή μοιάζουμε με ένα αυτοκίνητο στο οποίο αντικατέστησαν τον κινητήρα του με έναν μικρότερης ιπποδύναμης διατηρώντας ή και αυξάνοντας ταυτόχρονα το αμάξωμά του! Ένας κινητήρας μικρότερης ιπποδύναμης έχει και μικρότερες ενεργειακές απαιτήσεις γιατί «καίει» λιγότερο καύσιμο όμως έχει και χαμηλότερες επιδόσεις.
Σε επίπεδο ανθρώπινου οργανισμού χαμηλές απαιτήσεις ίσον χαμηλός Μεταβολικός Ρυθμός, μικρός κινητήρας ίσον μικρότερη μυική μάζα άρα λίγος ενεργός μεταβολικός ιστός, εντός των κυττάρων του οποίου βρίσκονται τα οργανίδια που παράγουν ενέργεια και λέγονται μιτοχόνδρια, λίγότερη μυική μάζα = λιγότερα μεταβολικώς ενεργά κύτταρα = λιγότερα μιτοχόνδρια = αδυναμία παραγωγής ενέργειας από καύση των μακρομορίων που παίρνουμε από την τροφή μας = αποθήκευση μεγάλου μέρους αυτών στον λιπώδη ιστό = περιττά κιλά.
Τι θα πρέπει να με προβληματίσει για να το ψάξω;
-Το γεγονός ότι ενώ έχεις περισσότερα κιλά από τους/τις συνομίληκους-ες σου τρως λιγότερο από αυτούς-ες.
-Το γεγονός ότι παιρνούν αρκετές ώρες τρως λίγο και δεν πεινάς.
-Το γεγονός ότι κάνεις συχνά δίαιτες που αποτυγχάνουν παρότι τηρείς ότι σε συμβουλεύουν.
-Αύξηση βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα ως αντιστάθμισμα μιας πρόσκαιρης «επιτυχούς δίαιτας» με μεγάλη απώλεια κιλών σε μικρό χρονικό διάστημα ή με σημαντικούς διατροφικούς περιορισμούς.
-Αύξηση βάρους με ταυτόχρονα φυσιολογική θερεοειδική – ορμονική λειτουργία χωρίς άλλη συμπτωματολογία.
Τι πρέπει να κάνω μετά;
Αυτό που συστήνεται αρχικά είναι ο αποκλεισμός οργανικής αιτίας (παθολογικό αίτιο) με λήψη ιστορικού, κλινική εξέταση, εργαστηριακές - παρακλινικές εξετάσεις αν και όποιες κρίνει ο ιατρός, κι εν συνεχεία διενέργεια εργοσπιρομετρικής μέτρησης του Μεταβολικού Ρυθμού Ηρεμίας (Golden Standard) προκειμένου να μετρηθεί ακριβώς ο Μεταβολικός Ρυθμός και να αποσαφηνιστεί αν όντως υφίσταται μείωση καύσης της καταναλισκώμενης τροφής. Επικουρικά συστήνεται μέτρηση της σύστασης μάζας σώματος με την μέθοδο της ηλεκτρικής εμπέδησης (ΒΙΑ) για να καταγραφεί πόσα κιλά είναι η μυική μάζα και πόσα κιλά το λίπος στο σώμα.
Αν επιβεβαιωθεί διορθώνεται;
Διορθώνεται με την κατάρτιση υπερθερμιδικού διαιτολογίου για τουλαχιστον τρεις μήνες υπό παρακολούθηση ειδικού.
Δηλαδή θα τρώω περισσότερο και δεν θα παχύνω;
Για την ακρίβεια θα τρως πολύ περισσότερο και δεν θα παχύνεις ! Κι αυτό διότι με την αύξηση της κατανάλωσης τροφής , στα πλαίσια ενός ειδικά διαμορφωμένου εξατομικευμένου διαιτολογίου, αυξάνεται ο Μεταβολικός Ρυθμός και «καίτε » περισσότερες θερμίδες . Με την παρέλευση ικανού χρονικού διαστήματος και με την επιβεβαίωση νέας εργοσπιρομέτρησης το «παχυντικό διαιτολόγιο» διακόπτεται, αφού ο Μεταβολικός Ρυθμός έχει αυξηθεί, και τροποπείται σε χαμηλότερες θερμίδες προκειμένου να υπάρξει οριστική απώλεια βάρους.
Πάντοτε όμως η θερμιδική κατανάλωση πρέπει να διατηρείται σε υψηλότερα επίπεδα από αυτά με τα οποία διαγιγνώστηκε το πρόβλημα.
Θα κάνω και άσκηση;
Αυτό που συστήνεται είναι περισσότερο μια τροποποίηση της καθημερινότητας με σκοπό την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας ή/και ειδική άσκηση η οποία δεν πρέπει να είναι του τύπου «..πήγαινε γυμναστήριο, κάνε ποδήλατο, περπάτα…» αλλά να συνταγογραφείται από τον ιατρό σε συνάρτηση με το διατροφικό πλάνο και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο του ασκούμενου και να περιλαμβάνει ακριβές σχήμα με συχνότητα, ένταση, χρόνο και τύπο άσκησης απλά και κατανοητά από όλους.
Αυτές οι μετρήσεις είναι δαπανηρές ;
Οι μετρήσεις δεν είναι δαπανηρές , κυμαίνονται στα επίπεδα των ιατρικών επισκέψεων και το ύψος τους συναρτάται από την διαγνωστική ακρίβεια του ιατρικού μηχανήματος.
Τα αποτελέσματα θα είναι μόνιμα; Θα απαιτηθεί μεγάλο χρονικό διάστημα ;
Τα αποτελέσματα είναι μόνιμα υπό την προυπόθεση ότι δεν υφίσταται παθολογικό αίτιο ή λαμβάνεται η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και ο Μεταβολικός Ρυθμός διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα για τα κιλά, την ηλικία, το φύλο σας.
Ο απαιτούμενος χρόνος εξαρτάται από τον αριθμό των περιττών κιλών και την αρχική κατάσταση του/της ασθενούς και πρέπει το διάστημα του κάθε θεραπευτικού σταδίου να προσδιορίζεται εξ αρχής.
kranos
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Στο Κιλιμάντζαρο δεν έχει θάλασσα
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Σε πολιτιστική ύφεση η Ευρώπη
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
