2013-11-12 00:08:04
Ενας άγνωστος κόσμος, που καμία σχέση δεν έχει με τη σημερινή Νέα Παραλία της Θεσσαλονίκης, απλωνόταν στο παραλιακό μέτωπο από τον Λευκό Πύργο και προς ανατολικά μέχρι το Καραμπουρνάκι, στα τέλη της δεκαετίας του ’50. Φυσικοί κολπίσκοι, ψαρόβαρκες, καλαμιές και κόκκινα φανάρια υπήρχαν εδώ, πριν δημιουργηθεί το νέο πρόσωπο της πόλης.
Με αφορμή την ολοκλήρωση των έργων ανάπλασης και την παράδοση σε λίγες μέρες της Νέας Παραλίας στους Θεσσαλονικείς, το seleo.gr θυμάται πώς ήταν η περιοχή πριν σημαδέψει τη φυσιογνωμία της πόλης.
Στα τέλη της δεκαετίας του ΄60, η βόλτα στην παραλία της Θεσσαλονίκης σταματούσε στον Λευκό Πύργο. Από και πέρα, υπήρχαν μόνο φυσικοί αμμώδεις κολπίσκοι, στους οποίους έδεναν ψαρόβαρκες, μικρά ρέματα και καλαμιές. Τα τελευταία σπίτια προς τη θάλασσα, σταματούσαν στο ύψος της σημερινής οδού Βασιλίσσης Όλγας. Το μοναδικό «ζωντανό» κομμάτι του ανατολικού παραθαλάσσιου μετώπου ήταν περίπου στο σημείο που σήμερα βρίσκεται το Νέο Δημαρχείο
. Εκεί τριγύρω, λειτουργούσε το Στρατιωτικό Θέατρο, ένα σχολείο, ένα ωδείο, το ταβερνάκι «Κιβωτός» με τις ρεμπέτικες κομπανίες, αλλά κι ένας πολυτελής οίκος ανοχής. Ήταν ένα σχετικά μεγάλο και ξεκάρφωτο κτίσμα, πολύ μακριά από την περιοχή των υπόλοιπων οίκων ανοχής στα Λαδάδικα, που είχε ωστόσο τα πιο φημισμένα κορίτσια της εποχής.
Η διαμόρφωση της Νέας Παραλίας το 1963. Διακρίνονται στο βάθος, στο ύψος της οδού Μπότσαρη, οι γερανοί και τα έργα επιχωμάτωσης.
Όλα αυτά κατεδαφίστηκαν μέχρι το φθινόπωρο του 1957, οπότε ξεκίνησαν τα έργα επιχωμάτωσης της Νέας Παραλίας και η κατασκευή της Λεωφόρου Μεγάλου Αλεξάνδρου από την τότε κυβέρνηση Καραμανλή (την ίδια περίοδο ξηλώθηκαν οι γραμμές του τραμ στη Θεσσαλονίκη, ανακατασκευάστηκε η Εγνατία, η Βασιλίσσης Όλγας και η Αγγελάκη). «Ο κ. Καραμανλής προήδρευσεν συσκέψεως κλιμακίου της κυβερνήσεως διά τα ζητήματα της Βορείου Ελλάδας. Ανεφέρθη ότι από αύριον αρχίζουν αι εργασίαι κατασκευής του παραλιακού πεζοδρόμου, πλάτους 30 μέτρων (…) Η όλη περιοχή, εκτάσεως 350 στρεμμάτων περίπου, θέλει διαμορφωθή εις πάρκον, συμφώνως προς μελέτην ειδικού κηποτέχνου αρχιτέκτονος» έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής.
Για τα μπάζωμα της Νέας Παραλίας χρησιμοποιήθηκαν τεράστιοι κύβοι σκυροδέματος, πάσσαλοι, πέτρες και χώμα. Κάτω από τα μπλόκια της προκυμαίας πέρασαν γραμμές της ΔΕΗ και του δικτύου ύδρευσης. Μέχρι το 1962 το μεγαλύτερος μέρος της Νέας Παραλίας είχε ολοκληρωθεί, ενώ στο μεταξύ διαμορφώθηκαν νέα οικόπεδα κάτω από την οδό Β. Όλγας. Οι πρώτες οικοδομές χτίστηκαν γύρω από το Λαογραφικό Μουσείο - στις αεροφωτογραφίες της εποχής ξεχωρίζει η Σχολή Τυφλών, που ήταν χτισμένη σε «ακρωτήριο» του παλιού παραθαλάσσιου μετώπου. Το ξενοδοχείο «Μακεδονία Παλλάς» άρχισε να κατασκευάζεται το 1962 σε έκταση που ανήκει στο Ταμείο Ασφάλισης των υπαλλήλων του ΟΤΕ και παραδόθηκε δέκα χρόνια μετά.
Τοποθέτηση πασσάλων και μεγάλων κύβων σκυροδέματος, το 1962.
Η επιχωμάτωση της Νέας Παραλίας διαμόρφωσε καθοριστικά την φυσιογνωμία ολόκληρης της πόλης. Από εκείνη, την πρώτη μορφή που πήρε η παραλία (με τα πάρκα, τα αναψυκτήρια κλπ) λίγα πράγματα άλλαξαν μέχρι σήμερα. Το έργο ανάπλασης, ύψους 32,1 εκατ. ευρώ, που σχεδιάστηκε από το γραφείο του Πρόδρομου Νικηφορίδη και του Μπερνάρ Κουόμο, είναι το "λίφτινγκ" του παραλιακού μετώπου, 50 χρόνια μετά την οριστική διαμόρφωσή του. Το πρώτο μεγάλο τμήμα της παραλίας, από το Μέγαρο Μουσικής έως τον Ναυτικό Όμιλο, παραδόθηκε πριν από δυόμισι χρόνια. Αντί για πλακόστρωτο χρησιμοποιήθηκε χυτό δάπεδο και διαμορφώθηκαν 15 μικρότερα θεματικά πάρκα. Σε λίγες μέρες, την 1η Δεκεμβρίου όπως ανακοινώθηκε, το ενιαίο γραμμικό πάρκο μέχρι τον Λευκό Πύργο, συνολικού μήκους 4 χιλιομέτρων και έκτασης 238 στρεμμάτων, παραδίδεται ολοκληρωμένο στους Θεσσαλονικείς.
Σημ. Χρησιμοποιήθηκαν φωτογραφίες από τα βιβλία
«Ένα λιμάνι, μια πόλη, μια ιστορία», 2011, εκδ. ΟΛΘ
«Θεσσαλονίκη, 2300 χρόνια», 1985, εκδ. Δήμος Θεσσαλονίκης
και το Αρχείο ΤΕΕ/Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας
seleo.gr
Με αφορμή την ολοκλήρωση των έργων ανάπλασης και την παράδοση σε λίγες μέρες της Νέας Παραλίας στους Θεσσαλονικείς, το seleo.gr θυμάται πώς ήταν η περιοχή πριν σημαδέψει τη φυσιογνωμία της πόλης.
Στα τέλη της δεκαετίας του ΄60, η βόλτα στην παραλία της Θεσσαλονίκης σταματούσε στον Λευκό Πύργο. Από και πέρα, υπήρχαν μόνο φυσικοί αμμώδεις κολπίσκοι, στους οποίους έδεναν ψαρόβαρκες, μικρά ρέματα και καλαμιές. Τα τελευταία σπίτια προς τη θάλασσα, σταματούσαν στο ύψος της σημερινής οδού Βασιλίσσης Όλγας. Το μοναδικό «ζωντανό» κομμάτι του ανατολικού παραθαλάσσιου μετώπου ήταν περίπου στο σημείο που σήμερα βρίσκεται το Νέο Δημαρχείο
Η διαμόρφωση της Νέας Παραλίας το 1963. Διακρίνονται στο βάθος, στο ύψος της οδού Μπότσαρη, οι γερανοί και τα έργα επιχωμάτωσης.
Όλα αυτά κατεδαφίστηκαν μέχρι το φθινόπωρο του 1957, οπότε ξεκίνησαν τα έργα επιχωμάτωσης της Νέας Παραλίας και η κατασκευή της Λεωφόρου Μεγάλου Αλεξάνδρου από την τότε κυβέρνηση Καραμανλή (την ίδια περίοδο ξηλώθηκαν οι γραμμές του τραμ στη Θεσσαλονίκη, ανακατασκευάστηκε η Εγνατία, η Βασιλίσσης Όλγας και η Αγγελάκη). «Ο κ. Καραμανλής προήδρευσεν συσκέψεως κλιμακίου της κυβερνήσεως διά τα ζητήματα της Βορείου Ελλάδας. Ανεφέρθη ότι από αύριον αρχίζουν αι εργασίαι κατασκευής του παραλιακού πεζοδρόμου, πλάτους 30 μέτρων (…) Η όλη περιοχή, εκτάσεως 350 στρεμμάτων περίπου, θέλει διαμορφωθή εις πάρκον, συμφώνως προς μελέτην ειδικού κηποτέχνου αρχιτέκτονος» έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής.
Για τα μπάζωμα της Νέας Παραλίας χρησιμοποιήθηκαν τεράστιοι κύβοι σκυροδέματος, πάσσαλοι, πέτρες και χώμα. Κάτω από τα μπλόκια της προκυμαίας πέρασαν γραμμές της ΔΕΗ και του δικτύου ύδρευσης. Μέχρι το 1962 το μεγαλύτερος μέρος της Νέας Παραλίας είχε ολοκληρωθεί, ενώ στο μεταξύ διαμορφώθηκαν νέα οικόπεδα κάτω από την οδό Β. Όλγας. Οι πρώτες οικοδομές χτίστηκαν γύρω από το Λαογραφικό Μουσείο - στις αεροφωτογραφίες της εποχής ξεχωρίζει η Σχολή Τυφλών, που ήταν χτισμένη σε «ακρωτήριο» του παλιού παραθαλάσσιου μετώπου. Το ξενοδοχείο «Μακεδονία Παλλάς» άρχισε να κατασκευάζεται το 1962 σε έκταση που ανήκει στο Ταμείο Ασφάλισης των υπαλλήλων του ΟΤΕ και παραδόθηκε δέκα χρόνια μετά.
Τοποθέτηση πασσάλων και μεγάλων κύβων σκυροδέματος, το 1962.
Η επιχωμάτωση της Νέας Παραλίας διαμόρφωσε καθοριστικά την φυσιογνωμία ολόκληρης της πόλης. Από εκείνη, την πρώτη μορφή που πήρε η παραλία (με τα πάρκα, τα αναψυκτήρια κλπ) λίγα πράγματα άλλαξαν μέχρι σήμερα. Το έργο ανάπλασης, ύψους 32,1 εκατ. ευρώ, που σχεδιάστηκε από το γραφείο του Πρόδρομου Νικηφορίδη και του Μπερνάρ Κουόμο, είναι το "λίφτινγκ" του παραλιακού μετώπου, 50 χρόνια μετά την οριστική διαμόρφωσή του. Το πρώτο μεγάλο τμήμα της παραλίας, από το Μέγαρο Μουσικής έως τον Ναυτικό Όμιλο, παραδόθηκε πριν από δυόμισι χρόνια. Αντί για πλακόστρωτο χρησιμοποιήθηκε χυτό δάπεδο και διαμορφώθηκαν 15 μικρότερα θεματικά πάρκα. Σε λίγες μέρες, την 1η Δεκεμβρίου όπως ανακοινώθηκε, το ενιαίο γραμμικό πάρκο μέχρι τον Λευκό Πύργο, συνολικού μήκους 4 χιλιομέτρων και έκτασης 238 στρεμμάτων, παραδίδεται ολοκληρωμένο στους Θεσσαλονικείς.
Σημ. Χρησιμοποιήθηκαν φωτογραφίες από τα βιβλία
«Ένα λιμάνι, μια πόλη, μια ιστορία», 2011, εκδ. ΟΛΘ
«Θεσσαλονίκη, 2300 χρόνια», 1985, εκδ. Δήμος Θεσσαλονίκης
και το Αρχείο ΤΕΕ/Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας
seleo.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Φλεβική ανεπάρκεια: Τρόποι πρόληψης και θεραπείας
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Παραιτήθηκε συνεργάτης της Μέρκελ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ