2013-11-12 20:30:11
Tον Οκτώβριο φέτος για 8o συνεχόμενο μήνα η ελληνική οικονομία βρίσκεται με αρνητικό τιμάριθμο σε ετήσια βάση. Έφτασε στο σημείο να εμφανίζει -2,0% τιμάριθμο για τον μήνα Οκτώβριο. Με όλες τις σοβαρές επιφυλάξεις που μπορεί να έχει κανείς για τους δείκτες που παρουσιάζει μια «ανεξάρτητη αρχή» στα χέρια ενός Γεωργίου, οφείλουμε να αναρωτηθούμε. Είναι θετική εξέλιξη αυτός ο αρνητικός τιμάριθμος;
Η καθίζηση της εσωτερικής αγοράς
Τον βασικό λόγο της φαινομενικής πτώσης των τιμών μπορεί να τον αντιληφθεί κανείς αν δει την εντυπωσιακή πτώση κατά 9,5% που σημείωσε τον Αύγουστο του 2013 ο δείκτης λιανικών πωλήσεων σε σχέση με τον Αύγουστο του 2012. Η εξέλιξη του ∆είκτη Κύκλου Εργασιών (σε τρέχουσες τιµές) και του ∆είκτη Όγκου (κύκλος εργασιών σε σταθερές τιµές) στο Λιανικό Εµπόριο, µε έτος βάσης 2005=100,0 για το µήνα Αύγουστο 2013, σύµφωνα µε προσωρινά και διορθωµένα, ως προς τον τυπικό µήνα, στοιχεία, έχει ως εξής:
Ο ∆είκτης Κύκλου Εργασιών, χωρίς τα καύσιµα κατά το µήνα Αύγουστο 2013, σε σύγκριση µε το δείκτη του Αυγούστου 2012, σηµείωσε µείωση 9,5%, έναντι µείωσης 8,1%, που σηµειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.
Ο ∆είκτης Κύκλου Εργασιών, µε τα καύσιµα, κατά το µήνα Αύγουστο 2013, σε σύγκριση µε το δείκτη του Αυγούστου 2012, σηµείωσε µείωση 8,9%, έναντι µείωσης 7,3%, που σηµειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.
Ο ∆είκτης Όγκου, χωρίς τα καύσιµα, κατά το µήνα Αύγουστο 2013, σε σύγκριση µε το δείκτη του Αυγούστου 2012, σηµείωσε µείωση 9,1%, έναντι µείωσης 8,8%, που σηµειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.
Ο ∆είκτης Όγκου, µε τα καύσιµα, κατά το µήνα Αύγουστο 2013, σε σύγκριση µε το δείκτη του Αυγούστου 2012, σηµείωσε µείωση 7,8%, έναντι µείωσης 9,3%, που σηµειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.
Με άλλα λόγια η φαινομενική πτώση του τιμάριθμου είναι προϊόν της τρομακτικής καθίζησης που έχει υποστεί η εσωτερική αγορά, η οποία από κάθε άποψη πνέει τα λοίσθια.
Σε σπιράλ αποπληθωρισμού, δηλαδή ελεύθερη πτώση
Το φαινόμενο αυτό είναι πρωτοφανές για την ελληνική οικονομία από το 1959 έως σήμερα. Κι αυτό κανέναν δεν ενδιαφέρει. Κανένας δεν ασχολείται να το εξηγήσει, να το αναλύσει, να δει τέλος πάντων τι σημαίνει για την κατάντια μιας οικονομίας σαν της Ελλάδας.
Έστω κι αν η πτώση αυτή των τιμών σε συνθήκες συνεχιζόμενης ύφεσης αποτελεί τυπικό παράδειγμα «αποπληθωρισμού» (deflation). Ενός αποπληθωρισμού στον οποίο σκόπιμα οδηγήθηκε η ελληνική οικονομία από την τρόικα προκειμένου να πέσει σε μια δίνη αποπληθωρισμού (deflation spiral) με κύριο σκοπό να υποτιμηθεί η αξία όλων των παγίων στοιχείων της (μέσα παραγωγής, υποδομές, ακίνητη περιουσία, φυσικός πλούτος και περιβάλλον).
Η φιλοσοφία που κρύβεται πίσω απ’ όλα αυτά είναι απλή: απαξιώνω σκόπιμα τα πάγια στοιχεία μιας οικονομίας με σκοπό να προσελκύσω το ενδιαφέρον αγοραστών από το εξωτερικό. Η τρόικα, με την αμέριστη βοήθεια των πιο δοσίλογων κυβερνήσεων της ελληνικής ιστορίας, εφάρμοσε μια πολιτική απαξίωσης όχι μόνο της ζωντανής εργασίας, αλλά ολόκληρης της ελληνικής οικονομίας προκειμένου να την μετατρέψει επίσημα σε μια μάντρα σκραπ για κερδοσκόπους από το εξωτερικό.
Τι κατάφεραν όλα αυτά τα χρόνια;
Με το πρώτο μνημόνιο έβαλαν στο στόχαστρο το λαϊκό εισόδημα. Πρώτα και κύρια των εργαζομένων και των συνταξιούχων. Το αποτέλεσμα ήταν από 40,5% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας που παρήγαγε η ελληνική οικονομία ως σύνολο και αντιστοιχούσε στην εξαρτημένη εργασία το 2ο τρίμηνο του 2010 (έναντι του 60,5% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας που αντιστοιχούσε την ίδια περίοδο στα ιδιωτικά κέρδη) να βρίσκεται στο 2ο τρίμηνο του 2013 στο 34,9% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας, ενώ τα ιδιωτικά κέρδη στα 65,6%.
Για να πάρουμε μια ιδέα ο μέσος όρος στις χώρες μέλη της ΕΕ ήταν αντίστοιχα για το 2ο τρίμηνο του 2010 για τα ιδιωτικά κέρδη ως μερίδιο της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας μόλις στο 37,3% για να καταλήξει στο 36,9% στο 2ο τρίμηνο του 2013. Αντίστοιχα ο μέσος όρος των χωρών μελών της ευρωζώνης ήταν για το μερίδιο των ιδιωτικών κερδών στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία στο 38,1% για το 2ο τρίμηνο του 2010, ενώ το 2ο τρίμηνο του 2013 κατέληξε 37,5%.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι καμιά χώρα της ΕΕ και της ευρωζώνης δεν διαθέτει ποσοστά κέρδους στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία μεγαλύτερα από την Ελλάδα. Για παράδειγμα η Ιρλανδία έχει 54,9% το 2ο τρίμηνο του 2013 από 52,2% το 20 τρίμηνο του 2010. Η Πορτογαλία έχει 38.0% μερίδιο κερδών στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία το 2ο τρίμηνο του 2013, όταν το 2ο τρίμηνο του 2010 ήταν 36,1%. Η Ισπανία είχε το 2ο τρίμηνο του 2013 μερίδιο κερδών της τάξης του 42,3%, όταν το 2ο τρίμηνο του 2010 είχε 36,6%.
Ενώ στην Ιταλία έπεσε από 41,0% το 2ο τρίμηνο του 2010 στο 38,7% το 2ο τρίμηνο του 2013. Όπως ακριβώς συνέβη και στην Γαλλία και στη Γερμανία και στην Ολλανδία. Κι αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που η τρόικα μαζί με τα επιτελεία της ευρωζώνης επιβάλλουν πολιτικές συμπίεσης εργατικού κόστους και οριζόντιων περικοπών με σκοπό την ενίσχυση του μεριδίου των ιδιωτικών κερδών στο συνολικό προϊόν που παράγει η οικονομία.
Η Ελλάδα εκτός από το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις της όλα τα προηγούμενα χρόνια την μετέτρεψαν σε μια οικονομία όπου το μερίδιο των ιδιωτικών κερδών ήταν σε πρωτοφανή επίπεδα σε σύγκριση με το μερίδιο της εξαρτημένης εργασίας, οι πολιτικές της τρόικας συρρίκνωσαν ακόμη περισσότερο το εισόδημα της ζωντανής εργασίας. Κι έτσι βύθισαν την οικονομία σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης όπου η συρρίκνωση της καταναλωτικής δαπάνης, λόγω της κατεδάφισης της αγοραστικής δύναμης των λαϊκών στρωμάτων, επέφερε μια τραγική κατεδάφιση και της επενδυτικής δαπάνης. Το επίπεδο των επενδύσεων (ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου) στην ελληνική οικονομία το 2ο τρίμηνο του 2013 έπεσε στο 12,2% επί της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας, όταν το 2ο τρίμηνο του 2010 ήταν στο 18,3%.
Καταντήσαμε λοιπόν να έχουμε τον υψηλότερο δείκτη κερδών στην ευρωζώνη κι όχι μόνο και ταυτόχρονα τον χαμηλότερο επίπεδο επενδύσεων. Μάλιστα η Ελλάδα έχει έναν από τους χαμηλότερους δείχτες επενδύσεων στον κόσμο, ακόμη και σε σχέση με τις χώρες εκείνες που βρίσκονται σε συνθήκες πολέμου ή εμφύλιου σπαραγμού.
Κερδισμένοι μόνο οι κερδοσκόποι
Τότε ποιος κερδίζει σε μια οικονομία που ενώ το μερίδιο των κερδών αυξάνει, συρρικνώνεται η αγοραστική δύναμη και καταβαραθρώνονται οι επενδύσεις; Πάντως όχι οι οργανωμένες επιχειρήσεις. Ανεξαρτήτως μεγέθους. Αυτές αντιμετωπίζουν τρομακτικό πρόβλημα επιβίωσης και γι’ αυτό προχωρούν σε λουκέτο, μπαίνουν σε εκκαθάριση, ή σηκώνονται και φεύγουν. Σε συνθήκες αποπληθωρισμού δεν μπορεί να επιβιώσει καμιά επιχείρηση που βασίζεται στην εσωτερική αγορά, όσο μεγάλη κι να είναι.
Τι μένει λοιπόν; Η απόλυτη κερδοσκοπία. Πώς; Με τις ιδιωτικοποιήσεις και το γενικό ξεπούλημα. Με το ξέπλυμα χρήματος διαμέσου του εγχώριου τραπεζικού συστήματος. Είναι τυχαίο που το Χρηματιστήριο Αθηνών παρουσιάζει μια τρελή κούρσα ανόδου τιμών; Από τις 5 Ιουνίου 2012 έως τις 31 Οκτωβρίου 2013 ο γενικός δείκτης του Χρηματιστηρίου ανέβηκε κατά 146% σε ύψος που ξεπέρασε τα 94 μεγαλύτερα χρηματιστήρια παγκόσμια την ίδια περίοδο. Το χρηματιστήριο Αθηνών κινείται σε συναλλαγές που υπερβαίνουν κατά 32 φορές τα εκτιμώμενα κέρδη των εταιρειών του, σε σύγκριση με τον πενταετή μέσο όρο 11 φορές και 14,9 φορές τα προβλεπόμενα κέρδη για το δείκτη Stoxx Europe 600 Index, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg. Μιλάμε για φούσκα πρώτου μεγέθους.
Μιλάμε για μια πρωτοφανή κερδοσκοπική φούσκα με μετοχές τραπεζών και επιχειρήσεων, η οποία ξεκίνησε ουσιαστικά όταν η MSCΙ υποβίβασε την Ελλάδα σε αναπτυσσόμενη αγορά κι έτσι έγινε ποιο εύκολη η προσέλκυση επενδυτών πολύ υψηλού ρίσκου. Ποιος ηγείται αυτής της κερδοσκοπικής κούρσας; Η Paulson & Co και η JP Morgan Chase & Co ήταν από τις πρώτες που βούτηξαν να επωφεληθούν από τις χαμηλές τιμές των μετοχών. Από κοντά και τα επενδυτικά κεφάλαια υψηλού ρίσκου Renaissance Capital Holdings Ltd. και Templeton Emerging Markets Group.
Ο διαχειριστής κεφαλαίων της JPMorgan, Φρανσέσκο Κόντε, πρωταγωνιστεί στην κούρσα του χρηματιστηρίου Αθηνών αγοράζοντας μετοχές της Jumbo και της Follie Folie. «Οι προοπτικές για την χώρα έχουν αλλάξει εντελώς,» λέει ο Κόντε, που διαχειρίζεται περίπου $ 2,8 δισεκατομμύρια στο Λονδίνο, από το τηλέφωνο στις 24 Οκτωβρίου. «Είμαι πολύ θετικός για την Ελλάδα διότι θεωρώ ότι υπάρχουν πολύ, μα πολύ καλές ευκαιρίες, πολύ καλές επιχειρήσεις και πολύ φθηνές αποτιμήσεις. Η Ελλάδα μόλις εξέρχεται από την κρίση. Επειδή έχουν κόψει τις βάσεις κόστους τους τόσο χαμηλά, η αύξηση της κερδοφορίας θα είναι τεράστια αν έχουμε θετικό ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ.»
Καταλάβατε τώρα γιατί οι επιμένουν τα επιτελεία των δανειστών και της τρόικας σε θετικό πρόσημο ανάπτυξης για το 2014; Θέλουν πάση θυσία να ενισχύσουν αυτή την κερδοσκοπική κούρσα. Πρόκειται βέβαια για κλασσική τακτική δημιουργίας τεχνητών προσδοκιών. Με την τακτική αυτή όχι μόνο αλλάζουν χέρια τα πακέτα μετοχών του εισηγμένων εταιρειών, αλλά μετατρέπονται σε έρμαια της κερδοσκοπικής μανίας των συγκεκριμένων επενδυτικών κεφαλαίων. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι αφενός η φτήνια των μετοχών σε σχέση τα πάγια περιουσιακά στοιχεία των εταιρειών που αγοράζουν κι επομένως το δυνητικό κέρδος από ένα γενικό ξεπούλημα, όπως και η δημιουργία προσδοκιών που θα ανατιμήσει τις μετοχές για να κερδίσουν από την υπεραξία.
Κοράκια των αγορών
Όπως και να έχει είναι μια φούσκα που θα οδηγήσει τις τελευταίες εταιρείες σε χέρια κερδοσκόπων που ειδικεύονται στην επιχειρηματική της λεηλασίας και της αρπαχτής χωρίς προοπτική. Μόλις καταρρεύσει η αγορά των μετοχών, οι εταιρείες αυτές θα απομείνουν ερείπια και θα πουληθούν για σκραπ σε μια οικονομία που χειμάζει χωρίς επενδύσεις.
Τα κοράκια όμως δεν έχουν επικεντρώσει το ενδιαφέρον τους μόνο στις υποτιμημένες επιχειρήσεις. Η Paulson & Co ήδη αγόρασε δικαιώματα μετοχών της Alpha Bank, δηλαδή warrants για 7,41 πρόσθετες μετοχές για κάθε κοινή μετοχή της τράπεζας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Paulson & Co ήταν από μια από τους πρωταγωνιστές στην φούσκα των ακινήτων υψηλού ρίσκου στις ΗΠΑ και ειδικεύεται σε κερδοσκοπία με ακίνητα.
Επίσης η Third Point ανακοίνωσε από τον περασμένο Απρίλιο ότι θα δημιουργήσει ένα εξειδικευμένο Hedge Fund ειδικά για την Ελλάδα, ενώ η Fairfax Financial Holdings Ltd, ένας όμιλος ετερογενών δραστηριοτήτων με επενδύσεις από ζωοτροφές στον Καναδά έως ιρλανδικές τράπεζες, αγόρασε μετοχές σε δύο ελληνικές εταιρείες το τρέχον έτος. Θα πληρώσει περίπου € 164 εκατομμύρια ($ 226 εκατομμύρια) για να αυξήσει το μερίδιό της στην Eurobank Properties Real Estate Investment Co (EUPRO) έως 42% από το 19%. Επίσης, αύξησε τη συμμετοχή του στην Μυτιληναίος Α.Ε. (ΜΥΤΙΛ) στο 5,2%.
Οι τοποθετήσεις αυτές προϊδεάζουν για το μακελειό που έχει να γίνει στα ακίνητα στην Ελλάδα σε βάρος φυσικά της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας των ελλήνων πολιτών, αλλά και σε υποδομές στρατηγικής σημασίας όπως της ενέργειας.
Οι «χρήσιμοι ηλίθιοι» της υπόθεσης
Φυσικά, εμείς δεν έχουμε κανένα λόγο να προβληματιζόμαστε για όλα αυτά. Ειδικά μετά την επίσημη διαβεβαίωση του φερόμενου ως πρωθυπουργού ότι η Ελλάδα μέσα σ’ ένα χρόνο θα είναι η πρώτη και ίσως η μοναδική χώρα στο ηλιακό μας σύστημα που θα διαθέτει δωρεάν ασύρματο ιντερνέτ (wi fi) σ’ όλη της την επικράτεια. Το μόνο που πρέπει να μας νοιάζει είναι αν θα φορολογηθούν τελικά τα μαντριά ή όχι, αν θα εξαιρεθεί κάποιος από εμάς από τον οδοστρωτήρα και τελικά αν θα πιάσουμε πρωτογενές πλεόνασμα ή όχι. Θαυμάσια. Και σαν να μην μας έφταναν όλοι αυτοί οι επιχειρηματίες της διαστρέβλωσης και της αποβλάκωσης που εμφανίζονται να κάνουν ενημερωτικές εκπομπές και δημοσιογραφία, έχουμε και τους «ειδικούς». Βγαίνουν και λένε απίστευτες ανοησίες.
Άλλοι συμφωνούν κάπως και άλλοι διαφωνούν με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ και της τρόικας, αλλά κανένας τους δεν προχωρά ούτε ένα βήμα πέρα από μια αδιέξοδη συζήτηση εντός των προκαθορισμένων άνωθεν και έξωθεν πλαισίων. Οι «ειδικοί» είναι αληθινά προφέσορες της κοινοτυπίας και της ανοησίας επί του πραγματικού.
Κανείς τους π.χ. δεν αναρωτιέται πώς είναι δυνατόν να υπάρξει σοβαρή εκτίμηση για την μακροοικονομική πορεία της χώρας όταν αυτή έχει εισέλθει σε κατάσταση «αποπληθωρισμού»; Πώς είναι δυνατόν να μιλάνε για δείκτες σε σταθερές τιμές όταν υπάρχει «αποπληθωρισμός»; Μα καλά τι σπουδάσανε όλοι αυτοί; Ή η σκοπιμότητα την οποία υπηρετούν τυφλά είναι τέτοια που δεν τους νοιάζει;
Δυστυχώς για μια ακόμη φορά η ελληνική κοινωνία δεν βρίσκεται αιχμάλωτη της πιο αδίστακτης πολιτικής σκοπιμότητας, αλλά έχει μετατραπεί και σε θύμα της χειρότερης κατάστασης που βρέθηκαν ποτέ οι επιστήμες της, ειδικά οι οικονομικές. Οι οικονομικές σπουδές εδώ και δυο τουλάχιστον δεκαετίες υπέστησαν μια τέτοια μετάλλαξη που έχασαν κάθε έννοια ή αναφορά επιστημονικότητας. Παράγουν ως επί το πλείστον «χρήσιμους ηλίθιους» για μια οικονομία όπου η μόνη αναγνωρίσιμη πραγματικότητα είναι η τυφλή κίνηση του χρήματος και το αδυσώπητο κυνήγι του εύκολου κέρδους.
Δημοσιεύτηκε στο Χωνί, 10/11/2013
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΖΑΚΗΣ logioshermes
Η καθίζηση της εσωτερικής αγοράς
Τον βασικό λόγο της φαινομενικής πτώσης των τιμών μπορεί να τον αντιληφθεί κανείς αν δει την εντυπωσιακή πτώση κατά 9,5% που σημείωσε τον Αύγουστο του 2013 ο δείκτης λιανικών πωλήσεων σε σχέση με τον Αύγουστο του 2012. Η εξέλιξη του ∆είκτη Κύκλου Εργασιών (σε τρέχουσες τιµές) και του ∆είκτη Όγκου (κύκλος εργασιών σε σταθερές τιµές) στο Λιανικό Εµπόριο, µε έτος βάσης 2005=100,0 για το µήνα Αύγουστο 2013, σύµφωνα µε προσωρινά και διορθωµένα, ως προς τον τυπικό µήνα, στοιχεία, έχει ως εξής:
Ο ∆είκτης Κύκλου Εργασιών, χωρίς τα καύσιµα κατά το µήνα Αύγουστο 2013, σε σύγκριση µε το δείκτη του Αυγούστου 2012, σηµείωσε µείωση 9,5%, έναντι µείωσης 8,1%, που σηµειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.
Ο ∆είκτης Κύκλου Εργασιών, µε τα καύσιµα, κατά το µήνα Αύγουστο 2013, σε σύγκριση µε το δείκτη του Αυγούστου 2012, σηµείωσε µείωση 8,9%, έναντι µείωσης 7,3%, που σηµειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.
Ο ∆είκτης Όγκου, χωρίς τα καύσιµα, κατά το µήνα Αύγουστο 2013, σε σύγκριση µε το δείκτη του Αυγούστου 2012, σηµείωσε µείωση 9,1%, έναντι µείωσης 8,8%, που σηµειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.
Ο ∆είκτης Όγκου, µε τα καύσιµα, κατά το µήνα Αύγουστο 2013, σε σύγκριση µε το δείκτη του Αυγούστου 2012, σηµείωσε µείωση 7,8%, έναντι µείωσης 9,3%, που σηµειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.
Με άλλα λόγια η φαινομενική πτώση του τιμάριθμου είναι προϊόν της τρομακτικής καθίζησης που έχει υποστεί η εσωτερική αγορά, η οποία από κάθε άποψη πνέει τα λοίσθια.
Σε σπιράλ αποπληθωρισμού, δηλαδή ελεύθερη πτώση
Το φαινόμενο αυτό είναι πρωτοφανές για την ελληνική οικονομία από το 1959 έως σήμερα. Κι αυτό κανέναν δεν ενδιαφέρει. Κανένας δεν ασχολείται να το εξηγήσει, να το αναλύσει, να δει τέλος πάντων τι σημαίνει για την κατάντια μιας οικονομίας σαν της Ελλάδας.
Έστω κι αν η πτώση αυτή των τιμών σε συνθήκες συνεχιζόμενης ύφεσης αποτελεί τυπικό παράδειγμα «αποπληθωρισμού» (deflation). Ενός αποπληθωρισμού στον οποίο σκόπιμα οδηγήθηκε η ελληνική οικονομία από την τρόικα προκειμένου να πέσει σε μια δίνη αποπληθωρισμού (deflation spiral) με κύριο σκοπό να υποτιμηθεί η αξία όλων των παγίων στοιχείων της (μέσα παραγωγής, υποδομές, ακίνητη περιουσία, φυσικός πλούτος και περιβάλλον).
Η φιλοσοφία που κρύβεται πίσω απ’ όλα αυτά είναι απλή: απαξιώνω σκόπιμα τα πάγια στοιχεία μιας οικονομίας με σκοπό να προσελκύσω το ενδιαφέρον αγοραστών από το εξωτερικό. Η τρόικα, με την αμέριστη βοήθεια των πιο δοσίλογων κυβερνήσεων της ελληνικής ιστορίας, εφάρμοσε μια πολιτική απαξίωσης όχι μόνο της ζωντανής εργασίας, αλλά ολόκληρης της ελληνικής οικονομίας προκειμένου να την μετατρέψει επίσημα σε μια μάντρα σκραπ για κερδοσκόπους από το εξωτερικό.
Τι κατάφεραν όλα αυτά τα χρόνια;
Με το πρώτο μνημόνιο έβαλαν στο στόχαστρο το λαϊκό εισόδημα. Πρώτα και κύρια των εργαζομένων και των συνταξιούχων. Το αποτέλεσμα ήταν από 40,5% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας που παρήγαγε η ελληνική οικονομία ως σύνολο και αντιστοιχούσε στην εξαρτημένη εργασία το 2ο τρίμηνο του 2010 (έναντι του 60,5% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας που αντιστοιχούσε την ίδια περίοδο στα ιδιωτικά κέρδη) να βρίσκεται στο 2ο τρίμηνο του 2013 στο 34,9% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας, ενώ τα ιδιωτικά κέρδη στα 65,6%.
Για να πάρουμε μια ιδέα ο μέσος όρος στις χώρες μέλη της ΕΕ ήταν αντίστοιχα για το 2ο τρίμηνο του 2010 για τα ιδιωτικά κέρδη ως μερίδιο της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας μόλις στο 37,3% για να καταλήξει στο 36,9% στο 2ο τρίμηνο του 2013. Αντίστοιχα ο μέσος όρος των χωρών μελών της ευρωζώνης ήταν για το μερίδιο των ιδιωτικών κερδών στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία στο 38,1% για το 2ο τρίμηνο του 2010, ενώ το 2ο τρίμηνο του 2013 κατέληξε 37,5%.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι καμιά χώρα της ΕΕ και της ευρωζώνης δεν διαθέτει ποσοστά κέρδους στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία μεγαλύτερα από την Ελλάδα. Για παράδειγμα η Ιρλανδία έχει 54,9% το 2ο τρίμηνο του 2013 από 52,2% το 20 τρίμηνο του 2010. Η Πορτογαλία έχει 38.0% μερίδιο κερδών στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία το 2ο τρίμηνο του 2013, όταν το 2ο τρίμηνο του 2010 ήταν 36,1%. Η Ισπανία είχε το 2ο τρίμηνο του 2013 μερίδιο κερδών της τάξης του 42,3%, όταν το 2ο τρίμηνο του 2010 είχε 36,6%.
Ενώ στην Ιταλία έπεσε από 41,0% το 2ο τρίμηνο του 2010 στο 38,7% το 2ο τρίμηνο του 2013. Όπως ακριβώς συνέβη και στην Γαλλία και στη Γερμανία και στην Ολλανδία. Κι αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που η τρόικα μαζί με τα επιτελεία της ευρωζώνης επιβάλλουν πολιτικές συμπίεσης εργατικού κόστους και οριζόντιων περικοπών με σκοπό την ενίσχυση του μεριδίου των ιδιωτικών κερδών στο συνολικό προϊόν που παράγει η οικονομία.
Η Ελλάδα εκτός από το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις της όλα τα προηγούμενα χρόνια την μετέτρεψαν σε μια οικονομία όπου το μερίδιο των ιδιωτικών κερδών ήταν σε πρωτοφανή επίπεδα σε σύγκριση με το μερίδιο της εξαρτημένης εργασίας, οι πολιτικές της τρόικας συρρίκνωσαν ακόμη περισσότερο το εισόδημα της ζωντανής εργασίας. Κι έτσι βύθισαν την οικονομία σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης όπου η συρρίκνωση της καταναλωτικής δαπάνης, λόγω της κατεδάφισης της αγοραστικής δύναμης των λαϊκών στρωμάτων, επέφερε μια τραγική κατεδάφιση και της επενδυτικής δαπάνης. Το επίπεδο των επενδύσεων (ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου) στην ελληνική οικονομία το 2ο τρίμηνο του 2013 έπεσε στο 12,2% επί της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας, όταν το 2ο τρίμηνο του 2010 ήταν στο 18,3%.
Καταντήσαμε λοιπόν να έχουμε τον υψηλότερο δείκτη κερδών στην ευρωζώνη κι όχι μόνο και ταυτόχρονα τον χαμηλότερο επίπεδο επενδύσεων. Μάλιστα η Ελλάδα έχει έναν από τους χαμηλότερους δείχτες επενδύσεων στον κόσμο, ακόμη και σε σχέση με τις χώρες εκείνες που βρίσκονται σε συνθήκες πολέμου ή εμφύλιου σπαραγμού.
Κερδισμένοι μόνο οι κερδοσκόποι
Τότε ποιος κερδίζει σε μια οικονομία που ενώ το μερίδιο των κερδών αυξάνει, συρρικνώνεται η αγοραστική δύναμη και καταβαραθρώνονται οι επενδύσεις; Πάντως όχι οι οργανωμένες επιχειρήσεις. Ανεξαρτήτως μεγέθους. Αυτές αντιμετωπίζουν τρομακτικό πρόβλημα επιβίωσης και γι’ αυτό προχωρούν σε λουκέτο, μπαίνουν σε εκκαθάριση, ή σηκώνονται και φεύγουν. Σε συνθήκες αποπληθωρισμού δεν μπορεί να επιβιώσει καμιά επιχείρηση που βασίζεται στην εσωτερική αγορά, όσο μεγάλη κι να είναι.
Τι μένει λοιπόν; Η απόλυτη κερδοσκοπία. Πώς; Με τις ιδιωτικοποιήσεις και το γενικό ξεπούλημα. Με το ξέπλυμα χρήματος διαμέσου του εγχώριου τραπεζικού συστήματος. Είναι τυχαίο που το Χρηματιστήριο Αθηνών παρουσιάζει μια τρελή κούρσα ανόδου τιμών; Από τις 5 Ιουνίου 2012 έως τις 31 Οκτωβρίου 2013 ο γενικός δείκτης του Χρηματιστηρίου ανέβηκε κατά 146% σε ύψος που ξεπέρασε τα 94 μεγαλύτερα χρηματιστήρια παγκόσμια την ίδια περίοδο. Το χρηματιστήριο Αθηνών κινείται σε συναλλαγές που υπερβαίνουν κατά 32 φορές τα εκτιμώμενα κέρδη των εταιρειών του, σε σύγκριση με τον πενταετή μέσο όρο 11 φορές και 14,9 φορές τα προβλεπόμενα κέρδη για το δείκτη Stoxx Europe 600 Index, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg. Μιλάμε για φούσκα πρώτου μεγέθους.
Μιλάμε για μια πρωτοφανή κερδοσκοπική φούσκα με μετοχές τραπεζών και επιχειρήσεων, η οποία ξεκίνησε ουσιαστικά όταν η MSCΙ υποβίβασε την Ελλάδα σε αναπτυσσόμενη αγορά κι έτσι έγινε ποιο εύκολη η προσέλκυση επενδυτών πολύ υψηλού ρίσκου. Ποιος ηγείται αυτής της κερδοσκοπικής κούρσας; Η Paulson & Co και η JP Morgan Chase & Co ήταν από τις πρώτες που βούτηξαν να επωφεληθούν από τις χαμηλές τιμές των μετοχών. Από κοντά και τα επενδυτικά κεφάλαια υψηλού ρίσκου Renaissance Capital Holdings Ltd. και Templeton Emerging Markets Group.
Ο διαχειριστής κεφαλαίων της JPMorgan, Φρανσέσκο Κόντε, πρωταγωνιστεί στην κούρσα του χρηματιστηρίου Αθηνών αγοράζοντας μετοχές της Jumbo και της Follie Folie. «Οι προοπτικές για την χώρα έχουν αλλάξει εντελώς,» λέει ο Κόντε, που διαχειρίζεται περίπου $ 2,8 δισεκατομμύρια στο Λονδίνο, από το τηλέφωνο στις 24 Οκτωβρίου. «Είμαι πολύ θετικός για την Ελλάδα διότι θεωρώ ότι υπάρχουν πολύ, μα πολύ καλές ευκαιρίες, πολύ καλές επιχειρήσεις και πολύ φθηνές αποτιμήσεις. Η Ελλάδα μόλις εξέρχεται από την κρίση. Επειδή έχουν κόψει τις βάσεις κόστους τους τόσο χαμηλά, η αύξηση της κερδοφορίας θα είναι τεράστια αν έχουμε θετικό ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ.»
Καταλάβατε τώρα γιατί οι επιμένουν τα επιτελεία των δανειστών και της τρόικας σε θετικό πρόσημο ανάπτυξης για το 2014; Θέλουν πάση θυσία να ενισχύσουν αυτή την κερδοσκοπική κούρσα. Πρόκειται βέβαια για κλασσική τακτική δημιουργίας τεχνητών προσδοκιών. Με την τακτική αυτή όχι μόνο αλλάζουν χέρια τα πακέτα μετοχών του εισηγμένων εταιρειών, αλλά μετατρέπονται σε έρμαια της κερδοσκοπικής μανίας των συγκεκριμένων επενδυτικών κεφαλαίων. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι αφενός η φτήνια των μετοχών σε σχέση τα πάγια περιουσιακά στοιχεία των εταιρειών που αγοράζουν κι επομένως το δυνητικό κέρδος από ένα γενικό ξεπούλημα, όπως και η δημιουργία προσδοκιών που θα ανατιμήσει τις μετοχές για να κερδίσουν από την υπεραξία.
Κοράκια των αγορών
Όπως και να έχει είναι μια φούσκα που θα οδηγήσει τις τελευταίες εταιρείες σε χέρια κερδοσκόπων που ειδικεύονται στην επιχειρηματική της λεηλασίας και της αρπαχτής χωρίς προοπτική. Μόλις καταρρεύσει η αγορά των μετοχών, οι εταιρείες αυτές θα απομείνουν ερείπια και θα πουληθούν για σκραπ σε μια οικονομία που χειμάζει χωρίς επενδύσεις.
Τα κοράκια όμως δεν έχουν επικεντρώσει το ενδιαφέρον τους μόνο στις υποτιμημένες επιχειρήσεις. Η Paulson & Co ήδη αγόρασε δικαιώματα μετοχών της Alpha Bank, δηλαδή warrants για 7,41 πρόσθετες μετοχές για κάθε κοινή μετοχή της τράπεζας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Paulson & Co ήταν από μια από τους πρωταγωνιστές στην φούσκα των ακινήτων υψηλού ρίσκου στις ΗΠΑ και ειδικεύεται σε κερδοσκοπία με ακίνητα.
Επίσης η Third Point ανακοίνωσε από τον περασμένο Απρίλιο ότι θα δημιουργήσει ένα εξειδικευμένο Hedge Fund ειδικά για την Ελλάδα, ενώ η Fairfax Financial Holdings Ltd, ένας όμιλος ετερογενών δραστηριοτήτων με επενδύσεις από ζωοτροφές στον Καναδά έως ιρλανδικές τράπεζες, αγόρασε μετοχές σε δύο ελληνικές εταιρείες το τρέχον έτος. Θα πληρώσει περίπου € 164 εκατομμύρια ($ 226 εκατομμύρια) για να αυξήσει το μερίδιό της στην Eurobank Properties Real Estate Investment Co (EUPRO) έως 42% από το 19%. Επίσης, αύξησε τη συμμετοχή του στην Μυτιληναίος Α.Ε. (ΜΥΤΙΛ) στο 5,2%.
Οι τοποθετήσεις αυτές προϊδεάζουν για το μακελειό που έχει να γίνει στα ακίνητα στην Ελλάδα σε βάρος φυσικά της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας των ελλήνων πολιτών, αλλά και σε υποδομές στρατηγικής σημασίας όπως της ενέργειας.
Οι «χρήσιμοι ηλίθιοι» της υπόθεσης
Φυσικά, εμείς δεν έχουμε κανένα λόγο να προβληματιζόμαστε για όλα αυτά. Ειδικά μετά την επίσημη διαβεβαίωση του φερόμενου ως πρωθυπουργού ότι η Ελλάδα μέσα σ’ ένα χρόνο θα είναι η πρώτη και ίσως η μοναδική χώρα στο ηλιακό μας σύστημα που θα διαθέτει δωρεάν ασύρματο ιντερνέτ (wi fi) σ’ όλη της την επικράτεια. Το μόνο που πρέπει να μας νοιάζει είναι αν θα φορολογηθούν τελικά τα μαντριά ή όχι, αν θα εξαιρεθεί κάποιος από εμάς από τον οδοστρωτήρα και τελικά αν θα πιάσουμε πρωτογενές πλεόνασμα ή όχι. Θαυμάσια. Και σαν να μην μας έφταναν όλοι αυτοί οι επιχειρηματίες της διαστρέβλωσης και της αποβλάκωσης που εμφανίζονται να κάνουν ενημερωτικές εκπομπές και δημοσιογραφία, έχουμε και τους «ειδικούς». Βγαίνουν και λένε απίστευτες ανοησίες.
Άλλοι συμφωνούν κάπως και άλλοι διαφωνούν με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ και της τρόικας, αλλά κανένας τους δεν προχωρά ούτε ένα βήμα πέρα από μια αδιέξοδη συζήτηση εντός των προκαθορισμένων άνωθεν και έξωθεν πλαισίων. Οι «ειδικοί» είναι αληθινά προφέσορες της κοινοτυπίας και της ανοησίας επί του πραγματικού.
Κανείς τους π.χ. δεν αναρωτιέται πώς είναι δυνατόν να υπάρξει σοβαρή εκτίμηση για την μακροοικονομική πορεία της χώρας όταν αυτή έχει εισέλθει σε κατάσταση «αποπληθωρισμού»; Πώς είναι δυνατόν να μιλάνε για δείκτες σε σταθερές τιμές όταν υπάρχει «αποπληθωρισμός»; Μα καλά τι σπουδάσανε όλοι αυτοί; Ή η σκοπιμότητα την οποία υπηρετούν τυφλά είναι τέτοια που δεν τους νοιάζει;
Δυστυχώς για μια ακόμη φορά η ελληνική κοινωνία δεν βρίσκεται αιχμάλωτη της πιο αδίστακτης πολιτικής σκοπιμότητας, αλλά έχει μετατραπεί και σε θύμα της χειρότερης κατάστασης που βρέθηκαν ποτέ οι επιστήμες της, ειδικά οι οικονομικές. Οι οικονομικές σπουδές εδώ και δυο τουλάχιστον δεκαετίες υπέστησαν μια τέτοια μετάλλαξη που έχασαν κάθε έννοια ή αναφορά επιστημονικότητας. Παράγουν ως επί το πλείστον «χρήσιμους ηλίθιους» για μια οικονομία όπου η μόνη αναγνωρίσιμη πραγματικότητα είναι η τυφλή κίνηση του χρήματος και το αδυσώπητο κυνήγι του εύκολου κέρδους.
Δημοσιεύτηκε στο Χωνί, 10/11/2013
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΖΑΚΗΣ logioshermes
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Σύλληψη για κατοχή κάνναβης και παράνομη κατοχή όπλων στην Κοζάνη
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΛΑΙΚΟ ΛΑΧΕΙΟ 12-11-2013: Αποτελέσματα 46ης κλήρωσης
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
