2013-11-13 20:58:05
Ομιλία του δημάρχου Νεάπολης-Συκεών, προέδρου της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, Σίμου Δανιηλίδη, στο πλαίσιο ημερίδας των υπουργείων Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με θέμα: «Διαφάνεια στην Τοπική Αυτοδιοίκηση».
«Διαφάνεια παντού - για τους πάντες -
για τα πάντα»
Διαφάνεια.
Ποια είναι η έννοιά της όταν αναφερόμαστε στη δημόσια διοίκηση;
Τι και ποιους αφορά;
Πώς κατοχυρώνεται και πώς πρακτικά προωθείται;
Μπορεί η διαφάνεια να ανακόψει φαινόμενα διαφθοράς και ανομίας;
Η διαφάνεια στη διοίκηση, στην άσκηση εξουσίας και τη δημόσια ζωή, είναι μία αυτονόητη αρχή.
Πρέπει να είναι μια απαραβίαστη αρχή.
Είναι μία απόλυτα καθαρή έννοια, η οποία τελικά αποτυπώνει το επίπεδο λειτουργίας της δημοκρατίας μας και καθορίζει τη σχέση μεταξύ πολίτη και εξουσίας.
Είναι όμως έτσι;
Γιατί στη χώρα μας φτάσαμε στο σημείο να συζητάμε για τα αυτονόητα;
Σήμερα η διαφθορά και η αδιαφάνεια καταγράφονται και ιεραρχούνται μεταξύ των πρώτων ζητημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα και απασχολούν τους πολίτες.
Πόσο συνέβαλαν σε αυτό το πολιτικό μας σύστημα και οι θεσμοί εξουσίας;
Υπάρχει επαρκές θεσμικό πλαίσιο για την εφαρμογή κανόνων και διαδικασιών διαφάνειας;
Ας περιοριστούμε, όμως, στην Αυτοδιοίκηση.
Στην Αυτοδιοίκηση, την οποία κάποιοι «αδαείς», κρίνοντας αποσπασματικά, τη χαρακτηρίζουν «θύλακα διαπλοκής και ανομίας».
Στην Αυτοδιοίκηση που δοκιμάστηκε και στιγματίστηκε από τρανταχτές, αλλά ελάχιστες αριθμητικά, περιπτώσεις υπεξαίρεσης δημόσιου χρήματος και κακοδιαχείρισης.
Στην Αυτοδιοίκηση των συντριπτικά πολλών δήμων που αγωνίζονται μέσα σε ένα ασφυκτικά δύσκολο περιβάλλον να ανταποκριθούν στην άσκηση των αρμοδιοτήτων τους και τις αυξημένες απαιτήσεις της κοινωνίας.
Εγώ θα μιλήσω για αυτή την Αυτοδιοίκηση, της υπευθυνότητας, της νομιμότητας και της αξιοπιστίας.
Θα αναφερθώ σε συγκεκριμένους τομείς όπου η εφαρμογή κανόνων διαφάνειας είναι επιβεβλημένη.
Ταυτόχρονα, θα καταθέσω προτάσεις που μπορούν να συμβάλλουν στην εμπέδωση του τρίπτυχου «Διαφάνεια παντού - για τους πάντες - για τα πάντα».
Διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση των δήμων
Η εδραίωση κανόνων διαφάνειας και χρηστής οικονομικής διαχείρισης διασφαλίζεται από την τήρηση της υφιστάμενης νομοθεσίας.
* Διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.
* Ορκωτοί ελεγκτές και ισολογισμοί.
* Υποβολή μηνιαίων ταμιακών καταστάσεων.
* Προληπτικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
* Ελεγκτής νομιμότητας.
* Διαύγεια.
* Προσυμβατικός έλεγχος.
* Κλήρωση επιτροπών διενέργειας διαγωνισμών.
* Κεντρικό ηλεκτρονικό μητρώο δημοσίων συμβάσεων.
Είναι ενδεικτικά κάποιες βασικές διαδικασίες ελέγχου της οικονομικής λειτουργίας ενός δήμου.
Σήμερα όλοι μπορούν να γνωρίζουν, για παράδειγμα, τι προμηθεύεται ένας δήμος, πως το προμηθεύεται, από ποιόν και πόσο.
Υφίσταται, δηλαδή, ένα επαρκές πλαίσιο κανόνων, η τήρηση των οποίων, ταυτόχρονα με τις διαδικασίες ελέγχου, διασφαλίζει τη διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση.
Αυτό το πλαίσιο μπορεί να βελτιωθεί με επιπλέον ρυθμίσεις που ενισχύουν το δημόσιο έλεγχο, όπως:
* Η δημιουργία ενός θεσμού, του εντεταλμένου δημοτικού συμβούλου για τον έλεγχο των δαπανών και της οικονομικής διαχείρισης, ο οποίος θα ορίζεται υποχρεωτικά από την αντιπολίτευση.
* Η υποχρεωτική συμμετοχή της αντιπολίτευσης, όπου η νομοθεσία προβλέπει τη λειτουργία επιτροπών με συμμετοχή δημοτικών συμβούλων (π.χ. Επιτροπές Διενέργειας Δημοπρασιών, Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, κ.ά.).
Τοπική δημοκρατία, συμμετοχή, κοινωνικός έλεγχος και λογοδοσία
Η Αυτοδιοίκηση είναι θεσμός που διαμορφώνει ενεργούς πολίτες και δημιουργεί προϋποθέσεις ουσιαστικής πολιτικής συμμετοχής.
Η δημόσια λογοδοσία και ο κοινωνικός έλεγχος γίνονται ουσιαστικά στοιχεία της τοπικής δημοκρατίας μόνο όταν η τοπική αρχή τα υιοθετεί και τα εφαρμόζει ως συστατικό στοιχείο της λειτουργίας της.
Η κάθε δημοτική αρχή οφείλει να θεσμοθετεί διαδικασίες και μέτρα για τον έλεγχο της τοπικής εξουσίας και τη συνδιαμόρφωση με τους πολίτες των βασικών προτεραιοτήτων της δημοτικής πολιτικής και των τρόπων αντιμετώπισης των τοπικών προβλημάτων.
Στην κατεύθυνση αυτή είναι χρήσιμη:
* Η αναδιαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης (σύνθεση, αρμοδιότητες) και η ουσιαστικοποίηση της λειτουργίας της.
* Η θεσμοθέτηση των τοπικών λαϊκών συνελεύσεων.
* Η δημιουργία θεσμών λαϊκής συμμετοχής (επιτροπές κ.λπ.) στο πλαίσιο του Δημοτικού Συμβουλίου.
* Η καθιέρωση Απολογισμού Πεπραγμένων της δημοτικής αρχής και σε επίπεδο Συμβουλίου Δημοτικής Κοινότητας.
* Η δημιουργία θεσμικού πλαισίου για τη διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων.
* Η αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
Διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση των δημοτικών παρατάξεων
Ο νόμος 3852/2010 με το άρθρο 66, κατοχυρώνει τη λειτουργία των δημοτικών παρατάξεων.
Στο νόμο 3870/2010 ορίζονται όλα τα θέματα που σχετίζονται με τις εκλογικές δαπάνες των δημοτικών συνδυασμών και των υποψηφίων, καθώς και τον έλεγχο αυτών, κατά τις δημοτικές εκλογές.
Σήμερα, περίπου επτά μήνες πριν τις δημοτικές εκλογές του Μαΐου του 2014, η πολιτεία οφείλει να εκσυγχρονίσει το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο με στόχο τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος απόλυτης διαφάνειας, όχι μόνο κατά την προεκλογική περίοδο, αλλά για όλη τη δημοτική περίοδο.
Κι αυτό επειδή οι δημοτικές παρατάξεις λειτουργούν, δραστηριοποιούνται, οργανώνουν δράσεις, έχουν έσοδα και διενεργούν δαπάνες στη διάρκεια όλης της δημοτικής περιόδου.
Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται:
1. Επέκταση των ρυθμίσεων του νόμου 3870/2010 που αφορούν τα οικονομικά των συνδυασμών για όλη τη διάρκεια της δημοτικής περιόδου, όπως για παράδειγμα:
* Την υποχρεωτική τήρηση τραπεζικού λογαριασμού της δημοτικής παράταξης, μέσω του οποίου θα γίνεται κάθε οικονομική συναλλαγή.
Επισημαίνω πως σήμερα οι περισσότερες δημοτικές παρατάξεις έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς, στο όνομα των επικεφαλής τους. Ειδικά για τις παρατάξεις όπου ο επικεφαλής είναι δήμαρχος, οι τραπεζικοί λογαριασμοί στο όνομά του δημοσιοποιούνται υποχρεωτικά και τα χρηματικά ποσά μπορεί να μην υπολογίζονται στο πόθεν έσχες, οι τόκοι τους όμως θεωρούνται έσοδο και υπόκεινται σε φόρο και εισφορά αλληλεγγύης
* Την τήρηση βιβλίων εσόδων και εξόδων, θεωρημένων από την Εφορία.
* Τη συγκρότηση μόνιμων ανεξάρτητων επιτροπών ελέγχου των δαπανών.
* Την υποχρεωτική ανάρτηση όλων των οικονομικών συναλλαγών στο διαδίκτυο.
* Τον ορισμό δύο συνδιαχειριστών των οικονομικών της δημοτικής παράταξης.
2. Συγκεκριμενοποίηση των τρόπων μέσω των οποίων θα μπορούν να χρηματοδοτούνται οι δημοτικές παρατάξεις, όπως ενδεικτικά θα μπορούσε να είναι:
* Έσοδα από εισφορές μελών και φίλων, με ανώτατο ετήσιο όριο.
* Έσοδα από συνδρομές των αιρετών, ως ποσοστό είτε των αμοιβών τους από θέσεις ευθύνης (αντιδήμαρχοι, πρόεδροι νομικών προσώπων, κ.λπ.) είτε των αποζημιώσεων από τη συμμετοχή τους στα συλλογικά όργανα.
* Έσοδα από τη διοργάνωση εκδηλώσεων.
* Έσοδα από δωρεές, με τήρηση των σχετικών φορολογικών διατάξεων.
3. Υποβολή ετήσιας δήλωσης των εσόδων και των δαπανών κάθε δημοτικής παράταξης, τηρουμένων όλων των κανόνων δημοσιοποίησής τους, ταυτόχρονα με την υποβολή ετήσιας δήλωσης περιουσιακής κατάστασης και «πόθεν έσχες» του επικεφαλής της.
Έλεγχος περιουσιακής κατάστασης αιρετών
Ο νόμος 3852/2010 με το άρθρο 61 παράγραφος 4, υποχρεώνει το δήμαρχο, τους αντιδημάρχους και τα μέλη της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, να υποβάλλουν την ετήσια δήλωση για την περιουσιακή τους κατάσταση σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και να τη δημοσιοποιούν με ανάρτηση στην ιστοσελίδα του δήμου.
Όμως, η παραπάνω ρύθμιση είναι ανεπαρκής και χρειάζεται βελτιώσεις και συμπληρώσεις, προκειμένου να δημιουργεί ένα πλαίσιο απόλυτης διαφάνειας και δημοσιότητας.
Τέτοιες βελτιώσεις θα μπορούσαν να είναι:
1. Η συμπλήρωση του νόμου 3870/2010 με διάταξη που θα υποχρεώνει όλους τους υποψηφίους δημάρχους σε κάθε δήμο, πριν την ανακήρυξη των συνδυασμών τους, να υποβάλλουν δήλωση περιουσιακής κατάστασης και να τη δημοσιοποιούν με ανάρτηση στην ιστοσελίδα του δήμου.
2. Η υποχρεωτική ενημέρωση του Δημοτικού Συμβουλίου για τη μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης των αιρετών, με τη δήλωση απόκτησης περιουσιακού στοιχείου, εντός 30 ημερών από την σχετική πράξη, προς τον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, και ανακοίνωση της δήλωσης στην αμέσως επόμενη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου.
3. Η θέσπιση σειράς μέτρων και αυστηρών κυρώσεων στις περιπτώσεις παράβασης των κανόνων διαφάνειας, καθώς και τις περιπτώσεις ψευδών δηλώσεων ή αδυναμίας κάλυψης του «πόθεν έσχες» από τους δημάρχους, αντιδημάρχους, προέδρους νομικών προσώπων και δημοτικούς συμβούλους.
Αυτό κρίνεται επιβεβλημένο για να μην υπάρχει ατιμωρησία, αλλά και να δοθεί ένα μήνυμα στην κοινωνία ότι κανένας φορέας άσκησης δημόσιας εξουσίας δεν είναι υπεράνω του νόμου.
Διοικητικές αποβολές από καταπατημένες δημοτικές ιδιοκτησίες
Στο πλαίσιο των κανόνων διαφάνειας που ανέπτυξα προηγουμένως, ειδική αναφορά πρέπει να γίνει και στο μείζον ζήτημα της καταπάτησης δημοτικών ακινήτων ή δημόσιων εκτάσεων, οι οποίες χρονολογούνται από αρκετές δεκαετίες.
Σε όσες περιπτώσεις οι δήμοι, προκειμένου να διασφαλίσουν και να αξιοποιήσουν την περιουσία τους ή να εφαρμόσουν τα εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια, προχωρούν στη διαδικασία διοικητικής αποβολής καταπατητών, έρχονται αντιμέτωποι με αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων.
Οι αποφάσεις αυτές αναστέλλουν τις πράξεις των Δημοτικών Συμβουλίων και στην ουσία παρατείνουν την παράνομη καταπάτηση της δημόσιας γης.
Η έξαρση αυτού του φαινομένου αφήνει τους δήμους αδύναμους στις διαθέσεις του κάθε καταπατητή και εμποδίζει την αξιοποίηση και επανάχρηση της δημόσιας περιουσίας και την απρόσκοπτη εφαρμογή των ρυμοτομικών σχεδίων.
Σε μία ευνομούμενη πολιτεία δεν μπορεί να αφήνονται περιθώρια ώστε να ευνοείται η παρανομία και να δικαιώνονται οι καταπατητές.
Σήμερα απαιτείται μία σαφής νομοθετική θωράκιση του δημοσίου και της Αυτοδιοίκησης ώστε, σε περιπτώσεις διασφάλισης της νόμιμης δημόσιας και δημοτικής περιουσίας, να μην υπάρχει η δυνατότητα δικαστικών αναβολών.
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή μου, εκφράζω την πεποίθηση ότι με την πλήρη εφαρμογή αυστηρών κανόνων και ρυθμίσεων, τα όποια φαινόμενα αδιαφάνειας μένουν οριστικά στο παρελθόν.
Σκοπός και ευθύνη μας είναι να οργανώσουμε και να υπηρετούμε μια Αυτοδιοίκηση που θα ασκεί πραγματική τοπική εξουσία με διαφάνεια, ενδελεχή δημόσιο έλεγχο και κοινωνική λογοδοσία.
Να οργανώσουμε και να υπηρετούμε δήμους-υποδείγματα χρηστής διαχείρισης και αποτελεσματικής λειτουργίας, φορείς επίτευξης της τοπικής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής.
Διαφάνεια παντού - για τους πάντες - για τα πάντα.
Η ημερίδα για τη διαφάνεια οργανώθηκε από τα υπουργεία Εσωτερικών και Δικαιοσύνης
Tromaktiko
«Διαφάνεια παντού - για τους πάντες -
για τα πάντα»
Διαφάνεια.
Ποια είναι η έννοιά της όταν αναφερόμαστε στη δημόσια διοίκηση;
Τι και ποιους αφορά;
Πώς κατοχυρώνεται και πώς πρακτικά προωθείται;
Μπορεί η διαφάνεια να ανακόψει φαινόμενα διαφθοράς και ανομίας;
Η διαφάνεια στη διοίκηση, στην άσκηση εξουσίας και τη δημόσια ζωή, είναι μία αυτονόητη αρχή.
Πρέπει να είναι μια απαραβίαστη αρχή.
Είναι μία απόλυτα καθαρή έννοια, η οποία τελικά αποτυπώνει το επίπεδο λειτουργίας της δημοκρατίας μας και καθορίζει τη σχέση μεταξύ πολίτη και εξουσίας.
Είναι όμως έτσι;
Γιατί στη χώρα μας φτάσαμε στο σημείο να συζητάμε για τα αυτονόητα;
Σήμερα η διαφθορά και η αδιαφάνεια καταγράφονται και ιεραρχούνται μεταξύ των πρώτων ζητημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα και απασχολούν τους πολίτες.
Πόσο συνέβαλαν σε αυτό το πολιτικό μας σύστημα και οι θεσμοί εξουσίας;
Υπάρχει επαρκές θεσμικό πλαίσιο για την εφαρμογή κανόνων και διαδικασιών διαφάνειας;
Ας περιοριστούμε, όμως, στην Αυτοδιοίκηση.
Στην Αυτοδιοίκηση, την οποία κάποιοι «αδαείς», κρίνοντας αποσπασματικά, τη χαρακτηρίζουν «θύλακα διαπλοκής και ανομίας».
Στην Αυτοδιοίκηση που δοκιμάστηκε και στιγματίστηκε από τρανταχτές, αλλά ελάχιστες αριθμητικά, περιπτώσεις υπεξαίρεσης δημόσιου χρήματος και κακοδιαχείρισης.
Στην Αυτοδιοίκηση των συντριπτικά πολλών δήμων που αγωνίζονται μέσα σε ένα ασφυκτικά δύσκολο περιβάλλον να ανταποκριθούν στην άσκηση των αρμοδιοτήτων τους και τις αυξημένες απαιτήσεις της κοινωνίας.
Εγώ θα μιλήσω για αυτή την Αυτοδιοίκηση, της υπευθυνότητας, της νομιμότητας και της αξιοπιστίας.
Θα αναφερθώ σε συγκεκριμένους τομείς όπου η εφαρμογή κανόνων διαφάνειας είναι επιβεβλημένη.
Ταυτόχρονα, θα καταθέσω προτάσεις που μπορούν να συμβάλλουν στην εμπέδωση του τρίπτυχου «Διαφάνεια παντού - για τους πάντες - για τα πάντα».
Διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση των δήμων
Η εδραίωση κανόνων διαφάνειας και χρηστής οικονομικής διαχείρισης διασφαλίζεται από την τήρηση της υφιστάμενης νομοθεσίας.
* Διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.
* Ορκωτοί ελεγκτές και ισολογισμοί.
* Υποβολή μηνιαίων ταμιακών καταστάσεων.
* Προληπτικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
* Ελεγκτής νομιμότητας.
* Διαύγεια.
* Προσυμβατικός έλεγχος.
* Κλήρωση επιτροπών διενέργειας διαγωνισμών.
* Κεντρικό ηλεκτρονικό μητρώο δημοσίων συμβάσεων.
Είναι ενδεικτικά κάποιες βασικές διαδικασίες ελέγχου της οικονομικής λειτουργίας ενός δήμου.
Σήμερα όλοι μπορούν να γνωρίζουν, για παράδειγμα, τι προμηθεύεται ένας δήμος, πως το προμηθεύεται, από ποιόν και πόσο.
Υφίσταται, δηλαδή, ένα επαρκές πλαίσιο κανόνων, η τήρηση των οποίων, ταυτόχρονα με τις διαδικασίες ελέγχου, διασφαλίζει τη διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση.
Αυτό το πλαίσιο μπορεί να βελτιωθεί με επιπλέον ρυθμίσεις που ενισχύουν το δημόσιο έλεγχο, όπως:
* Η δημιουργία ενός θεσμού, του εντεταλμένου δημοτικού συμβούλου για τον έλεγχο των δαπανών και της οικονομικής διαχείρισης, ο οποίος θα ορίζεται υποχρεωτικά από την αντιπολίτευση.
* Η υποχρεωτική συμμετοχή της αντιπολίτευσης, όπου η νομοθεσία προβλέπει τη λειτουργία επιτροπών με συμμετοχή δημοτικών συμβούλων (π.χ. Επιτροπές Διενέργειας Δημοπρασιών, Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, κ.ά.).
Τοπική δημοκρατία, συμμετοχή, κοινωνικός έλεγχος και λογοδοσία
Η Αυτοδιοίκηση είναι θεσμός που διαμορφώνει ενεργούς πολίτες και δημιουργεί προϋποθέσεις ουσιαστικής πολιτικής συμμετοχής.
Η δημόσια λογοδοσία και ο κοινωνικός έλεγχος γίνονται ουσιαστικά στοιχεία της τοπικής δημοκρατίας μόνο όταν η τοπική αρχή τα υιοθετεί και τα εφαρμόζει ως συστατικό στοιχείο της λειτουργίας της.
Η κάθε δημοτική αρχή οφείλει να θεσμοθετεί διαδικασίες και μέτρα για τον έλεγχο της τοπικής εξουσίας και τη συνδιαμόρφωση με τους πολίτες των βασικών προτεραιοτήτων της δημοτικής πολιτικής και των τρόπων αντιμετώπισης των τοπικών προβλημάτων.
Στην κατεύθυνση αυτή είναι χρήσιμη:
* Η αναδιαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης (σύνθεση, αρμοδιότητες) και η ουσιαστικοποίηση της λειτουργίας της.
* Η θεσμοθέτηση των τοπικών λαϊκών συνελεύσεων.
* Η δημιουργία θεσμών λαϊκής συμμετοχής (επιτροπές κ.λπ.) στο πλαίσιο του Δημοτικού Συμβουλίου.
* Η καθιέρωση Απολογισμού Πεπραγμένων της δημοτικής αρχής και σε επίπεδο Συμβουλίου Δημοτικής Κοινότητας.
* Η δημιουργία θεσμικού πλαισίου για τη διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων.
* Η αξιοποίηση των δυνατοτήτων της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
Διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση των δημοτικών παρατάξεων
Ο νόμος 3852/2010 με το άρθρο 66, κατοχυρώνει τη λειτουργία των δημοτικών παρατάξεων.
Στο νόμο 3870/2010 ορίζονται όλα τα θέματα που σχετίζονται με τις εκλογικές δαπάνες των δημοτικών συνδυασμών και των υποψηφίων, καθώς και τον έλεγχο αυτών, κατά τις δημοτικές εκλογές.
Σήμερα, περίπου επτά μήνες πριν τις δημοτικές εκλογές του Μαΐου του 2014, η πολιτεία οφείλει να εκσυγχρονίσει το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο με στόχο τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος απόλυτης διαφάνειας, όχι μόνο κατά την προεκλογική περίοδο, αλλά για όλη τη δημοτική περίοδο.
Κι αυτό επειδή οι δημοτικές παρατάξεις λειτουργούν, δραστηριοποιούνται, οργανώνουν δράσεις, έχουν έσοδα και διενεργούν δαπάνες στη διάρκεια όλης της δημοτικής περιόδου.
Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται:
1. Επέκταση των ρυθμίσεων του νόμου 3870/2010 που αφορούν τα οικονομικά των συνδυασμών για όλη τη διάρκεια της δημοτικής περιόδου, όπως για παράδειγμα:
* Την υποχρεωτική τήρηση τραπεζικού λογαριασμού της δημοτικής παράταξης, μέσω του οποίου θα γίνεται κάθε οικονομική συναλλαγή.
Επισημαίνω πως σήμερα οι περισσότερες δημοτικές παρατάξεις έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς, στο όνομα των επικεφαλής τους. Ειδικά για τις παρατάξεις όπου ο επικεφαλής είναι δήμαρχος, οι τραπεζικοί λογαριασμοί στο όνομά του δημοσιοποιούνται υποχρεωτικά και τα χρηματικά ποσά μπορεί να μην υπολογίζονται στο πόθεν έσχες, οι τόκοι τους όμως θεωρούνται έσοδο και υπόκεινται σε φόρο και εισφορά αλληλεγγύης
* Την τήρηση βιβλίων εσόδων και εξόδων, θεωρημένων από την Εφορία.
* Τη συγκρότηση μόνιμων ανεξάρτητων επιτροπών ελέγχου των δαπανών.
* Την υποχρεωτική ανάρτηση όλων των οικονομικών συναλλαγών στο διαδίκτυο.
* Τον ορισμό δύο συνδιαχειριστών των οικονομικών της δημοτικής παράταξης.
2. Συγκεκριμενοποίηση των τρόπων μέσω των οποίων θα μπορούν να χρηματοδοτούνται οι δημοτικές παρατάξεις, όπως ενδεικτικά θα μπορούσε να είναι:
* Έσοδα από εισφορές μελών και φίλων, με ανώτατο ετήσιο όριο.
* Έσοδα από συνδρομές των αιρετών, ως ποσοστό είτε των αμοιβών τους από θέσεις ευθύνης (αντιδήμαρχοι, πρόεδροι νομικών προσώπων, κ.λπ.) είτε των αποζημιώσεων από τη συμμετοχή τους στα συλλογικά όργανα.
* Έσοδα από τη διοργάνωση εκδηλώσεων.
* Έσοδα από δωρεές, με τήρηση των σχετικών φορολογικών διατάξεων.
3. Υποβολή ετήσιας δήλωσης των εσόδων και των δαπανών κάθε δημοτικής παράταξης, τηρουμένων όλων των κανόνων δημοσιοποίησής τους, ταυτόχρονα με την υποβολή ετήσιας δήλωσης περιουσιακής κατάστασης και «πόθεν έσχες» του επικεφαλής της.
Έλεγχος περιουσιακής κατάστασης αιρετών
Ο νόμος 3852/2010 με το άρθρο 61 παράγραφος 4, υποχρεώνει το δήμαρχο, τους αντιδημάρχους και τα μέλη της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, να υποβάλλουν την ετήσια δήλωση για την περιουσιακή τους κατάσταση σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και να τη δημοσιοποιούν με ανάρτηση στην ιστοσελίδα του δήμου.
Όμως, η παραπάνω ρύθμιση είναι ανεπαρκής και χρειάζεται βελτιώσεις και συμπληρώσεις, προκειμένου να δημιουργεί ένα πλαίσιο απόλυτης διαφάνειας και δημοσιότητας.
Τέτοιες βελτιώσεις θα μπορούσαν να είναι:
1. Η συμπλήρωση του νόμου 3870/2010 με διάταξη που θα υποχρεώνει όλους τους υποψηφίους δημάρχους σε κάθε δήμο, πριν την ανακήρυξη των συνδυασμών τους, να υποβάλλουν δήλωση περιουσιακής κατάστασης και να τη δημοσιοποιούν με ανάρτηση στην ιστοσελίδα του δήμου.
2. Η υποχρεωτική ενημέρωση του Δημοτικού Συμβουλίου για τη μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης των αιρετών, με τη δήλωση απόκτησης περιουσιακού στοιχείου, εντός 30 ημερών από την σχετική πράξη, προς τον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, και ανακοίνωση της δήλωσης στην αμέσως επόμενη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου.
3. Η θέσπιση σειράς μέτρων και αυστηρών κυρώσεων στις περιπτώσεις παράβασης των κανόνων διαφάνειας, καθώς και τις περιπτώσεις ψευδών δηλώσεων ή αδυναμίας κάλυψης του «πόθεν έσχες» από τους δημάρχους, αντιδημάρχους, προέδρους νομικών προσώπων και δημοτικούς συμβούλους.
Αυτό κρίνεται επιβεβλημένο για να μην υπάρχει ατιμωρησία, αλλά και να δοθεί ένα μήνυμα στην κοινωνία ότι κανένας φορέας άσκησης δημόσιας εξουσίας δεν είναι υπεράνω του νόμου.
Διοικητικές αποβολές από καταπατημένες δημοτικές ιδιοκτησίες
Στο πλαίσιο των κανόνων διαφάνειας που ανέπτυξα προηγουμένως, ειδική αναφορά πρέπει να γίνει και στο μείζον ζήτημα της καταπάτησης δημοτικών ακινήτων ή δημόσιων εκτάσεων, οι οποίες χρονολογούνται από αρκετές δεκαετίες.
Σε όσες περιπτώσεις οι δήμοι, προκειμένου να διασφαλίσουν και να αξιοποιήσουν την περιουσία τους ή να εφαρμόσουν τα εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια, προχωρούν στη διαδικασία διοικητικής αποβολής καταπατητών, έρχονται αντιμέτωποι με αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων.
Οι αποφάσεις αυτές αναστέλλουν τις πράξεις των Δημοτικών Συμβουλίων και στην ουσία παρατείνουν την παράνομη καταπάτηση της δημόσιας γης.
Η έξαρση αυτού του φαινομένου αφήνει τους δήμους αδύναμους στις διαθέσεις του κάθε καταπατητή και εμποδίζει την αξιοποίηση και επανάχρηση της δημόσιας περιουσίας και την απρόσκοπτη εφαρμογή των ρυμοτομικών σχεδίων.
Σε μία ευνομούμενη πολιτεία δεν μπορεί να αφήνονται περιθώρια ώστε να ευνοείται η παρανομία και να δικαιώνονται οι καταπατητές.
Σήμερα απαιτείται μία σαφής νομοθετική θωράκιση του δημοσίου και της Αυτοδιοίκησης ώστε, σε περιπτώσεις διασφάλισης της νόμιμης δημόσιας και δημοτικής περιουσίας, να μην υπάρχει η δυνατότητα δικαστικών αναβολών.
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή μου, εκφράζω την πεποίθηση ότι με την πλήρη εφαρμογή αυστηρών κανόνων και ρυθμίσεων, τα όποια φαινόμενα αδιαφάνειας μένουν οριστικά στο παρελθόν.
Σκοπός και ευθύνη μας είναι να οργανώσουμε και να υπηρετούμε μια Αυτοδιοίκηση που θα ασκεί πραγματική τοπική εξουσία με διαφάνεια, ενδελεχή δημόσιο έλεγχο και κοινωνική λογοδοσία.
Να οργανώσουμε και να υπηρετούμε δήμους-υποδείγματα χρηστής διαχείρισης και αποτελεσματικής λειτουργίας, φορείς επίτευξης της τοπικής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής.
Διαφάνεια παντού - για τους πάντες - για τα πάντα.
Η ημερίδα για τη διαφάνεια οργανώθηκε από τα υπουργεία Εσωτερικών και Δικαιοσύνης
Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
"Δεν έρχεται ανάκαμψη στην Ιταλία".
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
