2012-04-12 15:23:55
Αν κανείς στα τέλη του 2009 ανέφερε ότι χώρα-μέλος της ευρωζώνης θα κατέληγε στο ΔΝΤ, δεν θα του έδινε σχεδόν κανείς σημασία.
Κι όμως, λίγους μήνες αργότερα, τον Μάιο του 2010, η Ελλάδα αναγκαζόταν να καταφύγει στο ΔΝΤ και κάπου 18 μήνες αργότερα προχωρούσε στη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση δημοσίου χρέους στην ιστορία, παρά τις επανειλημμένες διαψεύσεις Ελλήνων και άλλων Ευρωπαίων αξιωματούχων επί μακρόν.
Όταν ξεκίνησε η κρίση χρέους στην ευρωζώνη, ελάχιστοι θεωρούσαν ότι θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποτυχία του μεγαλύτερου οικονομικού εγχειρήματος στην ιστορία.
Κι όμως, σήμερα όλο και περισσότεροι τραπεζίτες, ακαδημαϊκοί και άλλοι θεωρούν ότι το σενάριο της διάλυσης της ευρωζώνης συγκεντρώνει πλέον κάποιες μη αμελητέες πιθανότητες.
Οι ίδιοι, όπως ο διάσημος καθηγητής οικονομικών κ. Τιρόλο, που επισκέφθηκε πρόσφατα την Αθήνα για να βραβευθεί, επικαλούνται τις προσεχείς προεδρικές εκλογές στη Γαλλία και τις ανησυχητικές οικονομικές εξελίξεις στην Ισπανία.
Η Ελλάδα μπορεί να μην έχει τη θέση που είχε στα μάτια των αγορών και των ξένων ΜΜΕ μετά την ολοκλήρωση του PSI.
Όμως, παραμένει εστία αβεβαιότητας λόγω των επικείμενων βουλευτικών εκλογών και της βαθιάς οικονομικής ύφεσης, που υπονομεύει την προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής. Ο νέος πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι έκανε ό,τι μπορούσε για να αλλάξει το κλίμα στις αγορές, να περιορίσει την απομόχλευση των τραπεζών και να ενισχύσει τα ομόλογα της ευρωπεριφέρειας, κυρίως της Ισπανίας και της Ιταλίας.
Δεν είναι άλλωστε μικρό πράγμα να δίνεις 3ετή δάνεια ύψους 1 τρισ. ευρώ σε ευρωπαϊκές τράπεζες μέσω των LTRO 1 και 2.
Το ράλι στις ευρωπαϊκές αγορές ομολόγων έδειξε να επιβραβεύει την κίνηση της ΕΚΤ, αλλά η ευφορία έχει πλέον δώσει τη θέση της στον προβληματισμό.
Από τη μια πλευρά, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα φθηνά δάνεια του LTRO δεν έπεισαν τις τράπεζες της ευρωζώνης να χαλαρώσουν τα πιστοδοτικά κριτήρια, με αποτέλεσμα να μην παρατηρείται η αναμενόμενη αύξηση στα δάνεια προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Από την άλλη πλευρά, οι αγορές ισπανικών και ιταλικών ομολόγων, από τις αντίστοιχες εθνικές τράπεζες ισχυροποίησαν τον δεσμό ανάμεσα στις τελευταίες και στο κρατικό χρέος στα μάτια των αγορών.
Ήταν λοιπόν επόμενο να τις τιμωρήσει η αγορά με άνοιγμα των spreads που δανείζονται και των CDSs τους από τη στιγμή όπου το κόψιμο του ομφάλιου λώρου που συνδέει τις τράπεζες με τα κράτη της ευρωπεριφέρειας θεωρείται από τους περισσότερους μέρος της επίλυσης της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους.
Είναι σαφές ότι κανείς Ευρωπαίος πολιτικός δεν επιθυμεί να υπάρξει ανάφλεξη στην Ισπανία γιατί θα ακολουθήσει πιθανόν η Ιταλία και δεν υπάρχουν τόσα λεφτά για να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Όμως, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί και οι σύμβουλοί τους έχουν δείξει έφεση σε λάθη ή και σε γκάφες, που φέρνουν το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Έχουν επίσης δείξει ότι ακολουθούν τη γερμανική ηγεσία, που δεν ασπάζεται την κυρίαρχη άποψη για τους δύο τρόπους επίλυσης της κρίσης.
Κοινώς, τη δημοσιονομική ένωση και τη δυνατότητα της ΕΚΤ να αγοράζει ευρωομόλογα σε όποια έκταση κρίνει απαραίτητο, έστω κι αν οδηγεί σε αύξηση της προσφοράς χρήματος.
Από την άλλη, η γερμανική πλευρά υπό την κ. Μέρκελ έχει δείξει μέχρι σήμερα ότι γνωρίζει να υποχωρεί, αλλά μόνο όταν το μαχαίρι φθάσει στο κόκαλο.
Το πρόβλημα είναι ότι τότε συνήθως είναι πολύ αργά και η όποια παρέμβαση δεν είναι τόσο αποτελεσματική.
Στην προκειμένη περίπτωση, και πέρα από τα μέτρα λιτότητας που λαμβάνονται στην Ισπανία και σε άλλες χώρες, η δημοσιονομική ένωση που θα κατέληγε στην έκδοση κοινών ευρωομολόγων δεν είναι εφικτή.
Δεν είναι μόνο ότι δεν το επιθυμεί η κ. Μέρκελ, δεν το επιτρέπει επίσης ούτε το γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο.
Επομένως, η ΕΚΤ και ο Μάριο Ντράγκι θα κληθούν να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά της Ισπανίας κατά πάσα πιθανότητα.
Όσο όμως καθυστερεί να παρέμβει τόσο η φωτιά εξαπλώνεται καθώς η ανεργία ανεβαίνει και η ποιότητα του ενεργητικού, π.χ. δάνεια, χρεόγραφα, των ισπανικών τραπεζών χειροτερεύει τόσο η κοινωνική δυσαρέσκεια διογκώνεται.
Αν μάλιστα η ΕΚΤ παρέμβει πολύ καθυστερημένα, ο κ. Ντράγκι ίσως βρεθεί αντιμέτωπος με την Ευρωπαϊκή Άνοιξη σε διάφορες χώρες της ευρωπεριφέρειας.
Dr. Money πηγή: euro2day.gr
Κι όμως, λίγους μήνες αργότερα, τον Μάιο του 2010, η Ελλάδα αναγκαζόταν να καταφύγει στο ΔΝΤ και κάπου 18 μήνες αργότερα προχωρούσε στη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση δημοσίου χρέους στην ιστορία, παρά τις επανειλημμένες διαψεύσεις Ελλήνων και άλλων Ευρωπαίων αξιωματούχων επί μακρόν.
Όταν ξεκίνησε η κρίση χρέους στην ευρωζώνη, ελάχιστοι θεωρούσαν ότι θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποτυχία του μεγαλύτερου οικονομικού εγχειρήματος στην ιστορία.
Κι όμως, σήμερα όλο και περισσότεροι τραπεζίτες, ακαδημαϊκοί και άλλοι θεωρούν ότι το σενάριο της διάλυσης της ευρωζώνης συγκεντρώνει πλέον κάποιες μη αμελητέες πιθανότητες.
Οι ίδιοι, όπως ο διάσημος καθηγητής οικονομικών κ. Τιρόλο, που επισκέφθηκε πρόσφατα την Αθήνα για να βραβευθεί, επικαλούνται τις προσεχείς προεδρικές εκλογές στη Γαλλία και τις ανησυχητικές οικονομικές εξελίξεις στην Ισπανία.
Η Ελλάδα μπορεί να μην έχει τη θέση που είχε στα μάτια των αγορών και των ξένων ΜΜΕ μετά την ολοκλήρωση του PSI.
Όμως, παραμένει εστία αβεβαιότητας λόγω των επικείμενων βουλευτικών εκλογών και της βαθιάς οικονομικής ύφεσης, που υπονομεύει την προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής. Ο νέος πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι έκανε ό,τι μπορούσε για να αλλάξει το κλίμα στις αγορές, να περιορίσει την απομόχλευση των τραπεζών και να ενισχύσει τα ομόλογα της ευρωπεριφέρειας, κυρίως της Ισπανίας και της Ιταλίας.
Δεν είναι άλλωστε μικρό πράγμα να δίνεις 3ετή δάνεια ύψους 1 τρισ. ευρώ σε ευρωπαϊκές τράπεζες μέσω των LTRO 1 και 2.
Το ράλι στις ευρωπαϊκές αγορές ομολόγων έδειξε να επιβραβεύει την κίνηση της ΕΚΤ, αλλά η ευφορία έχει πλέον δώσει τη θέση της στον προβληματισμό.
Από τη μια πλευρά, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα φθηνά δάνεια του LTRO δεν έπεισαν τις τράπεζες της ευρωζώνης να χαλαρώσουν τα πιστοδοτικά κριτήρια, με αποτέλεσμα να μην παρατηρείται η αναμενόμενη αύξηση στα δάνεια προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Από την άλλη πλευρά, οι αγορές ισπανικών και ιταλικών ομολόγων, από τις αντίστοιχες εθνικές τράπεζες ισχυροποίησαν τον δεσμό ανάμεσα στις τελευταίες και στο κρατικό χρέος στα μάτια των αγορών.
Ήταν λοιπόν επόμενο να τις τιμωρήσει η αγορά με άνοιγμα των spreads που δανείζονται και των CDSs τους από τη στιγμή όπου το κόψιμο του ομφάλιου λώρου που συνδέει τις τράπεζες με τα κράτη της ευρωπεριφέρειας θεωρείται από τους περισσότερους μέρος της επίλυσης της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους.
Είναι σαφές ότι κανείς Ευρωπαίος πολιτικός δεν επιθυμεί να υπάρξει ανάφλεξη στην Ισπανία γιατί θα ακολουθήσει πιθανόν η Ιταλία και δεν υπάρχουν τόσα λεφτά για να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Όμως, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί και οι σύμβουλοί τους έχουν δείξει έφεση σε λάθη ή και σε γκάφες, που φέρνουν το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Έχουν επίσης δείξει ότι ακολουθούν τη γερμανική ηγεσία, που δεν ασπάζεται την κυρίαρχη άποψη για τους δύο τρόπους επίλυσης της κρίσης.
Κοινώς, τη δημοσιονομική ένωση και τη δυνατότητα της ΕΚΤ να αγοράζει ευρωομόλογα σε όποια έκταση κρίνει απαραίτητο, έστω κι αν οδηγεί σε αύξηση της προσφοράς χρήματος.
Από την άλλη, η γερμανική πλευρά υπό την κ. Μέρκελ έχει δείξει μέχρι σήμερα ότι γνωρίζει να υποχωρεί, αλλά μόνο όταν το μαχαίρι φθάσει στο κόκαλο.
Το πρόβλημα είναι ότι τότε συνήθως είναι πολύ αργά και η όποια παρέμβαση δεν είναι τόσο αποτελεσματική.
Στην προκειμένη περίπτωση, και πέρα από τα μέτρα λιτότητας που λαμβάνονται στην Ισπανία και σε άλλες χώρες, η δημοσιονομική ένωση που θα κατέληγε στην έκδοση κοινών ευρωομολόγων δεν είναι εφικτή.
Δεν είναι μόνο ότι δεν το επιθυμεί η κ. Μέρκελ, δεν το επιτρέπει επίσης ούτε το γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο.
Επομένως, η ΕΚΤ και ο Μάριο Ντράγκι θα κληθούν να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά της Ισπανίας κατά πάσα πιθανότητα.
Όσο όμως καθυστερεί να παρέμβει τόσο η φωτιά εξαπλώνεται καθώς η ανεργία ανεβαίνει και η ποιότητα του ενεργητικού, π.χ. δάνεια, χρεόγραφα, των ισπανικών τραπεζών χειροτερεύει τόσο η κοινωνική δυσαρέσκεια διογκώνεται.
Αν μάλιστα η ΕΚΤ παρέμβει πολύ καθυστερημένα, ο κ. Ντράγκι ίσως βρεθεί αντιμέτωπος με την Ευρωπαϊκή Άνοιξη σε διάφορες χώρες της ευρωπεριφέρειας.
Dr. Money πηγή: euro2day.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
6 Μαΐου 2012 «δοκιμάζονται» Κόμματα & Πολίτες
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
