2013-11-14 13:16:44
Συνέντευξη του Δρ Imad Fawzi Shueibi, Πρόεδρου του Συριακού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Στρατηγικών Σπουδών στη Δαμασκό.
Αρχές Απρίλιου 2013 ο Δρ Imad Fawzi Shueibi μίλησε για πρώτη φορά σε τηλεοπτικό κανάλι, στην αλυσίδα Al-Mayadeen, για τις ανακαλύψεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο μετατρέποντας ορισμένες χώρες της Μέσης Ανατολής σε κράτη παραγωγών-εξαγωγέων φυσικού αερίου και πετρελαίου.
Μια πραγματική έκπληξη, για τους αμύητους, ιδίως όσον αφορά τη Συρία, το Λίβανο, τη Κύπρος, το Ισραήλ και την Τουρκία.
Ο ίδιος είχε κυκλοφορήσει τότε τα έγγραφα και γραφικά δύο νορβηγικών εταιρείων που ειδικεύονται στην εξερεύνηση του υπεδάφους, έχοντας θαρώσει τη μεσογειακή ακτή σε 5.000 τ.χλμ..
Οι πληροφορίες αυτές εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την ένταση της σύγκρουσης γύρω και κατά της Συρίας της οποίας οι πόροι πρέπει να είναι μακράν οι σημαντικότεροι, όσο περισσότερο ειδικά αφού μας αποκαλύπτει ότι η γαλλο-αμερικανική εταιρεία « CGGVeritas» μπήκε στη γραμμή εξαγοράζοντας τις δύο νορβηγικές εταιρείες οι οποίες δεν είχαν διαδώσει όλα τα μικρά μυστικά τους.
Σήμερα, έπεσαν οι μάσκες και δεν αποκρύπτουν, ούτε τα μέσα ούτε τις αιτίες, ούτε τα μέσα, ούτε τις προδοσίες, ούτε τα ψέματα, ούτε τα εγκλήματα, ή τη διαφθορά που τροφοδότησαν αυτό το βρώμικο πόλεμο, που ονομάστηκε «δια πληρεξούσιου (proxy war)». Και τότε είχε δηλώσει ότι η Συρία διένυε μια «κατάρα», εκεί όπου θα μπορούσε να έλπιζε το αντίθετο.
Έπεσαν οι μάσκες, αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται παρά ταύτα.
Ακολουθούν ορισμένους λόγους, απλώς βλακωδώς εμπορικούς, που αποκαλύφτηκαν σε τηλεοπτική εκπομπή του λιβανέζικου δίαυλου NBN.
1. Δρ. Shueibi, νομίζετε ότι η Συρία οδεύει προς μια αναγκαστική σταθεροποίηση;
Νομίζω ότι κινούμαστε υποχρεωτικά προς αυτή την κατεύθυνση, διότι πρόκειται για μια περιοχή πλούσια σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο για τα επόμενα εκατό χρόνια, χωρίς να υπολογίσουμε τους αγωγούς που θα την διασχίσουν. Θα ήθελα να προσθέσω ότι βλέπω στα τελευταία γεγονότα που ζήσαμε την επίλυση της αραβο-ισραηλινής διένεξης. Αυτό φαίνεται ακόμα πιο εμφανές αν λάβουμε υπόψη την πρόσφατη κριτική, σχεδόν απειλητική, που εκτοξεύθηκε από τον Κέρι εναντίον του Νετανιάχου, όταν εκείνος απάντησε: «Μήπως θέλει το Ισραήλ μια τρίτη Ιντιφάντα;». [1].
Μιλώντας για νέα ιντιφάντα, ο Κέρι σήμαινε κατά πάσα πιθανότητα στους Ισραηλινούς ότι αν ενεργούν πάντοτε με τον τρόπο τους, σκοτώνοντας και φυλακίζοντας το δοκούν, είναι επειδή προστατεύονται από τον Αμερικανό φίλο. Τώρα, όμως, οι ΗΠΑ και η Ρωσία θέλουν να λύσουν τα προβλήματα της περιοχής και να σβήσουν τη φωτιά. Παρατήρησε κανείς ποτέ πόλεμους σε πετρελαϊκή περιοχή και με φυσικό;
2. Μιλάτε για μια προσεχή ειρήνη, όχι μόνο για τη Συρία αλλά και για ολόκληρη την περιοχή;
Χωρίς να τονίσω τη λέξη «ειρήνη», ας μιλήσουμε καλύτερα για ένα είδος σταθερότητας ή νέων ισορροπιών μεταξύ των εμπόλεμων δυνάμεων 3. Πότε;
Μέσα σε 10 χρόνια.
4. Δηλαδή η περιφέρεια δεν θα γνωρίσει σταθερότητα πριν από δέκα χρόνια;
Νομίζω ότι αν το Ισραήλ επιμένει με το πείσμα του, δεν θα υπάρξει επιστροφή στη σταθερότητα και αυτό θα επηρεάσει το σύνολο της περιοχής, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ. Αλλά ίσως θα καταφέρουμε να χαλαρώσει τη θέση του ... Σημειώσετε ότι ο Νετανιάχου, παρά τα μούτρα του, σχεδιάζει να επισκεφθεί τη Ρωσία στις 20 Νοεμβρίου και ότι είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Πούτιν χθες.
Ο Ισραηλινός είναι, εξ όσων γνωρίζω, διαθέτει μεγάλη ευφυΐα, όταν πρόκειται για συνδεθεί με ανοδικές δυνάμεις. Να θυμάστε ότι το 1956 γρήγορα άφησε τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο για να συνδεθεί με τις ΗΠΑ. Σήμερα είναι η Ρωσία και η Κίνα που αναδύονται! Μην ξεχνάτε επίσης ότι η Ρωσία έχει υπογράψει μια συμφωνία για το πεδίο φυσικού αερίου που βρίσκονται στα βόρεια του Ισραήλ, πεδίο το οποίο εμπλέκεται με εκείνο του Λιβάνου. Ως εκ τούτου, ζητώ από του Λιβανέζους αδελφούς μου: «Μήπως αναρωτηθήκατε γιατί τόση βιασύνη για το ζήτημα του πετρέλαιο και του φυσικού αερίου;».
5. Βιασύνη των Ισραηλινών για να κλέβουν τους πόρους μας στα σύνορά μας!
Έχει περάσει πολύς καιρός που κλέβουν... αλλά εκείνοι που τρέχουν αυτό το φάκελο τελικά κατάλαβαν ότι ήταν καιρός να εξετάσουν το μοίρασμα αυτών των πόρων.
6. Με άλλα λόγια, ποιο το ποσοστό που μας ανήκει σε μας τους Λιβανέζους;
Ναι, το λιβανικό ποσοστό. Αλλά το επικίνδυνο ζήτημα αφορά τη Συρία, η οποία, εκτός από το πετρέλαιο και το αέριο το οποίο αφθονεί, είναι η διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσουν διάφοροι αγωγοί.
Και έτσι, ένα από τα δύο πράγματα: είτε επιστρέφει ηρεμία εντός δύο ετών, ακολουθούμενη από την δημοπράτηση, από τις γεωτρήσεις που οδηγούν στην παραγωγή μέσα σε διάστημα επτά ετών, είτε υπάρχει αναβολή από εκείνους που τους συμφέρει να αφήσουν τη Συρία να καεί, για να παραμένουν οι τιμές του φυσικού αερίου σε υψηλά επίπεδα.
Η τιμή αυτή θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, όσο καιρό δεν εκμεταλλεύεται το συριακό αέριο, όσο καιρό παραμένει εκτός κυκλώματος το ιρανικό αέριο σε μεγάλο βαθμό, όσο καιρό παραμένει απροσδιόριστη η τύχη του φυσικού αερίου του Κατάρ [η προέλευση όλου αυτού του παιχνιδιού] και όσο καιρό δεν παραδίδεται το αέριο της Σαουδικής Αραβίας στη Μεσόγειο Θάλασσα. Όσο καιρό παραμένει έτσι η κατάσταση, οι τιμές του ισραηλινού και ρωσικού φυσικού αερίου θα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα!
7. Αυτός είναι ο λόγος που αναβάλλεται η σταθεροποίηση για αργότερα;
Μια από τις ισραηλινές θεωρίες επιδιώκει να συνεχιστεί αυτή η αστάθεια όσο το Ισραήλ δεν θα έχει παράγει το μισό του φυσικού αερίου του. Αυτό προϋποθέτει ότι στα 20 χρόνια διάρκειας των αποθεμάτων του φυσικού αερίου του, θα μπορέσει να πουλήσει το ήμισυ σε ψηλές τιμές για 10 χρόνια για να εφαρμόσει μόνο μετά, τη παγκόσμια τιμή που αναγκαστικά θα είναι μειωμένη.
Είναι μια θεωρία που πρέπει να λάβουμε υπόψη, γνωρίζοντας ότι το πρόβλημα δεν εξαρτάται από τη θέληση του Ισραήλ μόνο. Αλλά αν πρόκειται να εφαρμοστεί, μια ψυχρή ανάλυση με οδηγεί στο να πιστέψω ότι μια τέτοια κατάσταση θα ήταν εξίσου ενδιαφέρον για τη Ρωσία, η οποία προμηθεύει το 46% του φυσικού αερίου της Ευρώπης.
8. Αλλά δεν είναι προς το συμφέρον της Ρωσίας να εκμεταλλευτεί το φυσικό αέριο στην περιοχή μας;
Φυσικά, είναι προς το συμφέρον της.
9. Και όπως το είπατε, θα εκμεταλλευτεί το φυσικό αέριο των κατεχόμενων εδαφών και θα συμμετάσχει σε ένα μεγάλο μέρος στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της Συρίας;
Και σε αυτή την περίπτωση, ο σημαντικότερος παράγων θα είναι η τιμή του φυσικού αερίου. Πράγματι, αν υπάρχει συμφωνία μεταξύ της Ρωσίας, της Ευρώπης και των ΗΠΑ, η ισραηλινή θεωρία δεν ισχύει πλέον. Η Συρία θα έχει τελειώσει με αυτή την κατάρα και το συριακό πρόβλημα θα λυθεί. Εξάλλου, μου φαίνεται ότι η Ρωσία και οι ΗΠΑ επιταχύνουν προς την κατεύθυνση αυτή και ότι έχουν ήδη συμφωνήσει όχι μόνο για τις συνθήκες λειτουργίας, αλλά και τις τιμές.
10. Αλλά τότε όμως, ξεκινώντας από τη θεωρία ότι η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου απαιτεί τη σταθερότητα της περιοχής, γιατί άναψαν το εμπρηστικό πόλεμο στη Συρία, με την πομπή του αίματος, τους θανάτους και τις καταστροφές; Γιατί δεν ξεκίνησαν, απολαμβάνοντας τη σταθερότητα που επικρατούσε αλλάζοντας γνώμη σε περίπτωση;
Είναι ζήτημα ακαμψίας ή ευελιξίας των θέσεων του καθένα, και πρέπει να εξετάσουμε τη σύνθεση όλων όσων συμβαίνουν στην περιοχή μας, γνωρίζοντας ότι δεν μπορούμε ακόμη να δώσουμε μια οριστική εικόνα. Αυτή η εικόνα είναι μέχρι τώρα ασαφής και δεν θα μπορεί να ρυθμιστεί παρά μόνο σε συνάρτηση με τη φύση των συγκρούσεων, τη παύση των μαχών, τις περιφερειακές, εθνικές και διεθνείς συμφωνίες.
Εάν η Σαουδική Αραβία δεν σταματήσει τη κλιμάκωση της βίας και επιμένει να αρνείται να ακολουθήσει τις ΗΠΑ, ο πόλεμος θα είναι μακρύς!
Μερικοί λένε ότι είναι εντελώς υποταγμένη στις ΗΠΑ και ότι θα ακολουθήσει τις οδηγίες τους.
Άλλοι πιστεύουν ότι εκμεταλλεύεται την αδυναμία τους και επαναστατεί, διεκδικώντας τη θέση της στον ήλιο. Πολλά ερευνητικά κέντρα βγάζουν το συμπέρασμα ότι η Σαουδική Αραβία μπορεί ακόμα να οδηγήσει τον δικό της «πόλεμο του πετρελαίου» και ότι ακόμη και αν οι ΗΠΑ καταφέρουν να παράγουν 12 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου σχιστόλιθου την ημέρα, θα εξακολουθήσουν να χρειάζονται επιπλέον 4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Θα πρέπει να αγοραστούν σε μεγάλο ποσοστό από τη πλευρά αυτής της ίδιας Σαουδικής Αραβίας, η οποία ως εκ τούτου παραμένει ένας σημαντικός παράγοντας στην εξίσωση, παρά την εξάρτησή της... Θα πρέπει να περάσουν περίπου άλλοι τρεις μήνες για να μπορέσουμε να γνωρίσουμε αν επιμένει στην εξέγερση ή θα συμμορφωθεί, εκτός αν υφίσταται η ίδια, με τη σειρά της, τις βλάβες από εσωτερικές συγκρούσεις. Δεν της το εύχομαι.
11. Αυτές οι εσωτερικές συγκρούσεις ίσως δεν θα λάβουν χώρα δεδομένης της απαιτούμενης σταθερότητα στην περιοχή;
Θυμηθείτε τα λόγια του Richard Perle που έλεγε ότι το «δομημένο χάος» της περιοχής μας έπρεπε να ξεκινήσει με το Ιράκ, στη συνέχεια να περάσει στο Λίβανο, τη Συρία, τη Σαουδική Αραβία και να τελειώσει τελικά με το μεγάλο βραβείο που υποτίθεται ότι θα ήταν η Αίγυπτος . Η Σαουδική Αραβία ήταν στο στόχαστρο ... Ελπίζω ότι θα καταφέρει να διατηρήσει τον λόγο.
12. Αλλά ποιος είπε ότι ο φάκελος του φυσικού αερίου είχε τέτοιες επιπτώσεις για το τι συμβαίνει; Ποιος είπε ότι υπάρχουν τέτοιους τεράστιους πόρους σε υδρογονάνθρακες στη Συρία και το Λίβανο; Ποιες είναι οι μελέτες που έγιναν σε αυτό το πλαίσιο;
Έχω ήδη περιγράψει ένα μέρος των μελετών στο διάυλο Sham FM το 2012 και πιο πρόσφατα στο Al-Mayadeen TV Channel [3] [4]. Γι 'αυτό θα περιοριστώ να υπενθυμίσω μόνο τα κύρια σημεία πριν την παροχή πρόσθετων στοιχείων.
Μια νορβηγική εταιρεία έχει παραδώσει στη Συρία τα αποτελέσματα μιας πρώτης έρευνας off-shore σε δύο διαστάσεων [2D]. Αποκάλυψε 14 κοιτάσματα πετρελαίου για τα οποία έχω ήδη μιλήσει. Στη συνέχεια, μια δεύτερή εταιρία, νορβηγική και αυτή, η SAGEX, πήρε την εργασία και παρέδωσε συγκρίσιμα αποτελέσματα με τα προηγούμενα, παραλείποντας όμως να κοινοποιήσει τα αποτελέσματα των σεισμικών ερευνών σε 3D, που επιτρέπουν μια περισσότερο ποσοτική εκτίμηση της απόδοσης των κοιτασμάτων σε θαλάσσια εδάφη από το 2D.
Στη συνέχεια, αυτές οι δύο εταιρείες αγοράστηκαν από τη «CGGVeritas», η οποία είναι μια γαλλο-αμερικανική εταιρεία που εδρεύει στο Λονδίνο. Η τελευταία εταιρεία απέκτησε λοιπόν τη σύμβαση και τα δεδομένα σχετικά με τη Συρία.
Και τότε το παιχνίδι έγινε πιο σαφές!
Έτσι, όταν είχα παρουσιάσει μια πρώτη εικόνα του Al-Mayadeen,είχα πει ότι οι πρώτες εκτιμήσεις των πετρελαϊκών αποδόσεων για τα κοιτάσματα [4-9-10-13] που εκτείνονται από τη λιβανική μεθόριο μέχρι το Banias θα ισοδυναμούσαν εκείνες του Κουβέιτ. Είχα στηριχτεί στα δεδομένα 3D που υποτίθεται δεν είχε πάρει SAGEX. Πράγματι, τα δεδομένα που έιχα την ευκαιρία να μελετήσω υποδεικνύουν αποδόσεις των 1,6 – 2 εκατ. βαρέλια/ημέρα.
13. Χωρίς να αναφερθεί το φυσικό αέριο;
Ναι, αυτά τα στοιχεία αφορούν μόνο το πετρέλαιο. Όσον αφορά το φυσικό αέριο, είχα πει ότι τα κοιτάσματα ήταν τεράστια στο συριακό υπέδαφο , με εκτιμώμενη απόδωση δέκα φορές υψηλότερες από εκείνες του Ισραήλ και του Λιβάνου μαζί, το κέντρο βρίσκεται στη Qara ανάμεσα στη Δαμασκό και την Χομς.
14. Επομένως, στην ξηρά (on-shore);
Απολύτως! Ωστ όσο, το θαλάσσιο υπέδαφος είναι επίσης πολύ πλούσιο σε κοιτάσματα φυσικού αερίου, οι εκτιμώμενες αποδόσεις αυξάνονται σημαντικά σταδιακά όπως ανεβαίνετε προς τη συριακή ακτή. Και να επιστρέψουμε στο πετρέλαιο, αν αθροίζουμε τις αποδόσεις των συριακών κοιτασμάτων, φτάνουμε σε ένα σύνολο που βρίσκεται μεταξύ των κοιτασμάτων του Ιράκ και του Ιράν!
15. Με άλλα λόγια, η Συρία είναι πλούσια σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο και το παιχνίδι άξιζε το κόστος του;
Το άξιζε, ειδικά αν συμπεριλάβουμε τις διαδρομές των αγωγών για τις οποίες ήδη έδωσα λεπτομέρειες.
Έτσι, το σχέδιο του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου South Stream μέσω της Μαύρης Θάλασσας και κατευθυνόμενου προς την Αυστρία, διασχίζοντας ολόκληρη την Ευρώπη, είναι άμεσος ανταγωνιστή του αγωγού Nabucco μέσω Τουρκίας. Το ήθελαν οι ΗΠΑ για να εξυπηρετήσει την Ευρώπη παρακάμπτοντας τη Ρωσία. Η μάχη τελικά έληξε υπέρ της Ρωσίας για λόγους που δεν θα επαναλάβω εδώ. [3]
Και, στο μέλλον, όλα τείνουν να πιστέψουμε ότι η γερμανική βιομηχανία θα επικρατήσει στην Ευρωπαϊκή εξίσωση και ότι θα ζήσουμε μια άνευ προηγουμένου συνεργασία μεταξύ της Ρωσίας, της Γερμανία και της Αυστρίας. Προσωπικά, βλέπω τη Γερμανία ως μια μελλοντική μεγάλη δύναμη που θα αποκτήσει το δικαιώμα του βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
16. Η ρωσο-γερμανική συνεργασία έχει ήδη προχωρήσει αρκετά!
Πράγματι. Τα πάντα είναι θέμα εμπορικών συμφερόντων. Ο ρωσικός αγωγός φυσικού αερίου North Stream που πηγαίνει απευθείας στη Γερμανία μέσω της Βαλτικής Θάλασσας είναι ένα από τα μυστικά της ειδικής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών. Τούτου λεχθέντος, πιστεύω ότι είναι λάθος να πει κανείς ότι η Ρωσία δρα εναντίον της Ευρώπης. Η Ρωσία δεν είναι η Σοβιετική Ένωση και δεν απαγορεύεται να φανταστεί κανείς ηλιόλουστο αύριο, γιατί οι σχέσεις της με την Ευρώπη είναι άφθαρτες.
Από την πλευρά μας, έχουμε να κάνουμε με το καταριανό και το ιρανικό αέριο από μια υπεράκτια τοποθεσία [North Dome] στα σύνορα των δύο χωρών. Το ιρανικό μέρος [South Pars με κίτρινο χρώμα στο παρακάτω σχήμα] είναι πλουσιότερο από το καταριανό κομμάτι [ροζ]. Οι αντίστοιχοι αγωγοί πρέπει να ακολουθήσουν μια διαδρομή που περνά από τη Συρία!
17. Πρόκειται λοιπόν για τον περίφημο Νέο Δρόμο του Μεταξιού που αναφερθήκατε επανειλημμένως;
Ακριβώς. Και νομίζω ότι αυτό είναι η ουσία των προβλημάτων στα οποία θα πρέπει να προσθέσουμε τη δρομολόγησης των τεράστιων ποσοτήτων φυσικού αερίου των περιοχών Rub’ Al-Khali και του Ghawar που βρίσκεται νοτιοδυτικά του Riad, ένα άλυτο ακόμα πρόβλημα.
Κατάρ σκοπεύε να περάσει τον αγωγό του από το συριακό έδαφος [4], αλλά να που η συμφωνία που υπεγράφη τον Αύγουστο του 2011 μεταξύ του Ιράν, του Ιράκ και της Συρία λύνει το πρόβλημα της δρομολόγησης του ιρανικού φυσικού αερίου προς τη Μεσόγειο Θάλασσα χωρίς να λύσει το πρόβλημα της δρομολόγησης του καταριανού αερίου. Του είχε μείνει μόνο την επιλογή της μεταφοράς δια θαλάσσης, η οποία θα απαιτούσε ένα στόλο από 1.000 πλοία. Ένα εξωφρενικό κόστος που θα μείωνε τα αναμενόμενα κέρδη του Κατάρ επί σειρά ετών, από 800.000 εκατομμύρια σε 80 δισεκατομμύρια δολάρια! Εξάλλου, δεν αποκλείεται το Σαουδικό φυσικό αερίου να πρέπει να ακολουθήσει την ίδια διαδρομή προς τη Συρία.
18. Οι φάκελοι του φυσικού αερίου είναι επομένως θεμελιώδεις στην κρίση της Συρίας;
Απολύτως. Αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορώ παρά να επαναλάβω στους Σύρους συμπατριώτες μου ότι έχουμε να κάνουμε με «συγκρούσεις εμπορικών συμφερόντων» που περιλαμβάνουν πολλαπλούς παράγοντες της ίδιας εξίσωσης: Ρωσία, ΗΠΑ, Ισραήλ, Ιράν, Τουρκία, Σαουδική Αραβία, Κατάρ, κλπ Ο μόνος τρόπος για να βγούμε από το αδιέξοδο θα ήταν ο καθένας να μπορέσει να βρει το λογαριασμό του. Σε αυτή τη κατεύθυνση πρέπει να εργαστούμε με λογική.
Ο Δρ Imad Fawzi Shueibi 09/11/2013
Μεταγραφή και μετάφραση από τα αραβικά: Mouna Alno-Nakhal
Πηγή: NBN Βίντεο [Απόσπασμα από το 28'15'' σε 51'36'']
http://www.youtube.com/watch?v=VyR7pt09wAs
Σημειώσεις:
[1] Τζον Κέρι: "Μήπως το Ισραήλ θέλει μια τρίτη Ιντιφάντα;"
http://www.lapresse.ca/international/dossiers/pourparlers-israelo-palestiniens/201311/07/01-4708325-john-kerry-est-ce-quisrael-veut-une-troisieme-intifada.php
[2] Το ισραηλινό αέριο και ο Ρώσος προστάτης
http://www.tribunejuive.info/tag/accord-israel-gazprom
[3] Συρία: Πόλεμος για το φυσικό αέριο! Μια διεθνής σύγκρουση με περιφερειακή εμφάνιση
http://www.mondialisation.ca/index.php?context=va&aid=30652
[4] Η Συρία στο καζάνι του γιγαντιαίων σχεδίων για φυσικό αέριο!
http://www.mondialisation.ca/la-syrie-dans-le-chaudron-des-projets-gaziers-geants/5343462
Ο Δρ Imad Fawzi Shueibi είναι Σύρος πολίτης, φιλόσοφος και γεωπολιτικός αναλυτής. Είναι Πρόεδρος του Κέντρου Τεκμηρίωσης και Στρατηγικών Σπουδών στη Δαμασκό.
http://reseauinternational.net/2013/11/13/syrie-la-guerre-pour-le-gaz-les-gazoducs-continue/
Αρχές Απρίλιου 2013 ο Δρ Imad Fawzi Shueibi μίλησε για πρώτη φορά σε τηλεοπτικό κανάλι, στην αλυσίδα Al-Mayadeen, για τις ανακαλύψεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο μετατρέποντας ορισμένες χώρες της Μέσης Ανατολής σε κράτη παραγωγών-εξαγωγέων φυσικού αερίου και πετρελαίου.
Μια πραγματική έκπληξη, για τους αμύητους, ιδίως όσον αφορά τη Συρία, το Λίβανο, τη Κύπρος, το Ισραήλ και την Τουρκία.
Ο ίδιος είχε κυκλοφορήσει τότε τα έγγραφα και γραφικά δύο νορβηγικών εταιρείων που ειδικεύονται στην εξερεύνηση του υπεδάφους, έχοντας θαρώσει τη μεσογειακή ακτή σε 5.000 τ.χλμ..
Οι πληροφορίες αυτές εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την ένταση της σύγκρουσης γύρω και κατά της Συρίας της οποίας οι πόροι πρέπει να είναι μακράν οι σημαντικότεροι, όσο περισσότερο ειδικά αφού μας αποκαλύπτει ότι η γαλλο-αμερικανική εταιρεία « CGGVeritas» μπήκε στη γραμμή εξαγοράζοντας τις δύο νορβηγικές εταιρείες οι οποίες δεν είχαν διαδώσει όλα τα μικρά μυστικά τους.
Σήμερα, έπεσαν οι μάσκες και δεν αποκρύπτουν, ούτε τα μέσα ούτε τις αιτίες, ούτε τα μέσα, ούτε τις προδοσίες, ούτε τα ψέματα, ούτε τα εγκλήματα, ή τη διαφθορά που τροφοδότησαν αυτό το βρώμικο πόλεμο, που ονομάστηκε «δια πληρεξούσιου (proxy war)». Και τότε είχε δηλώσει ότι η Συρία διένυε μια «κατάρα», εκεί όπου θα μπορούσε να έλπιζε το αντίθετο.
Έπεσαν οι μάσκες, αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται παρά ταύτα.
Ακολουθούν ορισμένους λόγους, απλώς βλακωδώς εμπορικούς, που αποκαλύφτηκαν σε τηλεοπτική εκπομπή του λιβανέζικου δίαυλου NBN.
1. Δρ. Shueibi, νομίζετε ότι η Συρία οδεύει προς μια αναγκαστική σταθεροποίηση;
Νομίζω ότι κινούμαστε υποχρεωτικά προς αυτή την κατεύθυνση, διότι πρόκειται για μια περιοχή πλούσια σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο για τα επόμενα εκατό χρόνια, χωρίς να υπολογίσουμε τους αγωγούς που θα την διασχίσουν. Θα ήθελα να προσθέσω ότι βλέπω στα τελευταία γεγονότα που ζήσαμε την επίλυση της αραβο-ισραηλινής διένεξης. Αυτό φαίνεται ακόμα πιο εμφανές αν λάβουμε υπόψη την πρόσφατη κριτική, σχεδόν απειλητική, που εκτοξεύθηκε από τον Κέρι εναντίον του Νετανιάχου, όταν εκείνος απάντησε: «Μήπως θέλει το Ισραήλ μια τρίτη Ιντιφάντα;». [1].
Μιλώντας για νέα ιντιφάντα, ο Κέρι σήμαινε κατά πάσα πιθανότητα στους Ισραηλινούς ότι αν ενεργούν πάντοτε με τον τρόπο τους, σκοτώνοντας και φυλακίζοντας το δοκούν, είναι επειδή προστατεύονται από τον Αμερικανό φίλο. Τώρα, όμως, οι ΗΠΑ και η Ρωσία θέλουν να λύσουν τα προβλήματα της περιοχής και να σβήσουν τη φωτιά. Παρατήρησε κανείς ποτέ πόλεμους σε πετρελαϊκή περιοχή και με φυσικό;
2. Μιλάτε για μια προσεχή ειρήνη, όχι μόνο για τη Συρία αλλά και για ολόκληρη την περιοχή;
Χωρίς να τονίσω τη λέξη «ειρήνη», ας μιλήσουμε καλύτερα για ένα είδος σταθερότητας ή νέων ισορροπιών μεταξύ των εμπόλεμων δυνάμεων 3. Πότε;
Μέσα σε 10 χρόνια.
4. Δηλαδή η περιφέρεια δεν θα γνωρίσει σταθερότητα πριν από δέκα χρόνια;
Νομίζω ότι αν το Ισραήλ επιμένει με το πείσμα του, δεν θα υπάρξει επιστροφή στη σταθερότητα και αυτό θα επηρεάσει το σύνολο της περιοχής, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ. Αλλά ίσως θα καταφέρουμε να χαλαρώσει τη θέση του ... Σημειώσετε ότι ο Νετανιάχου, παρά τα μούτρα του, σχεδιάζει να επισκεφθεί τη Ρωσία στις 20 Νοεμβρίου και ότι είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Πούτιν χθες.
Ο Ισραηλινός είναι, εξ όσων γνωρίζω, διαθέτει μεγάλη ευφυΐα, όταν πρόκειται για συνδεθεί με ανοδικές δυνάμεις. Να θυμάστε ότι το 1956 γρήγορα άφησε τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο για να συνδεθεί με τις ΗΠΑ. Σήμερα είναι η Ρωσία και η Κίνα που αναδύονται! Μην ξεχνάτε επίσης ότι η Ρωσία έχει υπογράψει μια συμφωνία για το πεδίο φυσικού αερίου που βρίσκονται στα βόρεια του Ισραήλ, πεδίο το οποίο εμπλέκεται με εκείνο του Λιβάνου. Ως εκ τούτου, ζητώ από του Λιβανέζους αδελφούς μου: «Μήπως αναρωτηθήκατε γιατί τόση βιασύνη για το ζήτημα του πετρέλαιο και του φυσικού αερίου;».
5. Βιασύνη των Ισραηλινών για να κλέβουν τους πόρους μας στα σύνορά μας!
Έχει περάσει πολύς καιρός που κλέβουν... αλλά εκείνοι που τρέχουν αυτό το φάκελο τελικά κατάλαβαν ότι ήταν καιρός να εξετάσουν το μοίρασμα αυτών των πόρων.
6. Με άλλα λόγια, ποιο το ποσοστό που μας ανήκει σε μας τους Λιβανέζους;
Ναι, το λιβανικό ποσοστό. Αλλά το επικίνδυνο ζήτημα αφορά τη Συρία, η οποία, εκτός από το πετρέλαιο και το αέριο το οποίο αφθονεί, είναι η διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσουν διάφοροι αγωγοί.
Και έτσι, ένα από τα δύο πράγματα: είτε επιστρέφει ηρεμία εντός δύο ετών, ακολουθούμενη από την δημοπράτηση, από τις γεωτρήσεις που οδηγούν στην παραγωγή μέσα σε διάστημα επτά ετών, είτε υπάρχει αναβολή από εκείνους που τους συμφέρει να αφήσουν τη Συρία να καεί, για να παραμένουν οι τιμές του φυσικού αερίου σε υψηλά επίπεδα.
Η τιμή αυτή θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, όσο καιρό δεν εκμεταλλεύεται το συριακό αέριο, όσο καιρό παραμένει εκτός κυκλώματος το ιρανικό αέριο σε μεγάλο βαθμό, όσο καιρό παραμένει απροσδιόριστη η τύχη του φυσικού αερίου του Κατάρ [η προέλευση όλου αυτού του παιχνιδιού] και όσο καιρό δεν παραδίδεται το αέριο της Σαουδικής Αραβίας στη Μεσόγειο Θάλασσα. Όσο καιρό παραμένει έτσι η κατάσταση, οι τιμές του ισραηλινού και ρωσικού φυσικού αερίου θα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα!
7. Αυτός είναι ο λόγος που αναβάλλεται η σταθεροποίηση για αργότερα;
Μια από τις ισραηλινές θεωρίες επιδιώκει να συνεχιστεί αυτή η αστάθεια όσο το Ισραήλ δεν θα έχει παράγει το μισό του φυσικού αερίου του. Αυτό προϋποθέτει ότι στα 20 χρόνια διάρκειας των αποθεμάτων του φυσικού αερίου του, θα μπορέσει να πουλήσει το ήμισυ σε ψηλές τιμές για 10 χρόνια για να εφαρμόσει μόνο μετά, τη παγκόσμια τιμή που αναγκαστικά θα είναι μειωμένη.
Είναι μια θεωρία που πρέπει να λάβουμε υπόψη, γνωρίζοντας ότι το πρόβλημα δεν εξαρτάται από τη θέληση του Ισραήλ μόνο. Αλλά αν πρόκειται να εφαρμοστεί, μια ψυχρή ανάλυση με οδηγεί στο να πιστέψω ότι μια τέτοια κατάσταση θα ήταν εξίσου ενδιαφέρον για τη Ρωσία, η οποία προμηθεύει το 46% του φυσικού αερίου της Ευρώπης.
8. Αλλά δεν είναι προς το συμφέρον της Ρωσίας να εκμεταλλευτεί το φυσικό αέριο στην περιοχή μας;
Φυσικά, είναι προς το συμφέρον της.
9. Και όπως το είπατε, θα εκμεταλλευτεί το φυσικό αέριο των κατεχόμενων εδαφών και θα συμμετάσχει σε ένα μεγάλο μέρος στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της Συρίας;
Και σε αυτή την περίπτωση, ο σημαντικότερος παράγων θα είναι η τιμή του φυσικού αερίου. Πράγματι, αν υπάρχει συμφωνία μεταξύ της Ρωσίας, της Ευρώπης και των ΗΠΑ, η ισραηλινή θεωρία δεν ισχύει πλέον. Η Συρία θα έχει τελειώσει με αυτή την κατάρα και το συριακό πρόβλημα θα λυθεί. Εξάλλου, μου φαίνεται ότι η Ρωσία και οι ΗΠΑ επιταχύνουν προς την κατεύθυνση αυτή και ότι έχουν ήδη συμφωνήσει όχι μόνο για τις συνθήκες λειτουργίας, αλλά και τις τιμές.
10. Αλλά τότε όμως, ξεκινώντας από τη θεωρία ότι η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου απαιτεί τη σταθερότητα της περιοχής, γιατί άναψαν το εμπρηστικό πόλεμο στη Συρία, με την πομπή του αίματος, τους θανάτους και τις καταστροφές; Γιατί δεν ξεκίνησαν, απολαμβάνοντας τη σταθερότητα που επικρατούσε αλλάζοντας γνώμη σε περίπτωση;
Είναι ζήτημα ακαμψίας ή ευελιξίας των θέσεων του καθένα, και πρέπει να εξετάσουμε τη σύνθεση όλων όσων συμβαίνουν στην περιοχή μας, γνωρίζοντας ότι δεν μπορούμε ακόμη να δώσουμε μια οριστική εικόνα. Αυτή η εικόνα είναι μέχρι τώρα ασαφής και δεν θα μπορεί να ρυθμιστεί παρά μόνο σε συνάρτηση με τη φύση των συγκρούσεων, τη παύση των μαχών, τις περιφερειακές, εθνικές και διεθνείς συμφωνίες.
Εάν η Σαουδική Αραβία δεν σταματήσει τη κλιμάκωση της βίας και επιμένει να αρνείται να ακολουθήσει τις ΗΠΑ, ο πόλεμος θα είναι μακρύς!
Μερικοί λένε ότι είναι εντελώς υποταγμένη στις ΗΠΑ και ότι θα ακολουθήσει τις οδηγίες τους.
Άλλοι πιστεύουν ότι εκμεταλλεύεται την αδυναμία τους και επαναστατεί, διεκδικώντας τη θέση της στον ήλιο. Πολλά ερευνητικά κέντρα βγάζουν το συμπέρασμα ότι η Σαουδική Αραβία μπορεί ακόμα να οδηγήσει τον δικό της «πόλεμο του πετρελαίου» και ότι ακόμη και αν οι ΗΠΑ καταφέρουν να παράγουν 12 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου σχιστόλιθου την ημέρα, θα εξακολουθήσουν να χρειάζονται επιπλέον 4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Θα πρέπει να αγοραστούν σε μεγάλο ποσοστό από τη πλευρά αυτής της ίδιας Σαουδικής Αραβίας, η οποία ως εκ τούτου παραμένει ένας σημαντικός παράγοντας στην εξίσωση, παρά την εξάρτησή της... Θα πρέπει να περάσουν περίπου άλλοι τρεις μήνες για να μπορέσουμε να γνωρίσουμε αν επιμένει στην εξέγερση ή θα συμμορφωθεί, εκτός αν υφίσταται η ίδια, με τη σειρά της, τις βλάβες από εσωτερικές συγκρούσεις. Δεν της το εύχομαι.
11. Αυτές οι εσωτερικές συγκρούσεις ίσως δεν θα λάβουν χώρα δεδομένης της απαιτούμενης σταθερότητα στην περιοχή;
Θυμηθείτε τα λόγια του Richard Perle που έλεγε ότι το «δομημένο χάος» της περιοχής μας έπρεπε να ξεκινήσει με το Ιράκ, στη συνέχεια να περάσει στο Λίβανο, τη Συρία, τη Σαουδική Αραβία και να τελειώσει τελικά με το μεγάλο βραβείο που υποτίθεται ότι θα ήταν η Αίγυπτος . Η Σαουδική Αραβία ήταν στο στόχαστρο ... Ελπίζω ότι θα καταφέρει να διατηρήσει τον λόγο.
12. Αλλά ποιος είπε ότι ο φάκελος του φυσικού αερίου είχε τέτοιες επιπτώσεις για το τι συμβαίνει; Ποιος είπε ότι υπάρχουν τέτοιους τεράστιους πόρους σε υδρογονάνθρακες στη Συρία και το Λίβανο; Ποιες είναι οι μελέτες που έγιναν σε αυτό το πλαίσιο;
Έχω ήδη περιγράψει ένα μέρος των μελετών στο διάυλο Sham FM το 2012 και πιο πρόσφατα στο Al-Mayadeen TV Channel [3] [4]. Γι 'αυτό θα περιοριστώ να υπενθυμίσω μόνο τα κύρια σημεία πριν την παροχή πρόσθετων στοιχείων.
Μια νορβηγική εταιρεία έχει παραδώσει στη Συρία τα αποτελέσματα μιας πρώτης έρευνας off-shore σε δύο διαστάσεων [2D]. Αποκάλυψε 14 κοιτάσματα πετρελαίου για τα οποία έχω ήδη μιλήσει. Στη συνέχεια, μια δεύτερή εταιρία, νορβηγική και αυτή, η SAGEX, πήρε την εργασία και παρέδωσε συγκρίσιμα αποτελέσματα με τα προηγούμενα, παραλείποντας όμως να κοινοποιήσει τα αποτελέσματα των σεισμικών ερευνών σε 3D, που επιτρέπουν μια περισσότερο ποσοτική εκτίμηση της απόδοσης των κοιτασμάτων σε θαλάσσια εδάφη από το 2D.
Στη συνέχεια, αυτές οι δύο εταιρείες αγοράστηκαν από τη «CGGVeritas», η οποία είναι μια γαλλο-αμερικανική εταιρεία που εδρεύει στο Λονδίνο. Η τελευταία εταιρεία απέκτησε λοιπόν τη σύμβαση και τα δεδομένα σχετικά με τη Συρία.
Και τότε το παιχνίδι έγινε πιο σαφές!
Έτσι, όταν είχα παρουσιάσει μια πρώτη εικόνα του Al-Mayadeen,είχα πει ότι οι πρώτες εκτιμήσεις των πετρελαϊκών αποδόσεων για τα κοιτάσματα [4-9-10-13] που εκτείνονται από τη λιβανική μεθόριο μέχρι το Banias θα ισοδυναμούσαν εκείνες του Κουβέιτ. Είχα στηριχτεί στα δεδομένα 3D που υποτίθεται δεν είχε πάρει SAGEX. Πράγματι, τα δεδομένα που έιχα την ευκαιρία να μελετήσω υποδεικνύουν αποδόσεις των 1,6 – 2 εκατ. βαρέλια/ημέρα.
13. Χωρίς να αναφερθεί το φυσικό αέριο;
Ναι, αυτά τα στοιχεία αφορούν μόνο το πετρέλαιο. Όσον αφορά το φυσικό αέριο, είχα πει ότι τα κοιτάσματα ήταν τεράστια στο συριακό υπέδαφο , με εκτιμώμενη απόδωση δέκα φορές υψηλότερες από εκείνες του Ισραήλ και του Λιβάνου μαζί, το κέντρο βρίσκεται στη Qara ανάμεσα στη Δαμασκό και την Χομς.
14. Επομένως, στην ξηρά (on-shore);
Απολύτως! Ωστ όσο, το θαλάσσιο υπέδαφος είναι επίσης πολύ πλούσιο σε κοιτάσματα φυσικού αερίου, οι εκτιμώμενες αποδόσεις αυξάνονται σημαντικά σταδιακά όπως ανεβαίνετε προς τη συριακή ακτή. Και να επιστρέψουμε στο πετρέλαιο, αν αθροίζουμε τις αποδόσεις των συριακών κοιτασμάτων, φτάνουμε σε ένα σύνολο που βρίσκεται μεταξύ των κοιτασμάτων του Ιράκ και του Ιράν!
15. Με άλλα λόγια, η Συρία είναι πλούσια σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο και το παιχνίδι άξιζε το κόστος του;
Το άξιζε, ειδικά αν συμπεριλάβουμε τις διαδρομές των αγωγών για τις οποίες ήδη έδωσα λεπτομέρειες.
Έτσι, το σχέδιο του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου South Stream μέσω της Μαύρης Θάλασσας και κατευθυνόμενου προς την Αυστρία, διασχίζοντας ολόκληρη την Ευρώπη, είναι άμεσος ανταγωνιστή του αγωγού Nabucco μέσω Τουρκίας. Το ήθελαν οι ΗΠΑ για να εξυπηρετήσει την Ευρώπη παρακάμπτοντας τη Ρωσία. Η μάχη τελικά έληξε υπέρ της Ρωσίας για λόγους που δεν θα επαναλάβω εδώ. [3]
Και, στο μέλλον, όλα τείνουν να πιστέψουμε ότι η γερμανική βιομηχανία θα επικρατήσει στην Ευρωπαϊκή εξίσωση και ότι θα ζήσουμε μια άνευ προηγουμένου συνεργασία μεταξύ της Ρωσίας, της Γερμανία και της Αυστρίας. Προσωπικά, βλέπω τη Γερμανία ως μια μελλοντική μεγάλη δύναμη που θα αποκτήσει το δικαιώμα του βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
16. Η ρωσο-γερμανική συνεργασία έχει ήδη προχωρήσει αρκετά!
Πράγματι. Τα πάντα είναι θέμα εμπορικών συμφερόντων. Ο ρωσικός αγωγός φυσικού αερίου North Stream που πηγαίνει απευθείας στη Γερμανία μέσω της Βαλτικής Θάλασσας είναι ένα από τα μυστικά της ειδικής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών. Τούτου λεχθέντος, πιστεύω ότι είναι λάθος να πει κανείς ότι η Ρωσία δρα εναντίον της Ευρώπης. Η Ρωσία δεν είναι η Σοβιετική Ένωση και δεν απαγορεύεται να φανταστεί κανείς ηλιόλουστο αύριο, γιατί οι σχέσεις της με την Ευρώπη είναι άφθαρτες.
Από την πλευρά μας, έχουμε να κάνουμε με το καταριανό και το ιρανικό αέριο από μια υπεράκτια τοποθεσία [North Dome] στα σύνορα των δύο χωρών. Το ιρανικό μέρος [South Pars με κίτρινο χρώμα στο παρακάτω σχήμα] είναι πλουσιότερο από το καταριανό κομμάτι [ροζ]. Οι αντίστοιχοι αγωγοί πρέπει να ακολουθήσουν μια διαδρομή που περνά από τη Συρία!
17. Πρόκειται λοιπόν για τον περίφημο Νέο Δρόμο του Μεταξιού που αναφερθήκατε επανειλημμένως;
Ακριβώς. Και νομίζω ότι αυτό είναι η ουσία των προβλημάτων στα οποία θα πρέπει να προσθέσουμε τη δρομολόγησης των τεράστιων ποσοτήτων φυσικού αερίου των περιοχών Rub’ Al-Khali και του Ghawar που βρίσκεται νοτιοδυτικά του Riad, ένα άλυτο ακόμα πρόβλημα.
Κατάρ σκοπεύε να περάσει τον αγωγό του από το συριακό έδαφος [4], αλλά να που η συμφωνία που υπεγράφη τον Αύγουστο του 2011 μεταξύ του Ιράν, του Ιράκ και της Συρία λύνει το πρόβλημα της δρομολόγησης του ιρανικού φυσικού αερίου προς τη Μεσόγειο Θάλασσα χωρίς να λύσει το πρόβλημα της δρομολόγησης του καταριανού αερίου. Του είχε μείνει μόνο την επιλογή της μεταφοράς δια θαλάσσης, η οποία θα απαιτούσε ένα στόλο από 1.000 πλοία. Ένα εξωφρενικό κόστος που θα μείωνε τα αναμενόμενα κέρδη του Κατάρ επί σειρά ετών, από 800.000 εκατομμύρια σε 80 δισεκατομμύρια δολάρια! Εξάλλου, δεν αποκλείεται το Σαουδικό φυσικό αερίου να πρέπει να ακολουθήσει την ίδια διαδρομή προς τη Συρία.
18. Οι φάκελοι του φυσικού αερίου είναι επομένως θεμελιώδεις στην κρίση της Συρίας;
Απολύτως. Αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορώ παρά να επαναλάβω στους Σύρους συμπατριώτες μου ότι έχουμε να κάνουμε με «συγκρούσεις εμπορικών συμφερόντων» που περιλαμβάνουν πολλαπλούς παράγοντες της ίδιας εξίσωσης: Ρωσία, ΗΠΑ, Ισραήλ, Ιράν, Τουρκία, Σαουδική Αραβία, Κατάρ, κλπ Ο μόνος τρόπος για να βγούμε από το αδιέξοδο θα ήταν ο καθένας να μπορέσει να βρει το λογαριασμό του. Σε αυτή τη κατεύθυνση πρέπει να εργαστούμε με λογική.
Ο Δρ Imad Fawzi Shueibi 09/11/2013
Μεταγραφή και μετάφραση από τα αραβικά: Mouna Alno-Nakhal
Πηγή: NBN Βίντεο [Απόσπασμα από το 28'15'' σε 51'36'']
http://www.youtube.com/watch?v=VyR7pt09wAs
Σημειώσεις:
[1] Τζον Κέρι: "Μήπως το Ισραήλ θέλει μια τρίτη Ιντιφάντα;"
http://www.lapresse.ca/international/dossiers/pourparlers-israelo-palestiniens/201311/07/01-4708325-john-kerry-est-ce-quisrael-veut-une-troisieme-intifada.php
[2] Το ισραηλινό αέριο και ο Ρώσος προστάτης
http://www.tribunejuive.info/tag/accord-israel-gazprom
[3] Συρία: Πόλεμος για το φυσικό αέριο! Μια διεθνής σύγκρουση με περιφερειακή εμφάνιση
http://www.mondialisation.ca/index.php?context=va&aid=30652
[4] Η Συρία στο καζάνι του γιγαντιαίων σχεδίων για φυσικό αέριο!
http://www.mondialisation.ca/la-syrie-dans-le-chaudron-des-projets-gaziers-geants/5343462
Ο Δρ Imad Fawzi Shueibi είναι Σύρος πολίτης, φιλόσοφος και γεωπολιτικός αναλυτής. Είναι Πρόεδρος του Κέντρου Τεκμηρίωσης και Στρατηγικών Σπουδών στη Δαμασκό.
http://reseauinternational.net/2013/11/13/syrie-la-guerre-pour-le-gaz-les-gazoducs-continue/
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΠΡΩΤΟΣ ΣΕ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΕΙΣ Ο ΜΑΝΩΛΑΣ!
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
