2013-11-28 16:48:06
Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης Δικηγόρος Αθηνών
Κατά το άρθρο 5 του ν. 2690/1999 (ΚΔΔιαδ) δημόσια έγγραφα είναι: α) τα διοικητικά, αυτά δηλαδή που συντάσσονται από τις δημόσιες υπηρεσίες όπως εκθέσεις, μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες οδηγίες, απαντήσεις... της Διοίκησης, γνωμοδοτήσεις και αποφάσεις και β) τα ιδιωτικά έγγραφα που φυλάσσονται στις δημόσιες υπηρεσίες. Επιπλέον ως διοικητικά έγγραφα γίνεται δεκτό ότι νοούνται και όσα δεν προέρχονται μεν από δημόσιες υπηρεσίες, αλλά χρησιμοποιήθηκαν ή ελήφθησαν υπόψη για τον καθορισμό της διοικητικής δράσης ή τη διαμόρφωση γνώμης ή κρίσης διοικητικού οργάνου.
Προϋποθέσεις για τη γνώση ή λήψη αντιγράφου των δημοσίων εγγράφων (διοικητικών και ιδιωτικών) αποτελούν η υποβολή αίτησης εκ μέρους του ενδιαφερομένου και (για τη λήψη αντιγράφου) η καταβολή της απαιτουμένης δαπάνης αναπαραγωγής τους. Περαιτέρω, προκειμένου μεν περί διοικητικών εγγράφων, απαιτείται η συνδρομή στο πρόσωπο του αιτούντος ευλόγου ενδιαφέροντος, δηλαδή προσωπικής έννομης σχέσης που τον συνδέει με το περιεχόμενο τους, προκειμένου δε περί ιδιωτικών εγγράφων, η συνδρομή ειδικού εννόμου συμφέροντος.
Η Αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων δεν έχει εκ του νόμου την αρμοδιότητα να ελέγχει την τήρηση της νομοθεσίας για την πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα. Κατά την εξέταση, όμως, αιτήσεων για γνωμοδότηση από υπηρεσίες του δημοσίου τομέα σχετικά με το αν είναι συμβατή με τη νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων η χορήγηση δημοσίων εγγράφων που περιέχουν προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, η Αρχή εφαρμόζει παράλληλα και τη νομοθεσία για την πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα (άρθρο 5 ΚΔΔιαδ).
Κατά το άρθρο 5 του ν. 2690/1999 (ΚΔΔιαδ) δημόσια έγγραφα είναι: α) τα διοικητικά, αυτά δηλαδή που συντάσσονται από τις δημόσιες υπηρεσίες όπως εκθέσεις, μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες οδηγίες, απαντήσεις της Διοίκησης, γνωμοδοτήσεις και αποφάσεις και β) τα ιδιωτικά έγγραφα που φυλάσσονται στις δημόσιες υπηρεσίες. Επιπλέον ως διοικητικά έγγραφα γίνεται δεκτό ότι νοούνται και όσα δεν προέρχονται μεν από δημόσιες υπηρεσίες, αλλά χρησιμοποιήθηκαν ή ελήφθησαν υπόψη για τον καθορισμό της διοικητικής δράσης ή τη διαμόρφωση γνώμης ή κρίσης διοικητικού οργάνου.
Προϋποθέσεις για τη γνώση ή λήψη αντιγράφου των δημοσίων εγγράφων (διοικητικών και ιδιωτικών) αποτελούν η υποβολή αίτησης εκ μέρους του ενδιαφερομένου και (για τη λήψη αντιγράφου) η καταβολή της απαιτουμένης δαπάνης αναπαραγωγής τους. Περαιτέρω, προκειμένου μεν περί διοικητικών εγγράφων, απαιτείται η συνδρομή στο πρόσωπο του αιτούντος ευλόγου ενδιαφέροντος, δηλαδή προσωπικής έννομης σχέσης που τον συνδέει με το περιεχόμενο τους, προκειμένου δε περί ιδιωτικών εγγράφων, η συνδρομή ειδικού εννόμου συμφέροντος.
Η Αρχή δεν έχει εκ του νόμου την αρμοδιότητα να ελέγχει την τήρηση της νομοθεσίας για την πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα. Κατά την εξέταση, όμως, αιτήσεων για γνωμοδότηση από υπηρεσίες του δημοσίου τομέα σχετικά με το αν είναι συμβατή με τη νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων η χορήγηση δημοσίων εγγράφων που περιέχουν προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, η Αρχή εφαρμόζει παράλληλα και τη νομοθεσία για την πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα (άρθρο 5 ΚΔΔιαδ).
Η χορήγηση διοικητικών εγγράφων είναι καταρχήν σύμφωνη με τη νομοθεσία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, καθώς πρόκειται για υποχρέωση της Διοίκησης που επιβάλλεται από νόμο και συγκεκριμένα από τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας. Η χορήγηση διοικητικών εγγράφων που περιέχουν προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων δεν επιτρέπεται, εάν τα δεδομένα αυτά αναφέρονται στην ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή του τρίτου ή αν παραβλάπτεται απόρρητο το οποίο προβλέπεται από ειδικές διατάξεις. Ως τέτοια νοούνται κυρίως τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα (για την έννοιά τους βλ. άρ. 2 στοιχ. β΄ του ν. 2472/1997). Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η έκδοση προηγούμενης άδειας της Αρχής κατά το άρθρο 7 του ν. 2472/1997. Στην περίπτωση, επίσης, που στα δημόσια έγγραφα περιέχονται προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων τα οποία σχετίζονται με την ιδιωτική ή οικογενειακή τους ζωή (χωρίς να είναι ευαίσθητα) η χορήγησή τους είναι δυνατόν να επιτρέπεται υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 5 παρ. 2 στοιχ. ετου ν. 2472/1997.
Επιτρέπεται πρόσβαση του καταγγελλομένου στα στοιχεία του καταγγέλλοντος,εκτός από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
-όταν υπάρχουν λόγοι εθνικής ασφάλειας ή εξακρίβωσης ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων
-όταν το έγγραφο αφορά την ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου
-όταν παραβλάπτεται απόρρητο, προβλεπόμενο από ειδικές διατάξεις
-όταν η πρόσβαση είναι δυνατόν να δυσχεράνει ουσιωδώς την έρευνα της υπόθεσης σχετικά με την τέλεση εγκλήματος ή διοικητικής παράβασης
-όταν υπάρχουν ειδικές διατάξεις που επιβάλλουν απόλυτη ή μερική τήρηση μυστικότητας
-όταν η γνωστοποίηση των στοιχείων του καταγγέλλοντος δύναται να απειλήσει το υπέρτατο έννομο αγαθό της ζωής του.
Εισαγγελική παραγγελία:Η εισαγγελική παραγγελία είναι δεσμευτική για τη Διοίκηση μόνο στο πλαίσιο ποινικής δίωξης (προκαταρκτική εξέταση, προανάκριση, κύρια ανάκριση).Κρίνεται με βάση τον ΚΠοινΔ που κατισχύει του ν. 2472/1997.
Κατά τα λοιπά, δεσμεύει τη Διοίκηση ως επιτακτική εντολή προς διερεύνηση του αιτήματος. Υποχρέωση της Διοίκησης να δώσει σαφή και αιτιολογημένη απάντηση (θετική ή αρνητική).
Απλά δεδομένα: Εξέταση με βάση άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 2472/1997 και άρθρο 5 του ν. 2690/1999 (Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας). Αν προκύψουν εύλογες αμφιβολίες ,ερώτημα στην ΑΠΔΠΧ(αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα), διαβιβάζοντας το αίτημα του τρίτου και την άποψη της Διοίκησης.
Αν η ΑΠΔΠΧ εκφέρει αρνητική γνώμη, η Διοίκηση ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ να χορηγήσει.
Αν η ΑΠΔΠΧ εκφέρει θετική γνώμη, η Διοίκηση ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ να χορηγήσει (ΔΕΝ ΥΠΟΧΡΕΟΥΤΑΙ). Μόνο τα δικαστήρια μπορούν να διατάξουν τη χορήγηση.
Ευαίσθητα δεδομένα: Χορήγηση μόνο με προηγούμενη άδεια της ΑΠΔΠΧ (άρθρο 7 παρ. 2 του Ν. 2472/1997).
Η Διοίκηση πρέπει να υποβάλει στην ΑΠΔΠΧ αίτημα για άδεια χορήγησης ευαίσθητων δεδομένων επισυνάπτοντας και το αίτημα του τρίτου προσώπου που ζητά τη χορήγηση.
Ο Εισαγγελέας θα πρέπει να διαβιβάζει το αίτημα στη Διοίκηση με τη σημείωση ότι η τελευταία οφείλει να ζητήσει την άδεια της ΑΠΔΠΧ.
Δεδομένα του ίδιου του αιτούντος (απλά ή και ευαίσθητα): Δικαίωμα πρόσβασης άρθρου 12 Ν. 2472/1997.
Αν η Διοίκηση αρνείται να ικανοποιήσει το δικαίωμα του αιτούντος-υποκειμένου των δεδομένων,δίδεται απάντηση στον αιτούντα και κοινοποίηση της απάντησης αυτής στην αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα-ΑΠΔΠΧ (άρθρο 12 παρ. 4 του Ν. 2472/1997).
Η Αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε απόφαση της (με αριθμό 73/2010) έκρινε σχετικά ότι ο καθ ου η καταγγελία, ως υποκείμενο των δεδομένων που τον αφορούν, δηλαδή της υποβληθείσας σε δημόσια υπηρεσία καταγγελίας, έχει δικαίωμα πρόσβασης όχι μόνο στο κείμενο της καταγγελίας αλλά και σε κάθε πληροφορία σχετική με την προέλευση (πηγή) των δεδομένων αυτών. Η Αρχή καθορίζοντας περαιτέρω την έννοια της προέλευσης υπογράμμισε ότι τα στοιχεία ταυτοποίησης του καταγγέλλοντος, όπως το όνομα και η διεύθυνση του, συνιστούν προέλευση των δεδομένων.
Το εν λόγω δικαίωμα πρόσβασης, εντούτοις, υπόκειται και σε ορισμένους περιορισμούς. Οι δύο πρώτοι αναφέρονται στο άρθρο 12 παρ. 5 του ν. 2472/1997, και αφορούν σε λόγους εθνικής ασφάλειας ή εξακρίβωσης ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων. Περαιτέρω περιορισμοί προκύπτουν από το άρθρο 5 παρ. 3 του ΚΔΔιαδ (ν. 2690/1999) στις περιπτώσεις που το έγγραφο αφορά ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου ή παραβλάπτεται απόρρητο, προβλεπόμενο από ειδικές διατάξεις, ή όταν η πρόσβαση είναι δυνατόν να δυσχεράνει ουσιωδώς την έρευνα της υπόθεσης σχετικά με την τέλεση εγκλήματος ή διοικητικής παράβασης. Επιπλέον περιορισμοί αναφέρονται στην ύπαρξη ειδικών διατάξεων που επιβάλλουν ή επιτρέπουν ενδεχομένως απόλυτη ή μερική τήρηση μυστικότητας καθώς και στην περίπτωση που η γνωστοποίηση των στοιχείων του καταγγέλλοντος δύναται να απειλήσει το υπέρτατο έννομο αγαθό της ζωής του.
Σε κάθε περίπτωση και με δεδομένο ότι και ο καταγγέλλων είναι ομοίως υποκείμενο των δεδομένων που περιέχονται στην καταγγελία, θα πρέπει να ενημερώνεται με κάθε πρόσφορο τρόπο κατά το χρόνο υποβολής της καταγγελίας του για τη δυνατότητα του καθ ου να έχει πρόσβαση στα στοιχεία αυτής. Ο καταγγέλλων ο οποίος δεν επιθυμεί να αποκαλυφθεί η ταυτότητά του θα πρέπει εξαρχής να επικαλείται και να αιτιολογεί εγγράφως τους σχετικούς λόγους, ώστε να εξετάζονται αρμοδίως από τη δημόσια υπηρεσία.
Η Αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ερμηνεύοντας τις κρίσιμες διατάξεις (άρθρο 5 του ν. 2472/1997 και άρθρο 5 Κ.Δ.Διαδ.) έχει κρίνει, με σειρά γνωμοδοτικών της εγγράφων, ότι η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων (όπως είναι και η ανακοίνωση δεδομένων κάποιου προσώπου σε τρίτους μέσω της πρόσβασης στα δημόσια έγγραφα) επιτρέπεται και χωρίς τη συγκατάθεση του υποκειμένου των δεδομένων (του προσώπου δηλαδή στο οποίο τα δεδομένα αφορούν), εάν είναι αναγκαία για την εκπλήρωση υποχρεώσεως του υπευθύνου επεξεργασίας, η οποία επιβάλλεται από το νόμο. Τέτοια υποχρέωση του υπευθύνου επεξεργασίας η Αρχή θεωρεί ότι προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 5 ΚΔΔιαδ για το δικαίωμα (και αντίστοιχη αξίωση) πρόσβασης στα δημόσια έγγραφα (διοικητικά κατά το άρθρο 5 παρ. 1 και ιδιωτικά που φυλάσσονται από δημόσιες αρχές κατά το άρθρο 5 παρ. 2), όταν τα έγγραφα αυτά δεν αναφέρονται στην ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου και δεν παραβλάπτεται απόρρητο προβλεπόμενο από ειδικές διατάξεις (άρθρο 5 παρ. 3). Ως διοικητικά έγγραφα θεωρεί, μάλιστα, λαμβάνοντας υπόψη τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, και όσα έγγραφα δεν προέρχονται μεν από δημόσιες υπηρεσίες, αλλά χρησιμοποιήθηκαν ή ελήφθησαν υπόψη για τον καθορισμό της διοικητικής δράσης ή τη διαμόρφωση γνώμης ή κρίσης διοικητικού οργάνου.
Ερμηνεύοντας ειδικότερα τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 3 ΚΔΔιαδ, η οποία επιδιώκει να ρυθμίσει τη σχέση ανάμεσα στην πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα και στην προστασία των προσωπικών δεδομένων προβλέποντας ότι το κατά τις προηγούμενες παραγράφους δικαίωμα δεν υφίσταται στις περιπτώσεις που το έγγραφο αφορά την ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου ή αν παραβλάπτεται απόρρητο το οποίο προβλέπεται από ειδικές διατάξεις, έχει κρίνει ότι η έννοια της ιδιωτικής ή οικογενειακής ζωής δεν ταυτίζεται αλλά είναι στενότερη της έννοιας των προσωπικών δεδομένων, αντιπαρατάσσεται στη «δημόσια ζωή» και αφορά μια γενικά παραδεκτή, σύμφωνα με τις κοινωνικές αντιλήψεις, «σφαίρα του απορρήτου» του ατόμου. Δέχεται, συγκεκριμένα, ότι όλα τα προσωπικά δεδομένα δεν είναι ικανά εκ της φύσεως τους να θίξουν την ιδιωτική ζωή κάποιου προσώπου, ενώ ως δυνάμενα να επιφέρουν τέτοιο αποτέλεσμα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται κυρίως τα ευαίσθητα δεδομένα, όπως εκείνα που σχετίζονται με τη φυλετική ή εθνική προέλευση!
, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τα σχετικά με την υγεία και τη σεξουαλική ζωή ενός προσώπου δεδομένα. Η επεξεργασία των ευαίσθητων δεδομένων, εξάλλου, είναι νόμιμη μόνο υπό τις αυστηρότερες προϋποθέσεις του άρθρου 7 του ν. 2472/1997, το οποίο προβλέπει την έκδοση προηγούμενης άδειας της Αρχής.
Στην περίπτωση, αντίθετα, που στα δημόσια έγγραφα περιέχονται προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, τα οποία σχετίζονται με την ιδιωτική ή οικογενειακή τους ζωή (χωρίς να είναι ευαίσθητα δεδομένα), εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 5 παρ. 2 στοιχ. ε΄ του ν. 2472/1997, σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται η χορήγησή τους σε τρίτο χωρίς τη συγκατάθεση του υποκειμένου των δεδομένων, όταν η χορήγηση τους είναι απολύτως αναγκαία για την ικανοποίηση του εννόμου συμφέροντος που επιδιώκει ο τρίτος και υπό τον όρο ότι τούτο υπερέχει προφανώς των δικαιωμάτων και συμφερόντων των προσώπων στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα, και ταυτόχρονα δεν θίγονται οι θεμελιώδεις ελευθερίες αυτών.
Tromaktiko
Κατά το άρθρο 5 του ν. 2690/1999 (ΚΔΔιαδ) δημόσια έγγραφα είναι: α) τα διοικητικά, αυτά δηλαδή που συντάσσονται από τις δημόσιες υπηρεσίες όπως εκθέσεις, μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες οδηγίες, απαντήσεις... της Διοίκησης, γνωμοδοτήσεις και αποφάσεις και β) τα ιδιωτικά έγγραφα που φυλάσσονται στις δημόσιες υπηρεσίες. Επιπλέον ως διοικητικά έγγραφα γίνεται δεκτό ότι νοούνται και όσα δεν προέρχονται μεν από δημόσιες υπηρεσίες, αλλά χρησιμοποιήθηκαν ή ελήφθησαν υπόψη για τον καθορισμό της διοικητικής δράσης ή τη διαμόρφωση γνώμης ή κρίσης διοικητικού οργάνου.
Προϋποθέσεις για τη γνώση ή λήψη αντιγράφου των δημοσίων εγγράφων (διοικητικών και ιδιωτικών) αποτελούν η υποβολή αίτησης εκ μέρους του ενδιαφερομένου και (για τη λήψη αντιγράφου) η καταβολή της απαιτουμένης δαπάνης αναπαραγωγής τους. Περαιτέρω, προκειμένου μεν περί διοικητικών εγγράφων, απαιτείται η συνδρομή στο πρόσωπο του αιτούντος ευλόγου ενδιαφέροντος, δηλαδή προσωπικής έννομης σχέσης που τον συνδέει με το περιεχόμενο τους, προκειμένου δε περί ιδιωτικών εγγράφων, η συνδρομή ειδικού εννόμου συμφέροντος.
Η Αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων δεν έχει εκ του νόμου την αρμοδιότητα να ελέγχει την τήρηση της νομοθεσίας για την πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα. Κατά την εξέταση, όμως, αιτήσεων για γνωμοδότηση από υπηρεσίες του δημοσίου τομέα σχετικά με το αν είναι συμβατή με τη νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων η χορήγηση δημοσίων εγγράφων που περιέχουν προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, η Αρχή εφαρμόζει παράλληλα και τη νομοθεσία για την πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα (άρθρο 5 ΚΔΔιαδ).
Κατά το άρθρο 5 του ν. 2690/1999 (ΚΔΔιαδ) δημόσια έγγραφα είναι: α) τα διοικητικά, αυτά δηλαδή που συντάσσονται από τις δημόσιες υπηρεσίες όπως εκθέσεις, μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες οδηγίες, απαντήσεις της Διοίκησης, γνωμοδοτήσεις και αποφάσεις και β) τα ιδιωτικά έγγραφα που φυλάσσονται στις δημόσιες υπηρεσίες. Επιπλέον ως διοικητικά έγγραφα γίνεται δεκτό ότι νοούνται και όσα δεν προέρχονται μεν από δημόσιες υπηρεσίες, αλλά χρησιμοποιήθηκαν ή ελήφθησαν υπόψη για τον καθορισμό της διοικητικής δράσης ή τη διαμόρφωση γνώμης ή κρίσης διοικητικού οργάνου.
Προϋποθέσεις για τη γνώση ή λήψη αντιγράφου των δημοσίων εγγράφων (διοικητικών και ιδιωτικών) αποτελούν η υποβολή αίτησης εκ μέρους του ενδιαφερομένου και (για τη λήψη αντιγράφου) η καταβολή της απαιτουμένης δαπάνης αναπαραγωγής τους. Περαιτέρω, προκειμένου μεν περί διοικητικών εγγράφων, απαιτείται η συνδρομή στο πρόσωπο του αιτούντος ευλόγου ενδιαφέροντος, δηλαδή προσωπικής έννομης σχέσης που τον συνδέει με το περιεχόμενο τους, προκειμένου δε περί ιδιωτικών εγγράφων, η συνδρομή ειδικού εννόμου συμφέροντος.
Η Αρχή δεν έχει εκ του νόμου την αρμοδιότητα να ελέγχει την τήρηση της νομοθεσίας για την πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα. Κατά την εξέταση, όμως, αιτήσεων για γνωμοδότηση από υπηρεσίες του δημοσίου τομέα σχετικά με το αν είναι συμβατή με τη νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων η χορήγηση δημοσίων εγγράφων που περιέχουν προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, η Αρχή εφαρμόζει παράλληλα και τη νομοθεσία για την πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα (άρθρο 5 ΚΔΔιαδ).
Η χορήγηση διοικητικών εγγράφων είναι καταρχήν σύμφωνη με τη νομοθεσία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, καθώς πρόκειται για υποχρέωση της Διοίκησης που επιβάλλεται από νόμο και συγκεκριμένα από τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας. Η χορήγηση διοικητικών εγγράφων που περιέχουν προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων δεν επιτρέπεται, εάν τα δεδομένα αυτά αναφέρονται στην ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή του τρίτου ή αν παραβλάπτεται απόρρητο το οποίο προβλέπεται από ειδικές διατάξεις. Ως τέτοια νοούνται κυρίως τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα (για την έννοιά τους βλ. άρ. 2 στοιχ. β΄ του ν. 2472/1997). Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η έκδοση προηγούμενης άδειας της Αρχής κατά το άρθρο 7 του ν. 2472/1997. Στην περίπτωση, επίσης, που στα δημόσια έγγραφα περιέχονται προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων τα οποία σχετίζονται με την ιδιωτική ή οικογενειακή τους ζωή (χωρίς να είναι ευαίσθητα) η χορήγησή τους είναι δυνατόν να επιτρέπεται υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 5 παρ. 2 στοιχ. ετου ν. 2472/1997.
Επιτρέπεται πρόσβαση του καταγγελλομένου στα στοιχεία του καταγγέλλοντος,εκτός από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
-όταν υπάρχουν λόγοι εθνικής ασφάλειας ή εξακρίβωσης ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων
-όταν το έγγραφο αφορά την ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου
-όταν παραβλάπτεται απόρρητο, προβλεπόμενο από ειδικές διατάξεις
-όταν η πρόσβαση είναι δυνατόν να δυσχεράνει ουσιωδώς την έρευνα της υπόθεσης σχετικά με την τέλεση εγκλήματος ή διοικητικής παράβασης
-όταν υπάρχουν ειδικές διατάξεις που επιβάλλουν απόλυτη ή μερική τήρηση μυστικότητας
-όταν η γνωστοποίηση των στοιχείων του καταγγέλλοντος δύναται να απειλήσει το υπέρτατο έννομο αγαθό της ζωής του.
Εισαγγελική παραγγελία:Η εισαγγελική παραγγελία είναι δεσμευτική για τη Διοίκηση μόνο στο πλαίσιο ποινικής δίωξης (προκαταρκτική εξέταση, προανάκριση, κύρια ανάκριση).Κρίνεται με βάση τον ΚΠοινΔ που κατισχύει του ν. 2472/1997.
Κατά τα λοιπά, δεσμεύει τη Διοίκηση ως επιτακτική εντολή προς διερεύνηση του αιτήματος. Υποχρέωση της Διοίκησης να δώσει σαφή και αιτιολογημένη απάντηση (θετική ή αρνητική).
Απλά δεδομένα: Εξέταση με βάση άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 2472/1997 και άρθρο 5 του ν. 2690/1999 (Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας). Αν προκύψουν εύλογες αμφιβολίες ,ερώτημα στην ΑΠΔΠΧ(αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα), διαβιβάζοντας το αίτημα του τρίτου και την άποψη της Διοίκησης.
Αν η ΑΠΔΠΧ εκφέρει αρνητική γνώμη, η Διοίκηση ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ να χορηγήσει.
Αν η ΑΠΔΠΧ εκφέρει θετική γνώμη, η Διοίκηση ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ να χορηγήσει (ΔΕΝ ΥΠΟΧΡΕΟΥΤΑΙ). Μόνο τα δικαστήρια μπορούν να διατάξουν τη χορήγηση.
Ευαίσθητα δεδομένα: Χορήγηση μόνο με προηγούμενη άδεια της ΑΠΔΠΧ (άρθρο 7 παρ. 2 του Ν. 2472/1997).
Η Διοίκηση πρέπει να υποβάλει στην ΑΠΔΠΧ αίτημα για άδεια χορήγησης ευαίσθητων δεδομένων επισυνάπτοντας και το αίτημα του τρίτου προσώπου που ζητά τη χορήγηση.
Ο Εισαγγελέας θα πρέπει να διαβιβάζει το αίτημα στη Διοίκηση με τη σημείωση ότι η τελευταία οφείλει να ζητήσει την άδεια της ΑΠΔΠΧ.
Δεδομένα του ίδιου του αιτούντος (απλά ή και ευαίσθητα): Δικαίωμα πρόσβασης άρθρου 12 Ν. 2472/1997.
Αν η Διοίκηση αρνείται να ικανοποιήσει το δικαίωμα του αιτούντος-υποκειμένου των δεδομένων,δίδεται απάντηση στον αιτούντα και κοινοποίηση της απάντησης αυτής στην αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα-ΑΠΔΠΧ (άρθρο 12 παρ. 4 του Ν. 2472/1997).
Η Αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε απόφαση της (με αριθμό 73/2010) έκρινε σχετικά ότι ο καθ ου η καταγγελία, ως υποκείμενο των δεδομένων που τον αφορούν, δηλαδή της υποβληθείσας σε δημόσια υπηρεσία καταγγελίας, έχει δικαίωμα πρόσβασης όχι μόνο στο κείμενο της καταγγελίας αλλά και σε κάθε πληροφορία σχετική με την προέλευση (πηγή) των δεδομένων αυτών. Η Αρχή καθορίζοντας περαιτέρω την έννοια της προέλευσης υπογράμμισε ότι τα στοιχεία ταυτοποίησης του καταγγέλλοντος, όπως το όνομα και η διεύθυνση του, συνιστούν προέλευση των δεδομένων.
Το εν λόγω δικαίωμα πρόσβασης, εντούτοις, υπόκειται και σε ορισμένους περιορισμούς. Οι δύο πρώτοι αναφέρονται στο άρθρο 12 παρ. 5 του ν. 2472/1997, και αφορούν σε λόγους εθνικής ασφάλειας ή εξακρίβωσης ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων. Περαιτέρω περιορισμοί προκύπτουν από το άρθρο 5 παρ. 3 του ΚΔΔιαδ (ν. 2690/1999) στις περιπτώσεις που το έγγραφο αφορά ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου ή παραβλάπτεται απόρρητο, προβλεπόμενο από ειδικές διατάξεις, ή όταν η πρόσβαση είναι δυνατόν να δυσχεράνει ουσιωδώς την έρευνα της υπόθεσης σχετικά με την τέλεση εγκλήματος ή διοικητικής παράβασης. Επιπλέον περιορισμοί αναφέρονται στην ύπαρξη ειδικών διατάξεων που επιβάλλουν ή επιτρέπουν ενδεχομένως απόλυτη ή μερική τήρηση μυστικότητας καθώς και στην περίπτωση που η γνωστοποίηση των στοιχείων του καταγγέλλοντος δύναται να απειλήσει το υπέρτατο έννομο αγαθό της ζωής του.
Σε κάθε περίπτωση και με δεδομένο ότι και ο καταγγέλλων είναι ομοίως υποκείμενο των δεδομένων που περιέχονται στην καταγγελία, θα πρέπει να ενημερώνεται με κάθε πρόσφορο τρόπο κατά το χρόνο υποβολής της καταγγελίας του για τη δυνατότητα του καθ ου να έχει πρόσβαση στα στοιχεία αυτής. Ο καταγγέλλων ο οποίος δεν επιθυμεί να αποκαλυφθεί η ταυτότητά του θα πρέπει εξαρχής να επικαλείται και να αιτιολογεί εγγράφως τους σχετικούς λόγους, ώστε να εξετάζονται αρμοδίως από τη δημόσια υπηρεσία.
Η Αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ερμηνεύοντας τις κρίσιμες διατάξεις (άρθρο 5 του ν. 2472/1997 και άρθρο 5 Κ.Δ.Διαδ.) έχει κρίνει, με σειρά γνωμοδοτικών της εγγράφων, ότι η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων (όπως είναι και η ανακοίνωση δεδομένων κάποιου προσώπου σε τρίτους μέσω της πρόσβασης στα δημόσια έγγραφα) επιτρέπεται και χωρίς τη συγκατάθεση του υποκειμένου των δεδομένων (του προσώπου δηλαδή στο οποίο τα δεδομένα αφορούν), εάν είναι αναγκαία για την εκπλήρωση υποχρεώσεως του υπευθύνου επεξεργασίας, η οποία επιβάλλεται από το νόμο. Τέτοια υποχρέωση του υπευθύνου επεξεργασίας η Αρχή θεωρεί ότι προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 5 ΚΔΔιαδ για το δικαίωμα (και αντίστοιχη αξίωση) πρόσβασης στα δημόσια έγγραφα (διοικητικά κατά το άρθρο 5 παρ. 1 και ιδιωτικά που φυλάσσονται από δημόσιες αρχές κατά το άρθρο 5 παρ. 2), όταν τα έγγραφα αυτά δεν αναφέρονται στην ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου και δεν παραβλάπτεται απόρρητο προβλεπόμενο από ειδικές διατάξεις (άρθρο 5 παρ. 3). Ως διοικητικά έγγραφα θεωρεί, μάλιστα, λαμβάνοντας υπόψη τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, και όσα έγγραφα δεν προέρχονται μεν από δημόσιες υπηρεσίες, αλλά χρησιμοποιήθηκαν ή ελήφθησαν υπόψη για τον καθορισμό της διοικητικής δράσης ή τη διαμόρφωση γνώμης ή κρίσης διοικητικού οργάνου.
Ερμηνεύοντας ειδικότερα τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 3 ΚΔΔιαδ, η οποία επιδιώκει να ρυθμίσει τη σχέση ανάμεσα στην πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα και στην προστασία των προσωπικών δεδομένων προβλέποντας ότι το κατά τις προηγούμενες παραγράφους δικαίωμα δεν υφίσταται στις περιπτώσεις που το έγγραφο αφορά την ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου ή αν παραβλάπτεται απόρρητο το οποίο προβλέπεται από ειδικές διατάξεις, έχει κρίνει ότι η έννοια της ιδιωτικής ή οικογενειακής ζωής δεν ταυτίζεται αλλά είναι στενότερη της έννοιας των προσωπικών δεδομένων, αντιπαρατάσσεται στη «δημόσια ζωή» και αφορά μια γενικά παραδεκτή, σύμφωνα με τις κοινωνικές αντιλήψεις, «σφαίρα του απορρήτου» του ατόμου. Δέχεται, συγκεκριμένα, ότι όλα τα προσωπικά δεδομένα δεν είναι ικανά εκ της φύσεως τους να θίξουν την ιδιωτική ζωή κάποιου προσώπου, ενώ ως δυνάμενα να επιφέρουν τέτοιο αποτέλεσμα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται κυρίως τα ευαίσθητα δεδομένα, όπως εκείνα που σχετίζονται με τη φυλετική ή εθνική προέλευση!
, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τα σχετικά με την υγεία και τη σεξουαλική ζωή ενός προσώπου δεδομένα. Η επεξεργασία των ευαίσθητων δεδομένων, εξάλλου, είναι νόμιμη μόνο υπό τις αυστηρότερες προϋποθέσεις του άρθρου 7 του ν. 2472/1997, το οποίο προβλέπει την έκδοση προηγούμενης άδειας της Αρχής.
Στην περίπτωση, αντίθετα, που στα δημόσια έγγραφα περιέχονται προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, τα οποία σχετίζονται με την ιδιωτική ή οικογενειακή τους ζωή (χωρίς να είναι ευαίσθητα δεδομένα), εφαρμόζεται η διάταξη του άρθρου 5 παρ. 2 στοιχ. ε΄ του ν. 2472/1997, σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται η χορήγησή τους σε τρίτο χωρίς τη συγκατάθεση του υποκειμένου των δεδομένων, όταν η χορήγηση τους είναι απολύτως αναγκαία για την ικανοποίηση του εννόμου συμφέροντος που επιδιώκει ο τρίτος και υπό τον όρο ότι τούτο υπερέχει προφανώς των δικαιωμάτων και συμφερόντων των προσώπων στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα, και ταυτόχρονα δεν θίγονται οι θεμελιώδεις ελευθερίες αυτών.
Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Για την Ελληνική Προεδρία συζήτησαν Χατζηδάκης - Μπαρνιέ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Η ιστορία του ‘Keep Calm and Carry On’
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
