ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Tι περιμένει το ΠΑΣΟΚ του κ. Βενιζέλου

του Σταύρου ΛυγερούEίναι η τρίτη φορά που το ΠΑΣΟΚ αλλάζεικαπετάνιο εν πλω. Η πρώτη ήταν το 1996 μετά την εισαγωγή του Ανδρέα Παπανδρέουστο Ωνάσειο. Η δεύτερη ήταν το 2004, όταν η χώρα είχε ατύπως εισέλθει σεπροεκλογική περίοδο και ο Σημίτης εμφανιζόταν σε όλες τις δημοσκοπήσεις ωςπαράγοντας βαρύτατης εκλογικής ήττας. Τότε, με μία ανακτορικού τύπου μεθόδευση,έδωσε το «δαχτυλίδι» στον Γιώργο Παπανδρέου, γύρω από το πρόσωπο του οποίουείχε υφανθεί ο μύθος του νικηφόρου πρίγκιπα. Μπορεί ο μύθος αυτός να ξέφτισεγρήγορα, αλλά είναι αναμφισβήτητο ότι η ενθρόνιση του Παπανδρέου στις αρχές του2004 μείωσε σημαντικά την έκταση της εκλογικής ήττας.

Η τρίτη αλλαγή καπετάνιου εν πλω, και μάλιστα εν όψειεκλογών, είναι η τωρινή. Αυτήν τη φορά, όμως, το πολιτικό τοπίο είναι τελείωςδιαφορετικό. Ο δικομματισμός καταρρέει υπό το βάρος της κρίσης. Η κρίσηεπηρεάζει καταλυτικά –και όχι πάντα προς την ίδια κατεύθυνση– τις αντιλήψειςκαι τις συμπεριφορές των πολιτών, με αποτέλεσμα να προκαλεί ανατροπές και στοπολιτικό πεδίο. Η καταγραφόμενη στις δημοσκοπήσεις πολιτικοεκλογική αποδόμησητου ΠΑΣΟΚ είναι η πιο κραυγαλέα, αλλά όχι η μοναδική συνέπεια. Στηνπραγματικότητα, έχει διαρραγεί η σχέση εμπιστοσύνης της κοινωνίας προς τουφιστάμενο πολιτικό σύστημα, προκαλώντας μία πρωτοφανή σε έκταση και οξύτητακρίση πολιτικής αντιπροσώπευσης.Στο «πράσινο» στρατόπεδο ελπίζουν πως η αλλαγή ηγεσίας θαλειτουργήσει σαν κολυμβήθρα του Σιλωάμ ή, τουλάχιστον, σαν μία νέα αρχή. Ηαισιοδοξία τους, όμως, είναι πολιτικά αβάσιμη. Θα ίσχυε εάν η αλλαγή ηγεσίαςπροσλάμβανε τις διαστάσεις ρήξης με τις πολιτικές της κυβέρνησης Παπανδρέου,επειδή σ’ αυτές τις πολιτικές βρίσκονται οι αιτίες της αποδόμησης.Μέχρι τον Ιούνιο 2011, ο Βενιζέλος φάνταζε σανεναλλακτική λύση για το ΠΑΣΟΚ παρότι δεν είχε διαφοροποιηθεί από το Μνημόνιο.Ως αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών, όμως, ταυτίστηκε απόλυτα με τηνπολιτική της τρόικας, που συσσωρεύει οικονομικά και κοινωνικά ερείπια, χωρίς ναπροσεγγίζει τους διακηρυγμένους δημοσιονομικούς στόχους. Η ταύτισή του αυτήμπορεί να μην τον «έκαψε» στο εσωκομματικό ακροατήριο, αλλά τον «έκαψε» στομεγάλο ακροατήριο της κοινωνίας, η οποία υφίσταται τις συνέπειες των επιλογώντου.Και σε αυτή την περίπτωση, το ΠΑΣΟΚ λειτούργησε ως κόμμααξιωματούχων. Δεν κατάφερε να υπερβεί τον εαυτό του και να διασωθεί. Μπορεί ηαλλαγή ηγεσίας να προκάλεσε μια κάποια συσπείρωση στα υπολείμματα του άλλοτεκραταιού Κινήματος, αλλά τίποτα περισσότερο. Εάν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις,το εκλογικό ποσοστό του ΠΑΣΟΚ θα κινηθεί κάτω από το 20%.Οταν σε δυόμισι χρόνια ένα κόμμα χάνει σχεδόν δύο στουςτρεις ψηφοφόρους του δεν πρόκειται για ήττα, ούτε καν για εκλογική συντριβή. Οσωστός όρος είναι πολιτικοεκλογική κατάρρευση. Η μεταλλαγή του άλλοτευπερασπιστή των μη προνομιούχων σε σταυροφόρο του Μνημονίου έφερε το ΠΑΣΟΚ σεμετωπική σύγκρουση με τα μικρομεσαία στρώματα, τα οποία το ανέδειξαν και τοστήριζαν για δεκαετίες. Η ασκούμενη θεραπεία–σοκ διέψευσε τις ελπίδες γιαυπέρβαση της κρίσης, συσσωρεύει κοινωνική απόγνωση–οργή και ανατρέπει τιςσταθερές του μεταπολιτευτικού συστήματος.Στην Ιπποκράτους φαντασιώνονται ότι πρόκειται γιασυγκυριακή πτώση, ότι «μπόρα είναι και θα περάσει». Η πραγματικότητα, όμως,είναι πολύ διαφορετική. Οι κεντροαριστεροί ψηφοφόροι εγκαταλείπουν μαζικά τοΠΑΣΟΚ, επειδή πια δεν τους εκφράζει. Πολλοί εξ αυτών έχουν ήδη μετατραπεί σειδιότυπους εκλογικούς πρόσφυγες, φουσκώνοντας τα δημοσκοπικά ποσοστά μικρότερωνκομμάτων, κυρίως της ΔΗΜΑΡ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ.Το γεγονός ότι οι κεντροαριστεροί ψηφοφόροι συνεχίζουν ναθεωρούν τον εαυτό τους κεντροαριστερό δεν σημαίνει ότι η εκλογική απομάκρυνσήτους από το ΠΑΣΟΚ είναι συγκυριακή. Πιθανότατα πρόκειται για διαζύγιο. Αυτόςείναι ο λόγος που η αντικατάσταση του Παπανδρέου από τον Βενιζέλο δεν θααποτρέψει τον εκφυλισμό του ΠΑΣΟΚ σ’ ένα μεσαίο κόμμα.Το βαθύ ρήγμα στην κοινωνική βάση έχει ήδη προκαλέσειρήγματα και στον κομματικό μηχανισμό. Εκτός από την απόσχιση της ΚοινωνικήςΣυμφωνίας της Κατσέλη και του Καστανίδη, εκτός από τους βουλευτές που έχουνανακοινώσει ότι δεν θα είναι και πάλι υποψήφιοι, υπάρχουν και βουλευτές καιστελέχη που έχουν ήδη πάρει μεταγραφή για άλλα κόμματα, κυρίως στη ΔΗΜΑΡ.Παραδοσιακά, η νομή της εξουσίας συγκρατούσε την ενότητατων δύο μεγάλων κομμάτων. Στην εποχή του Μνημονίου, όμως, η εξουσία λειτουργείαποδομητικά. Ετσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα, υπό την πίεση της τρόικας, τοΠΑΣΟΚ πιθανότατα θα συνεργαστεί με τη Ν.Δ. για τον σχηματισμό κυβέρνησης μεπρωθυπουργό τον Σαμαρά. Μία τέτοια εξέλιξη, όμως, θα θέσει σε δοκιμασία τηνενότητά του. Στο «πράσινο» στρατόπεδο έχουν εναπομείνει οι πιστοί της «φυλής».Αυτοί συνεχίζουν να διακατέχονται από το παραδοσιακό αντιδεξιό σύνδρομο. Μπορείνα κατάπιαν το Μνημόνιο, αλλά θα θεωρήσουν προδοσία μία τέτοια συνεργασία.πηγη:kathimerini liberals10