2014-02-18 19:16:06
Γράφει ο Γιώργος Τσιάπος, Δικηγόρος Σερρών
Για αρκετά χρόνια απασχολούσε τον Έλληνα νομοθέτη η πιθανότητα τροποποίησης του υπάρχοντος καθεστώτος των κεφαλαιουχικών εταιρειών (Α.Ε., Ε.Π.Ε.) ή η δυνατότητα εισαγωγής νέας μορφής (κεφαλαιουχικής) εταιρείας, η οποία θα χαρακτηρίζεται από την ευελιξία της και θα προσεγγίζει, ανάλογα με τις περιπτώσεις, άλλοτε στις κεφαλαιουχικές και άλλοτε στις προσωπικές εταιρείες (Ο.Ε., Ε.Ε.). Τελικά, με το Ν. 4072/2012 «Αδειοδότηση/Εταιρείες/Σήμα/Επενδύσεις/Φορολ./Εκπαίδευση κλπ» (ΦΕΚ 86/Α/11-4-2012) εισήχθη στην χώρα μας η νέα μορφή εταιρείας, η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (Ι.Κ.Ε.).
Περιγράφοντας με μια σύντομη επισκόπηση τα βασικότερα χαρακτηριστικά της Ι.Κ.Ε. θα πρέπει να αναφερθούν τα εξής: α) η εν λόγω εταιρεία είναι εμπορική κατά το τυπικό σύστημα, δηλαδή είναι εμπορική ανεξάρτητα εάν ο σκοπός της είναι εμπορικός ή όχι, β) η πράξη σύστασης της εταιρείας καταρτίζεται με έγγραφο που πρέπει να περιέχει το καταστατικό, γ) το κεφάλαιο της εταιρείας ορίζεται ελεύθερα από τους εταίρους, δύναται πάντως να είναι και μηδενικό (όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 11 παρ.1 Ν.4155/2013, ΦΕΚ Α 120/29.5.2013, καθώς με την αρχική του μορφή απαιτούνταν κεφάλαιο τουλάχιστον ενός Ευρώ) (σ.σ
. η πρώτη Ι.Κ.Ε. που συστήθηκε στην Ελλάδα ήταν την 21-06-2012, με κεφάλαιο μόλις 2 Ευρώ), δ) μπορεί να αποτελείται από ένα ή περισσότερα πρόσωπα-εταίρους, ε) ο κάθε εταίρος συμμετέχει στην εταιρεία με τα εταιρικά του μερίδια (όπως και στην Ε.Π.Ε.), με ονομαστική αξία τουλάχιστον ενός Ευρώ, και τα οποία αναφέρονται στο καταστατικό, στ) τα εταιρικά μερίδια παριστούν εισφορές των εταίρων, που μπορεί να είναι είτε κεφαλαιακές είτε εξωκεφαλαιακές είτε εγγυητικές, ζ) οι υποχρεώσεις και τα χρέη της εταιρείας βαρύνουν μόνον την περιουσία της εταιρείας και όχι την προσωπική περιουσία των εταίρων, με εξαίρεση την περίπτωση των «εγγυητικών εισφορών» των τελευταίων, η) η διάρκεια της εταιρείας είναι ορισμένου χρόνου, και σε περίπτωση που αυτή δεν αναφέρεται στο καταστατικό, τότε είναι 12ετής.
Στα πλεονεκτήματα της νέας αυτής μορφής εταιρείας υπάγονται, μεταξύ άλλων, α) η καταστατική της ελευθερία (σε αντίθεση π.χ. με την Α.Ε.), β) το χαμηλό κόστος της σύστασης (ενδεικτικά το ελάχιστο ύψος κεφαλαίου για την Α.Ε. είναι πλέον 24.000€, ενώ για την Ε.Π.Ε. καταργήθηκε πρόσφατα η υποχρέωση ελαχίστου κεφαλαίου με το Ν.4156/2013, ΦΕΚ Α122/31.05.2013), γ) η σύστασή της μπορεί να γίνει μέσα σε μία ημέρα, μέσω της υπηρεσίας μίας στάσης του Γ.Ε.ΜΗ., δ) η απουσία ευθύνης του εταίρου προσωπικά με την ατομική του περιουσία (με εξαίρεση το άρθρο 79), ε) η μη υποχρέωση τήρησης συμβολαιογραφικού εγγράφου για την ίδρυση της Ι.Κ.Ε., εκτός ορισμένων περιπτώσεων του άρθρου 49, στ) η μη υποχρέωση ασφάλισης στον Ο.Α.Ε.Ε. όλων των εταίρων (όπως στην Ε.Π.Ε.), παρά μόνο των διαχειριστών, ζ) η αποσύνδεση και χειραφέτηση των εταιρικών μεριδίων και της συμμετοχής στην εταιρεία από το κεφάλαιο, καθώς η συμμετοχή μπορεί να επιτευχθεί με εξωκεφαλαιακές ή εγγυητικές εισφορές, με αποτέλεσμα και τον ευκρινή διαχωρισμό των λειτουργιών των εταίρων μέσα στην επιχείρηση (σ’ αυτήν την περίπτωση η Ι.Κ.Ε. παρουσιάζει στοιχεία προσωπικής εταιρείας), η) η απλοποίηση των σχέσεων των εταίρων μεταξύ τους και με την εταιρεία καθώς και η απλοποίηση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων και ενημέρωσης των εταίρων, θ) η δυνατότητα ύπαρξης μονοπρόσωπης Ι.Κ.Ε, ι) η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων μεταξύ Ι.Κ.Ε. και εταίρων ή διαχειριστών (αντίθετα π.χ. με την Α.Ε. όπου αντίστοιχη δυνατότητα είναι εξαιρετικά δυσχερής), ια)η δυνατότητα μεταφοράς της έδρας εκτός Ελλάδος.
Το σημαντικότερο ίσως ζήτημα που ενδέχεται να ανακύψει στην πορεία μιας Ι.Κ.Ε. είναι αυτό της προστασίας των τρίτων-δανειστών της εταιρείας, από την στιγμή ειδικά που πολλές φορές το κεφάλαιο κάποιας κεφαλαιουχικής εταιρείας δεν αποτελεί εχέγγυο ότι ο τρίτος-δανειστής τελικά θα δικαιωθεί και θα λάβει τα χρωστούμενα. Το άνω ζήτημα έρχεται σε άμεση συσχέτιση με το θέμα της ευθύνης ή μη των εταίρων της Ι.Κ.Ε. με την προσωπική τους περιουσία για τις υποχρεώσεις και τα χρέη της εταιρείας. Υπενθυμίζουμε ότι, εκ του νόμου, στις προσωπικές εταιρείες (ομόρρυθμη και ετερόρρυθμη εταιρεία) οι ομόρρυθμοι εταίροι ευθύνονται ευθέως, εις ολόκληρον και αλληλέγγυα με την προσωπικής τους ατομική περιουσία.
Όπως ορίζεται ρητά στο άρθρο 43 παρ. 2, «Με την επιφύλαξη του άρθρου 79, για τις εταιρικές υποχρεώσεις ευθύνεται μόνο η εταιρεία με την περιουσία της». Όπως συνάγεται, και στην Ι.Κ.Ε. εφαρμόζεται το αξίωμα που ισχύει και για τις υπόλοιπες κεφαλαιουχικές εταιρείες, δηλαδή ευθύνη για τις υποχρεώσεις και τα χρέη της εταιρείας έχει μόνον η εταιρεία με την περιουσία της και όχι οι εταίροι με την προσωπική τους περιουσία. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι κάποιος τρίτος (δανειστής), στον οποίον υπάρχει κάποια χρηματική οφειλή από την εταιρεία, δεν μπορεί να αξιώσει (εξωδικαστικά ή δικαστικά) την καταβολή του άνω χρέους από κάποιον εταίρο προσωπικά, παρά μόνο από την εταιρεία.
Στο άνω ζήτημα πάντως υπάρχει και μια εξαίρεση, αυτή που ορίζεται στο άρθρο 79 του νόμου, το οποίο ορίζει ότι ο εταίρος που έχει εισέλθει στην εταιρεία με την συνεισφορά «εγγυητικών εισφορών», τότε αναλαμβάνει την ευθύνη έναντι των τρίτων (δανειστών) για τα χρέη της εταιρείας μέχρι το ποσό που ορίζεται στο καταστατικό. Δηλαδή, τέτοια προσωπική ευθύνη ενός εταίρου υπάρχει όταν αυτός έχει συμμετάσχει στην Ι.Κ.Ε. με κάποιου είδους «εγγυητική εισφορά», δηλαδή ο ίδιος δεν συμμετείχε στην εταιρεία με την καταβολή κάποιου χρηματικού κεφαλαίου ή με την παροχή κάποιας εργασίας (κεφαλαιακή και εξωκεφαλαιακή εισφορά αντίστοιχα), παρά μόνο δήλωσε μονομερώς και υπεύθυνα ότι αναλαμβάνει και αυτός προσωπικά με την ατομική του περιουσία την οποιαδήποτε ευθύνη της εταιρείας απέναντι στου τρίτους-δανειστές της, μέχρι πάντως ενός ορισμένου ποσού. Με την σχετική δηλαδή δήλωση ο εταίρος δηλώνει υπεύθυνα ότι θα είναι σε θέση να προβεί στην καταβολή των χρεών της εταιρείας οποτεδήποτε και ότι θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για την καταβολή των χρεών αυτών.
Η ευθύνη αυτού του εταίρου είναι άμεση και πρωτογενής απέναντι στους τρίτους-δανειστές της εταιρείας και καλύπτει κάθε χρέος της εταιρείας (με τόκους και επιβαρύνσεις). Ταυτόχρονα τονώνεται η συναλλακτική αξιοπιστία της Ι.Κ.Ε. και ενισχύεται η πιστοληπτική της ικανότητα. Σε τέτοια λοιπόν περίπτωση, οι δανειστές έχουν την δυνατότητα να ασκήσουν αγωγή απευθείας κατά του εταίρου & εν συνεχεία σε αναγκαστική εκτέλεση, δίχως να έχουν προβεί προηγουμένως σε αγωγή κατά της Ι.Κ.Ε. ή σε άκαρπη αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος της. Στο άρθρο δε 88 ορίζεται και η διαδικασία κατάσχεσης των εταιρικών μεριδίων από τον τρίτο-δανειστή.
Η σχετική εγγυητική εισφορά ορίζεται ρητά στο καταστατικό της εταιρείας, αλλά δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβαίνει το 75% του ποσού της αναλαμβανόμενης από τον εταίρο, κατά το καταστατικό, ευθύνης. Η ευθύνη δηλαδή του εν λόγω εταίρου δεν είναι απεριόριστη (όπως αντίθετα είναι του ομόρρυθμου εταίρου), και αυτό ουσιαστικά συμβαίνει διότι υπάρχει αβεβαιότητα για το εάν κάποια στιγμή και πότε, κατά τη διάρκεια ζωής της Ι.Κ.Ε., θα υπάρξει ενεργοποίηση της εγγυητικής αυτής εισφοράς.
Συμπερασματικά, η Ι.Κ.Ε., χάρη στις ευχέρειες που διαθέτει, στη μεγάλη γκάμα των καταστατικών της ευχερειών (όπως π.χ. ο προαιρετικός μηχανισμός φερεγγυότητας που θα προσφέρει στο ευρύ κοινό η πιθανή προσωπική ευθύνη κάποιων εταίρων της), με συνεπακόλουθη εξισορρόπηση των συμφερόντων όλων των εμπλεκόμενων μερών τουλάχιστον στις μικρές κεφαλαιουχικές μορφές, είναι αρκετά πιθανό να κυριαρχήσει στην ελληνική επικράτεια, και ειδικότερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να αντικαταστήσει μακροπρόθεσμα άλλες μορφές εταιρειών (Ε.Π.Ε. ή και Ο.Ε., Ε.Ε.).
parathiro.net
Για αρκετά χρόνια απασχολούσε τον Έλληνα νομοθέτη η πιθανότητα τροποποίησης του υπάρχοντος καθεστώτος των κεφαλαιουχικών εταιρειών (Α.Ε., Ε.Π.Ε.) ή η δυνατότητα εισαγωγής νέας μορφής (κεφαλαιουχικής) εταιρείας, η οποία θα χαρακτηρίζεται από την ευελιξία της και θα προσεγγίζει, ανάλογα με τις περιπτώσεις, άλλοτε στις κεφαλαιουχικές και άλλοτε στις προσωπικές εταιρείες (Ο.Ε., Ε.Ε.). Τελικά, με το Ν. 4072/2012 «Αδειοδότηση/Εταιρείες/Σήμα/Επενδύσεις/Φορολ./Εκπαίδευση κλπ» (ΦΕΚ 86/Α/11-4-2012) εισήχθη στην χώρα μας η νέα μορφή εταιρείας, η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (Ι.Κ.Ε.).
Περιγράφοντας με μια σύντομη επισκόπηση τα βασικότερα χαρακτηριστικά της Ι.Κ.Ε. θα πρέπει να αναφερθούν τα εξής: α) η εν λόγω εταιρεία είναι εμπορική κατά το τυπικό σύστημα, δηλαδή είναι εμπορική ανεξάρτητα εάν ο σκοπός της είναι εμπορικός ή όχι, β) η πράξη σύστασης της εταιρείας καταρτίζεται με έγγραφο που πρέπει να περιέχει το καταστατικό, γ) το κεφάλαιο της εταιρείας ορίζεται ελεύθερα από τους εταίρους, δύναται πάντως να είναι και μηδενικό (όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 11 παρ.1 Ν.4155/2013, ΦΕΚ Α 120/29.5.2013, καθώς με την αρχική του μορφή απαιτούνταν κεφάλαιο τουλάχιστον ενός Ευρώ) (σ.σ
Στα πλεονεκτήματα της νέας αυτής μορφής εταιρείας υπάγονται, μεταξύ άλλων, α) η καταστατική της ελευθερία (σε αντίθεση π.χ. με την Α.Ε.), β) το χαμηλό κόστος της σύστασης (ενδεικτικά το ελάχιστο ύψος κεφαλαίου για την Α.Ε. είναι πλέον 24.000€, ενώ για την Ε.Π.Ε. καταργήθηκε πρόσφατα η υποχρέωση ελαχίστου κεφαλαίου με το Ν.4156/2013, ΦΕΚ Α122/31.05.2013), γ) η σύστασή της μπορεί να γίνει μέσα σε μία ημέρα, μέσω της υπηρεσίας μίας στάσης του Γ.Ε.ΜΗ., δ) η απουσία ευθύνης του εταίρου προσωπικά με την ατομική του περιουσία (με εξαίρεση το άρθρο 79), ε) η μη υποχρέωση τήρησης συμβολαιογραφικού εγγράφου για την ίδρυση της Ι.Κ.Ε., εκτός ορισμένων περιπτώσεων του άρθρου 49, στ) η μη υποχρέωση ασφάλισης στον Ο.Α.Ε.Ε. όλων των εταίρων (όπως στην Ε.Π.Ε.), παρά μόνο των διαχειριστών, ζ) η αποσύνδεση και χειραφέτηση των εταιρικών μεριδίων και της συμμετοχής στην εταιρεία από το κεφάλαιο, καθώς η συμμετοχή μπορεί να επιτευχθεί με εξωκεφαλαιακές ή εγγυητικές εισφορές, με αποτέλεσμα και τον ευκρινή διαχωρισμό των λειτουργιών των εταίρων μέσα στην επιχείρηση (σ’ αυτήν την περίπτωση η Ι.Κ.Ε. παρουσιάζει στοιχεία προσωπικής εταιρείας), η) η απλοποίηση των σχέσεων των εταίρων μεταξύ τους και με την εταιρεία καθώς και η απλοποίηση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων και ενημέρωσης των εταίρων, θ) η δυνατότητα ύπαρξης μονοπρόσωπης Ι.Κ.Ε, ι) η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων μεταξύ Ι.Κ.Ε. και εταίρων ή διαχειριστών (αντίθετα π.χ. με την Α.Ε. όπου αντίστοιχη δυνατότητα είναι εξαιρετικά δυσχερής), ια)η δυνατότητα μεταφοράς της έδρας εκτός Ελλάδος.
Το σημαντικότερο ίσως ζήτημα που ενδέχεται να ανακύψει στην πορεία μιας Ι.Κ.Ε. είναι αυτό της προστασίας των τρίτων-δανειστών της εταιρείας, από την στιγμή ειδικά που πολλές φορές το κεφάλαιο κάποιας κεφαλαιουχικής εταιρείας δεν αποτελεί εχέγγυο ότι ο τρίτος-δανειστής τελικά θα δικαιωθεί και θα λάβει τα χρωστούμενα. Το άνω ζήτημα έρχεται σε άμεση συσχέτιση με το θέμα της ευθύνης ή μη των εταίρων της Ι.Κ.Ε. με την προσωπική τους περιουσία για τις υποχρεώσεις και τα χρέη της εταιρείας. Υπενθυμίζουμε ότι, εκ του νόμου, στις προσωπικές εταιρείες (ομόρρυθμη και ετερόρρυθμη εταιρεία) οι ομόρρυθμοι εταίροι ευθύνονται ευθέως, εις ολόκληρον και αλληλέγγυα με την προσωπικής τους ατομική περιουσία.
Όπως ορίζεται ρητά στο άρθρο 43 παρ. 2, «Με την επιφύλαξη του άρθρου 79, για τις εταιρικές υποχρεώσεις ευθύνεται μόνο η εταιρεία με την περιουσία της». Όπως συνάγεται, και στην Ι.Κ.Ε. εφαρμόζεται το αξίωμα που ισχύει και για τις υπόλοιπες κεφαλαιουχικές εταιρείες, δηλαδή ευθύνη για τις υποχρεώσεις και τα χρέη της εταιρείας έχει μόνον η εταιρεία με την περιουσία της και όχι οι εταίροι με την προσωπική τους περιουσία. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι κάποιος τρίτος (δανειστής), στον οποίον υπάρχει κάποια χρηματική οφειλή από την εταιρεία, δεν μπορεί να αξιώσει (εξωδικαστικά ή δικαστικά) την καταβολή του άνω χρέους από κάποιον εταίρο προσωπικά, παρά μόνο από την εταιρεία.
Στο άνω ζήτημα πάντως υπάρχει και μια εξαίρεση, αυτή που ορίζεται στο άρθρο 79 του νόμου, το οποίο ορίζει ότι ο εταίρος που έχει εισέλθει στην εταιρεία με την συνεισφορά «εγγυητικών εισφορών», τότε αναλαμβάνει την ευθύνη έναντι των τρίτων (δανειστών) για τα χρέη της εταιρείας μέχρι το ποσό που ορίζεται στο καταστατικό. Δηλαδή, τέτοια προσωπική ευθύνη ενός εταίρου υπάρχει όταν αυτός έχει συμμετάσχει στην Ι.Κ.Ε. με κάποιου είδους «εγγυητική εισφορά», δηλαδή ο ίδιος δεν συμμετείχε στην εταιρεία με την καταβολή κάποιου χρηματικού κεφαλαίου ή με την παροχή κάποιας εργασίας (κεφαλαιακή και εξωκεφαλαιακή εισφορά αντίστοιχα), παρά μόνο δήλωσε μονομερώς και υπεύθυνα ότι αναλαμβάνει και αυτός προσωπικά με την ατομική του περιουσία την οποιαδήποτε ευθύνη της εταιρείας απέναντι στου τρίτους-δανειστές της, μέχρι πάντως ενός ορισμένου ποσού. Με την σχετική δηλαδή δήλωση ο εταίρος δηλώνει υπεύθυνα ότι θα είναι σε θέση να προβεί στην καταβολή των χρεών της εταιρείας οποτεδήποτε και ότι θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για την καταβολή των χρεών αυτών.
Η ευθύνη αυτού του εταίρου είναι άμεση και πρωτογενής απέναντι στους τρίτους-δανειστές της εταιρείας και καλύπτει κάθε χρέος της εταιρείας (με τόκους και επιβαρύνσεις). Ταυτόχρονα τονώνεται η συναλλακτική αξιοπιστία της Ι.Κ.Ε. και ενισχύεται η πιστοληπτική της ικανότητα. Σε τέτοια λοιπόν περίπτωση, οι δανειστές έχουν την δυνατότητα να ασκήσουν αγωγή απευθείας κατά του εταίρου & εν συνεχεία σε αναγκαστική εκτέλεση, δίχως να έχουν προβεί προηγουμένως σε αγωγή κατά της Ι.Κ.Ε. ή σε άκαρπη αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος της. Στο άρθρο δε 88 ορίζεται και η διαδικασία κατάσχεσης των εταιρικών μεριδίων από τον τρίτο-δανειστή.
Η σχετική εγγυητική εισφορά ορίζεται ρητά στο καταστατικό της εταιρείας, αλλά δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβαίνει το 75% του ποσού της αναλαμβανόμενης από τον εταίρο, κατά το καταστατικό, ευθύνης. Η ευθύνη δηλαδή του εν λόγω εταίρου δεν είναι απεριόριστη (όπως αντίθετα είναι του ομόρρυθμου εταίρου), και αυτό ουσιαστικά συμβαίνει διότι υπάρχει αβεβαιότητα για το εάν κάποια στιγμή και πότε, κατά τη διάρκεια ζωής της Ι.Κ.Ε., θα υπάρξει ενεργοποίηση της εγγυητικής αυτής εισφοράς.
Συμπερασματικά, η Ι.Κ.Ε., χάρη στις ευχέρειες που διαθέτει, στη μεγάλη γκάμα των καταστατικών της ευχερειών (όπως π.χ. ο προαιρετικός μηχανισμός φερεγγυότητας που θα προσφέρει στο ευρύ κοινό η πιθανή προσωπική ευθύνη κάποιων εταίρων της), με συνεπακόλουθη εξισορρόπηση των συμφερόντων όλων των εμπλεκόμενων μερών τουλάχιστον στις μικρές κεφαλαιουχικές μορφές, είναι αρκετά πιθανό να κυριαρχήσει στην ελληνική επικράτεια, και ειδικότερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να αντικαταστήσει μακροπρόθεσμα άλλες μορφές εταιρειών (Ε.Π.Ε. ή και Ο.Ε., Ε.Ε.).
parathiro.net
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΑΥΤΟΓΚΟΛ ΓΙΑ... ΤΡΕΛΑ ΓΕΛΙΑ! *ΒΙΝΤΕΟ*
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΝΟΜΟΥ ΑΧΑΙΑΣ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
